Full text of "Journal international d'archéologie numismatique"

See other formats

δὶ 


à ὦ, 


nd κοι 


CE 
ROLE 
. δὴ 
Ν ΐ ᾿ ner l'es | A 4 
ur is - nes 00 ab 0 er pue * J ‘ rt RAA 
un ἀν { ᾽ ἐ ΄ à 


“ 


ἐμὰ 
Mg ape 3 


n'as Ἂ 
ον en A 2e ὁ. ὃ eus da ὁ « 
ἘΚ À € 


ΥΩ, 


SORTE 


Lu 


oi) 


ἊΣ 
" 
à ἘΝΑΝΔΜΟΝ HO 


" 

ἂν, 

Ἔκ νι κων 
mA. 








PURCHASED FOR THE 


UNIVERSITY OF TORONTO LIBRARY 


FROM THE 


CANADA COUNCIL SPECIAL GRANT 


FOR 


CLASSICS 





HANDBOUND | 
AT THE 


® | 


ΨἈΠΠἘυὌυῦ να» ne | 


Digitized by the Internet Archive . 
In 2008 with funding from 
Microsoft Corporation 


https://archive.org/details/journalinternati10sboruoîft 











AIEONHZ EŒHMEPIZ 


ΤῊΣ NOMESMATIKHES APXATOAOPEAZ 


JOURNAL INTERNATIONAL 


D'ARCHÉOLOGIE NUMISMATIQUE 








MEGNAX EOAMEPIZ ΤῊΣ NOMIMAT. APXAIDADT TA) 





JOURNAL INTERNATIONAL 


D'ARCHÉOLOGIE 


NUMISMATIQUE 


DIRIGÉ ET PUBLIÉ 


À 
J. N. SVORONOS 


Directeur du Musée National Numismatique 





TOME DIXIÈME οὖ ς΄ - 
1907- 08 





> CHEZ L'ÉDITEUR M. J. N. SYVORONOS 





EPMIONIAOËZ 


AAIEIZ OI ΕΚ ΤΙΡΥΝΘΟΣ 
ΚΑΙ TA NOMIEMATA AYTON 


(ITivaë 11.) 


1.--- 15. Κεφαλὴ ϑεᾶς ἢ véu- Ανευ ἐπιγραφῆς. “Aozny καὶ 
ons πρὸς δεξ. ἧς ἣ κόμη διπλῇ ρόπαλον πλαγίως τεϑειμένα ἐν στε- 
ταινίᾳ περιβαλλομένη καταπί- | φάνῳ πετρυσελίνου (;) κάτω Ôe- 
πτει εἰς εὐϑεῖς, ἐνίοτε δὲ καὶ | deuévou. Ἣ ἅρπη ἔχει τὸ ἄγκι- 
χυματίζοντας πλοχάμους. στρον ποτὲ μὲν πρὸς τἄνω, ποτὲ 

| δὲ πρὸς τὰ κάτω ἐστραμμένον. 


a) 3,41. --- Λονδῖνον — BMC. Peloponnesus p. 140, 47, pl. XXVII, 14. 
᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1875 παρὰ τοῦ x. Πετρίδου μετ᾽ ἄλλων 
διαφόρων, Κρητικῶν τὸ πλεῖστον, νομισμάτων.---Πέναξ 11,1. 

B) 2,40. — ᾽᾿Αϑῆναι, Συλλ. Σούτσου ἀρ. 1062 — Revue Numismatique 
1869 p. 178, 21, pl. VII. — Πίναξ II, 2. 

y) 2,51. — G. Philipsen ἐν Κοπεγχάγῃ. Ἔκ τῆς συλλογῆς Povooxoviov: 
Πβλ. J. Hirsch, Catal. XIII, 2685, pl. XXX —IUivaë II, 3. 

δ) 2,61. — G. Philipsen ἐν Κοπεγχάγῃ. ᾿Αγορασϑὲν ἐν Ἑλλάδι τῷ 1905. 
— Πίναξ II, 4. 

€) 2,325.— Βερολῖνον, Prokesch-Osten. ᾿Αγνώστου προελεύσεως. 

c) 2,60. — Βερολῖνον, πηποοῖῦ. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ Λάμπρου ἄγνωστον πότε. 

Ὁ 2,58. — » ἀρ.28986. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ Π. Λάμπρου ἐν ἔτει 1864. 

ἢ) — I. Λάμπρου, ᾿Αναγραφὴ τῶν νομισμάτων τῆς Πελοποννήσου 
σελ. 96, πίν. 1Β’, 5, ἔνϑα à ἅρπη (ὅπλον τοῦ Περσέως) πε- 
ριγράφεται ἐκ περιέργου παραδρομῆς ὡς κινύρα (μουσικὸν 
ὄργανον). 


DIET TIC Nr. 


, Zu. Ταῦτα κατετάσσοντο μέχρι τοῦδε εἰς τὸ "Agyos τῆς ᾿Αργολίδος. 





SRE AT 
" 


+: 


6 I. N. SBOPONOY 


2.— À 13. Κεφαλὴ Ἡρακλέους ΑΛνευ ἐπιγραφῆς. Pôralor ἐν 
πωγωνοφόρος ἐν λεοντῇ, πρὸς μέσῳ δύο ἀστέρων ue’ ἕξ ἀκτί- 
δεξιά. | vov. Πεδίον ἔγκοιλον. 


a) 0,94. --- ᾿Αϑῆναι, 1891/2, Λ΄, 229. ’Ex τῶν ἐν Μαντινείᾳ ἀνασχαφῶν τῆς 
Γαλλικῆς ᾿Αρχαϊολ. Σχολῆς ᾿Αϑηνῶν. --- Πέναξ II, 5. 

B) 0,93. — ᾿Αϑῆναι, 43968. Δῶρον ‘Eogixou Convert. ΞΞ Πίναξ II, 6. 

y) 0,90. — Λονδῖνον. Ἔκ τῆς συλλογῆς Charles Tonnley — BMC. Pe- 
loponnesus p. 121,2, pl. XXVI,2 (Auxwvia).—Ilévaë 11,7. 

à) 0,71. — Λονδῖνον. Ἔκ τῆς συλλογῆς τοῦ λόρδου Elgin — ἘΝ0. Pe- 
loponnesus p. 121, ὃ. 

ε) 0,91. — Βερολῖνον, Fox (παρὰ Borrell). 

c) 0,87. — » Imhoof. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ᾿Αϑήναις. 

Ὁ 0,77 (διάτρητον). — Βερολῖνον, Prokesch-Osten. 

n) 0,88. --- G. Philipsen ἐν Κοπεγχἄγῃ. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ᾿λλάδι τῷ 1900 

ὃ) 0,88. — J. Hirsch, Catal. XIII n° 2648. 

1) — I, Λάμπρος, ᾿Αναγραφὴ τῶν vou. τῆς Πελοπονν. 0.84, πίν. 1,9. 


Σημ. Ταῦτα καὶ τὸ ὑπ᾽ ἀρ. ὃ κατετάσσοντο μέχρι τοῦδε εἰς τὴν Auxe- 
δαίμονα. 


3.— R 11. Κεφαλὴ “Ἡρακλέους ἼΛνευ ἐπιγραφῆς. Ρόπαλον. 11ε- 
πωγωνοφόρος ἕν λεοντῇ, πρὸς | δίον ἔγκοιλον. 
ἀριστερά. 


ἌΝΜβ 


a) 0,95. — ᾿Αϑῆναι, 4397. Ἔκ τοῦ εὑρήματος τοῦ Κρανιδίου. ᾿Αγορασϑὲν 
παρὰ l'e. Μπουρνιᾶ τῇ 21 Ἰουλίου 1863 μετὰ δέκα χαλκῶν 
τῆς Τίρυνϑος, δύο ἀργυρῶν τῆς Ἑ Ῥμιόνης καὶ δύο ἀργυρῶν 
τῆς Αἰγίνης, πάντων προερχομένων ἐκ τοῦ αὐτοῦ εὑρήματος 
τοῦ Koavdiou. — Πέναξ II, 8. 

β) 0,90. --- Βερολῖνον, Imhoof. “Ayvwotov ποῦ καὶ πότε ἀγορασϑέν. 


4-- BR 11. Ὁμοίως. | TIPYW Go, ΘΙΩΜ δεξ. καὶ ἐν 


χκύχλῳ πέριξ. Péralor, οὗ ἣ κε- 


| φαλὴ πρὸς τἄνω. Πεδίον ἔγκοιλον. 


a) 0,775.— J. Hirsch, Catal. XIII, ἀρ. 2188, πίν. XXX.— Πίναξ ΤΙ, 9. 

β) 0,66. — » »" » » 2739. ᾿Αμφότερα ἐκ τῆς συλλο- 
γῆς ᾿ΑΔϑ. Ρουσοπούλου, πωληϑέντα παρὰ τοῦ Hirsh, τὸ μὲν 
ἀντὶ 305 τὸ δὲ ἀντὶ 90 μαρκῶν εἰς ἀγνώστους μοι. Τοῦ πρώ- 
του εὗρον ἐκμαγεῖον ὑπὸ τοῦ Ποστολάκα ἐν τῇ συλλογῇ τῆς 
Γερμανικῆς ᾿Αρχαιολ, Σχολῆς μετὰ τῆς σημειώσεως αὐτοῦ 
«Vidi numum Athenis die 30 Sept./12 Oct. 1885». 





AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 7 


5.— À 20. Κεφαλὴ Ἡρακλέους πω-  T—1 Φοῖνιξ. Πεδίον ἔγκοιλον. 
γωνοφόρος ἐν λεοντῇ, πρὸς Go. | 
a) 4,10. — Βερολῖνον, Prokesch-Osten. "Ayvootov πότε καὶ πόϑεν ἀγο- 
ρασϑέν. — Rev. Numism. 1865 p. 158,1 (εἰκών). 
β) 3,52. — Begokivov, Imhoof. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ IL. Λάμπρου ἐν ἔτει 1878. 
Y) — Λονδῖνον. Δωρηϑὲν τῷ Βρεττανικῷ Μουσείῳ ἐν ἔτει 1850 ὑπὸ 
τῆς British Treasury μετὰ πολλῶν ἄλλων διαφόρων ἕλλη-΄ 
νικῶν νομισμάτων.-- BMÇ. Peloponnesus p.164, pl. ΧΧΧ, 
14. — Πίναξ ΤΙ, 10. 
à) 4,10. --- G. Philipsen ἐν Κοπεγχάγῃ. Ἔκ τῆς συλλογῆς ᾿Αϑ. Ρουσο- 
πούλου. ΞΞ Πέναξ 11,11. 
€) — I. Λάμπρου, ᾿Αναγραφὴ τῶν νομισμάτων τῆς [Πελοποννήσου 
σελ. 105, 1-2, πίν. IT”, 2. 


6.— À 15. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος T —1 Φοῖνιξ. Ἔν τῷ πεδίῳ ἀρ 
δαφνοστεφής, πρὸς ἄρ. Πρὸ αὖ- λύρα (χελώνιον), δεξιᾷ δὲ στα- 


τῆς Δ. ᾿ | φυλή. 
a) 2,03. — ᾿Αϑῆναι, Συλλ. Σούτσου ἀρ. +086. 
B) 1,84. — » 4451. Δῶρον Μιχ. Ζαρίφη ἐκ Κωνσταντινουπόλεως. 


Τὸ πρῶτον ἀναγνωρισϑὲν ὑπὸ Π. Λάμπρου ὡς ἀνῆκον τῇ 
Τίρυνϑι. Ἴδε Rev. Numism. 1864 p. 184 note 2. 
y) 2,99. — Κοπεγχάγη. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1892/3. (Ἔκτυπον αὐτοῦ ἐν τῇ 
Γερμανιχῇ ᾿Αρχαιολ. Σχολῇ φέρει τὴν σημείωσιν τοῦ Ποστο- 
λάκα <apud 4. Lambrum 9/21 Nov. 1892»). 
δὴ 2,85. --- Κοπεγχάγη. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1880/1. — Πίναξ II, 12. 
€) 2,31. — Μουσεῖον Thorwaldsen ἐν Κοπεγχάγῃ. — Müller, Descript. 
des monnaies antiques du Musée Thorwaldsen p. 127, 
n° 804, pl. II, 1 (Δῆλος). 
ç) — Λονδῖνον — BMC. Peloponnesus p. 164, n° 2, pl. XXX, 15. 
Δωρηϑὲν τῷ Βρεττανιχῷ Μουσείῳ ἐν ἔτει 1852 ὑπὸ τῆς Bri- 
tish Treasury μετὰ πολλῶν ἄλλων νομισμάτων διαφόρων 
ἑλληνικῶν χωρῶν. 
Ὦ) 2.88. --- Βερολῖνον 115/1874. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ II. Λάμπρου. 
* n) 2,77. — ’AX Μελετόπουλος. Προέλευσις « Κόρινϑος ἢ ᾿Ἑρμιόνη». 
ὃ) 2,56. — G. Philipsen ἐν Κοπεγχάγῃ. Ἔκ τῆς συλλογῆς ‘A. Ρουσο- 
πούλου. — J. Hirsch, Cat XIII, n° 2740. --- Πίναξ II, 13. 


1) — Συλλογὴ Courtois. — Rev. Num. 1864, p. 178, 1, pl. VIII, 1. 
ua) — J. Hirsch, Catal. XIII, n° 2741. 
Zu. ᾿Επὶ τῶν πλείστων τὸ Δ εἶναι ἀφανὲς Évexev ἀποτριβῆς. Σαφῶς 


διατηρεῖται ἐπὶ τῶν κομματίων y, ὃ, € καὶ ι. 


8 | I. N. ZBOPONOY 


7.— À 12. Ὁμοία κεφαλή, ἀλλὰ 40. Φοῖνιξ. Δεξιᾷ αὐτοῦ λύρα 





πρὸς δεξιά. (χελώνιον) πλαγίως τεϑειμένη. 


a) 1,90. — ᾿Αϑῆναι. Πρῴην Συλλογὴ ᾿Αρχαιολ. “Ἑταιρείας ἀρ. 481. = À. 
Engel: Rev. Numism 1885 p. 13 n° 24 (ὡς μετὰ ΤΙ[Ρ]Υ). 
— Ilivaë 11, 14. 


8.— À 13. Ὁμοίως. Ἢ ἄριστ. Φοῖνιξ. Δεξιᾷ αὐτοῦ 


μέγα ἃ (—A;). 


a) 2,03.— ᾿Αϑῆναι 1904/5 ΚΑ’ 2. Δωρηϑὲν ὑπὸ Αὐγερινοῦ Στογιάννου 
ued” ἑνὸς νομίσματος ᾿Εἰπιδαύρου. --- Πέναξ II, 15. 
** Β) -- Λονδῖνον. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ τοῦ στρατηγοῦ Fox ἐν ἔτει 1863. 
— BMC. Peloponnesus p. 164,3 (ἔνϑα περιγράφεται ὡς 
φέρον TI—RV). — ITivaë II, 16. 





9.--- M 12. Ὁμοίως. IT ἄριστ. Φοῖνιξ. Δεξιᾷ αὑτοῦ 
| κτεὶς ϑαλάσσιος (ὄστρακον). 


** αἡ 1,77. — ᾿Αϑῆναι 4400. Εὕρημα Κρανιδίου. ᾿Δγορασϑὲν τῇ 21 Ἰουλίου 
1863 παρὰ Γρ. Μπουρνιᾶ. ΞΞ Βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. — 


Πίναξ ΤΙ, 11. 
β) 1,80. — ᾿Αϑῆναι 4460. Δῶρον IT. Λάμπρου. 
y) 1,60. — » Συλλογὴ Σούτσου ἀρ. 1089. — Πέναξ II, 18. 
+" — Συλλογὴ Courtois — Rev. Num. 1865, p. 178, πο, pl. VIL 5. 


e) 2,11. — A. Μελετόπουλος ἐν Πειραιεῖ. 

c) 1,95. — G. Philipsen ἐν Κοπεγχάγῃ. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ᾿Αϑήναις. 
Ὁ 1,75. — Κοπεγχάγη. ᾿Αγορασϑὲν ἐν Κωνσταντινουπόλει τὸ ἔτος 1904/5. 
n) 1,14. — Βερολῖνον 28847. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ Χελδράϊχ ἐν ἔτει 1869, 


* ὃ) 1,85. -- » Imhoof. “Ayvootov πότε καὶ πόϑεν. 
ι) 1,94. Le » » » » » 
ια) 2,41. -- » Lôbbecke, παρὰ Güterbock. 
10.— À 14. Ἡ αὑτὴ κεφαλὴ πρὸς δ. |  I—T Φοῖνιξ. 


* a) 1,82. — - ᾿Αϑῆναι 4459. Δῶρον Κωνσταντίνου Κροκιδᾶ (Κορινϑίου). — 
Ποστολάκας ἐν Πρυτανικῇ λογοδοσίᾳ 1863-4 σελ. 48 ἀρ. 32. 
— Rev. Numism. 1865 p. 153, 2. — Πίψαξ II, 19. 


11.— ἃ 13. Ὁμοίως. Ι  T—1 Ὁμοίως. 


** Δ) 1,00. --- ᾿Αϑῆναι 4458. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ ΓῸ. Μπουρνιᾶ τῇ 27 Ἰουλίου 
1863. Βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. — Πίναξ II, 20. 





AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 9 


B) 1,72. — ᾿Αϑῆναι, ᾿Αρχαιολ. Ἑταιρείας ἀρ. 482. 

y) 1,80. — » 19034 ΛΒ΄, 35. Εὕρημα Ἐπιδαύρου ἐν ταῖς ἄνασχα- 
φαῖς τῆς ᾽Αρχαιολ. Ἑταιρείας τοῦ 1903, ἀποσταλὲν διὰ τοῦ 
ἐγγράφου ἀρ. 876 τῆς 20 Ἰουλίου 1904. 


+0) — Coll. Courtois — Rev. Num. 1864, p. 178, n° 2, pl. VII, 2. 
€) — Cat. de la coll. L. Walcher de Moltheïin (1895) p.131, 1656. 
12.— À 12. Ὁμοίως. Ι. T—IP ὍὉμοίως. 


a) 1.66. --- ᾿Αϑῆναι 4461. Ἔξ ἀνταλλαγῆς. Ἴδε βιβλίον ἀνταλλαγῶν σελ. 
119, παρὰ τοῦ Σ. Λαφαζάνη τὴν 3 Σεπτεμβρίου 1862.— Rev. 
Num. 1865 p. 153, 3. — Πέναξ II, 21. 





2 8) — Συλλογὴ Courtois — Rev. Num. 1865 p. 153,3 (σημείωσις 1). 
* y) 1.36. — Βερολῖνον, Prokesch-Osten. 
δὴ) 1,74. — » Lôbbecke. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1888. 
ε | μὡ ee 
13.— À 12. Ὁμοίως. = + ὋὍμοίως. 


a) 1,54 — ᾿Αϑῆναι 4467. Ἔξ ἀγορᾶς παρὰ Γρ. Μπουρνιᾶ τῇ 27 Ἰουλίου 
1809. Ἴδε βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. — Πέναξ II, 22 


14.— À 12. Ὁμοίως. | Σ-- Ξ ὋὍὉμοίως. 
a) 1,60. — ᾿Αϑῆναι 4463. ἘΞ ἀνταλλαγῆς. Ἴδε βιβλίον ἀνταλλαγῶν σελ. 
119 παρὰ τοῦ Σ. Λαφαζάνη τῇ 3 Σεπτεμβρίου 1862. 
β) 1,40. — ᾿Αϑῆναι 44728. Δῶρον IL. Λάμπρου -- Uévaë II, 23. 
y) 1,55. — » 44724. Δῶρον II. Λάμπρου. 
170) — Συλλογὴ Courtois — Rev. Num. 1864 p. 173,6 pl. VII, 6. 
e) 1,27. — Βερολῖνον. Lôübbecke παρὰ Güterbock — Πέναξ 11, 24. 


15.— À 12. Ὁμοίως. | EF —%2 ‘Ouoiax. 


** a) 1,85 — - ᾿Αϑῆναι 4463. Ἔξ ἀγορᾶς παρὰ Γρ. Μπουρνιᾶ τῇ 27 ᾿Ιουλίου 
1863. Ἴδε βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. -- Rev. Num. 1864 p. 
178, 4bis, — ITivaë II, %5. 
B) 1,71. — Βερολῖνον 28847 παρὰ Χελδράϊχ 1869. — Πέναξ II, 26. 


16.— À 12. ‘Ouoiws. "..-ἡ 5 Ὁμοίως. 


γ a) 1,75. — ᾿Αϑῆναι 4462. ᾽ΕΞ ἀγορᾶς παρὰ Γρο. Μπουρνιᾶ τῇ 21 Ἰουλίου 
1868. Ἴδε βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. — Rev. Num. 1864 p. 
178, 4 pl. VII, 4. — Iivaë II, 27. 


10 I. N. ZBOPONOY 


B) 1,46. — Κοπεγχάγη. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1907 παρὰ τοῦ Hirsch (Zui- 
λογὴ Ῥουσοπούλου). ΞξΞξς Hirsch Cat. XIII n° 2742. 


y) — Cat. Coll. Th. Prowe (1904) p. 47 πο 814. 
δὴ 1,75. — ᾽Αλ. Μελετόπουλος ἐν Πειραιεῖ. 
ε) — I. Σόλων ἕν ᾿Αϑήναις. 


| RP FRE 

LE Ξ Ὁμοίως. 

a) 1,60 --- ᾿Αϑῆναι 4465. ἜΣ ἀνταλλαγῆς. "Iôe βιβλίον ἀνταλλαγῶν σελ. 
119 παρὰ τοῦ Σ. Λαφαζάνη τῇ 2 Σεπτεμβρίου 1862, — Πέ- 
vaë II, 28. 


17.— À 12. Ὁμοίως. 





2 
18.— ἃ 13. Ὁμοίως. E — ξ ὋὉμοίως. 


** a) 1,90. — ᾿Αϑῆναι 4464. Εὕὔρημα Κρανιδίου. ᾿Αγορασϑὲν τῇ 27 Ἰουλίου 
1863 παρὰ ΤῸ. Μπουρνιᾶ. Ἴδε βιβλίων ἀγορῶν σελ. 53. --Ξ 
Πίναξ II, 29. 
B) 1,70 — ᾿Αϑῆναι 4466. ?EË ἀνταλλαγῆς παρᾶ Σ. Λαφαζάνη τῇ 2 Σε- 
πτεμβρίου 1862. Ἴδε βιβλίον ἀνταλλαγῶν σελ. 131. 
Υ) 1,67. — ᾿Αϑῆναι 44664. Δῶρον II. Λάμπρου. 


δὴ 1,37. — »w 44668. » » 
e) 1,82. — ᾿Αϑῆναι, Συλλογὴ Σούτσου ἀρ. 1087. 
ς) 1,70. — » » » » 1088. 
SEE à — Λονδῖνον. ᾿Αγορασϑὲν παρὰ τοῦ στρατηγοῦ Fox ἐν ἔτει 1863. 


— ΒΜΟ6Ο. Peloponnesus p. 164, 4. — Πέναξ II, 30. 
ἢ) 1,44. — Môvayov. ᾿Αγνώστου προελεύσεως. 
ὃ) 1,81. — Κοπεγχάγη (ἣ ἐπιγραφὴ ἐφϑαρμένη). ᾿Αγνώστου προελεύσεως. 
1) 1,43. — Κοπεγχάγη. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1907 παρὰ J. Hirsch. 
a) 1,57. — Begoñivov, Fox. Παρὰ Τρικούπη ἐν ἔτει 1864. 





1f) 1,58. — » 34/1886 Παρὰ von Sallet 
* y) 1,78. — » Imhoof. Παρὰ *AË. Ῥουσοπούλου. 
ιδ) 1,52. — » Lôübbecke. ᾿Αγορασϑὲν τῷ 1878/9. 
Æ) 1,81. — » Prokesch-Osten. "AYVOOTOV 
us) 1,53. — » Lôübbecke. | πότε καὶ πόϑεν 
* ©) 1,51. -- » Prockesch-Osten. ἠγοράσϑησαν. 
** im) 1,68. -- » Fox. Παρὰ Merlin τῷ 1863. 
ιῦ) --ἰ » ]= Doubletten des Kgl. Münzkabinets zu Ber- 
lin (1906) p.50 n° 1004 (ἐσφαλμένως ὡς μετὰ TI—PY). 
#) — Παρίσιοι ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1875 ἐκ τῆς συλλογῆς Μαργαρί- 
του. — Rev. Numism. 1874/7 p. 448, 74. 
χαὶ — Luynes, Annali del Instituto 1842 p. 139 Monnum. III, 


35,13, ἔνϑα τὸ μὲν μέταλλον ἐσφαλμένως ἐσημειώϑη ὡς À, 





AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 5] 


ἡ δ᾽ ἐπιγραφὴ ἐσφαλμένως ἀνεγνώσϑη KYNTI ἀποδοϑέντος τοῦ 
νομίσματος εἰς τὸ Κυτίνιον τῆς Θεσσαλίας. ᾿1δε R. Weil, ἐν 
Zeitsch_ f. Num. I 217, καὶ ἐν Friedlaender, Reeretorium 
zur antiken Numismatik σελ. 207. Imhoof-Blumer Zeit. 
f. Num. τόμ. II (1875) p. 87.—‘O κ΄ Babelon μοὶ γράφει ὡς 
πρὸς τὸ νόμισμα τοῦτο <il n’est pas certain que le duc de 
Luynes l’aie eue dans sa collection ou qu’il ait gardée». 
#6; 1,43. — Philipsen. ᾿Αγορασϑὲν ἐν Ἑλλάδι τῷ 1898/9. 


#Y) — I. Λάμπρος, κατὰ ἔκτυπον A. Ποστολάκα, νῦν ἐν τῇ Γερμα- 
νιχῇ ᾿Δρχαιολ. Σχολῇ ᾿Αϑηνῶν. 
κδ) — ‘Al. Μελετόπουλος, ἐν Πειραιεῖ. 
ε La | Ὃ « LA 
19.— ἃ 13. Ὁμοίως. | E — Ξ Ὁμοίως. 


** a) 2,07. — Αϑῆναι 4469. Εὕὔρημα Κρανιδίου. ᾿Αγορασϑὲν τῇ 21 Ἰουλίου 


1863 παρὰ Γρ. Μπουρνιᾶ, Ἴδε βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. 


Ἐ 2! — Συλλογὴ Courtois — Rev. Numism. 1864 p. 178,5 pl. VIL,5. 
— Ilivaë 11,81. 
y) — [Begoñivov n° 8836], (ἣ ἐπιγραφὴ ἐξίτηλος) PRE τῷ 


1899 παρὰ Lussin.— Doubletten des Kgl Münzkabinets 
zu Berlin p. 50 n° 1003 (ἐσφαλμένως ὡς μετὰ TI—PY). 


2 
20.— À 13. Ὁμοίως. LATE Ομοίως. 
Θ 


++ 


a) 1,97. — π'᾽᾿Αϑῆναι 4471. Eügnua Koavôiou. ᾿Αγορασϑὲν τῇ 27 Ἰουλίον 
1863 παρὰ l'o. Μπουρνιᾶ. Ἴδε βιβλίον ἀγορῶν σελ 55. — 
Rev. Num. 1864 p. 179,7 pl. VII, 7. — {ivaë II, 32. 

β) — I]. Λάμπρος, ᾿Αναγραφὴ τῶν νομισμάτων τῆς Πελοποννήσου 
σελ. 105 πίν. Γ΄, ὃ. 

ὙἹ 1.11 — Βερολῖνον 28784 Kojuodèv ἐξ ᾿Αϑηνῶν ὑπὸ τοῦ καϑηγητοῦ 
Bergmann ἐν ἔτει 1807. 

δ) 1.48. — Βερολῖνον. Imhoof, παρὰ Λάμπρου. ἄγνωστον πότε. 


Ἐ...3.10..-- >» Lôübbecke παρὰ Güterbock. 

z πα e ΩΝ ἮΝ Æ 

21.— À 13. Ὁμοίως. G — = (οὕτως ἄνευ τοῦ μέ 
pa < σου Ν). 


Θ 
** a) 1,68. — ᾿Αϑῆναι 4470. Eügnua Κρανιδίου. ᾿Αγορασϑὲν τῇ 27 Ἰουλίου 
1863 παρὰ lo. Μπουρνιᾶ. Ἴδε Βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. — 

Rev. Num. 1864 p. 178, Gbis, --- Πέναξ II, 33. 


12 I. N. ZBOPQANOT 


B) 2,07 — Μόναχον. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1869 ἐν ᾿Αϑήναις παρὰ τοῦ αὖ- 
λικοῦ ἰατροῦ Sertori. 


29,— À 18. Ὁμοίως. | TIPY δεξ. NOIQN ἄρ. xvxli- 


- | χῶς περὶ ρόπαλον. 


Ἄ ἃ 


α) 2,58. — ᾿Αϑῆναι 4472. Ἑὕρημα Κρανιδίου. ᾿Αγορασϑὲν τῇ 27 Ἰουλίου 
1863 παρὰ Γρ. Μπουρνιᾶ. "1ὃς βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53. — 
Πίναξ II, 84. 


ΧΡ. -— Συλλογὴ Courtois — Rev. Num. 1864 p. 179,8 pl VIL 8. 


y) 1,86. — Κοπεγχάγη. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1868. 
δὴ 1,07. — G. Philipsen ἐν Κοπεγχάγῃ. ΞΞ Πίναξ II, 35. 





€) — Λονδῖνον. — BMC. Peloponnesus p. 164,5 pl. XXX, 16. — 
Ilivaë II, 56. 
ς) — Παρίσιοι. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1876 παρὰ Feuardent. 
Ὁ) 1.82. — Βερολῖνον 33/1886 παρὰ von Sallet. 
n) 1.91. — » Imhoof. ᾿Αγνώστου προελεύσεως. 
* 8) 1,14. — » Prokesch-Osten. ᾿Αγνώστου προελεύσεως. 
i) 2,26. — » Lüôbbecke. ᾿Αγορασϑὲν ἐν ἔτει 1878/9. 
᾿Αγορασϑέντα τῷ 1863 παρὰ τοῦ ἐν ᾿Αϑή- 
** 14) 1,64, — ; Fox. vais ἄγγλου προξένου Merlin μετὰ τοῦ 
+ 18) 1,87. — » Fox. | ἀνωτέρω ἀρ. 18, τη, καὶ δὴ «ἐξ εὑρήματος 
AS 60 ὁμοίων κομματέων». 
ιγ) —[  : ] Prokesch.— Doubletten des Kgl. Münzkabinets 
zu Berlin (1906) p. 50 n° 1004. 
LÔ) — Cat. de la coll. Walcher de Moltheiïn (1895) p. 131 n° 1657. 
23.— ἃ 13. Ὁμοίως. | ᾿Δνεπίγραφον (;). Φοῖνιξ. 


a) 1,71 (κατιωμένον).--- Κοπεγχάγη. ᾿Αγνώστου προελεύσεως.ΞΞ Πέναξ 11,37. 


24.— À 11. Κεφαλὴ ὁμοία (;)| 
ἀλλὰ πρὸς ἀριστερά. | γιξ. 


a) 1,40. --- ᾿Αϑῆναι 1896/7 1Β΄᾽ 1,419 (δῶρον Τσιβουράκη). Τὸ νόμισμα 
τοῦτο εἶναι ἴσως Κρητικόν. ---- Πίναξ II, 58. 


᾿Επιγραφὴ δυσανάγνωστος. Φοῖ- 


Σημ. Eic τὴν πάντοτε φιλικὴν προϑυμίαν τῶν σοφῶν συναδέλφων μου κι κ. 
Babelon, Regling. Jürgensen, καὶ τοῦ φεῦ ! τόσον προώρως ὅσον καὶ αἰφνι- 
δίως ϑανόντος ἀγαπητοῦ μου Riggauer, ὡς καὶ ἐκείνην τῶν φίλων μου κικ. Phi- 
lipsen, Μελετοπούλου καὶ Σόλωνος ὀφείλεται À ἐν πλείστοις ἀκρίβεια καὶ αἱ λε- 
πτομέρειαι τοῦ ἀνωτέρω καταλόγου. 








AAIEIZ OI ΕΚ ΤΙΡΥ͂ΝΘΟΣ 2 5 


Περὶ τῶν ἀνωτέρω περιγραφομένων νομισμάτων οὐδεὶς ἀμφέ- 
βαλλε μέχρι τοῦδε ὅτι ἐκόπησαν ἐν τῇ περιφήμῳ πόλει τῆς Τίρυνϑος. 
Κύριος σκοπὸς τῆς παρούσης μελέτης εἶναι τὸ νὰ δειχϑῇ ὅτι ἣ γενικὴ 
αὕτη πεποίϑησις εἶναι ἐσφαλμένη, ὅτι δὲ ταῦτα ἐκόπησαν ἐν τῇ πόλει 
τῆς ‘Eowovidos “Αλιεῖς, ὑπὸ τῶν ἐκεῖσε καταφυγόντων Τιρυνϑίων μετὰ 
τὴν ἐν ἔτει 468 x. X. καταστροφὴν τῆς πόλεως αὑτῶν ὑπὸ τῶν ᾿Αρ- 
γείων. 
Τὴν καταστροφὴν ταύτην μνημονεύουσι τὰ ἕξῆς ἄρχαϊῖα χωρία: 

Παυσαν. II, 25, 7: Προϊοῦσι δὲ ἐντεῦϑεν καὶ ἐκτραπεῖσιν ἐς δεξιὰν 
Τίρυνϑός ἔστιν ἐρείπια. ᾿Ανέστησαν δὲ καὶ Τιρυνϑίους ᾿Αργεῖοι, συνοί- 
κους προσλαβεῖν καὶ τὸ  Aoyos ἐπαυξῆσαι ϑελήσαντες. 

Παυσαν. II, 17, 5: Τὸ δὲ ἀρχαιότατον (τῶν ἐν τῷ Ἡραίῳ ἀγαλ- 
μάτων τῆς Ἥρας) πεποίηται μὲν ἐξ ἀχράδος ', ἀνετέϑη δὲ ἐς Τίρυνϑα 
ὑπὸ Πειράσου τοῦ “Agyov, Τίρυνϑα δὲ ἀνελόντες "᾿Αργεῖοι κομίζουσιν 
ἐς τὸ ‘Hoaïor ὃ δὴ καὶ αὐτὸς εἶδον, καϑήμενον ἄγαλμα où μέγα. 

Παυσαν. VIII, 46,3: ᾿Αργείοις δὲ τὰ ἔκ Τίρυνϑος (ἀπαχϑέντα 
ἀγάλματα) ἔτι καὶ ἐς ἐμέ, τὸ μὲν παρὰ τὴν Ἥραν ξόανον, τὸ δὲ ἐν 
τοῦ ᾿Απόλλωνος ἐστὶν ἀνακείμενον τοῦ ᾿Ηλείου. 

Παυσαν. V, 23,3: Τούτων τῶν πόλεων (ὧν τὰ ὀνόματα ἧσαν 
ἐγγεγραμμένα ἐν Δελφοῖς ὥς πολεμησασῶν ἐναντίον Μαρδονίου τε καὶ 
Μήδων) τοσαίδε ἦσαν ἐφ᾽ ἡμῶν ἔρημοι. Μυκηναῖοι μὲν καὶ Τιρύνϑιοι 
τῶν Μηδικῶν ὕστερον ἐγένοντο ὑπὸ ᾿Αργείων ἀνάστατοι. 

Παυσαν. VIII, 27,1: Συνῆλϑον δὲ ὑπὲρ ἰσχύος ἐς αὐτὴν οἱ (συν- 
οἰκίσαντες ἐν ἔτει 370 x. X. τὴν Μεγάλην πόλιν) ᾿Αρκάδες, ἅτε καὶ 
᾿Αργείους ἐπιστάμενοι τὰ μὲν ἔτι παλαιότερα μόνον où κατὰ μίαν ἣ μέ- 
ραν ἑκάστην κινδυνεύοντας ἑπὸ Λακεδαιμονίων παραστῆναι τῷ πολέμῳ, 
ἐπειδὴ δὲ ἀνϑρώπων πλήϑει τὸ "Ἄργος ἐπηύξησαν καταλύσαντες Ti- 
ουνϑα καὶ “ὙΥσιάς τε καὶ ᾽Ορνεὰς καὶ Μυκήνας καὶ Μίδειαν καὶ εἶ δή τι 
ἄλλο πόλισμα οὖκ ἀξιόλογον ἐν τῇ ᾿Δργολίδι ἦν, τά τε ἀπὸ Δακεδαιμο- 
γίων àdeéoreoa τοῖς ᾿Αργείοις ὑπάρξαντα καὶ ἅμα ἐς τοὺς περιοίκους 
ἰσχὺν γενομένην αὐτοῖς. 

Αἴτιον τῆς μετὰ τὰ Μηδικὰ καταστροφῆς ταύτης τῆς Τίρυνϑος 

1. Πβλ. τὸ χωρίον Αἴλιαν. Ποικίλ. ἵστορ. III, 39: “Ὅτι βαλάνους ρκάδες... 
Τιρύνϑιοι δὲ ἀχράδας δεῖπνον εἶχον. 


14 1. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


ὑπὸ τῶν ᾿Αργείων ϑεωρεῖται ὑπὸ τῶν νῦν σοφῶν adrd ἐκεῖνο, δι᾽ ὃ 
ὑπὸ τῶν αὑτῶν κατεστράφησαν καὶ αἵ Μυκῆναι, ai ἐν ταῖς ἀνωτέρω 
μαρτυρίαις ἀναφερόμεναι ὡς σὺν τῇ Τίρυνϑι καταστραφεῖσαι. Τὴν 
καταστροφὴν δὲ ταύτην τῶν Μυκηνῶν δικαιολογεῖ ὃ Παυσανίας (II, 
10, ὅ) ὡς ἑξῆς: «Μυκήνας δὲ ᾿Αργεῖοι καϑεῖλον ὑπὸ ζηλοτυπίας. ἧσυ- 
χαζόντων γὰρ τῶν ᾿Αργείων κατὰ τὴν ἐπιστρατείαν τοῦ Μήδου, Μυκη- 
γαῖοι πέμπουσιν ἃς Θεομοπύλας ὀγδοήκοντα ἄνδρας, οἱ Λακεδαιμονίοις 
μετέσχον τοῦ ἔργου. Τοῦτο ἤνεγπκέ σφισιν ὄλεϑρον τὸ φιλοτίμημα “πα- 
ροξῦναν ᾿Αργείους». 

᾿Εχτενέστερον ἵστορεῖ ὡς ἕξῆς τὰ τῆς καταστροφῆς τῶν Μυκηνῶν 
ὃ Διόδωρος (XI, 65), δρίζων ὡς ἔτος τοῦ γεγονότος τὴν 18ην ὄλυμ- 
πιάδα (468-464 x. X.): «'Eni δὲ τούτων ᾿Αργείοις καὶ Μυκηναίοις 
ἐνέστη πόλεμος διὰ τοιαύτας αἰτίας. Μυκηναῖοι διὰ τὸ παλαιὸν ἀξίωμα 
τῆς ἰδίας πατρίδος οὐχ ὑπήκουον τοῖς ᾿Δργείοις, ὥσπερ ai λοιπαὶ πόλεις 
ai κατὰ τὴν ᾿Αργείαν, ἀλλὰ κατ᾽ ἰδίαν ταττόμενοι τοῖς ᾿Αργείοις où 
προσεῖχον" ἠμφισβήτουν δὲ καὶ περὶ τῶν ἱερῶν τῆς “ρας, καὶ τὸν 
ἀγῶνα τὸν Νεμεαῖον ἠξίουν ἑαυτοὺς διοικεῖν" πρὸς δὲ τούτοις τῶν ’Ag- 
γείων ψηφισαμένων μὴ συμμαχεῖν εἷς Θερμοπύλας τοῖς Δαπεδαιμο- 
γίοις ἐὰν μὴ μέρος τῆς ἡγεμονίας αὐτοῖς παραδῶσι, μόνοι τῶν τὴν 
᾿Αργείαν κατοικούντων συνεμάχησαν οἵ Μυκηναῖοι τοῖς Δακεδαιμο- 
γίοις. Τὸ δὲ σύνολον ὑπώπτευον αὐτοὺς μήποτε ἰσχύσαντες ἐπὶ πλέον 
τῆς ἡγεμονίας ἀμφισβητήσωσι τοῖς ᾿Αργείοις διὰ τὸ παλαιὸν φρόνημα 
τῆς πόλεως. Διὰ δὴ ταύτας τὰς αἴτίας ἀλλοτρίως διακείμενοι, πάλαι μὲν 
ἔσπευδον ἄραι τὴν πόλιν, τότε δὲ καιρὸν εὔϑετον ἔχειν ἐνόμιζον, δρῶν- 
τες τοὺς Λακεδαιμονίους τεταπεινωμένους καὶ μὴ δυναμένους τοῖς Μυ- 
κηναίοις βοηϑεῖν. ᾿Αϑροίσαντες οὖν ἀξιόλογον δύναμιν ἔκ τε "Ἄργους 
καὶ ἔκ τῶν συμμαχίδων πόλεων ἐστράτευσαν ἐπ’ αὐτούς, νικήσαντες δὲ 
μάχῃ τοὺς Μυκηναίους καὶ συγκλείσαντες ἐντὸς τειχῶν ἐπολιόρκουν τὴν 
πόλιν' où δὲ Μυκηναῖοι χρόνον μέν τινα τοὺς πολιορκοῦντας εὐτόνως 
ἠμύνοντο, μετὰ δὲ ταῦτα λειπόμενοι τῷ πόνῳ καὶ τῶν Δακεδαιμονίων 
μὴ δυναμένων βοηϑῆσαι διὰ τοὺς ἰδίους πολέμους καὶ τὴν ἐκ τῶν σει- 
σμῶν γενομένην αὐτοῖς συμφοράν, ἄλλων δ᾽ οὖκ ὄντων συμμάχων, 
ἐρημίᾳ τῶν ἐπικουρούντων κατὰ κράτος ἥλωσαν. Οἱ δὲ ᾿Αργεῖοι τοὺς 
Μυκηναίους ἀνδραποδισάμενοι καὶ δεκάτην ἐξ αὐτῶν τῷ ϑεῷ καϑιε- 


AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN80Z 15 





ooavres τὰς Μυκήνας κατέσκαψαν. Αὕτη μὲν οὖν ἣ πόλις, εὐδαίμων 
ἐν τοῖς ἀρχαίοις χρόνοις γενομένη καὶ μεγάλους ἄνδρας ἔχουσα καὶ 
πράξεις ἀξιολόγους ἐπιτελεσαμένη, τοιαύτην ἔσχε τὴν καταστροφήν, καὶ 
διέμεινεν ἀοίκητος μέχρι τῶν καϑ' ἡμᾶς χρόνων». 

Ὅτι δ᾽ ἐκ τῆς ᾿Αργείας πλὴν τῶν Μυχηναίων μετέσχον τοῦ κατὰ 
τῶν Μήδων πολέμου καὶ οἵ Τιρύνϑιοι, πιστοῦται ἐκ πολλῶν ἀρχαίων 
μαρτυριῶν !, ἰδίως δ᾽ ἐκ τῆς ἐπιγραφῆς τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει βά- 
σεως τοῦ Δελφικοῦ τρίποδος, ἐφ᾽ ἧς ἀναγράφονται μεταξὺ τῶν ἀπο- 
χρουσάντων τοὺς βαρβάρους οἵ TIRVM@IOI καὶ ΛΎΚΑΜΕςΞ ?, 

ἼΛλλως διηγεῖται τὰ τῆς ἁλώσεως τῆς Τίρυνϑος 6 Ἡρόδοτος 
(VI, 83), ὅστις ἱστορῶν τὸν βραχὺ πρὸ τοῦ 481 x. X. ὄλεϑρον τῶν 
᾿Αργείων ἐπὶ τοῦ Κλεομενικοῦ πολέμου, προσϑέτει: <”Aoyos δὲ ἀν- 
δρῶν ἐχηρώϑη οὕτω, ὥστε où δοῦλοι αὐτῶν ᾿ἔσχον πάντα τὰ πρήγ- 
ματα ἄρχοντές τε καὶ διέποντες, ἐς ὃ ἐπήβησαν oi τῶν ἀπολομένων 
παῖδες. "πειτέν σφεας οὗτοι ἀνακτώμενοι. ὀπίσω ἐς ἑωυτοὺς τὸ ”Agyos 
ἐξέβαλον. ᾿Εξωϑεύμενοι δὲ où δοῦλοι μάχῃ ἔσχον Τίρυνϑα. Τέως μὲν 
δή σφι ἦν ἄοϑμια ἐς ἀλλήλους, ἔπειτεν δὲ ἐς τοὺς δούλους ἦλϑε ἀνὴρ 
μάντις Κλέανδρος, γένος ἐὼν Φιγαλεὺς ἀπ᾽ ᾿Αρκαδίης. Οὗτος τοὺς δού- 
λους ἀνέγνωσε ἐπιϑέσϑαι τοῖσι δεσπότῃσι. ᾿Εκ τούτου δὲ πόλεμός σφι 
ἦν ἐπὶ χρόνον συχνόν, ἐς ὃ δὴ μόγις où ᾿Αργεῖοι ἐπεκράτησαν». 

Τὴν οὕτω μεμαρτυρημένην καὶ κοινῶς παραδεχτὴν καταστροφὴν 
περὶ τὸ 468 x. Χ. τῆς Τίρυνϑος, τῶν Μυκηνῶν καὶ τῶν ἄλλων μιχρο- 
τέρων πόλεων τῆς ᾿Αργείας καὶ τὸν συνοικισμὸν τῶν κατοίκων αὑτῶν 
εἰς Ἄργος διημφισβήτησεν 6 ἄγγλος ἱστορικὸς J. Ρ. Mahaffy *, üxo- 
στηρίξας δι᾽ ἱκανῶν ἐπιχειρημάτων τὴν γνώμην, ὅτι ἣ ὑπὸ τοῦ Παυ- 
σανίου ἐν τῷ ἀνωτέρω παρατεϑέντι χωρίῳ (VIII, 27, 1) μνημονευο- 
μένη κατάλυσις τῆς Τίρυνϑος, τῶν Μυχηνῶν, Ὑσιῶν, Ὀρνεῶν καὶ 


Eh 27 απ IR 


᾿ 1. Ἡροδότου IX, 38, 31. --- Παυσανίου V, 26: + Εἰσὶ δὲ ἐγγεγραμμέναι κατὰ 
τοῦ βάϑρου (τοῦ ἐν Ὀλυμπίᾳ ἀγάλματος τοῦ Διός, ὃν ἀνέϑεσαν Ἑλλήνων ὅσοι 
» ἐπολέμησαν ἐναντίον Μαρδονίου καὶ Μήδων)... ἐκ δὲ τῆς χώρας Τιρύνϑιοι.... καὶ 
᾿Αργείων οἱ Μυκήνας ἔχοντες ». 
2. E. Fabricius, Das plataïsche Weighgeschenk in Delphi : Jahrbuch 
des D. Arch. Inst. I σελ. 176. 
8. Hermathena V — Schliemann, Tiryns (1886) σελ. 40 κέξ. 





16 I. N. ZBOPONOT 


Μιδείας, ὥς καὶ ἣ διὰ τῶν κατοίκων αὑτῶν ἐπαύξησις τοῦ ΓΑργους ! 
ἀναφέρεται εἷς πολὺ τῶν Μηδικῶν ἀρχαιότερον συνοικισμὸν τῶν ᾽Αρ- 
γείων, ἐντελῶς ὅμοιον πρὸς τοὺς συνοικισμοὺς τῶν ᾿Αϑηνῶν ἐπὶ Θη- 
σέως καὶ τῆς Μεγάλης πόλεως ἐπὶ ᾿Επαμεινώνδου, καὶ δὴ εἷς συνοικι- 
σμὸν συντελεσϑέντα ἐκ πολιτικῶν ὕπολογισμῶν, πιϑανῶς ἐπὶ Φείδω- 
γος τοῦ ᾿Αργείου μετὰ τὸν δεύτερον Μεσσηνιακὸν πόλεμον τὸν ἕν. 
ὀλυμπιάδι 29 (664 x. X.) περατωϑέντα. 

Τὴν δ᾽ ἐπὶ τῶν Μηδικῶν πολέμων μεμαρτυρημένην ὕπαρξιν τῶν 
Μυκηνῶν καὶ τῆς Τίρυνϑος ἐξηγεῖται 6 αὐτὸς Mahaffy διὰ τῆς ὗπο- 
ϑέσεως, ὅτι oi πόλεις αὗται μετὰ τὸν βίαιον συνοικισμὸν τῶν κατοίκων 
αὐτῶν εἰς ἼΑργος ἐξηκολούϑησαν ὕφιστάμεναι ὡς κῶμαι, κατοικού- 
μεναι ὅμως ὑπὸ ᾿Αργείων πολιτῶν, ὅτι δὲ κατόπιν ἐπὶ τῶν Μηδικῶν 
οἱ διάδοχοι οὗτοι τῶν ἀρχαίων κατοίκων, ἢ καὶ ἄλλοι τινὲς ἐξόριστοι 
᾿Αργεῖοι, μὴ ἐπιλαϑόμενοι τῆς ἱστορίας αὑτῶν καὶ τῶν πρὸς τὴν κοι- 
νὴν πατρίδα καϑηκόντων συνηνώϑησαν μετὰ τῶν λοιπῶν “Ἑλλήνων 
κατὰ τῶν Μήδων ὑπὸ τὸ ἄρχαϊον ὄνομα τῶν Τιρυνϑίων καὶ Μυκη- 
γαίων, ἀποφεύγοντες οὕτω τὸ ὄνομα τῶν τότε γενικῶς περιφρονουμέ- 
vov ὡς οὐδετέρων παραμεινάντων ᾿Αργείων. Ex τούτου δὲ παροξυν- 
ϑέντες οἱ ᾿Αργεῖοι κατέστρεψαν τελείως τὰς κώμας αὑτῶν εἷς πρώτην 
εὐκαιρίαν εὐϑὺς μετὰ τὰ Μηδικά. 

Εἴτε à γνώμη αὕτη εἶναι ἀληϑὴς εἴτε μή, βέβαιον τυγχάνει ὅτι 
περὶ τὸ ἔτος 468 x. Χ. à Τῖρυνς τῆς ᾿Αργείας κατεστράφη, τὸ πρῶ- 
τον ἢ τὸ δεύτερον ἤδη, τελείως καὶ ἐς ἀεὶ ὑπὸ τῶν ᾿Αργείων. Οὕτως 
ὁ ITavoavias εὗρεν αὑτὴν ἔρημον (V, 23, 8) καὶ εἰς ἐρείπια (IL, 25, T), 
ὃ δὲ Στράβων (VIII, 37,3) ἠρημωμένην. Ἢ περὶ τὰ μέσα τῆς Ans 
ἑκατονταετηρίδος ἅπλῆ μνεία αὑτῆς ὑπὸ τοῦ Σκύλακος (49) ἐν τῇ ᾿Αρ- 
γείᾳ χώρᾳ δὲν εἶναι ἀπόδειξις καὶ τῆς πολιτικῆς καὶ αὑτονόμου ὑὕπάρ- 
ἕξεως αὗτῆς τότε. | 

Τὴν αὑτὴν τελείαν ἐρήμωσιν ἐμαρτύρησαν καὶ ai ἀνασκαφαὶ τοῦ 
Schliemann, γράφοντος (Tiryns σελ, 53 κξἕξ.) ὅτι « Ev τῇ ᾿Ακρο- 
πόλει τῆς Τίρυνϑος εὕρηντο ἐπ’ αὑτῆς ἤδη τῆς ἐπιφανείας τοῦ ἐδά- 
φους πλεῖστα ϑραύσματα ἐγχρώμων προϊστορικῶν ἀγγείων, ἐξ ὧν μέγα 

1. Πβλ. καὶ τὴν φράσιν τοῦ ἀνωτέρω παρατεϑέντος ἐκ τοῦ Παυσανίου χω- 
ρίου IT, 25, 1 «συνοίκους προσλαβεῖν καὶ τὸ "Aoyos ἐν αυξῆσαι ϑελήσαντες». 





AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 17 


πλῆϑος ἀνεφάνη χατόπιν ἐν τῇ ἀνασκαφῇ, ἐνῷ παρ᾽ ὅλην τὴν ὅρα- 
στηρίαν ἀναζήτησιν ἡμῶν ἐπὶ τῆς ἄνω καὶ μέσης ἀκροπόλεως δὲν ἤἢδυ- 
γήϑημεν νὰ ἀνακαλύψωμεν οὐδὲ ἕν τεμάχιον ἀγγείων ἑλληνικῶν ἢ 6w- 
μαϊκῶν χρόνων». Περαιτέρω δὲ βεβαιοῖ (σελ. 54) ὥς πόρισμα τῶν 
ἀνασχαφῶν, ὅτι ἀπὸ τῆς ἐν προϊστοριχοῖς χρόνοις καταστροφῆς τοῦ 
μυχηναϊκοῦ ἀνακτόρου τῶν βασιλέων τῆς Τίρυνϑος οὐδέποτ᾽ ἔχτοτ᾽ 
ἐχτίσϑη ἄλλο τι ἐπὶ τῆς ἀκροπόλεως ἢ ναὸς ἐρημικὸς βυζαντινός, ὑπὸ 
τάφων χριστιανικῶν περιβαλλόμενος. 

Παρ᾽ ὅλα δ᾽ ὅμως ταῦτα 6 Schliemann φρονεῖ ὅτι ἐπὶ τῆς ϑέσεως 
τῆς ὑπὸ τὴν ἀκρόπολιν παναρχαίου πόλεως τῆς Τίρυνϑος ἐχτίσϑη «ἔν 
τοῖς κλασσικοῖς χρόνοις» νέα πόλις. Τεχμήρια δὲ τούτου ϑεωρεῖ δύο 
τινά: «πρῶτον μὲν τὰ ἐν πολλαῖς ὕπ᾽ αὑτοῦ ὀρυχϑείσαις τάφροις εὗρε- 
ϑέντα τεμάχια «ἑλληνικῶν» ἀγγείων, δεύτερον δὲ «μικρὸν ϑησαυρὸν 
Τιρυνϑιαχῶν νομισμάτων ἀναχαλυφϑέντα 25 περίπου ἔτη [πρὸ τοῦ 
1886 ὅτε ὁ Σχλίμαν ἔγραφε ταῦτα] ὑπὸ τὴν ἀνατολικὴν πλευρὰν 
τῆς ᾿Ακροπόλεως τῆς Τίρυνϑος, ἅτινα, ὥς μοι ἀπέδειξεν ὃ κύριος ᾿Αχιλ- 
λεὺς Ποστολάκας, διευϑυντὴς τοῦ Νομισματικοῦ Μουσείου τῶν ᾿Αϑη- 
γῶν, ἀνήκουσι τὸ πλεῖστον εἰς τὸν ὅον αἰῶνα x. X., ἔνια δὲ εἷς τοὺς 
Μακεδονικοὺς χρόνους, φέρουσι δὲ ἐφ᾽ ἑνὸς μὲν κεφαλὴν ᾿Απόλλωνος, 
ἐφ᾽ ἑτέρου δὲ φοίνικα χαὶ τὰς ἐπιγραφὰς ΤΙ, TIRVN ἢ ΤΙΒΥΝΘΙΩΝ». 

Ὡς πρὸς τὸ πρῶτον τεχμήριον παρατηροῦμεν ὅτι τὰ μὲν ἀγγεῖα 
τῶν «χλασσιχῶν χρόνων» δύνανται κάλλιστα νὰ προέρχωνται ÊX τῆς ÊV 
ἔτει 408 χαταστραφείσης πόλεως, ὅτι δ᾽ ὃ Dürpfeld, ὃ νῦν ἐκ νέου 
ἀνασχάπτων τὴν Τίρυνϑα καὶ οὗ ἐζήτησα τὴν γνώμην, ἐβεβαίωσέ με 
ὅτι οὐδὲν τῶν μέχρι τοῦδε ἀνακαλυφϑέντων ἐν Τίρυνϑι μαρτυρεῖ ὕπαρ- 
ξιν πόλεως κατὰ τὸν 40ν xai ϑον αἰῶνα x. Χ. ἢ καὶ κατόπιν. 

Τὸ δεύτερον δ᾽ ἐπιχείρημα τοῦ Schliemann εἶναι ἀβάσιμον. ‘O 
25 περίπου ἔτη πρὸ τοῦ 1886, ὅτε ὃ Σχλίμαν ἔγραφε ταῦτα, εὗρε- 
els ϑησαυρὸς δὲν ἀνεχαλύφϑη ἐν Τίρυνϑι. Ὃ Courtois ', εἰς οὗ τὴν 
περὶ τῶν νομισμάτων τοῦ ἐν λόγῳ εὑρήματος διατριβὴν παραπέμπει 
ὃ Schliemann, σημειοῖ ἀχριβῶς περὶ αὐτῶν ὅτι «()65 monnaies ont 
été trouvées avec plusieurs autres, au mois de mai [809, 


1. Rev. Numism. 1866 σελ. 181 καὶ 1865 σελ. 


18 I. N. ZBOPONOY 


dans l’'Argolide, à une heure et demi de Cranidi, non loin 
de Castri, l'antique Hermione. Elles étaient renfermées 
dans une vase de terre. Toutes les pièces provenant de cette 
trouvaille ont été, aussitôt découvertes, transportées à Athè- 
nes. Le Cabinet, usant tout naturellement de son droit, a 
fait parmi elles le choix du seigneur. Je ne suis venu 
qu'après, mais la différence entre mes exemplaires et les 
siens est insignifiante. Les uns et les autres sont en bronze». 
ἜΣ ἄλλου δ᾽ εὑρίσκω σημείωσιν αὑτοῦ τοῦ ἀοιδίμου προκατόχου μου 
᾽Αχ. Ποστολάκα, ἐν εῷ χειρογράφῳ Biblio τῶν ἀγορῶν τοῦ Νομισμα- 
τικοῦ Μουσείου ἐν σελ. 53 καὶ ὑπὸ ἡμερομηνίαν 27 Ἰουλίου 1863, ὅτι 
τὰ χαλκᾶ ταῦτα νομίσματα τῶν Τιρυνϑίων, ὡς καὶ τὸ ἐν τῷ ἀνωτέρω 
χαταλόγῳ ὑπ᾽ ἄριϑ. 3 a ἀνεπίγραφον ἀργυροῦν τῆς Τίρυνϑος, καὶ τὰ 
τέσσαρα ἀργυρᾶ τῆς Ἑρμιόνης καὶ Αἰγίνης, περὶ ὧν κατωτέρω (σελ. 31), - 
«εὑρέϑησαν ἐντὸς ἀγγείου πηλίνου 1 καὶ 1}, ὥραν ἀπὸ τοῦ Κρανιδίου τῆς 
Πελοποννήσσυ κατὰ μῆνα Μάϊον τοῦ 1868 μὲ ἄλλα τινὰ ὅμοια ἀργυρᾶ 
καὶ τῆς Τίρυνϑος χάλκινα, ὅλα τὸν ἀριϑμὸν 500». Ὃ αὑτὸς ᾿Αχ. Πο- 
στολάχας μνημονεύων τὰ αὐτὰ νομίσματα ἐν τῇ ἐντύπῳ Λογοδοσίᾳ 
τοῦ Πέτρου Παπαρρηγοπούλου, πρυτάνεως κατὰ τὸ ἀκαδημαϊκὸν ἔτος 
1862-1863, γράφει ἐν σελίδι 72° « εὑρέϑησαν δὲ ταῦτα εἴς τινα ϑέσιν 
1 καὶ 1}, ὥραν ἀπέχουσαν ἀπὸ τοῦ Κρανιδίου τῷ 1868 κατὰ μῆνα 
Μάϊον, ἐπροσκτήϑησαν δὲ διὰ τῆς λίαν καλοκαγάϑου προσπαϑείας καὶ 
ζήλου ἐϑνικοῦ τε καὶ ἐπιστημονικοῦ τοῦ φιλομούσου κυρίου ᾿Ανδρέα 
Ζέρβα, πληρεξουσίου “ρμιονίδος». Πρὸς τούτοις ὃ x. Κ. Regling 
ἀνεκοίνωσέ μοι, ὅτι ὃ στρατηγὸς Fox ἢγόρασεν ἐν ἔτει 1863 παρὰ 
τοῦ τότε ἐν ᾿Αϑήναις ἄγγλου προξένου Merlin πέντε ὅμοια χαλκᾶ 
Τιρυνϑίων ἐκ τοῦ αὑτοῦ εὑρήματος περιέχοντος ἐν ὅλῳ 60 ὅμοια 
(ἴδε ἀρ. 8 B, 16 y, 18 τη, 22 va καὶ ιβ), ὅτι δὲ καὶ τῶν λοιπῶν ἐν τῷ 
Μουσείῳ τοῦ Βερολίνου τὰ διὰ γραμμῆς ὑποσημειούμενα ἔν τῷ ἄνω- 
τέρω καταλόγῳ φαίνονται, ἐκ τοῦ χρώματος αὐτῶν, προερχόμενα ἔκ 
τοῦ αὐτοῦ εὑρήματος (ἴδε ἀρ. 9 ϑ, 12.γγ, 18 1τγ καὶ ιζ, 22 ὃ). Τέλος δὲ 
κατ᾽ ἀνακοίνωσιν τοῦ x W. Wroth, 6 αὑτὸς Fox κατὰ τὴν αὑτὴν 
ἐποχὴν ἐπώλησε τῷ Βρεττανικῷ Μουσείῳ δύο ὅμοια (ἄρ. 8 β, 18 ἴ). 
Ἔν τῷ καταλόγῳ ἡμῶν τὰ βεβαίως ἐκ τοῦ εὑρήματος τοῦ Κρανιδίου. 





r 


ἍΛΙΕΙΣ OI ΕΚ TIPYN@OZ 19 


προερχόμενα ἐσημειώϑησαν διὰ δύο ἀστερίσκων, δι᾽ ἑνὸς δὲ τὰ κατὰ 
πᾶσαν πιϑανότητα, 

Οὕτως à ἐν Τίρυνϑι ἀνακάλυψις τοῦ ἐν λόγῳ ἀμ οὲ τῶν Τι- 
ρυνϑιαχῶν νομισμάτων δὲν εἶναι ἀληϑής. Σπουδαιότερον ὅμως εἶναι 
ὅτι οὔτε κατὰ τὰς ἐν Τίρυνϑι ἐπανειλημμένας ἀνασκαφὰς τῶν Schlie- 
mann xai Dôrpfeld εὑρέϑη ποτ᾽ ἐχεῖ ἔστω καὶ ἕν τοιοῦτον νύμι- 
σμα, οὔτ᾽ ἐγὼ αὑτὸς ὃ ἐπὶ δωδεκαετίαν ἤδη, σχεδὸν κατ᾽ ἔτος, ἐπισχε- 


᾿ πτόμενος τὰ ἐρείπια τῆς Τίρυνϑος καὶ ἀμέσως ὑπ᾽ αὐτὰ ἐνίοτ᾽ ἐπὶ 


μῆνας οἰκῶν ἐν τῇ Γεωργιχῇ Σχολῇ παρὰ τῇ ἀδελφῇ μου χυρίᾳ Xa- 
ριχλείᾳ Χασιώτου, συζύγῳ τοῦ διευϑυντοῦ τῆς Σχολῆς, ἠδυνήϑην νὰ 
ἄνακαλύψω τοιαῦτα ἐν Τίρυνϑι ἢ περὶ αὐτήν, ἂν καὶ πολλάκις ἢρεύ- 
νησα εὐϑὺς μετὰ δαγδαίας βροχάς, ἐφιλοτίμησα δὲ πρὸς τοῦτο ἐπὶ 
ἔτη χαὶ πάντας τοὺς περιοίκους χωρικοὺς καὶ ἐργάτας τῆς Σχολῆς, 
γενναῖον χέρδος ὑποσχεϑεὶς πρὸς τὸν ἀνακαλύψοντα ἕν οἷονδήποτε 
Τιρυνϑιαχὸν νόμισμα. Ὅμοιαι ἔρευναι τοῦ νῦν ἀνασχάπτοντος τὴν 
Τίρυνϑα x. Dôrpfeld, γενόμεναι τῇ παρακλήσει μου, εἰς τὸ αὑτὸ χα- 

τέληξαν ἀρνητιχὸν ἀποτέλεσμα. | 

Τὸ μόνον, ἐχτὸς τῶν τοῦ εὑρήματος τοῦ Κρανιδίου, γνωστῆς προε- 
λεύσεως Τιρυνϑιακὸν χαλχοῦν νόμισμα (ἀριϑ. 11 γὴ ἀνεκαλύφϑη ἐν 
τῷ εἰς ἴσην ἀπόστασιν ἅπὸ Κρανιδίου καὶ Τίρυνϑος κειμένῳ ἱερῷ τῆς 
᾿Επιδαύρου ". 

Ἢ παντελὴς αὕτη ἔλλειψις Τιρυνϑιακχῶν νομισμάτων ἔκ τῶν νῦν 
ἐρειπίων τῆς Τίρυνϑος καὶ ἣ εἰς μέγα πλῆϑος ἀναχάλυψις αὑτῶν ἐν 
τῷ Κρανιδίῳ τῆς ‘Eouwoviôos, οὗ ἐπίνειον ὃ “Δ λιεῖς τὸ πάλαι καλού- 

μενος λιμὴν Πόρτο- Χέλι, ὑπέμνησάν με τὰ ἑξῆς χωρία ἀρχαίων συγ- 
γραφέων : 

Ἡροδότου VII, 137: Τὸ δὲ συμπεσεῖν ἐς τοὺς παῖδας τῶν ἀνδρῶν 
τούτων τῶν ἀναβάντων πρὸς βασιλέα διὰ τὴν μῆνιν, ἐς Νικόλεών τε 
τὸν Βούλιος καὶ ἐς ᾿Ανήριστον τὸν Σπερϑίεω, ὃς εἷλε Ἁλιέας τοὺς 
ἐκ Τίρυνϑος δλκάδι καταπλώσας πλήρεϊ ἀνδρῶν [περὶ τὸ 460 x. Χ.], 
δῆλον ὧν μοι, ὅτι ϑεῖον ἐγένετο τὸ πρῆγμα ἔκ τῆς μήνιος. 

1. Ἡ ἐν Μαντινείᾳ ἀνακάλυψις τοῦ ὑπ᾽ ἀριϑ. 2 α νομίσματος οὐδεμίαν βά- 


σιμον ἔνδειξιν δυνατὸν νὰ παράσχῃ ἣμῖν, ἅτε ὄντος οὐχὶ μόνον ἀμφιβόλουν πως 
ἀπονομῆς, ἀλλὰ καὶ ἀργυροῦ, ἑπομένως εὐρείας κυχλοφορίας. 


20 I. N. ZBOPONOY 


Στέφανος Βυζάντιος ἐν À. “Αλιεῖς, πόλις ’Aoyolxe [Λακωνικῆς, 
ἔχδ. Westermann] παραϑαλασσία' τὸ ἐϑνικὸν ὁμοίως, ὡς ἀπὸ τοῦ 
᾿Αλιεύς. "ἔφορος ἐν τῷ ἕκτῳ, ὅτι Τιρύνϑιοί εἶσιν οὗτοι ᾿ καὶ ἐξ- 
αναστάντες ἐβουλεύοντο oixetr τινα τόπον καὶ ἠρώτων τὸν ϑεόν. " ἔχρησε 
δὲ οὕτως «ποῖ τὺ λαβὼν καὶ ποῖ τὺ καϑίξω καὶ ποῖ τὺ οἴκησιν ἔχων 
ἁλιέα τε κεκλῆσϑαι» ?. ᾿Ελέγετο δ᾽ οὕτως διὰ τὸ πολλοὺς τῶν Ἕρμιο- 
γέων ἁλιευομένους κατὰ τοῦτο τὸ μέρος οἴἶκεῖν τῆς χώρας. Τὸ ϑηλυκὸν 
“Αλιάς. Καὶ “Αλικὸς τὸ κτητικόν. 

Ὃ αὑτὸς ἐν À Τίρυνς, πόλις τῆς Πελοποννήσου... ἀπὸ Τίρυνϑος 
τῆς "Άλω ϑυγατρός, ἥτις ᾿Αμφιτρύωνος ἦν ἀδελφή. ᾿Εκαλεῖτο δὲ πρό- 
τερον Ἁλιεῖς, διὰ τὸ πολλοὺς ᾿Ερμιονέας ἁλιευομένους οἶκεῖν αὐτοῦ. 

Εὐστάϑιος εἰς Ἰλιάδ. B, 559: Καλεῖται δέ, φασί, Τίρυνς ἀπὸ Ti- 
ουνϑος, ἀδελφοῦ ᾿Αμφιτρύωνος. ᾿Εκαλεῖτο δὲ σιρότερον Ἁλιῖς (yo. 
“Αλιεῖς) διὰ τὸ πολλοὺς ἁλιευομένους οἴκεῖν ἐκεῖ, Κατὰ δὲ Παυσανίαν 
᾿Αλικοὶ περὶ Τίρυνϑα οἱ τὰ περὶ ϑάλασσαν τὴν Πελοποννήσου oixoëy- 
τες. 11βλ. ὅμως Παυσαν. 2, 36, 1, ὅστις οὐχὶ περὶ Τίρυνϑα ϑέτει τοὺς 
“Αλικοὺς ἀλλ᾽ ἐν τῇ ἙἭ ρμιονίδι. 

Στράβωνος VIII, 373 (ἔκδ. Meinecke 1877): Ἠρήμωσαν δὲ τὰς 
πλείστας (τῶν μικρῶν πόλεων τῆς ᾿Αργείας) οἵ ᾿Αργεῖοι ἀπειϑούσας. 
Οἱ δ᾽ οἰκήτορες οἱ μὲν ἐκ [τῆς] Τίρυνϑος. ἀπῆλϑον εἷς ᾿Επίδαυρον, οἱ 
δὲ ἐξκ τῆς....} εἷς τοὺς “Αλιεῖς καλουμένους. (Σημειωτέον δ᾽ ὅτι ἐν 
κώδικι Β ἀναγινώσκονται ταῦτα ὡς ἕξῆς διὰ δευτέρας χειρὸς διωρ- 

οἱ δὲ τῆς 
ϑωμένα: Τίρυνϑος μὲν εἷς ᾿Επίδαυρον ἀφίκοντο, ἐκ δ᾽ “Ἑομιόνης 


τοὺς ουμένους 
ε - “- A ΄ 
εἷς ἁλιεῖς" καλοῦνται γὰρ οὕτως. 


Κατ᾽ ἐμὲ τὸ χωρίον τοῦτο τοῦ Στράβωνος εἶχεν ἀρχικῶς ὡς ἑξῆς: 
Οἱ δ᾽ οἰκήτορες Τίρυνϑος μὲν εἷς ᾿Επίδαυρον ἀφίκοντο, ἔκ δ᾽ ['Eru- 
δαύρου] “Ερμιόνης εἷς “Αλιεῖς. 
᾿ς Κατὰ τὰ χωρία ταῦτα οἵ κάτοικοι τῆς ἐν ἔτει 468 ἁλωϑείσης ὑπὸ 
τῶν ᾿Αργείων Τίρυνϑος φεύγοντες πρὸ τῶν ᾿Αργείων ἦλϑον τὸ πρῶ- 
τον διὰ τῆς "Αργους - Τίρυνϑος -᾿ πιδαύρου ἀρχαίας καὶ νῦν ὁδοῦ εἷς 

1. Τιρύνϑιοί εἶσιν οὗτοι. R. Οὗτοι Τιρύνϑιοί εἶσι. AV. 

2. Ὃ χρησμὸς οὗτος ἐννοητέος ὡς ἑξῆς : [δίζῃ) ποῖ τὺ λαβὼν [ἄξω] καὶ ποῖ 
τὺ καϑίξω καὶ ποῖ τὺ ἔνϑα τὸ τὴν οἴκησιν ἔχειν ἁλιῇ re (ἢ ἔχων ἁλιῆα) κεκλῆσϑαι. 


- 





DUC CR RE EU δὰ 





AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 21 


᾿Επίδαυρον, ἐκεῖϑεν δὲ τῇ συμβουλῇ χρησμοῦ (προφανῶς τοῦ ἐν Δελ- 
pois ᾿Απόλλωνος) κατῆλθον περαιτέρω εἷς τοὺς “Eguioveïs, λαβόντες 
παρὰ τούτων πρὸς οἴκησιν τὸ ‘Adeï καλούμενον τμῆμα τῆς χώρας 
αὐτῶν, ἤτοι τὴν περιοχὴν τοῦ νῦν Κρανιδίου μετὰ τοῦ λαμπροῦ λι- 
μένος Πόρτο-Χέλι. Οὕτως ἤδη περὶ τὸ ἔτος 460 ὃ ἩἫρόδοτος χαλεῖ 
τοὺς “Αλιεῖς Ἁλιέας τοὺς ἐκ Τίρυνϑος. Τὸ δ᾽ ὅτι 6 Σπαρτιάτης ᾿Ανή- 
ριστος ὃ Σπερϑίεω εἷλε τότε τοὺς ᾿Αλιεῖς ἁπλῶς καταπλεύσας διὰ μιᾶς 
χαὶ μόνης δλχάδος ἐἔξηγεῖται ἐκ τοῦ ὅτι οἵ ἐκ Τίρυνϑος ᾿Αλιεῖς λίαν 
προϑύμως ϑὰ προσετέϑησαν εἰς τὸ μέρος τῶν Λακεδαιμονίων, ἐχϑρῶν 
τῶν ᾿Αϑηναίων, πρὸς oùs τότε ἀχριβῶς (461 x. Χ.), ὡς γνωστόν, συνε- 
μάχησαν oi καταστρέψαντες τὴν πατρίδα τῶν Τιρυνϑίων ᾿Αργεῖοι. 

Βραδύτερον οἵ ἔκ Τίρυνϑος “Αλιεῖς ἔχοψαν ἐν τῇ νέᾳ αὑτῶν πα- 
τρίδι νομίσματα ὑπὸ τὸ ἀρχαῖον ὄνομα τῶν ΤΙΡΥΝΘΙΩΝ, Τίρυνϑα 
χαλέσαντες χαὶ τὴν νέαν αὑτῶν πόλιν. Εἷς τὴν νέαν ταύτην Τίρυνϑα 
τῆς ἙἭὈμιονίδος καὶ οὐχὶ τὴν ὁμηρικὴν πόλιν τῆς ᾿Αργείας ἀπέβλεπον 
ai πηγαί, παρ᾽ ὧν ἀρυσϑέντες οἵ ὀψίμων χρόνων συγγραφεῖς Στέ- 
φανος Βυζάντιος καὶ Εὐστάϑιος γράφουσιν ὅτι ἐκαλεῖτο πρότερον 
“Αλιεῖς. 

Ὅτι δὲ τὰ ἐν ἙἭὈμιονίδι ἐν τῇ χώρᾳ τῶν ᾿Αλιέων μίαν καὶ fui- 
σειαν ὥραν μαχρὰν τοῦ Κρανιδίου εὑρεϑέντα χαλκᾶ νομίσματα τῶν 
ΤΙΡΥΝΘΙΩΝ ἐκόπησαν ἐν τῇ πόλει τῶν ᾿Αλιέων τῇ πράγματι 1 καὶ 
1}, ὥραν ἀπὸ τοῦ Κρανιδίου κειμένῃ (ἴδε κατωτέρω), καλουμένῃ δὲ 
ὑπὸ τῶν πηγῶν ‘Alia, ᾿Αλιεῖς ἢ “Αλίκη, ἐπιβεβαιοῦται πρῶτον ὑπὸ 
τῆς τεχνοτροπίας τῶν ἐπ᾿ αὑτῶν κεφαλῶν, ἀπαραλλάκτων πρὸς τὰς τῶν 
γομισμάτων τῶν ‘Egyuovéov (πβλ. πίν. II, ἀρ. 384: Τίρυνς, πρὸς ἄρ. 
39: “Ερμιόνη), δεύτερον ὑπὸ τῆς ἐπιγραφῆς ἑνὸς τῶν κερμάτων τούτων 
(ἀρ. 8) ΤΙ---Α τῆς σημαινούσης ἴσως --Ξ- Τι(ρυνϑίων) ᾿Αἰλιέων], ἂν καὶ 
τὸ À τοῦτο δυνατὸν νὰ εἶναι μᾶλλον ὄνομα ἄρχοντος ὡς τὸ Δ τοῦ ἄρ. θ᾽ 
τρίτον ὑπὸ τοῦ ἐν τῷ πεδίῳ τινῶν ἐξ αὑτῶν συμβόλου ϑαλασσίου 
ὀστράχου ἀναφερομένου εἴτ᾽ ἐν γένει εἷς τὴν ἁλιείαν τῶν “Αλιέων εἴτε 
ἰδίως εἷς τὴν περίφημον ἐν τοῖς παραλίοις αὑτῶν ἁλιείαν τῆς διασήμου 
“Εομιονικῆς πορφύρας ". Ἢ παλαιὰ Τίρυνς τῆς ᾿Αργείας, μεσόγειος οὖσα, 

1. ‘O Πλούταρχος ἐν Βίῳ ᾿Αλεξάνδρου 86 ἀναφέρει ὅτι ὃ ᾿Αλέξανδρος κυ- 
οιεύσας τοὺς ϑησαυροὺς τῶν Σούσων εὗρεν ἐν αὐτοῖς «πορφύρας “Ἑρμιονικῆς τά- 


22 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


5» , | 9 ,ὕ ε , / Ἀ A # ᾿ ΕἸ \ 
οὐδέποτ᾽ ἀναφέρεται ὡς πόλις σχετιζομένη πρὸς τὴν ϑάλασσαν ἢ τὴν 
ἁλιείαν. Τέλος τῶν κυρίων τύπων τῶν νομισμάτων of μὲν ἐπὶ τῶν χαλ- 
x@v τύποι τοῦ ᾿Απόλλωνος (κεφαλή, λύρα, φοῖνιξ) ἀναφέρονται προ- 
φανῶς οὖχὶ εἰς τὴν λατρείαν τῆς παλαιᾶς Τίρυνϑος, ἔνϑα οὐδέποτ᾽ 
ἀπαντᾷ ὃ ᾿Απόλλων !, ἄλλ᾽ εἰς τὸν ἐπὶ τοῦ Θόρναχκος (Κοκχυγίου) τῆς 
χώρας τῶν ᾿Αλιέων λατρευόμενον ᾿Απόλλωνα, οὗ τὸν ναὸν εἶδεν 6 
Παυσανίας ἠἢρειπωμένον 5. Πιϑανὸν μάλιστα 6 ναὸς οὗτος νὰ ἐχτίσϑη 
ε \ - 5 La ε # 5 A \ 4 5 # # 
ὑπὸ τῶν ἐκ Tiguvdos ᾿Αλιέων εὐϑὺς μετὰ τὸν ἀνωτέρω παρατεϑέντα 

J \ “ 5 LA € - - Ὁ # 
χρησμὸν τοῦ ᾿Απόλλωνος, ὑποδείξαντος αὑτοῖς (προφανῶς κατόπιν 
συνεννοήσεως τῶν συμμάχων ᾿Επιδαυρίων καὶ “Ἑρμιονέων, ἐχϑρῶν τῶν 
᾿Αργείων,) τὸ μέρος τοῦτο πρὸς ἐποίκησιν. 

Οἱ δ᾽ ἐπὶ τῶν ἀργυρῶν καί τινων τῶν χαλκῶν ἀπαντῶντες τύποι 

-φΨε ’ LA] 5» LA € LA 2 \ - 5» , 
τοῦ Ἣραχλέους --- ὃν οὐδέποτε εὑρίσκομεν ἐπὶ τῶν αὑτονόμων νομι- 
σμάτων τῶν ᾿Αργείων --- προσφυῶς ἔξηλέγχϑησαν ὑπὸ τῶν ἐκ Τίρυν- 
ϑος φυγάδων ᾿Αλιέων, ὡς ἐνθυμίζοντες ὅτι ὃ ἥρως οὗτος κατῴκησεν ἐν 
τῇ παλαιᾷ καὶ τῷ γένει αὑτοῦ ἀνηκούσῃ Τίρυνϑι, δουλεύων ἐπὶ μακρὰ 
ἔτη τῷ ἀχαρίστῳ ᾿Αργείῳ Εὐρυσϑεῖ δ, ἐξεδιώχϑη δ᾽ ἐξ αὑτῆς ὑπὸ τοῦ 
αὑτοῦ, σφετερισϑέντος τὴν χώραν ὁ ἀχριβῶς ὅπως οἱ Τιρύνϑιοι τῶν 

τ 


λαντα πεντακισχίλια, συγκειμένης μὲν ἐξ ἐτῶν δέκα δεόντων διακοσίων, πρόσφατον δὲ 
τὸ ἄνϑος ἔτι καὶ νεαρὸν φυλαττούσης». : 

1. Ἡ ἔλλειψις αὕτη πάσης μνείας λατρείας ᾿Απόλλωνος ἐν Τίρυνϑι ἠνάγ- 
κασε τὸν Courtois (Rev. Num. 1864 σελ. 188) νὰ ὑπολάβῃ ὅτι πρόκειται περὶ 
τοῦ ἐν Σικυῶνι λατρευομένου λυκοχτόνου ᾿Απόλλωνος, οὗ ἣ λατρεία ϑὰ ἐπεξε- 
τάϑη μέχρι Τίρυνϑος, ὅπερ ἐντελῶς ἀπίϑανον. 

2. Παυσανίου 2, 36, 1 : Ἔστι δ᾽ οὖν ὁδὸς καὶ ἐς ταύτην (4 λίκην) τοῦ τε Πρω- 
νὸς (τῆς ᾿Ερμιόνης) μέση καὶ ὄρους ἑτέρου Θόρνακος καλουμένου τὸ ἀρχαῖον" ἀπὸ δὲ 
τῆς Διὸς ἐς κόκκυγα τὸν ὄρνιϑα ἀλλαγῆς λεγομένης ἐνταῦϑα γενέσϑαι μετονομασϑῆναι 
τὸ ὄρος φασίν. “Iso καὶ ἐς τόδε ἐπὶ ἄκρων τῶν ὀρῶν, ἐπὶ μὲν τῷ Κοκκυγίῳ Διός, ἐν 
δὲ τῷ Πρωνί ἐστιν Ἥρας. Καὶ τοῦ τε Κοκκυγίου πρὸς τοῖς πέρασι ναός ἐστι, ϑύραι 
δὲ οὐκ ἐφεστήκασιν, οὐδὲ ὄροφον εἶχεν, οὐδέ οἵ τι ἐνῇν ἄγαλμα. Εἶναι δὲ ἐλέγετο ὁ 
ναὸς ᾿Απόλλωνος. 

3 ᾿Απολλοῦ. 2, 4, 12: Ἢ δὲ Πυϑία τότε πρῶτον ἩΗρακλέα αὐτὸν προσηγόρευσε" 
τὸ δὲ πρὸ τοῦ ’ Αλκείδης προσηγορεύετο. Κατοικεῖν δὲ αὐτὸν εἶπεν ἐν Τίρυνϑι, Εὐρυ- 
σϑεῖ λατρεύοντα ἔτη δώδεκα, καὶ τοὺς ἐπιτασσομένους ἄϑλους δέκα ἐπιτελεῖν, καὶ οὕτως 
ἔφη, τῶν ἄϑλων συντελεσϑέντων, ἀϑάνατον αὐτὸν ἔσεσϑαι. Τοῦτο ἀκούσας ὁ Ἡρακλῆς 
εἰς Τίρυνϑα ἤλϑε᾽ καὶ τὸ προστατίόμενον ὑπὸ Εὐρυσϑέως ἐτέλει. 


4. Παυσαν. 8, 14, 2. 


AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 23 


ἱστορικῶν χρόνων ὑπήκουον τοῖς ᾿Αργείοις πρὶν ἢ ὕπ᾽ αὐτῶν ἅπαν- 
ϑρώπως ἐξωσϑῶσιν εἰς τοὺς ᾿Αλιεῖς. ᾿Εκ τῆς ἐν Τίρυνϑι ταύτης δια- 
μονῆς ὁ Ἡρακλῆς ἐκαλεῖτο Τιρύνϑιος ἃ. 

Ἂν δὲ πράγματι τὸ ὕπ᾽ ἄρ. 1 ἀργυροῦν νόμισμα, τὸ ἀνεπίγραφον 
ὡς τὰ ὑπ᾽ ἄρ. 2-3 ἀργυρᾶ νομίσματα, ἀνήκουσιν, ὥς νομίζω, εἷς τοὺς , 
êx Τίρυνϑος ᾿Αλιεῖς, τότε 6 ἐπ᾽ αὐτοῦ παρὰ τὸ δόπαλον τύπος τῆς ἅρ- 
ans, γνωστοῦ συμβόλου τοῦ Περσέως, ἀναφέρεται προφανῶς εἷς τὴν 
παράδοσιν, καϑ᾽ ἣν ὁ Περσεὺς φεύγων ἐκ τοῦ Ἄργους ἐβασίλευσε 
Τίρυνϑος, προστειχίσας Μίδειαν καὶ Μυκήνας 5. Οἱ ἐπίσης φυγόντες 
êx τῆς ᾿Αργείας Τιρύνϑιοι ἠδύναντο κάλλιστα νὰ ϑέσωσιν ἐπὶ τῶν νο- 
μισμάτων αὑτῶν τὸ σύμβολον τοῦ Περσέως παρὰ τὸ τοῦ κυρίου αὖ- 
τῶν ἥρωος Ἡρακλέους. Αὐτὴ À παρϑενικὴ κεφαλὴ τῆς κυρίας ὄψεως 
τοῦ αὑτοῦ νομίσματος δυνατὸν νὰ εἰκονίζῃ τὴν παρϑένον ἔτι Ἥραν, 
ἧς τὴν λατρείαν καὶ τὴν περὶ τῆς φϑορᾶς αὐτῆς παράδοσιν εὑρίσκομεν 
ἐντετοπισμένην ἐν τῇ χώρᾳ τῶν “Αλιέων (ἴδε ἀνωτέρω σελ. 22 onu. 2). 

Ὅσον δ᾽ ἀφορᾷ εἷς τὸ σύμβολον τῆς σταφυλῆς ἐπὶ τῶν ὑπ᾽ 
ἄριϑ. 6 νομισμάτων, δὲν γνωρίζομεν μὲν ἂν ἣ χώρα τῶν Τιρυνϑίων 
“Αλιέων, τῶν ὑπὸ τῶν ἀρχαίων ὥς μεϑύσων διαχωμῳδουμένων, ἧτο 
τὸ πάλαι ἀμπελόεσσα ὡς ἣ γείτων αὐτῆς ᾿Επίδαυρος ὅ, ñ καὶ νῦν πο- 
λύοινος, σημειοῦμεν ὅμως ὅτι ὅ νῦν κατέχων τὴν τῶν ᾿Αλιέων χώραν 
δῆμος τῶν Κρανιδιωτῶν παράγει ἐτησίως πλέον τῶν 250,000 ὀκάδων 
οἴνου “. 

Περὶ δὲ τῶν ᾿Αλιέων καὶ τῆς χώρας αὐτῶν ἔχομεν πλὴν τῶν ἄνω- 
τέρω παρατεϑέντων χωρίων τὰς ἕξῆς εἰδήσεις : 

Σχύλαξ 2 50: Μετὰ δὲ τὴν ᾿Επιδαυρίων χώραν ‘Alia καὶ λιμήν. 
Αὕτη ἐστὶν ἐπὶ τῷ στόματι τοῦ ᾿Αργολικοῦ κόλπου. 


lbs Ψ “ " ΕΣ 


0 te ÈS 


νων os des és Ὁ 





Παυσαν. 2, 36: Kara δὲ τὴν (ἀπὸ ‘Eouôvns) ἐπὶ Μάσητα eù- 
ϑεῖαν προελϑοῦσιν ἕπτά που σταδίους καὶ ἐς ἀριστερὰ ἐκτραπεῖσιν ἐς 
᾿Αλίκην ἐστὶν ὅδός. © H δὲ “Αλίκη τὰ μὲν ἐφ᾽ ἡμῶν ἐστὶν ἔρημος, ᾧκεῖτο 
δὲ καὶ αὕτη ποτέ, καὶ ᾿Αλικὸς λόγος ἐν στήλαις ἐστὶ ταῖς ᾿πιδαυρίων» 


1. Παυσαν. 10, 18, 8. 

2. ᾿Απολλοῦ. 2, 4, 3,4. 

3. Ἰλιάδος B, 561. 

4. À. Μηλιαράχη, Γεωγραφία ᾿Αργολίδος καὶ Kogivdias σελ. 240. 





24 1. N. ZBOPONOY 


αἵ τοῦ ᾿Ασκληπιοῦ τὰ ἰάματα éyyeyoauuéva ἔχουσιν" ἄλλο δὲ σύγγραμμα 
οὐδὲν οἶδα ἀξιόχρεων, ἔνϑα ἢ πόλεως “Αλίκης ἢ ἀνδρῶν ἐστὶν “Αλικῶν 
μνήμη. "Εστι δ᾽ οὖν ὁδὸς καὶ ἐς ταύτην... (τὴν συνέχειαν ἴδε ἄνω- 
τέρω σελ. 22 ἐν onu. 3). 

Τὰ δύο ταῦτα χωρία ταυτίζουσι σαφέστατα τὴν χώραν καὶ πόλιν 
τῶν ᾿Αλιέων πρὸς τὴν περιοχὴν τοῦ νῦν Κρανιδίου τῆς “Ἑρμιονίδος 
τοῦ ἔχοντος τὸν. λαμπρὸν καὶ πράγματι « ἐπὶ τῷ στόματι τοῦ ’Agyo- 
λικοῦ κόλπου» κείμενον λιμένα Πόρτο- Χέλι, ἔνϑα, δεξιᾷ τῷ εἰσ- 
πλέοντι, κεῖνται ἐπὶ τῶν ὑψωμάτων τῆς μικρᾶς χερσονήσου ἐχτισμένα 
σημαντικὰ ἐρείπια τῆς πόλεως τῶν ᾿Αλιέων κατεχούσης ἀκριβῶς τὴν 
ϑέσιν, ἣν σαφῶς ὁρίζει ὃ Παυσανίας. Γνωρίζομεν ἐπίσης ἐκ τοῦ aù- 
τοῦ συγγραφέως (II, 84, 8), ὅτι καὶ ἣ πρὸ τοῦ λιμένος τοῦ Χελίου 
χειμένη νῆσος Χηνίτσα ἐκαλεῖτο Alodooa, παρέχουσα καὶ αὕτη «λι- 
μένα ἐνορμίσασϑαι ναυσὶν ἐπιτήδειον» 1. 

“Ἢσύχιος ἐν À. ‘Al/a] ἐν Πελοποννήσῳ τῶν “Αλιέων χώρα. 

Στέφ. Βυζάντιος ἐν À. "Aluxos, πόλις Πελοποννήσου « Εἷς ᾿Ασίνην 
"Αλυκόν τε καὶ ἄμ πόλιν “Ερομιονέων». Καλλίμαχος. Τὸ ἐϑνικὸν ᾿Α4λύ- 
κιος. (Πβλ. Schneider, Callimachea τόμ. Il σελ. 186 ἀπόσπ. 186). 

Τέλος ἐν χρονολογικῶς καϑωρισμένοις χωρίοις ἀναφέρονται οἵ 
᾿Αλιεῖς, πλὴν τοῦ ἀνωτέρω παρατεϑέντος χωρίου τοῦ Ἡροδότου (460 
x. X.), ἐν τοῖς ἑξῆς : 

459-458 x. X.: Θουκυδ. 1, 105: ᾿Α'ϑηναίοις δὲ ναυσὶν ἀποβᾶσιν 
ἐς ᾿Αλιᾶς πρὸς Κορινϑίους καὶ ᾿Επιδαυρίους μάχη ἐγένετο, καὶ ἐνίκων 
Κορίνϑιοι. ' 

CIG. I, 165 — Dittenberger, Syllogue 1,9: Οἷδὲ ἕν τῷ πο- 
λέμῳ ἀπέϑανον. .. ἐν ᾿Αλιεῦσιν. 

Διοδώρου 11,78: Τοῦ δ᾽ ἐνιαυσίου χρόνου διεληλυϑότος ᾿Αϑήνησι 
μὲν ἦν ἄρχων Φιλοκλῆς, ἐν “Ρώμῃ δὲ τὴν ὕπατον ἀρχὴν διεδέξατο Αὖ- 
los Ποστούμιος “Ρήγουλος καὶ Σπόριος Φούριος Μεδιολανός. ᾿Επὶ δὲ 

1. Ἴδε Ῥ. Boblaye, Recherches 66.— Leake, Morea 2 p. 462 χέξ. --- 
Τοῦ αὐτοῦ Peloponnesiaca p. 287 xé£.— E. Curtius, Peloponnesus II, 461.— 
Bursian, Geographie von Griechenland II, 98.— Frazer, Pausanias III, 
297 xéë.— Lolling: Athen. Mitteil. 4 (1879) p. 108.— A. Μηλιαράκη, Γεωγραφία 


πολιτικὴ νέα καὶ ἀρχαία τοῦ νομοῦ ᾿Αργολίδος καὶ Κορινϑίας (Αϑῆναι 1886) σελ. 
251-254. 


DE OS το τον οι 











AAIEIZ ΟἹ ΕΚ ΤΙΡΥΝΘΟΣ 25 


τούτων Κορινϑίοις καὶ ᾿Επιδαυρίοις ἐνστάντος πολέμου πρὸς ᾿Αϑηναίους, 
ἐστράτευσαν ἐπ᾽ αὐτοὺς ᾿Αϑηναῖοι. Γενομένης δὲ μάχης ἰσχυρᾶς ἐνίκη - 
σαν ᾿Αϑηναῖοι μεγάλῳ στόλῳ καταπλεύσαντες πρὸς τοὺς ὀνομαζομένους 
“ἁλιεῖς, καὶ ἀνέβησαν εἷς τὴν Πελοπόννησον καὶ τῶν πολεμίων ἀνεῖλον 
οὖκ ὀλίγους (459 x. Χ.)). Συσιραφέντων δὲ τῶν Πελοποννησίων καὶ 
δύναμιν ἀξιόλογον ἀϑοοισάντων, συνέστη μάχη πρὸς τοὺς ᾿Αϑηναίους 
περὶ τὴν καλουμένην Κεκρυφάλειαν !, καϑ' ἣν πάλιν ἐνίκησαν ᾿Αϑη- 
γαῖοι (458 x. X.). 

430 x. X.: Θουχυδίδου 2, 56 : ᾿Αφικόμενοι δὲ (οἵ ᾿Αϑηναῖοι μετὰ 
τῶν συνεχστρατευσάντων Χίων καὶ Λεσβίων) ἐς ᾿Επίδαυρον τῆς Πε- 
λοποννήσου ἔτεμον τῆς γῆς τὴν πολλήν; καὶ πρὸς τὴν πόλιν προσβα 
λόντες ἐς ἐλπίδα μὲν ἦλθον τοῦ ἑλεῖν, où μέντοι προσεχώρησέ γε.  Ava- 
γαγόμενοι δὲ ἐκ τῆς ᾿Επιδαύρου ἔτεμον τήν τε Τροιζηνίδα γῆν καὶ τὴν 
“Αλιάδα καὶ τὴν ᾿Ἑρομιονίδα. "ἔστι δὲ πάντα ταῦτα ἐπιϑαλάσσια τῆς 
Πελοποννήσου. 

394 x. X.: Ξενοφῶντος Ἑ) }λληνικῶν 4, 2, 16: Συνελέγησαν γὰρ 
ὅπλῖται Λακεδαιμονίων μὲν εἰς ἑξακισχιλίους, ᾿Ηλείων δὲ καὶ Τριφυλίων 
καὶ ᾿Ακρωρείων -xai Λασιωνίων ἐγγὺς τρισχίλιοι καὶ Σικυωνίων πεντα- 
κόσιοι καὶ χίλιοι, ᾿Επιδαυρίων δὲ καὶ Τροιζηνίων καὶ ᾿Εομιονέων καὶ 
“Al@y ἐγένοντο οὖκ ἐλάττους τρισχιλίων. 

343 a. X.: Ξενοφῶντος Ἑλληνικῶν 6, 2,3: ᾿Επεὶ δὲ οἱ ἐκ τῆς 
πόλεως Ζακύνϑιοι πέμψαντες πρὸς τοὺς Λακεδαιμονίους ἔλεγον οἷα πε- 
πονϑότες εἶεν ὑπὸ τοῦ Τιμοϑέου, εὐθὺς οἱ Λακεδαιμόνιοι ἀδικεῖν τε 
ἡγοῦντο τοὺς ᾿Αϑηναίους καὶ ναυτικὸν πάλιν κατεσκεύαζον καὶ συνετάσ- 
σοντο ἐς ἑξήκοντα ναῦς ἀπ᾽ αὐτῆς τε τῆς Λακεδαίμονος καὶ Κορίνϑου 
καὶ Λευκάδος καὶ ᾿Αμβρακίας καὶ "“Ηλιδος καὶ Ζακύνϑου καὶ ᾿Αχαΐας 
καὶ ᾿Επιδαύρου καὶ Τροιζῆνος καὶ ᾿Ερμιόνος καὶ “Αλιῶν. 

369 π. X.: Ξενοφῶντος Ἑλληνικῶν 7, 2, 2: (μετὰ τὸ ἀτύχημα 
τῆς ἐν Λεύκτροις μάχης πιστοὶ παρέμειναν τοῖς Λαχεδαιμονίοις) ἔχον»- 
τες πολεμίους τοὺς δυνατωτάτους τῶν ἐν “Πελοποννήσῳ ᾿Αρκάδας καὶ 
᾿Αργείους ὅμως ἐβοήϑησαν αὐτοῖς. . Κορίνϑιοι, ᾿πιδαύριοι, Τροιζή- 


mot, Ἑομιονεῖς, “᾿Αλιεῖς, Σικυώνιοι καὶ Πελληνεῖς. 


1. Κεχρυφάλεια εἶναι ἣ μεταξὺ Αἰγίνης καὶ ᾿Επιδαύρου νῆσος, ἣ νῦν ’Ay- 
κίστρι καλουμένη. 


26 I. N. ZBOPONOT 


Εἰς τοὺς αὐτοὺς εὐϑὺς μετὰ τὰ χωρία ταῦτα χρόνους ἀνήκει καὶ 
ἣ ἕν ταῖς ἐξ ᾿Επιδαύρου ἐπιγραφαῖς τῶν ἰαμάτων τοῦ ᾿Ασκληπιοῦ, αὖ- 
ταῖς ἐκείναις ὧν ἐμνήσϑη ἐν τῷ ἀνωτέρω παρατεϑέντι χωρίῳ ὃ Παυ- 
σανίας, τρὶς ' γενομένη μνεία κατοίκων τῆς ᾿Αλιάδος ταύτης χώρας 
(Αλικῶν). ‘Qc γνωστόν, ai ἐπιγδαφαὶ αὗται ἐκ τῶν χαραχτήρων καὶ 
τοῦ λεχτικοῦ φαίνονται ἀνήχουσαι εἷς τὰ τέλη τοῦ Δ΄ αἰῶνος x. X. 
(320 κατὰ τὴν γνώμην τοῦ M. Fraenkel)?, αἵτινες ὅμως ἀντιγρά- 
φουσι κείμενα ἐπιγραφῶν πολὺ ἀρχαιοτέρων, ὡς ἐξάγεται ἐχ χειμένου 
Ἵππυος τοῦ “Pnyivou ἱστορικοῦ τῆς ἐποχῆς τῶν Μηδικῶν πολέμων 
(Fragm. Hist. graec. IT, 15), ἀναφέροντος ϑαυμασίαν ϑεραπείαν 
γυναικός, ϑεραπείαν διὰ τῶν αὑτῶν σχεδὸν λέξεων ἐπαναλαμβανομέ- 
vnv ἔν μιᾷ τῶν ἐν λόγῳ στηλῶν τῆς ᾿Εἰπιδαύρου ὅ. 

Μέχρι τοῦ τέλους ἄρα τοῦ Δ΄ αἰῶνος ÿ πόλις τῶν ἔκ Τίρυνϑος 
“Αλιέων ἐξηκολούϑει γενικῶς καλουμένη ᾿Αλία, ᾿Αλιεῖς ἢ ᾿Αλίκη καὶ 
οὐχὶ Tipuvs οἵ δὲ κάτοικοι “4 λικοί, “Δ λιεῖς ἢ “Αλιεῖς où ἔκ Τίρυνϑος. 
Μόλις δὲ κατόπιν ἐπεκράτησε τὸ ὄνομα Tipuve, ὡς διδάσκουσι τὰ νο- 
μίσματ᾽ αὑτῶν, ἅτινα δὲν εἶναι ἀρχαιότερα τῶν ἀρχῶν τοῦ τρίτου αἰῶ- 
νος x. Χ. (ἴδε εὐϑὺς κατωτέρω). Ὅτι δ᾽ ὅμως καὶ πρότερον of “Αλιεῖς 
ἧσαν γνωστοὶ ἅπλῶς ὑπὸ τὸ ὄνομα τῶν Τιρυνϑίων, ἐνδεικνύεται ὑπὸ 
τῶν ὑπὸ τοῦ ᾿Αϑηναίου (X, 442 d) περισωϑέντων στίχων τοῦ ᾿Ἐφίπ- 
που ἐν Βουσίριδι (Fragm. Com. IL, 251, Κ), ὅστις ἐμπαίζων ὡς με- 
ϑύσους τοὺς Τιρυνϑίους ποιεῖ τὸν Ἡρακλέα λέγοντα: 


1. Inscriptiones Graecae vol IV (Argolis) ἀρ. 951, 120 καὶ 952, 20 καὶ 
65 : Ἔν τῷ πρώτῳ χωρίῳ ἀναφέρεται *Alxérac “Αλικὸς τυφλὸς ϑεραπευϑεὶς ἐν 
τῷ ἱερῷ τῆς Ἐπιδαύρου. ᾿Εν τῷ δευτέρῳ παῖς ᾿ἡριστόκριτος ᾿Αλικός, ὅστις ἄποχο- 
λυμβήσας εἰς τὴν ϑάλασσαν ἔφϑασεν εἰς τόπον κύκλῳ πέτραις περιεχόμενον, ἐξ où 
δὲν ἠδύνατο νὰ ἐξέλϑῃ, σωϑεὶς δὲ μόλις μετὰ ἑπτὰ ἡμέρας ὑπὸ τοῦ πατρὸς αὖὗ- 
τοῦ τῇ ὁδηγίᾳ τοῦ ᾿Ασχληπιοῦ. Ἔν τῷ τρίτῳ τέλος χωρίῳ ἀναφέρεται Θέρσαν- 
δρος ᾿Αλικὸς φϑισικός, ὅστις εἶδεν ἐν ἐνυπνίῳ τὸν ᾿Ασχληπιὸν ἐλαυνόμενον ἐφ᾽ ἅ- 
μάξης ὑπὸ δρακόντων εἰς “Αλιεῖς, κατόπιν δὲ τοῦ ἐνυπνίου τούτου ἱδρύσας τῇ ὗπο- 
δείξει Δελφικοῦ χρησμοῦ τέμενος τοῦ ᾿Ασκληπιοῦ, προφανῶς ἐν τῇ χώρᾳ ἢ πόλει 
τῶν ᾿Αλιέων. 

2. Inser. Graecae ἔ. ἀ. ---- Ὁ 5. Reinach, Traité d’épigr. «il ne parait 
pas antérieur au IVe siècle». — Μόνος ὃ Dittenberger, Syllogue 2 ἀρ. 802- 
803 γράφει, ἄνευ ὅμως αἰτιολογίας, «sine dubio tertii saeculi». 

3. P. Cavvadias, Feuilles d’Epidaure σελ. 23. 











AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 27 


oùx οἶσϑά μ᾽ ὄντα, πρὸς ϑεῶν, Τιρύνϑιον 
᾿Αργεῖον ; οἵ μεϑύοντες αἰεὶ τὰς μάχας 
πάσας μάχονται. B τοιγαροῦν φεύγουσ᾽ ἀεί ". 


᾿Αληϑῶς ὃ ᾿Αϑηναῖος οὗτος κωμιχὸς ποιητὴς ἔφιππος ἀνήκει εἰς 
τοὺς χρόνους τοῦ Πλάτωνος, ὅτε ἣ Tiguvs μὲν τῆς ᾿Αργείας δὲν ὑπῆρχε 
πλέον, οἵ δ᾽ ᾿Αργεῖοι ἦσαν φίλοι καὶ σύμμαχοι τῶν ᾿Αϑηναίων, ἐνῷ 
οἵ ἐν ‘Alwdor Τιρύνϑιοι ἦσαν σταϑεροὶ σύμμαχοι τῶν ἐχϑρῶν τῶν 
᾿Αϑηναίων, πολλάκις πρὸ αὑτῶν φυγόντες καὶ διὰ τοῦτο ὑπὸ τοῦ ᾿Αϑη- 
ναίου ᾿Εφίππου οὐχὶ μόνον ὡς μέϑυσοι, ἀλλὰ καὶ ὡς δειλοὶ ἀεὶ φεύ- 
γοντες κωμῳδούμενοι. 

Εἷς τοὺς αὑτοὺς Τιρυνϑίους τῆς ‘Alias ἀναφέρεται πάντως καὶ τὸ 
προφανῶς ἐκ τῆς αὐτῆς ἀττιχῆς κωμῳδίας πηγάσαν ἀνέχδοτον παρὰ 
Θεοφράστῳ (μέσα Δ΄ αἰῶνος), γράφοντος «ἐν τῷ περὶ Κωμῳδίας», ὅτι 
τοὺς «Τιρυνϑίους φιλόγελως ὄντας, ἀχρείους δὲ πρὸς τὰ σπουδαιότερα 
τῶν πραγμάτων, καταφυγεῖν ἐπὶ τὸ ἔν Δελφοῖς μαντεῖον ἀπαλλαγῆναι 
βουλομένους τοῦ πάϑους, καὶ τὸν ϑεὸν ἀνελεῖν αὐτοῖς, ἢν ϑύοντες τῷ 
Ποσειδῶνι ταῦρον ἀγελαστὶ τοῦτον ἐμβάλωσιν εἷς τὴν ϑάλασσαν, παύ- 
σεσϑαι. OÙ δὲ δεδιότες μὴ διαμάρτωσι τοῦ λογίου τοὺς παῖδας ἐκώλυ- 
σαν παρεῖναι τῇ ϑυσίᾳ. Μαϑὼν οὖν εἷς καὶ συγκαταμιχϑείς, ἐπείπερ 
ἐβόων ἀπελαύνοντες αὐτόν, τί δῆτ᾽, ἔφη, δεδοίκατε μὴ τὸ σφάγιον ὑμῶν 
ἀνατρέψω ; γελασάντων δὲ ἔμαϑον ἔργῳ τὸν ϑεὸν δείξαντα ὡς ἄρα τὸ 
πολυχρόνιον ἦϑος ἀμήχανόν ἐστι ϑεραπευϑῆναι». 

Ὥς πρὸς τὴν χρονολογίαν δὲ τῶν ἐνεπιγράφων νομισμάτων τῶν 
ΤΙΡΥΝΘΙΩΝ τούτων σημειοῦμεν ὅτι ai γνῶμαι τῶν νομισματικῶν 
διΐστανται ἀλλήλων. Ὃ Courtois (Rev. Num. 1864 σελ. 185) γρά- 
pa: «La destruction de Tirynthe eut lieu vers 468 ἃ. J. Chr. 
On serait porté tout naturellement à croire que les monnaies 
de cette ville ont été frappées antérieurement à cette date. Le 
contraire paraît difficilement admissible. Cependant la fabri- 
que, le style, la présence de la lettre Q déclarent un âge de 
beaucoup postérieur. D’autre part, on trouve sur plusieurs 


1. TIBA. καὶ Αἰλιανοῦ Ποικίλη ἱστορία III 15: Kai ᾿Αργεῖοι δὲ καὶ [yo. ‘Ao- 
γείων δὲ oi] Τιρύνϑιοι κεκωμῴδηνται καὶ οὗτοι ἀκρατέστερον τῷ οἴνῳ προσιόντες. 


28 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


d’entre elles le R, indice d’une haute antiquité que contre- 
disent l’absence d’aire en creux sur tous les exemplaires 
connus, la présence de l’Q, enfin le métal même de pièces: 
Il est vrai que l'A se rencontre seuleument sur les monnaies 
où se lit la légende complète TIPYNOIQN et où paraît le P 
grec ordinaire; mais ce détail qu'il était nécessaire de si- 
gnaler, ne décide pas suffisamment la question, et les diverses 
pièces figurées sur la planche VII ont entre elles une res- 
semblance si parfait quand au style et à la fabrique qu'il 
est à peu près impossible de ne pas leur assigner à toutes 
une même époque d'émission. Ces pièces ont pu être frap- 
pées postérieurement à Alexandre le Grand, comme simple 
souvenir historique, et alors qu’il n’y avait plus d’incové- 
nient à rappeler aux Tirynthiens devenus depuis longtemps 
citoyens d’Argos leur patrie première. On aurait conservé 
sur quelques-unes au rLo sa forme primitive, soit par ca- 
price d’artiste soit par pur amour pour l’archaïsme». 

Ὃ αὐτὸς Courtois ἕν ἔτος βραδύτερον (Rev. Num. 1865 σελ. 197) 
δημοσιεύων τὸ φέρον τὴν κεφαλὴν τοῦ Ἡρακλέους χαλκοῦν νόμισμα 
τῆς συλλογῆς τοῦ Prokesch-Osten (ἄρ. ὅ) γράφει: «Quant à sa 
date d'émission, le métal et le style rendent difficile de ne 
pas la placer au IV siècle avant notre ère, c’est-à-dire ἃ 
une époque où Tirynthe n'existait plus. Force m'est, cette 
fois encore, de m’en tenir à l'hypothèse (si peu satisfaisante, 
je le sais mieux que personne) de ma première étude, que 
les monnaies de Tirynthiens qui nous sont parvenues ont 
dû être frappées à titre de simple souvenir historique». 

Tv ἐξήγησιν ταύτην τοῦ ἀρχαϊσμοῦ τῶν ἐπιγραφῶν τῶν vout- 
σμάτων τῆς Τίρυνϑος παρεδέχϑη ἐν ἔτει 1874 6 von Sallet (Zeits. 
f. Num. I σελ. 27,2), γράφων ὅτι εἶναι «besonders merwürdig der 
Archaismus auf den Münzen von Tiryns: IT, TIRVN etc. Bei 
Tiryns ist dies offenbar archäologische Reminiscenz, ein 
Localpatriotismus». Τὸ αὐτὸ δ᾽ ὅμως ἔτος ὃ R. Weil (αὐτόϑι σελ. 
217 χἕξ.), ἀποχρούων δι᾽ εὐλόγων ἐπιχειρημάτων τὴν ὑπόϑεσιν τοῦ 





che EN atteinte. 


Du 





AAIEIZ OI ΕΚ TIPYNAUZ 29 


Courtois, ὅτι τὰ νομίσματα ταῦτα ἐχόπησαν ὑπὸ τῶν ᾿Αργείων ὥς 
ἱστορική τις ἀνάμνησις τῆς Τίρυνϑος, ἀποφαίνεται ὀρϑῶς ὅτι πρό- 
χειται περὶ κοπῆς ἐπ᾽ ἄρχετὰ ἔτη διαρχεσάσης. Περὶ δὲ τῶν αἰτίων 
χαὶ τοῦ χρόνου τῆς κοπῆς αὑτῶν γράφει τὰ ἕξῆς: «Ἢ ἀρχαία Τίρυνς 
χατεστράφη περὶ τὸ ἔτος 463 [γρ. 468] x. X., οἵ δὲ κάτοικοι αὑτῆς 
ἠναγκάσϑησαν ὑπὸ τῆς Anuoxparias τοῦ Ἄργους ἐν μέρει μὲν νὰ 
συνοικισϑῶσιν εἷς τὸ ἼΑργος, ἐν μέρει δὲ νὰ καταφύγωσι παρὰ τοῖς 
“Αλιεῦσι τῆς ‘Eouoviôos. Ἣ κατὰ τὰ μέσα τοῦ Δ΄ αἰῶνος ἅπλῆ μνεία 
τῆς Τίρυνϑος ὑπὸ τοῦ Σκύλακος ἐν τῇ ᾿Αργείᾳ χώρᾳ δὲν ἐπιτρέπει καὶ 
τὸ συμπέρασμα ὅτι πράγματι αὕτη διέφερε πολὺ κώμης ἁλιέων. Ἣ 
νέα Τῖρυνς, τὴν ὕπαρξιν τῆς ὁποίας μαρτυροῦσιν ἀσφαλῶς μόνα τὰ 
ἐν λόγῳ νομίσματα, ὀφείλει πιϑανῶς τὴν γέννησιν αὑτὴν εἷς ἀλλαγήν 
τινα τοῦ ἐν “Agye πολιτεύματος, καϑ᾿ ἣν ἦλϑον εἷς τὰ πράγματα OÙ 
ὀλιγαρχικοί. ᾿Αποκλειομένής τῆς συντόμου ἐν ἔτει 418 ἀλλαγῆς τοῦ 
πολιτεύματος (Θουκυδ. V, 81 κξξ.), τοιαύτη ἀναφέρεται τὸ πρῶτον ἐν 
ἤΆργει μετὰ τὸ πέρας τοῦ Λαμιακοῦ πολέμου (Διοδώρου XVIII, 57). 
Ἂν αὕτη ἐπεκράτησε παρὰ τὸ κήρυγμα τῆς ἐλευϑερίας ὑπὸ τοῦ Πο- 
λυσπέρχοντος, ἢ ἂν ἐπῆλϑον ἢ ὄχι ἐπανειλημμέναι ἀλλαγαὶ τοῦ πολι- 


τεύματος ἐν τοῖς χρόνοις τῶν Διαδόχων, βέβαιον εἶναι ὅτι ἀπαντᾷ ἐν 


“Aoye ἀκόμη ἐν ἔτει 272 ὀλιγαρχικὴ μερίς, ὑποστηριζομένη ὑπὸ τοῦ 
᾿Αντιγόνου τοῦ l'ovarä κατὰ τοῦ Πύρρου (Πλουτάρχ. Πύρρ., 30 xéë.). 
Ἢ ἐποχὴ δ᾽ αὕτη συμφωνεῖ πρὸς τὴν τεχνοτροπίαν τῶν ἐν λόγῳ Τιρυν- 
ϑιακῶν νομισμάτων. ᾿Αναφερομένη δὲ ἣ νέα Τ ἴρυνς εἷς τὰς παραδό- 
σεις τῆς παλαιᾶς, ἀπεμιμήϑη εἷς τὰς ἐπὶ τῶν νομισμάτων ἐπιγραφὰς 
τὸ σχῆμα τῶν γραμμάτων τοῦ Ε΄ αἰῶνος x. X. Ἔν τούτοις μέρος 
τῶν χαλκῶν νομισμάτων παρουσιάζει ἀπηλλαγμένας τοῦ ἀρχαϊσμοῦ 
τούτου ἐπιγραφὰς TIP, TIPYNOIQN ». 

Τέλος ἐν ἔτει 1887 6 Percy-Gardner ἔγραψεν ὅτι «εἷς διαφό- 
vous ἐποχὰς μεταξὺ τοῦ τελευταίου μέρους τοῦ E” αἰῶνος καὶ τοῦ τέ- 
λους τοῦ Δ΄, ἡ πόλις τῆς Τίρυνϑος ἔκοψε χαλχᾶ νομίσματα, τινὰ τῶν 
ὁποίων εἶναι πολὺ ἀρχαίας κατασχευῆς καὶ διατηροῦσιν ἐν ταῖς ἐπι- 
γραφαῖς αὑτῶν τὸ ἀρχαϊκὸν R. ᾿Εὰν ϑεωρήσωμεν ὡς βέβαιον ὅτι οἵ 

1. British Museum Catalogue of Greek coins. Peloponnesus σελ. LIV 
κέξ. καὶ σελ, 164. 


30 I. N. ZBOPONOY 


Τιρύνϑιοι ἀνέκτησαν κατὰ διαλείμματα τὴν ἀπὸ τῶν ᾿Αργείων ἀνεξαρ- 
τησίαν αὑτῶν, κερδαίνομεν σπουδαῖον ἱστορικὸν γεγονός. Ἣ ἀνόρϑω- 
σις τῆς Τίρυνϑος ϑὰ ἦτο φυσικὴ ἀνάγκη δι᾽ ἐχϑρὸν ἐπιϑυμοῦντα νὰ 
συντρίψῃ ἢ νὰ ταπεινώσῃ τὸ ἼΑργος. Δυνατὸν νὰ εἶναι ἐπεισόδιον 
τοῦ ἐν ἔτει 394 x. Χ. πολέμου, ὅτε ἣ Κόρινϑος καὶ τὸ Ἄργος συμ- 
μαχήσασαι ἐκήρυξαν πόλεμον τῇ Σπάρτῃ. Δὶς διαρκοῦντος τοῦ πολέ- 
μου τούτου ai Σπαρτιατικαὶ στρατιαὶ εἰσέβαλον εἷς τὴν ᾿Αργολίδα, τὸ 
πρῶτον ὑπὸ τὸν ᾿Αγησίλαον καὶ τὸ δεύτερον ὑπὸ τὸν ᾿Αγησίπολιν, 
ὅτε συνέφερεν αὑτοῖς νὰ ὀρϑώσωσιν ὀχύρωμα ἐν τῇ χώρᾳ ταύτῃ. Ἔν 
τοιαύτῃ ὑποϑέσει À ἐπανόρϑωσις τῆς adrovouias τῆς Τίρυνϑος ἦτό τι 
ὅλως φυσικόν. Ἢ δὲ τεχνοτροπία τῶν ἐν λόγῳ νομισμάτων οὐδόλως 
ἀντιτίϑεται εἷς τὴν κοπὴν αὐτῶν ἐν τῇ ἀρχῇ τῆς Δ΄ ἑκατονταετηρίδος. 
Τοῦτο δ᾽ ὅμως δὲν εἶναι βέβαιον, ὡς μὴ ἀποχλειομένης τῆς ὑποϑέσεως 
ὅτι αὐτοὶ οἱ ᾿Αργεῖοι ϑὰ ἐπῴκισαν τὴν Τίῤυνϑα, ἐπιτρέψαντες εἷς τοὺς 
ἀποίκους νὰ κόψωσιν ὀλίγα ἐγχώρια χαλκᾶ νομίσματα πρὸς ἰδίαν αὕ- 
τῶν χρῆσιν». Κατ᾽ ἀκολουϑίαν τῶν σκέψεων τούτων ὃ x. P. Gardner 
χρονολογεῖ ἐν τῷ καταλόγῳ (σελ. 164) τὰ μὲν φέροντα τὴν κεφαλὴν 
τοῦ Ἡρακλέους χαλχᾶ (ἄρ. D) ἀπὸ τοῦ 421-370 x. Χ., τὰ δὲ φέροντα 
τὴν κεφαλὴν τοῦ ᾿Απόλλωνος καὶ τὸν φοίνικα χαλκᾶ (ἄρ. 6 κἕξξ.) ἀπὸ 
τοῦ 370-300 x. X. Ἢ χρονολόγησις αὕτη τοῦ P. Gardner εἶναι ἣ νῦν 
ἐπικρατοῦσα παρὰ τοῖς διαφόροις νομισματολόγοις ἕν τῇ συντάξει τῶν 
νομισματικῶν αὑτῶν καταλόγων 1, 

Ἢ δ᾽ ἐμὴ γνώμη ἔχει ὡς ἕξῆς. ᾿Επιμελὴς ἐξέτασις πάντων τῶν ἕν 
'τῷ καταλόγῳ ἥἣμῶν περιγραφομένων νομισμάτων δεικνύει σαφῶς ὅτι 
πάντα ταῦτ᾽ ἀνήχουσιν εἷς μίαν καὶ τὴν αὐτὴν ἐποχήν, τῶν ἀργυρῶν 
χαὶ τῶν φερόντων τὸν τύπον τῆς κεφαλῆς τοῦ “Ηρακλέους χαλκῶν ἀπο- 
τελούντων τὰ μεγαλύτερα κλάσματα τῆς αὑτῆς ἐκδόσεως. Τὸ ἀρχαϊκὸν 
σχῆμα τῶν χαρακτήρων τῶν ἐπιγραφῶν ἐνίων ἐξ αὑτῶν (R, V, M) καὶ 
ἣ βουστροφηδὸν γραφὴ δὲν δύνανται νὰ χρησιμεύσωσι πρὸς χρονολό- 
γησιν αὑτῶν ἐξ ἀρχαιοτέρας ἐποχῆς, ἀφοῦ τὰ λοιπὰ ὁμοιότυπα νομί- 
ouata φέροντα τὰς ἐπιγραφὰς κανονικῶς ἐξ ἀριστερῶν πρὸς δεξιὰ καὶ 
τοὺς συνήϑεις χαραχτῆρας (P, Y, Ν, Ω), ἔχουσι τὴν κυρίαν αὑτῶν ὄψιν 


1. Ἴδε x. χ. Doubletten des Kgl. Münz-kabinets zu Berlin (1906) σ. 50. 
— Dr J. Hirsch, Cat. XIII (coll. Rousopoulos) σελ. 161. 





| 


AAIEIZ OI ΕΚ TIPYN@OZ 31 
χεχομμένην πολλάχις διὰ τῶν αὐτῶν σφραγίδων, δι᾿ ὧν καὶ ταῦτα, δει- 
χνύοντα οὕτως ὅτι πρόκειται περὶ ἄρχαϊσμοῦ ἐξεζητημένου. Πόσον δὲ 
τοῦτο εἶναι ἀληϑὲς δειχνύεται xai ὑπὸ τῶν xouuariov (ἄριϑ. 14), 
ἐφ᾽ ὧν ὃ πρυαγιδηγεόφας ἀγνοῶν ἐκ τῆς καϑημερινῆς χρήσεως τὸ R 
ἐχάραξεν ἄντ᾽ αὑτοῦ ἕν Β! 

Ἔχ δὲ τῶν ἐν τοῖς À cha τοῦ Νομισματιχοῦ Μουσείου σημειώ- 
σεων τοῦ x. ᾿Αχιλλέως Ποστολάχα ἐξάγεται ὅτι τὸ ἐκ 500 νομισμάτων 
εὕρημα τοῦ Κρανιδίου περιεῖχε καὶ ἄλλα νομίσματα ὅμοια πρὸς τὰ 


ἑξῆς, ἅτινα τότε εἰσῆλθον ἐκ τοῦ αὑτοῦ εὑρήματος εἷς τὸ ᾿Εϑν. Νομι- 


σματικὸν Μουσεῖον (ἴδε Βιβλίον ἀγορῶν σελ. 53). 
EPMIONH ΑΡΓΟΛΙΔΟΣ. | 
R 10, γραμμ. 0,95.— Kepaññ Δήμητρος φερούσης στεφάνην, πρὸς ἄρ. 
Ὄπ. EP ἐν μέσῳ στεφάνου σταχύων. 


"Aôñvo 4436. Eügnua Κρανιδίου. — Imhoof-Blumer, Monn. grecq. 
σελ. 179,117 xiv. E, 3. — ITivaë Il, 41. 


R 11, γραμμ. 0,95. — Κεφαλὴ Δήμητρος πρὸς ἄρ. φερούσης στεφάνην, 
χκεχοσμημένην διὰ σφαιριδίων, καὶ στέφανον σταχύων. Περὶ 
τὸν τράχηλον αὑτῆς περιδέραιον καὶ εἰς τὰ ὦτα ἐνώτια. 

Ὄπ. F2 ἐν στεφάνῳ σταχύων. 
᾿Αϑῆναι 4437. Εὕὔρημα Κρανιδίου. — Imhoof-Blumer £. &. σ. 179, 118 
πίν. E, 4. = Iivaë II, 40. 
AITINA NHEOZ. 

R 11, yoauu. 0,92.— Χελώνη χερσαία. Εἰς τὸ πεδίον A. 

"Ox. A—1 ἐν τετραγώνῳ ἐγκοίλῳ εἷς πέντε μέρη, διὰ δύο γραμ- 


μῶν διηρημένῳ. 
᾿Αϑῆναι 3266. Εὕὔρημα Κρανιδίου. — Πέναξ 11, 42. 


R 11, yoauu. 0,90. ----Ὁμοίως. 


Ὄπ. A—I—K—A—I10 ἐν ὁμοίῳ τετραγώνῳ. 
᾿Αϑῆναι 3267. Εὕρημα Κρανιδίου. — Πίναξ 11, 43. 
ΣΚΥ͂ΡΟΣ. 


À 15.— Κεφαλὴ Ἕρμοῦ μετὰ πετάσου, πρὸς ἄρ. 
"Ox. Δύο γλαῦχες. 
᾿Αϑῆναι 11348. Εὕρημα Κρανιδίου. — Ξβορῶνος ἐν Ab. Ἔφημ. τῆς 
Νομισμ. ᾿Αῤχαιολ. τόμ. ILE σελ. 14, 4 (εἰκών) 


32 I. N. EBOPONOY 

Τῶν νομισμάτων τούτων τὸ τελευταῖον ἕνεκα τῆς ἡμιβαρβάρου 
αὐτοῦ τεχνοτροπίας καὶ τοῦ ἀβεβαίου τῆς ἁπονομῆς εἷς οὐδὲν δύναται 
νὰ χρησιμεύσῃ πρὸς διαλεύκανσιν τοῦ ἐπασχολοῦντος ἧμᾶς χρονολογι- 


κοῦ προβλήματος. Ἴσως μάλιστα ἐκ πλάνης τοῦ A. Ποστολάκα ἔση-. 


μειώϑη ὡς προερχόμενον ἔκ τοῦ εὑρήματος τοῦ Κρανιδίου. Τὰ τῆς 
“Ἑρμιόνης ὅμως καὶ Αἰγίνης εἶναι κατὰ τεχνοτροπίαν καὶ δλκχὴν σύγ- 
χρονα καὶ συγγενῆ πρὸς τὰ τῶν ᾿Αλιέων Τιρυνϑίων, παρουσιάζουσι δὲ 
διά τινα ἄγνωστον ἥμῖν ἱστορικὸν λόγον καὶ τὸν αὑτὸν ἴσως νομι- 
σματικὸν ἄρχοντα: Δ (Τἴρυνς ἀριϑ. 6) ΔΙ (Ἑρμιόνη καὶ Αἴγινα) 
AIKAIO (Αἴγινα). Πβλ. καὶ τὰ τῆς Κορίνϑου τὰ φέροντα ΔΙ, κο- 
πέντα δὲ «περὶ τὸ 350-338 x. X.»,— BMC. Corinth pl. X, 4-19 
(Ἴδε κατωτέρω σελ. 33). 

Τὰ τῆς “Ἑρμιόνης ὁ P. Gardner! ϑεωρεῖ ἀνήκοντα εἷς τὸ χρο- 
γικὸν διάστημα 370-300 x. X. Τὰ τῆς Αἰγίνης ὃ Head ? τάσσει εἷς 
τοὺς χρόνους τοὺς ἀπὸ τοῦ 404, ὅτε ὃ Λύσανδρος ἐπηνώρϑωσε τὴν 
πολιτείαν τῶν Αἰγινητῶν, μέχρι τοῦ τρίτου αἰῶνος x. X. Kar’ ἐμέ, 
ἂν λάβωμεν dx’ ὄψιν ὅτι οἵ Αἰγινῆται, ᾿Αλιεῖς, “Ἑρμιονεῖς, ᾿ἔπι- 
δαύριοι καὶ Τροιζήνιοι σταϑερῶς ἀπὸ τοῦ 459 μέχρι τοῦ 369 π. X. 
ἀναφέρονται ὡς σύμμαχοι τῶν Λακεδαιμονίων ἐναντίον τῶν ᾿Αϑη- 
ναίων καὶ ᾿Αργείων, πρὸς δὲ ὅτι καὶ μετὰ τὸ ἐν ἔτει 369 ἀτύχημα τῶν 
Λαχεδαιμονίων ἐν Λεύκτροις παρέμειναν, --- καίπερ ἔχοντες πολεμίους 
τοὺς δυνατωτάτους τῶν ἐν Πελοποννήσῳ ᾿Αργείους καὶ ᾿Αρκάδας, --- 
πιστοὶ τῶν Λακεδαιμονίων σύμμαχοι οἱ Κορίνϑιοι, ᾿Επιδαύριοι, Τροι- 
ζήνιοι, ἝἝἭμιονεῖς, “ἁλιεῖς, Σικυώνιοι καὶ Πελληνεῖς, τὰ νομίσματα 
ταῦτα τῶν Αἰγινητῶν εἶναι μεταγενέστερα τῶν ἀπὸ τοῦ 407 μέχρι 367 
χρονικοῦ διαστήματος τῆς ἐλευϑερίας τῶν Αἰγινητῶν, οἵτινες διατελέ- 
σαντες χατόπιν ἀπὸ τοῦ 367-318 ὑπόδουλοι τῶν ᾿Αϑηναίων δὲν εἶνε 
δυνατὸν νὰ ἔκοψαν τὰ ἐν λόγῳ νομίσματα À] ἐν τοῖς χρόνοις τῆς συμ- 
μαχίας αὑτῶν πρὸς τὸν Κάσσανδρον ὃ (318 x. X.) καὶ Δημήτριον ‘ 


1. BMC. Peloponnesus σελ. 160. 

2. BMC. Attica, Aegina etc. σελ. 142 ἀρ. 199-201. 

3. Διόδωρ. 18, 69 : Ὃ Κάσσανδρος ἀναλαβὼν τὸν στόλον Αἰγινήταις προση- 
γάγετο. 

4. Πολύαιν. IV, 7,5: Δημήτριος, Αἴγιναν καὶ Σαλαμῖνα λαβών, 


κὰν, ον πω 








AAIEIZ ΟἹ ΕΚ ΤΙΡΥ͂ΝΘΟΣ 39 


(307 x. X.) ἐναντίον τῶν ᾿Αϑηναίων !. Τότε ἴσως οἵ σύμμαχοι “Δλιεῖς, 
“Ἑρμιονεῖς, Αἰγινῆται, Κορίνϑιοι χαὶ Σικυώνιοι ἔχοψαν êx κοινῆς 
συννενοήσεως τὰ φέροντα τὰ γράμματα Δ, ΔΙ καὶ ΔΙΚΑΙΟ σύγχρονα 
τὴν τεχνοτρυπίαν νομίσματα. ᾿ΕἘπισταμένη μελέτη τῆς ὅλης ὕλης δυ- 
νατὸν ἴσως νὰ διαφωτίσῃ ἣἥμᾶς περὶ τοῦ ἂν πρόκειται περὶ διαφόρων 
ἐγχωρίων νομισματικῶν ἀρχόντων ἑκάστης πόλεως, ἢ ἑνὸς χαὶ τοῦ 
αὐτοῦ προσώπου ἐπιστατήσαντος εἷς τὴν ἔχδοσιν πάντων τῶν ἐν λόγῳ 
ὅμοίας τεχνοτροπίας νομισμάτων. Καὶ γνωρίζω μὲν ὅτι τὸ δεύτερον 
τοῦτο φαίνεται ἐκ πρώτης ὄψεως λίαν ἀπίϑανον, ἀλλ᾽ À ἐπισταμένη 
μελέτη ὁμοίων ϑεμάτων πολλάκις ἔδειξεν ὅτι τὸ ἀληϑὲς δὲν εἶναι 
πάντοτε τὸ ἐκ πρώτης ὄψεως πιϑανώτερον φαινόμενον. 

Ἔν τοῖς νῦν χρόνοις ἣ χώρα τῶν ᾿Αλιέων ἐγένετο μέρος τῆς ἔπαρ- 
χίας Σπετσῶν καὶ “Egpuovidos, ἀποτελοῦσα τὸν χερσονησίζοντα δῆμον 
Κρανιδίου (μετὰ 7,000 κατοίκων), οὗ οἷ κάτοιχοι διεφύλαξαν τὸ ἀρ- 
χαῖον ἐπάγγελμα τῶν “Αλιέων, τὸ σημαῖνον οὐχὶ μόνον τοὺς ἁλιεῖς 
ἰχϑύων κτλ., ἀλλὰ καὶ τοὺς κατ᾽ ἐξοχὴν ϑαλασσινοὺς ἄνδρας (πβλ. Eù- 
σταϑίου εἰς ᾿Οδύσσ. ὠ, 419 [1865]: «λέγονται δὲ καὶ ἄλλως ἁλιεῖς οἵ 
ἁπλῶς περὶ ἅλα πονούμενοι, οὗ μὴν ἐξ ἀνάγκης ἰχϑυοβόλοι»). Τὸ κυ- 
ριώτατον τῶν εἰσοδημάτων τῶν Κρανιδιωτῶν προέρχεται ἐκ τῆς ναυ- 
τιλίας, ἐξ ἧς χυρίως προήχϑησαν εἷς ἱκανὴν εὐπορίαν καὶ κατέστησαν 
τὴν κωμόπολιν αὑτῶν ἀληϑῆ πόλιν. Μέχρι πρό τινος τὸ Κρανίδιον 
εἶχε 39 πλοῖα μεγάλης χωρητικότητος xai 100 τρεχαντήρια, βραχὺ δὲ 
κατόπιν (μετὰ τὴν χρίσιν. τῶν ἱστιοφόρων ἐν ἔτει 1886) εἶχε μόνον 16 
μεγάλα πλοῖα καὶ 60 τρεχαντήρια. “Aua δ᾽ ὅμως τῇ παραχμῇ τῆς διὰ 
τῶν ἱστιοφόρων ναυτιλίας οἵ Κρωανιδιῶται ἐπεδόϑησαν εἷς τὴν σπογγα- 
λιείαν, ἣν ἀσκοῦσιν εἰς τὰ παράλια τῆς ᾿Αφρικῆς, ἔχοντες (ἐν ἔτει 1886) 
150-200 σπογγαλιευτικὰ πλοῖα καὶ σπογγαλιεῖς πλέον τῶν 700, οἵτι- 
νες ἀναχωροῦντες κατὰ Μάρτιον μῆνα ἐπιστρέφουσι κατὰ Σεπτέμβριον. 
Οἱ δὲ ἁλιεῖς τοῦ Πόρτο- Χελίου ἐπινείου κώμης τῶν Κρανιδιωτῶν, ἐπὶ 
τῆς ϑέσεως τῆς πόλεως τῶν “Αλιέων, ἐχούσης νῦν 50 περίπου οἰκίας 
καὶ 120 xaroixous, ἐξάγουσι κατ᾽ ἔτος καὶ περὶ τὰς 2,000 ὁκάδας En- 


1. E. About. Mémoire sur l’île d’Egine : Archives des Missions scien- 
tifiques. τάμ. LIT σελ. 538 καὶ Müller, Aigineticorum Liber σελ. 191. 


ὃ 


34 1. N. ZBOPONOY, AAIEIZ OI ΕΚ ΤΙΡΥΝΘΟΣ 


ρῶν ὀχταποδίων, ἅτινα πωλοῦσιν εἷς τὴν ἑσπερίαν Εὐρώπην ! ?’Ev 
μιᾷ λέξει πάντες oi Κρανιδιῶται εἶναι καὶ νῦν ἄνδρες κατ᾽ ἐξοχὴν 
«ἁλιεῖς» καὶ «περὶ ἅλα πονούμενοι». To δ᾽ ἐπάγγελμα αὐτῶν, καϑ᾽ 
ἑκάστην πλεόντων εἰς Κωνσταντινούπολιν, ἐξηγεῖται τὴν ἐνίοτ᾽ ἔκ τῶν 
χωρῶν τούτων προέλευσιν νομισμάτων τῶν ΤΙΡΥΝΘΙΩΝ, ἅτινα προ- 
φανῶς ϑὰ ἐκόμισαν οὗτοι πρὸς πώλησιν μεϑ᾽ ἑαυτῶν εἷς Κωνσταντι- 
γούπολιν (ἀρ. 6 β, 9 y). 


ΠΡΟΣΘΉΚΗ: 


Τῇ Τίρυνϑι ἀπεδόϑη ἄλλοτε ὑπὸ τοῦ Imhoof-Blumer (Zeit. f. 
Num. I, 325) ἀργυροῦν νόμισμα, φέρον ἐφ᾽ ἕνὸς πωγωνοφόρον κε- 
φαλὴν Ἡρακλέους πρὸς ἄρ. ἐν λεοντῇ, ἐφ᾽ ἑτέρου δὲ ἐν τετραγώνῳ 
ἐγκοίλῳ at καὶ δύο μικρῶν σταφυλῶν κρεμαμένων ἀπὸ τῶν ἄκρων 
τῆς ἄνω χεραίας τοῦ T. "Exrote δ᾽ ὅμως γενικῶς ἀνεγνωρίσϑη ὑπὸ 
πάντων καὶ τοῦ Imhoof-Blumer, ὅτι τὸ νόμισμα τοῦτο ἀνήκει τῇ 
᾿Ακαρνανίᾳ, ἀποδιδόμενον διαφοροτρόπως εἷς τὰς πόλεις ᾿Αλύζειαν, 
Στράτον ἢ Οἰνιάδας. Τοῦ xépuaros τούτου σημειῶ τὰ ἕξῆς κομμάτια: 


a) 1,12.— [λασκώβη.ΞΞ Combe, Mus. Hunter, πίναξ LX, 15 (Τίριδα).--- Im- . 


hoof-Blumer, Num. Zeitsch. 1 327 (Tiguvc).— IT. Λάμπρος : Zeit. 
f. Num. II, 174, 9 (᾿Αλύζεια ’Axagvaviac).— Imhoof-Blumer, Num. 


Zeïitsch. X (1878) σελ. 51 (εἰκὼν) καὶ σελ. 164-165 (Zrodroc ’Axug- 


vaviac )}.— Macdonald, Catal. of the Hunterian Collection If 26,1 
(Στράτος ᾿Ακαρνανίας). 

β) 1,09.— Βιέννη.ΞΞ 1,. Müller, Undersogelse af graeske Mynter 1857 χτλ 11. 
— Rev. Num. 1862 σελ. 801 xé£.— Imhoof-Blumer, Num. Zeitsch. 
Χ σελ. 51. 

Υ) 1,13.— Βερολῖνον (Imhoof). 

δ) 0,88 (διάτρητον).--- P. Gardner, BMC. Thessaly to Aetolia σελ. 189, ὃ πίν. 
XXIX, 13 (Οἰνιάδαι ᾿Ακαρνανίας). 


1. A. Μηλιαράκης ἔ. à. σελ. 240-241. 


I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΣ 





_ “ 
obtint cum pe, 





EYPHMA ΣΟΦΙΚΟΥ EFMIAAYPIAZ 


(Iivaë 1.) 


Ἔν τῷ δευτέρῳ τόμῳ τῆς παρούσης Λιεϑνοῦς ᾿Εφημερίδος τῆς 
Νομισματ. ᾿Αρχαιολογίας σελ. 289-296 (ἔτος 1899) περιεγράψαμεν 
συνοπτιχῶς τὸ ἐξ 945 ἀργυρῶν νομισμάτων εὕρημα τοῦ βυϑοῦ τῆς 
ϑαλάσσης τοῦ κόλπου τῆς ᾿Επιδαυρίας Σοφικοῦ, δόντες καὶ πᾶσαν 
σχετικὴν πρὸς τὸ εὕρημα εἴδησιν. ᾿Αλλ᾽ ὅτε τότε τὸ πρῶτον ἐδημο- 
σιεύσαμεν τὸ εὕρημα, τὰ νομίσματα ἦσαν ἰσχυρῶς κατιωμένα, κατ᾽ ἄκο- 
λουϑίαν δὲ δυσχερεστάτη À ἀναγνώρισις καὶ περιγραφὴ ἕνὸς ἑκάστου 
αὐτῶν. "Extore πάντα ταῦτα ἐκαϑαρίσϑησαν χημικῶς καὶ ἐγένετο δυ- 
νατὸν νὰ φανῇ ἐπὶ ἑνὸς ἑκάστου ὅ,τι δὲν διέβρωσεν ἣ ϑάλασσα, κατ᾽ 
ἀκολουϑίαν δὲ νὰ καταταχϑῶσιν ὀρϑότερον. ᾿Επειδὴ δὲ τὸ εὕρημα 
τοῦτο δύναται μεγάλως νὰ ἐπικουρήσῃ νομισματικαῖς μελέταις ἄφο- 
ρώσαις εἷς σπουδαῖα xai δυσχερέστατα νομισματικὰ προβλήματα, π. y. 
ταῖς πρὸς χρονολογικὸν χαϑορισμὸν τῶν τελευταίων ᾿Αττικῶν τετρα- 
δράχμων τοῦ παλὰιοῦ τύπου, ταῖς πρὸς γεωγραφικὴν καὶ χρονολογικὴν 
χατάταξιν τῶν τοῦ ᾿Αλεξανδρείου τύπου νομισμάτων xÀx., δημοσιεύο- 


μεν ἐνταῦϑα νέον κατάλογον αὑτῶν, ἀπεικονίζοντες συγχρόνως ἐπὶ τοῦ 


πίναχος | τὰ σπουδαιότερα ἢ χαραχτηριστικώτερα ἐξ αὑτῶν ὡς πρὸς 


τοὺς χρόνους εἷς οὖς ἀνήχει τὸ σύνολον τοῦ εὕὑρήματος. Τὰς ὁλκὰς 
| ἐϑεώρησα περιττὸν νὰ προσϑέσω ἕνεκα τῆς γενικῆς φϑορᾶς, ἣν πάντα 
τὰ χέρματα ὑπέστησαν ἐκ τῆς ἐπὶ χιλιετηρίδας παραμονῆς αὑτῶν ἐν 
᾿ς τῷ βυϑῷ τῆς ϑαλάσσης. 


36 I. N. ZBOPONOY 


ΘΡΑΚῊΗΣ ΒΑΣΙΛΕΙ͂Σ. 
Λυσίμαχος (306-281 x. X..). 
1—5 R δραχμαί. Τύσποι ᾿Αλεξάνδρου τοῦ Μεγάλου. 


Κεφαλὴ ᾿Αλεξάνδρου ἐν λεόντῇ πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΛΥΣΙΜΑΧΟΥ Ζεὺς ἀετοφόρος, καϑήμενος ἐπὶ 
ϑρόνου πρὸς ἄρ. 


1.— Müller, Die Münzen des Thracischen Kônigs Lysima- 


chos ἄρ. 16. 
2.— Müller ἔ. ἁ. ἄρ. 21. 
3.— » TE A À 


4.— ᾿Αριστερᾷ Α; Ὑπὸ τὸν ϑρόνον λαμπάς. 
5,— ’Epdaguévov. 
6—18. Τύποι Λυσιμάχου. 


6.— À τετράδραχμον. Διακριτικὰ σύμβολα ἐφϑαρμένα.--- Πέναξ 1,1. 
7.— À δραχμή. Ἄνευ συμβόλων. 


8.— » Müller ἔ. &. ἀρ. 60 (Λυσιμάχεια). = Πίναξ 1, 2. 
dis » » » _» 298 (ἀβέβαια Θράκης). 

HO: » » » _» 809 (AO) πβλ. 818 (ἀβέβ. Θράκης). 
11::- » » »  » 336 (Φίλιπποι). 

12-13.— » » » _» 421 (Ἔφεσος). 

14.— » » » _» 7172 (ἀβέβαια Ἑλλάδος). 


15-18.— Σύμβολα ἐφϑαρμένα. 


ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙ͂Σ. 


᾿Αλέξανδρος ὃ Μέγας (886-928 x. X.). 





19—35. Τετράδραχμα ἀργυρᾶ. 


19.— M, σῦριγξ καὶ ΜΕ ἄρ. (Μεγαλόπολις ᾿Αρκαδίας;).---- Πίναξ I, ὃ. 

20.— Müller, Numismatique α᾿ ΑἸθχαηαᾶνρθ le Grand ἄρ. 234 (ἀ- 
βέβαιοι πόλεις Μακεδονίας). 

21.— Müller ἔ. à. ἀρ. 735; (ἀβέβαιοι πόλεις Μακεδονίας, Θράκης 
καὶ Θεσσαλίας). 





EYPHMA ZO#IKOY EIHAAYPIAE 31 


22. Müller ἔ. à ἀρ. 1015 (Ἔφεσος). 

23-24,— » » » 1380 ([Ἄραδος Φοινίχης). 

25.— ὁ > _» 1452 “Axn Φοινίχης. Χρονολογία II — Ξ 
26-27.— » » » 1504 (Σελευκιδῶν κράτος). 

28.— » » _» 1557 σύμβολον ἀσπίς, (ἀβέβαια ἐν γένει). 
29-35.— Γράμματα, σύμβολα κτλ. ἐφϑαρμένα. 


36. 407. Δραχμαὶ μετ᾽ εὐδιακρίτων συμβόλων καὶ μονογραφημάτων. 


36-39.— Ἄνευ συμβόλων ἢ μονογραφημάτων. 

40.--- Müller ἔ. ἃ. ἀρ. 11, ἄλλ᾽ ὑπὸ τὸν ϑρόνον σταφυλὴ ἢ διάφο- 
ρον μονογράφημα (Πέλλα Μακεδονίας). 

41.— Müller ἔ. &. ἄρ. 11 ὑπὸ τὸν ϑρόνον δυσδιάκριτον μονογρά- 
φημα (Πέλλα Μακεδονίας). 

49,— Müller ἔ. ἃ. ἄρ. 27 (᾿Αμφίπολις Μακεδονίας). 

43-44.— » » » 27, ἄλλ᾽ ἣ λαμπὰς πρὸ τοῦ Διός. 

45-50.— » » 31 (᾿᾿Αμφίπολις). 

51-52.— > » » 81 ; 

53— νυ , 117 (Τραίλιον Μακεδονίας). 

54-56.— » ον 150 » 2 

51.---᾿Ἄριστ. ἄνϑος, ὑπὸ τὸν ϑρόνον ΠῪ (Τραίλιον Μακεδονίας). 

58-59.— ᾽Αριστ. ἄνϑος καὶ ΠΥ. 

60-65.— Müller ἔ. à. ἀρ. 140 (Ἡράκλεια Σιντική), πβλ. καὶ 839 
(ἀβέβαια Ἑλλάδος). 

66.--- Ὅμοιον τῷ 839, ἀλλ᾽ ὑπὸ τὸν ϑρόνον A; 


v 


ν 


—. 67.— Müller ἄρ. 147 (Φίλιπποι Μακεδονίας). 


68—  » » 155 (Αχροάϑων ΣΉΝ 
| 69— » » 188 (’Aœuris > ,) ὑπὸ τὸν ϑρόνον τὸ μο- 
| voyodpnua τοῦ τετραδράχμου ἄρ. 187. 
— 70-71.— Müller ἔ. à ἀρ. 240 (ἀβέβαιοι πόλεις Μακεδονίας). 
L 72.— > » » 241 » > > 


_ 73-74.— » » » 242 » » » 
| 75-79.— » » » 252 » » » 
᾿ς 80-82.— Ὅμοια, ἀλλὰ τὰ πρὸ τοῦ Διὸς μονογραφήματα ἐφϑαρμένα. 





98 


1. N. ZBOPONOY 


83-86.— Müller ἔ. &. ἀρ. 254 (ἀβέβαιοι πόλεις Μακεδονίας). 
81-88.---- Ὅμοια, ἀλλὰ μετὰ διαφόρου μονογραφήματος ΜΡ, 


89. --- Müller ἔ. ἃ. ἀρ. 


90. — » 
91-100.— » 
101-104.— » 
105-107.— » 
108-110.— » 
111-113.— » 
114.— » 


115.— ’Agior. MYP, 
116-119.— Müller ἔ. 


120-125.— » 
124.— » 
125-126.—  » 


> 


>» 


262 (ἀβέβαιοι πόλεις Μακεδονίας). 


263 » » » 
ῶϑᾷ ἐς ; A 
OX » » » 

273 » LE » 
Ι 274. » » | » 

2175 » » » 
.276 » » » 


ε \ A La LA 
ὑπὸ τὸν ϑρόνον μηνίσχκος. 


5 


α. 


» 


» 


» 


τὸν ϑρόνον. 
127-129.— Müller πβλ. ἄρ. 801, ἀλλ᾽ ἣ κεφαλὴ τοῦ χριοῦ πρὸ τοῦ 
| Διός (Σαμοϑράκη). 
130.— Müller πβλ. ἄρ. 804 (Σαμοϑρῴκη). 
131.— Κεφαλὴ κριοῦ πρὸ τοῦ Διός, Κ ὑπὸ τὸν ϑρόνον. 
132.— Müller ἄρ. 304. 


133.— » 


134.— Πβλ. Müller ἀρ. 


135-140.— 
141-142.— 
143-150.— 
151.— 
152-154.— 
155.— 
156.— 
197-159.— 
160.— 
161.— 
162-164,— 


5 


ἀρ. 283 (ἀβέβαιοι πόλεις Μακεδονίας). 

» 288 (Ἄβδηρα Θράκης). 

πβλ. τετράδρ. 291 (Αβδηρα Θρῴκης). 

πβλ. 298 TIMO ἄριστ., κεφαλὴ γρυπὸς ὑπὸ 





» 801 (Μαρώνεια Θράκης). 


» 


> 


> 


» 


310 (Καρδία). 


918 » 

814 » 

317 > 

327 » 

331 » — Πίναξ 1, 5. 
. 33 » 

338 » 

339 » 
5 541 » 

342 » 


343 > 





EYPHMA ZOIKOY ΕΠΙΔΑΥΡΙΑΣ 39 


165.— Πβλ. Müller ἀρ. 344 (Καρδία). 

166.— » » 348 .. 

167-168.— Προτομὴ λέοντος καὶ ΛῪΠΘ ; πρὸ τοῦ Διός, κεφαλὴ γρυ- 
πὸς ὑπὸ τὸν ϑρόνον. 

109-- - -: ὑπὸ τὸν ϑρόνον Φ. 

170— Müller ἀρ. 357 (Καρδία). 

. 171-173— » » 358 » 

174— » », 389 (ἀβέβαιοι πόλεις τῆς νοτίου Θράκης). 

175.— » » 390 » » » » 

110-180.--- » » 398 (Πέρινϑος).) 

181.— Müller ἀρ. 400 (Πέρινϑος). 

182-183.— Müller πβλ. 502-504 μονογράφημα MAX ἄνω πρῴρας 

: (Μαγνησία Θεσσαλίας). 
184-185.— Müller ἄρ. 521 (Μελίταια Θεσσαλίας). 


186-187— » » 522 » » 
188-189.--- 5 πβλ. 535 (Τρίκκη Θεσσαλίας). 
190-191— >» ἀρ. ὅ84 (ἀβέβ. πόλεις Μακεδ. »Θοῴφκης ἢ Θεσσαλίας). 

᾿. 192 .--- » » 556 » » » | 
193— -. » » 568 » ve’ > 
194-196.—  » » 600 > » » 


197-198— > » » ἀλλὰ © κάτω τοῦ ϑρόνου (ἀβέβαιοι πό- 
| lex Μακεδονίας, Θράχης ἢ Θεσσαλίας). 
199-201.— Müller ἀρ. 602 (ἀβέβ. πόλεις Μακεδ.. Θράκης ἢ Θεσσαλίας). 


902-901 .--- » » 605 » » » 
208-211.— > » 607 » » » 
212-214.— » » 609 » » > 
215-223.— > » 612 » » » 
224-225.— » » 614 » » » 
226-227— >» » 616 » » > 
228-229.—  » ὅμοιον, ἄλλ᾽ ὑπὸ τὸν ϑρόνον AA (ἀβέβαιοι πό- 
λεις Μακεδονίας, Θράκης ἢ Θεσσαλίας). 
230— Müller ἀρ. 622 (ἀβέβ. πόλεις Μακεδ., Θράκης ἢ Θεσσαλίας). 
231-238.— » » 627 » » » 


239-243.— » » 628 » | » » 


40 


244 245.— Müller ἀρ. 


246-249.— » 
250.— » 
251-253.— » 
254-255.— » 
256-258.— » 
259-281.— > 
282-283.— » 
284.— » 
289-289, — » 
290.— » 


» 


>» 


I. N. EBOPONOT 


629 (ἀβέβ. πόλεις Μακεδ,, Θράκης ἢ Θεσσαλίας). 


651 » » y 
648 » > » 
657 » » » 
668 τῶν » » 
675 > > > 
763 (ἀβέβαια τῆς κυρίως EAdos). 
766 » » 


af. 772 ΠΑ ἀρ. καὶ HAT ὑπὸ τὸν ϑρόνον. 
ἀρ. 784 (ἀβέβαια τῆς κυρίως “Eladoc). 


» 


795 . » » 


291.— ’Ao. TI, ὑπὸ τὸν ϑρόνον AT: (ἀβέβαια τῆς κυρίως Eludos). 
292-295.— Müller ἀρ. 801 (ἀβέβαια τῆς κυρίως Ἑλλάδος). 


2960-299.-- 5» » 807 » » 

300.— » » 810 (ἡ » » 

301.— » » 812. » » 

302.— > » 818 ὑπὸ τὸν ϑρόνον À (ἀβέβ. τῆς κυρ. “Ελλάδ.). 
903.— » : » 814 (δραχμή). » » 

304.— -Ἄριστ. ΚΙ, ὑπὸ τὸν ϑρόνον οὐδέν. » » 


305.— Müller ἀρ. 819; (ἀβέβαια τῆς κυρίως ‘EAddos). 


306-317.— Müller 


318-321.— » 
322-324.— » 
920.--- » 
326.— » 
327.— » 
328.— » 
329-331. — » 


> 


ἂρ. 821 (ἀβέβαια τῆς κυρίως λλάδος). 


823 » » 
833 > » 
83D » ». 
839 (;) » » 


1017 ([ἔφεσος Ἰωνίας). 
1032 (Πριήνη » ). 
1057 (Μίλητος »  ). 


332.— 'Aquor. ῥόπαλον καὶ À, ὑπὸ τὸν ϑρόνον ΝΚ (πβλ. Müller 
1058-1067, Ἡράκλεια ᾿Ιωνίας). 

333.— Toù αὑτοῦ νομισματοκοπείου, ἀλλὰ διάφορον. ὑπὸ τὸν ϑρόνον ΣΕ; 

334-335.— Müller ἀρ. 1129 (Καρίας διάφοροι πόλεις). | 


336-340.— » 
341.— » 


>» 


> 


1133 » » 
1136 (δραχμή) » » 











ste ee fit) 





EYPHMA ZO#IKOY ENIAAYPIAE 41 


342-345.— Müller ἀρ 1140 (Καρίας διάφοροι πόλεις). 
346.—”Ao. πέλεκυς καὶ ΣᾺ > » 

541-3543.--- Ὅμοια ἐφϑαρμένα ἔχοντα τὸν πέλεχυν ὑπὸ τὸν ϑρόνον. 
349.— Müller ἄρ. 1248 (δραχμή) (Σίδη Παμφυλίας). 
350-851.----ὉὍμοια ἔχοντα καὶ À ὑπὸ τὸν ϑρόνον. 

352.— Müller ἄρ. 1267 (Σίδη Παμφυλίας). 

353— >» » 1273 (Λυχία). 

354-399.— Müller ἀρ. 1360 (δραχμή) ("Agados Φοινίκης). 


356-357.— » >» 1393 » » 
358.—’Ao. ἄγκυρα καὶ À, ὑπὸ τὸν ϑρύνον M Κράτος τῶν Σελευχι- 
909 --- » » | » > NA δῶν, πβλ. Müller ἄρ. 
9600.---- » »  xai B, » fr 1491-1514. 
361.— Müller ἀρ. 1931 (ἀβέβαια ἐν δὲ ji — Ilivaë 1, 4. 
DR Dr à» 1533 » 

363.— » : 1934 » ᾿᾽ 

364— » » 1579 ” » 

365-366.— Müller ἄρ. 1981 (ἀβέβαια ἐν γένει). 
361-369.--- > » 1583 + ; 

310.— » » 1605 , , 

371-379.— >» » 1618 ; , 

380- 382. τος >» > 1626 > > 

383-384— >» » 1629 > » 

389-389 (=285-289).— Müller ἀρ. 784 (ἀβέβαια Ἑλλάδος). 
390.— > » 789 > » 
391.— Müller ἄρ. 1665 (ἀβέβαια ἐν γένει). 

392..-  » » 1667 » > 

393.—’Apuor. B, ὑπὸ τὸν ϑρόνον Ν (ἀβέβαια ἐν γένει). 
394— » Β, » À ; » > 
: 395-396.— Müller ἄρ. 1679 (ἀβέβαια ἐν γένει). 
397-400.— > > 1682 > » 

401-402.— >» » 1689 καὶ M ἄρ. 

403.— > » 1693 

404.— » » 1701 


405-407— ; » 1710 


42 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


408—427. Διάφοροι δραχμαὶ ᾿Αλεξάνδρου καλῆς διατηρήσεως, 
ἐλλείπουσαι παρὰ Müller, 


Πρὸ τοῦ Διὸς “Υπὸ τὸν ϑρόνον 

408.— ΠΟ ΔΙ -- 
409.— MT OK 

: 410.— ΕΦ ΑΤ 
dia ΠΥΡ SE (;) - 
412 .--- ΚΕ ΑΛ 
418.415.---ὀ ΣῊ ΛῪ 
416.— - ΛΥ 
417. © [AY τ ὡς 
418.— MO HA 
419-420.— :° N — 
421.— ΝΚ καὶ μέλισσα — 
499, — ee 3K 
425.--- — Υ ἢ ἄνϑος. 
424.-- .Μ ἕν στεφάνῳ σταχύων Κεφαλὴ Πανός; 
42 .--- ΑἹ ἐν στεφάνῳ --- 
426.— Κριϑὴ nai © ITevrdywvov. 
497. Κεφαλὴ ἄρ. ΠΦῊΡ 


428-510.—’Oydomxovra τρεῖς δραχμαὶ μετὰ συμβόλων, γραμμάτων 
χτλ. ἐν μέρει κατεστραμμένων. 


511-737.— Λιαχόσιαι εἴκοσιν ἑπτὰ δραχμαὶ ἐντελῶς κατεστραμμέναι. 
Τούτων τινὲς ἴσως ἀνήκουσιν εἰς Φίλιππον τὸν Γ΄ τῆς Μα- 
χεδονίας ἢ Σέλευκον τὸν Α΄ τῆς Συρίας. 


Pilnnos 1°" 6 ᾿Αρριδαῖος (323-317 x. X.). 
a) Τετράδραχμα. 
138.— Müller ë. à. ἀρ. 99 (Λυκία). 


B) Δραχμαί. 
159.— Müller ἔ. & ἀρ. 36 (᾿Ακροάϑων). 
740.—  » » > 38(;) ἀντὶ ZA ἴσως ΤΙ (’Axpoddœv).: 


» 





hu pet - UC bo us ΩΝ 





EYPHMA ΣΟΦΙΚΟΥ͂ FIM4ANPIAZ 43 


741.—’Apuor. M καὶ ; ὑπὸ τὸν ϑρόνον ἀστὴρ (᾿Αχροάϑων). 
742.— Müller ἔ. à. ἀρ. 45 (ἀβέβαια Μακεδονίας). 


743-744.— Müller ἄρ. 50 » » 
745-748.— » » 79 (ἀβέβαια βορείου Ἑλλάδος). 
149.-- » » 89 » γ᾽ ἢ 
150-752.—  » » 89a » » 

753.— » » 101 (Σίδη Παμφυλίας). 


754.— » » 101, ἀλλὰ καὶ ΠΑ ὑπὸ τὸν ϑρόνον (Σίδη Παμ- 
φυλίας). — Πίναξ I, 6. 

759.— Müller ἔ. à. ἄρ. 135 (ἀβέβαια ἕν γένει). 

756.— » » - » 136 » » 

101... > χὰ 197 > » 


158-767.— Δέχα δραχμαὶ ἐντελῶς ἐφϑαρμέναι. 


Δημήτριος 6 Πολιορκητὴς (294-288 x. X.). 


768-771.— Téoouges δραχμαί, ὧν ai δύο καλῆς διατηρήσεως : 
Ἢ Néxn τῆς Σαμοϑράκης ἐπὶ πρῴρας πρὸς ἄρ. 
Ὄπ. ΒΑΣΙ--ΛΕΩ-- Σ | AHMHTPIOY Ποσειδῶν γυμνός, ἵστά- 
μενος πρὸς ἄρ., ἔχων πέριξ τῆς ἀριστερᾶς τὴν χλαμύδα, διὰ 
δὲ τῆς δεξιᾶς χραδαίνων τὴν τρίαιναν. Ἔν τῷ πεδίῳ ἄρ. A, 
δεξ. AN ἐν Ο.-- Πίναξ I, 8. 
113.- -.-Ἡμίδραχμον τῶν αὑτῶν τύπων ἡμίφϑαρτον. 
773.— Δραχμή. Κεφαλὴ Δημητρίου πρὸς δεξ. 
Ὄπ. Ὃ αὐτὸς τύπος τοῦ Ποσειδῶνος, ἀλλ᾽ ἐφϑαρμένος. — Πέ- 
vaë I, 7. 


᾿Αντίγονος 6 l'ovaräs (277-239 x. X.). 


174-1176.— Τρεῖς δραχμαί, ὧν μόνον ἣ μία καλῆς διατηρήσεως : 
Κεφαλὴ Ποσειδῶνος πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ δεξ, ANTIFONOY ἄριστ. ᾿Αϑηνᾶ Πρόμαχος 
πρὸς ἄριστ. Ἔν τῷ πεδίῳ ἄρ. Μακεδονικὸν κράνος, δεξ. δὲ ΤΙ. 
— Πίναξ I, À 


44 L N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


AITOAIA (279 x. X.). ν 


111.--- R τετράδραχμον. 
Κεφαλὴ ἀγένειος Ἡρακλέους ἐν λεοντῇ πρὸς ὃ. Κύχκλ. σφαιριδίων. 
Ὄπ. ΑΙἸΤΩΛΩΝ ἄρ. ἐκ τῶν κάτω. Ἣ Αἰτωλία καϑημένη ἐπὶ 
ἀσπίδων πρὸς δεξ. ᾿Εν τῷ πεδίῳ πρὸ αὐτῆς À, οὗ ἄνω μονο- 
γράφημα ΜΗΤΡΙ,ΞΞ Πίναξ I, 10. 


BOIQTIA (315-288 x. X.). 


118.— R τετράδραχμον. Κεφαλὴ Ποσειδῶνος πρὸς δεξ, 
Ὄπ. [ΒΟΙΩΤΩΝ] δεξ. Ποσειδῶν καϑήμενος πρὸς ἄρ. καὶ χρα- 
τῶν ἐν τῇ δεξ. δελφῖνα. (ΤΠ ὐὑποὸς ἐφϑαρμένος,) --- Πέναξ I, 12. 


ΑΘΗΝΑΙ. 


779-913.—"Exurdv τριάκοντα πέντε τετράδραχμα Μακεδονικῆς ἐποχῆς, 
τὰ πλεῖστα ἐντελῶς κατεστραμμένα. Τὴν τεχνοτροπίαν αὐτῶν 
δεικνύουσι τὰ ἀπεικονισϑέντα ἐνταῦϑα (ITévaë I, 13-17) πρὸς 
ἃ πάντα εἶναι ὅμοια. ᾿Αρχικῶς ἦσαν 141, ἀλλ᾽ ἐδόϑησαν, ἀδείᾳ 
τῆς Κυβερνήσεως, ἕξ πρὸς χημικὴν ἀνάλυσιν τῷ x. Χρηστο- 
μάνῳ, καϑηγητῇ τῆς Χημείας ἕν τῷ ᾿Εν. Πανεπιστημίῳ. 


AAKQNIA (τέλη τρίτου αἰῶνος π. X. Χρόνοι ᾿Αντιόχου Α' 
Συρίας : 293-280 x. X.). 
914.--- À τετράδραχμον. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς πρὸς δεξ. 
Ὄπ. Ἡρακλῆς γυμνός, καϑήμενος πρὸς ἄρ. ἐπὶ βράχου, ἐφ᾽ οὗ 


ἣ λεοντῆ, τὴν δεξ. στηρίζων ἐπὶ ῥοπάλου, τὴν δ᾽ ἀρ. ἐπὶ τοῦ. 
βράχου.-ΞΞ-Ξ Πέναξ I, 20. 


ΠΕΡΓΑΜΟΣ. 


"Ατιαλος 4’ (241-197 x. X.). 


915.— À τετράδραχμον. “Ὅμοιον τῷ παρὰ Imhoof-Blumer, Die 
Münzen der Dynastie von Pergamon, Taf. I, n° 9. — 
ITivaë I, 19. 











EYPHMA ZOIKOY EHIAAYPIAE 45 


ΡΟΔΟΣ ΝΗΣΟΣ (333-304 x. X.). 


916-917.— Δραχμαὶ δύο τοῦ τύπου τῶν ἐν BMC. Caria κτλ. πίν. 
XXXVII. Ἡ μία λίαν ἐφϑαρμένη. — Πίναξ I, 11. 


ΣΥΡΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙ͂Σ. 
Σέλευκος Α4΄ (312-280 x. X.). 
918.— À τετράδραχμον τύπου ᾿Αλεξάνδρου τοῦ Μεγάλου. Ὅμοιον τῷ 
παρὰ BMC. Seleucid Kings σελ. 2 ἄρ. 15. — Πίναξ I, 21. 


919.— Δραχμὴ τύπου ᾿Αλεξάνδρου τοῦ Μεγάλου. ᾿Αριστ. AHTP, ὑπὸ 
τὸν ϑρόνον ZE.— Πίναξ I, 25. 


990.---Ὁμοίως. ᾿Αριστ. ; ὑπὸ τὸν ϑρόνον Δ. 
921.— À τετράδραχμον ἐφϑαρμένον τύπων κεφαλῆς Διὸς καὶ ᾿Αϑη- 
νᾶ: ἐπὶ ἅρματος τεσσάρων ἐλεφάντων. — ITivaë I, 22. 
᾿Αντίοχος Α΄ (293-280 x. X.) ἢ ᾿Αντίοχος Β΄ (261-246 x. X..). 


9292.— À rerodôpayuov ἐντελῶς κατεστραμένον, τύπου ᾿Απόλλωνος ἐπὶ 
τοῦ ὀμφαλοῦ. 


Σέλευκος Β΄ Καλλίνικος (242-226 x. X.). 
993-924. — À δραχμή. Κεφαλὴ Σελεύκου Β΄ πρὸς ὃ. μετὰ διαδήματος. 


Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ--ΣΕΛΕΥΚΟῪ ᾿Απόλλων γυμνός, ἱστάμενος 
πρὸς ἄρ., στηριζόμενος τῇ ἄρ. ἐπὶ τρίποδος, ἔχων δὲ ἐν τῇ δεξ. 
βέλος. Ἔν τῷ πεδίῳ ἀρ. À καὶ δεξ. A.— Πίναξ I, 24. 
995.—‘Ouoiws, ἄλλ᾽ ἀρ. AY καὶ δεξ. ΤΡ. 

996.----Ὁμοίως, ἀλλ᾽ ἐφϑαρμένα τὰ μονογραφήματα. 

[927-930].— Οἱ ἀριϑμοὶ οὗτοι δὲν κατελογίσϑησαν ἕνεκα τῶν ἕξ ἅττι- 
χῶν νομισμάτων, ἅτινα ἀνελύϑησαν, καὶ δύο ἀϑηναϊκῶν δραχ- 
μῶν εὑρεϑεισῶν ἐπὶ πλέον κατὰ τὸν νῦν καϑαρισμὸν τῶν νο- 
μισμάτων. 


46 I. N. ZBOPQONOY, EYPHMA ZOIKOY EITIAAYPIAZ 


AITYHTOZ 
Τετράδραχμα ἀργυρᾶ Πτολεμαίων. 
a) Πτολεμαῖος Α΄ Σωτὴρ (305-285 x. X.). 


931.— Τὸ περιγραφὲν ἐν 1. Σβορώνου, Τὰ νομίσματα τοῦ Κράτους 
τῶν Πτολεμαίων, ὑπὸ ἄρ. 254 y. 


β) Πτολεμαῖος Β΄ Φιλάδελφος (285-246 x. X.). 


932.— Σβορῶνος ἕ. ἁ, ἀρ. 548 γ. 

933.— » » » D84 à (κοπὲν ἐν ἔτει 271 x. X.). 

934,—*Oyuoiov, ἀλλὰ μετ᾽ ἐφϑαρμένης χρονολογίας, τούτου δ᾽ ἕνεκα 
μὴ καταλογισϑὲν ἐν τῇ συγγραφῇ μου. 

935-937.— Σβορῶνος ἔ. à. ἀρ. 644 β (κοπέντα ἐν Τύρῳ περὶ τὸ 267 x. X.). 

938.— ZBogwvos Ë. 4. ἄρ. 1718 ς (κοπὲν ἐν Σιδῶνι περὶ τὰ 285/4 x. X.). 

939.— » :» » 1206 (κοπὲν ἐν Σιδῶνι περὶ τὸ 262 x. X). 

940.— » » » 818β (κοπὲν ἐν Ἰόπῃ τὸ AC ἔτος τοῦ Φι- 
λαδέλφου ἤτοι ἐν ἔτει 250 x. Χ.. 

941.--- Σβορῶνος Ë. à. ἄρ. 898 ε (κοπὲν ἐν Γάζῃ τὸ AI ἔτος τοῦ Φι- 
λαδέλφου, ἤτοι ἐν ἔτει 249 x. X.). 


y) Πτολεμαῖος 1” Εὐεργέτης (247-220 x. X.). 


942. Σβορῶνος ἔ. ἅ. ἀρ. 996 α καὶ πίναξ XXX, 2. 

948.944.--- Σβορῶνος ἕ. ἁ. ἄρ. 1001 € καὶ ς. 

945.— Σβορῶνος ἔ. 4 ἀρ. 1080 (xonèv ἐν Πτολεμαΐδι τὸ B ἔτος 
τοῦ Εὐεργέτου ἤτοι ἐν ἔτει. 245 x. Χ.. 


I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΣ 








- PET EE 


DIT NUE To ΎΜΗ͂ΡΕ 


7 0 


à 


BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 
EN Τῷ EONIKQ NOMIEMATIKO MOYSEIQ ΑΘΗΝΩΝ 


(Συνέχεια καὶ τέλος. Ἴδε τόμ. Θ΄, σελ. 61 xéx.) 


MOAYBAOBOYAAA AITAA ΚΑΙ TYIIOI ΔΙΑΦΟΡΟΙ 
Α΄. ANONYMA 
1. ᾿Επιγραφαὶ ἀνώνυμοι. 
103a,— ΟΥ̓ΟΦ — .ATIE — MI --- Οὗ oyloJayi(c) εἰμί. 
Ὄπ. ΤΗΝ — ΓΡΑΦΗ — OP&N — ΟΕ — Τὴν yoap(r) 


ὁρῶν [ν]όει. Toiu. iauf. 
0,023. (Συλλογὴ Μακρίδου, 482). Μετρίας διατηρήσεως. 


703B.— ΘΒΑΟΙ --- AEIOC — 6 ἅγιος Βασίλειος. Κιονηδὸν 
_ ἑχατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου Βασιλείου. 
Ὄπ. + ΟΥ̓ΟΦΡΑ -- TIC EIMI — ΤΗΝΓΡΑΦΗΝ — RA€ËTIWN 
— ΝΟΘΙ — + Οὗ σφραγὶς εἰμὶ τὴν γραφὴν βλέπων νόει. Τρίμ. tauf. 
0,022. (Συλ. Μακρίδου, 110). ᾿Αρίστης διατηρήσεως. 


7040, — + OV — ΟΦΡΑ --- ΓΙΘΕΙ ---Μὶ - -α -- Où 
σφραγὶς εἰμί. 

Ὄπ. ΤΗΝ -- ΓΡΑΦ,-- ΓΝΩΟ, -- ΒΛΕΠ, --- Ν — Τὴν γρα- 
pl) γνώσ(ει) βλέπ(ω)». Τρίμ. tauf. 

0,024. (Συλ. Μακρίδου, 488). Μετρίας διατηρήσεως. 


7050 — ,,,... — OXONIAT — [‘O ä(o)y(éyyelos) Μιχ(αὴλ)} 
ὁ Χονιάτ(ης). Ὅ ἄρχ. Μιχαὴλ ἱστάμενος κατ᾽ ἐνώπιον. 

Ὄπ. + ΟΥ̓ΟΦΡΑ -- TIC EIMH -- ΤΗΝΓΡΑΦ,-- RAETIWN 
— NOEI — + Οὗ σφραγὶς εἰμὴ τὴν γραφ(ὴν) βλέπων νόει. Τρίμ. 


ἰαμβ. 
0,021. (Συλ. Μακρίδου. 322), Καλῆς διατηρήσεως. 


48 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


7058.— [MHP]-[OV]H.HTO.—N.MO Προτομὴ Osoté- 
κου, δεομένης. 
Ὄπ. OYCHPA—TICEIMI— ΤΗΝΓΡΑΦ-- γνωσ.. -- 
. MON --Ἔ Οὗ σφραγὶς εἰμὶ τὴν γραφ(ὴν) γνώσ[ει βλέπων. Τρίμ. ἰαμβ. 
0,027. (Συλ. Μοαχοίδου, 481). Μετρίας διατηρήσεως. 


7180, — Οφραγ -- τόνδε. — KNVEI — Zpoay(iéa) 
τοῦ(το) δε[ι]κνύει. | 

Ὄπ.  ΓΡΆΦΗ — COPATI — AATOY — + Πραφῆ() 
σφραγῖδα τοῦ(το). 

0,035. (Συλ. Μακρίδου, 481). Μετρίας διατηρήσεως. 


7188.— ChPA—THCDV — AAXTIP — Zpoayÿs φυλαχτίρ. 

"Oz. FPAM, — T@,HMP,— MAT — N = Πραμ(μά)τω(ν») 
ἢ πρ(αγ)μάτων. Toiu. iauf. : 

0.025. (Συλ. Μακρίδου, 484). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


719% — ONIK, — -ΑΟΟ — 6 ἅγιος Νικ(ό)λ]αος. Κιονηδὸν 
ἑκατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου Νικολάου. 

Ὄπ. TICEIM.—  ΤΗΝΓΡΑΦ. --ἸΙΟΘΙ.ΛΕ — ΠωΝ — 
Ti εἶμ[.] τὴν γραφ(ὴν) [μν]ίσϑι (οὕτω) [β]λέπων. Τρίμ. iauf. 

0,022. (Συλ. Μακρίδου, 75). ᾿Αρίστης διετηρήσεως. 


2. Τύποι ἁγίων καὶ παραστάσεις. 


7248, — M—OV — ONIKOAAOC Ἢ Θεοτόκος nai ὃ ἅγιος 
Νικόλαος ἱστάμενοι ἄντωποί. 
Ὄπ. OOE—OAWP, Ὁ ἅγιος Θεόδωρος ἱστάμενος κατ᾽ ἐνώ- 


σίιον. 
0,021. (Συλ. Μακρίδου, 68). Μετρίας διατηρήσεως. 


7248. — MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου, δεομένης paré τοῦ βρέ: 
pouc ἐν δίσκῳ. 

“Ox. Olw—Oh Προτομὴ ᾿Ιωάννου τοῦ Προδρόμον, 

0,017. (Συλ. Μακρίδου, 77). Μετρίας διατηρήσεως. ᾿ 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 49 


7250. — MHP—OV Προτομὴ Θεοτόχου δεομένης. Πέριξ ἐπι- 
γραφὴ ἐξίτηλος. 

Ὄπ. MI— XA. πΠροτομὴ ἀρχαγγέλου Μιχαήλ. 

0,021. (Συλ. Μακρίδου, 16). Μετρίας διατηρήσεως. 


7258.— MHP—OV Ἡ Θεοτόκος καϑημένη ἐπὶ ϑρόνου, βρεφο- 
χρατοῦσα. 

“Ox. 7 a [ φὴ ὉὋ ἀρχάγγελος Μιχαὴλ ἰσεώμενος. 

0,038. (Συλ. Μακρίδου, 26). Μετρίας διατηρήσεως. 


7270. — MHP—OV Ἢ Θεοτόκος ἱσταμένη, βρεφοχρατοῦσα. 
Ὄπ. OTEB—TIOC Ὁ ἅγιος Γεώργιος ἱστάμενος. 
0,017. (Συλ. Μακρίδου, 18). Καλῆς διατηρήσεως. 


1218. --- MHP— OV Ἡ Θεοτόκος ἱσταμένη, δεομένη. 
Ὄπ. 59ΘΕ--ΟΔὼΡ Ὁ ἅγιος Θεόδωρος ἱστάμενος, φέρων δόρυ 
᾿ καὶ σπάϑην. 


0,016. (Συλ. Μακρίδου, 467). Καλῆς διατηρήσεως. 


1910. --- MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 

Ὄπ. ONIKO—AAOC  Προτομὴ ἁγίου Νικολάου. 

0,020 (Συλ. Μαχρίδου, 129). Μετρίας διατηοήσεως. 

191 ὃ, --- M—O© Προτομὴ Θεοτόκου. j 
À Ὄπ. .NI'— ΛΑ — [6 ἅγιος] Nixé)la(oc). Προτομὴ ἁγίου Νι- 
0,019. (Συλ. Μακρίδου, 18). Μετρίας διατηρήσεως. 


1 | 7280. — MHP—O Προτομὴ Θεοτόκου. 
… “Or. OTE—WPTIOC Κιονηδὸν ἑκατέρωϑεν ἁγίου Γεωργίου. 
ἱσταμένου. 


0,024. (1899-1900, I’, 44). 





50 K. M. ΚΟΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


798B.— MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης μετὰ τοῦ Boé- 
φους ἐν δίσκῳ. 

Ὄπ. -Κω--- ΝΦΑΝΤ, Προτομὴ ἁγίου Κωνσταντίνου. 

0,018. (Συλ. Μακρίδου, 135). Καλῆς διατηρήσεως. 


πῦϑα.-- ONI—KOAAO,— 6 ἅγιος Νικόλαο(ς). Kiovnddv ἕκα- 
τέρωϑεν προτομῆς ἁγίου Νικολάου. 

Ὄπ. MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου. 

0,026. (Συλ. Μακρίδου, 10). Μετρίας διατηρήσεως. 


759 β.--- ONIKO—AAOC -- 6 ἅγιος Νικόλαος. Kiovnôdv ἕχα- 
τέρωϑεν προτομῆς ἁἅγιου Νικολάου. 

Ὄπ. ΦΒΑΟΙ--- AEIOC — 6 ἅγιος Βασίλειος. Κιονηδὸν ἕκα- 
τέρωϑεν προτομῆς ἁγίου Βασιλείου. 

0,021. (Συλ. Μακρίδου, 69). Καλῆς διατηρήρεως. 


152%.— OTE—wPT, Κιονηδὸν ἑκατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου 
Γεωργίου. 


Ὄπ. ©..—Aw Kiovnôdv ἑκατέρωϑεν προτομῆς &y. Θεοδώρου. 
0,016. (1901 2, l’, 53). 


7525, — ΟΓΕ — ΩΡΓῚ Προτομὴ ἁγίου Γεωργίου. 
Ὅπ. ©.—OA. Προτομὴ Θεοδοσίου τοῦ Κοινοβιάρχου (;). 
0,016. (Συλ. Μακρίδου, 191). Μετρίας διατηρήσεως. 


τῦ4.͵ — ΟΠΕΤΡ “ρ--.. Ξε ὁ ἅγιος Πέτρ[ος]. Κιονηδὸν ἑκατέ- 
Qwdev προτομῆς τοῦ ἀποστόλου []έτρου. 
Ὄπ. ....— ΔΟΡ -ΞῷΕ [ὅ ἅγιος Θεό]δορ(ος). Kiovnôddv ἑκατέρω- 


dev προτομῆς Θεοδώρου τοῦ Στρατηλάτου. 
0,026. (Συλ. Μακρίδου, 14) Μετρίας διατηρήσεως. 


755%, — OMANT —AEHM'— ὁ ἅγιος Παντ(ε)λεήμ(ων). Κιο- 
γηδὸν ἑκατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου Παντελεήμονος. 

Ὄπ. OAAM—[OKOCM] -- ὁ ἅγιος Δαμί(ιανός) — [ὃ ἅγιος 
Κοσμί(ᾶς)]. Προτομαὶ τῶν ἁγίων ᾿Αναργύρων Κοσμᾶ καὶ Δαμιανοῦ,. 

0,080. (Συλ. Μακρίδου, 71). Μετρίας διατηρήσεως. 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 51 
Β΄. MONOTPA@HMATA 


1. Μονογραφήματα ἑκατέρωθεν. 


7752, — Μονογράφημα --- ᾿Ιωάννου. 
Ὄπ. Μονογράφημα --- ἀξίωμα τοῦ κτήτορος. 
0,026. (Συλ. Μακρίδου, 94). Κοαλῆς διατηρήσεως. 


7768, — Μονογράφημα ἄναλυόμενον εἷς τὸ ὄνομα τοῦ χτήτορος. 
Ὄπ. Ἕτερον μονογράφημα — ἀπὸ ἐπάρχων (:) 
0,028. (Συλ. Μακρίδου, 477). Καλῆς διατηρήσεως. 


777, — Σταυροειδὲς μονογράφημα ävakvôuevov εἷς τὸ χύριον 
ὄνομα τοῦ κτήτορος. 

Ὄπ. Ὡσαύτως σταυροειδὲς μονογράφημα ἀναλυόμενον εἷς τὸ ἀ- 
ξίωμα τοῦ κτήτορος. 

9,025. (Σ. IL. ᾿Ακαδ. ἔτος 1004-5, IA’, 86). 


81θα, — Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοτόκε βοήϑει. 
Ὄπ. Ὅμοιον μονογράφημα --- ᾿Ιωάννῃ. 
0.028. (Συλ. Μακρίδου, 845). Καλῆς διατηρήσεως. 


816. --- Σταυροειδὲς μονογράφημα --- Θεοτόκε βοήϑει. 
Ὄπ. Ὅμοιον μονογράφ. ἀναλυόμενον εἷς τὸ ὄνομα τοῦ χτήτορος. 
0.029. (Συλ. Μαχρίδου, 88). Μετρίας διατηρήσεως. 


816 Y. — Σταυροειδὲς μονογράφημα. 


Ὄπ. Ὅμοιον μονογράφημα — Γεωργίῳ. 
0,025. (1901-2, 1’, 88). 


821 α -- Σταυροειδὲς μονογράφημα--- Θεοτόκε βοήϑει τῷ σῷ δούλῳ. 
Ὅπ. Μονογράφημα ἐφϑαρμένον --- ὄνομα χτήτορος. 

0,091. (1901-2, 1΄, 96). 

821 β. ---- Ὁμοίως. 


Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θωμᾷ (;) 
0,028. (1901-2, 1’, 86). 





52 


K. M. KONETANTOIOYAOY 


821 Y. — Σταυροειδὲς uovoyodpnua. 
Ὄπ. Ὅμοιον μονογράφημα. 
0,024. (1901-2, I’, 87). 


821 8. — Μονογράφημα — Πέτρου. 
Ὄπ. Ὅμοιον ἐφϑαρμένον.᾽ 
0,021. (1901-2, l', 92). 


821 €. — Συμπίλημα γραμμάτων. 
Ὄπ. ᾿Εξίτηλον μονογράφημα. 
0,017. (Σ. II. 1901-2, A’, 122). 


821 5. — Σταυροειδὲς μονογράφημα = ’lwdvvov. 
Ὄπ. Μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0,020. (1901-2, TI”, 91). 


821 6. — Ὅμοιον — Θεοδώρου. 
"Ox. Μονογράφημα — ἀξίωμα τοῦ κτήτορος. 
0,021. (1901-2, Τ΄, 89). 


2. ἹΜονογραφήματα μετὰ τοῦ ἰδιάζοντος τύπου τοῦ ἀετοῦ. 


849 &, .-- ᾿Αετός. | 
Ὄπ. Σταυροειδὲς uovoyodpnua ἐφϑαρμένον — Θεοδώρου (;) 
0,020. (1901-2, 1΄, 51). 


849 β, --- Ὁμοίως. 
Ὅπ. Μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0 021. (1901-2, ΤΙ’, 52). 


850 &, ----Ὁμοίως. 
"Ox. Μονογράφημα — Θεοδώρου (;) 
0,022. (1901-2, I’, 49). 


8514, --- Ὁμοίως, ἀλλ᾽ ἄνωϑεν τοῦ ἀετοῦ +. 
Ὄπ. Μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0,018, .1901-2, Τ΄, 47). 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 53 


551 β᾽.---᾿Αετός, ἄνωϑεν +. 
Ὄπ. Μονογράφημα --- ᾿Ιωάννου. 
0,021. (1901-9, 1’, 48). 


3. ᾿Αετὸς ἀφ᾽ ἑνός, κύρια ὀνόματα ἀφ᾽ ἑτέρου. 


8ῦ2α — Τύπος ἀετοῦ ὡς συνήϑως, ἐν στεφάνῳ. “Avo σταυρὸς 
μικρός. 
Ὄπ. + ΛΕ —ONTI—OV — + Δεοντίου. ’Ev στεφάνῳ. 
0,018. (1901 2, I”, 45). 


852B.— N ἄνωϑεν ἀετοῦ ὡς συνήϑως. 
Ὄπ. NON — NOV -- Νόννου. 
0,020. (1901-2, Γ΄, 46). 


. 852Y.— Movoyodgnua ἀναγνωστέον Θεοδώρου ἄνωθεν &erod 
μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων. 
Ὄπ. + VIO—VEVM—ATEP—IOY— + υἱοῦ Εὐπατερίου. 
0.028. (Συλ. Μακρίδου, 458). Καλῆς διατηρήσεως. 


4. Μονογραφήματα ἀφ᾽ ἑνός. 


α΄.) Μονογραφήματα. --- Γράμματα. 


854, — Σταυροειδὲς μονογράφημα ἴσως ᾿Αθανασίου. 
"Ox. Μονογράφημα — ἀξίωμα τοῦ κτήτορος. 
0.924. (1901-2, I , 93). 


8548-. — Δύο ἕτερα ὅμοια. 
0,024. (1901-2, 1΄, 94 καὶ 95). Κίβδηλα γενόμενα ἐκ μήτρας ληφϑείσης ἐκ 
β΄.) Τύποι διάφοροι. — Μονογραφήματα. 


8ῦδα, — Λέων βαίνων πρὸς ἀριστερά. 
"Ὅπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θωμᾷ. 
0,916. (Σ. IL. ᾿Ακαδ. ἔτος 1904-5, ΙΑ΄, 90). 





54 


K. M. KONETANTOIOYAOY 


855 B.— Λέων ἄνωϑεν ἀετοῦ μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων. 
Ὅπ. Μονογράφημα — Θεοδώρου. 
0,025. (Συλ. Μακρίδου, 898). Καλῆς διατηρήσεως. 


8580,— Σταυρὸς ἔχων εἷς τὰς γωνίας τῶν σκελῶν ἄνὰ τρία σφαιρίδια. 
Ὄπ. Μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0,016. (Σ. LI. ᾿Ακαδ. ἔτος 1904-5, IA’, 91). 


858B, — Σταυρός. 


Ὄπ. Μονογράφημα. 
0,014. (1901-2, 1΄, 97). 


γ΄.) Τύποι ἁγίων. --- Μονογραφήματα. | 


859 α --- Ἢ Θεοτόκος βρεφοχρατοῦσα ἐν μέσῳ δύο μικρῶν σταυρῶν. 
Ὅπ. Μονογράφημα --- ὄνομα καὶ ἴσως ἐν ταυτῷ ἀξίωμα τοῦ κτή- 


τορος. 


0,026. (Συλ. Μακρίδου, 498). Καλῆς διατηρήσεως. 


859 B. --- Ὁμοίως. 
Ὄπ. Μονογράφημα — Γεωργίου. 
0,024. (Συλ. Μακρίδου, 895). Καλῆς διατηρήσεως. 


860 €, --- Προτομὴ τῆς Θεοτόκου" ἑκατέρωϑεν ἀνὰ εἷς μικρὸς σταυρός. 
Ὅπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα. 
0,020. (1901-2, I’. 59). 


861%. — Προτομὴ τῆς Θεοτόκου μετὰ τοῦ βρέφους. 
Ὄπ. Μονογράφημα ἐν κύκλῳ γραμμῆς. 
0,020. (Συλ. Μακρίδου. 25). Καλῆς διατηρήσεως. 


868%. — Προτομὴ ᾿Ιησοῦ. 
Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα. 
0,022. (1901-2, 1΄, 55). 











BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 55 


868. ---- Προτομὴ Ἰησοῦ. 
"Ὄπ. Μονογράφημα κάτωϑεν προτομῶν Ἰησοῦ καὶ Θεοτόκου. 
0,024. (1901-2, KZ', 88). 


868. — Iloorouÿ Oeoréxov. ᾿Ανὰ εἷς ἀστὴρ ἑκατέρωϑεν. 
Ὄπ. Μονογράφημα. 
0,025. (Συλ. Μακρίδου, 20). Καλῆς διατηρήσεως. 


869α͵- Προτομὴ ἁγίου ἔχουσα ἑκατέρωϑεν ἄνὰ ἕνα μιχρὸν σταυρόν. 
Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα. 
0,022. (1901-2, 1΄. 57). 


870%, — ΕΞ ἑκατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου τινός. 
Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα. 
0,023. (1901-2, 1΄, 54). 


871 a.— Προτομὴ ἁγίου ἔχουσα ἑκατέρωϑεν ἀνὰ ἕνα μικρὸν σταυρόν. 
Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα. 
0,023. (1901-2, 1Ι΄, 58). 


872. Προτομὴ ἁγίου ἔχοντος μαχρὸν πώγωνα. 
Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα. 
0,020. (1901-2, I’, 56). 


873 a. — Προτομὴ ἁγίου ἔχουσα ἑκατέρωϑεν ἀνὰ ἕνα μικρὸν σταυρόν. 


Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0,021. (1901-2, T', 60). 


8738. ---- Προτομὴ ἁγίου ἐφϑαρμένη. 
Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0,021. (1901-9, 1΄, 68). 


815α --- Προτομὴ ἁγίου. 


Ὄπ. Μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0,020. (1901-9, Τ΄, 62). 


815. — “Eregov ὅμοιον. ; 
0,020. (1901-2, 1΄, 64). Κίβδηλον γινόμενον ἐκ τῆς αὐτῆς μήτρας. 


56 K. M. KGN2TANTOIIOYAOY 


8760. — Προτομὴ ἁγίου ἢ τῆς Θεοτόκου. 
Ὄπ. Σταυροειδὲς μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 
0,019. (1901-2, I’, 65). 


δ΄.) Movoyoapuara. — ᾿Ονόματα. 


892 α͵ — Συμπίλημα γραμμάτων — ὄνομα τοῦ κτήτορος. 
Ὄπ. ΔΙ.Ο -- ὀ ΟΙΟΝν 
0,025. (Συλ. Μακρίδου. 416). Μετρίας διατηρήσεως. 


892 ἢ. --- Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοδώρου. 


Ὄπ. A..— AI.OY --τλῪλ.. 09 — CIOV 
0,021. (1901-2, 1΄, 84). 


8940. — Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοτόκε βοήϑει, ἐν ταῖς 
γωνίαις [τῷ---σῷ--- δ]ού---λῳ. 
Ὄπ. .. -- MIDA — -Η ὦ + Ξε [+ ἘΠ]πιφα[ν]ήῳ +. 
0 021. (Συλ. Μακρίδου, 191). Μετριωτάτης διατηρήσεως, 
905, --- ΓΕ. --- ΡΓῚ -- OV = Πε[ω]ογίου. 
Ὄπ. Μονογράφημα, ἴσως χαρτουλαρίου. 
0.024. (Συλ. Μακρίδου, 202). Μετρίας διατηρήσεως. 
ε΄.) Τύπος ἁγίου. --- Σταυρός. 


9058.— | —< — 6 ἅ(γιος) ᾿Ιω(άννης). Προτομὴ αὑτοῦ. 


Ὅπ. Σταυρὸς οὗ τὰ ἄκρα λήγουσιν εἷς ἕλικας σχηματίζοντας μετὰ 
τοῦ σταυροῦ ἕν σχῆμα κοσμητικόν. 
0,019. (Συλ. Μάκρίδου, 221) Καλῆς διατηρήσεως. 


τς ΤΎΠΟΙ ΔΙΑΦΟΡΟΙ. 
1. ᾿Ονόματα, ἐπικλήσεις καὶ δῆτραι. 


9080. — + OEOTOKEB—OHOH + = + Oeoréxe βοήϑη + 

Ὄπ. + Two — AOYAWC - OY OEOA — WPW -- + τῷ 
δούλῳ σου Θεοδώρῳ. 

0,027. (Eux. Μακρίδου, 466). Καλῆς διατηρήσεως. 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 57 


908. — + OE — OTOK—EBOH—OH — + Θεοτόκε 
βοήϑη. TA > ἦν 

Ὄπ. THA—OYAWCOY —MAPIA— NE + — τῷ δούλῳ 
σου Μαριανῷ + . 

0,032. (Συλ. Μακρίδου, 312). Καλῆς διατηρήσεως. 


908 Y. — OEO—TOKE —BOH— ΘΗ — Θεοτόκε βοήϑη. 
Ὄπ. Μονογράφημα — ὄνομα καὶ ἀξίωμα τοῦ κτήτορος. 
0,025. (Συλ. Μακρίδου, 479). Καλῆς διατηρήσεως. 


908 ὃ, — Εὐὠ. --ΟΚΕΒΟΗ--ΘΙΤΟ..Δ. ---νλ. ΞΞ [6]εω- 
[τ]όκε βοήϑι το [oo] ὁ[ ο]ύλ[ᾳ]. 

Ὄπ. ICIA — POV 

0,025. (Z. IL. ᾿Ακαδ. ἔτος ΙΑ΄, 92). 


908 5. — Σταυροειδὲς μονογράφημα --- Θεοτόκε βοήϑει. 
Ὄπ...Δ-- ΟΥ̓ΛωΟΟΥ--ΠΕΤΡ -- [τῷ] δούλῳ σου Πέτρ[ῳ]. 
0,024. rh Μακρίδου, 386). Μετρίας διατηρήσεως. 


908 ς. --- ZA—XAP—1..— Ζαχαρί[ου]. 
Ὄπ. OOY — ΘΑΗΛ-- -ον 
0,022. (Συλ. Μακρίδου, 475). Μετρίας διατηρήσεως. 


908 6. — - Μονογράφημα ἐφϑαρμένον --- — ὄνομα τοῦ κτήτορος. 
Ὄπ. AOŸ — AOYTIC — ΘΕοτΤο --- κον — δούλου τις 
Θεοτόκου. 


0,027. (Συλ. Μακρίδου, 426). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


9129α͵ — + ΚΕΒ΄ΤΩω Ο ὦ Δ΄ ἐντὸς δύο κύκλων σφαιριδίων, πέ- 
οιξ σταυροῦ ἐπὶ βάσεων. 

Ὄπ. + OE& -- Φν.ΑΚΤ --- ΟΝΑΜΗ --ἶὀἣνν — + Θεωφυ- 
[λ]άκτου ἀμήν. 

0,022. (Συλ Μακρίδου, 472). Μετρίας διατηρήσεως. 

919 B.— Διπλοῦς σταυρὸς διηνϑισμένος. 


"Oz. SISO 
0,024. (Συλ. Μακρίδου, 97). Μετρίας διατηρήσεως. 





58 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 


. 933. — HAE —ONTA—XPIC— € — + λέοντα Χρισζτ]ὲ 
Ὄπ. ΤΟΝ --- CONOI—KETH—CKEME -- τὸν σὸν οἷ- 
xétn(r) σκέπε. Τρίμ. ἰαμβ. 
0,027. (Συλ Μακρίδου, 219). Καλῆς διατηρήσεως. 


938.--- ΛΟΓΟΥΟ -- ΟΦΡΑ -- ΓΊΣΧ ὦ -- “όγους σφραγίζω 

Ὄπ. SFPA — DACTOY — ANOIMOY -- καὶ γραφὰς τοῦ 
᾿Ανϑίμου. Toiu. ἰαμβ. : 

0,021. (Συλ. Μακρίδου, 96). Ιζαλῆς διατηρήσεως. 


938 Y. — + — .PAŸ — ΦΡΑ.. -- Ξω -- + [l'Joap(às) 
[olpeafrélo ὃῸο6ι 
Ὄπ. «(ΛΟΓΟΥ — .PIC . —..P.— [καὶ] λόγου(ς) [Χ]ρισίτο- 


φό]ο[ου]. Τρίμ. ἰαμβ. 
0,020. (Συλ. Μακρίδου, 485). Κακῆς διατηρήσεως. 


9995, — ΓΡΑΦ. -- CChPA—TISE -- Γραφ[ὰ]ς σφραγίζω 

Ὄπ. ΚΑΙ -- ΛΟΓΟΥΟ --Ίῶ — καὶ. λόγους ᾿Ιω(άννου). Τρίμ. 
ἰαμβ. 

; 0,021. (1904-ὅ, ΚΙ΄, 30). 


9398. — + AO -- FOVC — ΟΦΡΑ -- ΓΊΤΩω = + 4όγους 
σφραγίζω 

Ὄπ. ΚΑΙ -- FPAŸ,— [ὠ -- καὶ yoap(às) ᾿Ιω(άννου). Τρ. ἰαμβ. 

0,019. (Σ. II. 1901-2, A', 121). ; 


939 %.— L—AOFTOYC — KETPA— PAC — + 4Δόγους 
κὲ γραφὰς 

Ὄπ. ΟΦΡΑ -- ΓΙΞΩΒΑ —..AO. — σφραγίξζω....... 

0,021. (Συλ. Μακρίδου, 486). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


989 8, — + — ΟΦΡΑ -- Γιοτν -- ΠΟΥΜ — ὐπὸ Σῴρα. 
γὶς τυποῦμαι. 

Ὄπ.  ΓΡΑΜ : ΜΑΤΩΝ -- ΓΡΗΓΟ -- PIOV -- 
ΤΠραμμάτων Τ᾽ ρηγορίου. Τρίμ. ἴαμβ. 

0,025. (Σ. II. 1901-2, ΔΑ΄, 45). 


ἝΝ ΝΣ πὰ πα ωννΝ 








 BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 59 


939 ε. — MHP—OV ἩἪ Θεοτόκος ἱσταμένη, δεομένη. 

Ὄπ. ΓΡΑφΦ΄ -- Οφραγιξ'-- SAOTOYC -- Κων -- 
Γραφί(ὰς) σφραγίζ(ω) καὶ λόγους Κων(σταντίνου). Τρίμ. iauf. 

0,018. (Συλ. Μακρίδου, 138). Καλῆς διατηρήσεως. 


939 s. — Ἕτερον ὅμοιον. 
0,014. (Συλ. Μακρίδου, 164). Μετρίας διατηρήσεως. 


940 a, — M—O -© Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 
| Ὄπ. + — OKER,O,— ANTPO—NIKO — + Θ(εοτό)κε 
β(οήγϑ(ει) ‘ Avrooviso. 


0,016. (Συλ. Μακρίδου, 85). Καλῆς διατηρήσεως. 


9408. --- MHP—OV Ἡ Θεοτόκος ἱσταμένη, ἀνατείνουσα χεῖρας 
*Ox. HHCA—IOVAEON—TANAPOE—-NECKE 
— M... — + Ἡσαΐου (;) Δέοντα Παρϑένε σκέπ[οις]. Τρίμ. auf. 
. 0,030. (Συλ Μακρίδου, 272). Μετρίας διατηρήσεως. 


940. --- Προτομὴ Θεοτόχου δεομένης, βρεφοχρατούσης. 

Ὄπ. + ΓΡΑΦ — ΟΦΡΑΓΙΖ — SAOTRA — CIAIO. — 
+ l'oap(àc) opoayi£(w) καὶ λόγ(ους) Baouio[v]. Τρίμ. ἰαμβ. 

0,017. (A. E. 1901-2, Κα’, 89). 


9408. - MHP—OV Ἢ Θεοτόκος ἱσταμένη, βρεφοχρατοῦσα. 
Ὄπ. + CPA—TICTPA—  @NMOI—MAPOENOC 
+ —HAIAOTPO — DOC — + Σφραγὶς γραφῶν μοι Παρϑένος 
 παιδοτρόφος. Toiu. ἰαμβ. 

| 0,018. (Συλ. Μαχρίδου. 488). Καλῆς διατηρήσεως. 


940 €. --- MHP—OV Ἢ Θεοτόκος ἐπὶ ϑώκου, βρεφοχρατοῦσα. 

…. Ὄπ. ἘΟΦΡΑ--ΓΙΟΓΡΑ-- ΦΩΝΜΟΙ -- ΜΗΤΡΟΠΑᾺΑΡ 
—OCENEKOPH—= + ΡΟΣ γραφῶν μοι μητροπάρϑενε Κόρη. 

_ Τρίμ. ἰαμβ. 

0,022. (Συλ. Μακρίδου, 489). Καλῆς διατηρήσεως. 


60 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 


948 a, — MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 

Ὄπ. + KER,O —THCHA—NIKHE -P& — + Κ(ύρι)ε 
β(οήγϑ(ει) τῷ σῷ δ(ούλῳ) Νικηφ(ό)ρῳ. 

0,017. (Συλ. Μακρίδου, 367). Μετρίας διατηρήσεως. 


948B.— MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 

Ὄπ. KERO — ΟΔΟΥΛΟΟ -- ΓΊΙΑΝΙ = a B(oñ)- 
d(e) [rlo dodo o[ov] Lim. 

0,017. (Zu. Μακρίδου, 180). Μετρίας διατηρήσεως. 


948 Y. — M—OV Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης μετὰ τοῦ βρέφους 
ἐν δίσκῳ. 
“Or. + --ΑΓΝΗΟΚΕ-- ΠΕ τω Cw — δονλω-- κῶν 
— + ᾿Αγνὴ σκέπε τῷ σῷ δούλῳ Κωγ(σταντίνῳ). Τρίμ. ἰαμβ. 
0.019. (Σὺλ. Μακρίδου, 186). Καλῆς διατηρήσεως. 


HHP—OV τ 
ΗΑΧΘΙ--ΡΟΠΟΙ 
Ἢ Θεοτόκος ἱσταμένη, ἄνατείνουσα χεῖρας ἱκέτιδας. 

πε τε 1e —  ΑΝΔΡΟΝΙΚ-π ΟΝΑΓΝΗΠΑΡΟΟ --- 


949 a. — — Μήτηρ Θ(εογῦ ἡἣ ᾿Αχειροποίητος. 


0,088. (Συλ. Μακρίδου, 6). Μετρίας διατηρήσεως Τὸ πέταλλον ἔχει δὶς πιε- 
σϑῇ ὑπὸ τοῦ βουλητηρίου ἐξ οὗ καϑίσταται ἀδύνατος À ἀνάγνωσις τῶν τελευ- 
ταίων στίχων. 


950%. — Θ--Π — Θ(εοτόκος) Π(αρϑένος). ΠΠροτομὴ Θεοτόκου. 

Ὄπ. +MNE—TPOVA—OVAOV—THCOEO—..KOY 
— + Πέτρου δούλου τῆς Θεο[τό]κου. 

0,026. (Συλ. Μακρίδου, 889). Μετρίας διατηρήσεως. 


951 a. --- Προτομὴ Θεοτόκου μετὰ τοῦ βρέφους. “κατέρωϑεν ἀνὰ 
εἷς μικρὸς σταυρός. 

Ὄπ. + ΔΟν — ΛΚΙΤ —IOV -- + δΔουλκιτίου. 

0,021. (Eux. Μακρίδου, 181). Καλῆς διατηρήσεως. 


tt sn Νὰ D À + nt 





πο ὑπ Le 


BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 61 
















952 a, — MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου φερούσης ἐπὶ τοῦ στή- 
Sous τὸ βρέφος. Πέριξ ΟΦΡΑΓ,ΓΡΑ... ΛΟΓΟΥΟ.ΟΙΠΑΡ 
ΞΞ Σφράγ(ιζον) γρα[φ](ἀς) [καὶ] λόγους [μ]οι Παρ(ϑένε). Toiu. ἰαμβ. 

Ὄπ. + οκῆνο -- MANATHE — .EOAOCIO -- 
COAATPI—TO.IOY — ΝῚ τὸ + Σκ(θπυς Πανάγηε [Θ]εοδο- 
σίο σο λάτρι το. λιούνι. 

0,021. (Συλ. Μακρίδου, 437). Μετρίας διατηρήσεως. 


952 8. --- Θεοτόκος ἱσταμένη, δεομένη. 

D 0x — OIKE....TA— CTPAQ@ACTWN — 
— APAKTEWN:K&@— NCTANT,:.OCM...... — οἰκέτης] 
᾿ τὰς γραφὰς τῶν πρακτέων : Κωνσταντί[ν)ος Π..... à 

—. 0,081. (Συλ. Maxoiôov, 143). Κακῆς διατηρήσεως. 


961 α͵ --- [ICJ—XC ὋὉ Ἰησοῦς ἱστάμενος. 
3 Ὄπ. + CE... — OVOVTHN—CObIHCKE—NOICIW 
ἣν 0,021. (Συλ. Μακρίδου, 265). Μετρίας διατηρήσεως. 


x 9618.—IC—XC Προτομὴ τοῦ Χριστοῦ. Πέριξ ........ PI- 
MDP ROVME :. .... —....... [1 ]ριστοφ(όρῳ) xovuelo- 
_ agi]. 


Ὄπ. ..ΕῸ —IOHTOCO—AOVAOXP—ICTObO 
᾿ς -- ὦ -- [Κ(ύρι)ε] βοίϑη το σο δούλο Xguoropé[o]æ 
Ξ 0,026. (Συλ. Μαχρίδου, 451). Μετρίας διατηρήσεως. 


961 Y. — IC—XC Προτομὴ Ἰησοῦ. 

᾿ς Oz. + —-KERO—TWHCHAOY—AWKEON =  Κίύίύ- 
node βίοἠγϑ(εὴ τῷ σῷ δούλῳ Κων(σταντίνῳ). 

τ … 0,017. (Συλ. Μαχρίδου, 133). Καλῆς διατηρήσεως. 


+ 
ni 


966 a, — Προτομὴ ἁγίου Νικολάου. 
M. Ὄπ +KE—.OHO..—.WCW.—NHKH—..— + Κίύ- 
nor)e [β]οήϑ[ει τ]ῷ σῷ [δ](ούλῳ) Νηκή[τᾳ]. 


— 0,025. (Συλ. Maxoiôou, 348). Μετρίας διατηρήσεως. 


62 K. M. KONZTANTOIIOYAOY 


9674 — ,.... — ΚΟΛ΄ Προτομὴ ἁγίου Νικολάου. 
᾿ς Ὄπ. ΦΡΟ.. --ΓΡΑ...πΕΘΓΩωΓΕΤ.-- ΘΕ ΟΦΙΛ. -- 
OIK.IA.—MP..0O0—TE..— Φρο[υρ](ὸς) γραφ[ὥν] ἔγωγε 
τ[ῷ] Oeopillw]............ Τρίμ. ἰαμβ. 


0,026. (Συλ. Μακρίδου, 435). Μετρίας διατηρήσεως. 


968%, — ONI—KOA, Προτομὴ ἁγίου Νικολάου. 

Ὄπ. + AT..—NIKOAAE —ROHO,TWC,—AOYAWNI 
—KOAAG —= Ἵ4γ[μ] Ninôlae βοήϑ(ει) τῷ σ(ῷ) δούλῳ Νικολάῳ. 

0,026. (Συλ. Μακρίδου, 356). Καλῆς διατηρήσεως. 


969α-- © NI—KO À, Προτομὴ ἁγίου Νικολάου. 

Ὄπ. KE —ROHOH—..COA..—AONIKO—AAO 
— + K{ou)e βοήϑη [τῷ] oo ô[oé]lo Nixoldo. 

0,021. (Συλ. Μακρίδου, 355). Μετρίας διατηρήσεως. 


9698.— © NIK—OA, Προτομὴ ἁγίου Νικολάου. 
Ὄπ. OKE —ROHO --- Εὠ---. -Ξ Θ(εοτόγκε βοήϑί(ει) [Δ] ἐω [ν»] (τι). 
0,020. (Συλ. Μακρίδου, 292). Μετρίας διατηρήσεως. 


9704, — ONI—KOA’ Κιονηδὸν ἑκατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου 
Νικολάου. | 
Ὄπ. APOC—.ATHCM,—..bPATI— .M'KAP — 


TAHCI.— Προστάτης μ(ου) [καὶ o]poayi[s] μ(άγκαρ (;)...... 
0,026. (Συλ. Μακρίδου, 119). Μετρίας διατηρήσεως. 


9714 — ONH—KOAAO. --Ξ 6 ἅγιος Νηκόλαος (οὕτω). Προ- 
τομὴ ἁγίου Νικολάου. 

Ὄπ. ΓΡΑΦΑΟ ---ΚΟΜΙΞω - SAOTOYC—Iw = 
r, oapas κομίζω καὶ λόγους ᾿Ιω(ἀννου). Toiu. iauf. 

0,017. (Συλ. Μακρίδου, 252). Μετρίας διατηρήσεως. 


9726, a — A AOC Kiovnddv ἑἕκατέρωϑεν προτομῆς 
ἁγίου Νικολάου. 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 63 


Ὄπ. +—CWHZOIC—MAKAPME—-KW@NCTANTI 
— NONIKETHN — + Σώζοις μάκαρ ue Κωνσταντῖνον ἱκέτην. 
Toiu. iauf. 

0,025. (Συλ. Μακρίδου, 141). Μετρίας διατηρήσεως. 


973 — ONI—KOA, Κιονηδὸν ἑκατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου 
Νικολάου. | 

Ὄπ. + —KE RO, — Tw Cw A OY — AWK&N — + A(ÿ- 
otje βί(οήγϑί(ει) τῷ σῷ δούλῳ Κωνί(σταντίνῳ). 

0,018. (Σ. IT. 1901-2, ΛΑ΄, 44). | 


9740, — MX — Μιχαήλ, ONIKOAAOC -- ὁ ἅγιος Νικόλαος, 
κιονηδόν. ᾿Αρχ. Μιχαὴλ καὶ ἅγιος Νικόλαος ἱστάμενοι κατ᾽ ἐνώπιον. 
Ὄπ. + FPA—@ACCDP,—TISWKAI—AOTOYCRA 
— CIAEIOY = ραφὰς σφρ(α)γίζω καὶ λόγους Βασιλείου. Τρίμ. ἰαμβ. 
0,021. (Συλ. Μακρίδου, 111). ᾿Αρίστης διατηρήσεως. 


9754 — OOEO—.WwWPOC Ὁ ἅγιος Θεόδωρος ἱστάμενος. 


τὸ; PNR TEOE —.AWPEA — OAwWw—PE 
— ....{[pélar]re Θε[ό]δωρε ἀϑλωφώρε. 

0,024. (Συλ. Μακρίδου, 72). Μετρίας διατηρήσεως. 

9758.— ...—O.wP . ὋὉ ἅγιος Θεόδωρος ἱστάμενος. 

με ὁ — .@© EIT & — . & À OY À © — κωντω-- 


.... = [+ Θ(εοτό)κε βοή]ϑει τῷ [σ]ῷ δούλῳ Κων(σταντίνῳ) τῷ. 
0,018. (Συλ. Μακρίδου, 137). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


ΘΊΘΎ. --- ...10,— ..A.P, ‘O ἅγιος Θεόδωρος ἱστάμενος. 

ποτ΄... — ...ATEO—.OAWPE.—OAODOP.— 
[Δοῦλον (;) φύλ]ατε Θ[ε]όδωρε [ἀ]ϑλοφόρε. Τρίμ. iauf. 

0,021. (Συλ. Μακρίδου, 189). Μετρίας διατηρήσεως. 


9758, — OATIOC — @EOAWPOS$S Ὃ ἅγιος Θεόδωρος 
ἱστάμενος. 


64 K. M. KONZTANTOIHOYAOY 


Ὄπ + OEOC..— TONKVPOCCE — T&@NNVN 
MPAKTE@N—AOAHTAOEOAW—POCOICTPADEI 
RP RENE... ,.1: κῦρος σε τῶν νῦν πρακτέων ἀϑλητὰ 
Θεόδωρος οἷς γράφει κρίνει. Τρίμ. ἰαμβ. 

0,024. (Συλ. Μακρίδου, 453). Μετρίας διατηρήσεως. 


91 5, — ....— A.POC Προτομὴ ἁγίου Θεοδώρου. 

Ὄπ. +KE -- ΟΗΘΙ-- -ω CA -- ΤΕΦΑ -- Νὼ — 
+ Κιώρηε [β]οήϑι [τῷ σῷ δ(ούλῳ) [Σ]τεφάνῳ. 

0,024. (Συλ. Μακρίδου, 422). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


θ1ῦ ς.---Ο AH—MITPI Ὃ ἅγιος Δημήτριος ἱστάμενος. 


Ὃπ. ἘΔΙΜΙ--ΤΡΙΟΝΦν--ΛΑΤΕΤΟΝν-- ΟΝΟΙΚ 


— + δΔιμίτριον φύλατε τὸν [σ]ὸν oëx(érnr). Τρίμ. ἰαμβ. 
0,026, (Συλ. Μακρίδου, 495). Μετρίας διατηρήσεως. 


9756 -- ΔΗΜΗ-- ΤΡΙΟῸΟ Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἱστάμενος. 

Ὄπ. +ICAA—KIONDV—AATTEAH—MHTPIE 
—MAPTVC— + ᾿Ισαάκιον φύλαττε Δημήτριε μάρτυς. 

0,024. (Συλ. Maxdiôou, 185). Καλῆς διατηρήσεως. 


9751. — O AHM—.... Ὃ ἅγιος Δημήτριος ἱστάμενος. 

"Or. ... AN—.OAHTA—.HMHTPI—.NMECK. 
....—...0v [ἀἸ]ϑλητὰ Δημήτρι[ο]ν ue σκ[έπ]οις. 

0,016. (Σ. IT. 1904-5, KI", 99). 


975Ÿ, — Ὁ AHMHT —.... Ὁ ἅγιος Δημήτριος ἱστάμενος. 
Ὄπ. -Μωνν —.OYNTOC — -φραγ, Εἰ --- οκαιφν 

— ΛΑΖ -- [[Ο]μωνυ[ μ]οῦντος [σ]φραγ(ὶς) εἴη]ς καὶ φύλαξ. Τρ. iauf. 
0,018. (Σ. H. 1902-3, AA, 48). 


. 


9764. — OTEWP—TIOC Προτομὴ ἁγίου Γεωργίου. 

Ὄπ. + KERO -- TWHCW—AOVAWT —EWPTI— ὦ = 
+ K{do)e β(οήγϑ(ει) τῷ σῷ δούλῳ Γεωργίῳ. 

0,019. (Συλ. Μακρίδου, 203). Μετρίας διατηρήσεως. 





πα mit dé 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOTAAA 65 
977 &, — Où ἅγιοι Γεώργιος καὶ Δημήτριος ἱστάμενοι κατ᾽ ἐνώπιον. 
Ὄπ. + OKE—ROHOTH—.WAOVAW—TEWPTI— ὦ 


— + Θ(εοτό)κε βοήϑ(ει) τῷ [σ]ῷ δούλῳ Γεωργίῳ. 
0,020. (Συλ. Μακρίδου. 369). Μετρίας διατηρήσεως. 









988a — . -- ΧΜΛ Προτομὴ ἀρχαγγέλου Μιχαήλ. 

Ὄπ. + APXH — ΟΤΡΑΤΙ-- ΓΕΒ,Θ,Τω ---.- ὦ Δ᾽ ΜΙ -- 
. AHA = + ᾿Αρχηστράτιγε β(οήγϑ(ει) τῷ [σ]ῷ δ(ούλῳ) Μι[χ]αήλ. 

0.026. (Συλ. Μακρίδου. 316). Καλῆς διατηρήσεως. 


995 --͵ ΟΤω --- Ο ᾧ M — 6 ἅγιος ᾿Ιω(άννης) ὅ Χρ(υσόσε γμί(ος). 
Προτομὴ αὐτοῦ. 
| Ὄπ. + KERO, — Tw CA’ — AwIw — + Κ(ύρι)ε β(οή)- 
(ει) τῷ σῷ δ(ούγλῳ ᾿Ιω(άνν). 
0.018. (Συλ. Μαχρίδου, 223). Καλῆς διατηρήσεως. 


. 9938. — Προτομὴ Ἰωάννου τοῦ Προδρόμου. 

| Ὄπ. ChPA..—CVTI..— CIAOTWN—K@NCTA — 
- NTIN. = Zpypalyi] ov..... λόγων Κωνστοντίν[ ου]. Toiu. iauf. 
0,021. ἰΣυλ. Μακρίδου; 134). Μετρίας διατηρήσεως 


4 1014. — OCTHANOC —ONEO, — 6 ä(yoc) Zr(éjparos 6 
᾿ Νέος. Προτομὴ Στεφάνου τοῦ Νέου. 

…. Ὅπ OMNM—CNCD—NCKN 

0,016. (Συλ. Maxoidov, 419). Καλῆς διατηρήσεως. 


1015 α͵ — Προτομὴ ἁγίου Edoroariov. 

Or ΦΡΑΓΙ,--. Αφας.ι-- ΟΟΛΑΑΟ-- ΝΟΤΡΑᾺ 
-- Τιον -- [Σ]φραγέζω) [γρ]αφὰς ......... [ΕἸ στρατίου. 

0,018. (Συλ. Μακρίδου. 193). Μετρίας διατηρήσεως. 


10164.--- ...—APE.. Προτομὴ τοῦ ἀποστόλου ᾿Ανδρέου. 

Ὁ» + NPHT'—KAHTE — ROT&CW —AOYAAE -- 
—= Πρωτ(όγκλητε β(οήγϑί(ει) τῷ σῷ δούλ(ῳ) Aélor]r(i). 

| or. (Συλ. Μακρίδου, 283). Μετρίας διατηρήσεως. 


66 K. M. KONÈTANTOIUYAOY 


1017 α; — Προτομὴ ἁγίου. 
Ὄπ. + KWN—CTANTI—NONCK — ΕΠΗΟ -- + Κω»ν- 


σταντῖνον σκέπης (510). 
0,021. (Σ. IT. ᾿Ακαδ. ἔτος 1904-5, Α΄, 116). 


1018 α — - Προτομὴ ἁγίου. 
Ὄπ. + KERO —OWMAN —IENET — PH -- + Κίύρι)ε 


β(οήγϑ(ει) Oœouâr.. 
0,019. (Συλ. Μακρίδου, 397). Μετριωτάτης διατηρήσεως 


1019α —— ’Epdaguévov ἔμπροσϑεν. 

Ὄπ. + KERO -- HOEIT& -- ΟωῳΔοΥλ΄-- CTVAI -- 
ΑΝ. το + Κ(ύρι)ε βοήϑει τῷ σῷ δούλ(ῳ) Στυλιαν[φ]. 

0,022. (Συλ. Μακρίδου, 415). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 





2. Δίγλωσσα. 


10480. — Seue — RuS — Severus. 
Ὄπ. Μονογράφημα ὅπερ ἴσως ἀναγνωστέον Σεβήρον. 
0,022. (Συλ. Μακρίδου, 405). Μετρίας διατηρήσεως. 


1001 σα, --- ΠΙροτομὴ ἁγίου. 


Ὅπ. + 10h.—ANN.S—.0 ΑΝ! 
0,021. (Συλ Μακρίδου, 238). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


Ι0ῦ2α.-ΑΝΤ-- ὡὠων! -- NOV — ’Arrwvirov. 
Ὄπ. πῇ -- τοη! --- ny — Antoninu. 
0,022. (Σ. LL. 1901-2, 1΄, 69). 


1052 8. — + CEP— "10 — V — Σεργίου. 
"Or. + SER — Tiy — Sergiu. 
0,023. (2. IL. 1901-2, Γ΄, 78). 


3. Μετὰ λατινικῶν ἐπιγραφῶν. 


10570 — - ΕΟ --τΤ αι -- 5 — Fotius. 


Ὄπ. + SCh —OLAS—TK -- scholast(i)k(us),. 
0,026. (Συλ. Μακρίδου, 393). Καλῆς διατηρήσεως. 








Sale nn 


re. ως, 


ET .- 












BYZANTIAKA MOAYTBAUBOTA À A 67 
10578.— LE pe — TRI — Petri 


Ὄπ. PRAE— FECTI = praefecti. 
- 0,024. : Eva Μαχρίδον, 387. Καλῆς διατηρήσεως. 


 MOAYBAOBOYAAA EDOAPMENA. 


1058 «͵ --- Προτομὴ ἁγίου Νιχολάου. ΄ 
"Or. OKERO — .WN.RV — — —... — Θίεο- 
| τόγκε β(οήγϑ(ει) [K]or(orartévæ). ......... ...... ...... 


0.020 (Συλ. Μακρίδου, 151) Κακῆς διατηρήσεως i 


10598, — ,,.— TAE. — Προτομὴ ἁγίου Παντελεήμονος. 
᾿ς Ὄπ «-ΚΕΒΝΟΗΘΙΤωορσω.... πέριξ σταυροῦ διηνϑισμένου 
᾿ ἐπὶ βάσεως. 


0.027. (Συλ. Μακρίδου 341). Μετρίας διατηρήσεως. 


— Ιθθθα -- ΘΘΕε .--.... -- 6 ἅγιος Θε[όδωρ]ος. Προτομὴ ἁγίου 
Θεοδώρου. 


0,016. (Συλ. Μαχρίδου. 108). Μετρίας διατηρήσεως. 


— 1061, — ΧΑ —....1HA — [ἀρ]χά(γγελος) [Γαβρο)ιήλ. ᾿Αρχάγ- 
chocs Γαβριὴλ ἱστάμενος. 

—Ox. ΟΦΡΑ. - ΓΑΒΡΙΗ —EIMITOV—.EOA..—... 
— Σῳρα[γ](ἰς) Γαβριὴ[1] εἰμὶ τοῦ. ...... 

… 0024. (Συλ. Μαχρίδου, 196). Μετρίας διατηρήσεως. 


Εν 1062α͵ -- Προτομὴ ἁγίου. : 
Oz. ΟΜων. —WCPPA—TISE...—....—"Ouafél- 
μῷ σφράγιζε....... 


ΠΟ 0,016. (3. Π. 1904-5, ΙΑ΄, 118). 


68 K. M. KGNZTANTONOYAOY 


1062 B. — Θεοτόκος φέρουσα ἐν δίσκῳ τὸ βρέφος. 
φράγιο-- ὐλιϑύξο το, 
0,017. (Σ. II. 1904-5, A’, 119 . 


1063 α, — Προτομὴ Oeorôxov δεομένης. Πέριξ Θεοτόκε βοήϑει. 


“Ox. Προτομὴ ἁγίου Γεωργίου ἢ Δημητρίου. ᾿Ἐπιγραφὴ πέριξ 


ἐφϑαρμένη. 
0,015. (Σ. Π. 1904-5, IA’. 117). 


10640, — MHP—., Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης, μετὰ τοῦ Boé- 
φους ἐν δίσκῳ. ᾿Επιγραφὴ πέριξ N&TH..... 


Ὅπ...ΑΔΘ.-  -:ΑἸὼ Ξὸῖς  ΧΙΘΡ--ΌΝΤ 
0,021. (Σ. II. 1904-5, IA', 110). | 


1065 «, — Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 

Ὄπ. -ΘΟΚΕ --ΒΘ.. | THCHL-KETÉ EE TRE 
τόκ)ε β(οή)θ(ει)... -τῷ σῷ AE 

0,016. (2. II. 1904-5, IA, 106). 


1066 a, -- Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης, μετὰ τοῦ βρέφους ἐν δίσκῳ. 
"On. ...—.CPONA— τον —1lAA.. 
0,012. (Σ. II. 1904-5, IA, 109). 


10670, — ,..— OV Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 

Ὄπ. + OKERO—OEOAWP.--., ..—....— + Θίεο- 
τόγκε β(οήγϑ(ει) Θεοδωρ. ......... 

0,016. (Σ. II. 1904-5, IA’, 111) 


1068 α͵ — ἸΙΪροτομὴ ἁγίοι Νικολάου. 

Ὅκπ + KERO — NIKOAAMW — ,..... το ER ES == 
+ K{vou)e Bloñ)d(a) Nxoldw............. 

0 029. (Σ. IL. 1904-5, ΙΑ΄, 114). 


10694 — OF.— δ Γ Kiovnôdv ἑκατέρωϑεν προτομῆς ἁγίου 
Γεωργίου. 


Ὄπ. FEO.—TION..—MAK..—.... — Πεό[ο]γιον. 
0,016. (1904-5, KT'', 31). 





5 vu" “ dont 











BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 69 


1070, — Προτομὴ ἁγίου. 
OR ISA;—.KOM.— TOM: --τ ον 
0.018. (1901-2, Τ΄, 68). 


10714 — Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοτόκε βοήϑει, ἐν ταῖς, 


| γωνίαις τῷ ---σῷ ---δού---λῳ. 


Ὄπ. B...—AIWC -- ΕΠΙΟ. --- -ΟΡ — Blacdéo........ 
0,027. (Συλ. Μακρίδου, 107). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


1072. —”’Epôaguévov ἔμπροσϑεν. 
"Ox. Σταυροειδὲς μονογράφημα ἐφϑαρμένον. 


0.026. (1901-2, I’, 61). 


10730.— ᾿Αετὸς (ὡς συνήϑως) ἐν στεφάνῳ. 


Ὄπ. ὋὉμοίως. 


0,019. (1901-2, 1΄. 49). Κίβδηλον νεώτερον. 


10744 — KEBO—HOH 
Ὄπ. .HA—ICTP —.. 
0,018 11901-2, 1°, 77). 


10758. — ..A.—TACI— OV -Ξ ['Arja[o]raoiov. 
Ὄπ. ᾿Εφϑαρμένον. 


. 0,021. (1901-2, Ι΄, 18). 





II APAPTHMA 





Σφραγίδια. 


1175B.— ....— A€EC. Προτομὴ Λέοντος τοῦ Γ΄. 
Ὅπ. Προτομαὶ Κωνσταντίνου Ε΄ καὶ Λέοντος Δ΄. 





0,0 . (Συλ. Μακρίδου. 23). Μετρίας διατηρήσεως. 


1175Y.— ..— XAHLBSILE Προτομὴ Μιχαὴλ Α΄ τοῦ Payxafé. 
Ὄπ. ....SXRIS... Προτομὴ Ἰησοῦ. 
0,0 . (Συλ. Μακρίδου, 33). Μετρίας διατηρήσεως. 


11820, — + AAEZI..—.... — + "Aléälos δεσπίότης)]. 
Προτομὴ ᾿Αλεξίου Α΄ τοῦ Κομνηνοῦ. | 

Ὄπ. IC—XC Προτομὴ Χριστοῦ. 

0,0 . (Συλ. Μαχρίδου, 2). Μετρίας διατηρήσεως. 


1188. — ..I—A€.. Προτομὴ τοῦ αὑτοῦ. 
Ὄπ. 1C—XC Προτομὴ Χριστοῦ. 
00 . (Συλ. Μακρίδου, 8). Μετρίας διατηρήσεως. 


1188. -- + AAEZ— .HPI[NH] ᾿Αλέξιος ὃ Κομνηνὸς καὶ. 
Εἰρήνη ἣ γυνὴ αὑτοῦ ἱστάμενοι φέροντες μέγαν ἐν τῷ μέσῳ κείμε- 
νον σταυρόν. 

Ὄπ. ᾿Αλέξιος καὶ ἅγιός τις φέροντες λάβαρον. 

0,0 . (Συλ. Μακρίδου, 5). Μετρίας διατηρήσεως. 


1183Y. — + AAEZ...—.... Προτομαὶ ᾿Αλεξίου Α΄ τοῦ Κο- 
μνηνοῦ καὶ Εἰρήνης φερόντων σταυρόν. 

Ὄπ. IC-XC—.... Ἰησοῦς ἐν προτομῇ καὶ ᾿Αλέξιος φέροντες 
σταυρόν. 


0,0 . (Συλ. Μακρίδου, 4). Μετρίας διατηρήσεως. 





BIYZANTIAKA MOAYBAOBOTYAAA 11 


Χαλκᾶ σύμβολα. 






1185. — + THC -- -ΠΕΡΑΓΙῚ -- ΑΑΟΘΚΟΥ -- + Τῆς 
[é}regayias Θ(εοτόγκου Tr 

“Or. THC—AXEIPO—MOIHTOY — τῆς ᾿Αχειροποιήτου. 

0.022 (Συλ. Μακρίδου, 500). Μετρίας διατηρήσεως. Ἕτερον παρὰ Schlum- 
berger Mélanges I σελ. 284. 


11858. — + FPH— TOPI& — MATIC—TP& = + Γρη- 
γορίῳ μαγίοστρῳ 
Ὄπ. TOTA—PONI—TH — τῷ Ταρωνίτῃ. 


0,017 (Συλ. Μακρίδου. 498). Μετρίας διατηρήσεως. “τερον παρὰ Schlum- 
berger Mélanges 1 σελ. 309-310. 


1185 Y. — MHP—OV Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 
Ὄπ. OAHM,— TPIO, Προτομὴ ἁγίου Δημητρίου. 


0.091. (Συλλ. Μαχρίδου, 499). Καλῆς διατηρήσεως. ᾿Εδημοσιεύϑη ὑπὸ 
Schlumberger Mélanges I σελ. 307. 


Μολύβδινον σύμβολον. 


1188 ς. --- Σταυροειδὲς μονογράφημα. 
Ὄπ. “Aonuov. 
9017. (1901-2, I’, 86. 


Πῶμα ἀγγείου. 


᾿ 1185 8. --- Προτομὴ ἀνδρὸς (αὐτοχράτορος) φέροντος χλαμύδα καὶ 
᾿ διάδημα, πρὸς δεξ. Ἑ κατέρωϑεν ἀνὰ εἷς μικρὸς σταυρός. 

— Ὄπ. Κωνοειδὴς ἐπιφάνεια διαμπερὲς ἔχουσα. 

0,020. (Συλ. Μακρίδου. 31). Καλῆς διατηρήσεως. 


| 1185 €. — Πέταλλον ἄνευ διαμπεροῦς, φέρον ἑκατέρωϑεν εὐϑείαν 
 προεξοχὴν διατέμνουσαν αὐτὸ εἷς δύο ἡμικύκλια. 
0,026. (Σ. IL. 1904-5, IA’, 120). 





ΠΡΟΣΘΗΚΑΙ 


1930. ---- ..—XAhA Προτομὴ ᾿ἀρχαγγέλου Μιχαήλ. 
Ὄπ. ΟφΦρΡ.. --ΚνΤ, ..—COYMTP..—K&N -- Zyola- 
γ] (ἐς) Κυτί(ίου) (;).....unro[oz](olirov) Κων(σταντίνου). 


0,022. (Συλ. Μακρίδου, 22). Μετρίας διατηρήσεως. 


1231.— Προτομὴ ἁγίου. 
Ὄπ. ΚΑΜ --ΕΡΚΙ-- ΟΥ 
0.020. (1901-2, I”, 67). 


1982. — + — TOVO—EIOV = + Τοῦ deiov 


Ὄπ. BE — ATIO — V — Beariov. 
0,024 (Συλ. Μακρίδου, 117). Καλῆς διατηρήσεως. 


1238. -- ..—/AM.—..IAC ΓΡΑ-- ΦΗΝΙΚΗΦ-- OPOV 

Ὄπ. CTIXOYCE — XICHMA. -- TPONOYCE -- 
MOYCTVNn—OVC 

Αἱ ἐπιγραφαὶ͵ ἀμφοτέρων τῶν ὄψεων ἀποτελοῦσι δύο τριμ. ἰαμ- 
βικοὺς στίχους : 

: . τας [ἢ] γραφὴ Νικηφόρου᾽ 
στίχους ἔχῴζενι omualv]roov, οὐ σεπτοὺς τύπους. 
0,031. (Συλλ. Μακρίδου, 374). Μετρίας διατηρήσεως 


1284. --- MI—XA Προτομὴ ἀρχαγγέλου Μιχαήλ. 
Ὄκ. ΚΕΝ —.IXAHA— MAOAP. -- WCI..... — K(6- 


Que "β[ (οήγϑί(ε) Μιχαὴλ [σ]παϑαρ[ί]ῳ..... 
0,020. (Συλλ. Μακρίδου, 329). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


1235. --- ONI—KOA Ilogorouÿ ἁγίου Νικολάου. 


Ὄπ. + .ER,O,— TWHCWA,— AEWNT,— XAPTOY — 


A,P = + [Κ(ύρι)]ε Bof) (ei) τῷ σῷ δ(ούλῳ) ΔΛέωντ(ι) χορτουλ(α)ρ(ίῳ). 
0,026. (Συλλ. Μακρίδου, 275) Μετρίας διατηρήσεως. 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 13 


1236. — MP—© Προτομὴ Θεοτόκου δεομένης. 
Ὄπ. ....— IOKAM—ATHPON—.ECKE —MOIC -Ξ 


LT 10 Kayuarnoôv [μ]ε σκέποις. 
0,019. (Σ. II. 1904-5, ΙΑ΄, 103). 


1237.— Σταυροειδὲς μονογράφημα — κύριον ὄνομα χτήτορος. 
Ὄπ. TPA—KTEV—TOV 
0,021. (1901-2, 1΄, 19) Κίβδηλον ἀλλὰ γενόμενον ἐκ μήτρας γνησίου. 


1238. — -Ἕτερον ὡσαύτως κίβδηλον. 
0,021. (1901-2, I', 80). 


1259, — ᾿Αετὸς κατιωμένος. 
Ὄπ. Μονογράφημα ἐφϑαρμένον ὅπερ ἴσως ἀναγνωστέον Θεο- 
δώρου. 


0,022. (’Axaô. ἔτος 1901-2, 1’, 50). Κακῆς διατηρήσεως. 


1240. — Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοτόκε βοήϑει. 
Ὄπ. Μονογράφημα --- ὄνομα χτήτορος: Ν[ΠΑ]Τ[ὦ] πέριξ, 
0,026. (Σ. IL. 1905-6, τ΄, 19;. Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


1241. --- Ὁμοίως ἔμπροσϑεν. 
"Ox. Μονογράφημα --- ὄνομα κτήτορος, ἴσως Νικήτᾳ. 
0.026. (Σ. II. 1905-6, τ΄, 18). Μετρίας διατηρήσεως. 


1242. — Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοτόκε βοήϑει. Πέριξ τῷ 
σῷ δούλῳ. 

Ὄπ. ΕΠΙΦ .--..... —..... —... — ᾿Επιφ[ανείῳ.. ..... 
᾿Ἐπιγραφὴ τετράστιχος ἐξίτηλος κατὰ τὸ πλεῖστον. 

0,026. (Σ. II. 1905-6, τ΄, 20). Κακῆς διατηρήσεως. 


1245. — - Σταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοτόκε βοήϑει. 
Ὅπ. Μονογράφημα — ὄνομα καὶ ἀξίωμα τοῦ κτήτορος. 
0,019. (Ακαδ. ἔτος 1901-2, 1΄, 90). Μετριωτάτης διατηρήσεως 





74 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


1244. — Διπλοῦς σταυρὸς ἐφϑαρμένος. 

Ὄπ. ΚΕΒΟ — IOHT.—COAOVA.—AEO. - Κύριε 
βοίϑη τ[ῷ] oo δούλῳ] Δέο[»ν]τι. . 

0,020. (E. Σ. 13133). Μετριωτάτης διάτηρήσεως. 


1245. — ΣΦταυροειδὲς μονογράφημα — Θεοτόκε Bordes. 
Ὅπ. + — BACIA —EIOV — + 
0,017. (3. II. 1899-1900, Τ΄, 84). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


1246. — [MHP] -- O[V] Θεοτόκος δεομένη μετὰ τοῦ βρέφους ἔν 
δίσκῳ. 

Ὄπ. ..KO—..ON—MNPO.AP—.ENECKE —N..C=— 
[Νι]χό[λα]ον (;) πρό(εδρον) [ΠΠ|αρ[ϑ])]ένε σκέπ[οι]ς. Toiu. iauf. 

0,019. (Ε. Σ. 13151). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


1947. --- M.—.. Προτομὴ ἀρχαγγέλου Μιχαήλ. Πέριξ ἐπιγραφὴ 
ἐξίτηλος. | 
"On. ENV —..VKEH.—..ICAC.—..COI 


0,021. (’Axaô. ἔτος 1901-2, AA, 213). 


1248. — .ON..—AAO Προτομὴ ἁγίου Νικολάου. 

Ὄπ. +TKER—OTO.O—AOV..—NIKO—AAO = 
Κ(ύρι)ε β(οήγϑ(ει) το [olo δούλῳ] Νικολάο. 

0,021. (Εἰ. Z. 13141). Μετριωτάτης διατηρήσεως. 


1249. ra: MON—NC 


0,020 (᾿Ακαδ. ἔτος 1901-2, l', 76) Κακῆς διατηρήσεως. 


1250-1255. — Ἐξ μολυβδόβουλλα ὅλως ἐφϑαρμένα. 
(A. E. 2531, 2540, 2676, 2681, 2718, 2806.) 


1256-1257. — “ἕτερα δύο ὡσαύτως ἐφϑαρμένα. 
(E. Σ. 13159 καὶ ᾿Ακαδ. ἔτος 1896-7, IH, 6.) 








st.’ te nes dit 


PS PS ONE 











EYPETHPION 
TOY KATAAOTOY TON MOAYBAOBOYAAQN 


Α΄. ΠΡΟΣΩΠΑ. 


᾿Αθράμιος 1029 

᾿Αὐράμιος πρωτοσπαθάριος 5132 
᾿Αγάπιος 1198 

᾿Αδριανὸς σπαθάριος 522. 

- ᾿Αδριανὸς Δαλασσηνὸς 618. 
᾿Αδριανὸς Κομνηνὸς πρωτοσέδξαστος 499 
᾿Αθανάσιος 8541, 8545 8547. 
᾿Αθανάσιος πατρίχιος 454. 
᾿Αθανάσιος σπαθαροχανδιδᾶτος 5487. 
Αἰμυλιανὸς νοτάριος 425. 

᾿Ακίνδυνος Καλαμαρᾶς 631, 632, 633 


᾿Αλέξανδρος Καθάσιλας νοδελλίσσιμος 4182. | 


᾿Αλέξιος 967. 

᾿Αλέξιος (Κομνηνὸς) 282γ. 1116, 1181. 

᾿Αλῆς ὀστιάριος 448. 

᾿Αμυρᾶς πρωτονοτάριος 451. 

᾿Αναστάσιος πρωτοσπαθάριος χαὶ πατρί- 
χιος D07. 

᾿Αναστάσιος ὕπατος 019. 

᾿Ανδρέας ἀπὸ ἐπάρχων 3050. 

᾿Ανδρέας ἐπίσχοπος ᾿Αθηνῶν ὅθα. 

᾿Ανδρέας πατρίχιος 465. 

᾿Ανδρέας πρεσδύτερος 265. 


᾿Ανδρέας σπαθάριος 5246. 

᾿Ανδρόνιχος 9404, 949.. 

᾿Ανδρόνιχοςδεσπότηςὁ Παλαιολόγος9 81, 288. 

᾿Ανδρόνιχος πατρίχιος 4588. 

᾿Ανδρόνιχος πρωτοσπαθάριος, χριτὴς Βολε- 
ροῦ, Στρυαῶνος χαὶ Θεσσαλονίχης 11. 

᾿Ανδρόνιχος ΚΚαππαδόχης 6362. 

᾿Ανδρόνιχος ᾿Οπὸς ἀνθύπατος πατρίχιος χαὶ 
βέστης 2975. : 

Αννα 1025, 1044, 1047. 

Αννα Δούχαινα σεβαστὴ 294. 


| “Awva Κομνηνοδούχα 647. 


Αννα Puuaix πρωτοχουροπαλάτισσα 385. 





’Avtwvivos 10524. 

Antoninus 10524. 

᾿Αντώνιος μητροπολίτης Σμύρνης 139. 
᾿Αντώνιος μοναχὸς 261. 

᾿Αντώνιος σπαθαροχανδιδᾶτος 537. 
᾿Αντώνιος ὕπατος, χόμης 1995. 
᾿Απελάτης νοτάριος 420.. 


᾿Αριστόμαχος δρουγγάριος 191. 


᾿Αρχάδιος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
Βοσπόρου 15. 

᾿Αρσάχης πρωτοσπαθάοιος, ἀσηχρήτις χαὶ 
χριτὴς τοῦ Χαρσιανοῦ 1554. 


1. Αἱ παραπομπαὶ ἐγένοντο εἰς τοὺς αὔξοντας ἀριθμοὺς τοῦ χαταλόγου. Οἱ ἀριθμοὶ 
τς οὗτοι ἐδημοσιεύθησαν ἐν τοῖς ἑξῆς τόμοις τῆς παρούσης Διεθνοῦς "Honuepiôos τῆς Νορμι- 
—…. cuar. ᾿Αρχαιολογίας : 1-52 τόμ. E' (1902) σελ. 149-164. — 53-185 τόμ. Ε΄ (1902) 
σελ. 189-228. — 186-340 τόμ. τ΄ (1903) σελ. 49-88. — 341-479 τόμ. α΄ (1903; 

᾿ σελ. 333-364 — 480-550 τόμ. Z' (1904: σελ. 161-176. — 551-774 τόμ. Ζ᾽ (1904) 
᾿ σελ, 255-310. — 775-1057 τόμ. Η΄ (1905) σελ. 53-102. — 1058-1199 (κατὰ λάθος 
μετὰ τὸν ἀριθμὸν 1191 ἀντὶ 1192 ἐτέθη 1162 μέχρι τοῦ 1199 ἀντὶ 1229) τόμ. H” 1605) 
σελ. 195-222 . Συμπλήρωμα: 1α-Ἰο3ὲ τόμ. Θ΄ (1906) σελ, 61-146. — 7032-1257 


τόμ. 1΄ (1907) σελ. 47-74. 


76 


K. M. KONZTANTOIIOYAOY 


᾿Αρταύασδος πατρίχιος nai χουροπαλάτης | Βασίλειος πρωτοσπαθάριος, ἐξάχτωρ χαὶ ἐπὶ 


3827. 

Βαασάχιος σπαθάριος χαὶ ἄρχων χόρτης 298. 

Βαδλουῖΐνος βεστάρχης καὶ δοὺξ ᾿Εἰὐδέσης 114. 

Βαλάντιος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
Καππαδοχίας 151. 

Βάνης πατρίχιος, σπαθάριος χαὶ ὕπατος 577. 

᾿ Βαρδάνης ἀνθύπατος, πατρίχιος χαὶ πρωτο- 
σπαθάριος 296. 

Βαρδάνης ἀπὸ ἐπάρχων 308. 

Βαρδάνης πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
τῶν Βουχελλαρίων 162. - 

Βάρδας ἀνθύπατος 2977. 

Βάρδας πρωτοσπαθάριος καὶ στρατηγὸς 220. 

Βάρδας πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τοῦ τριχλίνου, 
ὕπατος, χριτὴς τοῦ βήλον, νοτάριος 596. 

Βάρδας σπαθάριος 533. 

Βάρδας ᾿Ερωτιχὸς 6236. 

Bagvdtas χουράτωρ Κύπρου 165. 

Βαρνάδας νοτάριος 420β. 

Βάρος ὕπατος D97. 

Βασιλάχιης πρωτοπρόεδρος 488 

Βασίλειος 811, 850, 940γ. 914... 1016, 
1034, 10602, 1011., 1073, 1162, 

Basilius 279. 

Basilius autocrator 280. 

Βασίλειος ἀνθύπατος, πατρίκιος xai πρωτο- 
σπαθάριος 45324. * Ἶ 

Βασίλειος βασιλικὸς βεστήτωρ 3144. 

Βασίλειος διάχονος τῆς Μεγάλης Ἔχχλη- 
σίας χαὶ χουδουχλείσιος 272. 

Βασίλειος ἐπίσχοπος Μαγνησίας Σιπέλου 131. 

Βασίλειος ἐπίσχοπος Προδάτου 13. 

Βασίλειος ἐπίσχοπος. Προυσιάδος 164. 

Βασίλειος χένσωρ, χριτὴς 3716. 

Βασίλειος χόμης 197. 

Βασίλειος μητροπολίτης Κορίνθου 18. 

Βασίλειος πατριάρχης ᾿Αντιοχείας 171. 

Βασίλειος ποιμὴν “Εἰρισσοῦ ὃς. 

Βασίλειος πρόεδρος, δοὺξ ᾿Εδεσητῶν 118. 

Βασίλειος πρωτοδεστάρχης, χριτὴς τοῦ βή- 
λου χαὶ τῶν Κιβυρραιωτῶν 142.. 

Bagiheos πρωτοσπαθάριος D06. 

Βασίλειος πρωτοσπαθάρ, ἀπὸ ἐπάρχων D18n. 





τοῦ χοιτῶνος 848α. 

Βασίλειος πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τοῦ Χρυσο- 
τριχλίνου 593. 

Βασίλειος πρωτοσπαθάριος χαὶ δοὺξ ζαλα- 
ὁρίας 116. 

Βασίλειος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
᾿Ανατολιχῶν 117. 

Βασίλειος ῥαίχτωρ 489, 4892. 

Βασίλειος σχρίδων 208γ, 

Βασίλειος σπαθάριος 516, 5236. ᾿ 

Βασίλειος ὕπατος H61. 

Βασίλειος Δαδατινὸς πρωτοχουροπαλάτης 
3892. 

Βασίλειος ᾿Εἰρωτιχὸς χριτὴς “Ελλάδος χαὶ 
Πελοποννήσου 948. 

Βασίλειος Ιζαματηρός, ἱΚανταχουζηνὸς σε- 
ξαστὸς 49θα. 

Βασίλειος Κόχχινος πρωτοσπαθάριος ὃ14. 

Βασίλειος Λευχηδονίτης 654 

Βασίλειος Λημόνης 654%. 

Βασίλειος Λινήτης πρόεδοος 4832. 

Βασίλειος Μαριάντης 658. 


| Βασίλειος Μουρμούρης 663. 





Βεάτος 1049. 

Βλάσιος 912. 

Βλάσιος πρωτονοτάοιος 421. 
Βόνος 184 


Βόνος πατρίχιος 4524 


'Βραδόης ὕπατος 556. 


Γαόριὴλ 10614, 1157. 

Γαδριὴλ δρουγγάριος 198. 

Γαδριὴλ πρωτοσπαθάριος χαὶ χριτὴς ᾿1λ- 
λάδος ὃ1. 

Γαῤδροιὴλ Atéadas ῥαίχτωρ 488, 

ΤΓενάριος 1164. 

Γενέσιος 1014. 

Γεράσιμος [Πελαχούδης 681. 

Γερμανὸς ἀπὸ ἐπάρχων 349. 

Γερμανὸς μητροπολίτης Θηδῶν 64. 

Γεώργιος 816γ, 824, 827, 851, 8598, 
905%, 930. 9764, 978, 993, 1035, 1041, 
1048, 10694, 1158. 

Γεώργιος ἀπὸ ἐπάρχων 358. 





Ets. a" 


"Γεώργιος ἀπὸ ὑπάτων 585. 

Γεώργιος ἀρχιεπίσχοπος 239. 

Γεώργιος ἀρχιεπίσχοπος Κωνσταντινουπό- 
λεὼς Νέας Ρώμης καὶ οἰχουμενιχὺς πα- 

τριάρχης 32. 

Γεώργιος δοὺξ Νεαπόλεως 118. 

Γεώργιος μητροπολίτης Κορίνθου 79. 
Γεώργιος μητροπολίτης Ῥόδου 146. 

Γεώργιος μοναχὸς 259α. 

Γεώργιος πατρίχιος 450. 

Γεώργιος πατρίχιος χαὶ γενιχὸς λογοθέτης 
406. 





Γεώργιος πατρίχιος χαὶ μάγιστρος 408. 

Γεώργιος πρωτοχένταρχος 196. 

Γεώργιος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
Χερσῶνος 118α. 

Γεώργιος σπαθάριος χαὶ στρατηγὸς “λλά- 
δος 41. 

Γεώργιος σεδαστὸς 4936. 

Γεώργιος σχρίδων 2086. 

Γεώργιος σπαθάριος χαὶ ἐπὶ τῶν οἰχιαχῶν 
451. 

Γεώργιος σπαθάριος, ὕπατος χαὶ πρωτονο - 
τάριος τοῦ χραταιοῦ χαὶ ἁγίου ἡμῶν βα- 
σιλέως 432. 

Γεώργιος στρατηγὸς 215. 

Γεώργιος στράτωρ ὅ88α. 

Γεώργιος στυλίτης τῆς Χίου 1004. 

Γεώργιος ὕπατος 560. 

Γεώργιος ᾿Ατταλειώτης πρωτοσπαθάοιος 
519. : 

Γεώργιος Δρόσος 623, 629α. 

Γεώργιος Εὐρόπουλος πριμηχήριος 624. 

Γεώργιος Κάρανος 639. 

Γεώργιος ΚΚαραντηνὸς θ40α. 

ς΄ Γεώργιος Κιξυρρα:ώτης πρωτοπρόεδρος 476. 

Γεώργιος Κόχχινος πραγματευτὴς 468. 

᾿ς [Γεώργιος Πανάρετος 676. 

€ Γεώργιος Πλευοῆς 685. 

Γεώργιος ἸΠολιτόπωλος βεστάρχης 308. 

4 Γεώργιος Χορδολίδας 700. 

… ΓΙιάννις 9488. 

ΓΙ ιούνωρ ἀπὸ ὑπάτων 5862. 

Γρηγόριος 900, 9395. 


BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 





11 


Γρηγόριος δρουγγάριος 189. 

Γρηγόριος μάγιστρος χαὶ χατεπάνω 410α. 

Γρηγόριος μοναχὸς χαὶ ἡγούμενος τοῦ “Αγίου 
2532. 
Γρηγόριος πρωτοσπαθάριος 5024. 
Γρηγόριος πρωτοσπαθάριος χαίσταργος χαὶ 
ἄργων τῶν χομμερχίων Θεσσαλονίχης 8. 
Γρηγόριος σιλεντιάριος χαὶ τοῦ λογοθεσίου 
5016. 

Γρηγόριος σπαθάριος 098. 

Γρηγόριος ὕπατος ὅ61α, ὅ10. 

Γρηγόριος ὕπατος χαὶ σπαθάριος 523. 

Γρηγόριος Ζαῤαριώτης λογαριαστὴς χαὶ 
χουροπαλάτης 4006. 

Γρηγόριος Καματηρὸς πρωτοπραίτωρ Πε- 
λοποννήσου χαὶ "Ελλάδος 94, 94α. 

Γρηγόριος Κιδυρραιώτης ἰλλούστριος χαὶ 
διχασπόλος (χριτὴς) 3632. 

Γρηγόριος Ταρωνίτης μάγιστρος 11856. 

Δαδὶδ νοτάριος τοῦ οἰχιστιχοῦ 48ῦα. 

Δαδὶδ ὕπατος 5628. 

Δαξὶδ ὕπατος ai λογοθέτης D62a. 

Δαὺγ (:;) διοιχητὴς 3526. 

Δαργασχάθος ἄρχων Ἑλλάδος 49. 


Δανιὴλ σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ τουρμάργης 


232. 

Δημήτριος 914.915, 975c, 9751, 984. 985. 

Δημήτριος ἀπὸ ἐπάρχων 1992, 353. 

Δημήτριος διάχονος χαὶ διδάσχαλος 246. 

Δημήτριος μητροπολίτης ᾿χυζίχου 122:. 

Δημήτριος οἰχονόμος 264 

Δημήτριος πρωτοσπαθάριος ὅθ4α, ὅ13α. 

Δημήτριος Βασιλιχὸς 6102. 

Δημήτριος Δαιμόνης 619. 

Δημήτριος Καλαμαρᾶς 

Δημήτριος Μαραπᾶς 6576. 

Δημήτριος Μαυροχαράχαλος θθθχ. 

Δημήτριος Πάρδος 678. 

Δοσίθεος ἀρχιεπίσχοπος Κωνσταντινουπό- 
λεως, Νέας Ρώμης χαὶ οἰχουμενιχὸς πα- 
τριάρχης 21 

Δουλχίτιος (:) 9512. 

Δωρόθεος ἀπὸ ὑπάτων D826. 

Δωρόθεος στρατηγός, σπαθάριος 530, 


18 


Εἰρηναῖος σπαθαροχανδιδᾶτος 557a. 
Εἰρηναῖος “Ῥαδινὸς πρωτοσπαθάριος 518. 
Elpnvexôs ὕπατος 5566. 
Εἰρήνη (Kouvnvh) 1176. 1187. 
᾿Ελπιδηφόρος 955. 
᾿Εμμανουὴλ 940, 1028. 
᾿Εμμανουὴλ Ζιρίχης 625. 
᾿Ἐπιφάνειος 835, 836, 8944, 908. 
᾿Επιφάνειος ἀπὸ ἐπάρχων 354 
᾿Επιφάνειος ἀσηχρήτις 301: 
᾿Επιφάνειος δρουγγάοιος 195. 
᾿Επιφάνειος ἐπίσχοπος 249α. 
᾿ ᾿Ἐπιφάνειος χαγχελάριος 365. 866. 
᾿Ἐπιφάνειος νοτάριος 4232. 





Ἐπιφάνειος πριμιχήριος καὶ σπαθάριος 472. 


᾿Ἐπιφάνειος σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ τουρ- 
μάρχης 284. 

᾿Επιφάνειος Καματηρὸς ἔπαργος ai πρόε- 
ὄρος 345. 

Εὐγένειος 909. - 

Εὐδοχία 1092. : 

Εὐδοχία μοναχὴ καὶ δούλη τῆς Περιδόξου 
184. ᾿ 

Εὐδοχία σεδαστοχρατόρισσα 497. 

Εὐθύμιος 959. 

Ἐὐῤθύμιος μητροπολίτης Πέργης 148. 

Εὐμάθειος Φιλοχαλλῆς μάγιστρος 412 

Εὐπατέριος 852y 

Εὐὐστάθιος 951. 1032. 

Eÿotéfios σπαθαροχανδιδᾶτος 534. 

Εὐστάθιος Æiglas πριμηχήριος χαὶ χοιτω- 
νίτης 814. 

Εὐστόλης βασιλικὸς χαρτοφύλαξ 273. 

Εὐστράτιος Χαλχίτης πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ 
τοῦ Χρυσοτριχλίνου 595. 

Εὐτύχιος ἡγούμενος τῆς Νέας 100β. 

“άκουστος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
218. 

“αγαρίας θθδς, 1059. 

ωίΐλος ἐπίσχοπος 249Y. 

Φώρχας (ἢ Ζωρχᾶς) χτήτωρ 400. 

Ἡλίας σπαθάριος 524. 

᾿Ἢσαΐας 940β. 

Θεύγνωστος χανδιδᾷτος χαὶ χριτὴς 893, 





K. M. ΚΩΝΣΤΑ ΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 


Θεόγνωστος πατρίχιος χαὶ στρατηγὸς Θεσ- 
σαλονίχης 8α, 8β. 

Θεόγνωστος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
τῆς Σάμου 1344. 

Θεόγνωστος σπαθάριος 5264. 

Θεοδήγιος χουδουχλείσιος 251. 

Θεοδόσιος 9524. 

Θεοδόσιος ἐπίσχοπος Kopuivns 88, 89. 

Θεοδόσιος χομμερχιάριος 375. 

Θεοδόσιος μητροπολίτης 259. 

Θεοδόσιος μοναχὸς ὁ Μαμοηλίτης 260%. 

Θεοδόσιος πατρίχιος, πριμιχήριος, πρωτο- 
'σπαθάριος χαὶ ἐπὶ τοῦ χρυσοτριχλίνου 
ὅ98α. 

Θεοδόσιος σχρινιάριος 2085. 

Θεοδόσιος σπαθαροχανδιδᾶτος 540. 

Θεοδόσιος σύγχελλος χαὶ σαχελλάριος 4896. 

Θεοδόσιος ὕπατος δ18, 578. . 

Θεοδόσιος ὕπατος, χύμης τῶν βασιλιχῶν 
ὀθρίων 2066. 

Θεόδοτος 791, 846. 

Θεύδοτος ἐκ προσώπου.486. 

Θεόδοτος ὕπατος H56Y. 

Θεόδωρος 789, 808, 821ς, 831, 850%, 
852), 855$, 8926, 901, 9084, 948, 970, 
972, 975, 1088, 1060, 1067x. 

Θεόδωρος ἀπὸ ἐπάρχων 356. 

Θεόδωρος ἀπὸ ὑπάτων 583, 587. 

Θεόδωρος ἀρχιεπίσχοπος Κύπρου 1600,16θα. 

Θεόδωρος δισύπατος 327a.. 

Θεόδωρος δοὺξ “Ἑλλάδος 89. 

Θεόδωρος ἐπίσχοπος Αἰγίνης 62, 62. 

Θεύδωρος ἐπίσχοπος "Apyous 82. 


= Θεόδωρος ἐπίσχοπος Κορώνης 88α. 


Θεόδωρος ἐπίσχοπος Λακχεδαιμονίας 84. 

Θεόδωρος ἐπίσχοπος Μεθώνης 92, 98. 

Θεόδωρος ἐπίσχοπος [Πανίου 31a. 

Θεόδωρος ἐπίσχοπος Χαλχίδος θϑαᾳ. 

Θεόδωρος ἡγούμενος τῶν Στουδιτῶν 28. 

Θεόδωρος ἰλλούστριος 3628. 

Θεόδωρος χαγχελάριος 367. 

Θεόδωρος χανδιδᾶτος 869β. 

Θεόδωρος χληριχὸς τῆς Μεγάλης ᾿Εἰχχλης 
σίας 90. 





be 





᾿ 
Ἵ 


ΒιΖΑΝΤΙΑΚΑ MOAYBAOBOYAAA 


Θεόδωρος κόμης 200. 

Θεόδωρος χόμης χαὶ τῶν δεήσεων 3234. 

Θεόδωρος χουδιχουλάριος 3187. 

Θεόδωρος μητροπολίτης Λαοδιχείας τῆς με- 
γάλης 188. 

Θεόδωρος νοτάριος 426. 


Θεόδωρος παλατῖνος 448.. 


Θεόδωρος πατριάρχης Θεουπόλεως μεγά- | 


λης ᾿Αντιοχείας 110. 

Θεόδωρος πατρίχιος 4506, 4516. 

Θεόδωρος πατρίχιος χαὶ στρατηγὸς 211, 
2115. 

Θεόδωρος ποιμὴν Σερρῶν 38. 

Θεόδωρος πρεσθύτερος 267. 

Θεόδωρος πρόεδρος 4885. 

Θεόδωρος πρωτοσπαθάριος 5025, 504, ὅ04:ε, 
518α. 

Θεόδωρος πρωτοσπαθάριος χαὶ ἐπὶ τῶν oi- 
χιαχῶν 441, 448α. 


- Θεόδωρος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς | 


Ἑλλάδος xai Πελοποννήσου 94.. 

Θεόδωρος σχρίδων 2083. 

Θεόδωρος σπαθάριος χαὶ χύμης τῆς κόρτης 
205. 

Θεόδωρος σπαθάριος, μέγας χαρτουλάριος 
τοῦ γενιχοῦ λογοθεσίου, χριτὴς ἐπὶ τοῦ 
Ἱπποδρόμου, Πελοποννήσου χαὶ ᾿Ελλά- 
dos, ὃ ἐπὶ τῶν δεήσεων 402. 

Θεόδωρος σπαθαροχανδιδᾷτος 535. 

Θεόδωρος σπαθαροχανδιδᾶτος ἐπὶ τῶν ἀγα 

Θεόδωρος στρατηλάτης 210. 

Θεόδωρος ὕπατος 076. 

Θεύδωρος 'Αγιο.... μάγιστρος 410:. “" 


Θεόδωρος ᾿Αδραθδηνὸς 600. 

Γ Θϑεύδωρος ᾿Αντιοχίτης πρωτοπρόεδρος 475. 
| Θεόδωρος Βάρδας 610. 

Θεόδωρος Βεμπριώτης 611. 


Θεόδωρος Δαβατινὸς σεδαστὸς 498γ. 
Θεόδωρος (θεοδοσόπουλος σεβαστὸς καὶ 
ἔπαρχος 846. 


Θεόδωρος ΙΚαρμαλίχης πρωτοσπαθάριος, 


ὕπατος χαὶ βεστιαρίτης 640γ. 


Θεόδωρος Λάσχαρις ὁ βασιλεὺς 286. 





19 


Θεόδωρος Μαυριχᾶς 659. , 

Θεόδωρος Μελίας ταξιάρχης xai χανδιδᾶ- 
τος 224α. 

Θεόδωρος Μεσσαρίτης 661α. 

Θεόδωρος Μιχρὸς 6623. 

Θεόδωρος Μονομάγχος μάγιστρος 410. 

Θεόδωρος Σιμύρνος πρωτοπρόεδρος χαὶ χο:- 
aistwo 372. 

Θεόδωρος Τέρτης (;) 1112. 

Θεόδωρος Χασάνης 699. 

Θεοδώρα Δούχαινα ἢ Παλαιολογῖνα 284, 
285. ᾿ 

Θεοδώρα Κομνηνὴ 

Θεύχτιστος πατρίχιος 122. 

Θεόχτιστος πρωτοσπαθάριος καὶ ἐπὶ τῶν οἱ- 
χιαχῶν 440α. 

Θεόπεμπτος ἐπίσχοπος Λαχεδαιπονίας S5. 

Θεοφάνης βασιλιχὸς χαρίχης 371a. 

Θεοφάνης μάγιστρος 411. 

Θεοφάνης νοτάριος 484. 


| Θεοφάνης πατρίχιος χαὶ πρωτοσπαθάριος HD. 
| Θεοφάνης πριμιχήριος τῶν ταβουλαρίων 





4752. 
Θεοφάνης πρωτοσπαθάριος 518c. 
Θεοφάνης πρωτοσπαθάριος χαὶ γενιχὸς χομ- 
μερχιάριος ϑῖθα. 
Θεοφάνης σπαθάριος ὅ88γ. 
Θεοφάνης σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ ἐπὶ τῶν 
οἰχιαχῶν 451γ. 
Θεοφανὼ δούχισσα 1042. 
Θεόφιλος ϑθΐῖα. 
Θεόφιλος πρωτοσπαθάριος 511. 
Θεόφιλος σπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 213. 
Θεοφύλαχτος 899, 919., 925, 965. 
Θεοφύλαχτος ἐπίσχοπος ᾿Αδρανίας 119α. 
Θεοφύλαχτος ἐπίσχοπος Σινώπης 1585. 
Θεοφύλαχτος ἐπίσχοπος Τράλλεων 1395. 
Θεοφύλαχτος νοτάριος 490. 
Θεοφύλαχτος πραγματευτὴς 469. 
Θεοφύλαχτος πρωτοσπαθάριος 517. 
Θεοφύλαχτος σπαθάριος χαὶ ἄρχων τοῦ βα- 
σιλιχοῦ ἁρμαμέντου 186. ᾿ 
Θεοφύλαχτος στρατηγὸς 2117, 916. 
Θεοφύλαχτος ὕπατος 5642. 


80 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 


Θεοφύλαχτος ὕπατος χαὶ διοιχητὴς τῶν 
ἐπαρχιῶν 3262. 

Θεοφύλαχτος Δαλασσηνὸς 618%. 

Θεογάριστος ἰλλούστριος 363, 364. 

Θωμᾶς 822, 964, 10187. 

Θωμᾶς δισύπατος ὕδδβ. . 

Θωμᾶς πρωτοσπαθάριος καὶ στρατηγὸς Ἵ1ε- 
οιχοῦς 179. 

Θωμᾶς ᾿Αρταξάνειος πριμιχήριος 414. 

᾿Ιάχωδος ἀργιεπίσχοπος Θεσσαλονίκης 8e. 

᾿Ιγνάτιος ἀπὸ ἐπάρχων 352. 

᾿Ιγνάτιος μητροπολίτης Ἰζυζίχου 122ς. 

᾿Ιγνάτιος υτροπολίτης Νιχομηδείας 129α. 

Ἰγνάτιος μοναχὸς 261α, 

᾿Ιγνάτιος Ἰζλησάρης μοναχὸς 2606. 

λαρίων πρωτοσπαθάριος χαὶ ἄρχων Βαγε- 
νιτίας 105. 

Ἰλλύριος ὕπατος 567. 

᾿Ιμέριος πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τῶν οἰχιαχῶν 
χαὶ πρωτονοτάριος Παφλαγωνίας 159. 

.᾽Τουλιανὸς μητροπολίτης Σελευχείας 17, 

᾿Ιουλιανὸς ὕπατος 62 

᾿Ιούνωρ στρατηλάτης 210α. 

᾿Ισαάχιος 975. 

᾿Ισαάκιος δεσπότης ὁ Kouvnvos 289. 

Ἰσαὰχ ἐλέῳ Θεοῦ ἀρχιεπίσχοπος ᾿Εφέσου, 
ὑπέρτιμος καὶ ἔξαρχος πάσης ᾿Ασίας 18θα. 

᾿Ισίδωρος 882. 

Ἰσίδωρος χομμερχιάριος “Ελλάδος 37. 

᾿Ισίδωρος στρατηλάτης 2096. 


4 5 , 


᾿Ισίδωρος στράτωρ χαὶ ἐπὶ τῶν οἰχιαχῶν 
481α. 

᾽Τωάννης 7754, 793, 804, 806, 807. 816, 
816%, 821c, 826. 837, 839, 848, 891, 
896. 913, 917, 920, 932, 929, 9392. 
8396, 951, 956, 958, 9714, 977, 9932, 
1011, 1012, 1027, 1051, 1051, 1083, 
1102, 1158. | 

Ἰωάννης ἀπὸ ἐπάρχων χαὶ χαρτουλάριος 588, 

Ἰωάννης ἀρχιεπίσχοπος 240, 241. 

Ἰωάννης ἀρχιεπίσχοπος Δυρραχίου 108, 

᾿Ιωάννης ἀρχιεπίσχοπος ΚΚωνσταντινουπό- 
λεως, Νέας Ρώμης za οἰχουμενικὸς πα- 
τριάρχης 18, 18α. 








᾿Ιωάννης ἀσηχρήτις τῆς Νέοδης (ἢ Κέρδης) 
808. 

᾿Ιωάννης βασιλικὸς ἀσηχρήτις 302. 

᾿Ιωάννης βασιλικὸς βεστήτωρ χαὶ χαρτου- 
λάριος Παφλαγωνίας 1δ9θα. 

Ἰωάννης βασιλιχὸς χουδιχουλάριος 8718, 
879. : 

᾿Ιωάννης διάχονος χαὶ πρωτέχδιχος 9471α. 

Ἰωάννης διοιχητὴς χαὶ χομμερχιάοιος Θεσ- 
σαλονίχης 3%. 

Ἰωάννης δρουγγάριος 194. 

᾿Ιωάννης εἰδιχὸς 342. 

᾿Ιωάννης ἔπαργος 1187. 

Ἰωάννης ἐπίσχοπος 250. 

᾿Ιωάννης ἐπίσχοπος ᾿Αθηνῶν 56. 

᾿Ιωάννης ἐπίσχοπος ἹΚορώνης 90. 

Ἰωάννης illustrius 3622. 

᾿Ιωάννης ἰλλούστριος χαὶ ἀνθύπατος 195. 

Ἰωάννης χαὶ Θωμᾶς ἐργαστηριάρχαι vai 
ἄρχοντες 961. 

Ἰωάννης χύμης τῆς χύρτης 204. 

᾿Ιωάννης χομμεοχιάοιος χαὶ ἀδυδιχὸς (εσ- 
σαλονίχης 4. 

Ἰωάννης χουροπαλάτης 3876. 

Ἰωάννης χριτὴς ὅθδα. 

Ἰωάννης χριτὴς χαὶ λογαριαστὴς τοῦ βε- 
στιαρίου 400α. 

᾿Ιωάννης μητροπολίτης Σάρδεων 132. 

Ἰωάννης μοναγὸς χαὶ χαθηγούμενος Σαρα- 
χηνῆς 28α. 

᾿Ιωάννης νέος ξενοδύόγος 436. 

Ἰωάννης ὁρίαρίτης Σμύρνης 188, 

Ἰωάννης ὀστιάριος 441. 

Ἰωάννης παραχοιμώμενος 4486. 

Ἰωάννης πατρίχιος 449.. 

Ἰωάννης πατρίχιος πρωτοσπαθάριος χαὶ 
στρατηγὸς Θράχης 14α. 

Ἰωάννης πατρίχιος, πρωτοσπαθάριος xai 
στρατηγὸς Λογγοθαρδίας 115. 

᾿Ιωάννης ποιμὴν Πανίου 81γ. 

᾿Ιωάννης πρεπόσιτος 470. 

᾿Ιωάννης πριμικήριος 471. 

᾿Ιωάννης πρόεδρος λογοθέτης τοῦ δρόμου 
καὶ στρατηγὸς τῶν. ...... «407α. 



















































Ἰωάννης πρωτοσπαθάριος 503. 5187, 515, 
1165. 

᾿Ιωάννης πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τοῦ 7 puso- 
ο΄ τριχλίνου 5976. 

᾿Ιωάννης πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τοῦ γρυσο- 

τριχλίνου χαὶ θεσμοφύλαξ 5982. 
Ἰωάννης πρωτοσπκαθάριος χαὶ ἐπὶ τῶν oi- 
χιαχῶν 439. 

᾿Ιωάννης πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
“Ἑλλάδος 46 

Ἰωάννης πρωτοσπαθάοιος, χριτὴς χαὶ μυ- 
στογράφος 891. 

᾿Ιωάννης πρωτοσπαθάριος, νοτάριος 5185. 

᾿Ιωάννης πρωτοσπαθάριος, ὕπατος χαὶ δο- 

μέστιχος 829α. 

Ἰωάννης σεδαστὸς χαὶ μέγας δομέστιχος 

492α. 

Ἰωάννης secretis 3017. 

Ἰωάννης σπαθάριος 520, 522. 

᾿Ιωάννης σπαθάριος, ἐπὶ τοῦ γρυσοτριχλί- 

vou, ἐξάχτωρ D97a. 
…_ Ἰωάννης σπαθάριος rai χύμης τῆς λαμίας 
4 "ἢ 206. 
᾿Ιωάννης σπαθάριος, χένσωρ xai ἀναγρα- 
ο΄ φεὺς τῶν Θρᾳχησίων 130 
᾿ς Ἰωάννης σπαθαροχανδιδᾶτος 5488. 
… Ἰωάννης σπαθαροχανδιδᾶτος, ἀσηχρήτις χαὶ 
; χριτὴς ᾿Ιδηρίας 1773. 

Ἰωάννης στρατηλάτης 20θα, 909-. 
Ἰωάννης ταθουλάριος ᾿Αδύδου 554. 
 ᾿Ιωάννης ὕπατος 559, 5616, 563, 564, 566. 
Ἰωάννης ὕπατος χαὶ σπαθάριος 524 
᾿[ωάννης ᾽Αλολ.ος (;) σεδαστὸς 495 
… ᾿Ἰωάννης ᾿Ανεμᾶς 6016. 
 ᾿Ἰωάννης ᾽Αρδι.... χουροπαλάτης 3874. 
Ἰωάννης ᾿Ασάννιος 608 

 ᾿Ιωάννης Αὐληνὸς 6095. 

Ἰωάννης Βλαχερνίτης, πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ 
τοῦ χρυσοτριχλίνου χαὶ μυστολέχτης 5988. 
Ἰωάννης Δούχας σεθαστὸς 492. 
Ἰωάννης Ζερθὸς 2244. 

Ἰωάννης Καραδίτης 638. 

Ἰωάννης Καραντηνὸς 640, 6405. 

: ere Kapravirns 643. 





BYZANTIAKA MUAYBAOBOYAAA 81 


᾿Ιωάννης Κατάχαλος σπαθάριος xai ταγμα- 
τοφύλαξ 645. 

Ἰωάννης Κομνηνὸς χουροπαλάτης 386. 

Ἰωάννης Κριθαρᾶς 649. 

Ἰωάννης ΚΚριτόπωλος 649. 

Ἰωάννης Κυριώτης 650%. 

Ἰωάννης Λαμψιώτης 652. 

Ἰωάννης Μαχρεμθολίτης δρουγγάριος τῆς 
βίγλας 194. 

Ἰωάννης Μαλεσῆς χουροπαλάτης 3826. 

Ἰωάννης Μουσῆς (ἢ ἴσως Μουσηλὲμ) πα- 
τρίκιος χαὶ νοτάριος τοῦ βασιλέως 4324. 

Ἰωάννης Ναρσίτης 667. 

᾿Ιωάννης Παγωμένος 

Ἰωάννης Παρίσης 679. 

Ἰωάννης Πεδιάσιμος 680. 

Ἰωάννης Ριζινὸς 686. 

Ἰωάννης Σαραχινόπουλος 687. 

᾿Ιωάννης Σπανὸς σπαθαροχανδιδᾶτος 545. 

᾿Ιωάννης Ταρχανιώτης 692. 

᾿Ιωάννης Τριαχοντάφυλλος χουροπαλάτης 
591. Sig 

Ἰωάννης Τι....τα.. χουροπαλάτης 891. 

Ἰωάννης Χρύσανθος 701. 

Ἰωὴλ Γαλάτων μοναχὸς 262, 2622. 

Ἰωσὴφ Βρυέννης 61224. 

᾿Ιωσὴφ Βρυέννιος σεδαστὸς 613. 

᾿Ιωσὴφ πατριάρχης [Κωνσταντινουπόλεως 
224. 

Καλλίνιχος τοποτηρητὴς 2272. 

Κάλλιστος χανδιδᾶτος 3694. 

Carellus candidatus 368. 

Κατυρίων (;) Καστάλδος 644. 

Kountäs ἐπίσχοπος 2496. 

Kovzôs (;) πρωτοσπαθάριος 545. 

Constantinos 2755, 278y. 

Constantinos Aespotis 280z. 

Constantius 279. 

Κόνων τουρμάρχης 231, 

Κόνων ὕπατος 886. 

Κοσμᾶς ἀρχιεπίσχοπος 242, 

Κοσμᾶς ἀρχιεπίσχοπος ᾿Αραδίζης 160. 

Κοσμᾶς ἀρχιεπίσχοπος Κερχύρας 113. 

Κοσυᾶς ἀσηχρήτις 303%. 

6 


82 K. M. KONZTANTOIIOYAOY 


Κοσμᾶς ἔπαρχος 1188. 
Κοσμᾶς ἰλλούστριος ϑ02γ, 3625. 
Κοσμᾶς μητροπολίτης Νέων Πατρῶν 67. 
Κοσμᾶς μητροπολίτης Ταρσοῦ 148, 
Κοσμᾶς σιλεντιάριος δ01γ. 
Κοσμᾶς σπαθαροχανδιδᾶτος ὅϑδα. à 
Κοσμᾶς Μαχροπόδαρος σπαθαροχανδιδᾶτος 
657. 
Κύριλλος 1010. 
Κύριλλος πατριάρχης ΚΚωνσταντινουπόλ. 29, 
Κυριαχκὸς πρωτοχουδιχουλάριος 818). 
Κυριαχὸς πρωτοσπαθάριος 518. 
Κωνσταντῖνος 829, 923, 939:, 939c, 941, 
943. 948y, 960. 966, 972a, 9734, 9754, 
9758, 9938, 10174, 1019, 1020, 1026, 
1036. 1045, 1114. 
Kowvotavrivos ἀπὸ ἐπάρχων 3494. 
Kuvotavtivos ἀπὸ ὑπάτων D82a. 
Κωνσταντῖνος ἄρχων καὶ χομμερχιάριοςϑ 1. 
Κωνσταντῖνος ἀσηχρήτις ϑύ2α, 305. 
Κωνσταντῖνος βασιλικὸς νοτάριος 435. 
Κωνσταντῖνος βεστάρχης 309. 
Κωνσταντῖνος βεστάρχης τοῦ “Αγ. [Ὄρους 9. 
Κωνσταντῖνος γενιχὸς χουμμερχιάριος ϑήδα, 
Κωνσταντῖνος δεσπότης 294α. 
Κωνσταντῖνος δομέστιχος καὶ πατρίχιος 461. 
Κωνσταντῖνος ἐπίσχοπος Kopuivns 91. 
Κωνσταντῖνος ἐπίσχοπος Πάρου 104. 
ἹΚωνσταντῖνος ἐπίσχοπος ᾿Ωρεοῦ 69, 70. 
Κωνσταντῖνος χανδιδᾶτος, χομμερχιάριος 
χαὶ πρωτονοτάριος Θεσσαλονίχης 4α. 
Κωνσταντῖνος χουδουχλείσιος καὶ χόμης 201. 
Κωνσταντῖνος μάγιστρος, βέστης, χριτὴς 
τοῦ βήλου χαὶ τοῦ Χαρσιανοῦ 1δῦβ. 
Κωνσταντῖνος μετρητὴς 414β, 
Κωνσταντῖνος μητροπολίτης Θηδῶν. 
Κωνσταντῖνος μητροπολίτης Κερχύρας 114. 
Κωνσταντῖνος μητροπυλίτης ΚΚιτίου (:) 
1230. 
Kovotavtivos μητροπολίτης Euvovns 139x. 
Κωνσταντῖνος ὁ τῆς ἁγιωτάτης ἐπισχοπῆς 
Χίων 99. 
Κωνσταντῖνος πατριάρχης Κωνσταντινου- 
πόλεως 17α. 





Κωνσταντῖνος πατρίχιος 4510. 

Κωνσταντῖνος πατρίχιος, πρωτοσπαθάριος 
508. 

Κωνσταντῖνος πριμιχήριος 473. 

Κωνσταντῖνος πριμικήριος, βασιλιχὸς ὁστιά- 
ριος nai γενιχὸς λογοθέτης 408α. 

Κωνσταντῖνος πριμιχήριος, ὕπατος καὶ ἀνα- 
γραφεὺς Βουλγαρίας 119. 

Κωνσταντῖνος πρόεδρος, εἰδικὸς Μυτηλίνης 
841. ᾿ 

Κωνσταντῖνος πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τοῦ χρυ- 
σοτριχλίνου χαὶ λογοθέτης τοῦ δρόμου 
ὅ92α. 

Κωνσταντῖνος πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τῶν oi- 
χιαχῶν, χριτὴς τῆς Θράχης 14β. 

Κωνσταντῖνος πρωτοσπαθάριυς xat ἀναγρα- 
φεὺς τοῦ Χαρσιανοῦ 155. 

Κωνσταντῖνος πρωτοσπαθάριος καὶ ἔπαρχος 
Πόλεως 16. : 

Κωνσταντῖνος πρωτοσπαθάριος χαὶ ἐπὶ τῶν 
οἰχιαχῶν 489α. 

Κωνσταντῖνος πρωτοσπαθάριος. πανυπερσέ- 
βαστος 498γ. 

Κωνσταντῖνος σπαθάριος 521. 

Κωνσταντῖνος σπαθάριος χαὶ δρουγγάριος 

. 490. ει 

Κωνσταντῖνος σπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
Δυρραχίου 106, 107. 

Kovotavtivos σπαθάριος xai τουρμάοχης 
230. 

Κωνσταντῖνος σπαθαροχανδιδᾶτος, &pyuv 
543. 

Κωνσταντῖνος σπαθαροχουθδιχουλάριος D48x. 

Κωνσταντῖνος στρατηλάτης 2090. 

Κωνσταντῖνος στράτωρ δ49, 5498. 

Κωνσταντῖνος ὕπατος χαὶ χαρτουλάριος τοῦ 
γενιχοῦ λογοθεσίου 401. 

Κωνσταντῖνος ᾿Αδρόνους μοναχὸς 601. 

Κωνσταντῖνος ᾿Αλωπὸς πρωτονοθδελλίσιμος 
418. 

Κωνσταντῖνος ᾿Αντιοχίτης 604. 

Κωνσταντῖνος ᾿Αργυρόπωλος μάγιστρος καὶ 
στρατηγὸς τῆς Σάμου 134. 

Κωνσταντῖνος Bou, «ος πρόεδρος 482α, 








































Κωνσταντῖνος Βρίγγας σύμπονος 5558. 
Κωνσταντῖνος Γαδαλᾶς 617. 
Κωνσταντῖνος Δαλασσηνὸς ὁ Δούχας 6188. 
Κωνσταντῖνος Δούχας βασιλεὺς 281, 2812. 
Κωνσταντῖνος Δούχας FRS ER 471. 
Κωνσταντῖνος Δούχας σεβαστὸς 4925. 

| hp Δούχας Παλαιολόγος δεσπό- 

τῆς 6227. 

Ι ue Θεοδωρόχανος πατρέχιος 462. 
Κωνσταντῖνος Κασταμονίτης 644... 
Κυνσταντῖνος Κρατερὸς ἀνθύπατος. 

᾿ς χιος 6482. 

Κωνσταντῖνος Λαδᾶς πρωτοσπαθάριος 651. 

Κωνσταντῖνος Μελίας πέγας ἐπισχεπτίτης 


πατρί- 


Ke Μελισσινὸς 6612. 
Κωνσταντῖνος Μητροπολιανὸς πρόεδρος 482. 
᾿. ἵνος Μουσταχᾶς 664. 
Κωνσταντῖνος Παγωμένος θθθα. 
ἵνος Πεπαγωμένος σπαθαροχουδ:- 
D 669. 
Κωνσταντῖνος Πετραγωνίτης 683. 
ἵνος Ρωγέριος σεδαστὸς 493α. 
»νσταντῖνος Σαληρὸς βεστάρχης χαὶ χρι- 
᾿ τὴς Θρέάχης zai Μαχεδονίας 32. 
τῖνος Τορνίχης σεδξαστὸς 492. 
ταντῖνος Φιολίτης 695. 
Ἄ ντῖνο Ἀρυσοδαλαντιώτης πρωτο- 
σπαθάριος, χριτὴς ἐπὶ τοῦ ἱπποδρόμου. 
Ε δυσπιόρωος χαὶ ἐξάχτωρ 899α. 
Λα! 6532. 
εόντιος 8522, 947. 
ἀπὸ ἐπάρχων 309. 
γεόντιος χουδιχουλάριος χαὶ βασιλικὸς χαρ- 
᾿τουλάριος 591. 
λεύχιος 1166. 
έων #3 94086, 898, 9697, 10162. 


ὧν διάχονος, βασιλιχὸς σχευοφύλαξ 2444 
M διάχονος χαὶ ὑπομνηματογράφος 272. 


BYZANTIAKA ΜΟΛΥΒΔΟΒΟΥ͂ΛΛΑ 





Λέων ἐπίσχοπος Δαλισάνδου 144. 

Λέων ἐπίσχοπος Προυσιάδος 168. 

Λέων ἐπὶ τοῦ χοιτῶνος 519. 

Λέων ἡγούμενος 253. 

Λέων χανδιδᾶτος 310. 

Λέων χληριχὸς 2553. 

Λέων χομμερχιάριος χαὶ ἀβυδιχὸς 6° Oec- 
σαλονίχης D. 

Ἀέων χομμερχιάριος Νιχαίας 1225. 

Λέων χουροπαλάτης 383. 

Λέων λογοθέτης τοῦ πραιτωρίου 4078. 

Λέων μητροπολίτης Αθηνῶν χαὶσύγχελοςδ9. 

Λέων νοτάριος 422, 423, 4282. 

Λέων νοτάριος Χαλδίας 158. 


᾿Ἀέων πατρίχιος 451. 


Λέων πατρίχιος χαὶ στρατηγὸς Σιχελίας 
1142, 

Λέων (;) πατρίχισς, πρωτοσπαθάριος καὶ 
στρατηγὸς 212. 

Λέων πριμιχήριος ἐπὶ τῶν τραπεζῶν χαὶ βε- 
στάρχης 550. 

Λέων πρόεδρος (ΞΞἐπίσχοπος) Τυάνων 153. 

Λέων πρωτοσπαθάριος χαὶ χλεισουράρχης 
Σελευχείας 147. 

Λέων πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς “EA- 
λάδος 45. 

Λέων πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς Θεσ- 
σαλονίχης 8. 

Λέων πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς Πε- 
λοποννήσου 12. 

Λέων πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς τοῦ 
Αἰγαίου πελάγους 98. 

Λέων πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς Χεο- 
σῶνος 121. 

Λέων πρωτοσπαθάριος, χανδιδᾶτος καὶ χαρ- 
τουλάριος δ04γ. 

Λέων σεβαστοφόρος, πρωτοδέστης τοῦ φιλο- 
χρίστου δεσπότου 498.. 


Λέων σπαθάριος 523, 5272. 


| Λέων σπαθάριος καὶ χομμερχιάριος 816. 


Λέων σπαθάριος χαὶ χομμερχιάρτιος Θεσσα- 
λονίχης 6. 
Λέων σπαθάριος χαὶ xou: 


δίας 156. 


μερχιάριος Χαλ- 


84 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


Λέων σπαθάριος χαὶ χοιτὴς τοῦ βήλου, ἐξά- 
χτὼρ HA μέγας χουράτωρ τῶν ὀξέων 444. 

Λέων σπαθάριος χαὶ μέγας χουράτωρ τοῦ 
βασιλιχοῦ οἴχου τῶν Μαγγάνων 30. 

Λέων σπαθάριος χαὶ στρατηγὸς ζεφαλλη- 
νίας 109. ; 

Λέων σπαθάριος χαὶ στρατηγὸς τῶν Βου- 
τελαρίων 162α. 

Λέων σπαθάριος καὶ τουρμάρχης ὅ20. 

Λέων σπαθαροχανδιδᾶτος ὅϑθα. 

Λέων σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ χόμης 200α. 

Λέων στράτωρ ὅ49α, 553. 

Λέων σύγχελλος 271. 

Λέων τοποτηρητὴς 220 

Λέων τουρμάρχης 235. 

Λέων ὕπατος D57a. 

Λέων ὕπατος χαὶ πρωτονοτάριος Χαλδίας 
157. 

Λέων ὕπατος, σπαθάριος δθδα. 

Λέων ὕπατος, σπαθάριος καὶ ἔπαρχος Θεσ- 
σαλονίχης 47. ; 

Λέων φύλαξ 587a. 

Λέων ᾿Αγιοχριστοφορίτης πρωτοσπαθάριος 
καὶ χομμερχιάριος 371. 

Λέων ᾿Αλωπὸς 601c. 

Λέων Βατάτζης 610β. 

Λέων Βουνερῆς (ἢ Κουνερῆς) πατρίχιος 611α, 

Λέων Γηράρδος σεδαστὸς 494. 

Λέων Δροσινὸς θ022γ. 

Λέων “Ιχανᾶτος 629. 

Λέων Κουλούχας 648. 

Λέων Λιθοχαστρίτης 655 

Λέων Λουλούχης πατρίχιος 456. : 

Λέων Με.ινὸς σπαθαροδεστιαρίτης 819β. 

Λέων Μωρόχανος 666. 

Λέων Πάμφυλος 671, 672, 673, 674, 675. 

Λέων Πεπανὸς 682. 

Λέων Πιρωνίτης 684. 

Αέων Σγουρὸς σεδαστούπέρτατος 498. 

Λέων Χαμάρετος 697, 698. 

Λογγῖνος μητροπολίτης 208 

Λουχᾶς 830. 

Λουχᾶς ἐπίσχοπος Εὐρίπου 68, 

Λουχᾶς μοναχὸς 2608, 





Λύχαστος σπαθάριος χαὶ ἀναγραφεὺς Πελο- 
ποννήσου 76. 

Μανουὴλ 783. 

Μανουὴλ πατρίχιος καὶ δομέστιχος τῶν βα- 
σιλιχῶν σχολῶν 187α. 

Μανουὴλ ᾿Ατταλειάτης 609%. 

Μανουὴλ Γρανᾶτος βεστιαρίτης 819α. 

Μανουὴλ Διμύρης σεδαστὸς 491 622. 

Μανουὴλ Θεοτύχος 627. 

Μανουὴλ Καμύτζης Κομνηνοδούχας πρωτο- 
στράτωρ 637. ; 

Μανουὴλ Κομνηνὸς πρόεδρος 647a. 

Μανουὴλ Taféuns 691. 

Μαρία θυγάτηρ τοῦ ᾿Ανιώτου 6084. 


| Μαρία πρωτοσπαθαρία nai στρατήγισσα 


1046. 

Μαρία σεδαστὴ 292. 

Μαρία Μαχρεμθολίτισσα, χουροπαλάτισσα 
882. ͵ 

Μαριανὸς 9088. 

Μαριανὸς πατρίχιος χαὶ στρατηγὸς 452. 

Μαριανὸς πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τῶν οἰχια- 
χῶν 488α. 

Μαρῖνος ἀπὸ ὑπάτων καὶ διοικητὴς ὅ86. 

Μαρῖνος ὕπατος, σπαθάριος 565. 

Μαρτύριος 906. 

Μασγὰδ σπαθάριος ὅ8ϑ8ε. 

Μαυριανὸς ἀπὸ ἐπάρχων 35Da. 

Μελέτιος μοναχὸς 262 γ 

Μενέθιος στρατηλάτης 209γ. 

Μηνᾶς 1007. 

Μιχαὴλ 938, 998., 989, 992, 1015, 1018, 
1080, 1082, 1091, 1104. 

Μιχαὴλ ἀνθύπατος, πατρίκιος χαὶ ἔξαρχος 
297. 

Μιχαὴλ ἀσηχρήτις 3054. 

Μιχαὴλ βασιλικὸς μανδάτωρ 414α. 

Μιχαὴλ βασιλικὸς ὀστιάριος καὶ χριτὴς “Ελ- 
λάδος 52. 

Μιχαὴλ διάχονος 247. 

Μιχαὴλ διάκονος, χουθουχλείσιος χαὶ σχευο- ” 
φύλαξ 268. Σ 

Μιχαὴλ διοικητὴς 3202. 

Μιχαὴλ ἐπίσχοπος ᾿Εἰρυθρῆς 137. 



































À Μιχαὴλ ἐπίσχοπος Καμουλιανῶν 154. 

… Μιχαὴλ ἐπίσκοπος Σάμου 140. 
“Μιχαὴλ ἐπίσχοπος ᾿Ωρεῶν 707. 

- Μιχαὴλ κανδιδᾶτος καὶ... τῶν ἐλεοφυτιῶν 
369Y. 

᾿ Μιχαὴλ κουδουχλείσιος 256. 

Μιχαὴλ χουροπαλάτης καὶ χριτὴς 592. 

᾿ Μιχαὴλ μάγιστρος 4105. 

. Μιχαὴλμητροπολίτης Εὐχαίτων 152.153α. 

—._ Μιχαὴλ μητροπολίτης Καρίας 172. 

᾿ Μιχαὴλ νεόφυτος 263 

᾿ Μιχαὴλ νοτάριος 420. 

Μιχαὴλ πατρίχιος 816, 904. 

᾿ Μιχαὴλ πατρίκιος, ἀνθύπατος, βέστης, βε- 

| στάρχης καὶ στρατιωτιχὸς λογοθέτης 220. 

Μιχαὴλ πατρίχιος πρωτοσπαθάριος 451y. 
ΓΜ χορ. πατρίαιος, πρωτοσπαθάριος xai 

4 στρατηγὸς τῶν Θραχησίων 125. 

à Mai πριμιχήριος 4724. 

Μιχαὴλ πρόεδρος 4837. 

᾿ Μιχαὴλ πρωτονοτάριος 4314 

 Μιχαὴ) πρωτοπρόεδρος, χριτὴς 396. 

Ε Μιχαὴλ πρωτοπρόεδρος, ἔπαρχος χαὶ μυ- 

| στικὸς 415. 

Μιχαὴλ πρωτοσπαθάριος 5025, 502e. 

Μιχαὴλ πρωτοσπαθάριος καὶ ἐπὶ τῶν οἰχια- 

ο΄ χῷῶν 448. 

᾿ Μιχαὴλ σεδαστὸς 493. 

Μιχαὴλ σεδαστὸς ὁ τοῦ Δούχα 290. 

πὐμμΑ σπαθάριος 5254, 5330. 

M EN σπαθάριος, βασιλικὸς νοτάριος 4515. 


: va 307. 


| χιαχῶν 442. 

Μιχαὴλ τουρμάρχης 236. 

Μιχαὴλ ᾿Αγρίτης 599. 

Μιχαὴλ ᾿Αντίπαππος βεστάρχης χαὶ προ- 

 νοητὴς ᾿Αθηνῶν 55. 

Μιχαὴλ Βαρὺς κουροπαλάτης 584. 

Μιχαὴλ Βαρὺς μητροπολίτης Τραϊανουπό- 
λέως 12. 

Μιχαὴλ Δούκας πρωτοχουροπαλάτης 3924. 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 85 


Μιχαὴλ Δούχας σεδαστὸς 492. 

Μιχαὴλ Καματηρὸς ὑπρωτονοδελλίσιμος 
419α. 

Μιχαὴχ Καρδιωμάτης 641. 

Μιχαὴλ Μαχρῆς 656. 

Μιχαὴλ Μανουηλίτης 6572. 

Μιχαὴλ Μαυρίχης μάγιστρος, βέστης χαὶ 
χατεπάνω 4108. 

Μιχαὴλ Μοναχίτης ἀνθύπατος 291β. 

Μιχαὴλ Μυραλίδης 665. 

Μιχαὴλ Παχῆς πρωτοσπαθάριος καὶ ταξί- 
αρχος 224. 

Μιχαὴλ Σιαγόπουλος πρωτοσπαθάριος χαὶ 
μυστογράφος- 4117. 

Μιχαὴλ Στυπιώτης ἀνθύπατος, ARE 
rai σπαθάριος 458. 

Νάρσος ἐπίσχοπος 249. 

Νάστος 911. + 

Νήφων ἀρχιερεὺς Νοδογράδου 17176. 

Νιχήτας 817, 931, 9664, 987, 1001, 1098. 

Νιχήτας δικαστὴς Μεσοποταμίας 155y. 

Νιχήτας ἐπὶ τῶν ἀγελῶν 300. 

Νιχήτας ἐπόπτης “Ελλάδος 48α. 

Νιχήτας χομμερχιάριος “Ελλάδος 38. 

Νιχήτας μάγιστοος 409. 

Νιχήτας μάγιστρος, βέστης χαὶ χατεπάνω 
410c. 

Νιχήτας μεράρχης 207. 

Νιχήτας μητροπολίτης ᾿Αθηνῶν 57. 

Νιχήτας μοναχὸς 2626. 

Νιχήτας μοναχὸς χαὶ σύγχελλος 269. 

Νιχήτας πατρίχιος 899. 

Νικήτας πατρίχιος, πρωτοσπαθάριος xai 
στρατηγὸς τῶν Θρᾳχησίων 126. 

Νιχήτας πρωτοδεστάρχης, ἀνθύπατος, χό- 
μης 199γ. 

Νιχήτας πρωτοσπαθάριος, χριτὴς 594, 

πρωτοσπαθάριος αὶ στρατηγὸς 214. 

χαὶ στρατηγὸς 


Νιχήτας 

Νιχήτας πρωτοσπαθάριος 
Ἑλλάδος 48α. 

Νικήτας πρωτοσπαθάριος xai στρατηγὸς Κε- 
φαλληνίας 110. 

Νιχήτας σπαθάριος, δρουγγάριος τοῦ Αἰ- 
γαίου πελάγους 97. 


86 


Νιχήτας σπαθάριος χαὶ δοὺξ Χαλδίας 1584. 

Νιχήτας σπαθάριος xai στρατηγὸς τῶν Θρᾳ- 
χησίων 127. 

Νιχήτας σπαθαροχανδιδᾶτος D39, 548. 

Νιχήτας σπαθαροχανδιδᾶτος, ἐπὶ τοῦ χρυ- 
σοτριχλίνου χαὶ νοτάριος τοῦ φιλοχροίστον 
δεσπότου D94x 

Νιχήτας σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ χαρτου- 
λάριος τοῦ θέματος τῶν [ΚΚιδυρραιωτῶν 
142. ι 

Νιχήτας σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ yaproukd- 
pros τοῦ στρατιωτιχοῦ 5916. 

Νιχήτας στράτωρ χαὶ ἄρχων ᾿Αθηνῶν δ4 

Νιχήτας σύγχελλος χαὶ γχαρτουλάριος τοῦ 
ὑρφανοτροφείου ᾿Ιωνοπόλεως 1596. 

Νιχήτας Καραμαλῆς πρωτοχουροπαλάτης 
387. 

Νιχῆἥτας Μαυροτύρης 661. 

Νιχήτας Μουζάχης 662. 

Νικχήτας Τετραφινὸς 698. 

Νιχήτας Τορνίχης 694. 

Νιχήτας Χωριάτης πρωτοσπαθάριος χαὶ ἐπὶ 
τῶν οἰχιαχῶν 440. 

Νιχηφόρος 944, 948%, 971. 1031. 

Nicefor’s Staurac 2782. 

Νικηφόρος βασιλεὺς χαὶ Σταυράχιος 278. 

Νιχηφόρος βέστης, πραιπόσιτος xai μέγας 
οἰκονόμος τῶν εὐαγῶν 252. 

Νιχηφόρος δεσπότης ὁ Βοτανειάτης 289, 
282α, 282β. 

Νικηφόρος ἐπίσχοπος ζώχου 1796. 

Νιχηφόρος χατεπάνω 195. 

Νιχηφόρος χληριχὸς τῆς Μεγάλης ᾿Εχχλη- 
σίας 21. 

Νιχηφόρος νοτάριος 424α, 

Νιχηφόρος ποιμὴν Ilaviou 316. 

Νικηφόρος πρόεδρος (ἐπίσχοπος) 'Τράλλεων 
189γ. 

Νικηφόρος πρωτοσπαθάριος χαὶ ἐπὶ τῶν oi- 
χιαχῶν 4815, 438, 

Νικηφόρος σπαθάριος χαὶ νοτάριος ᾿Εἰλλά- 
δος D0, ; 

Νικηφόρος ταβουλάριος δῦάα. 

Νικηφόρος Βλαχερνίτης 616. 





K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


Νιχηφόρος Δούχας σεδαστὸς 291, 4966. 

Νιχηφόρος Κάσπαξ σεδαστὸς 490. 

Νιχηφόρος Kastauovirns πρωτοχουροπα- 
λάτης 390. 

Νιχηφόρος ' Ραδινὸς ἐπὶ τοῦ χρυσοτριχλίνου 
539. | 

Νιχηφόρος Zapavrnvés χουροπαλάτης 389 

Νιχόλαος 9684, 969%, 997, 1013, 1068%, 
1108, 1163. 

Νιχόλαος ἀνθύπατος 2974. 

Νιχόλαος ἀρχιεπίσχοπος Ἰζωνσταντινουπό- 
λεως, Νέας Ῥώμης 17. 

Νιχόλαος ἀρχιεπίσχοπος Χίου 100. 

Νιχόλαος βασιλικὸς σχολάριος 223. 

᾿Νιχόλαος βεστάρχης 310. 

Νιχόλαος δεσπότης 298. 

Νιχόλαος χανδιδᾶτος 370%. 

Νικόλαος κανδιδᾶτος χαὶ διοιχητὴς ᾿Εἰλλά- 
δος 40. 

Νικόλαος κουράτωρ, πατρίκιος 981γ. 

Νιχόλαος μάγιστρος χαὶ στρατηγὸς τῶν 
Θρᾳχησίων. 

Νικόλαος μητροπολίτης ᾿Αθηνῶν 58. 

Νικόλαος μοναχὸς nai χαθηγούμενος τῆς 
μονῆς τῶν Παλαιστράτων 182. 

Νιχόλαος νοτάριος 424, 429, 488. 

Νιχόλαος πατρίχιος 459. 


Νικόλαος πριμικήριος, ἐπὶ τοῦ χοιτῶνος, 


χριτὴς ἐπὶ τοῦ Ἵπποδρόμου χαὶ μυστο- 
γράφος 899. 

Νικόλαος πριμιχήριος καὶ ἑδδομάριος 248. 

Νιχόλαος πρόεδρος ᾿Αθηνῶν ὅδα. 

Νιχόλαος πρωτοσπαθάριος 5046. 

Νιχόλαος πρωτοσπαθάριος καὶ μέγας χου- 
ράτωρ 881α, 

Νιχόλαος σπαθάριος 91. 

Νιχόλαος σπαθάριος χαὶ χομμερχιάριος Δε- 
χαπόλεως 1724. 

Νιχόλαος σπαθαροχανδιδᾶτος 536. 

Νιχόλαος στράτωρ καὶ διοιχητὴς ϑ3δὰ. 

Νιχόλαος ὕπατος, χαρτοφύλαξ Κεφαλληνίας 
112. 

Νιχόλαος ᾿Αγιοθεοδωρίτης ὅϑ9ϑα, 

Νικόλαος ᾿Αχάπνης διχαστὴς Ελλάδος 416, 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 87 


Νιχόλαος ᾿Αριστινὸς 606. 

Νικόλαος ᾿Αρταχᾶς χουράτωρ 3815. 

Νιχόλαος Ζωναρᾶς νοδελλίσιμος 1185. 

Νιχόλαος Καλόμαλλος 635. 

Νιχόλαος Καταχαλὼν 646. 

Νόννος 7178, 188, 8526. 

Ξένη μοναχὴ ἣ Κομνηνὴ 261. " 

Πάγχαλος ᾿Αγρίτης 599. 

Πανάρετος ὕπατος 568. 

Πανχάριος τοποτηρητὴς 221. 

Παυλῖνος σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ χατεπάνω 
Μηδίας 177. 

Παῦλος ἀρχιεπίσχοπος Κορίνθου ΤΊ. 

ados διάκονος ai ἀργυροπράτης 244. 

Παῦλος μάγιστρος 418, 

Παῦλος πατρίχιος χαὶ μάγιστρος 410γ. 

Παῦλος πρόεδρος ποίμνης Δαφνίου 61. 

Παῦλος πρωτοσπαθάριος, ἐπὶ τοῦ χρυσοτοι- 
χλίνου, χριτὴς τοῦ “᾿πποδρόμου καὶ στρα- 
τιωτιχὸς λογοθέτης 208 

Παῦλος σπαθάριος χαὶ βεστάργης 0336. 

Παῦλος Μαυροζούμης 660. 

Παιδιώτης 670. 

Πέτρος 8215, 895, 868, 908:. 

Petrus 10576. 

Πέτρος ἀνθύπατος καὶ στρατηγὸς τῶν Θρα- 
χησίων 128 

Πέτρος ἀπὸ ὑπάτων χαὶ πατρίχιος 452. 

Πέτρος διοιχητὴς 3257. 

Πέτρος δοὺξ Ἀντιοχείας ὁ Λι. ελλίσιος 167β. 

Πέτρος ἐπίσχοπος "Apyous 81. 

Πέτρος ἡγούμενος 254. 

Πέτρος μάγιστρος ᾿Αντιογείας 167α. 

Πέτρος ὀστιάριος καὶ πρωτοδέστης τοῦ φι- 

᾿ λοχρίστου δεσπότου 446. 

Πέτρος πρωτοσπαθάριος χαὶ ταγματοφύλαξ 
2937. 

Πέτρος σπαθαροχανδιδᾶτος 541. 

Πέτρος Κ. ιμος 650. 

- Πετρωνᾶς 969. 

᾿ς Πετρωνᾶς ἀχόλουθος 237. 

Πετρωνᾶς ἀπὸ ἐπάρχων 351. 

᾿ Πηλουτῖνος 910, 919. 

᾿ς Πηλουτῖνος πατρίχιος 4498. 





Πλωτῖνος σχολάριος 291. 

Πολύευχτος 542. 

Πολυχρόνιος ὕπατος 572. 

Προχόπιος ὀστιάριος, χουράτωρ 3816. 

ἱΡενουάχιος πρωτοσπαθάριος 509. 

ἱΡίδας ἀπὸ ἐπάρχων 348. 

“Ῥωμανὸς 976. 

ἱΡῬωμανὸς μοναχὸς 2θ0ε. 

ἱἹΡωμανὸς πριμιχήριος χαὶ πρωτονοτάριος 
428. 

ἱΡωμανὸς χαρτουλάριος ὅ88α. 

‘Poyavos Διογένης πατρίχιος, ἀνθύπατος, 
βέστης καὶ στρατηγὸς 629α. ᾿ 

“Ῥωμανὸς Θεοδωρόχανος 626. 

ἹῬωμανὸς Ναθδατόπωλος πρωτοσπαθάριος 
66θα. 

“Ῥωμανὸς Χαλχίτης 696. 

Σάδθας ἀρχιεπίσχοπος Λέ.... 180. 

Σάδδας καθηγούμενος 2536. 

Σάδῥας μητροπολίτης ᾿Αθηνῶν 572. 

Σαμουὴλ ᾿Αλουσιὰν πρόεδρος xai δοὺξ 188“. 

Σα.... διοικητὴς "Avôpou 101. 

Σαπούας πρωτοσπαθάριος 505. 

Severus 10482. 

Σεδῆρος 10483. 

ZiGwv 897. 

Σέργιος 10526, 1189. 

Sergius 10526. 

Σέργιος ἀπὸ ἐπάρχων 355$. 

Σέργιος μάγιστρος, ἀνθύπατος, πατρίχιος, 
πρωτοσπαθάριος καὶ λογοθέτης τοῦ δρό- 
μου 401. 

Σέργιος μάγιστρος, πατρίκιος, πρωτοσπα- 
θάριος χαὶ λογοθέτης τοῦ γενιχοῦ 405. 

Σέργιος μητροπολίτης Κορίνθου 80. 

Σέργιος πατρίχιος καὶ στρατηγὸς 2116. 

Σέργιος πατρίχιος xai τοποτηρητὴς 449. 

Σέργιος πρωτοσπαθάριος δ02γ. 

Σέργιος σϊλεντιάριος δ01α. 

Σέργιος στράτωρ 550. 

Σέργιος Μεσοποταμίτης 662. 

Σισίννιος 908. 

Σισίννιος ἀπὸ ἐπάρχων 848α. 

Σισίννιος ἀπὸ ὑπάτων δ84. 


88 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


Σισίννιος βασιλιχὸς νοτάριος 4310. 

Σισίννιος βασιλικὸς πρόεδρος ᾿Αθηνῶν 53. 

Σισίννιος τοποτηρητὴς 225. 

Σισίννιος πατρίχιος 4δ0α. 

Σισίννιος πατρίχιος χαὶ στρατηγὸς Λυχαν -᾿ 
doù 1544. | 

Σισίννιος σπαθαροχανδιδᾶτος, ἀσηχρήτις χαὶ 
βασιλικὸς νοτάριος ὕὅ48α. 

Σταυράχιος 907. 

Σταυράχιος πατρίχιος χαὶ στρατηγὸς 2114 

Σταυράχιος σπαθάριος καὶ τουρμάρχης Βι- 
ζύης 81. 
ταυράχιος σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ πρωτο- 
"οτάϑιος τῶν χομμερχίων Θεσσαλονίχης 7. 

Στάσιμος βασιλιχὸς χαρτουλάριος χαὶ χου- 
ράτωρ 380. 

Στέφανος 999, 105, 1129, 1139, 1147. 

Στέφανος βεστάρχης ai ἔπαρχος 347. 

Στέφανος πατρίχιος 408. 

Στέφανος πατρίχιος καὶ στρατηγὸς 217,219. 

Στέφανος πραγματευτὴς 467. 

Στέφανος πρεσδύτερος nai βασιλικὸς χληρι- 
χὸς 266. 

Στέφανος πρωτοσπαθάριος χαὶ στρατηγὸς 
“Ελλάδος 48. 

Στέφανος σπαθάριος χαὶ στρατηγὸς Κεφαλ- 
ληνίας 111. 

Στέφανος σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ χάρτου - 
λάριος τοῦ γενιχοῦ λογοθεσίου ὅ91:. 

Στέφανος στράτωρ χαὶ ἀσηχρήτις 552. 

Στέφανος Δαδλινὸς 1067. 

Στέφανος Σταμπ... 689, 

Στέφανος Χρυσοδέργης χαρτοφύλαξ τῆς Με- 
γάλης Exxhnoias 702. 

Στρατήγιος πατρίχιος 4514 

Στρατήγιος πρωτοπρόεδρος 480, 

Στυλιανὸς 1019%. 

Στυλιανὸς δρουγγάριος τοῦ ᾿Οψιχίου 192. 

Στυλιανὸς πατρίχιος 408. 

Στυλιανὸς πρωτοσπαθάριος χαὶ ἐπὶ τῶν δεή- 
σεων 8236. 

Συμεὼν 1095, 1142, 1146. 

Συμεὼν x προσώπου 487. 

Συμεὼν μητροπολίτης Λαοδιχείας 198α, 





Συμεὼν πρόεδρος (μητροπολίτης) Ku£ixou 
1221. 

Συμεὼν ποωτοσπαθάριος 513, 518:. 

Συμεὼν πρωτοσπαθάριος χαὶ δομέστιχος τῶν 
σχολῶν 181. 

Συμεὼν σύγχελλος 210. 

Συμεὼν ᾿Αντιοχίτης, πατρίκιος 604α. 

Συναχέρης 690. 

Σχολαστίχιος χουδιχουλάριος χαὶ χαρτουλά- 
οιος ὅ89. : 

Σωτήριχος πρωτοσπαθάριος χαὶ ἐπὶ τῶν οἰ- 
χιαχῶν 4376. 

Σωτήριχος σχολάριος Τυάνου 1628. 

Σωφρόνιος ἄρχων Ρόδου 145 

Τιμόθεος ἀπὸ ἐπάρχων 355y. 

Τιμόθεος ἐλέῳ Θεοῦ ἀρχιεπίσχοπος Kov- 
σταντινουπόλεως, Νέας Ρώμης χαὶ οἰ- 
χουμενιχὸς πατριάρχης 29. 

Τρύφων ὕπατος 566%. 

ὙὙπάτιος ἀπὸ ἐπάρχων 350, 351. : 

Yrérios στράτωρ χαὶ τουρμάρχης Μαρ- 
μαριτζίου 71. 

Φιλάρετος ᾿Οὔρα... χουροπαλάτης 387. 

Φιλιππιχὸς ὕπατος D58, 569. 

Φίλιππος 916. : 

Φίλιππος μητροπολίτης Παλαιῶν Πατρῶν 
83. 


Φίλιππος Παντεχνῆς 677. 


Φιλόθεος 926, 

Φιλόθεος μοναχὸς 260. 

Φιλόθεος σπαθάριος 5334. 

Φιλόξενος ἐπίσχοπος Μαγνησίας 1312. 

Φλάξδιος 812. 

Φλῶρος 845. 

Focas per. pauc. (αὐτοχράτωρ) 275, 
2754. : 

Fotius 1057x. 

Φωχᾶς σπαθάριος χαὶ στρατηγὸς τῆς Ava- 
τολῆς 1464. 

Φωχᾶς σπαθαροχανδιδᾶτος χαὶ πρωτονοτά- 
exo Πελοποννήσου 75. 

Φωτεινὸς ἀπὸ ὑπάτων 582. 

Φωτεινὸς στράτωρ δ49γ. 

Φωτεινὸς ὕπατος ὅθϑα, δ14. 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOTAAA 


Φωτεινὸς Γρανᾶτος 617. 

Χαμδούνιος χουροπαλάτης 388. 

Χαμτούνης 982. 

Χασάνιος πρωτοσπαθάριος 518. 

Χριστοφόρος χομμερχιάριος 9616. 

Χριστοφόρος σεῤαστοφόύρος 4985. 

Χριστοφόρος Κεντηνάρις πρωτοχρυσοτρί- 
χλινος χαὶ ἀσηχρήτις ὅ98γ. 

Xprorogdgos Τιμωνίτης χριτὴς τοῦ βήλου 
3972, 3978. 


Β΄. AZIOMATA. 


ἀξυδιχὸς Θεσσαλονίχης Ἰωάννης 4. 
ἀδυδιτιχὸς δ΄ Θεσσαλονίχης Λέων 5. 
ἀχόλουθος 237, 238. 
ἀναγραφεὺς Βουλγαρίας Kovoraytivos 119. 
» τῶν Θραᾳαχησίων ᾿Ιωάννης 130. 
» Πελοποννήσου Λύχαστος 76. 
» τοὐῦΧ αρσιανοῦ ΚωνσταντῖνοςΙ5. 





ἀνθύπατος 128, 199y, 220... 295, 296, 297, | 


2974,2976,2977,297à,306, 
401. 4ὅ8.. 458. 6227, 6483. 
ἀντιγραφεὺς 806. 
ἀπὸ ἐπάρχων 199, 348, 3482, 349, 849., 
350, 352, 353, 354, 355, 


584, 585, 586, 586x, 587. 

apo upaton 581. 
ἀργυροπράτης 244 
ἀρχιεπίσχοπος 239, 240, 241, 242, 245. 
᾿Αραβίζης Κοσμᾶς 160. 
Δυρραχίου ᾿Ιωάννης 108. 
᾿Εφέσου Ἰσαὰχ 186. 
Θεσσαλονίχης ᾿Ιάχωβος 8e. 
Κερχύρας Κοσμᾶς 118 
Κορίνθου Παῦλος 77. 
Κύπρου Θεόδωρος 166. 
Κων,πόλεως Γεώργιος 

» Δοσίθεος 21. 


NOV "SENS: y 


89 


ἀρχιεπίσχοπος Κων πόλεως Ἰωάννης 18,183. 
» Ἰωσὴφ 223. 
» Κύριλλος 234. 
» Κωνσταντῖνος] 7α. 
» Νιχόλαος 11. 
» Τιμόθεος 23. 
Aec.... Σάδδας 180. 
Χίου Νιχόλαος 100, 
ἄρχων 361, 377, 543. 
»  xôptnç 298. 
» τοῦ βασιλιχοῦ ἀρμαμέντου Θεοφύ- 
_ λάαχτος 186 
» τῶν αἰδιδιτῶν (ἢ αἰδιλιτῶν :) 299. 
» τῶν χομμερχίων Θεσσαλονίχης Γρη- 
γόριος 3 
᾿Αθηνῶν Νιχήτας 54. 
» Ἑλλάδος Δαργασχάδος 49. 
» Βαγενιτίας Ἱλαρίων 
» Θηῤῶν Καλλονᾶς 68. 
» ΚΚριοταύρου 178. 
» Ῥόδου Σωφρόνιος 145. 
ἀσηχρήτις 1ὅδα, 1774, 301, 302, 802α. 
203z, 304, 305, 305z, 306, 
548, 502. 
» τῆς Νέρδης (ἢ Kéoôns ;) 308. 
autocrator 280. 
αὐγούστα 284, 285. 
βασιλεὺς 281, 2814, 286. 
βεστάρχης 32, 55, 174, 2202, 308, 309, 
310, 347, 5335, 559, 1158. 
» τοῦ ᾿Αγίου "Opous Κωνσταντῖ- 
νος 9. 
βέστης 1558, 290α, 252, 297, 4108, 410ς. 
191. 
βεστήτωρ 1ὅ9α. 
βεστιάριος 899α. 


ψννννν % + 


| βεστιαρίτης 3194, 6407. 
| γενιχὸς χομμερχιάριος 3754, 3762. 
γενικὸς λογοθέτης 403, 404, 406, 408z. 


δέχανος 181. 

δεσπότης 282, 2822, 287, 288, 289, 293. 
29424, 6227, 1176, 1182. 

διάχονος 244, 2444, 245, 246, 247, 2473, 
268, 272. 


90 


διάχονος τῆς Μεγάλης ’ExxAnoias Βασί- 
λειος 97α. 
διδάσχαλος 246. 
διχαστὴς 3634. 
» Ελλάδος Νιχόλαος ᾿Αχάπνης 416." 
» Μεσοποταμίας Νιχήτας 155Y. 
διοικητὴς 9202, 200, 3257; 3259, 566. 


» τῶν ἐπαρχιῶν 3264. 
» “Ελλάδος Νιχόλαος 40. 
» Θεσσαλονίχης ᾿Ιωάννης 32. 


» Ανδρου Σα... 101. 
δισύπατος 3232, ὅ88β, 521. 
δομέστιχος 829α, 461. 605. 
» τῶν βασιλιχῶν σχολῶν 187α. 
» τῶν σχολῶν 187, 188. 
δούχισσα 1042. 
δοὺξ 188%. 
» ᾿Αντιοχείας Πέτρος ὁ Λι.λλίσιος 1678. 
» _?EGéons Βαλδουῖνος 174. 
᾿Εδεσητῶν Βασίλειος 173. 
᾿Ελλάδος Θεόδωρος 39. 
Kañabpias Βασίλειας 
» sis ecstoc 117: 
» Νεαπόλεως Γεώργιος 118. 
δρουγγάριος 189, 190, 191, 193, 193%, 194. 


» τῆς βίγλας 1944. 
» τοῦ Αἰγαίου Ilekdyous Νιχή- 
τὰς 9. 


» τοῦ Θεολόγου 135 
» τοῦ ᾿Οψιχίου Στυλιανὸς 192. 
ἐπίσχοπος 249,2494,2493, 249), 250, 787. 
» ᾿Αγοῶν 149, 150 
» ᾿Αδρανίας (θεοφύλαχτος 179α. 
» ᾿Αθηνῶν ᾿Ανδρέας ὅθα. 
᾿Ιωάννης 56. 
Λέων 568. 
» Αἰγίνης Θεόδωρος 62, θῶα. 
» "Avôpou Λέων (:) 102. 
"Apyous Πέτρος 81. 
Θεόδωρος 82. 
Δαλισάνδου Λέων 144. 
Ἐρυθρῆς Μιχαὴλ 137. 
» Εὐρίπου Λουχᾶς 68. 
» Θήρας 103, 


» » 


» » 


» 
» » 
» 
» 





K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂. 


ἐπίσχοπος ᾿ΚΚαμουλιανῶν Μιχαὴλ 154. 
» Κορώνης (ϑεοδόσιος 88, 89. 


» » Θεόδωρος 682. 
» » ᾿Ιωάννης 90. 
» » Ἰζωνσταντῖνος 91. 


» Κώκχου Νιχηφόρος 1798 

» » Θεόπεμπτος 85. 
» Μαγνησίας Βασίλειος 131. 

{ Φιλόξενος 131%. 

» Μεθώνης Θεόδωρος 92, 98. 
» ᾿Ονωριάδος 179. 

» Πανίου Θεόδωρος 514. 

» Πάρου Κωνσταντῖνος 104, 

» Προθάτου Βασίλειος 18. 

» Προυσιάδος Βασίλειος 164. 
Λέων 168. 

» Σάμου Μιχαὴλ 140. 

» Σινώπης Θεοφύλαχτος 1583. 
» Τράλλεων Θεοφύλαχτος 1395. 
» Χαλχίδος Θεόδωρος 682. 


>» » 


» » 


"+ Χίου Κωνσταντῖνος 99. 
» ᾿Ωρεῶν Κωνσταντῖνος 
» » Μιχαὴλ Τθα. 


ἑδδομάριος 248. 
εἰδικὸς 340, 342. 
» Μιτυλήνης Κωνσταντῖνος 341. 

ἐχχλησέχδιχοι τοῦ ναοῦ τῆς τοῦ Θεοῦ σο- 
φίας 24. 

ἐχ προσώπου 484, 485, 486, 487. 

ἐξάχτωρ 343, 3994, 444, 597. 

ἔξαρχος 1364. | 

ἔπαρχος 297, 344, 345, 346, 347, 415. 
483, 784, 1187, 1188. 

» Θϑεσσαλονίχης Λέων 8y. 

ἐπὶ τοῦ χοιτῶνος 373, 399. 

ἐπὶ τοῦ τριχλίνου D94, 596. 

ἐπὶ τοῦ χρυσοτριχλίνου 208, δ19., ὅϑ2α, 
5934, 5944, 5982, δ98,. 

ἐπὶ τῶν ἀγελῶν 300. 

πὶ τῶν βαρδάρων 307. 

πὶ τῶν δεήσεων 3284, 828β, 402. 

πὶ τῶν οἰχιαχῶν 146,159, 487, 481α͵, 4816, 
481γ, 4515, 458, 488α, 439, 


ὅν. ὅν. ὅν. 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 


439,440, 440%, 441. 442, 
443. 
ἐπὶ τῶν τραπεζῶν 909. 
ἐπόπτης Ἑλλάδος Νιχήτας 49.. 
ἐργαστηριάρχης 861. 
ἡγούμενος 253, 254. 
» τοῦ ᾿Αγίου Γρηγόριος 25ὅ8.. 
» τῆς Νέας Εὐτύχιος 1006. 
» τῶν Στουδιτῶν Θεόδωρος 28. 
» μονῆς τοῦ Στύλου 181. 
θεσμοφύλαξ 5982. 
ἰλλούστριος 3626, 8627, 3625, 363, 3634, 
364. 
illustrius 862. 362z. 
χαγχελάριος 360, 366, 367. 


καθηγούμενος 2536. 
» μονῆς Παλαιοστράτων Νιχό- 
λαος 182. 


» Σαραχηνῆς ᾿Ιωάννης 282. 


χκαίσταρχος 3. 


91 


| χομμερχιάριος Χαλδίας Λέων 156. 





χανδιδᾶτος 4., 40, 202, 2244, 369, 369, 
36965, 3697, 370, 370, | 


393, 504. 
candidatus 368. 
χαρίχης (βασιλιχὸς) 3714. 
χατεπάνω 195, 410α, 410, 410. 
» Μηδίας Παυλῖνος 177. 
χένσωρ 130, 3716. 
χλεισουράρχης Σελευχείας Λέων 147. 
χληριχὸς 255, 2554, 266. 
» τῆς Μεγάλης  Exxanoias Θεόδω- 
ρος 26. 
» τῆς Μεγάλης ᾿Εχχλησίας Νιχη- 
φόρος 21. 
᾿ χομμερχιάριος 375, 376, 377, 3712, 9616. 
» “Ἑλλάδος ᾿Ισίδωρος 37. 
» Νιχήτας 38 
Θεσσαλονίχης Ἰωάννης 4. 
» Λέων 5. 
» ν 30. 
» Ἰωάννης 32. 
» ΚΚωνσταντῖνος 4α. 


ννν ν νυν ν νυ 


Νιχαίας Λέων 1225. 


Δεχαπόλεως Νιχόλαος 179α. 





» Χερσῶνος 
χόὄχχης 497, 198, 199, 199.. 1996. 199.. 
200, 200x"201..202, 323. 
» τῆς χόρτης 203, 204. 205. 
» λαμίας 206. 
χοιαίστωρ 372. 
χοιτωνίτης 314. 
χουξιχουλάριος 818, ϑ78α, 378$, 318,319. 
589, 591. 
χουβδουχλείσιος 201, 256. 257. 268. 
χουράτωρ 380, 3815, 3817, 3815. ὁ 
» τῶν B.... 381. 
» τῶν ὀξέων 445. 
» Κύπρου Βαρνάβας 
χουροπαλάτης 3824, 3825, 388, 384, 386. 
387, 387a, 38176,3877,388. 
389. 391, 392, 4008, 891%. 
χουροπαλάτισσα 382. 
χριτὴς 5110, 393, 394, 395, 3954, 396. 
397, 400 
τοῦ βήλου 1422, 1556, 444, 596. 
ἐπὶ τοῦ Ἱπποδρόμου 208, 399, 399x. 
» Πελοποννήσου 398. 
ν . » 
Ἑλλάδος 402. 
»  BoÂcpoë, Etpuuüivos xai Θεσσαλο- 
νίχης ᾿Ανδρόνιχος 11. 
“Ἑλλάδος 51. 
» Μιχαὴλ 02. 
» χαὶ Πελοποννήσου 95. 
Βασί- 


La = ν ν 


Ka 


» » 
λειος ᾿Ερωτιχὸς 946. 

» Θράχης Κωνσταντῖνος 145. 

χαὶ Μαχεδονίας ζωνσταν- 

τῖνος Σχληρὸς 82. 

ν Ἰβηρίας Ἰωάννης 1772. 

» τῶν Κιδυρραιωτῶν Βασίλειος (Ἔρι- 

os) 1422. 
» τοῦ Χαρσιανοῦ ᾿Αρσάχης 155. 
Κωνσταντῖνος 1556. 


» » 


» » 


| χτήτωρ 400 


λογαριαστὴς 4006. 
» τοῦ βεστιαρίου 4004. 


92 K. M. KONETANTOIIOYAOY 


λογοθέτης 562%. 


» τοῦ γενιχοῦ 405. 
» τοῦ δρόμου 407, 4074, 5924. 
» τοῦ πραιτωρίου 4076. 


μάγιστρος 134, 405, 407, 408, 409, 410, - 


410%, 4105, 4107, 410, 
410:, 410ς, 411. 412. 418. 
» ᾿Αντιοχείας Πέτρος 167. 
μέγας δομέστιχος 492α, 496. 
» κανδιδᾶτος σχολῆς πέμπτης 311. 
» χουράτωρ 881α. 


» » τοῦ βασιλιχοῦ οἴχου τῶν 
Μαγγάνων 80. 
» » τῶν ὀξέων 444, 


» οἰχονόμος τῶν εὐαγῶν 202. 
» χαρτουλάριος τοῦ γενιχιλογοθεσίου 402. 
μεράρχης 201. 
υετρητὴς 4146. 
μητροπολίτης 258, 259. 
» 7 ᾿Αθηνῶν Λέων 59. 


» » Νιχήτας 51. 
» » Νιχύλαος ὃ8 
» » ZéGéac 574. 


» Εὐχαΐίτων Μιχαὴλ 152, 1524. 
» Θηδῶν Γερμανὸς 64. 

» » Κωνσταντῖνος 65. 

» Καρίας Μιχαὴλ 112. 

» Κερχύρας Κωνσταντῖνος 114. 
» , Κορίνθου Βασίλειος 78. 
Γεώργιος 79. 
Σέργιος 80. 

» Κυζίχου Δημήτριος 122ς, 
᾿Ιγνάτιος 122ς. 

» Λαοδιχείας Θεόδωρος 133. 
Συμεὼν 1337. 

» Νιχομηδείας ᾿Ιγνάτιος 122α. 
» Πατρῶν (παλαιῶν) Φίλιπ- 
πος 88. 

(νέων) Κοσμᾶς 67. 
, Πέργης Εὐθύμιος 148. 

» Ῥόδου Γεώργιος 145. 

» Σάρδεων ᾿Ιωάννης 132. 

» Σελευχείας ᾿Ιουλιανὸς 17. 


γ Σμύρνης ᾿Αντώνιος 189. 


» » 


» » 


» » 


» » 


» » 








μητροπολίτης Σμύρνης Κωνσταντῖνος 1392. 
» Ταρσοῦ Κοσμᾶς 148. 
» Τραϊανουπόλεως Μιχαὴλ ὁ 
Βαρὺς 12. 
μοναχὴ 184, 261. ᾿ 
μοναχὸς 182, 260, 2602, 260$, 2607 2605, 
260e, 261 261%, 2616, 262, 
2624, 2625, 262y, 269, 601. 
μυστικὸς 415. 
μυστογράφος 397. 399, 417. 
μυστολέχτης D98, 416. 
vedpuros 263. 
νοτάριος 420, 420%, 421, 422, 423, 4232, 
424, 4244, 425, 426, 429, 
430, 433, 434. 596 
» βασιλικὸς 4315 433, 5482. 
» τοῦ βασιλέως 4324, 5942. 
» τοῦ οἰχιστιχοῦ 4394. 
ν τοῦ σεχρέτου οἰχιαχοῦ, ὅ00. 
» Χαλδίος 158. 
νοδελλίσιμος 4184, 4186. 
ξενοδόχος 436. 
οἰκονόμος 264. 
δριαρίτης Σμύρνης ᾿[ωάννης 138. 
ὀστιάριος D2, 8818, 4082, 446, 447, 448. 
rakativos 4484. 
πανυπερσέδαστος 498. 
παραχοιμώμενος 4486. 
πατριάρχης ᾿Αντιοχείας Βασίλειος 71: 
» Θεουπόλεως, Μεγάλης ᾽Αντιο- 
χείας Θεόδωρος 170 
» oixoupevtx0s Τωάννης 18, 19, 20. 
Δοσίθεος 21. 


» » 


» » Γεώργιος 22. 

» » Τιμόθεος 23. 

» » Ἰωάννης 182 

» » Ἰωσὴφ 224. 

» » Κύριλλος 232. 

» » Κωνσταντῖνος 17. 


πατρίχιος Sa, 86, 141, 115, 125, 126, 
1544, 187a. 211, 211α, 
2118, 220x, 297, 381y, 
3824, 398, 403, 404, 405, 
406, 407, 408, 410, 49 2α, 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 


4149, 4494, 449%, 450, 450x, 
450%, 451, 451%, 4515, 
4517, 4515, 452, 4522, 
4525, 453, 4532, 4535, 
454, 455, 456, 457, 458, 
459, 460, 461, 462, 463, 
464, 465, 466, 502, 507. 
508, 577, 592, 5932, 604, 
6114, 6224, 6487, 804 816. 
833, 904, 905. 
ποιμὴν {Ξε ἀρχιερεὺς) 251. 
» ἘΒρισσοῦ Βασΐξλειος ὃς. 
» Κιτίου 167. 
» Πανίου ᾿Ιωάννης 317. 
.» "» Νιχηφύρος 315 
» Σερρῶν Θεόδωρος 33. 
πραγματευτὴς 467, 468, 469. 
praefectus 10575. 
πραιπόσιτος 252, 470, 612. 
πρεσθύτερος 265, 266, 267, 788. 
» τοῦ ναοῦ ᾿Αγίας Σοφίας 24. 
πριμιχήριος 119, 248, 914. 399, 408, 428, 
471,472, 473,474, 555,624. 
πριμικήριος τῶν ταδουλαρίων 4752. 
πρόεδρος 119, 1882, 341, 345, 401α, 478, 
479, 482, 4822, 483, 4832, 
4836, 4837, 6472, 697. 
» ᾿Αθηνῶν Σισίννιος 53. 
» » Νιχόλαος 552. 
πρόεδρος (ἀρχιερεὺς) ᾿Αθηνῶν (ἀνώνυμος) 
Υ ὅ8α. 


» » ᾿Εφέσου (ἀνώνυμος) 
136. 

» » Λαχεδαιμόνων (ἀνώ- 
νυμος) 86 81. 

» » Κυζίχου Συμεὼν 1226. 

» » Νιχομηδείας (ἀνώνυ- 
μος) 122. 

» » Τράλλεων Νιχηφόρος 
139. 

» » Τυάνων Λέων 153. 

πρόεδρος (ἡγούμενος) ποίμνης Δαφνίου 


Παῦλος 61. 


4 προχαθήμενος Δράμας Καλόγνωμος 34. 








93 


προχαθήμενος Θεσσαλονίχης Ἰωάννης Σπαρ- 
τινός 85. 

προνοητὴς ᾿Αθηνῶν Μιχαὴλ ᾿Αντίπαππος ἢ 
᾿Αντιπάππας 55. 

πρωτοδεστάρχης 149α, 199γ. 

πρωτοδέστης τοῦ βασιλέως 446. 498. 

πρωτοχένταρχος 196. 

πρωτοχουδιχουλάοιος 3783. 

πρωτοχουροπαλάτης 8581, 3892. 3924. 

πρωτοχουροπαλάτισσα 385. 

πρωτοχυνηγὸς 1159. 

πρωτονοξελλίσιμος 418, 419, 419.. 

πρωτονοτάριος 427, 428, 431, 4312. 


» τοῦ βασιλέως 432. 
ν “Ἑλλάδος Νιχηφόρος 50. 
» ΘΞσσαλονίχης Κωνσταντῖ- 
νος 42. 
» χομμερχίων ΘΘθεσσαλονίχης 
Σταυράχιος 17. 
» Πελοποννήσου Φωχᾶς 75 
» Παφλαγωνίας ᾿Ἰμέριος 159. 
» Χαλδίας Λέων 157. 
πρωτοπραίτωρ Ἑλλάδος χαὶ Πελοποννήσου 
ἶ Γρηγόριος Καματερὸς94.94.. 
πρωτοπρύεδρος 312, 396, 415, 475, 476, 
477, 480, 481. 


rpwtocééastos 499. 
πρωτοσπαθάριος 3, 8, 11, 144, 15, 43, 44, 
45, 46, 47, 48, 48x, ὃ]. 
72, 73, 74, 942, 98, 110, 
115, 116, 117, 121, 124, 
125, 126, 1344, 141, 117. 
151, 155, 1552, 208, 212, 
218, 2232, 224, 3235, 329a, 
343,3762.,311a,381,381z. 
394, 395, 397, 399x. 405, 
407, 417, 4376, 4375, 438, 
4382, 439 439. 440, 440z, 
441, 4547, 4532, 502, 5022, 
50265, 502;, 5025, 502:, 
503, 504, 505, 506. 507, 
508, 509, 510, 511, 512, 
5124, 513, 5132, 514 515, 
"517,518, 518, 5186, 5187, 


94 


K. M. KANZTANTOIOYAOY 


5180, 518:, 518c. 5187, 
518. 519. 529, 592, 5922, 
593, 5932, 594, 595, 596, 
597, 5976, 5982, 5986. 
6407 651, 1165. 


πρωτοσπαθαρία 1046. 

ῥαίχτωρ 139, 150, 488, 489. 

σαχελλάριος 4985. 

σϑδαστὴ 292, 294. 

σεδαστὸς 8à, 290. 291, 346, 490, 491, 


492. 492%, 4925, 4927, 
4995, 4932, 4938, 4987, 
494, 495, 496, 496, 4966. 
613, 622, 1083. 


σεθαστοχρατόρισσα 497. 

sebastopdoos 498%. 

σεθδαστουπέρτατος 498. 

σιλεντιάριος 801, 5014, 5015, 5017. 
σχευοφύλαξ 2444, 268. 

σχοίδων 208, 2085, 208). 

σχρινιάριος 208). 

σπαθάριος 5, 8. 30, 31, 41, 42, 48γ, 50. 


97, 106, 107, 111, 120, 193, 
127,156, 1584, 1622, 1722, 
186, 190, 198, 205, 206, 





213, 230, 298, 299, 376, | 


402, 432, 437, 444, 445, 
458, 472, 485, 516, 520, 
521, 522, 593, n23x, 5236, 


524, 5243, 5246, 595, 5953. | 


526, 526%, 527, 5274, 528, 
530, 531, 532, 533, 5334, 


5335, 5387, 5330, 538: | 
565, 5652, 571, 576, 517, | 


590, 5974, 643. 


σπαθαροθδεστιαρίτης 3196. 
σπαθαροχανδιδᾶτος 7, 75, 142, 1717, 1172, 


200%, 203, 228, 229, 232, 
233, 234, 304, 306, 442, 
534, 585, D3bx, ὅϑθα, 537, 
5374, 5376, 5877, 538, 539, 
540, 541, 542, 543, 544, 
545, 546, 547, 548, 591, 
591c, 5944, 657, 1065. 





σπαθαροχουδιχουλάριος Αὔϑα, 669. 
στρατηγὸς 1462, 178, 211, 211., 211β, 


» 


211γ, 212, 213, 214. 215, 

216, 217, 218, 219, 220, 

4528, 580, 580, 6224. 
Αἰγαίου Πελάγους Λέων 98, 
τῶν ᾿Ανατολιχῶν Βασίλειος 147. 
Βοσπύρου ᾿Αρχάδιος 15. 
τῶν Βουχελλαρίων...«.ο 161. 
Βαρδάνης 162. 
τῶν Βουτελλαρίων Λέων 1θ2α. 
Δυρραχίου Ἰζωνσταντῖνος 106, 

107. : 
Ἑλλάδος Νιχήτας 482. 

»- Στέφανος 48 

» νον «λβίας (:) 42. 


» » 


δι τ τσ 43. 
ARC. 41,44,45,46,47. 
» χαὶ Πελοποννήσου (Θεύ- 
δωρος Ja. 
Θεσσαλονίκης Θεόγνωστος 8α,8β. 
» Λέων 8. 
τῆς Θράχης Ἰωάννης 142. 
» Ἀν 
τῶν Θραχησίων Μιχαὴλ 
» Νιχήτας 126.127. 
» Νιχόλαος 129. 
» Πέτρος 128. 
pe NP TES 123, 124. 


Ἵεριχοῦς Θωμᾶς 179. 
Karradoxias Βαλάντιος 151. 
Κεφαλληνίας Νικήτας 110. 


» Στέφανος 111. 
ÿ LS Ter 109. 
τῶν Κιδυρραιωτῶν ..... 141 


Λογγοδαρδίας ᾿Ιωάννης 11. 
Λυχανδοῦ Σισίννιος 1544. 
Πελοποννήσου Λέων 72. 


D ANR 18, 14. 
τῆς Σάμου Θεόγνωστος 1342. 
ν Κωνσταντῖνος ὁ ᾽Αρ- 


γυρόπωλος 184. 
Χερσῶνος Λέων 121. 


στρατήγισσα 1046, 











| BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 95 
στρατηλάτης 209, 209, 2098, 2097, 2095, | χαρτουλάριος τοῦ στρατιωτιχοῦ ὅϑ!]ς. 
209:, 210 210%. » τοῦ θέματος τῶν Κιβυρραιω- 
στρατιωτιχὸς λογοθέτης 208, 220.. τῶν Νιχήτας 142. 
στοάτωρ D4, 71, 135, 8205. 4372, 549, » Παφλαγωνίας ᾿Ιωάννης 159. 
5492, 5495, 549γ, 550, 551, γχαρτοφύλαξ (βασιλιχὸς) 218. 
552, 053, δῦ8.. » τῆς Μεγάλης ᾿Εχχλησίας Στέ- 
στυλίτης τῆς Χίου Γεώργιος 1003. φανος ὁ Χρυσοβέργης 702. 
σύγχελλος 59,243,269,270,271,1595,498;. ν Κεφαλληνίας Νιχόλαος 112. 
ο΄ σύμπονος 5536. : 
σγολάριος 221, 222, 223. Ξ ᾿ 
Ἷ τ ἀν ιν, 1067. Γ΄. FEQTPADIKA ONOMATA. 
σχολάριος Τυάνου Σωτήριχος 1525 Ἅγιον Ὅρος 9. 
ταξουλάοιος θῦά4α. ᾿Αγροὶ 149, 150. 
» *A6%ôoy ᾿Αδρανία 1794. 
ταγματοφύλαξ 2232, 645. 1 ᾿Αθῆναι 88, 54, δῦ, 552, 56, 564, 57. 572. 
ταξιάρχης 224, 2243. 58, 584, 59, 60. 
τοποτηρητὴς 225, 226. 227, 2274, 228, Αἰγαῖον Πέλαγος 96, 97, 98, 982. 
229, 449. | Αἴγινα 62. 62z. 
τουρμάρχης 230, 231, 239, 232, 984, 235, ᾿Ανατολὴ 1462. 
236, 526. ! ᾿Ανατολιχῶν (θέμα) 146. 
» Βιχύης Σταυράχιος 31. "Avôpos 101, 102. 
» Μαρμαριτζίου “Ὑπάτιος 71. ᾿Αντιόχεια 1672, 1675, 170, 171. 
τραχτευτὴς 1237, 1258. ᾿Αραβζη 160. 


᾿ ὕπατος 80, 112, 119. 157, 1995, 2065, |: “Agyos 81, 82. 
| 3294,3622, 401,432, 523a. Βαγενιτία 105. 
524, 5234., 56, 0562, θῇ. | Βιζύη 31. 
5567. 557, 558, 559, 560,  Βολερὸν 11. 
561,561, 9615, 562, 5622,  Βουχελλαρίων (θέμα) 161, 162, 162%. 
5628, 563, 564, 5644, 565, | Βουλγαρία 11. 
5652. 566. 5662, 567,968, Βόσπορος 10. 
569, 570, 571, 572. 573, Δαλίσανδος 144. 
574, 575, 976, 577, 18, | Δεχάπολις 1722. 


1 579, 580, 596, 6407. Δράμα 34. 
ὑπέρτιμος 1362. - | Δυρράχιον 106, 107, 108 
ὑπομνηματογράφος 272. ἜἜδεσα 173, 114. 
φύλαξ 587a. Ἑλλὰς 35 86, 37, 38, 39, 40, 41. 42, 
…_yasrouképros 274, 5047, 588, 5884. 589. 43, 44, 45, 46, 462, 47, 48, 482, 483, 
4 590, 5914, 790. 49, 494, 50, 51, 52, 94, Ja, 945, 95. 

» (βασιλικὸς) 380, 591. ᾿Εἰρισσὸς ὃς. 

ν τοῦ λογοθεσίου 598. Ἔρυθρὴ 137. 

» τοῦ γενιχοῦ λογοθεσίου 401, | "Egecos 136, 1363. 

591. Εὔριπος 68. 
» τοῦ ὀρφανοτροφείου ᾿Ιωνοπό- Εὐχάϊτα 152, 1522. 





λεως Νιχήτας 1598. Θεολόγος 135. 





96 

Θεούπολις (᾿Αντιόχεια) 168.169, 170 171. 

Θεσσαλονίχη 1, 1α, 2, 3. 32, 4, 4x, 5, 6, 
7, 8 82, 36. 8y, 85, 8e. 11 

Θῆδαι 63 64, 65 

Θήρα 108. 

Θράχη 14, 14, 145. 532. : 

Θρᾳκησίων (θέμα) 123, 124, 125, 126, 
127, 128, 1287, 129, 130. 

᾿Ιϑθηοία 1774. 

Ἱεριχὼ 175. 

᾿Ιωνόπολις 1596. 

Καλαῤρία 116, 117, 1172. 

Καμουλιανὰ 124. 

Καππαδοχία 151. 

ἹΚαρία 172. 

ἹΚέρχυρα 113, 114. 

Κεφαλληνία 109, 110 111 112 

Kiévppauoréy (θέμα) 141, 142, 142. 

Κίτιον 167. 

Ἰζόρινθος 77, 78, 79, 80. 

Κορώνη 88. 89, 90 91. 

ΚΚριόταυρος 178. 

Κύζιχος 1222, 122c. 4227. 

Κύπρος 165, 166, 1662. 

Κῶχος 1795. 

Κωνσταντία 119γ, 1198. 

ΚΚωνσταντινούπολις 11, 172, 18. 18α, 19, 
20, 21, 22, 224, 23, 28α. 

Λαχεδαιμονία 84, 85, 86, 87. 

Λαοδίχεια 133, 158α. 

Λογγοδαρδία 115. 

Λυχανδὸς 1944. 

Μαγνησία 131, 181α. 

Μαχεδονία 82. 

Μαρμαρίτζιον 71. 

Μεθώνη 92, 93. 

Μεσοποταμία 155. 

Μηδία 177. 

Μυτιλήνη 341. 

Νεάπολις 118. 

Νέα Ρώμη (Κωνσταντινούπολις) 17, 17a, 
18, 18α, 19, 20, 21, 22, 224 23, 38α. 

Νιχομήδεια 122, 1222. 

Νοδογράδον 1776. 


K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


᾿Ονωριὰς 179. 
᾿Οφίχιον 1228, 1227. 
Πανίον 314,316, 317. 
Πάρος 104. 
Πάτραι (νέαι) 67. 
Πάτραι (παλαιαὶ) 88. 
Παφλαγωνία 159, 15ὅ9.. 
Πελοπόννησος 72, 73, 74, 75, 76, 94, 942, 
946, 95 

Πέργη 148. 
Πόλις ([Κωνσταντινούπολις) 16 
Πρύδατον 13. 
Προυσιὰς 163, 164 
“Ῥόδος 144%, 145. 

- Σάμος 184. 1344, 140. 
Σάρδεις 132. 
Σελεύχεια 17, 1472. 
Σέρρα: 33. 
Σίδη 1432. 
Σιχελία 114%. 
Σινώπη 1586. 
Zuovn 138, 139, 1392. 
Στρυμὼν 11. 
Ταρσὸς 1474, 148, 148. 
Τραϊανούπολις 12. 
Τράλλεις 139%, 139y. 
Τύανα 1526. 153. 
Χαλδία 156, 157, 158, 158%. 
Χαλχὶς 682. 
Χαρσιανοῦ (θέμα) 155, 1554, 1555, 
Χερσὼν 1184, 120, 121. 
Χίος 99, 100, 100%. 
᾿Ωρεὸς 69, 70, 70x. 


Δ΄. MONAI, ΝΑΟῚ K.T.A. 
Μονὴ Aagviou 61. 


» Δοχειαρίου 

᾿᾽Ορόῤξων 1366. 
’Osiou Λουχᾷὰ 66. 
ΠΠαλαιοστράτων 182. 
Σαραχηνῆς 284. 
Zrovdtou 28. 


* ν Ψν L2 LA LA 





τοῦ Σ:τύλον 181, 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 


᾿Αγία Σοφία 24, 25. 
Θεοτόχος τὸ Δαφνὶν 183, 1832. 
» ἣἥ Πάναγνος 185. 
» ñ Περίδοξος 184. 
» τῶν ᾿Αθηνῶν 60. 
Λαύρα τοῦ “Αγίου Σάξδα 176 


᾿“ῬΜεγάλη Ἔχχλησία 26, 27, 21α. 
Τὰ Μάγγανα 80. 
Ε΄. KOMMEPKIA. 

χομμέρχια 218. 

» Αἰγαίου Πελάγους 96. 

» Ἑλλάδος 36. 

» στρατηγίας “Ἑλλάδος 35. 

» Θεσσχλονίχης 1, 2. 


G'. ΤΥΠΟΙ. 
α΄) Θρησκευτικῶν εἰκόνων καὶ 
συμβόλων. 
ΚΑ γιίος ᾿Αναστάσιος ἐν προτομῇ 140. 
Ων ᾿Ανδρέας » 83. 

» ᾿Αντώνιος » 

» ἐν προτομῇ ἀδιάγνωστος 52, 73, 74, 
122c, 147, 1482, 166, 1662, 173, 


200, 203, 217, 236, 239, 253x. 
319, 324, 349, 3448, 377, 496. 
499, 533a, 5337, 5330, 5486, 
587, 638, 666, 127, 131, 736, 
752, 155, 158, 164, 767, 110, 
771, 869, 870, 871, 872, 873, 
875, 876, 877, 971, 1021, 1077, 
1092, 1109, 1110, 1116, 1118, 


| 
| 


| 





1127, 1198, 1199, 1130, 1131. | 


1135, 1137, 1138, 1140, 1141, 


1142, 1143, 1149, 1151, 1168, | 


1174, 1175, 1192. 


580, 695, 713, 890, 983, 1119, 
1120, 1121, 1123, 1124, 1144, 
1153. 

» ἔφιππος ἀδιάγνωστοςβϑ88,1055,1169. 


Ρ»  ᾿Αγίου ἀδιαγνώστου χεφαλὴ 418. 


x ἱστάμενος ἀδιάγνωστος 389, 389a, | 


97 


᾿Αγίων (ἢ βασιλέων) δύο ἀδιαγνώστων προ- 
τουαὶ 254, 722, 770, 1190. 
Aro: δύο ἱστάμενο: ἀδιάγνωστοι: 463. 
περιπλέγδην χρατούμενο: ({Πέ- 
τρος χαὶ Παῦλος :) 113, 1146. 


>» » 


| ᾿Αγίου τύπος ἐξίτηλος 445,962, 1195, 1133. 


᾿Αρχάγγελος ἐν προτομῇ 729. 

5 ἱστάμενος 603, 710, 711. 
᾿Ανάστασις τοῦ Χριστοῦ 7174, 1173. 
Βάπτισμα τοῦ Χριστοῦ 889. 

Ἅγιος Βασίλειος ὁ Μέγας ἐν προτομῇ 164, 
171,658,712,752,1009,1016,1126. 
l'abernà ἀρχάγγελος ἐν προτομῇ 51, 431. 
Γέννησις τοῦ Χριστοῦ 774. 
Ἅγιος Γεώργιος ἐν προτομῇ 138, 196,318, 
3292, 386, 4106, 4148, 419, 432, 
461, 474, 480, 482, 517, 5188, 
518ç,5872,6015, 624,649a, 651, 
6626, 735, 738, 756, 757, 762, 
763, 764, 766, 772, 976, 977, 
978, 979, 980, 981. 
» Γεώργιος ἱστάμενος 337, 338, 390, 
4486, 4925, 499, 599, 612z, 639, 
670+, 6935, 700,753, 982, 1122. 
» Γεώργιος ἔφιππος 260y, 4995. 


- » ai ἅγιος Θεόδωρος ἱστά- 
μενοι 410, 412. 

» Γρηγόριος 6 Θεολόγος ἐν προτομῇ 
1017. 


» Γρηγόριος ὃ Θεολόγος ἱστάμενος 343. 

» » » zai ἅγιος Γε- 
ώργιος ἱστάμενοι 410.. 

» Γρηγόριος ὁ Θαυματουργὸς ἐν roo- 
τομῇ 148. 

» Δημήτριος ἐν προτομῇ 8ε, 119, 149, 
150, 238α͵ 410, 462, 4922, 617, 
619, 620, 643, 677, 726, 732, 
733, 765, 766, 767, 768, 1117. 

» Δημήτριος ἱστάμενος ὃς͵ 262, 262a, 
494, 495, 496, 5978, 630, 6482, 
759, 760, 984, 985, 986, 1114. 

» δΔηρυήτριος ἔφιππος 769. 

» Δημήτριος xai Θεοτόχος ἱστάμενοι 
ἀντωποὶ 1. 


7 


98 K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 


“Ἅγιος Δημήτριος χαὶ ἅγιος Νιχόλαος ἱστά- 
μενοι 371. 

» ᾿Ἐπιφάνειος ἱστάμενος 748. 
Ἐαγγελισμὸς τῆς Θεοτόχου 100β, 339, 
498β, 669, 754, 1141. 

“Ἅγιος Εὐστάθιος ἐν προτομῇ 374. 
» Εὐστράτιος ἐν προτομῇ 334, ὅ98α. 
» » ἱστάμενος 1015. 
᾿Ἡλίας προφήτης ἐπὶ ἅρματος 6004α. 
“Ayros Θεοδόσιος ὁ ἸΚοινοδιάρχης ἐν προ- 
τομῇ 186β, 260 
« Θεόδωρος ἐν προτομῇ 314, 152, 
1524, 110, 1796, 220, 235, 267, 
2977, 305, 320, 360, 4434, 504:, 
518n, 6224, 645,671, 672, 673, 
674, 675, 681, 734, 762, 763, 
966, 967, 968, 969, 970, 1112, 
1113. 
» Θεόδωρος ἱστάμενος 1397, 174,286, 
289, 387, 387a, 587β, ϑ81γ, 588, 
391, 410ε, 488γ, 492γ, 498, 
498, 610, 615, 6474. 653, 690, 
887, 972, 973, 974, 975, 1189. 
» Θεόδωρος ἔφιππος 6616. 
“Αγιοι Θεόδωροι ἱστάμενοι 80. 
» » » δεό- 
μενοι 88. 
Θεοτόχος ἐν προτομῇ θϑα, 153., 201, 2115, 
255,319a, 41, 818,481β, δ18α, 
549, 553a, ὅ91σ, 6544, 6624, 
688€, 727, 1282, 111, 880, 950, 
950%, 1089, 1093, 1185. 
» ἐν προτομῇ βρεφοχρατοῦσα 17,23, 
ῶ8α, 28α.81γ,84, 58, 130 1536, 
218, 294,316, 336,397, 3976, 
4834, 519, 601, 680, 879, 952, 
958, 954, 955 956, 1094 1095. 
» ἐν προτομῇ μετὰ τοῦ βρέφους ἐν 
δίσχῳ ὕϊτα, 168,182,.211γ. 291α, 
498, 545, 664, 723, 852, 859, 
860, 861, 862, 863, 864, 865, 
866, 867, 868, 878, 932, 938, 
934, 935, 936, 937, 938, 929, 
940, 941, 942, 943, 944, 945, 


ἀντωποί, 





946, 947, 991, 1046, 10642, 
1066%, 1085, 1086. 


Θεοτόχος ἐν προτομῇ δεομένη 15, 316, 55a, 


566, 58a, 85, 122%, 1398, 119α, 
183%, 184, 185, 187, 188, 1944, 
257, 292, 305%, 324, 341, 3710, 
3826, 410c, 411, 4284, 4317, 
470, 4936, 497, 518&, 533, 543, 
547, Ὀῦ4α, 6094, 6225, 6236, 
6294, 640+, 662, 6824, 6885, 
6894, 6928, 703, 707, 708, 724, 
725, 1254, 121, 1214, 128, 129, 
731, 732, 733, 154, 135, 186, 
737, 138, 739, 741, 750, 931, 
940, 9484, 9486, 951, 1044, : 
1047, 10634, 10654, 1067a, 
1074, 1075, 1080, 1082, 1083, 
1087, 1090, 1174, 1190. 

ἐν προτομῇ δεομένη μετὰ τοῦ βρέ- 
ous ἐν δίσχῳ 55, 61, 86, 87, 
94, 944, 103, 144, 153, 1776, 
183, 207, 261, 270, 272, 291, 
294, 310, 315, 328, 330, 383, 
396, 4074, 418, 456, 475, 418, 
518, 6014, 605, 672, 614, 618, 


621, 6228, 628, 640, 650, 652, 


685, 68D2, 688, 688, 688c, 
691, 693, 699, 701, 704, 705, 
706, 7248, 7288, 730, 740, 
948}, 1064, 1066x, 1069, 1070, 
1071, 1072, 1073, 1074, 1076, 
1078, 1079, 1084, 1088, 1115. 
ἐπὶ θώχου βρεφοχρατοῦσα 174, 
18, 18α, 19, 20, 21, 22, 59, 
284, 285, 372, 4835, 4894, 604, 
742, 940. 

ἐπὶ θρόνου βρεφοχρατοῦσα 224, 
1424, 1595, 188., 489α, 4836, 
7258, 742,948, 949, 1170, 1189. 
ἐπὶ θώχου χαὶ ἑχατέρωθεν ἅγιός 
τις καὶ Μιχαὴλ ἀρχάγγελος 102. 
ἱσταμένη 2754, 275$, 335, 609β. 
ἱσταμένη βρεφοχρατοῦσα 12, 11, 
91, 134, 249β, 249,, 261a, 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA : 99 


2184, 3431, 399, 415, 418β, 
4288, 457, 479, 5864, 5867, 
647, 6614, 673%, 712714, 148, 
9405, 963, 964. 
Θεοτόχος ἱσταμένη βρεφοχρατοῦσα ἐν μέσῳ 
δύο ἀγγέλων 155$ 
» ἱσταμένη βρεφοχρατοῦσα χαὶ ἅγιός 
τις ἱστάμενος 220α. 
» ἱσταμένη δεομένη 32, 167, 260:, 
346, 546, 5994, 623, 6532, 694, 
7216, 743, 744, 745, 746, 939:, 
9525, 961, 965, 1102, 1103. 
» ἱσταμένη μετὰ τοῦ βρέφους ἐπὶ 
τοῦ στήθους 275, 345, 747, 1101. 
» χαὶ ἅγιος Παῦλος ἱστάμενοι 431. 
» χαὶ ᾿Ιωάννης ὁ Πρόδρομος (ἐν 
μέσῳ, ἄνω προτομὴ ‘Insoë) 6174 
» ταὶ Ἰουστινιανὸς ἱστάμενοι φέρον- 
τες τὸν ναὸν τῆς Αγίας Σοφίας 24. 
ὩΣ" À ἁγία τις ἱσταμένη 882. 
» ‘» »" δεομένη 483. 
Ἅγιος Θεοφάνης ἐν προτομῇ 251 
» Θωμᾶς » 518. 
Ἰησοῦς ἐν προτομῇ 2002, 2786, 278;, 279, 
2794, 2808. 281, 2814, 2816, 
2818, 2817, 282, 2826, 497, 
5994, 874, 1163, 1182, 1183, 
1184, 1185, 1186, 1199. 
n ἰστάμενος 287, 288, 491, 622, 881, 
1176, 1177, 1178, 1179, 1180, 
1181. 
» καθήμενος ἐπὶ θρόνου 2824, 2827, 
283. 
Ἅγιος ᾿Ιωάννης ὃ Πρόδρομος ἐν προτομῇ 
28, 181 (:), 2915, 3952, 427, 
4354, 482, 4987. 5187, ὅϑϑε, 
608, 611, 667, 688:, 726, 749, 
1011, 1134. 
» Ἰωάννης ὁ Πρόδρομος ἱστάμενος 
5185,652,749,1012,1111,1145. 
» Ἰωάννης ὁ Θεολόγος ἐν προτομῇ 
92, 93, 186. 
» ᾿Ιωάννης ὁ Θεολόγος ἱστάμενος 85, 
1364, 242, 744, 993, 994, 995. 








“Ἅγιος ᾿Ιωάννης ὁ Θεολόγος χαθήμενος καὶ 
ἅγιος Παῦλος ἱστάμενος 373. 
» Ἰωάννης ΚΚαλυδίτης ἐν rootou.395. 
» Ἰωάννης ὁ Χρυσόστομος ἐν προ- 
τομῇ 2474, 6179, 686, 688, 739, 
754, 1081, 1019, 1054. 
» ΚΚοδρᾶτος ἐν προτομῇ 131o. 
». Κόνων ἱστάμενος 886. 
Κοίμησις τῆς Θεοτόχου 616. 
ἽἍγιος Κωνσταντῖνος (ὁ Μέγας) ἐν προ- 
τομῇ 155. 
» ΚΚωνσταντῖνος (6 Μέγας) ἱστάμενος 
1024. 
» ΚΚωνσταννῖνος (ὁ Μέγας) χαὶ Ἑλένη 
ἱστάμενοι 683. 
» Λεόντιος ἐν προτομῇ 255a. 
» Μᾶρχος » 298. 
» Μαρτῖνος » 1014. 
» Μεθύξιος ἱστάμενος 1191. 
᾿Αρχάγγελος Μιχαὴλ ἐν προτομῇ 10, 27a, 
1474, 247, 256, 263, 9916, 
311, 3924, 4310, 443, 464. 
518, 5335, 5484, 656, 6572, 
6885, 730, 756, 758, 988, 989, 
1096, 1097, 1098. 1099, 1100, 
1104, 1105, 1132. 
᾿Αρχάγγελος Μιχαὴλ ἱστάμενος 154, 1954, 
2854, 290, 3198, 418., 492, 
493, 516, 600, 6105, 634, 641, 
692:, 6944, 709, 742, 745, 
747, 159, 760, 761, 883, 884, 
990, 991, 992, 11983. 
Μονογράφημα τοῦ ὀνόματος τοῦ Χριστοῦ 
489, 489α. 
“Ἅγιος Νιχήτας ἐν προτομῇ 119, 219, 229, 
234, 548, 987. 
» Νιχήτας ἱστάμενος 392. 
» Νιχόλαος ἐν προτομῇ 27, 100, 129, 
133, 140, 151, 165, 224%, 260, 
6, 293, 317, 3255, 3102, 
3817, 3815, 394, 416, 430, 
458, 459, 460, 4754, 514, 5487, 
591:, 595, 596, 597, 597a. 
624, 6404, 6444, 646, 648, 


100 


649, 689, 724, 725, 746, 750, 
753, 996, 997, 998, 1000, 1001, 
1002, 1003, 1004, 1005, 1006, 
1007, 1008, 1010, 1013, 1045, 
1091, 1139, 1162. 
"Ayros Νιχόλαος ἱστάμενος 248, 481, 598*; 
769. 
»  [lavrehefuwv ἐν προτομῇ 465, 466, 
598, 737, 1020. 
Ἅγιοι Παῦλος καὶ Πέτρος ἐν προτομῇ 258. 
» » » ἱστάμενοι ἔχον- 
τες ἐν τῷ μέσῳ τὸν μητροπολί- 
τὴν Κερχύρας Κωνσταντῖνον 114. 
"Aytos Πέτρος ἐν προτομῇ 167α. 
» Πολύχαρπος ἐν προτουμῇ 139, 1028, 
» Προχόπιος » 9. 
I»  Déééas » 176. 
“Αγιοι Σέογιος ai Βάχχος ἱστάμενοι 4934. 
᾿Αγία Σοφία ἱσταμένη 249, 259. 
Σταυρὸς 75, 81, 102, 122, 122α, 122, 
131, 145, 146, 160, 1724, 269, 
2757, 2755, 3144, 3696, 376%, 
381a, 4375, 4370, 4384, 440, 
5047, 504à, 520, 521. 522, 535, 
5364, 552, 591c, 5924, 593%, 
599$, 609, 858, 925, 1065, 
1154, 1173. 
» διπλοῦς 8, 26, 40, 45, 46, 48, 
484, D3, 54, 68, 69, 70, 71, 
72, 17, 18, 98, 99, 105, 115, 
121, 122:, 134a, 1444, 1554, 
156, 175, 177, 180, 187, 202, 
205, 206, 206%, 214, 228, 243, 
303, 3034, 3274, 331, 332, 344, 
3697, 376,381,3816, 393, 4084, 
4377, 438, 439, 4394, 4404, 
441, 442, 446, 467, 468, 471, 
472, 487, 504, δ04α, 5048, 505, 
506, 507, 508, 510, 526, 5264, 
527, 527a, 528, ὅϑδα, 536, 037, 
5374, 88, 551, 552, 553, 592, 
593, 6104, 657, 772, 912, 913, 
914, 926, 927, 1060, 1061, 
1062, 1064, 1066, 1067. 





K. M. KONETANTOTIOYAOY 


Σταυροειδὲς χύσμημα 333. 


Ayuos Στέφανος ἐν προτομῇ 266,999,1022. 


» Συμεὼν ὁ Στυλίτης ἐπὶ στύλου 100%. 
» ΧΧριστοφόρος ἐν προτομῇ 811α. 
Σύμθῥολον ἀχτινωτὸν 104. 


, B) Βασιλέων. 
᾿Αλέξιος Α΄ ὁ Κομνηνὸς ἱστάμενος 282γ. 
καὶ Εἰρήνη ἣ γυνὴ 
αὐτοῦ ἐν προτομῇ 1181, 1188. 
» Α΄ ὁ Kouvnvôs ai Εἰρήνη ἣ γυνὴ 
αὐτοῦ ἱστάμενοι 1176, 1177, 
1118, 1119, 1180, 1181. 
᾿Λνδρόνιχος Β΄ [Παλαιολόγος ἱστάμενος 281. 


» » 


» ὁ Ἂν » » 288. « 
Βασίλειος Β΄ ὁ Βουλγαροχτόνος ἐν προτομῇ 1 
280. | 
» Β΄ ὁ Βουλγαροχτόνος χαὶ Kwv- 
σταντῖνος Η΄ ἐν προτομῇ 219, 
2794. 1 
Θεοδώρα Δούχαινα Παλαιολογίνα ἱσταμένη 
284, 285. 


᾿Ιουστινιανὸς Α΄ ἐν προτομῇ 1199. 
» Β΄ ἱστάμενος 2756. 
᾿Ιωάννης Β΄ ὁ Κομνηνὸς ἱστάμενος 1176, 
1177, 1178, 1179, 1180, 1181. 
Κωνσταντῖνος ὃ [Πυγωνᾶτος (;) ἐν προτομῇ 
2757. : 
Κωνσταντῖνος τ΄ χαὶ Εἰρήνη ἢ ᾿Αθηναία 
ἐν προτομῇ 218. | 
Κωνσταντῖνος Γ΄ ὁ Πορφυρογέννητος ἐν 
προτομὴ 218γ. 
Κωνσταντῖνος 1΄ ὁ Δούχας ἐν προτομῇ 281, 
281β, 281γ. 
Κωνσταντῖνος 1’ ὁ Δούχας ἱστάμενος 281. 
Κωνσταντῖνος 1B' ὁ Μονομάγος ἐν προ- 
τομῇ 280α, 280β. 
Κωνσταντῖνος Δούχας []αλαιολόγος ἱστάμε- M 
vos θ22γ. 
Λέων Τ΄ καὶ ᾿Αλέξανδρος ἕν προτομῇ 218β. 
Νιχηφόρος B' ὁ Βοτανειάτης ἐν προτομῇ 
282, 282α. ᾿ 
Νιχηφόρος Β΄ ὁ Βοτανειάτης ἱστάμενος 2828. 
Φωχᾶς ἐν προτομῇ 210, 2754. 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 


Βασιλεὺς ἀδιάγνωστος ἐν προτομῇ 271, 
| 1182, 1183, 1184, 1185, 1186. 
᾿ ἀδιάγνωστος ἱστάμενος 283,285a, 
861. 
Βασιλεῖς δύο ἀδιάγνωστο: ἐν προτομῇ Ἱ, 
35, 36, 96, 276, 218. 
» δύο ἀδιάγνωστοι χαθήμενοι 2. 





101 


᾿Αετὸς σπαράσσων ὄφιν 907. 
> . διχέφαλος 41. 
Δράχων 540, 773. 
Κριὸς 908. 
Λέων 722, 855, 857, 1045. 
» πτερωτὸς 142. 
Πτηνὸν 488 (raëx ;), 215, 233 ({περι- 
στερὰ ἢ πέρδιξ), 3716, 512,512, 


À or ah 678, 909 (πέρδιξ ;), 1148. 
Ἰωάννης ἐν προτομῇ 1187. Ταῶς 63, 1225, 513, 518., 539. 
Κοσμᾶς > 1188. 


Σέργιος >» 1189. S) Ποικίλα. 


δ') ᾿Αδήλων. 
Τρεῖς μορφαὶ ἱστάμεναι 1198. 
£') Ζῴων. 


Ἀετὸς 159, 307, 362y, 3625, 5562, 556$, | 


5567, 0646, 910, 1056. 

» (ἰδιάζων τύπος) 845, 846, 847, 
848, 849, 850, 851, 852. 

> σπαράσσων ζῷον 906. | 


Γρύλλος (τρεῖς χεφαλαὶ ἀνθρώπινο: συγχε- 
χολημέναι) 334. 

Δένδρον 221. 

Κόσμημα χυχλοτερὲς 1178. 

Κυπάρισσοι δύο 231. 

Λυχνία ἑπτάφωτος 1179. 


ξζ΄) Τύποι ἐξίτηλοι. 


| 178, 304, 326, 500, 5915, 856, 928, 
1025, 1063, 1068, 1150. 





Z'. EMMETPOI EIITPAHAI.. 
α΄) Στίχοι τρίμετροι lauéinoi. 
1.—’A6pauiou σφράγισμα τῶν γραφῶν τόδε 
1 


ῶ. - “Αγνὲ σχέποις με τὸν πρόεδρον ᾿Εφέσου 


136. 
3.—"Ayvn σχέποις με Νήφωντα Νοβογράδου 
1118. 
4—"Ayvn δρόσιζε Γεώργιον τον Δρόσον 
6232. 


δ.---Αγνὴ σχέπε τῷ σῷ δούλῳ Κωνσταντίνῳ 
8.---Αγνὴ φυλάττοις Κωνσταντῖνον σὸν λάτριν 


1.--Αγνή μοι σχέπε Νιχόλαον βεστάργην 
310. 
8.—"Ayvn γραφὰς Χριστοφόρου {δούλου σχέποις 
935. 


9.---᾿ Αθλητὰ πατρίκιον ᾿Ανδρέαν σχέποις 
465. 


10.—’Avôcovixou σφράγισμα τοῦ Καππαδόχη 
p Lo ἐρᾷ 





102 


K. M. KONXTANTOIOYAOY 


11.---᾿ Ανδουχοίτου (;) Λέοντος ᾿Αλωποῦ τύπος 


6012. 
12.- -᾿ Ανζᾶν rp0edpoy σὸν ὁμώνυμον σχέποις 
θ08. 
198.---᾿ Αριστηνοῦ σφράγισμα τοῦ Νιχολάου 
606. 
14.--᾿ Αρχιστράτηγε Μιχαὴλ λάτριν σχέποις ὃ 
: 92. 
15.--Ἄργων Μιχαὴλ ταγμάτων οὐρανίων 
φρούρει Μιχαὴλ σεῤξαστὸν τὸν......- , 
493. 
16.— Βουλὰς βεβαιῷ Νιχήτα ai τοὺς λόγους 
τηρῷ διχαστοῦ τῆς Μεσοποταμίας 
1δδγ. 
17.— - Γερασίμου σφράγισμα τοῦ Πελαχούδη. a 
ἢ; 
18.--- Γεώργιον δρόσισον ‘Ayvn τὸν Δρόσον 
993 


19.— [Γεώργιον σχέποις με σεμνὲ Παρθένε 
λύχνος γιγώς μοι τοῖς ποσὶ φῶς ταῖς τρίθοις 
998, 994 
20 --- Γραφὰς βεδαιῶ ᾿Ιωάννου Παρίση 
679. 


21.— Γραφὰς βεῤδαιῶ τῆς μονῆς Χρουσοστόμου 


22.— Γραφὰς Λέοντος Λιθοχαστρίτου φέρω 


655. 
23.— Γραφὰς σεβαστοῦ Λέοντος τοῦ Γηράρδου 
μυροδλήτα......- ἐαῦρος ..0. εἷς “δος 
494. 
24.— Γραφὰς χομίζω nai λόγους ᾿Ιωάννου , 
971%. 
25.— Γραφὰς σφραγίζω "Ayariou Ma. «στη 
1128. 
26.— Γραφὰς σφραγίζω χαὶ χρίσεις Εὐθυμίου 
959. 
27.— Γραφὰς σφραγίζω καὶ λόγους Βασιλείου 
940γ. 
28.--- Γραφὰς σφραγίζω χαὶ λόγους ᾿Ιωάννου 
933, 9394. 
29.— Γξαφὰς σφραγίζω χαὶ λόγους Ἱζωνσταντίνου | 
999ε, 1036 
80. --- Γραφὰς σφραγίζω χαὶ λόγους Νιχολάου ᾿ 
1018. 
31.— Γραφὰς σφραγίζω χαὶ λόγους Ρωμανοῦ 5 
910. 
32.— Γραφὰς σφραγίζω χαὶ λόγους Χριστοφόρου 
988γ. 
33.— Γραφὰς σφραγίζω Μιχαὴλ νεοφύτου 
268. 
84 --- Γραφὰς σφραγίζω “Ῥωμανοῦ τοῦ ACTES 


35.— Γραφὰς σφραγίζω ταπεινοῦ Ἰωάννου 


939. 








BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 
36.— Γραφὴ παριστᾷ χαὶ γένος μου xai τύχην 
1 


37.— Γραφῶν τῶν δὲ σφραγὶς Γεωργίου 

. 1035. 
38 --- Γραφῶν σφραγὶς Θεοδώρου πρεσθυτέρου 

. 267. 


11858. 
40.— Δασερούλα φύλαττε τὰς γραφὰς μάρτυς 
975 


41.— Δέσποινα σῴζεις Σπόνδυλον Κωνσταντῖνον 


29.— Γρηγορίῳ μαγίστρῳ τῷ Ταρωνίτη 


42.— Δέσποινα φρούρε: Χριστοφόρον Χοῦμνον 
7 
43.— Δημήτριον. φύλαττε τὸν σὸν ἰχέτην 
: ϑτὅς. 
44..--- Δοῦλον σὸν ὦ Πάναγνε τὸν Σεμνὸν σχέποις 
45.— Δρουγγάριόν με τῆς βίγλας ᾿Ιωάννην | 
Μαχρεμβολίτην δοῦλον ᾿Αγνὴ σὸν σχέποις 
194.. 
46. ---᾿ ᾿Εγὼ σφραγίζω τοὺς λόγους τῶν γραπτέων 
961 


41.--- Ἐγὼ τὸ χῦρος καὶ γραφαῖς χαὶ πραχτέοις 
διχαιοδότου χαὶ χανιχλείου νέμω 
᾿ 5θθα. 


48.— Εἰ βούλει μαθεῖν τὶς εἰμὶ τὴν γραφὴν ὅρα 

| 710 
49.— Εἴης γραφῶν μου χαὶ βίου φύλαξ Κόρη 
50.— Εἰμὶ φύλαξ σοῦ χαὶ γραφῶν εἰμὶ φύλαξ 


51.--- Εἰμὲ φύλαξι... «χαὶ γραφῶν εἰμὶ φύλαξ 
᾿ 1158, 


118. 
53.— "Ex τῆς γραφῆς γνῶθι με τὸν γεγραφῶτα 
120 


52.— Εἴποι σαφῶς γὰρ ἣ γραφὴ τίνος πέλω 


54.—"Exapyos ἐχ σοῦ xai πρόεδρος [Παρθένε 
᾿Επιφάνειος Καματηρός. ὃν σχέποις 


345. 
55.—"Errypapnv σφραγῖδι μὴ ζήτει βλέπων 
119. 
δ6.--- Ἐπισφραγίζοις ἣ ξυνωρὶς μαρτύρων 
Δούχα σεβαστοῦ τὰς γραφὰς Ἰωάννου 
492. 


δ1.--- Ἐπισφράγισμα πράξεών τε χαὶ λόγων 
τοῦ γραμματιχοῦ ἐυγχάνω Κωνσταντίνου 
321. 
δ8.--- Ἐρωτιχοῦ σφράγισμα τοῦ Βασιλείου 
χρίσεις ἔποντος “Ἑλλάδος χαὶ [Πέλοπος 


948 2. 


1. Καὶ τὸ ὑπ᾽ ἀριθ. 90 οὕτω ἀναγνωστέον, 


109 


104 


K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂ 


59.— Ζαδαρειώτου τῶν γραφῶν Ῥρηγορίου 


λογαριαστοῦ, ἀσυρύραλατου τύπος 


4008. 
θ0.--- Ἡσαΐου Ainté Παρθένε σχέποις 
9408. 
61.— Θείαις γραφαῖς ἡμῶν χῦρος ἀδελφιδὸν 
χυροῦντος ἀεὶ ᾿Ιωάννου ᾿Ασαννίου (:) 
ἀφραγισμὸς LE, . 555 δ τς τ οἷν Sete 
608. 
62.— Θεόδωρον σχέποις με τὸν Μεσσαρίτην 
661β. 
63.— Θεοδώρου σφράγισμα Σερρῶν ποιμένος 
33. 
θ64.--- Θρᾳχήσιόν με φύλαττε σὸν ἰχέτην 
ὲ 628. 


65.— Θωμᾶ φύλαττε χλάσματα γραφῆς Kôon 
964, 


606.----Ἰχανᾶτον Λέοντα Παρθένε σχέποις 


629. 
67.—"IAïovotpiou σφράγισμα χαὶ διχασπόλου 
Κιῤυρραιώτου ΤΓρηγορίου τυγχάνω. 
3632. 
68.---᾿Ισαάχιον φύλαττε Δημήτριε μάρτυς 
8θ8α. 
69.----Ἱστῶ σε φρουρὸν τῶν ἐμῶν γραφῶν ἄναξ 
μέγας λογιστὴς. PRE AUS ἘΣ 010 0 DS Ἢ 
1024. 
τῦ .--- Ἰωάννην ἹΚοιτόπωλον μάρτυς σχέποις 
, 6494. 
11.--- Ἰωάννην Iévayve σχέπε σὸν δοῦλον : 
992. 


12.---᾿ Ἰωάννην Χρύσανθον “Αγνή με σχέποις 
101, 101α, 7016, Τ01γ. 


18.---Ἰωάννου χλειστῶν γραφῶν Πιστοφίλου 


θ84.. 
74 ---Ἰωάννου σφραγὶς νέου ξενοδόγου 
75.— Κένσορα Βασίλειον ἢ σφραγὶς γράφει 
RÉTANO ES ὧὐ ὠὐς 0 τ νι κε σεν : 
3716. 
16 — Κλῆσιν τε τιμὴν ἢ γραφὴ προδειχνύει 
1196. 
{1.--- ἸΚύριλλον Νιχόλαε σὸν δοῦλον σχέποις 
1010. 


88.— Kopoÿst : πράξεις χαὶ γραφὰς ᾿Αχινδύνου 
τοῦ Καλαμαρᾶ δύο χαὶ μόνοι στίχοι 
| 631, 632, 633. 
19 — Kôpos προφητῶν χαὶ nn SE 
γραφὰς χυροῦ σφραγιστὰς Ταργανειώτου 


692. 


80.— Κωνσταντίνου σφράγισμα Bpiyya συμπόνου 


81.-- Kovoravrivou σφράγισμα Ἰζασταμονίτου 


644x. 


PT 














BYZANTIAKA MUAYBAOBOYAAA 
82.— Κωνσταντίνου σφράγισμα Πετραγωνίτου 
83.— Κωνσταντῖνος μοναχὸς ὁ ᾿Αδρόνους 


84 — Κωνσταντίνῳ μοι τῷ Μελισσινῷ Κόρη 
ἐπισφαγίζοις τὰς γραφὰς τῷ σῷ τύπῳ 
661%. 
85.— Λάτριν σὸν Παρθένε ᾿Εἰμμανουὴλ σχέπε 


86.— Λέοντα Χριστὲ τὸν σὸν ἰχέτην σχέπε 
3 933%. 
87.— Λόγου μαθητῶν ἀχρύτης σχεποῖτε με 
τὸν τοῦ Νιχαίας Keoxüpas Κωνσταντῖνον 
: ; 114. 
88.— Λόγους σφραγίζω χαὶ γραφὰς ἹἹεράχη 


89.--- Λόγους σφραγίζω χαὶ γραφὰς ᾿Εμμανουήλ 
το 1028. 
90.— Λόγους σφραγίζω χαὶ γραφὰς τοῦ ᾿Ανθίμου 
933$. 
91.— Λόγους σφραγίζω χαὶ ypapas ᾿Γωάννου 
9398. 


92.— Μάρτυς σεβαστὸν τὸν. ....... .«σχέποις 


πιστὸν λάτριν σὸν ἐχ γένους Ἰζαμύτζον (ἢ Καμύτζων) 


93.— Μάρτυς σῷζε σὸν Νιχήταν τὸν λάτριν 


981. 

94.-- Μῆτερ Θεοῦ σφραγὶς xai σχέπη σύ μοι 
952, 953. 

95.— Μιχαὴλ βέστη τῷ Λυχούδῃ μοι: σχέποις 
516. 


96.--- Νικήταν ᾿Αγνὴ τὸν μεράρχην με σχέποις 
97 --- Νιχηφόρον Δέσποινα σὸν λάτριν σχέποις 
98.— Νικηφόρου σφράγισμα χριτοῦ Σερδλίου 
99 -- Νιχηφόρου σφράγισμα τοῦ Βλαχερνίτου 


100 --- Νιχόλαον πρόεδοον Παρθένε σχέποις 


1246. 
101 .--- Νιχολάου σφράγισμα τοῦ Καλομάλλου 
635. 
102.---Ομώνυμον μάρτυς σχέποις Θεόδωρε Γ 
: 912. 
109 .----Ομώνυμον σχέποις. με σὸν δοῦλον μάχαρ 
998, 1004. 
104 .- --.Ομώνυμον σχέποις με μάρτυς σὸν δοῦλον 
973. 


10ῦ.---(Ομώνυμον φύλαττε σὸν δοῦλον μάρτυς 
117. 
106.----Ομώνυμον σχέποις pe Μυρέων pie 


107. ----Ομώνυμον σὸν πρωτομάρτυς με σχέποις 


022. 


105 


106: 


K. M. KQNESTANTOIOYAOY 


108.---Ομώνυμον oôv........ μάρτυς σχέποις 
109 .---.Ομωνυμοῦντα μάρτυς ἰχέτην σχέποις 
| 981. 
110.---Ὁμωνυμοῦντι σὴν γάριν πάτερ δίδου 
1006. 


111.---Ομωνυμοῦντος σφραγὶς εἴης χαὶ φύλαξ 
9 
112 .-- -Ομωνυμοῦντος σφραγὶς ἔσω χαὶ φύλαξ 
113.—"Opa σφράγισμα πρωτοπροέδρου Σίδης 
᾿ 1 


θα. 
114.--- -ΟὉ σοὶ πεποιθὼς πᾶν χατορθοῖ Χριστέ μου 
1038, 1039. 
11.---Ὁ Τυάνων πρόεδρος εὐτελὴς Λέων 
153. 


116.— OÙ σφραγὶς εἰμὶ τὴν γραφὴν βλέπων νόει 
1036, 705, 7054, 108, 709, 712, 714, 715, 717. 
117.— Οὗ σφραγὶς εἰμὶ τὴν γραφὴν βλέπων γνώσῃ 
7 


| 03, 704. 
118.— OÙ σφραγὶς εἰμὶ τὴν γραφὴν γνώσῃ βλέπων 
Ἰοάα, 1058, 707. 
119.— Οὗ σφραγὶς εἰμὶ τὴν γραφὴν ὁρῶν νόει 
03%, 716. 


120.--- Οὗ σφραγὶς εἰμὶ ἢ γραφή Cao) δειχνύει 

: 106 
121.— Οὐ περ σφραγὶς πέφυχα γραφὴ μηνύει 
122.— Πάναγνε Κόρη μητρὸς ἐξ Εὐδοχίας 


Εἰὐδοχίαν σχέποις με τὴν σὴν ἱχέτιν 
σεβαστοχρατόρισσαν ἐχ βασιλέων χλάδου 


491. 
123.— Παρθένε σχέποις σὸν δοῦλον Κωνσταντῖνον 

943. 
124.— Παύλου σφράγισμα τοῦ Μαυροζούμη 

660. 


128 .--- Πίστιν σφραγὶς δίδοσι τοῖς γεγραμμένοις ᾿ 
410 


126.— Πράξεις σφραγίζω Μιχαὴλ τὰς ἐγγράφους 
τοῦ Ἰζαματηροῦ πρωτονοξελλισίμου 
419α. 


127.— Ilpodpoue σχέπε ᾿Ιωάννην τὸν χριτήν 
39542. 
128.— Πράξεις σεδαστῶν Kouvadtou Kortepoÿ 
χαὶ Καλογνώμου προχαθημένου Δράμας 
Πάναγνε χυροῦ μοι Παρθένε 


84, 
129 --- Πράξεις σφραγίζω χαὶ γραφὰς {τοῦδ ᾿Αννίνου 
602. 


180.---- Πρύεδρον ‘Ayvn Λαχεδαιμόνων σχέποις 
86, 87. 
131.— Πρωτοστράτορος τοῦ Καμύτζη πατρόθεν 
RAGE Με ανουηλιτως 5 6 crane 
μητρόθεν Kouvnvodoÿxa τοῦ χρατοῦντος 


NS OT 








as d'A c 
᾿ 


β 
| 
| 
É 





BYZANTIAKA MOAYBAOBOTAAA 


132.— Πτεροῖς Μιχαὴλ Μανουηλίτην σχέπε 


{ |. 


138 --- Πτερύγων τῶν σῶν στρατηλάτα 
τοῦ Καλέργη περιφρούρει γραπτέα 


134.— Σχέποις ποιμένα (ue) Θεόφανες σχέποις 
251 
135.— Σαγιτάριον Νιχήταν ᾿Αγνὴ σχέποις 


136.— Σεδαστουπέρτατον μάρτυς με σχέποις 
Λέοντα Σγουρόν, ἐχ γένους χατηγμένον 


137.— Σὲ φρουρὸν τίθημι Νιχόλαε τριμάχαρ 


138.— Σχέπε με μάρτυς aûv....... Καλαμαρᾶν 
γραφὰς δὲ φρούρησον χαὶ μα... «συμφρονέων 
680. 


139 --- Cxrérou ᾿Αθηνῶν τὸν πρόεδρον [Παρθένε 


140.— Σχέποις πάτερ σὸν Βασίλειον ἱχέτην 
1016. 
141.— Σχέποις Μανουὴλ ᾿Ατταλειάτην Κόρη 
α. 
142.— Zxérouç Que) ᾿Αγνὴ Μιχαὴλ τὸν σὸν ep 


143.— Σχέποις με μάρτυς Δημήτριον σὸν λάτριν 
985. 


144.— Σχέποις Πάναγνε Λέοντα πατρίχιον 
457. 
145.— Σχέποις ὃ μάρτυς ᾿Ιωσὴφ τῷ Bovévvr 
α. 
146.— Σὸν δοῦλον Ἰωάννην Παρθένε σχέποις 


147 — Σὸν ᾿Ιωάννην σχέποις στρατηλάτα με 
1021. 
148.— Σὸν Μανουὴλ Δέσποινα Ταζάχην σχέποις 
691 


149.— Σταυροῦ ζωηφόρου τυποῦσα σημεῖον 
προέδρου Νιχομηδείας. .......... 
122. 


150.— Στέφανον ἐχ γένους. .. .. σχέπε με [Παρθένε 
114 
151.— Συνωνυμοῦντι χάριν μάρτυς παράσγου 


152.— Σφραγῖδα τὴν σὴν Μιχαὴλ πρωτοστάτα 
; ποθεῖ σεβαστὸς Μιχαὴλ ὁ τοῦ Δούχα 


153.— Σφράγιζε μάρτυς τὰς γραφὰς Γεωργίου 
Παλαιολόγου Κομνηνοῦ δίζης χλάδου 


670z. 


154.— Σφραγὶς ᾿Αθηνῶν ποιμένος Νιχολάου 


155.— Σφραγὶς ἀθλητὰ τῷ Λαπαρδᾷ βοήθε! 


107 - 


108 


K. M. KONETANTOIIOYAOY 


156.— Σφραγὶς ἀθχητῆς Θρδῦρα τυγχάνει 
τῷ Bapbx. ere ere RS 
610. 
157.— Σφραγὶς βεδαιοὶ τοὺς λόγους ᾿Ιωάννου 
1011, 
158.— Σφραγὶς γενοῦ μοι χαὶ χράτος Θεοῦ Λόγε 
οἰκτρῷ Μανουὴλ σεδαστῷ τῷ Διμύρῃ 


491, 622. 
159.— Σφραγὶς γραμμάτων Λέοντος τουρμάργχου 
235. 
160.— Σφραγὶς γραφῶν Λέοντος πριμιχηρίου 
555. 
161.— Epoayis γραφῶν μοι μητροπάρθενε Κόρη 
940ε. 
162.— Σφραγὶς γραφῶν μοι Παρθένος παιδοτρόφος 
9405. 
168.--- Σφραγὶς Δαλασσηνοῦ Θεοφυλάχτου 
618α, 
164.— Σφραγὶς ἐπισχόπου ᾿Αγρῶν καὶ ῥαίχτωρος 
149, 150. 
165.— Σφρογὶς ᾿Εἰρισσοῦ ποιμένος Βασιλείου 
ὃς. 
166.--- Σφραγὶς ᾿Ιωὴλ μοναχοῦ τοῦ Γαλάτωνος 
262, 2θ2α. 
167.— Σφραγὶς Kouvnvis εὐχλεοῦς Θεοδώρας 
; 6476. 


168.— Σφραγὶς Kopuivns εὐτελοῦς Κωνσταντίνου 
91. 


169.— Σφραγὶς Λέοντος τοῦ ΠΠεπανοῦ τυγχάνω 


682. 
170.— Σφραγὶς Λέοντος τοῦ Φραγγοπώλου 
: 6952. 
171.— Σφραγὶς Λέοντος τοῦ Χαμαρέτου 
698. 


172.— Σφραγὶς λόγων πέφυχα Παύλου μαγίστρου 
118 — Σφραγὶς Μανουὴλ ἐχ γένους Θεοτόχου j 
174.— Σφραγὶς Μαραπᾶ τυγχάνω Δημητρίου 
118.--- Σφραγὶς Ma....rou Σάδδα καθηγουμένου : 
2538. 


176.— Σφραγὶς Μιχαὴλ ᾿Ωρεῶν ἐπισχόπου 


θα. 
177.— Σφραγὶς Μιχαὴλ εὐτελοῦς διαχόνου 

241. 
118.--- Σφραγὶς Μιχαὴλ εὐτελοῦς Μυραλίδου 

665. 


179.— Σφραγὶς μοναχοῦ Μελετίου {τυγχάνων 
2 


62}. 
180.— Σφραγὶς “Οσίου Λουχᾷ τοῦ Στειριώτου 
66. 
181 — Σφραγὶς ὁ ὁ Χριστὸς χαὶ φυλαχτὴρ χαὶ σχέπη 
ἀναχτύπαιδος δεσπότου Κωνσταντίνου 


χαὶ πορφυρανθοῦς Δούχα Παλαιολόγου θ22γ. 


ll must 


“pb 





Men.” : 


BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 


ΨΥ à État 


cad M, 


de 


182.— Σφραγὶς Πάναγνε Θεοφυλάχτῳ 


183.— Σφοαγὶς Πανίου ποιμένος Ἰωάννου 
91γ. 
184.— Σφραγὶς ΠΠανίου ποιμένος Νιχηφόρου 


αν “νὴ 


185.— Σφραγὶς πέφυχα Μουρμούρη Βασιλείου 
186.— Σφραγὶς πέφυχα Νιχολάου δεσπότου 


187.— Σφραγὶς προέδρου Μιχαὴλ διχασπόλου : 
324. 
188.— Σφραγὶς προέδρου τῆς Κορίνθου Σεργίου 


189.- - Σφοαγὶς ποοέδρου Παύλου ποίμνης Δαφνίου 


190.— Σφραγὶς προέδρου Τράλλεων Νιχηφόρου 


| 317. 
191.— Σφραγὶς Ραδηνοῦ τῶν ζ(ραφῶν "PER er PA 
; 6853. 
192.— Σφραγὶς σεδαστοῦ ᾿Ιωσὴφ Βρυεννίου εἰς 
193.— Σφραγὶς σεξαστοῦ Καματηροῦ πατρόθεν 
Κανταχουζηνοῦ μητρύθεν Βασιλείου 
49θα. 


194.— Σφραγὶς σεξαστοῦ Μιχαὴλ αὕτη Δούχα 








195.— Σφραγὶς σεδαστοῦ Νιχηφόρου τοῦ Δούχα 
291. 

196 — Σφραγὶς σεδαστοῦ Νιχηφόρου τοῦ Δούχα 
ῥίζαν γένους ἔχοντος ἐχ βασιλέων 


4966. 
197.— Σφραγὶς σεδαστοῦ Σπαρτηνοῦ ᾿Ιωάννου 
Θεσσαλονίχης προχαθημένου τόδε νὰ 
198 --- Σφραγὶς σεδαστοῦ Τορνίχη Κωνσταντίνου 
4928. 
199.— Σφραγὶς στρατηγοῦ Στεφάνου perprée οὶ 


900.--- Σφραγὶς Συμεὼν προέδου τῆς [Κυζίκου 
1 
201.— Σφραγὶς τυγχάνω ᾿Αριστηνοῦ γραρμάτωνος 


902 --- ΣΣφραγὶς τυποῦμαι γραμμάτων Γρηγορίου 
9395. 
908.--- Σφράγὶς φυλαχτὴρ τῆς γραφῆς Γεωργίου 
τοῦ νῦν προεδρεύοντος ἐν Κορινθίοις js 


204.— Σφραγὶς φυλαχτὴρ γραμμάτων ἢ ani" ἢ 
8. 


205.— Σφράγισμα Δούχα σεδαστοῦ Κωνσταντίνου 
ὅν περ ἀθλητᾶ ἐχ πάσης βλάδης ῥύου 
| 4925. 
206.— ΣΣφράγισμα μάρτυς τῶν γραφῶν ᾿Ιωάννου 
τοῦ πανσεθάστου χαὶ παραχοιμωμένου 4488. 





110 


K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ 


207.— Σφραγισμὸς χλειστῶν γραφῶν ᾿Ιωάννου 


1012. 
208.— Σώζοις ᾿Αγνή με τὴν σεδαστὴν Μαρίαν 
292. 
209.— Σῴζοις μάχαρ Kuwvatavrivov ἱχέτην 
912α. 
210.--- Σῴζοις με Χριστὲ Κωνσταντῖνον τὸν Φιολίτην 
g 695. 
211.— Σῶτερ βοήθει Φωτεινῷ τῷ ΤΓρανάτῳ 
6173. 
212.— Ταῖς ἱχεσίαις τοῦ μάρτυρος ὦ Λόγε 
Χαμδούνιον φυλαττε χουροπαλάτην 
888. 
213.— Τῇ προέδρου Λέοντος τοῦ Χαμαρέτου 
τυπῶ σφραγΐδι Λακχεδαίμονος τύπον 
091. 
214. Τῇ σῇ χραταιᾷ δεξιᾷ Θεοῦ Λόγε 
Νιχηφόρον φύλαττε τὸν σὸν ἱχέτην 
' * 1031. 


215.— Τὶς εἰμὶ τὴν γραφὴν μνήσθητι βλέπων 
119α. 
216.— Τοῖς γράμμασι Λέοντα Πάμφιλον φέρω 
671, 642. 


217.— Τὸν Βατάτζην Λέοντα Μιχαὴλ σχέποις 
6 


106. 
218.— Τὸν Δομεστιχύπουλον μητροπάρθενε σχέποις 
6228. 
219.— Τὸν Λινίτην πρόεδρον ᾿Αγνὴ Παρθένε 
φύλαττε Βασίλειον τὸν σὸν ἱχέτην 
4832. 


220.— Τὸν Πλευρῆν Γεώργιον σχέποις ue Κόρη 
685 


221.— Τὸν Συλιγούδην μητροπάρθενε σχέποις 
688γ. 

222.— - Τὸν Σχληρὸν ᾿Ανδρόνιχον ᾿Αγνή με σχέποις 
6885. 


223. — Τὸν τῆς Θήρας πρόεδρον Παρθένε σχέποις 
108. 


224.— Τὸν Τορνίκην με Νιχήταν Κόρη σχέποις 
694. 


225.— Τὸν τοῦ Kutiou [lévayve ποιμένα σχέποις 


220.--- Τὸ τῶν γραφῶν σφράγισμα τῶν ᾿Ιωάννου 
ὃν Σαραχινόπουλον ἣ χλῆσις φέρει 
647. 
227.— Τὸν Χορδολίδαν σὸν ὁμώνυμον σχέποις 


228.--- Τοῦ Μωσα. χὰ σφράγισμα τοῦ (Θεοδώρου 
7026. 
229 .--- Τοῦ ‘Pwyepiou σεδαστοῦ [Κωνσταντίνου 


498α. 
230.— Τοῦ Φιλοχαλλοῦς Εὐμαθίου μαγίστρου 


231.— Τύπος σεδαστοῦ ζάσπαχος Νικηφόρου 








PPT 7 





| 
| 
| 
| 


BYZANTIAKA MOAYBAOBOYAAA 


232.— Τῶν γραφῶν Εὐσταθίου σφραγὶς ὑπάρχω 
1032. 


977. 
234,— Τῶν Παγχάλου σφράγισμα γραφῶν ᾿Αγρίτου 
᾿ 599. 


233.— Τῶν θελημάτων σφραγὶς ᾿Ιωάννου 


235 --- Φιλανθρωπινὸς ἐξ αἵματος Αὐσόνων 
νόων τῷ πρώτῳ σοι χυροῖ τὰ πραχτέα 


236.— Φρουρὸς γραφῶν ἔγωγε τῷ Θεοφίλῳ 
ἴα. 
237 — Φύλαχα γραφῶν τῶν ἐμῶν τίθημί σε 
χλῆσιν Tédprevos.........e Sc 
238.— Φύλαξ γραφῶν μοι τῶν νόων ἀρχηγέτης 
988 
939 --- ΦύλαττΞ Χριστὲ Μιγαὴλ σὸν ἱκέτην 
240.— Χριστοφόρου σφράγισμα σεξαστοφόρου 
4988. 


241.—"Q% ὄργανόν σοι Παῦλε ἐμπνεῖ τὴν χάριν 
ñ χεὶρ δούλου" ἔστι τοῦτο μυστήριον 


818. 
ἩΔῚ τ που donne οι ς οὐδεν οὐδοῦ st 
τὸν μυστολέχτην Νιχόλαον ᾿Αχάπνην 
' 416. 
243.—....... 2.......t4s ἢ γραφὴ Nrxnpopou 
στίχους ἔχει σήμαντρον, οὐ σεπτοὺς τύπους 
244—...... χῦρος σε τῶν νῦν πραχτέων 
ἀθλητὰ Θεόδωρος οἷς γράφει xoiver 
9755. 
β᾽) Στίχοι πολιτικοί. 
945.--- Γεώργιον Πανάρετόν με Θεοτόχε σχέπε 
616. 
246.--- Γραφὰς σφραγίζω Κωνσταντίνου Δαλασσηνοῦ τοὐΔούχα 
618β. 


247.— Δοῦλον σχέποις πρωτονοδελλίσιμον ὦ Θεοῦ μάρτυς 
9. 
248.—"Icodoya βοήθει (ue) Πσλιτιχὸν σὸν δοῦλον 
1 
949 --- Κύριε βοήθει τὸν βουλῶντα δι᾽ ἐμὲ διχαίως 


111. 
200.----μώνυμον σὸν φύλαττε Νιχόλαε τρισμάχαρ 
1008. 
251.—‘Ouuivuuov φύλαττε ὦ Γρηγόριε Θεολόγε 
À ; 1017. 


252.— Σφραγὶς γραμμάτων Γαβριὴλ ῥαίχτωρος τοῦ Λιδαδᾶ 
488. 
253 — Σφραγὶς Θωμᾶ πριμιχηρίου τοῦ ᾿Αρταθανείου 
414 


254. — Τρισάγιε Κύριε δοῦλον [με] τῆς Θεοτόχου σῶσον 
τὸν σὸν Δουλοδασίλειον ἐπίσχοπον Ποοδάτου 
13. 


111 


112  K. M. KON3TANTOIHOYAOY, BYZANT. MOAYBAOBOYAAA 


200,4 ve dos lesaro rose es got Μαρίας υἱὲ 
στρογγύλου ἵστημι γραφῶν σὲ τῆς βροντῆς τὸν γόνον 


995 


᾿Επιγραφὰς ἐμμέτρους μὴ πλήρεις ἔχουσι τὰ ὑπ᾽ ἀριθ. 383, 464, 478, 495, 490, 680, 
689, 934, 939γ, 9528, 957, 9704, 974, 9757, 975n, 919, 986, 9936, 999. 1000, 1008, 
1015. 1021, 10614, 10624, 1082, 1083, 1091, 1107, 1111, 1129, 1145, 1146, 1152, 
1155, 1156, 1157, 1159, 1162, 11624 χαί τινα ἀλλα. 


Διορθώσεις εἰς τὸν κατάλογον τῶν μολυβδοβούλλων δημοσιευθήσονται βραδύτερον. 
᾿Αναγχαῖον ὅμως χρίνομεν ἵνα ἀπὸ τοῦδε ὑποδείξωμεν τὰς ἑξῆς : | 

᾽ΛἌριθ, χαταλ. 28, στίχ. 7, ἀντὶ Erovd(r@v) γράφε Στουδί(ου). 

᾽Ἄριθ. 84, στίχ. 9, ἀντὶ χοπτέρου γράφε Κοπτεροῦ. 

᾽Ἄριθ. 84, στίχ. 10, ἀντὶ κύρου μοι γράφε χυροῦ μοι. 

᾽Ἄριθ. 61, otiy. 6, ἀντὶ Il" ἢ [Π΄ éxarovt. γράφε [Α΄ ἢ 1Β΄ ἑχάτοντ. 

᾿Ἄριθ. 66, ἀντὶ Μονὴ ‘Osiou Λουχᾶ (ἐν Βοιωτίᾳ) γράφε (ἐν Φωχίδι. 

ἼἌριθ. 81, στίχ. 6, ἀντὶ Θ΄ ἑκατονταετηρίδος γράφε Θ΄ ἢ [΄ ἑκατονταετηρίδος. 

᾿Ἄριθ. 175, τὸ μολυβδόβουλλον τοῦτο ταχτέον εἰς τὸ Θέμα Νιχοπόλεως. 

"Ag. 181, ἴσως ἀνήχει εἰς τὴν ἐν τῷ Θέματι Ἰζαλαδρίας μονὴν τοῦ Στύλου. 

᾽Ἄριθ, 182, στίχ. 7, ἀντὶ Παλαιστράτων ἠδύνατό τις ν᾿ ἀναγνώσῃ ΚΚαλλιστράτων. 
τὸ πρῶτον ὕμως γράμμα τοῦ ὀνόματος ἐν τῷ μολυδδ, εἶναι σαφὲς Π. 

᾽Ἄριθ. 185, ἴσως ἀνήχει εἰς τὴν ἐν Χάλχῃ ὁμώνυμον μονήν. 

᾽Ἄριθ, 368, στίχ. 1 καὶ 2, ἴσως ἀναγν. Carellu candidatu. 

*Apul. 621, τὸ ἐπώνυμον φαίνεται: ὅτι εἶναι Ἰασίτης. 

᾿Ἄριθ. 636, στίχ. 4, ὁ ὀρθὸς τύπος τοῦ ὀνόματος εἶναι ὡς ἐν τῷ ἀμέσως κατωτέρω 


μολ. ὑπ᾽ ἀριθ. 637 Καμύτζης" μήπως ἐνταῦθα δέαν ν᾿ ἀναγνωσθῇ ἐκ γένους Καμύτζων (:). 


᾽Λριθ. Sc, ἣ ἀπόδοσις τοῦ μολυδδοδούλλου εἰς τὴν ἐν τῷ Θέματι Θεσσαλονίκης ἐχ- 
χλησίαν ἹἹερισσοῦ δὲν δύναται νὰ νομισθῇ ἀσφαλής. 

"Apt. 100β, ἐπειδή, ὡς γνωστόν, χαὶ ἄλλαι μοναὶ ἐχαλοῦντο Νέαι, ὡς ἣ ἐν ᾿Αργο- 
Ad, ἣ ἐν ἹΚωνσταντινουπόλει Νέα Ἐχχλησία ἢ Μονὴ χιλ. διὰ τοῦτο δὲν δύναται νὰ νο- 
μισθῇ ἀσφαλὴς ἢ ἀπόδοσις τοῦ μολ. εἰς τὴν ἐν Χίῳ Νέαν Μονήν. - 
᾿Ἄριθ. 179α, πιθανώτατα τὸ μολ, ἀνήχει εἰς τὴν ἐν Βιθυνίᾳ ἐπισχοπὴν ᾿Αδρανοῦς ἢ 
᾿Αδοιανοῦ. | 

᾽Δοιθ, 197γ, ἴσως εἶναι ἡ ἐν Κύπρῳ γνωστὴ ἐχχλησία Κωνσταντίας. 

᾽Ἄριθ, 482α, ἀντὶ Μουσῇ ἴσως ἀναγνωστέον Μουση(λέμ). 

*Apu, 6094, τὸ μολυδδόδουλλον φέρει σαφῶς ΑΤΤΑΛΘΙΑΤΗΝ χαίτοι ὀρθότερος 


τ - 
εἶναι ὁ τύπος τοῦ ἐπωνύμου ᾿Ατταλειώτης. 


K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥ͂ΛΟΣ 

















G TO MOAYBAOBOYAAON 
TOY AYTOKPATOPOZS ΤΗΣ TPAITEZOYNTOS 
AABIA TOY ΚΟΜΝΗΝΟΥ 
(Ilivaë IL) 


Ἐν τῷ Η΄ τόμῳ τῆς Διεϑνοῦς ᾿Εφημερίδος τῆς Νομισματικῆς ’Ao- 
χαιολογίας σελ. 237-248 ἐδημοσιεύσαμεν ἀπάντησιν εἷς τὴν περὶ τοῦ 
μολυβδοβούλλου τούτου πραγματείαν τοῦ x. Κωνσταντοπούλου, δημο- 

᾿ σιευϑεῖσαν ἐπίσης ἐν τῇ αὑτῇ ἐφημερίδι τόμ. Η΄ σελ. 121-132, ἐν © 
ὃ x. Κωνσταντόπουλος ἐπέχρινεν ἑτέραν πραγματείαν uv περὶ τοῦ 
αὐτοῦ ϑέματος δημοσιευϑεῖσαν ἐν τῷ περιοδικῷ συγγράμματι τοῦ ἐν 
 Κωνσταντινουπόλει Ῥωσικοῦ ᾿Αρχαιολογικοῦ ᾿Ινστιτούτου (τ. VIII) 
… χαὶ ἐν ἰδιαιτέρᾳ συμπληρωματικῇ αὑτοῦ ἐκδόσει δημοσιευϑεῖσαν καὶ 
ταύτην κατὰ τὸν ᾿Απρίλιον τοῦ 1905 ἔτους. 
᾿ς Εἰς τὴν ἀπάντησιν ἡμῶν ταύτην 6 x. Κωνσταντόπουλος Exgive 
 χαλὸν ἵνα ἀπαντήσῃ ἡμῖν ἐν τῷ αὐτῷ τόμῳ τῆς δηϑείσης ἐφημερίδος. 
σελ, 293-322. 
͵ ᾿Επειδὴ δὲ à ἀπάντησις αὕτη οὐδόλως ἔπεισεν ἥμᾶς, ἐνίσχυσε δὲ 
“μᾶλλον εἰς τὸ μὴ μεταλλάξαι ποσῶς Êx τῶν ἐν τῇ ἀπαντήσει ἡμῶν 
᾿ ἐχείνῃ γεγραμμένων, ἀναγχαῖον ἐχρίναμεν, ἵνα τὸ ὕστατον πλέον ἄν- 
ταπαντήσωμεν καὶ κλείσωμεν διὰ παντός, εἶ δυνατόν, τὴν συζήτησιν 
ταύτην. 
᾿ς Μὴ ἐπιϑυμοῦντες ἵνα ἐπαναλάβωμεν τὰ αὐτὰ ἐπιχειρήματα, ἅπερ 
ἱκανὰ. πρὸς τὸν σχοπὸν ἥμῶν καὶ ἀποχρῶντα ἐϑεωρήσαμεν, διότι 
τοιουτοτρόπως ὁδὸν ἐργασίας διανοίξομεν, οἵ δὲ καιροὶ οὗ μενετοί, 
 περιοριζόμεϑα χυρίως εἷς τὰ ἀπαραιτήτως ἀφορῶντα εἷς τὸ προκείμε- 


1127: Γ. II. BETAEPH 


\ - ν᾿ A , 3, Ce: y ἣν τὰ ’ 
Καὶ πρῶτον μὲν συζητητέον ἂν ἣ ἔμπροσϑεν εἰκὼν παρίστησι 
Ἁ 5» # - Lcd ’ nn “ # 
τὸν αὑτοχράτορα τῆς Τραπεζοῦντος Δαβίδ, ἢ τὸν προφητάναχτα Aa- 
βίδ, δεύτερον δὲ ἂν ἣ πρὸς τὰ δεξιὰ τῆς εἰκόνος ἐπιγραφὴ δηλοῖ 
Δαβὶδ τὸν Κομνηνόν, ἢ τὸν προφητάναχτα Δαβίδ. 

Τῶν δύο τούτων ἐξακριβουμένων ἀποχρώντως, λύεται καὶ τὸ προ- 
κείμενον ζήτημα, διότι τὰ λοιπά εἶσι δευτερεύοντα. 

Εἴπομεν ἐν ταῖς προηγουμέναις ἡμῶν πραγματείαις, ὅτι À εἰκὼν 
παρίστησι βασιλέα στολὴν βυζαντινοῦ αὑτοκράτορος φέροντα μετὰ τῶν 
κχρεμαμένων διακριτικῶν προπενδουλίων, εἰκονιζομένων διὰ σφαιρι- 
δίων καταληγόντων εἷς σχῆμα σταυροῦ, ὅπερ ἀριδήλως σημαίνει, ὅτι 
πρόκειται περὶ χριστιανοῦ βασιλέως, καὶ οὐχὶ περὶ ἄλλου μὴ γινώ- 
σκοντος μηδὲ τιμῶντος τὸν σταυρόν. 

Ἔν τῇ παρούσῃ περιστάσει ἄρα ἔχομεν ἐνώπιον ἡμῶν ἐν τῇ εἷ- 
χόνι τοῦ μολυβδοβούλλου τὸν βασιλέα τῆς Τραπεζοῦντος Δαβίδ, φέ- 

6 € # φ 5» - \ A À Led 
ροντα, ὡς ἡγεμόνα Βυζαντινόν, οὕτως εἰπεῖν, τὴν στολὴν Βυζαντινοῦ 
βασιλέως τοῦ XV αἰῶνος. 

\ e € » € ᾽ς“ € »ν 2 9 5 “- \ , - 

Καὶ αὕτη ὑπῆρξεν ἣ ἰδέα ἡμῶν ἀπ᾽ ἀρχῆς καὶ μέχρι τοῦδε παρα- 

LA € 2 A \ LA ε # AJ Lé . - 
μένει À αὐτὴ καὶ ταύτην ὑπεδείξαμεν διὰ διαφόρων Βυζαντινῶν εἶκό- 
νῶν ἐν Κωνσταντινουπόλει, "Ad, Ἱερουσαλὴμ καὶ ἀλλαχοῦ, δογμα- 
τικὸν πλέον τύπον φερουσῶν. 

Ὃ x. Κωνσταντόπουλος ὅμως ἀπέναντι ταιαύτης ἀριδήλου καὶ σα- 
φοῦς ἐξηγήσεως προβάλλει παράδοξον πάντως ὑπεκφυγὴν μᾶλλον ἢ 
ἐξήγησιν. 

Παραδέχεται ἕν πρώτοις ὅτι ἣ ἐν τῇ ᾿Ανατολικῇ ᾿Εχκλησίᾳ καὶ 
ἐν εἰκόσι τῶν ἐκκλησιῶν ἀκόμη καὶ ἐν αὑτῷ τῷ παρ᾽ ἡμῖν συνήϑει 
Ψαλτηρίῳ ! τῷ περιέχοντι τὴν εἰκόνα τοῦ Προφήτου, oùyi βεβαίως 
κατὰ φαντασίαν ἄπειροκάλων ᾿«κοινῶν χειρωνάκτων τῶν νεωτέρων 
χρόνων », ὡς διατείνεται ὃ x. Κωνσταντόπουλος, ἄλλ᾽ ἀνδρῶν ἀκολου- 
ϑούντων παλαιὰν καὶ γεραρὰν παράδοσιν ?. 


1. Τὸ παρ᾽ ἡμῖν Ψαλτήριον μετὰ τῆς εἰκόνος τοῦ προφήτου Δαβὶδ εἶναι τὸ 
δεύτερον ἑλληνικὸν βιβλίον τὸ διὰ τοῦ τύπου δημοσιευϑὲν ἐν Μεδιολάνοις κατὰ 
τὸ 1481 ἐκ χειρογράφου εἰκονογραφημένου κώδικος τοῦ XII αἰῶνος. 

2. Παρὰ τοῖς διασῳζομένοις᾽ καλλιτεχνικοῖς μνημείοις τῆς ᾿Ανατολῆς ἀρι- 
δήλως καταφαίνεται ὅτι πᾶσαι ai ἱεραὶ παραστάσεις καὶ εἰκονίσεις ἐγένοντο οὐχὶ 


TO MUAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 115 


᾿Επειδὴ ὅμως τοῦτο δὲν συντελεῖ εἰς τὸν σχοπὸν αὑτοῦ, ἐπιϑυμεῖ 
δὲ ὅπως παριστᾷ À εἰκὼν τὸν Προφήτην, κατέφυγεν εἷς τὴν τολμηρὰν 
ὄντως ἰδέαν ὅτι οἵ Βυζαντινοὶ τεχνῖται παρίστων τὸν βασιλέα ᾿Ισραὴλ 
ὡς χριστιανὸν βασιλέα, κεκοσμημένον διὰ τοῦ σημείου τοῦ σταυροῦ. 

Εἷς ἀνεύρεσιν δὲ τοιούτων εἰκόνων παραλείπων τὸ Βυζάντιον, τὸ 
᾿ πλῆρες λαμπρῶν εἰκόνων καὶ παραστάσεων, ἐποχῆς ἀχμαιοτάτης, παρα- 
λείπων τὰς ἀχροπόλεις τοῦ Χριστιανισμοῦ, ἔνϑα ἤχμασαν καὶ εἶργά- 
σϑησαν οἱ δεξιώτεροι καλλιτέχναι τοῦ Βυζαντίου κατὰ τὸν μεσαίωνα, 




























» παραλείπων λέγω τὰ χυριώτερα ταῦτα κέντρα, παραπέμπει ἡἣμᾶς εἷς 
τὸν Τροῦλλον τοῦ ᾿Αγίου Μάρχου ἐν Βενετίᾳ, εἰς τὸ Πάνορμον τῆς 
᾿ Σικελίας καὶ ζωγραφίας χειρογράφων χωδίκων, ἔνϑα διατείνεται, ὅτι 
ἀνευρίσκει δῆϑεν τοιαύτας παραστάσεις τοῦ προφήτου Λαβίδ, ὁμοίας 
δῆϑεν ταῖς τῶν βυζαντινῶν αὐτοχρατόρων καὶ ἑπομένως καὶ τῇ ἐπὶ 

τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου παραστάσει τοῦ βασιλέως καὶ αὑτοκρά- 
τορος τῆς Τραπεζοῦντος Aafiô, ὅπερ διὰ τὸν ind ἐπιστήμονα εἶναι 
ὄντως ἀνεξήγητον. : 

Εἷς τὰς τοιαύτας ὑπεκφυγὰς ἀναγκαζόμεϑα χάριν τῆς ἐπιστημονι- 
χῆς ἀληϑείας ἵνα προσχαλέσωμεν αὐτὸν ὅπως ἴδῃ καὶ μελετήσῃ τὰς 
σοβαρὰς καὶ κανονικὰς παραστάσεις τοῦ προφητάναχτος Λαβὶδ τῆς 
Μονῆς τῆς Χώρας ἐν Κωνσταντινουπόλει, τῆς Μονῆς τοῦ Aagviou 
ἐν ᾿Αϑήναις, τοῦ Ὃ σίου Λουχᾶ ἐν Φωκίδι ᾿, αἵτινες παρουσιάζουσιν 
ἀναμφισβήτητον καλλιτεχνικὴν ὑπεροχὴν ὥς πρὸς τὴν ἐντελῆ ἀχρίβειαν 
τῶν ὑπὸ τῆς ἐχκλησίας ἁγιασϑέντων τύπων, εἰχονιζομένου τοῦ προ- 
φητάναχτος Δαβίδ, ὡς πάντοτε, διὰ βασιλικοῦ μανδύου - χλαμύδος χαὶ 
χορώνας ἢ διαδήματος ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, ἄνευ ὅμως προπενδουλίων 
rar ἐλευϑέραν βούλησιν τοῦ καλλιτέχνου, ὡς τοῦτο παρατηρεῖται ἐν τῇ Δύσει, 1 
ἀλλ᾽ ἐπὶ τῇ βάσει ἀπαραβάτου τύπου καὶ ὅρων ὑποδεδειγμένων ὑπὸ τῆς ἐκκλη- 
, καϑ᾽ οὖς ἐκαλλιεργήϑησαν τύποι τῶν εἰκόνων ἐν γένει, οἵτινες κατ᾽ ἀρχὰς 
χαϑωρίζοντο προφορικῶς καὶ δι᾽ ὑποδειγμάτων, προϊόντος δὲ τοῦ χρόνου 
διδασκαλίας γρσπτῆς ἐν εἴδει ἐγχειριδίου «Αὐϑεντικοῦ» καλουμένου. 

Τὰ ἐγχειρίδια ταῦτα ἐν χρήσει ὄντα παρὰ τοῖς Βυζαντινοῖς χαλλιτέχναις ἐμ- 
εἴχον ὑποδείγματα εἰχόνων ἐκ παραδόσεων διασωϑέντα καὶ καϑαγιασϑέντα 
ὑπὸ τῆς ᾿Ανατολικῆς ᾿Ορϑοδόξου ἐκκλησίας, ἐξ οὗ καὶ παρατηρεῖται ὅτι ἐν τῇ 
Woee ὑφίστατο καὶ πρὸ τοῦ χρόνου εἰσέτι τοῦ χωρισμοῦ τῶν ἐχχλησιῶν δια- 
φορὰ ἐν ταῖς παραστάσεσι τῶν ἱερῶν εἰκόνων. 

1. N. Ποχρόβσκης «Τοιχογραφίαι ἀρχαίων ναῶν», Μόσχα 1890 σελ. 31-36. 


116 Γ. II. BETAEPH 


(ἐλλοβίων) καὶ σημείων σταυροῦ, ὡς καὶ τοὺς κάτωϑεν εἰκονογραφη- 
μένους διὰ κινναβάρεως χειρογράφους βυζαντινοὺς κώδικας ἤτοι: 
Τὸ Εὐαγγέλιον τῆς Ρωσσάνης τοῦ 527 ἕτους !, ἔνϑα εἰκονίζεται 6 
προφήτης Δαβὶδ 22 τὸ ὅλον φορὰς ? φέρων ἐπὶ τῆς κεφαλῆς κορώναν ὃ 
ὁμοίαν ἐκείνῃ, τὴν ὁποίαν βλέπομεν εἷς τὰς ἐν τοῖς καϑ’ ἡμᾶς Ψαλ- 
τηρίοις εἰκόνας τοῦ προφήτου Δαβίδ, καὶ τοιοῦτον μανδύαν πορφυ- 
ροῦν, ἕν εἶδος χλαίνης βασιλικῆς, ἐπὶ πλουσίου χιτῶνος, κρατῶν διὰ 
τῆς ἀριστερᾶς χειρὸς ἀναπεπταμένον χύλινδρον, ὡς οὗτος παρίσταται 
ἐπὶ τῶν μωσαϊκῶν τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει ἐκχλησίας τῆς ᾿Αγίας 
Σοφίας, ἤτοι κατὰ τὸν καϑιερωμένον ὕπὸ τῆς ἁγιογραφίας τρόπον “, 
ἔνϑα εἰσὶ γεγραμμέναι ai προφητεῖαι, ὡς τοῦτο ἐντέλλονται καὶ τὰ 
πρακτικὰ τῆς VII Οἰκουμενικῆς Συνόδου, ἐν οἷς γίνεται λόγος περὶ 
τῶν παραστάσεων τῶν προφητῶν τῶν ἐπὶ τῆς εἰκόνος, τῆς οὔσης 
ἀνηρτημένης πρὸ τῶν βασιλείων τῆς Κωνσταντινουπόλεως ὅ, καίπερ, 
ὡς φαίνεται, κατὰ τὸν IV-V αἰῶνα, οἵ προφῆται οἵ προφητεύσαντες 
περὶ τῆς ἐλεύσεως τοῦ I. Χριστοῦ εἰκονίζοντο χρατοῦντες καὶ ἄνεῳγ- 
μένας βίβλους ἢ Ψαλτήρια. ᾿Ενταῦϑα ἐπὶ μιᾶς τῶν παραστάσεων τοῦ 
προφήτου Δαβίδ, παραπλεύρως αὑτοῦ τίϑεται ἣ γνωστὴ ἐκ τοῦ καϑ᾽ 


ἡμᾶς Ψαλτηρίου Σαμβύκη ‘, ἄνευ ὅμως ἴχνους προπενδουλίων, καὶ on- 


μείων σταυροῦ. Ἔν δὲ τῷ κώδικι τούτῳ παρατηρεῖται ὅτι τὰ χαρα- 


1. Oscar de Gebhardt et Adolph Harnak «Evangeliorum Codex Grae- 
cus purpureus Rossanensis» in 4° Leipzig 1880. Οὔσωφ «Codex Rossanen- 
sis» ἐν τοῖς ἔργοις τῆς ἐν Μόσχᾳ ᾽Λρχ. ᾿Εταιρείας 1881 τ. IX φυλ. 1. 

2. Ν. ΤΙοκρόβσκης «Τὸ Εὐαγγέλιον ἐν τοῖς εἰκονογραφημένοις βυζαντινοῖς 
καὶ δωσικοῖς μνημείοις» Πετρούπολις 1892 σελ. ΧΙ. 

3. Ch. Daremberg et Edm. Saglio «Dictionnaire des antiquités Grec- 
ques et Romaines» Paris p. 1522. 

4. Adolf Bauer and Joseph Strzygowski, Eine Alexandrinische Welt- 
chronik. Text und Miniaturen eines Griechischen Papyrus der Sammlung 
W. Goleniscew. Mit Doppeltafeln u. 36 Abbildungen im Texte, Wien 1905. 

5. ‘Ie. Συν. σελ. 804 «.. .τὴν πρὸ τῶν βασιλείων λέγω εἰκόνα ἐγείραντες, 
ἐν à τῶν ἀποστόλων καὶ προφητῶν ἀναϑέμενοι τὰς ἰδέας; καὶ τὰς τούτων περὶ 
τοῦ Κυρίου ἐγγράψαντες φωνάς». ; 

6. Τὸ μουσικὸν τοῦτο ὄργανον, ξβραϊστὶ λεγόμενον Σαβεκά, ἣ καϑ᾽ ἡμᾶς 
ἄρφα ἢ ἄρπα, ἣ μὲ χορδὰς ἀνίσου μεγέϑους ἧτο ἐν χρήσει ἀποκχλειστικῶς παρ᾽ 
“Ὀβραίοις καὶ Αἰγυπτίοις καὶ εἰδικῶς ἐλέγετο Ψαλτήριον, ἐξ οὗ καὶ à βίβλος τῶν 
ψαλμῶν τοῦ προῳφ. Δαβὶδ ὠνομάσϑη « ψαλτήριον». 


δον RS ET δ. 


Σὸν Ὥστ ν 





PA. MT AD UP UN et I 


= γν 





TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 117 






























᾿ χτηριστιχὰ τοῦ πρυφήτου Δαβὶδ εἰσὶν ὅλως διάφορα τῶν τοιούτων ἔκ 
τῶν μεταγενεστέρων καὶ γνωστῶν ἣμῖν εἰκονογραφημένων κωδίκων᾽" 
 ἐνταῦϑα 6 προφήτης Λαβὶδ εἰκονίζεται φέρων κόμην ὑπόφαιον, τὸν 
+ δὲ πώγωνα ὅδλόκληρον καὶ μέλανα ". 

Τὸ où σμιχρὰν ἀξίαν ἔχον ὑπὸ ἔποψιν τῶν ἀρχαίων ἀμφιέσεων 
 Συριαχὸν Εὐαγγέλιον τῆς Λαυρεντιανῆς βιβλιοϑήκης" τῆς Φλωρεντίας 
— ὑπ’ ἀριϑ. 56, ὅπερ ἐγράφη ὑπὸ τοῦ μοναχοῦ ῬΡαβούλα κατὰ τὸ 586 
1 ἔτος. ‘Evraÿda οἵ προφῆται εἰχονίζονται μὲ δυϑμὸν ὅλως ἀρχαῖον, 
| ai τὸ περίεργον πάντων, ὅτι ai ἀμφιέσεις αὐτῶν οὐδόλως διαφέρου- 
; σιν ἐκείνων τῶν ἀμφιέσεων, τὰς ὅποίας τινὲς σήμερον καλοῦσι κατα- 
᾿ χρηστικῶς ἐξ ὑπερμέτρου πάντως ζήλου ἀμφιέσεις βυζαντινάς. 

Τὸ Εὐαγγέλιον τῆς ἐν Πετρουπόλει Αὐὑὐτοχρατορικῆς βιβλιοϑήκης 
ὑπ᾽ ἄριϑ. 21 VIII-IX αἰῶνος, ἔνϑα εἰκονίζεται 6 προφήτης Δαβίδ, 
φέρων μὲν βασιλικὸν μανδύαν καὶ διάδημα, ἄνευ ὅμως προπενδου- 
λίων καὶ σημείων σταυροῦ. 

᾿ς Τὸ Εὐαγγέλιον τοῦ XI αἰῶνος τῆς ἔϑν. βιβλ. τῶν Παρισίων (Supp. 
… Gr. 914)", ἔνϑα ὃ προφήτης Δαβίδ, ὡς ἐστεμμένη κεφαλή, φέρει τὸ 
σύνηϑες διάδημα προσόμοιον τῷ τῶν Ῥωμαίων Ὑ πάτων καὶ τῶν 
᾿ς πρώτων βασιλέων τοῦ Βυζαντίου, ἄνευ ὅμως προπενδουλίων καὶ ση- 

_ μείων σταυροῦ. 

τς Τὸ Ψαλτήριον τῆς βιβλ. τῶν Παρισίων ὕπ᾽ ἄριϑ. 139 ἔργον IX-X 
αἰῶνος, τοῦ ὁποίου ἣ βυζαντινὴ καταγωγὴ διαμφισβητεῖται ὑπὸ τοῦ 
— Waagen, ἔνϑα εἰχονίζεται 6 προφήτης Λαβὶδ ὡς γέρων ὄρϑιος, ἐν 
 ἀμφιέσει ὁμοιομόρφῳ τῇ τῶν Ρωμαίων Ὑ πάτων καὶ παραστάσει ἐμ- 
“ pavruwÿ καὶ πομπώδει κατὰ τὸ ἔϑος τῶν Ρωμαίων αὑτοχρατόρων ὃ, 
ὅτε ἐνεφανίζοντο οὗτοι ἐνώπιον τοῦ λαοῦ, κρατῶν διὰ μὲν τῆς ἀρι- 
nm στερᾶς χειρὸς ἀνεῳγμένον Ψαλτήριον, διὰ δὲ τῆς δεξιᾶς εὐλογῶν. ’Ev 


4 1. Τὸ πρῶτον κατὰ τὸν IX αἰῶνα ὃ προφ. Δαβὶδ ἤρξατο εἰκονιζόμενος μετὰ 
πώγωνος λευχοῦ καὶ μετὰ τύπου αὐστηρῶς ξηροῦ. 

1 2. N. Ποχρόβσκης «Τὸ Εὐαγγέλιον ἐν τοῖς eixovoyoapnuévois Bubavt. καὶ 
…. ‘Pos μνημείοις» σελ. XXVII. Henri Bordier «Description des peintures 
‘dans les manuser. Grecs de la Bibliothèque Nationale» Paris 1883 p. 221. 
᾿ 3. Ὁ N. Κονδακὼφ ἐν μὲν τῷ δωσικῷ κειμένῳ τῆς ἱστορίας τῆς eixovo- 
γραφίας αὐτοῦ τὴν εἰκόνα ταύτην χαρακτηρίζει ὡς παράστασιν πομπώδη κα 
᾿ς πανηγυριχήν, ἐν δὲ τῷ γαλλικῷ ὡς ἀνάρρησιν τοῦ προφ. Δαβίδ. 


118 Γ. II. BETAEPH 


ἑτέρᾳ εἰκόνι παρίσταται ὃ προφήτης Δαβὶδ γονυκλινὴς ἐνώπιον τοῦ 
ϑρόνου τοῦ Κυρίου, ἀπαραλλάκτως ὡς βλέπομεν τὸν αὐτοχράτορα 
᾿Ιουστινιανὸν προσευχόμενον, φέρων καὶ τὸ ἔκ μαργάρων διάδημα, 
ἄνευ ὅμως προπενδουλίων καὶ σημείων σταυροῦ. 

Τὸν ἐφάμιλλον ὑπὸ ἔποψιν. καλλιτεχνίας Κώδ. τῆς Παλ. Γραφῆς 
καὶ τοῦ Ψαλτηρίου ἔκ τῆς Βατικανῆς βιβλ. τοῦ τμήματος τῆς βασιλίσο- 
σης Χριστίνης ὑπ᾽ ἄριϑ. 1 τοῦ IX-X αἰῶνος. 

Τὸ ἐξαίσιον ἐπίσης ὑπὸ καλλιτεχνικὴν ἔποψιν Ψαλτήριον τῆς ᾿Αμ- 
βροσιανῆς βιβλ. τοῦ Μιλάνου ὑπ᾽ ἄριϑ. 54 τοῦ Χ αἰῶνος. Θ  - 

Τὸ Ψαλτήριον τῆς Βερβεριανῆς βιβλ. ὑπ᾽ ἄρ. 202 τοῦ XII αἰῶνος. 

Τοὺς δύο κώδ. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου ἐκ τῆς ᾿Αμβροσιανῆς 
βιβλ. ὑπ’ ἄριϑ. 49-50 τοῦ ΙΧ αἰῶνος. 

Τὸν μέγαν “Ἑλληνικὸν Κώδ. τῆς Παρισ. βιβλ. ὕπ᾽ ἄριϑ. 923 τοῦ 
IX αἰῶνος, ἔκ τῶν ζωγραφιῶν τοῦ ὁποίου δύναταί τις σαφῶς νὰ σχη- 
ματίσῃ ἰδέαν τῶν ἀρχαίων παραστάσεων τῶν προφητῶν καὶ τῶν πα- 
τριαρχῶν, τὰ πρότυπα τῶν ὁποίων ÉXAVOVLOE καὶ À ἡμετέρα ἔκχλησία 
διὰ τῆς παραδοχῆς τῶν τύπων αὐτῶν, ἁπαραλλάχτως ὡς παρεδέχϑη 
τοὺς τύπους τῶν ἁγίων εἰκόνων ἐκ τοῦ γνωστοῦ Βασιλειανοῦ (ὡς ἐκ 
τοῦ αὑτοχράτορος Βασιλείου τοῦ II) μηνολογίου τοῦ Χ αἰῶνος. 

Τὸ Ψαλτήριον τῆς Βατικανῆς βιβλ. ὕπ᾽ ἄριϑ, 12 ἐν δυσὶ τόμοις 
ΧΙ αἰῶνος, καϑ'᾽ ὅλα προσόμοιον ὡς πρὸς τὸ καλλιτεχνικὸν μέρος τῇ 
᾿Οχτατεύχῳ τῆς αὑτῆς βιβλιοϑήκης, καὶ ἔνϑα εἰκονίζεται ὃ προφήτης 
Δαβὶδ ὡς προσευχόμενος, ὡς ὕμνῳδός, ὡς προφητεύων, ὡς ἄναξ, ὡς 
ἀντιλήπτωρ, ὡς κρούων τὴν σαμβύκην κλπ. 

Τὸ Ψαλτήριον τῆς αὑτῆς βιβλ. προσόμοιον τῷ κώδ. τῆς βασιλίσ- 
σης Χριστίνης, Palat. ὕπ᾽ ἄριϑ. 381 τοῦ ΧΙ αἰῶνος, καὶ τοῦ ὁποίου 
ἣ πρώτη εἰκὼν παριστᾷ τὸν βασιλέα τῶν Ἑ βραίων Δαβίδ, φέροντα 
ἐρυϑρὸν χιτῶνα καὶ χυανῆν χλαμύδα, κρούοντα δὲ τὴν μεγάλην 
“Ἑβραϊκὴν τρίγωνον ἼΛρπαν τὴν ἑβραϊστὶ Σαβεχά. 

Τὸ σπουδαιότατον ὑπὸ καλλιτεχνικὴν ἔποψιν Ψαλτήριον τῆς Βερ- 
βεριανῆς βιβλ. τοῦ ἔτους 1177 καὶ ὑπ’ ἄριϑ. 902, ἐκ τῶν ἑπτὰ εἶκό- 
νῶν τοῦ ὁποίου ἣ πρώτη παριστᾷ τὸν προφήτην Δαβίδ, ἱστάμενον 
ἐπὶ τοῦ ϑρόνου, φέροντα δὲ κατὰ τὸ ἀξίωμα αὑτοῦ βασιλικὴν ἀμφίε- 
σιν καὶ χριόμενον ὑπὸ τοῦ Σαμουήλ' ἣ δευτέρα παριστᾷ ἐπίσης τὸν 





; 
. 
4 
: 





PRET Can 


Ci à ul nc cat 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 119 


προφήτην Δαβὶδ ἱστάμενον ἐνώπιον τοῦ ϑρόνου τοῦ Κυρίου, êxret- 
νοντα τὰς χεῖρας, ὅπως λάβῃ τόμον ἐκ τῶν χειρῶν τοῦ ἸἸ1. Χριστοῦ, 
φέροντα δὲ βασιλικὸν πορφυροῦν μανδύαν, διάδημα ἔκ μαργάρων καὶ 
ἐρυϑρὰ βασιλικὰ πέδιλα κεκοσμημένα ἐπίσης διὰ μαργάρων ἣ τρίτη 
παριστᾷ τὸν αὑτὸν προφήτην Δαβίδ, φέροντα τὴν αὑτὴν ὥς ἐν τῇ 
προηγουμένῃ εἰκόνι ἀμφίεσιν βασιλέως, καὶ ἣ τετάρτη παριστᾷ τὸν 
προφήτην χρούοντα τὴν σαμβύκην. 

Τὸν χωδ. τοῦ Koou& Ἰνδικοπλεύστου ἔκ τῆς Βατικανῆς βιβλ. ὕπ᾽ 
ἄριϑ. 699 καὶ τὸ ἀντίγραφον αὐτοῦ ἐκ τῆς Λαυρεντιανῆς βιβλ. plut. 
9 χώδ. ὕπ᾽ ἀριϑ. 28, ἔνϑα δύναται νὰ ἴδῃ τις εἰκονιζομένην ὅλην τὴν 
χορείαν τῶν προφητῶν. 

Τὸν βασιλικὸν κώδ. Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου τῆς Παρισινῆς βιβλ. 
ὕπ᾽ ἀριϑ. 510, ἔνϑα εἰχκονίζεται 6 αὐτοχράτωρ Βασίλειος καὶ ἣ αὗτο- 
χράτειρα Εὐδοκία μετὰ τῶν υἱῶν αὑτῆς Λέοντος καὶ ᾿Αλεξάνδρου 
(880-585), ἐπίσης καὶ 6 προφήτης Δαβὶδ ἐν συνήϑει μὲν ἀμφιέσει βα- 
σιλικῇ καὶ διαδήματι, ἄλλ᾽ ὅλως κατὰ διάφορον μορφὴν τῆς τοῦ αὖ- 
τοχράτορος Βασιλείου. 

Τὸν χώδ. τῶν ὅμιλιῶν Ἰακώβου περὶ τῆς παρϑένου τῆς Βατικανῆς 
βιβλ. ὕπ᾽ ἀριϑ. 1126 τοῦ ΧΙ-ΧΤΙ αἰῶνος. 

Τὸν κώδ. Ψαλτηρίου XIII αἰῶνος ἐκ τῆς βιβλ. τῆς ἐν "Ado Ἵε- 
ρᾶς Μονῆς τοῦ Βατοπεδίου ὕπ᾽ ἄριϑ. 608, ἔνϑα καὶ μονογράφημα εὕ- 
θηται τῆς λέξεως προφήτης ὅλως πρωτότυπον : ΓΕ 

Ἐν ὅλοις τοῖς ἕνδεκα ἀνωτέρω κώδιξιν 6 προφητάναξ Δαβὶδ εἶχο- 
νίζεται ἄνευ προπενδουλίων (ἐλλοβίων) καὶ σημείων σταυροῦ. 

Τὸν κώδ. τῆς Παρισινῆς βιβλ. ὕπ᾽ ἄριϑ. 1208 τοῦ XI-XIT αἰῶνος ", 
ἔνϑα ἐν μιᾷ εἰκόνι τῆς ἀναλήψεως τοῦ Ἴ. Χριστοῦ παρίσταται ὃ προ- 
φήτης Δαβίδ, φέρων μανδύαν ἐν εἴδει χλαμύδος καὶ τιάραν ἐπὶ τῆς 
χεφαλῆς, καὶ διὰ μὲν τῆς ἀριστερᾶς χειρὸς χρατεῖ εἰλητήριον (τόμον) 


1. D’Agincourt LI. Lenoir Archit. Monast. t. I p. 288 Paris 1852. 
Henri Bordier « Description des peintures dans les manuser. Gr» Paris 
1883 p. 149-150.—"Eoya τῆς ἐν Μόσχᾳ ᾿Ἄρχ. “Ἑταιρείας τ. XI, quÀ. 2, σελ. 45. 
R. de Fleury <La St-Vierge» pl. LXXI.— N. Κονδακὼφ Ἱστορία τῆς Βυζαν- 
τινῆς καλλιτ. καὶ eixovoye. δώσ. κειμ., Ὀδησσὸς 1876 σελ. 222.— N. Ποχρόβσχης 
«Τὸ Εὐαγγέλιον ἐν τοῖς εἰκονογραφημ. μνημείοις» σελ. 432-461. 


120 T. II. BETAEPH 


ἀναπεπταμένον, ἔνϑα γέγραπται « ἀνέβη Ô Θεὸς ἐν ἀλαλαγμῷ, Κύ- 
ριος ἐν φωνῇ σάλπιγγος» Ψαλμ. XLVI, 6, διὰ δὲ τῆς δεξιᾶς εὐλογεῖ" 
ἐν ἑτέρᾳ εἰκόνι παριστῶνται Ô προφητάναξ Δαβὶδ μετὰ τοῦ αὐτοκρά- 
τορος Κωνσταντίνου τοῦ Πορφυρογεννήτου, φέροντες καὶ ἐνταῦϑα, 6 
μὲν προφητάναξ Λαβὶδ τὸν συνήϑη βασιλικὸν μανδύαν καὶ διάδημα 
ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, ἄνευ προπενδουλίων καὶ ἄνευ σημείων σταυροῦ, ὃ δὲ 
αὐτοχράτωρ Κωνσταντῖνος σάκκον μετὰ λώρου καὶ στέμμα  αὐτοχρα- 
τορικὸν μετὰ τῶν διαχριτικῶν ἐκείνων σημείων τῶν Βυζαντινῶν αὗτο- 
χρατόρων --- τῶν προπενδουλίων --- ἔκ μαργάρων ἕκατέρωϑεν τῶν χρο- 
τάφων κρεμαμένων καὶ κατερχομένων μέχρι τοῦ πώγωνος, AREA AE 
των δ᾽ εἷς σχῆμα σταυροῦ. 

Τὰς εἰκόνας, ἐν ὅλαις ταῖς παραστάσεσιν ἐκείναις, ἐν αἷς εἶκονί- 
ἵεται ἣ ἐπὶ τῶν ἀποστόλων ἐπιφοίτησις τοῦ Πνεύματος τῆς ᾿Αληϑείας, 
χαὶ ἔνϑα, ὅλως χωριστὰ ἄπὸ τοὺς καϑημένους ἐν ἡμικυκλίῳ δώδεκα 
ἀποστόλους, ὃ προφήτης Δαβὶδ εἰκονίζεται ἐν σκοτεινῷ σπηλαίῳ, ὡς 
μὴ ἀνήκων εἷς τὴν ὁλομέλειαν τῆς ἱερᾶς συνόδου τῆς Νέας Διαϑήκης, 
ἱστάμενος ὄρϑιος ἔν πλήρει ἀμφιέσει βασιλικῇ φέρων ἐπὶ τῆς χκεφα- 
λῆς κορώναν 2 ἀπαραλλάκτως ὡς βλέπομεν τὸν προφήτην Δαβὶδ εἶκο- 
νιζόμενον ἕν τοῖς καϑ’ ἥἣμᾶς Ψαλτηρίοις, μετὰ μόνης τῆς διαφορᾶς 
ὅτι ἐνταῦϑα, ἀντὶ ἄρπας, χρατεῖ διὰ τῶν δύο χειρῶν του μέγα μαν- 
δήλιον, ἐντὸς τοῦ ὁποίου ἐναποτίϑενται 12 εἰλητήρια (τόμοι ἢ ἄλλως 
εἰλητά). 

Τοιαύτας ἀπαραλλάχτους παραστάσεις εἴδομεν ἐν ἹΙερουσαλὴμ καὶ 
ἐν ὅλαις ταῖς ἐν ἌΛϑῳ ἐκκλησίαις ἐχτὸς τῆς Μονῆς τοῦ Βατοπεδίου 
καὶ ἐπὶ εἰκόνων XVI, XVII καὶ XVIII αἰῶνος ἐκ τῆς συλλογῆς τοι- 
ούτων τῆς ἐν ΠΙετρουπόλει ᾿Ακαδημίας τῶν ἐπιστημῶν ὃ καὶ ἐπὶ ἄρ- 
γυροῦ καλλιτεχνικωτάτου καλύμματος Εὐαγγελίου XII αἰῶνος περιελ- 


1. Ποιούμεϑα διάκρισιν μεταξὺ στέμματος (στεφάνης), διαδήματος. κορώ- 
νας, τιάρας, μίτρας καὶ καισαρικίου. 

2. Ὃ προφήτης Δαβὶδ ἐνταῦϑα εἰκονίζεται ἀπαραλλάκτως ὡς εἰκονίζεται ὁ 
βασιλεὺς Πρώδης ἐν τῷ Βατικανῷ Βασιλειανῷ Μηνολογίῳ τῇ 29 Δεκεμβρίου 
xai ἐν τῷ κώδικι l'onyogiou τοῦ Θεολόγου τῆς ᾽Εϑν. βιβλ. Παρισίων ὑπ᾽ ἀριϑ. 
510 φυλ. 137 εἰκὼν 67. 

3. N. Ποκχρόβσχης «Τὸ EdayyéMov ἐν τοῖς εἰκονογραφημένοις μνημείοις» 
σελ. 454-456, --- Πρόχορωφ «Χριστιανικαὶ ἀρχαιότητες» Μόσχα 1863-1864. 








TS iii 


᾿ 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. ΤΡΑΠΕΖ. AABIA 121 


ϑόντος πρό τινων ἐτῶν εἷς τὴν κατοχὴν τοῦ ἐν Aovôtvo Μουσείου, 
φωτοτυπίαν τοῦ ὁποίου κατέχομεν ". 

᾿Επὶ τέλους παραπέμπομεν εἷς τὸ ἀξιόλογον σύγγραμμα Die by- 
zantinische Psalterillustration im Mittelalter von J. J. Tikka- 
nen Bd.I. Die Psalterillustration in der Kunstgeschichte, Hel- 
singfors 1895, ὡς ἐπίσης καὶ εἷς τὸ εἰκονογραφημένον σύγγραμμα τοῦ 
Ed. Beissel Vaticanische Miniaturen, Freiburg Breisgau 1893. 

Διεξερχόμενος οὕτω καὶ μελετῶν τὰς προμνημονευϑείσας ὕφ᾽ ἡμῶν 
χυριωτέρας καὶ αὐϑεντικὰς ταύτας ἁγιολογικὰς βυζαντινὰς πηγάς, ἔνϑα 
εὕρηνται ai γνήσιαι καὶ κανονικαὶ παραστάσεις τοῦ προφητάναχτος 
Δαβίδ, καὶ ἐν αἷς εἰκονίζεται οὗτος ἀνέχαϑεν ὡς βασιλεὺς τοῦ Ἰσραήλ, 
φέρων μὲν βασιλικὴν περιβολὴν ἀδιακρίτως εἴτε μανδύαν ἐν εἴδει 
χλαμύδος, εἴτε χλαῖναν καὶ στεφάνην ἐν εἴδει, εἴτε κορώναν ἢ δια- 
δήματος προσομοίου τῷ τῶν Ρωμαίων Ὑ ππάτων, ἄνευ ὅμως προπεν- 
δουλίων (ἑλλοβίων), ἄνευ λαβάρου, ἄνευ νάρϑηκος, ἄνευ σφαίρας, 
ἄνευ σχήπτρου καὶ ἄνευ σημείων σταυροῦ, Ô x. Κωνσταντόπουλος ϑὰ 
ὁμολογήσῃ «ἑκὼν ἀέχοντί γε ϑυμῷ», ὅτι ἄλλως πως εἰκονίζετο παρὰ 
τοῖς Βυζαντινοῖς ὅ προφητάναξ Δαβὶδ καὶ ἄλλως πως οἱ Βυζαντινοὶ 
αὐτοχράτορες. 

Ὃ x. Κωνσταντόπουλος παρουσιάσας fuiv ὡς φαίνεται ἄβασανί- 
στως καὶ μετὰ σπουδῆς τὴν ἐκ τοῦ Τρούλλου τοῦ ἐν Βενετίᾳ ναοῦ τοῦ 
ἁγίου Μάρκου εἰκόνα τοῦ προφήτου Δαβὶδ πρὸς ἀντίχρουσιν τῶν λε- 
γομένων μῶν, ὅτι ἣ ἐπὶ τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου παράστασις 
τοῦ αὑτοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Λαβὶδ οὐδὲν ἔχει κοινὸν μετὰ 
τῶν γνωστῶν παρὰ τῇ βυζαντινῇ ἁγιογραφίᾳ παραστάσεων τοῦ προ- 
φήτου Δαβίδ, διισχυρίσϑη ὅτι À εἰκών, τὴν ὁποίαν προσάγει ἥμῖν, 
τυγχάνει «ἕν τῶν ἀρίστων ἔργων τῆς βυζαντινῆς ἁγιογραφίας τῶν 
χρόνων τῆς ἀχμῆς αὐτῆς» (!)? καὶ ὅτι μάλιστα «ὃ τύπος αὐτὸς τοῦ ἔκ 


1. Ἔχ τῆς Μονῆς τοῦ Μπασκόβου δῶρον ἔΑλννης Κομνηνῆς. 

2. ‘H Ἱστορία τῆς καλλιτεχνίας παρὰ τοῖς Βυζαντινοῖς μίαν καὶ μόνην ἀχμὴν 
τῆς ζωγραφικῆς εὐτεχνίας γινώσχει, ἐκείνην ἥτις καϑιερωμένως ἄρχεται ἀπὸ τοῦ 
Υ αἰῶνος καὶ λήγει κατὰ τὸν VII αἰῶνα. Ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἱ ἱστορικοὶ τὴν 
ἐποχὴν ταύτην ϑεωροῦσιν ὡς ἀκριβῆ γνώμονα τοῦ καϑορισμοῦ τῶν ἁγιολογιχῶν 


τύπων ἐν τῇ Ὀρϑοδόξῳ ᾿Ανατολικῇ Εκκλησίᾳ. 


122 r. II. BETAEPH 


»τοῦ ναοῦ τοῦ dy. Μάρκου τῆς Βενετίας τοῦ προφήτου Λαβὶδ εἶναι 
»σταϑερὸς ἐν τῇ βυζαντινῇ ἁγιογραφίᾳ» (ἢ καὶ ὅτι δῆϑεν « πάντες of 
»ναοὶ ἀπὸ τῆς Θ΄ μέχρι τῆς [Β΄ ἑκατονταετηρίδος, οἵ διὰ ψηφιδώ- 
> OEWS διαχοσμηϑέντες, τοιοῦτον παρουσιάζουσι τύπον τοῦ βασιλέως 
»καὶ προφήτου Δαβίδ»!!! 

Εἷς πάντας τοὺς ἀστηρίχτους τούτους διισχυρισμοὺς τοῦ x. Κων- 
σταντοπούλου ϑεωροῦμεν ἀπαραίτητον ἥμῶν καϑῆκον ἵνα ἀντιτάξω- 
μεν, χάριν τῆς ἐπιστημονικῆς ἁληϑείας, μηδόλως παραβιάζοντες τὰ 
ὅρια τοῦ περὶ οὗ ὃ λόγος ϑέματος τῆς ἐπιστημονικῆς συζητήσεως, 
τὰς κατωτέρω παρατηρήσεις ἡμῶν. 

᾿Ἐὰν 6 x. Κωνσταντόπουλος οἰκειότερόν πως εἶχε πρὸς τὴν βυζαν- 
τινὴν καλλιτεχνίαν ἥἤϑελε, διακρίνει, νομίζομεν, κάλλιον τὸ ἔχτροπον 
χαὶ αὐϑαίρετον τῆς ἐκ τοῦ ἅγ. Μάρκου παραστάσεως τοῦ προφήτου 
Aafiô καὶ δὲν ἤϑελε μοχϑήσει ἐπὶ ματαίῳ, ὅπως παρουσιάσῃ ἧμῖν 
μίαν τοιαύτην ἀδόκιμον καὶ φαντασιώδη εἰκόνα, τῆς ὁποίας τὸ ὅλον 
ἐμφαίνει φανερὰν ἀπομάχρυνσιν ἐκ τοῦ δυϑμοῦ καὶ τοῦ τύπου τῆς 
εἰκονογραφικῆς σκιαγραφίας τῶν Βυζαντινῶν. 

Ὅλοι ἀνεξαιρέτως οἵ ἱστορικοὶ τῆς καλλιτεχνίας παραδέχονται ὅτι 
κατὰ τὴν δευτερεύουσαν ταύτην περίοδον τῆς καλλιτεχνίας ἐν Βυζαν- 
τίῳ ἦν ἐποχή, καϑ᾽ ἣν μόνον ἀπόπειραι ἐγίγνοντο προσεγγίσεως πρὸς 
τὴν πρώτην ἀκμὴν τῆς καλλιτεχνίας, ἀρχομένη ἀκριβῶς ἀπὸ τοῦ τέ- 
λους τοῦ ΙΧ αἰῶνος καὶ λήγουσα περὶ τὰ μέσα περίπου τοῦ XII 
αἰῶνος. 

Κατὰ τὴν ἐποχὴν ταύτην À πρωτεύουσα τοῦ Βυζαντίου, ἣ Κων- 
σταντινούπολις, ἤρξατο μεταδίδουσα τὰ φῶτα τῆς καλλιτεχνίας αὑτῆς 
κατ᾽ ἀρχὰς μὲν εἷς ὅλην τὴν Μικρὰν ᾿Ασίαν καὶ τὰς νήσους τῆς Με- 
σογείου ϑαλάσσης, ἀκολούϑως εἷς Καλαβρίαν καὶ Σικελίαν καὶ μόνον 
περὶ τὰ τέλη τοῦ ΧΙ] αἰῶνος εἷς τὴν Βενετίαν, ὅπότε ἤρξατο πλέον 
ἥ ὁλοσχερὴς κατάπτωσις καὶ ἀποσύνϑεσις τῶν τύπων ἐν τῇ καλλιτεχνίᾳ. 

Ὅστις ἐπεσκχέφϑη τὸν ναὸν τοῦ ἐν Βενετίᾳ ‘Ayiou Μάρκου καὶ 
ϑαυμάζων τὸ τεχνικὸν μέρος τῶν μωσαϊκῶν αὑτοῦ, καταλαμβάνεται 
ὑπὸ μεγίστης ἀϑυμίας, ὁρῶν ὅτι ὃ προπλάστης ἐν ταῖς σκιαγραφίαις 
τῶν παραστάσεων αὑτοῦ ἔφϑασε μέχρις ἀπιστεύτου σημείου φαν- 
τασίας, τὰ ἐνδύματα καὶ τὰ καλύμματα ἐπὶ τῶν παρισταμένων εἶκό- 








din niet à" cdi ts 


ἩῊΝ 


J 
δι 
1 
a 
D 





TO MOAYBAOBOTAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 125 ϑΡ 


νων αὐτοῦ φέρουσιν ἀκατάληπτα σχήματα. Πάντες οἵ ἀληϑεῖς ἐπι- 
στήμονες, OÙ περιγράψαντες τὰ μωσαϊκὰ τοῦ ναοῦ τούτου, ἐνορῶσιν 
ἐν αὑτοῖς τὰ χαραχτηριστικὰ τῆς καταπτώσεως τῆς καλλιτεχνίας, ἤτοι 
τὸ γῆρας, τὴν ὑπόφαιον κόμην, τὸ ἐλαιόχρουν πρόσωπον, τὸν λευχὸν 
καὶ μαχρὸν πώγωνα, τὸν κατὰ φαντασίαν ἀποχρυφικὸν συμβολισμόν, 
τὴν τραχεῖαν ἀμουσίαν καὶ τὴν εὐρεῖαν αὐϑαιρεσίαν τῶν μωσαϊκῶν 
παραστάσεων, δὸς δ᾽ εἰπεῖν xai τὴν ἐσφαλμένην ἀντίληψιν τοῦ καλ- 
λιτέχνου, ἥτις διὰ τὸ ἰδιότροπον αὐτῆς ἐπέφερε σύγχυσιν ἐν τῇ ἐπι- 
στήμῃ οὕτως, ὥστε οὗ μόνον À βυζαντινὴ τέχνη, καίπερ πεπτωκυῖα, 
ἐχάχισε τὰ μωσαϊκὰ ταῦτα ὡς καὶ ἣ ἐκκλησία, ἥτις διεμαρτυρήϑη, ἀλλὰ 
καὶ adroi of ξένοι οἵ ᾿Ιταλοὶ καλλιτέχναι ἀπεκάλεσαν τὰς σκιαγραφίας 
τῶν μωσαϊκῶν τοῦ ᾿Αγίου Μάρκου τῆς Βενετίας στρεβλὰς καὶ ἀξέστους. 

Οὕτω παρατηροῦμεν εἰκονιζομένους τὸν ᾿Αδὰμ καὶ τὴν Εὔαν ἐπὶ 
τῆς κλίνης ἐνηγκαλισμένους καὶ μετ᾽ ἐπιγραφῆς Crescite, τὰς τραχείας 
χαὶ ἀφελεῖς σχηνὰς τοῦ Λὼτ μετὰ τῆς ϑυγατρὸς αὑτοῦ καὶ πολλὰς 
ἑτέρας φαντασιώδεις καὶ ἐπαγωγοὺς εἰκονίσεις, ἐν αἷς καὶ τοὺς πρὸ- 
φήτας μετὰ τῶν σημείων τοῦ σταυροῦ κλπ. 

Ἧ ἐπαγωγὸς αὕτη τάσις ἐν τῇ καλλιτεχνίᾳ τῆς Δύσεως ἧτο ἄνέ- 
χαϑεν γνωστή, ὅπερ μαρτυρεῖ πληρέστατα τὸ γεγονός, ὅτι τὸ Βυ- 
ζάντιον ἐπηρέαζεν αὐτόϑι μόνον ὑπὸ ἔποψιν τελειότητος τέχνης, τε- 
χνῖται δὲ ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ἦσαν αὐτόχϑονες . Ὃ Ποχρόβσκης, ὅ 
Κονδαχώφ, ὃ Waagen, ὃ D’Agencourt καὶ ἄλλοι λέγουσιν ὅτι τὰ 
ἐπὶ τῶν ϑόλων καὶ ἁψίδων τοῦ ἐν Βενετίᾳ ναοῦ τοῦ ἁγίου Μάρχου 
μωσαϊχά, τὰ εἰκονίζοντα τοὺς ἁγίους, τοὺς μάρτυρας, τοὺς ἔξομολο- 
γητάς, τοὺς ἀρχιερεῖς, τοὺς λευΐτας, τοὺς προφήτας, τοὺς πατριάρχας, 
τοὺς ἀποστόλους, τὰς ἁγίας γυναῖκας καὶ παρϑένους, παρουσιάζουσιν 
ἔλλειψιν σταϑεροῦ χαραχτῆρος καὶ ἀτημελησίαν ἐν τῇ ἐπικοσμητιχῇ 
χαὶ καϑιστῶσι τὰ μωσαϊκὰ ταῦτα ὀλίγον ἀξιόλογα. Ὃ Rumohr ἐν 
τῇ γνωστῇ αὑτοῦ μελέτῃ περὶ τῶν ἀρχῶν τῆς ζωγραφικῆς τέχνης παρὰ 
τοῖς Ἰταλοῖς 2 ἀναφερόμενος εἷς τὴν εἰκονογραφημένην βίβλον τῆς 


1. Ν. Ποκρόβσκης «Τοιχογραφίαι τῶν ἀρχαίων ναῶν» σελ. 8. — N. Κονδα- 
x «Ἱστορία τῆς Βυζαντινῆς καλλιτεχνίας» δωσ. κειμ. σελ. 197.— Meschinello 
«La chiesa ducale de St-Marco: III vol. Venet. 1753. 

2. «Kunstblatt: 1821. -Italienische Forschungen» 1 σελ. 306. 


124 | T. fl. BECAEPH . 


Λαυρεντιανῆς βιβλιοϑήκης τῆς Φλωρεντίας Plut. t. Cod. 38 XI αιῶ- 
νος, καϑορίζει τὴν πραγματικὴν ϑέσιν τῆς βυζαντινῆς καλλιτεχνίας ἐν 
σχέσει πρὸς ἐκείνην τῆς Δύσεως, καὶ ἀποδεικνύει ὅτι À βυζαντινὴ καλ- 
λιτεχνία διεκρίνετο πάντοτε τῆς καλλιτεχνίας τῆς Δύσεως, ἐξασκοῦσα 
ἐπὶ τῆς τελευταίας τὴν ἐπιρροὴν αὐτῆς μόνον ὑπὸ ἔποψιν τεχνικῆς 
τελειότητος. 

Διὰ νὰ ἐννοήσῃ δέ τις μέχρι τίνος βαϑμοῦ καταπτώσεως ἄφι- 
χνοῦνται ai καλλιτεχνικαὶ παραστάσεις τοῦ ἐν Βενετίᾳ ναοῦ τοῦ &y. 
Μάρκου, ἀρκεῖ νὰ δίψῃ ἕν βλέμμα ἐπὶ τῶν μωσαϊκῶν τοῦ ἄνω τῆς 
“Ayias Τραπέζης ϑόλου αὐτοῦ καὶ ϑὰ νομίσῃ ὅτι ἐν τῷ προσώπῳ τοῦ 
ϑηλυμανοῦς Σολομῶντος ἄναπαρίσταται τὸ ἐρρυτιδωμένον πρόσωπον 
τῆς αὐτοχρατείρας Θεοδώρας συζύγου τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ. Οἱ δὲ ἅγιοι 
εἰκονίζονται, ἕκτός τινων ξξαιρέσεων, τῶν τριῶν ἱεραρχῶν Ἰωάννου 
τοῦ Χρυσοστόμου, Γρηγορίου τοῦ Θεολόγου καὶ Βασιλείου τοῦ Με- 
γάλου, κατ᾽ ἰδιόρρυϑμον ὅλως καὶ ὁμοιόμορφον τύπον, διαχρινόμενοι 
ἀπ’ ἀλλήλων μόνον ἐκ τῶν χαραχτηριστικῶν τῶν τριχῶν τῆς κόμης 
καὶ τοῦ γενείου. 

Καὶ ταῦτα μὲν ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὰ μωσαϊκὰ τοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου 
Μάρκου ἐν Βενετίᾳ, περὶ ὧν 6 x Κωνσταντόπουλος μετὰ τοσούτου 
στόμφου ποιεῖται λόγον. 

"AMV ὃ x. Κωνσταντόπουλος δὲν ἠρκέσϑη μόνον εἷς τὴν ἐκ τοῦ 
ἅγ. Μάρκου τῆς Βενετίας εἰκόνα τοῦ προφήτου Δαβίδ, ἀλλὰ παρέ- 
πεμψεν ἡμᾶς καὶ εἰς ζωγραφίας διὰ κινναβάρεως --- miniatures — 
τῶν χειρογράφων χκωδίκων. : 

Καὶ πρῶτον μὲν παραπέμπει ἥμᾶς εἰς δύο εἰκόνας τοῦ κωδ. Ψαλ- 
τηρίου IX-X αἰῶνος τῆς ΠΙαρισινῆς βιβλ. ὕπ᾽ ἄριϑ. 139, περὶ τῆς 
μιᾶς τῶν ὅὁποΐων ἐποιησάμεϑα ἤδη λόγον ἐν οἰκείῳ μέρει" ἐνταῦϑα 
εἰρήσϑω ἐν παρόδῳ, ὅτι ὃ x. Κωνσταντόπουλος, μὴ ἀντιληφϑεὶς κα- 
λῶς τὴν περιγραφήν, τὴν ὁποίαν δίδουσιν εἷς τὰς δύο ἐκ τῶν δεχα- 
τεσσάρων εἰκόνων τοῦ κώδικος τούτου οἱ περιγράψαντες αὑτὸν ἐπι- 
στήμονες ἀρχαιολόγοι, διαβεβαιοῖ ἡμᾶς, ὅτι À μία ἐξ αὑτῶν, À ἕκτη 
εἰκών, εἰκονίζει τὸν προφήτην Λαβὶδ στεφόμενον «κατὰ τὸ ἔϑος τῶν 


βυζαντινῶν αὐτοκρατόρων» καὶ ὅτι φέρει ταυτοχρόνως καὶ σκῆπτρον.. 


Εἷς τὴν διαβεβαίωσιν ταύτην τοῦ x Κωνσταντοπούλου ἀντὶ πά- 





és... cite ds 





ue. he PS τὺ νοῦ Sr LE SE εν 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 195 


ons ἄλλης ἀπαντήσεως πρώτιστα παραϑέτομεν ἐνταῦϑα τὸ κείμενον, 
εἷς ὃ παραπέμπει, ἤτοι εἷς τὴν ἱστορίαν τῆς Βυζαντινῆς καλλιτεχνίας 
τοῦ Κονδακὼφ (la. ἔκδ. τ. II σελ. 33), ἥτις ἔχει ὡς ἀκολούϑως : 
Le couronnement de David (sous forme d’une élevation sur 
le bouclier) cette miniature, par son sujet d’origine Germa- 
nique intéressait beaucoup d’Agincourt (pl. 61 fig. 8-11), καὶ 
ἀκολούϑως χάριν περιεργείας, παραϑέτομεν τὴν περιγραφὴν τῆς εἶκό- 
vos ταύτης τοῦ προφήτου Δαβὶδ ὥς πράγματι αὕτη ἔχει. 

Ἢ εἰχὼν αὕτη À παριστῶσα τὸν προφήτην Δαβὶδ ἔχει ὅλως συμ- 
βολιχὸν χαρακτῆρα, οὐδένα δὲ πραγματικόν. Ὃ συμβολικὸς δ᾽ οὗτος 
χαραχτὴρ παρὰ τοῖς Bubavuvois ἧτο συνήϑης δ. Ὃ προφήτης Δαβὶδ 
εἰκονίζεται ἐνταῦϑα νεώτατος, ὅλως ἀγένειος, ἀτημέλητον ἔχων τὴν 
κόμην, φέρων κολόβιον ἢ μᾶλλον ἡμισόλευχον ἀρμιλαύσιον ἐν εἴδει 
χιτῶνος ἢ φαινόλης μετὰ διασήμων ἐξ ἑκατέρων τῶν ὥμων, κατερ- 
χομένης μέχρι τῶν γονάτων, ἵσταται δὲ ὄρϑιος ἐπὶ ἑνὸς εἴδους ἀρ- 
γείου ἀσπίδος καὶ αἴρεται ὑπὸ τοῦ λαοῦ *, παράστασις συμβολικὴ 
χατὰ τὸ δητὸν τοῦ προφήτου Δαβίδ : 

«᾽πὶ χειρῶν ἀροῦσί σε, μήποτε προσκόψῃς πρὸς λίϑον τὸν πόδα σου. 
᾿Επὶ ἀσπίδα καὶ βασιλίσκον ἐπιβήσῃ, καὶ καταπατήσεις λέοντα καὶ δράκοντα». 

Ψαλμ. 90. 
Κρατεῖ δὲ πρὸς τοῖς ἄλλοις διὰ μὲν τῆς ἀριστερᾶς χειρὸς κηρύχειον 
ὡς εδάβδον τῆς βασιλείας του», εἷς τὴν ἄκραν τοῦ ὁποίου φέρεται 
ἀστήρ, τὴν δὲ δεξιὰν ἔχει ἀναπεπταμένην πρὸς τὰ ἄνω, καϑ᾽ ἣν ἰδίως 
στιγμὴν ἣ σοφία, συμβολικῶς εἰκονιζομένη, ἑτοιμάζεται διὰ τῆς δε- 
ξιᾶς αὐτῆς χειρὸς νὰ ἐπιϑέσῃ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὑτοῦ στέφανον κατὰ 
τὸ δητὸν τοῦ Δαβίδ : 
«Ἔϑηκας ἐπὶ τὴν κεφαλὴν αὐτοῦ στέφανον ἐκ λίϑου τιμίου». Ψαλμ. 20. 


Ὥστε êx τῆς ἀχριβοῦς ταύτης περιγραφῆς τῆς περὶ ἧς ὃ λόγος 
εἰχόνος καὶ ἐκείνης ἣν ἐποιησάμεϑα προηγουμένως, δῆλον γίνεται ὅτι 


1. La Grande Encyclopédie t. 7 pag. 577. 

2 Ch. Diehl, Miniature du Skylitzes XIV siècle: Collect. des Hautes 
études n° 869. 

3. G. Schlumberger <L’'Epopée Byz. J. Tsimiskès» p. 285. 


126 Γ. II. BETAEPH 


οὐδεμία ἐκ τῶν παραστάσεων τούτων ἔχει σχέσιν πρὸς τὸ ἡμέτερον 
ϑέμα καὶ ἀποροῦμεν διὰ ποῖον λόγον ὃ x. Κωνσταντόπουλος ἔφερεν 
ἡμῖν ὡς παράδειγμα τὰς εἰκόνας ταύτας (!). 

Ἔν τέλει 6 x. Κωνσταντόπουλος παραπέμπει ἡἣμᾶς καὶ εἷς ἕτέ- 
ραν εἰκόνα τοῦ βασιλέως τοῦ ᾿Ισραήλ, τὴν ὁποίαν ἐδημοσίευσεν ὃ κ. 
Schlumberger εἰς τὴν Ἵστορίαν τοῦ Νικηφόρου Φωχᾶ !, ἐπειδὴ 
ὅμως οὔτε ὃ x. Schlumberger, οὔτε 6 ἐρανιστὴς αὐτοῦ x. Κωνσταν - 
τόπουλος δίδουσιν ἣμῖν πληροφορίαν παρὰ τίνος ἀχριβῶς κώδικος 
ἐλήφϑη ἣ εἰκὼν αὕτη, ἀναλαμβάνομεν ἡμεῖς χάριν ἐπιστημονικῆς ἄκρι- 
βείας νὰ περιγράψωμεν ὅλας τὰς περιπετείας τῆς εἰκόνος ταύτης ἐν 
ταῖς περιγραφαῖς τῶν διαφόρων συγγραφέων. 

Ὃ κῶδιξ οὗτος, ἐξ οὗ ἐλήφϑη À περὶ ἧς 6 λόγος εἰκών, ἔνϑα 
παρίστανται ὁμοῦ δύο βασιλεῖς, εἶναι ὃ ὑπ᾽ ἄριϑ. 64 τῆς ἐϑνικῆς βι- 
βλιοϑήκης τῶν Ilapioiov X αἰῶνος καὶ κατέχει πρωτεύουσαν ϑέσιν 
μεταξὺ τῶν εἰκονογραφημένων χειρογράφων Εὐαγγελίων. 

Οἱ πλεῖστοι ἐπιστήμονες οἷ περιγράψαγτες τὸν κώδικα τοῦτον, ἐν 
οἷς ὃ γαλάτης Labart καὶ ὃ δῶσσος ἀρχαιολόγος Δ. Βελιάεῳφ, ὅδη- 
γούμενοι ὑπὸ τῆς κατὰ προσέγγισιν χρονολογίας τοῦ κώδικος τούτου 
ὡς καὶ ἐκ πλείστων ἑτέρων παραδειγμάτων, ὧς x. χ. βυζαντινῶν νομι- 
σμάτων τῆς ἐποχῆς ταύτης ? κιλιπ., δὸς δ᾽ εἰπεῖν καὶ ἔκ τῆς ἀμφιέσεως 
τῶν παρισταμένων προσώπων, ἀνεγνώρισαν ἐν τῇ εἰκόνι ταύτῃ ὡς 
εἰκονιζομένους δύο συγχρόνους βασιλεῖς τοῦ Βυζαντίου, ἤτοι τὸν νέον 
αὐτοκράτορα Κωνσταντῖνον τὸν Πορφυρογέννητον καὶ τὸν γέροντα 
αὑτοχράτορα Ῥωμανὸν Α΄ τὸν Λεκαπηνὸν (920 .944), ὄντας περιβε- 
βλημένους ἀμφοτέρους τὴν συνήϑη καϑημερινὴν αὑτῶν ἀμφίεσιν καὶ 
φέροντας ἐπὶ τῆς κεφαλῆς αὑτῶν τὸ αὑτοχρατορικὸν καισαρίκιον ὃ, 


1. 6. Schlumberger «Un Emp. Byz. au Xme siècle Nicéphore Phocas» 
p. 181, 285. 

2. J. Sabatier, Mon. By. t. II pl. XLVI 6. 

3. Ὅπως σχηματίσῃ τις ἀκριβῆ ἰδέαν περὶ τῆς ἐπισήμου te καὶ μὴ ἀμφιέ- 
σεως τῶν βυζαντινῶν αὐτοκρατόρων, δύναται νὰ σπουδάσῃ τὰς λαμπρὰς εἰκόνας 
τὰς ἐν τῷ κώδ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου εὑρισχομένας τῆς Παρισ. βιβλ. Coisl. 
ὑπ᾽ ἀριϑ. 79 τοῦ 1078-1081 ἔτους. Τὸν κώδ. τοῦτον πρῶτος περιέγραψεν ὃ Mon- 
faucon ἐν τῇ αὐτοῦ «Bibliotheca Coisliana olim Seguriana» Parisiis 1716 p. 
132 sequ. καὶ ἕτεροι, ἐν οἷς καὶ ὃ δῶσσος ἀρχαιολόγος Δ. Belidep. Ἐν μιᾷ τῶν 





RE 0 LUS 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 127 


Τοὐναντίον 6 N. Κονδακώφ, τὸ πρόσωπον τὸ ἐξεικονίζον ἐν τῇ 
εἰκόνι ταύτῃ κατὰ τὸν Labart καὶ Βελιάεφ Κωνσταντῖνον τὸν ILog- 
φυρογέννητον τὸ ὑπέλαβεν, ἄνευ ἀποχρῶντος λόγου, ἀναφερόμενον 
εἷς τὸν προφήτην Σολομῶντα, τὸ δ᾽ ἕτερον πρόσωπον, τὸ εἰκονίζον 
χατὰ τοὺς αὐτοὺς Labart καὶ Βελιάεφ Ῥωμανὸν Α΄ τὸν Λεκχαπηνὸν 
(912-959) ὡς παριστῶν τὸν προφήτην Λαβίδ. ‘O Louard ϑεωρεῖ, 
ἐξ ἄλλου, ὑποϑετικῶς τὴν μὲν εἰκόνα τὴν παριστάνουσαν τὸν Κων- 
σταντῖνον ὡς τὴν εἰκόνα τοῦ προφήτου Σολομῶντος, τὴν δὲ εἰκόνα 
τοῦ Ῥωμανοῦ ὥς παριστῶσαν τὸν βασιλέα Ἡρώδην. Ὃ Bordier ἐπί- 
σης καϑ᾽ ὑπόϑεσιν ϑεωρεῖ τὴν μὲν εἰκόνα τοῦ Ῥωμανοῦ ὡς τὴν τοῦ 
Σολομῶντος, τὴν δὲ ἑτέραν τοῦ αὑτοχράτορος Κωνσταντίνου ὡς τὴν 
τοῦ Ροβοάμ. Ὃ x. Schlumberger ὅμως, τἀνάπαλιν, ἐν ᾧ ϑεωρεῖ τὴν 
πρώτην εἰκόνα ὡς τὴν τοῦ αὐτοχράτορος Κωνσταντίνου τοῦ Πορφυρο- 
γεννήτου !, τὴν ἑτέραν, τὴν κατὰ τὸν Labart καὶ Βελιάεῳφ παριστῶ- 
σαν τὸν αὐτοχράτορα Ρωμανόν, ὑπολαμβάνει ὡς τὴν εἰκόνα τοῦ προ- 
φήτου Δαβίδ ?, ἀλλ᾽ 6 x. Schlumberger εἰκάζω ὅτι εἷς τὴν ὑπόϑεσιν 
ταύτην ἐπηρεάσϑη ἐκ τοῦ κώδ. τῶν ὁμιλιῶν τοῦ Ἰακώβου ἐκ τῆς Βατι- 
κανῆς βιβλ. ὕπ᾽ ἀριϑ. 1126 ΧΙ-ΧΠ αἰῶνος καὶ ἔκ τοῦ ἑτέρου τῆς Πα- 
ρισινῆς βιβλ. κώδικος ὑπ᾽ ἄριϑ. 1208, ἔνϑα ἐν μιᾷ εἰκόνι συμπαρι- 
στῶνται Κωνσταντῖνος ὃ Πορφυρογέννητος καὶ 6 προφήτης Λαβίδ, 
ἀλλ᾽ ὅμως ἐν τῇ χαρακτηριστικωτάτῃ ταύτῃ εἰκόνι σαφῶς παρατηρεῖ- 
ται ἣ ὑφισταμένη μεγάλη διαφορὰ τῶν ἀμφιέσεων τοῦ αὑτοκράτορος 
τοῦ Βυζαντίου καὶ τοῦ προφήτου, περὶ ἧς προχειμένου, ὡς φαίνεται, 
διέλαϑε τὸν σοφὸν Γαλάτην, ὅτι ἔδει καὶ ἐνταῦϑα νὰ ὑπάρχῃ À τοι- 


εἰκόνων τοῦ κώδιχος τούτου εἰκονίζεται ὃ αὐτοχράτωρ Νικηφόρος ὃ Βοτανειά- 
της περιβεβλημένος τὴν στολήν, τὴν ὁποίαν ἔφερεν ὁπότε παρίστατο ἐν τῷ ναῷ 
τῆς ᾿Αγίας Σοφίας καὶ ἐν ἄλλαις ἐκκλησιαστικαῖς τελεταῖς, ἤτοι χιτῶνα, σάκκον--- 


"δυβητήσιον’' ἐν ἑτέρᾳ εἰκόνι, ὃ αὐτὸς αὐτοχράτωρ εἰκονίζεται φέρων ἀμφίεσιν 


ἐνθρονιστικήν, ἥτις συνίστατο ἐκ χιτῶνος, oxagauayyiou μετὰ λώρου, κρατῶν 
διὰ μὲν τῆς δεξιᾶς λάβαρον, διὰ δὲ τῆς ἀριστερᾶς ἀκακίαν. Ἔν ἄλλῃ δὲ πάλιν 
εἰχόνι, ὁ αὐτὸς αὐτοκράτωρ Νικηφόρος ὃ Βοτανειάτης περιβεβλημένος τὴν συ- 
γήϑη καϑημερινὴν αὑτοῦ ἀμφίεσιν, συνισταμένην ἐκ χιτῶνος καὶ σαγίου (sa- 
gum) κάϑηται ἐπὶ τοῦ χρυσοσελλίου, ἐπὶ τοῦ ὁποίου διαχρίνεται τὸ ἐρυϑρὸν 
σχαμνάλιον. 

1. G. Schlumberger Un Emp. Byz. au Xme siècle p. 181. 

2. G. Schlumberger ἔνϑ᾽ ἄν. p. 285. 


128 Γ. II. BETAEPH 


4 . 5 -» 5 LA \ A \ LA \ 
αὔτη διαφορὰ ἐν ταῖς ἀμφιέσεσι καὶ ὅτι τὴν διαφορὰν ταύτην καὶ 
ὕ ε \ 2 - # € # 5» LA LR 4 
διάκρισιν οἵ Βυζαντινοὶ ἐποιοῦντο πάντοτε ὁσάκις εἰκόνιζον τὸ ἱερὸν 
πρόσωπον τοῦ αὑτοκράτορος αὑτῶν, ὥστε ἄνευ δισταγμοῦ πρέπει νὰ 

“- . 5» Led 5) 5 , -Ὁ LA 
παραδεχϑῶμεν ὅτι ἐνταῦϑα ἔχομεν εἰκόνας τῶν δύο συγχρόνων βασι- 
λέων, τοῦ νέου αὐτοκράτορος Κωνσταντίνου τοῦ Ζ΄ καὶ τοῦ γέροντος 
Ῥωμανοῦ τοῦ Α΄ τοῦ Λεκαπηνοῦ, περιβεβλημένους ἀμφοτέρους τὴν 
καϑημερινὴν αὑτῶν ἀμφίεσιν καὶ οὐχὶ τὰς εἰκόνα: τῶν προφητῶν ἢ 
ἄλλων τινῶν. . 

Ἐλν δὲ ὃ Κονδακὼφ ἔσφαλεν ἕν τῇ ὑποϑέσει αὑτοῦ ταύτῃ καὶ 
ὑπέλαβεν, ὡς εἴπομεν, τοὺς δύο αὐτοκράτορας τοῦ Βυζαντίου ὡς τοὺς 
δύο προφήτας, τοῦτο οὐδαμοῦ ἄλλοϑι ὀφείλομεν ἵνα ἀποδῶμεν ἢ εἷς 
τὸ ὅτι ἀμφότερα τὰ εἰκονιζόμενα évradda πρόσωπα φέρουσι διὰ τῆς 
ἀριστερᾶς χειρὸς ἀνεῳγμένα εἰλητήρια, ὡς φέρουσι κατὰ γενικὸν κα- 
νόνα καὶ οἵ προφῆται, οὕτω δὲ παρενοήϑη, ὡς φαίνεται, τὸ γεγονός, 
καϑ᾽ ὃ ἔχομεν καὶ παραδείγματα, ἐν οἷς ot Βυζαντινοὶ αὐτοχράτορες 
καὶ αὑτοχράτειραι εἰκονίζοντο ἐνίοτε κρατοῦντες εἷς χεῖρας αὑτῶν 
ἀναπεκταμένους κυλεζοῤονος ἢ etant. 

Ἤδη ἂς ἴδωμεν τίς 6 λόγος ὃ ÉEavayxdoas τὸν x. Κωνσταντό- 
πουλον ἵνα παρουσιάσῃ uiv μετὰ τοσαύτης ἐπιδείξεως. τὰς ὡς ἄνω- 
Dev, εἰκόνας τοῦ προφήτου Δαβὶδ καὶ ἰδίως ἐκείνην τὴν ἐκ τοῦ Τρούλ- 
λου τοῦ ἐν Βενετίᾳ ναοῦ τοῦ ἁγίου Μάρκου. 

‘O0 18 , 5» , , A 4 

x. Κωνσταντόπουλος ἀναγνούς, φαίνεται, τὴν ἡμετέραν περιγρα- 
φὴν τῆς ἐπὶ τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου παραστάσεως τοῦ αὖὗτο- 
Ἀράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Δαβίδ, ἐσκέφϑὴ ὅτι ἠδύνατο ἵνα παρου- 
σιάσῃ ἧἣμῖν τὸ ἔχτροπον ἐχεῖνο καὶ παραδοξότατον φωτοτυπικὸν 
ε LA 5 “ 2 Led € LA # [2 ε # \ 2 # 
ὁμοίωμα ἔκ τοῦ ναοῦ τοῦ ἁγίου Μάρχου, ἵνα ὑποστηρίξῃ τὴν ἰδέαν 
αὑτοῦ ὅτι Ô προφήτης Δαβὶδ seixovitero παρὰ τοῖς Βυζαντινοῖς ἀἅπα- 

# ε 5 ” € \ 5 # | 
ραλλάκτως ὡς eixoviCovro ot Βυζαντινοὶ αὑτοχκράτορες. 

Εἴπομεν ὅτι ἣ ἐπὶ τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου εἰκὼν τοῦ αὖ- 
τοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Λαβὶδ οὐδὲν ἔχει κοινὸν μετὰ τῶν γνω- 
στῶν παρὰ τῇ ἁγιογραφίᾳ εἰκόνων τοῦ προφητάνακτος Λαβὶδ καὶ 

1. Σημειώσεις τῆς Αὐτοχρατορικῆς Ρωσικῆς ἀρχαιολογικῆς ἑταιρείας τ. VI 


τεῦχος 3-4, Πετρούπολις 1898, εἰκὼν V σελ. 289. Περιγραφὴ τοιούτων παραστά- 
σεῶν ὑπὸ Δ. Βελιάεφ. 






























TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 129 


ἀποδειχνύεται τὸ ἀληϑὲς τοῦ ἡμετέρου διισχυρισμοῦ ἐκ τῆς κάτωϑι 
 ἀχριβοῦς περιγραφῆς ἀμφοτέρων τῶν παραστάσεων τοῦ τε αὑτοχρά- 
τορος τῆς Τραπεζοῦντος Λαβὶδ καὶ τοῦ ὁμωνύμου αὑτῷ βασιλέως καὶ 
᾿ προφήτου. 

Καὶ ὃ μὲν προφητάναξ Λαβίδ, τὴν εἰκόνα τοῦ ὁποίου φέρει uiv 
êx τοῦ ναοῦ τοῦ ἅγ. Μάρχου ὥς παράδειγμα ὃ x. Κωνσταντόπουλος, 
1 δὲν φέρει ἀσφαλῶς χαραχτῆρα περιβολῆς βυζαντινοῦ αὐτοχράτορος, 

ἔστω καὶ συνῳδὰ τῷ τύπῳ περιβολῆς τῶν πρώτων βυζαντινῶν αὖτο- 
χρατόρων. Οὗτος ἵσταται ὄρϑιος, φέρων βυζαντινὸν διάδημα καὶ 
περιβεβλημένος χιτῶνα (interula), τὸ ποίκιλμα τοῦ ὅποίου φέρει τύ- 
_ nov ἔργου Λογγοβαρδιχοῦ, ἐπὶ δὲ τοῦ χιτῶνος μανδύαν, ὃν οὐδόλως 
 δυνώμεϑα ἵνα ὀνομάσωμεν χλαμύδα, ὡς ἔφερον αὑτὴν οἱ πρῶτοι βυ- 
| - Cavuwoi αὐτοχράτορες ᾿Αρχάδιος, Θεοδόσιος καὶ Ἰουστινιανὸς ! καὶ aî 
Ë αὐτοχράτειραι κατὰ τὸν Χ καὶ περὶ τὰ μέσα τοῦ XI αἰῶνος ?, καὶ ἥτις 
ἐπορποῦτο ὡρισμένως ἐπὶ τοῦ δεξιοῦ ὥμου, ἀλλὰ μᾶλλυν ἕν εἶδος 
. cuyiov (sagum) δωμαϊκοῦ ἐνδύματος καλουμένου «Abolla sena- 
… toria», πορπουμένου σχεδὸν χατὰ μέσον τοῦ υτήϑους ὅ. Προσέτι ἐπὶ 
τοῦ σαγίου τούτου κατὰ μέσον τοῦ στήϑους διαχρίνεται ἐρραμμένον 
σημεῖόν τι, ἐπίμηκες, ὥσεὶ τὸ γνωστὸν παρὰ τοῖς βυζαντινοῖς «ταὺυ- 
᾿λίον», ἐπιπρόσϑετον χρυσοὔφαντον σημεῖον, ὅπερ ἐκάλυπτε σχεδὸν ὅλον 
τὸν ϑώραχα καὶ τὸ ὅποῖον συνήϑως ἐκάλουν εχρυσόταυλον», εχρυσο- 
σήμαντον», ἀπαράλλαχτον ὡς τὸ τῶν Ῥωμαίων εοἰανιι5» ὡρισμένης 
ἐποχῆς, ὅπερ ἐχρησίμευεν ὡς διαχριτικὸν ἔμβλημα τῶν ὑπάτων καὶ 
 πατριχίων᾽ ἐπειδὴ ὅμως τὸ ἐπὶ τῶν χλαμύδων τῶν βυζαντινῶν αὗτο- 
χρατύρων σημεῖον τοῦτο ἦτο τετράγωνον ὁ καὶ οὐχὶ ἐπίμηκες, ὃ δὲ 
προφήτης Δαβὶδ παρίσταται φέρων ἐπ᾽ αὑτοῦ καὶ τὸν ἐπιμήκη λατι- 
νιχὸν σταυρόν, ἕπεται ὅτι τὸ σημεῖον τοῦτο δὲν εἶναι τὸ «ταυλίον» 
: βυζαντινῶν αὐτοχρατόρων, ἀλλὰ τὸ γνωστὸν «Κυριακὸν σημεῖον» 


—. 1. Ε΄. Jacquemin «Histoire générale du Costume du IV-XII siècles» 


ο΄ 2. R. Jacquemin ἔνϑ᾽ ἀν. pag. 105 pl. 19 — Charles Diehl <Études By- 

zantines> Paris 1905 p. 119. 

mn 3. Ἴδε τὴν διδακτικωτάτην ὑπ᾽ ἔποψιν τῶν παρ᾽ Ἑβραίοις ἀμφιέσεων ἀνα- 
τιχὴν Βίβλον ἐκ τῆς βιβλ. τῆς ἐν Λϑῳ Μονῆς τοῦ Βατοπεδίου ὑπ᾽ ἀριϑ. 1. 
4, R. Jacquemin «Histoire générale du Costume» pl. 1. 

9 


130 l. Il. BETAEPH 


τῶν σταυροφόρων !. Κρατεῖ δὲ διὰ μὲν τῆς ἀριστερᾶς αὑτοῦ χειρὸς 
ἀνεῳγμένον εἐϊλητὸν κατὰ τὸν ὑπὸ τῆς ἁγιογραφίας παραδεδεγμένον 
τύπον, τὴν δὲ δεξιὰν αὑτοῦ φέρει ἐπὶ τοῦ στήϑους. 

Συγχρίνων τις τὴν ἀνάμιχτον ταύτην περιβολὴν τοῦ προφήτου 
Δαβὶδ ἐκ τῶν εἰκόνων τῶν μωσαϊκῶν τοῦ ἐν Βενετίᾳ ναοῦ τοῦ ἁγίου 
Μάρκου, αἵτινες καϑ’ ὅλην τὴν γραμμὴν παρουσιάζουσι κρᾶμα δια- 
φόρων ἐποχῶν, καὶ ὧν ἑκάστη συνεισφέρει στοιχεῖα δημιουργούμενα 
ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον ὕπ᾽ αὐϑαιρέτου μαντείας, εὑρίσκει τὴν ἀμφίεσιν 
ταύτην τοῦ προφήτου Δαβίδ, ἐξαιρουμένου τοῦ βασιλικοῦ διαδήματος, 
ἀπαράλλακτον σχεδὸν πρὸς ἐκείνην τῶν Ῥωμαίων τοῦ VIII αἰῶνος 
καὶ τῆς τῶν γερουσιαστῶν καὶ μυστικοσυμβούλων τῆς Βενετίας, Γε- 
νγούης καὶ Φλωρεντίας 2 καὶ κατὰ συνέπειαν οὐδεμίαν ἔχουσαν σχέσιν 
πρὸς ἀμφίεσιν Βυζαντινοῦ αὐτοχράτορος 8 οὔτε τῆς πρὸ τοῦ VIII 
αἰῶνος ἐποχῆς, --- ὁπότε οἵ αὑτοχράτορες τοῦ Βυζαντίου ἐνεδύοντο 
εἴτε ὡς Ρωμαῖοι αὑτοκράτορες, φέροντες τὴν γνωστὴν αὑτῶν στρα- 
τιωτικὴν πανοπλίαν, εἴτε τὴν ἐνθρονιστικήν, φέροντες τὸ λάβαρον, τὴν 
χρυσῆν σφαῖραν μετὰ σταυροῦ καὶ τὴν πορφυρᾶν χλαμύδα, υἱοϑετη- 
ϑέντα ἅπαντα ὑπὸ τῶν πρώτων Βυζαντινῶν αὑτοκχρατόρων, ὥς προσ- 
όντα τοῦ ἐξόχου αὐτῶν ἀξιώματος, --- ἀλλ᾽ οὔτε καὶ τῆς μετὰ τὸν VIII 
αἰῶνα ἀμφιέσεως, ὅπότε, πάλιν, OÙ αὐτοχράτορες ἔφερον εἴτε τὴν 
στρατιωτικὴν αὑτῶν ἀμφίεσιν, ὡς εἰκονίζεται Βασίλειος ὃ II ὃ Βουλ- 
γαροχτόνος ἐν τῷ γνωστῷ Ψαλτηρίῳ τῆς Βενετίας τοῦ ΧΙ αἰῶνος, καὶ 
ἄλλοι αὐτοκράτορες τοῦ Βυζαντίου ἐπὶ νομισμάτων χρυσῶν (ἔμφαι- 
νόντων ἐπὶ μὲν τῆς μιᾶς αὑτῶν ὄψεως τὴν ἐνθρονιστικὴν αὐτῶν ἀμ- 


φίεσιν, ἐπὶ δὲ τῆς ἑτέρας τὴν πολεμικὴν αὑτῶν πανοπλίαν), ἐπὶ χρυ- 


1. E. A. Sophocles «Greek Lexicon» New-York. 

2. R. Jacquemin «Histoire gén. de Costume» p. 21, 41. 

3. Eixôvec Βυζαντινῶν αὐτοχρατόρων περισῴζονται ἐν χειρογράφοις κώδιξιν, 
ἐν ψηφιδωτοῖς καὶ τοιχογραφίαις ἐκκλησιῶν, νομίσμασι, χρυσοβούλλοις καὶ ἐν 
ἄλλοις παντοίοις μιχροτεχνήμασιν, ἐν οἷς ἐξέχουσι τὰ ἐλεφάντινα δίπτυχα, ἔχο- 
μεν δὲ καί τινα γλυπτικὰ ἔργα. Εἰς τὰς γνωστὰς μέχρι τοῦδε εἰκόνας τῶν Βυ- 
Ὁαντινῶν αὐτοκρατόρων τάσσονται καὶ ai ἐν τῷ κώδικι τοῦ Χρονικοῦ τοῦ Ζω- 
ναρᾶ α. S. δῦ, τῆς βιβλ. Estense τῆς Μοδένης, αἵτινες εἰσὶ περὶ τὰς 90 κατὰ 
τὴν ἐν τῷ ἐν ᾿Αϑήναις διεϑνεῖ ἀρχαιολογικῷ Συνεδρίῳ τοῦ 1905 περὶ τοῦ χώ- 
δικος τούτου διακοίνωσιν τοῦ καϑηγητοῦ Σπ. Λάμπρου. 


νυ σαντο μυν  ΝΝεαΝ 


med ét le dépit 


nd Mr ee θαι αν σὰ 








on ns γόων 


: TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 131 


| σοβούλλων καὶ ἐπὶ μολυβδοβούλλων, εἴτε τὴν ἐνϑρονιστιχὴν αὑτῶν, 
᾿ συνισταμένην ἐκ σάκκου, σχαραμαγγίου μετὰ λώρου, λαβάρου, εἴτε 
γάρϑηχος, σφαίρας χρυσῆς μετὰ σταυροῦ, εἰλητηρίου ἢ ἀκαχκίας. 

Ι Ἤδη μεταβῶμεν εἷς τὴν περιγραφὴν τῆς ἐπὶ τοῦ ἡμετέρου μολυ- 
| Ββδοβούλλου εἰκόνος τοῦ αὑτοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Λαβίδ, ἥτις. 
ἔχει ὧδε: Ὃ αὐτοχράτωρ Λαβὶδ κάϑηται ἐπὶ ϑρόνου περιβεβλημένος 
- τὴν ἐπίσημον στρατιωτικὴν αὑτοῦ ἀμφίεσιν, ἥτις συνίσταται ἐκ τῆς 
᾿ πανοπλίας καὶ στέμματος βασιλικοῦ μετὰ προπενδουλίων κατασείστων, 
- χατέχων διὰ μὲν τῆς δεξιᾶς αὑτοῦ χειρὸς τὸ γνωστὸν χρινοειδὲς  ἔμ- 
βθλημα τῆς ἰσχύος τῆς δυναστείας τῶν Κομνηνῶν, τὸν Νάρϑηκα λεγό- 
μενον ?, ὡς σύνηϑές ἐστι χρατεῖν τὸν βασιλέα καὶ αὐτοκράτορα, ὅταν, 
καὶ τὸ στέμμα φορῇ, τῇ δὲ ἀριστερᾷ βλατίον κώδικι ἐοικός, διαχρι- 
τικὸν ἔμβλημα τῶν βουλευμάτων καὶ τῶν νόμων τῶν ὕπ᾽ αὑτοῦ συν- 
τεταγμένων. 

Ἔκ τῶν προφανεστάτων καὶ ζωσῶν τούτων ἀποδείξεων τῆς δια- 
φορᾶς ἐν τῇ ἀντιπαραϑέσει τῶν δύο τούτων εἰκόνων τοῦ προφήτου 
Δαβὶδ καὶ τοῦ ὁμωνύμου αὐτῷ αὐτοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος πει- 
ϑόμεϑα πληρέστατα, ὡς καὶ πρότερον εἴπομεν, ὅτι À ἐπὶ τῆς ἔμπρο- 
σϑεν ὄψεως τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου εἰκὼν δηλοῖ οὐχὶ τὸν προ- 
φήτην Δαβίδ, ἀλλὰ τὸν βασιλέα καὶ αὑτοχράτορα τῆς Τραπεζοῦντος 
Δαβίδ, ὅπερ ἔδει δεῖξαι. 

"᾿Αλλὰ πρὶν εἰσέτι προβῶμεν εἷς τοῦτο, νομίζω λίαν ἐπίκαιρον, ὥς 
πάντῃ σπουδαῖον, ἵνα διαλάβω ἐνταῦϑα ὀλίγα τινὰ περὶ τῶν ἁγιολο- | 
γικῶν μνημείων ἐχείνων, ἐποχῆς καταπτώσεως τῆς καλλιτεχνίας, ἅτινα 
ϑεωροῦνται ὡς δυτικῆς προελεύσεως; ἰδίᾳ δὲ προελεύσεως ἕξ ᾿Ιταλίας, 
᾿ς καὶ τὰ ὁποῖα ἣἧ ὀρϑόδοξος ἀνατολιχὴ ἐκκλησία ἀείποτε ἐϑεώρησε καὶ 
᾿ς ϑεωρεῖ ἔχτροπα, αὐϑαίρετα xai καϑόλου ἀπαράδεχτα. 





1. J. Sabatier «Description générale de Mon. Byzantines» Paris 1862. 

2. Τὸν σχῆμα χρίνου ἔχοντας Νάρϑηκα «fleurdelisé» ὡς σύμβολον ἰσχύος 
εὑρίσχομεν ἐπὶ σφραγῖδος Φιλίππου τοῦ Τάραντος υἱοῦ τοῦ Καρόλου II τῆς 
 ΤΑνδεγαυΐας, βασιλέως τῆς Νεαπόλεως καὶ τιτουλαρίου αὐτοχράτορος τῆς Κων- 
σταντινουπόλεως. Τὸ κρινοειδὲς τοῦτο ἔμβλημα τὸ παρέλαβεν ἀχολούϑως ἣἧ δυ- 
᾿ ναστεία τῶν Βουρβόνων. Mélanges d’Archéolog. Byz. par G. Schlumberger 
—_ Paris 1895 p. 107. — Ch. Daremberg et Edm. Saglio p. 1095, Dictionnaire 


4 


— des antiquités Grecques et Romaines. 





132 Γ. II. BETAEPH 


Τοιαῦται x. 4. παραστάσεις εἰσὶν ὃ ’I. Χριστός, φέρων λευκὸν yé- 
νειον ἀπαραλλάχτως ὡς ὃ Μωῦσῆς, ὃ Μιχαὴλ ᾿Αρχάγγελος, φέρων 
στολὴν ῥδωμαίου ὑπάτου καὶ κρατῶν ῥομφαίαν, ὃ προφήτης ᾿Ηλίας 

, \ - \ \ , 9, € » , € --.- le 
πίπτων χατὰ γῆς μὲ τοὺς πόδας ἄνω, ὃ Ἶ. Χριστός, ὃ Μωῦσῆς, ὃ 
, À \ "» 2 5 CE) 2 , , € » 
Ααρὼν καὶ ἄλλοι ἕν ἀρχιερατικῇ ἀμφιέσει, φέροντες μίτρας, ὃ ἾἸ. 
Χριστὸς φέρων λευκὸν μαχρὸν χιτῶνα, νίμβον δόξης μετὰ σταυροῦ 
καὶ ἀγγέλου πτερά, κρατῶν εἷς τὰς χεῖρας αὑτοῦ ποτήριον, ὃ Ἶ. Χρι- 
στὸς φέρων βαρέα χρυσοποίκιλτα αὑτοχρατορικὰ ἐνδύματα καὶ Ado- 
κόλλητον ἐπὶ τῆς κεφαλῆς μίτραν, καὶ οἵ ἀρχιερεῖς καὶ οἵ προφῆται, 
φέροντες σταυροὺς κατὰ τὸ πρότυπον τῆς παραστάσεως τοῦ βασιλέως 
» , , ΕἸ - 2 ΄ - = € ΄ - € , 
τῶν Ἰουδαίων ἐκ τοῦ ἐν Βενετίᾳ ναοῦ τοῦ ἅγ. Μάρκου, τῆς ὁποίας 

5ς) € \ 9 , , : ’ 
οὐδ᾽ ὃ συμβολισμὸς αὑτῆς παρουσιάζει ποιάν τινα δικαιολογίαν. 

Περὶ τῶν ἐκτρόπων τούτων παραστάσεων ἐγράφησαν πολλὰ καὶ 
ἐχαραχτηρίσϑησαν πάντοτε ὡς αὐϑαίρετοι καὶ φαντασιώδεις, κυρίως 
ὅμως ἐκαυτηρίασεν αὑτὰς ὃ σοφὸς καϑηγητὴς τῆς ἐν Πετρουπόλει 

y , \ A “5 ΄ ΕἸ 
πνευματικῆς ᾿Ακαδημίας καὶ Διευϑυντὴς τοῦ ἐν ΠΙΕετρουπόλει ἄρχαιο- 
λογικοῦ Ἰνστιτούτου, ὅστις λέγει τάδε : «Πολλάκις μὲν παρατηροῦνται 
ἐν τῇ ἁγιογραφίᾳ ἄναχρονισμοί, ὡς x. y. ἐπὶ τῆς εἰκόνος τῆς Ὑπαπαν- 
τῆς νὰ ζωγραφίζωνται σταυροί, ἀλλὰ νὰ τίϑενται σταυροὶ ἐπὶ τῶν 
ἀμφιέσεων τῶν προσώπων τῆς Παλαιᾶς Διαϑήκης, προφητῶν xt À. 
ἔστω καὶ ἐπὶ ἀρχιερέων, τὸ τοιοῦτον ἐστὶν οὗ μόνον ἀλλόκοτον καὶ 
αὐϑαίρετον, ἀλλὰ καὶ ὅλως ἀπαράδεχτον ὑπὸ τῆς ἡμετέρας ἐκκλησίας, 
ἀποδειχνύουσι δὲ ὅλαι ai τοιαύτης φύσεως παραστάσεις ὅτι δὲν ἄπορ- 
θέουσιν αὗται ποσῶς ἐκ χειρῶν ἐξησκημένων καλλιτεχνῶν τοῦ Βυζαν- 
τίου, ἔνϑα οὐδαμοῦ ἀπαντῶμεν τοιαύτας ἐχτρόπους παραστάσεις» !, 

Ἢ πολυσήμαντος αὕτη δήλωσις τοῦ σοφοῦ τούτου ἀνδρὸς ἀρκεῖ, 
ἔστω δὲ ὡς ἐπισφράγισις τῶν ὅσων μέχρι τοῦδε εἴπομεν καὶ ἀπεδεί- 
Éauev, ὅτι ἄλλως πως εἰκονίζετο παρὰ τοῖς Βυζαντινοῖς ὃ προφήτης 
Δαβὶδ καὶ ἄλλως πως οἱ Βυζαντινοὶ αὐτοκράτορες. 

Μετὰ τὸ περὶ ἀμφιέσεως ζήτημα τοῦ προφήτου Δαβὶδ μεταβῶμεν 

Ν - # . - Ἀ - 
els τὸ τοῦ στεφάνου δόξης (nimbus), σπουδαῖον καὶ τοῦτο ζήτημα. 

Ὃ x. Κωνσταντόπουλος μετὰ πολλῆς πεποιϑήσεως φαίνεται δια- 


1. Ν, Ποχρόβσκης «Τοιχογραφίαι τῶν ἀρχαίων ναῶν», ἐν Πετρουπόλει 1890 
σελ. 47. 


OT CS I PE VO | 


. 
3 


De es OS Sd RÉ Ψ ΨΘΝΟΝ ἢ 





TO MOAYBAOBOYAAON ΤΟΥ AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 133 


χηρύττων ἐν τῇ μελέτῃ αὑτοῦ, ὅτι «εἣ εἰκὼν τοῦ μολυβδοβούλλου ἄνα- 
»γνωρίζεται ὡς παριστῶσα τὸν βασιλέα καὶ προφήτην Δαβὶδ ἐκ τοῦ 
»στεφάνου δόξης ἢ ἅλω (nimbus) τοῦ περιβάλλοντος τὴν χεφαλὴν 
»αὑὐτοῦ». 

Εἷς ἀπάντησιν τῆς πάντῃ Gôoxiuou ταύτης εἰσηγήσεως τοῦ x. 
Κωνσταντοπούλου πρῶτον μὲν διαβεβαιοῦμεν αὑτὸν ὅτι ἐπὶ τοῦ ἥμε- 
τέρου μολυβδοβούλλου στεφάνη δόξης δὲν ὑπάρχει, ἀλλ᾽ οὐδὲ φαίνε- 
ται ὅτι ὑπῆρχε τοιαύτη, δεύτερον δὲ ὅτι καὶ ἐὰν ὑπῆρχε τοιαύτη στε- 
φάνη δόξης, οὐδόλως ἄπορον ἐστὶ τὸ τοιοῦτον, καϑότι ἔχομεν πλεῖστα 
ὅσα μνημεῖα, εἰχονίζοντα Ῥωμαίους καὶ Βυζαντινοὺς αὐτοχράτορας 
φέροντας τὸν στέφανον δόξης, ὡς π. χ. ἐπὶ νομισμάτων, ἐπὶ χρυσο- 
βούλλων, ἐπὶ μολυβδοβούλλων, ἐπὶ ἐγκαυμάτων, ἐπὶ διπτύχων καὶ ἐπὶ 
παντοίων ἄλλων μνημείων. 

Οἱ Βυζαντινοὶ ἰδίως αὐτοκράτορες ὡς κατατασσόμενοι ὑπὸ τῆς ἐχ- 
χλησίας εἷς τὴν σειρὰν τῶν ἁγίων ἐτιτλοφοροῦντο συνήϑως διὰ τοῦ 
ἅγιος, ϑεῖος, ἱερός, καὶ οὗ μόνον οἵ ἴδιοι ἐτιτλοφοροῦντο οὕτως, ἀλλὰ 
χαὶ τὰ πρὸς χρείαν αὐτῶν ἀντικείμενα, δι᾽ ὃ εἴϑιστο ἵνα εἰκονίζωνται 
ἀπὸ τῆς ἐποχῆς τοῦ Μεγάλου Κωνσταντίνου xai uéyor τοῦ τελευταίου 
Βυζαντινοῦ αὐτοκράτορος, φέροντες ὥς στολισμὸν τῆς δόξης καὶ ἅγιω- 
σύνης αὑτῶν τὸν στέφανον (nimbus), τὴν συνήϑειαν δὲ ταύτην τοῦ 
εἰκονίζειν τὰς ἐστεμμένας κεφαλὰς μετὰ στεφάνου δόξης παρέλαβον 
χαὶ οἵ πρῶτοι βασιλεῖς τῆς Γαλλίας, τῆς ᾿Αρμενίας, τῆς Οὑγγαρίας, 
τῆς Βουλγαρίας, τῆς Πολωνίας καὶ ἄλλοι. 

Μὴ ἐπιϑυμοῦντε: ἵνα εἴπωμεν πλείονα περὶ τοῦ ζητήματος τού- 
του, παραπέμπομεν τὸν x. Κωνσταντόπουλον ἵνα μελετήσῃ τὰς περὶ 
τοῦ ἀντικειμένου τούτου ἀναριϑμήτους πηγάς |. 


1. L. Stefani, Nimbus und Strahlenkranz in den Werken der alten 
Kunst, Petersbourg 1859. — J. Sabatier, Description générale des Monn. 


* Byz. Paris 1862 t. I p. 31-33, pl. VII, 2,26, pl. IX, 2, pl. XI, 19, 20, 22, pl. 


XII, 6, pl. XXIX, 1, 2. 4,11, pl. XXIV,9, pl. XXVI, 21, 33, 24, 25, 96, pl. 
XXVII, 26; t. II, pl. LXII, 17, pl. LXIII, 7, 8, 9, 10, 11, 19, 20. — Ch. Da- 
remberg et Saglio, Dictionnaire des Antiq.Gr.et Rom.sous le mot «nimbus» 
Ρ. 84-85. — Charles Diehl, Etudes Byz. p. 112, 115, 117, 119, 121, 123, 139, 
149. — G. Schlumberger, Sigillographie de l’'Emp. Byz. p. 130, 425. — G. 
Schlumberger, Mélanges d’Archéolog. Byz. p. 186, pl. X, 3,264. — N. Kovw- 


134 Γ. 11. BETAEPH 


Baivovres περαιτέρω παρατηροῦμεν καὶ αὖϑις ὅτι 6 x. Κωνσταν- 
τόπουλος, ζητῶν ἵνα φανῇ πειστικώτερος ἐν τῷ διισχυρισμῷ αὑτοῦ, 
ὅτι ἣ ἐπὶ τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου εἰκὼν δὲν παριστᾷ τὸν αὖ- 
τοχράτορα Δαβίδ, εἶπεν ὅτι ἀναδρομή τις εἰς τὰ μολυβδόβουλλα ἄλ- 
λων βυζαντινῶν αὑτοκρατόρων, ἐν οἷς ἀπεικονίζονται οὗτοι, ϑὰ πείσῃ 
ἡμᾶς, ὅτι «οὐδέποτε εὕρηται ἐν αὐτοῖς μόνον ἣ εἰκὼν τοῦ ϑνητοῦ 
» βασιλέως, ἀλλὰ πάντοτε, ἐπὶ τῆς ἑτέρας ὄψεως εἰκονίζεται ἱερὸς τύ- 
»πος συνήϑως 6 Ἰησοῦς καὶ σπανιώτερον ἣ Θεοτόχος» καὶ πρὸς 
τοῦτο ἔφερε παράδειγμα ἔκ τοιούτων μολυβδοβούλλων, δὲν ἔφερεν 
ὅμως οὐδὲ ἕν μολυβδόβουλλον ἢ χρυσόβουλλον βασιλικόν, ἐπὶ τοῦ ἑνὸς 
μὲν μέρους τοῦ ὅποίου νὰ παρίσταται 6 εἰκονιζόμενος αὐτοκράτωρ τοῦ 
Βυζαντίου, ἐπὶ δὲ τῆς ἑτέρας ὄψεως τῆς σφραγῖδος αὐτοῦ ὅ ὁμώνυμος 
αὐτῷ ἅγιος, ὃν τύπον ἐπιζητεῖ νὰ εὕρῃ νῦν ἐπὶ τοῦ ἡμετέρου μολυ- 
βδοβούλλου. 

᾿Απαντῶντες εἷς τὸν διισχυρισμὸν τοῦτον τοῦ κ. Κωνσταντοπούλου 
ἀπεδείξαμεν αὑτῷ ὅτι εἰ καὶ ἣ συνήϑεια αὕτη παρὰ τοῖς Βυζαντινοῖς 
φαίνεται μὲν ἔν τισιν ἐπιπολάζουσα, oùy ἧττον ὅμως ἔχει καὶ αὕτη καὶ 
τὰς ἐξαιρέσεις αὑτῆς, καὶ πρὸς ἄπόδειξιν τούτου προσηγάγομεν αὐτῷ 
δεκάδας δλοκχλήρων βυζαντινῶν βασιλικῶν μολυβδοβούλλων, ἐν οἷς 
ἀπεικονίζονται μὲν Βυζαντινοὶ αὑτοχράτορες, οὐδεὶς ὅμως ἐπὶ τῆς ἕτέ- 
ρας αὐτῶν ὄψεως εἰκονίζεται ἱερὸς τύπος. 

Εἷς ταῦτα πάντα ὃ x. Κωνσταντόπουλος ἀπήντησε μέν, ἀλλὰ δι᾽ 
ὑπεχφυγῶν, διότι ἡμεῖς, ἐρειδόμενοι μόνον εἷς τὰ γραφόμενα αὐτοῦ, 


δακὼφ Ἱστορία τῶν μνημείων τῶν Βυζαντινῶν ἐγκαυμάτων Πετρούπολις σελ. 
128 εἰκὼν 25. — Σπ. Λάμπρου ἹἹστορία τῆς ᾿Ελλάδος τ. [΄, σελ. 768, 801, 817, 
τ. Ε΄, σελ. 65, 248, 299, 801, 307, 425, 479. — Κώδ. Εὐαγγελίου ἐϑν. βιβλ. Πα- 
οισίων ὑπ᾽ ἀριϑ'. 64. — Κώδ. Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Παρ. βιβλ. Coisl. ὑπ’ 
ἀριϑ. 19. --- ΚΚώδ. ‘Ou. Ἰακώβου Βατικαν. βιβλ. ὑπ᾽ ἀριϑ. 1120. — Κώδ. ‘Ou. 
᾿Ιακώβου Παρισ. βιβλ. ὑπ᾽ ἀριϑ. 1208. — Κώδ. Παρισ. βιβλ. ὑπ᾽ ἄριϑ.. 189. — 
Δελτίον θον τεῦχος Β΄ τῆς Χριστιαν. ᾿Αρχαιολ. Ἑταιρείας, εἰκὼν ᾿Ανδρονίκου | 
Παλαιολόγου. --- Ex. Λάμπρου, Νέος ᾿Ἑλληνομνήμων τ. Γ΄ τεῦχος Β΄ σελ. 242 
πίν. Α΄. — G. Schlumberger, Nicéphore Phocas Paris 1890 p. 304, 565, 869. 
— Cohen, Monn. Imp. VI.— Waddington, Inscript. de Syrie. — Eckhel, 
Doct. num. VIII. — Froehner, Mécaillons de l’Emp. Romain.— Mommsen, 
op. cit. II, II. — Caylus, Numismatica, — Maden : Num. Chron. t. 
XVIII κλπ. 


d 


a dé den SN ὐΝπμἷν 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 135 


ἀπηντήσαμεν ὅ,τι Éngenev νῦν ὅμως ὃ x. Κωνσταντόπουλος ζητῶν 
διέξοδον ὑπεχφεύγει λέγων ὅτι ἥμεῖς παρενοήσαμεν ὅσα αὑτὸς ἔγραψε 
(μᾶλλον ὅσα αὐτὸς γράφων ἐνόει) περὶ τῶν αὑτοχρατορικῶν μολυβδο- 
βούλλων, καὶ παραπέμπων ἡἧμᾶς εἷς τὸ περὶ τῶν βασιλικῶν σφραγίδων 
κεφάλαιον τῆς Σιγιλλογραφίας τοῦ G. Schlumberger, διατείνεται ὅτι 
ἡμεῖς ἀγνοοῦμεν τὰ λεγόμενα αὐτοκρατορικὰ μολυβδόβουλλα. 

᾿Απαριϑμῶν δὲ κατὰ τὸ φαινόμενον τὰ ὕφ᾽ ἡμῶν προσαχϑέντα 
ἐν τῇ μελέτῃ ἡμῶν εἰς ἀναίρεσιν τῶν λεγομένων του βυζαντινὰ μο- 
λυβδόβουλλα, ἐν οἷς εἰκονίζονται Βυζαντινοὶ αὐτοχράτορες, εὑρίσκει, 
ἀφ᾽ ἑνὸς μὲν ὅτι τὰ προσαχϑέντα μολυβδόβουλλα, καίτοι φέρουσι τὴν 
εἰκόνα τοῦ αὑτοχράτορος, δὲν δύνανται ὅμως νὰ ὀνομασϑῶσι μολυβδό- 
βουλλα βασιλικὰ -- ὡς ἐὰν ϑὰ ἠδύνατο ἕκαστος κατὰ τὸ δοκοῦν αὑτῷ 
νὰ ἐπιϑέτῃ ἐπὶ τῆς ἀτομικῆς αὑτοῦ σφραγῖδος τὴν ἱερὰν εἰκόνα τοῦ 
αὐτοκράτορος, --- ἀφ᾽ ἑτέρου δέ, ἑτέρας σφραγῖδας ὕφ᾽ μῶν προσα- 
χϑείσας, ὡς ἀνηκούσας εἷς Φράγχους βασιλεῖς τοῦ Βυζαντίου, äxoôo- 
χιμάζει καὶ ἄλλας τὰς ἀποσιωπᾷ ὁλοτελῶς, διότι αὗται ἀντιβαίνουσιν 
ἢ καὶ ἀνατρέπουσιν ἄρδην τὰς εἰσηγήσεις αὑτοῦ. Οὕτως ἀπεσιώπησε 
τὸ βασιλικὸν μολυβδύβουλλον τὸ παριστῶν τὸν αὐτοχράτορα Νιχηφό- 
ρον καὶ ἀφ᾽ ἑτέρου τὸν πατέρα αὑτοῦ ᾿Αρτάβαζον, ἀμφοτέρους ἐν 
προτομῇ καὶ ἀμφιέσει βασιλικῇ (Sigillographie p. 420). Τὸ βασι- 
λικὸν μολυβδόβουλλον τοῦ αὐτοχράτορος ᾿Αλεξίοι; τοῦ Κομνηνοῦ καὶ 
τοῦ ἐγγόνου αὑτοῦ Κωνσταντίνου, ἔνϑα παρίσταται ἐπὶ μὲν τῆς ἔμ- 
προσϑεν ὄψεως αὑτοῦ 6 αὑτοχράτωρ «᾿Αλέξιος Δεσπότης ὃ Κομνη- 
νός», ἐπὶ δὲ τῆς ἑτέρας ὄψεως εἰκονίζεται ὃ ἔγγονος αὑτοῦ « Σεβαστὸς 
Κωνσταντῖνος», ἀμφότεροι περιβεβλημένοι τὴν ἐπίσημον αὑτῶν βασι- 
λικὴν ἀμφίεσιν (G. Schlumberger Mélanges d’Arch. Byz. p. 
263-264). ‘Exions δὲ ἀπεσιώπησε τὸ ἕτερον μολυβδόβουλλον τοῦ 
βασιλέως καὶ αὐτοκράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Λαβὶδ τὸ ὑπὸ τοῦ Do- 
rigny éxdoÿèv (Sigillographie p. 425). Συνεπῶς ai περὶ τοῦ ἄν- 
τιχειμένου τούτου παταγώδεις καὶ Led’ ὑπεχφυγῶν εἰσηγήσεις τοῦ κ. 
Κωνσταντοπούλου δὲν δύνανται παντάπασιν ἵνα ἔχωσι λόγον ὗπο- 
στάσεως. 

᾿Επιληφϑῶμεν νῦν τοῦ ζητήματος τῆς ἐπιγραφῆς κύχλῳ τοῦ αὖ- 
τοχράτορος" αὕτη ἐξ ἀριστερῶν λέγει: «ὁ βασιλεὺς» καὶ ἐκ δεξιῶν 


136 T. I. ΒΕΓΛΕΡΗ 


e ὯΝ Τὰ γράμματα ταῦτα ἀνέγνωμεν « Κ(αὶ) Δ(ὑτοκράτωρ) Touxe- 
ζοῦντος Δαβίδ»: ἐνταῦϑα ἐμμείνωμεν ἐπὶ βραχύ: τὸ ζΚ δὲν δύναται 
ποσῶς νὰ à KA(I), τοιοῦτον τρόπον ἀναγνώσεως ἐν συνεπτυγμέναις 
γραφαῖς, ἐλλείποντος μάλιστα τοῦ |, οὐδαμοῦ εὑρίσκομεν, διὰ τοῦτο, 
ὡς ἐν μεγάλῃ συμπτύξει γεγραμμένον ἀνέγνωμεν Κ(αὶ) Δ(ὑτοχράτωρ), 
ἀφοῦ μάλιστα τοιαύτας συμπτύξεις «πηχυαίων» ὀνομάτων, ὡς ἄἅπο- 
χαλεῖ ταῦτα ὃ x Κωνσταντόπουλος ἔχομεν πολλὰς ἄλλας καὶ μάλιστα 
χαὶ ἐπὶ μολυβδοβούλλων καὶ νομισμάτων !, ὡς π. χ. εἰς τὴν λέξιν «βα- 
σιλεὺς» «βασιλικὸς» διὰ μόνου τοῦ γράμματος Β, εἷς τὴν λέξιν «πα- 
τριάρχης» διὰ τοῦ γράμματος Π καὶ πολλὰ ἄλλα, μάλιστα δὲ ἐν ἐπι-᾿ 
γραφαῖς εὑρίσκονται πλεῖσται ὅσαι τοιαῦται γραφαὶ δι᾽ ἑνὸς καὶ μό- 
vou γράμματος, ἀφοῦ καὶ αὑτὴ À τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ ἐπιγραφὴ συνί- 
στατο κατὰ τὸν Προχόπιον ἐξ ἑνὸς καὶ μόνου ἁπλοῦ ἰῶτα, ὃν τρό- 
πον γραφῆς τοῦ ὀνόματος αὑτοῦ εὑρίσκομεν καὶ ἐν ἐπιγραφαῖς. 

Οὗτος λοιπὸν ἦν ὃ τίτλος, μᾶλλον τὸ πρῶτον μέρος τοῦ τίτλου 
τοῦ αὑτοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος. 

Περὶ τοῦ μονογραφήματος ΠῚ εἴπομεν ἱκανὰ ἐν τῇ προηγουμένῃ 
ἡμῶν πραγματείᾳ, ἀποδείξαντες διὰ πλείστων παραδειγμάτων, ὅτι δὲν 
δύναται νὰ ἀναγνωσθῇ προφήτης, ἐλλείπει δὲ τὸ σχῆμα τοῦ Φ ἐντὸς 
τῶν δύο σκελῶν Τῷτ, ἔνϑα καὶ ὃ τόπος ὑπῆρχε. 

Τοῦτο ἐνόησε χαὶ ὡμολόγησε σιωπηρῶς, ἐννοεῖται, 6 x. Κων- 
σταντόπουλος, ἀλλ᾽ ἐξ ὁμοίων λόγων κινούμενος ζητεῖ ὑπεχφυγὴν 
χαὶ ταύτην εὑρίσκει εἷς τὴν παράλειψιν τοῦ χαράχτου, ὅστις ἐξ ἀβλε- 
ψίας ἢ ἀμελείας ἢ ἐλλείψεως χώρου παρέλειψε νὰ χαράξῃ τὸ D ἐντὸς 
τῶν σκελῶν, ἐν ᾧ ἐπὶ πολὺ σμικροτέρων τοιούτων μονογραφημάτων 
τὸ Φ δὲν λείπει 2. ᾿Αλλ’ εἶναι λύσις αὕτη ; διὰ τοιούτων ὑπεχφυγῶν 
οὐδόλως λύονται ζητήματα. Ὃ χαράκτης εἷς τὰ τυπικὰ καὶ ἀναλλοίωτα, 
μάλιστα δὲ ἐπὶ σφραγίδων, φερουσῶν ἐπίσημον χαραχτῆρα, ὡς ἣ σφρα- 


1. G. Schlumberger, «Sigillographie de l’Emp. ΒΥΖ.» p. 221, 589 ---ὖ. 
Sabatier <Mon. Byz.> t. II pl. LXVII, 13. 

2. G. Schlumberger, Mélanges d’Archéologie Byz. p.33. — Gazette 
archéologique Paris 1883 t. VIII, p. 303, pl. L, n° 14. — G. Schlumberger, 
L’Epopée Byz. 3me partie p. 521, 697. 





TO MOAYBAOBOYAAON ΤΟΥ͂ AYTOKP. TPATIEZ. AABIA 137 


vis τοῦ βασιλέως, δὲν ἠδύνατο ἵνα παραλείψῃ βεβαίως ἕν ψηφίον, 
τοῦ ὁποίου ἣ ὕπαρξις κέκτηται τοιαύτην μεγάλην σημασίαν ἐν τῇ ἔν- 
voi. Τί μένει λοιπὸν ἐκ τούτων ; ὅτι ἣ συνεπτυγμένη γραφὴ rfr πε- 
ριέχει τὰ τρία ἀπαιτούμενα γράμματα τῆς λέξεως Τ. Ρ. ΤΠ. --- Τραπε- 
ζοῦντος !, ὅτι δὲ εἰσὶ τρία μᾶλλον τὰ γράμματα ἐν τῷ μονογραφήματι 
τούτῳ, ἤτοι Τ. Ρ. Π. ἢ Π. Τ. Ρ. φαίνεται ἐχ τοῦ ὅτι ἀπαντῶσι 
ταῦτα, ὡς εἴπομεν, ἐν τῇ λέξει τροπάριον, τρόπαιον, τράπεζα καὶ ἐν 
τῇ λέξει ΤΙ ΙΑΡΧΗΟ -- πατριάρχης. 

Τὸν ἐπίσημον τίτλον τῶν αὐτοχρατόρων τῆς Τραπεζοῦντος ὗπε- 
δείξαμεν πρότερον fuets τῷ x. Κωνσταντοπούλῳ, ὥστε εἶναι περιττὸν 
ἵνα ἐπαναλαμβάνῃ τοῦτον καὶ δι᾽ ἄλλων μαρτυριῶν, ὡσεὶ μὴ ἐγινώ- 
σχομεν τοῦτο (βεβαίως οὗχι πρὰς ἐπίδειξιν γνώσεων, ἃς δὲν ἀρνού- 
μεϑα τῷ ἑλλογίμῳ x. Κωνσταντοπούλῳ), προσεϑέμεϑα ὅμως, ὅτι πλὴν 
τοῦ ἐπισήμου τίτλου ἐν τῇ κοινῇ χρήσει τοῦ λαοῦ, τῶν συγγραφέων 
χαὶ ἄλλων λογίων ἐν ἐγγράφοις δημοσίοις συνήϑης τίτλος ἦν «ὃ βα- 
σιλεύς», «ὁ ἅγιος βασιλεύς», «ὃ αὑτοχράτωρ Τραπεζοῦντος», ὡς λέ- 
γουσι συνήϑως «οἱ αὑτοκράτορες τῆς Ῥώμης», «οἵ αὐτοχράτορες τοῦ 
Βυζαντίου», «εἷς τὰ βασίλεια τοῦ Βυζαντίου», οὕτως ἔλεγον «οἵ βα- 
σιλεῖς xai αὑτοχράτορες τῆς Τραπεζοῦντος», «εἰς τὰ βασίλεια τῆς Τρα- 
πεζοῦντος». Ἰδοὺ δὲ καί τινα παραδείγματα ἔκ πολλῶν : 

Ὃ Νικηφόρος Γρηγορᾶς λέγει «ἡγεμόνες Τραπεζουντίων», «ἣγε- 
uovia Τραπεζουντίων», «τὰ βασίλεια Τραπεζοῦντος», «Εἰρήνη ἣ βα- 
σιλὶς τῶν Τραπεζουντίων», «Βασίλειος ὃ υἱὸς τοῦ ᾿Αλεξίου τὴν τῶν 
Τραπεζουντίων ἡγεμονίαν διαδεξάμενος» 5. Ὃ Χαλκοχονδύλης, 6 Δού- 
χας καὶ ὃ Φραντσῆς πάντες καλοῦσι τοὺς Μεγάλους Κομνηνοὺς ὑπὸ 
ἕν χαὶ τὸ αὐτὸ ὄνομα εβασιλεῖς τῆς Τραπεζοῦντος». Προσέτι ὁ 
γνωστὸς ἱστορικὸς Haïithon, 6 Clavijo, 6 Muratori, 6 Leuncla- 


€ 


vius, ἣ <Turcograecia», 6 ᾿Αχροπολίτης, ΔΛωρόϑεος ὃ Moveufa- 


1. Κατὰ περίεργον συγκυρίαν παρατηρεῖται ὅτι ὅλα τὰ περὶ τὸ 350 π. X. 
ἀναγόμενα καὶ σῳζόμενα νομίσματα τῆς Τραπεζοῦντος φέρουσι τρέπουν σημεῖον 
Ξξτράπεζαν προσομοιάζουσαν τῷ Γοτϑικῷ κεφαλαίῳ γράμματι Π7-Ξ ταῦ καὶ τὴν 
γραφὴν τοῦ ὁποίου ὡς T παρεδέχϑησαν καὶ οἱ ρῶσοι κατὰ τὴν εἰσαγωγὴν τῆς 
χρήσεως παρ᾽ αὐτοῖς τοῦ πολιτικοῦ ἀλφαβήτου. 

2. N. Γρηγορᾶς ἔχδ. Βόννης Α΄ 148-149, 536, 550, Β΄ 678, 688. 


138 D. I. BETAEPH 


σίας !, ὁ Καντεμίρης, 6 Saadeddin, 6 Πανάρετος 2 πάντες καλοῦσι 
τοὺς Μεγάλους Κομνηνοὺς βασιλεῖς καὶ αὐτοχράτορας τῆς Τραπεζοῦν- 
τος καὶ τὸ βασίλειον αὐτοκρατορίαν τῆς Τραπεζοῦντος, «Imperio di 
Trabisonda». Ὃ Λαύνικος ὃ φέρει πολλὰ ἐπίσημα ἔγγραφα καὶ ἐπι- 
στολάς, αἵτινες καλοῦσι τοὺς Μεγάλους Κομνηνοὺς βασιλεῖς καὶ αὖ- 
τοχράτορας Τραπεζοῦντος, 6 Wadding‘ «Joannem Comnenum 
Imperatorem Trapezuntii», «Imperatoris Trapezundarum» ὅ, 
«Imperatoris Trapezundini» 5, ἐξ ἐπιγραφῆς ἐν “Αγίῳ "Oge: «τήν- 
δε περικαλλῆ τοῦ ἁγίου Διονυσίου μονὴν ἔχτισεν ὃ ἀοίδιμος βασιλεὺς 
Τραπεζοῦντος ᾿Αλέξιος 6 Κομνηνὸς ἐπὶ ἔτος Χριστοῦ ᾳτπ΄ (1380) », 
Θεόδωρος ὃ Γαβρᾶς «ἐψάλλοντο ἐν ᾧ χρόνῳ ὑφίστατο ÿ aèroxparo- 
ρία Τραπεζοῦντος ἕν ἰδίοις ναοῖς τῆς ὁμωνύμου αὐτῆς πρωτευούσης 
πόλεως» ἴ. 

“Ὥστε καὶ ἡλίου φαεινότερον, ὅτι οἵ Μεγάλοι Κομνηνοὶ φέροντες 
τὸν περιεχτιχὸν τίτλον τῆς αὐτοχρατοῤίας των «βασιλεῖς καὶ αὑτοκρά- 
τορες τῆς Τραπεζοῦντος» οὐδόλως ἐμείουν τὰ κυριαρχικὰ αὐτῶν δι- 
καιώματα, διότι αὑτοχρατορίαν Τραπεζοῦντος λέγοντες δὲν ἐνόουν 
ποσῶς τὴν πόλιν Τραπεζοῦντος, ἥτις ἦτο ἁπλῶς καὶ μόνον ὁμώνυμος 
τῆς αὐτοκρατορίας πρωτεύουσα À. 


1. Synopsis Hist. p.533 ed. 1631 «τὸν δὲ βασιλέα Τραπεζοῦντος Κῦρ 
Δαβίδ» 
. Χρονικὸν «Περὶ τῶν τῆς Τραπεζοῦντος βασιλέων μεγάλων Κομνηνῶν». 
. Λαόνικος Βιβλ. IT καὶ ΙΧ. 
ΤΟΝ p. 254-291. Spand. Annal. Eccles. ad. ann. 1291. 
. Consilium Basil. et Florent. pag. Colon. 1551. 
. Ducange Fam. August. Byz. p. 160 ed. Venet. 
. Βυζαντινὸν Xçovixdv « Συμβολαὶ εἰς τὴν Ἱστορίαν τῆς Τραπεζοῦντος » 
. Παπαδοπούλου Κεραμέως τ. XII σελ. 133-134, Πετρούπολις 1906. 
. Original-Fragmente, Chroniken, Inschriften und anderes Mate- 
riale zur Geschichte des Kaïiserthums Trapezunt von D. J. Ph. Fallme- 
rayer: Abhandlungen d. III ΟἹ. ἃ. Ak. ἃ. Wiss. III Bd. Abth III σελ. 
145 ἐν ὑποσημειώσει ἐκ τοῦ Eugenicus Mss. R. 1 C. pag. 179 recto: «ἣ 
αὐτὴ Τραπεζοῦςδε, ñ πόλις ὅλη καϑ᾽ αὑτὴν καὶ ἀκρόπολις, οὐ τῶν περὶ αὐτὴν 
μόνον ἀγρῶν καὶ ϑείων σηκῶν, καὶ τῶν τερπνῶν προαστείων, ἀλλὰ καὶ τῶν ἔξω 
καὶ ἀπωτέρω πολισμάτων αὐτῆς καὶ κωμῶν καὶ ξυμπάσης ἁπλῶς τῆς περιοιχί- 
δος ἤδη καὶ τῶν ἀντιπέραν ἐνίους, ὅσους κόσμος τὸ ἀπὸ Χριστοῦ καλεῖσϑαι». 
’Exions: Μ55. Venet. fol. 158 verso lin. 6. 


εν 
VIO 


Œ@ > 1 O Ot æ © N 


TO MOAYB40BOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 139 


. Ὁ μητροπολίτης Τραπεζοῦντος Ἰωσὴφ περὶ τὰ μέσα τοῦ XIV 
αἰῶνος λέγει: «Περὶ τῶν συσσήμων ᾿Αλεξίου τοῦ Μεγάλου Κομνηνοῦ 
τὰ τῆς βασιλείας τῶν Τραπεζουντίων σκῆπτρα 6 ἐν βασιλεῦσι διαδέ- 
χεται περιφανέστατος καὶ ἀξιάγαστος ᾿Αλέξιος» !. Ὃ μητροπολίτης Τρα- 
πεζοῦντος ᾿Ιωάννης Λαζαρόπουλος ἐν τῷ βίῳ τοῦ ἁγίου Εὐγενίου λέ- 
ver: «Βασίλειος αὐτοκράτωρ Τραπεζοῦντος 1338-1840»" ὁ αὑτὸς «τόν- 
δε Τραπεζοῦντος ἄρχειν λαχόντα εἰδώς, ὡς οὗκ ὥφειλεν, ἀφελῆ τε καὶ 
χαῦνον γέροντά τε καὶ ἄπαιδα Μιχαὴλ τὸν Κομνηνὸν ἀναλαμβάνει 
τὸν τῆς αὐτῆς Τραπεζοῦντος ἀξίως κληροῦχον ἀρχῆς ἄξιον εἶναι τὸν 
Μέγαν Κομνηνὸν ᾿Αλέξιον» καὶ « ἄρξει δὲ Τραπεζοῦντος ᾿Αλέξιος», 
«᾽᾿Αλέξιος αὑτοχράτωρ Τραπεζοῦντος 1349-1390». 

Οἱ πατριάρχαι τῆς Κωνσταντινουπόλεως ἀποτεινόμενόοι πρὸς τοὺς 
βασιλεῖς ἔλεγον «βασιλεῦ τῆς Τραπεζοῦντος καὶ πάσης Λαζικῆς» 3. 

Ἔν ἐπιστολῇ Ἰωάννου XXII πάπα Ῥώμης, ἀπολυϑείσῃ κατὰ τὸν 
Δεχέμβριον τοῦ 1329 ἔτους καὶ ἀπευϑυνομένῃ πρὸς τὸν αὐτοχράτορα 
᾿Αλέξιον ἀναγινώσκομεν τήνδε τὴν ἐπιγραφήν : 

«Magnifico viro Trapezundarum Imperatori Gratiam in 
praesenti que perducat ad Gloriam in futuro» “. 

Ὃ x. Κωνσταντόπουλος διισχυρίζεται ὅτι οἵ Μεγάλοι Kouvnvoi 
«ἔχοντες ἕδραν τὴν πόλιν Τραπεζοῦντα ἐκάλουν ἑαυτοὺς βασιλεῖς καὶ 
γαὐτοχράτορας ᾿Ανατολῆς», καὶ ἀκολούϑως ὅτι δῆϑεν «ἐχ τῶν ἐπι- 
»σήμων μνημείων ἐξάγεται ὅτι οὗτοι δὲν ἐκάλουν ἑαυτοὺς βασιλεῖς 
»καὶ αὐτοχράτορας Τραπεζοῦντος» καὶ ὅτι ἑπομένως, προσϑέτει ὃ x. 
Κωνσταντόπουλος, «ἂν τὸ μολυβδόβουλλον ἀνῆκεν ὄντως εἷς τὸν τε- 
»λευταῖον Κομνηνὸν Τραπεζοῦντος Δαβίδ, ἐν αὐτῷ οὗτος ϑ᾽ ἀπεχα- 


1. Fontes Historiae Imperii Trapezunteni A. Παπαδοπούλου Κεραμέως 
Πετρούπολις 1897 σελ. 59. : 

2. À. Παπαδοπούλου Κεραμέως ἔνϑ᾽ ἄν. σελ. 194-156. 

3. «Περιπόϑητε συμπέϑερε τοῦ κρατίστου καὶ ἁγίου μου αὐτοχράτορος, εὐὖ- 
γενέστατε, ἐνδοξότατε, ἀνδρικώτατε, φρονιμώτατε Βασιλεῦ τῆς Τραπεζοῦντος καὶ 
πάσης Λαζικῆς ἐν ἁγίῳ πνεύματι ποϑεινότατε υἱὲ τῆς ἡμῶν μετριότητος κῦρ Ma- 
γουὴλ Μέγα Κομνηνὲ....». Acta Patriarchatus Constantinopolitani Fr. Mi- 
klosich τ. II σελ. 541-543 

4. J. Ph. Fallmerayer, Geschichte des Kaiserthums von Trapezunt p. 
266 München 1827. 


140 T. II. BETAEPH 


»λεῖτο βασιλεὺς ᾿Ανατολῆς», διότι, λέγει, «ϑὰ ἀπετέλει αὐτόχρημα ἄρ- 
>VNOLV τῶν χυριαρχικῶν αὐτῶν δικαιωμάτων, ἂν ὠνόμαζον ἑαυτοὺς 
» βασιλεῖς Τραπεζοῦντος». Ὅτι δὲ ὃ διισχυρισμὸς οὗτος τοῦ κ. Κων- 
σταντοπούλου εἶναι ἀβάσιμος, ὅτι πολλάκις où Μεγάλοι Κομνηνοὶ 
ἐκάλουν ἑαυτοὺς ἐν ἐπισήμοις ἐγγράφοις βασιλεῖς Τραπεζοῦντος, φέ- 
ρομεν πρὸς ἔνδειξιν ἐπιγραφὴν τὸῦ βασιλέως καὶ αὐτοκράτορος τῆς. 
Τραπεζοῦντος ᾿Ιωάννου τοῦ Μεγάλου Κομνηνοῦ ἐξ ἐπιστολῆς αὑτοῦ 
πρὸς Edyéviov IV τὸν πάπαν Ρώμης ὑπὸ ἡμερομηνίαν 18 ‘Oxrw- 
βρίου 1434, δημοσιευϑείσης ὕπὸ τοῦ Mansi εἰς τὰ αὐτοῦ «Acta 
Concil Florentin ad annum 1484» καὶ ἐχούσης οὕτω : | 

«Τῷ ᾿Αγιωτάτῳ καὶ Μακαριωτάτῳ ἐν Χριστῷ Πατρὶ καὶ Κυρίῳ 
» Edyevio IV ἄκρῳ ᾿Αρχιερεῖ τῶν Ρωμαίων Σεβασμιωτάτῳ --- ’Iwdv- 
»vns ὁ Μέγας Κομνηνὸς ἐλέῳ Θεοῦ Αὑτοχράτωρ Τραπεζοῦντος». 

᾿Επίσης καὶ ἰδίαν ὁμολογίαν τοῦ βασιλέως καὶ αὑτοχράτορος τῆς 
Τραπεζοῦντος Δαβὶδ τοῦ Κομνηνοῦ ἐν ἐπιστολῇ αὐτοῦ πρὸς τὸν ἔκ- 
λαμπρότατον. Δοῦκα τῆς Βουργουνδίας ἔχουσαν οὕτω : 

«Ego David Imperatore Trapezundarum. ..» !. 

Μεταβαίνοντες εἷς τὸ ἀξίωμα ὅτι «ὃ μόνιμος καὶ σταϑερὸς τύπος 
»τῆς ἐπιγραφῆς τῆς συνδεούσης εἰκόνα αὑτοχράτορος εἶναι τοιοῦτος 
»ἤτοι προηγεῖται τὸ κύριον ὄνομα καὶ ἕπεται ὃ τίτλος», παρατηροῦμεν 
ὅτι δὲν δύναται νὰ ϑεωρηϑῇ τὸ τοιοῦτον ὡς κανών, διότι ἔχομεν καὶ 
παραδείγματα, ἐν οἷς προηγεῖται ὃ τίτλος καὶ ἕπεται τὸ ὄνομα. Οὕτως 
ἐπὶ τῆς λαμπρᾶς εἰκόνος τοῦ Νικηφόρου Φωχκᾶ Ex τῆς Μαρκιανῆς βι- 
βλιοϑήκης, ἣν ἐπιτυχέστατα μετέδωχεν uiv ὃ x Σπ. Λάμπρος ἕν τῷ 
«Νέῳ ᾿Ελληνομνήμονι» αὑτοῦ (τόμ. Α΄, τεῦχος α΄, σελ. 61), σῴζεται 
ἐπιγραφὴ τοῦ αὑτοκράτορος, ἔχουσα ὡς ἀκολούϑως : 

«Ἔν Χριστῷ τῷ Θεῷ Πιστὸς βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ Ῥωμαίων 
» Νικηφόρος Poxäs...». 

‘O τύπος οὗτος τῆς ἐπιγραφῆς τῶν αὑτοχρατόρων εἶναι τύπος 
πάντων τῶν ῥωμαίων καὶ χριστιανῶν βασιλέων ᾿Ανατολῆς καὶ Δύσεως" 
οὕτως ἐντὸς τοῦ ὑπερϑύρου τοῦ Μητροπολιτικοῦ ναοῦ τῆς Τραπεζοῦν- 
τος ἀναγινώσκομεν τίτλον αὑτοχρατορικὸν ἀρχόμενον οὕτως: «Αὗτο- 


1. J. Ph. Fallmerayer ἔνϑ᾽ ἀνωτ. 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 141 


χράτορι Καίσαρι Γαΐῳ Αὐρηλίῳ Βαλερίῳ Διοχλητιανῷ κλπ.»" ἑτέραν 
ἐπιγραφὴν ὑπεράνω τῆς ἀνατολικῆς πύλης τοῦ τείχους τῆς Τραπεζοῦν - 
τος τοῦ 543 ἔτους ἔχουσαν ὧδε: «ἐν ὀνόματι τοῦ Λεσπότου ἡμῶν ΙΧ 
τοῦ Θεοῦ ἡμῶν Αὐτοχράτωρ Καῖσαρ Φλάβιος ᾿Ιουστινιανός, ᾿Αλα- 
μανιχός, Γοτϑικός, Γερμανιχός, Φραγκικός, ᾿Αντικός, ᾿Αλανικός, Οὗαν- 
δαλικός, ᾿Αφριχανός, εὐσεβής, ἔνδοξος, νικητής, τροπαιοῦχος, ἀεισέ- 
βαστος Αὔγουστος», οἵα ἐπιγραφὴ ἐπετίϑετο καὶ͵ ἐπὶ ἐπισήμων αὗτο- 
χρατορικχῶν ἐγγράφων τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ !. “Ἑτέρα ἐπιγραφὴ ἐπὶ τῆς 
πύλης τοῦ κυρίως ναοῦ τοῦ ἁγίου Βασιλείου ἐν Τραπεζοῦντι ἔχει ὧδε: 
«Αὐτοχράτωρ Καῖσαρ DA. ᾿ἸἸουστινιανός, εὐσεβής, νικητής, τροπαιοῦ- 
χος, Μέγιστος, ἀεισέβαστος Αὔγουστος παρέσχετο ivô. Ε΄, ἔτους Υ Π΄- 
480» (χρονολ. Τραπεζοῦντος) καϑ᾽ ἡμᾶς 524 ἔτος ἑτέρα ἐπιγραφή : 
«Αὐτοκράτωρ Καῖσαρ Φλαύϊος Λέων, εὐσεβής, εὐτυχής, ἔνδοξος, vixn- 
τής, τροπαιοῦχος, ἀεισέβαστος Αὔγουστος, πιστὸς βασιλεύς» ? ἑτέρα 
ἐπιγραφὴ ἐπὶ λευχοτάτου μαρμαρίνου διαζώματος ἐπὶ τοῦ πέμπτου 
Πύργου ἀπὸ τῆς Χρυσῆς Πύλης τῆς Κωνσταντινουπόλεως : « πᾶσι 
Ῥωμαίοις Μέγας Δεσπότης Ρωμανός». ’Exi τῆς Χρυσῆς Πύλης τῆς 
Κωνσταντινουπόλεως « Αὐτοχράτωρ Καῖσαρ Φλαύϊος Κωνσταντῖνος 
μέγιστος, εὐσεβής, εὐτυχὴς Αὔγουστος κλπ.». ᾿Επὶ τῶν τειχῶν τῆς 
Τραπεζοῦντος ἐπιγραφὴ ἀναγομένη εἷς τοὺς χρόνους ᾿Αλεξίου τοῦ Γ΄ 
1349-1390 «Πιστὸς Ἕ ας καὶ Περατίας Ἄναξ Κομνηνὸς ᾿Αλέξιος 
ἐν Χριστῷ Μέγας». ᾿Εν Νικαίᾳ τῆς Βιϑυνίας ἐν τῷ ναῷ τῆς Θεομή- 
τορος βυζαντινὴ παράστασις, εἰχονίζουσα ἐν τῷ μέσῳ τὴν Θεοτόχον, 
ἔχουσαν ἔξ ἀριστερῶν τὸν Πατρίκιον Νικηφόρον, ἐκ δεξιῶν γονυκλινῆ 
τὸν αὑτοχράτορα Κωνσταντῖνον, ἴσως τὸν Ζ΄, μετ᾽ ἐπιγραφῆς: «Ἄναξ. 
χραταιὸς Δεσπότης Κωνσταντῖνος». Αἴ ἐπιγραφαὶ τῶν αὑτοχρατόρων 
᾿Αρκαδίου καὶ τοῦ υἱοῦ αὑτοῦ Θεοδοσίου Il, Λέοντος τοῦ 1 καὶ τῶν 
διαδύχων αὑτοῦ Τιβερίου Υ καὶ ᾿Ανσιμάρου, ᾿Ιουστίνου, ᾿Αναστασίου 
ΠῚ καὶ πολλῶν ἄλλων βασιλέων καὶ αὐτοχρατόρων Ῥώμης καὶ Βυ- 
ζαντίου, διετήρησαν ὅμοιόμορφον τύπον ἐπιγραφῆς ἀρχόμενον oùyi 
| ἔχ τοῦ ὀνόματος τοῦ αὑτοχράτορος, ἄλλ᾽ ἐκ τῆς ἐπικλήσεως τοῦ ὄνό- 


J. Sabatier <Mon. ΒΥΖ.» t. Α΄ p. 77. 
J. 


ἘΝ 
2. Sabatier ἔνϑ᾽ ἄνωτ. 


142 T. II. BETAEPH 


ματος τοῦ Κυρίου ἡμῶν καὶ τοῦ τίτλου, εἴτε ἀπ᾽ εὐθείας, μόνον ἐκ 
τοῦ τίτλου αὑτῶν ἀρχόμενον. 

Ἐπὶ νομίσματος ᾿Αλεξίου Κομνηνοῦ Α΄ βασιλέως καὶ αὑτοκράτο- 
ρος τῆς Τραπεζοῦντος 1204-1222 ὑπάρχει ἐπιγραφὴ «Καῖσαρ ὃ Μέ- 
γας ᾿Αλέξιος» ᾿. Τοιοῦτον τύπον ἐπιγραφῆς ἐπὶ τῶν νομισμάτων αὖ- 
τῶν ἔφερον καὶ οἵ πρὸ Χριστοῦ βασιλεῖς τοῦ Πόντου, δηλ. ἤρχετο ὃ 
τίτλος καὶ εἵπετο τὸ ὄνομα τοῦ βασιλέως οὕτω : 

«Βασιλέως Βασιλέων Φαρνάκου». 

«Βασιλέως Βασιλέων Μεγάλου Φαρνάκου» ?. 

Οἱ αὑτοχράτορες τῆς ἹΡωσίας, ὡς παραλαβόντες ὅλους τοὺς τύ- 
πους καὶ τὰ ἔϑιμα τῆς Βυζαντινῆς αὐλῆς τοῦ Χ αἰῶνος, διετήρησαν 
καὶ μέχρι σήμερον τὸν τύπον τῆς ἐπιγραφῆς αὑτῶν ὁμοιόμορφον πρὸς 
ἐκεῖνον τοῦ ᾿Ιουστινιανοῦ καὶ τῶν ἄλλων αὐτοκρατόρων τοῦ Βυζαντίου. 

Τὸν αὑτὸν τύπον αὐτοχρατορικῆς ἐπιγραφῆς ἀπαντῶμεν καὶ παρὰ 
τοῖς βασιλεῦσι τῶν λοιπῶν σλαυϊκῶν χριστιανικῶν χρατῶν, ἔτι δὲ καὶ 
παρὰ τῇ ᾿Αρμενίᾳ καὶ ᾿Ιβηρίᾳ. 

Ὑπολαμβάνω ὅτι ἐν ταῖς ἐπιγραφαῖς τῶν αὑτοχρατόρων τοῦ Bu- 
ζαντίου προηγεῖτο τὸ ὄνομα τοῦ αὐτοκράτορος τότε μόνον, ὅπότε οἵ 
αὐτοχράτορες σὺν τῷ ὀνόματι αὐτῶν τῷ κυρίῳ προέβαινον εἷς προσ- 
ϑήκην καὶ τοῦ ὀνόματος τῆς δυναστείας αὑτῶν ἐν τῷ τέλει’ οὕτως ἀπὸ 
τῆς ἐποχῆς τῶν Κομνηνῶν καὶ τῶν Παλαιολόγων παρατηρεῖται À με- 
ταβολὴ αὕτη τοῦ τύπου τῆς ἐπιγραφῆς τῶν αὐτοκρατύρων τοῦ Βυ- 
ζαντίου καίτοι πολλάκις συντομίας ἕνεκα παρέλειπον τὸ ἐπίϑετον καὶ 
τότε ἣ ἐπιγραφὴ τοῦ βασιλέως ἤρχετο ἀπὸ τοῦ τίτλου αὑτοῦ, τὸ 
δὲ ὄνομα ἐλάμβανε τὴν δέουσαν ϑέσιν αὑτοῦ ἐν τῷ τέλει τῆς ἐπι- 
γραφῆς. 

Κατὰ ταῦτα μὴ οὔσης δυνατῆς ἐκ φειδοῦς τοῦ χώρου τῆς παρα- 
τάξεως σχοινοτενῶν ἐπισήμων τίτλων ἐν τοῖς νομίσμασιν ὧς καὶ ἐν 

τοῖς μολυβδοβούλλοις, ἐπαναλαμβάνομεν, ὅτι ὃ ἐπίσημος τίτλος «βα- 
᾿ σιλεὺς καὶ αὐτοχράτωρ πάσης ᾿Ανατολῆς, ᾿Ιβήρων καὶ Περατίας 


4 


ὃ 
Μέγας Κομνηνὸς» δὲν ἠδύνατο νὰ περιληφϑῇ ἕν τῷ μικροτάτῳ χώρῳ 


1. J. Sabatier t. II p. 310 pl. LXVII, 5. 
2. Joseph Eckhel vol. IV p. 459. — ‘Iorogia νομισμάτων ὑπὸ Head με- 
τάφρ. Σβορώνου τόμ. B', 12. 


ne ς ὁ 


ζ pe ee ES Ne ΦΡ... πο ΝΟΥΣ ἢ 
RAREMENT RER 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 143 


τῆς σφραγῖδος. Ναὶ δὲν χωρεῖ, ὥς δὲν χωρεῖ εἷς ὅλην τὴν σειρὰν τῶν 
γομισμάτων τῆς Τραπεζοῦντος, τὰ ὅποῖα ἐπεκαλέσϑη 6 κ. Κωνσταντό- 
πουλος εἷς μαρτυρίαν τῶν ὕπ᾽ αὑτοῦ λεγομένων, διὰ τοῦτο 6 αὖτο- 
χράτωρ Δαβίδ, ὡς συνήϑως γίνεται ἐν τοιαύταις περιστάσεσι, προεί- 
λετο ἵνα χαράξῃ βραχυγραφικώτατα καὶ συνεπτυγμένως ᾿᾽ΚΑ---ΠἸΔΔ. 
 ᾿ϑέλησε νὰ ἀμφισβητήσῃ τοῦτο ff (--- Τραπεζοῦντος) ὃ x. Κων- 
σταντόπουλος λέγων, ὅτι ἐν νομίσμασι Μανουὴλ Α΄ Κομνηνοῦ αὗτο- 
χράτορος Τραπεζοῦντος ὑπάρχει 6 τύπος TTIZ --- Τραπεζοῦντος, σῳ- 
ζόμενος ἐν Avignon, λέγει δὲ ὅτι «ἣ γραφὴ αὕτη ἦτο τύπος τοῦ 
ὀνόματος τῆς πόλεως». Ἢ βεβαίωσις αὕτη τοῦ x. Κωνσταντοπούλου 
δὲν εἶναι ὀρϑή, διότι ἐν ἄλλοις νομίσμασι τῶν αὐτῶν Κομνηνῶν εὗ- 
θίσκεται καὶ ἄλλη γραφὴ τοῦ αὐτοῦ ὀνόματος ἔχουσα οὕτως : (ὃ ἅγ. 
Εὐγένιος) ΤΡΠ.- ΖΤ.-- οο καὶ ἐπὶ νομισμάτων ᾿Ιωάννου τοῦ ᾿Αξού- 
χου FF —Z, καὶ ἐπὶ ἀργυροῦ νομίσματος Μανουὴλ Δ΄ 17--- Ζ καὶ 
ΓΡ --ΠΖ καὶ ἄλλαι γραφαὶ ἀκόμη διάφοροι εὕρηνται ἐν τῇ συλλογῇ 
τοῦ κ. Ἰωάννου Λεοντίδου ἐν Τραπεζοῦντι, ὥστε δὲν εἶναι τύπος ὧρι- 
σμένος τὸ ΤΠΖ, ὡς οὖκ ὀρϑῶς διατείνεται ὃ x. Κωνσταντόπουλος. 

Ὃ αὐτὸς ἀποπειρώμενος ἵνα καϑιερώσῃ πρωτοφανεῖς διαφορὰς 
ἐν τῇ παλαιογραφίᾳ διὰ τοῦ ἀξιώματος « ἄλλοι νόμοι διέπουσι τὴν 
γραφὴν τῶν κωδίχων καὶ ἄλλοι τὴν ἐγχάραξιν τῶν μολυβδοβούλλων», 
φαίνεται ὅτι δὲν ἐσχέφϑη κατὰ πόσον ἀδικεῖ αὐτὸς ἑαυτὸν οὑτωσὶ 
ἀποφαινύμενος καὶ ἰδοὺ διατί. 

Ἢ σιγιλλογραφία βαίνουσα τοῖς ἴχνεσι τῆς νομισματικῆς ἔξαχο- 
λουϑεῖ καὶ αὕτη ἀναπτυσσομένη ἐν τοῖς κόλποις τῆς παλαιογραφίας 
καὶ τῆς ἐπιγραφιχῆς, αἵτινες εἰσὶ πάντοτε ἣ κυριωτάτη χρηπὶς πρὸς 
εἰδικωτέραν καὶ μεϑοδικωτέραν ἐξερεύνησιν τῶν ἐν τῇ σιγιλλογραφίᾳ 
καὶ ἀλλαχοῦ ἀπαντωσῶν γραφῶν. 

Καὶ εἶναι μὲν ἀληϑὲς ὅτι À σιγιλλογραφία προϊόντος τοῦ χρόνου 
ηὐξήϑη καὶ τὸ ἔδαφος αὑτῆς ἀρχούντως ἐμεγαλύνϑη, συγκχριτικῶς ὅμως 
εἶναι εἰοέτι ἐπιστήμη νέα. Μόλις περὶ τὰ 1884 ὃ διαπρεπὴς γάλλος 
x. G. Schlumberger ἀπεπειράϑη νὰ ϑέσῃ τὰς πρώτας βάσεις τῆς 
βυζαντινῆς σιγιλλογραφίας, ἐξ ἧς τὸ πρῶτον ἠρύσϑημεν σειρὰς adro- 
κχρατόρων, στρατηγῶν, ἀξιωματιχῶν, στρατιωτικῶν καὶ πολιτικῶν, αὖ- 
λικῶν, ὀνομάτων, τίτλων, μονῶν, ἁγίων, πατριαρχῶν, ἐπισκόπων κλπ. 


144 T. IT. BETAEPH 


οὐδὲν δ᾽ ἕτερον νέον παρουσίασεν ἣμῖν αὕτη ἐν τῇ παλαιογραφίᾳ 
ὅμως καὶ ἐπιγραφικῇ ὅλοι οἵ τρόποι καὶ τὰ συστήματα τῆς συμπιλή- 
σεῶς καὶ τῆς συμπτύξεως τῶν γραμμάτων καὶ τῆς συγκοπῆς τῶν συλ- 
λαβῶν κατὰ διαφόρους τρόπους καὶ τῆς κατὰ φωνὴν μόνον χρήσεως 
τῶν διαφόρων φωνηέντων καὶ διφϑόγγων ἀδιαφόρως (ὡς τὸ οΞκωπῳ, 
τὸ υξιξη, τὸ 1=u=n=p=et), οἵ γνωστοὶ πάντως τῷ x. Κωνσταντο- 
πούλῳ ἐκ τῶν μολυβδοβούλλων, εἰσὶ γνωστοί, γνωστότατόι τῇ ἐπι- 
στήμῃ καὶ ἐξ ἑτέρων γραπτῶν μνημείων ---κωδίκων, νομισμάτων καὶ 
ἐπιγραφῶν πολὺ πρότερον τῆς ἐποχῆς, Had’ ἣν εἶχε γνωρίσει οὗτος 
τὰ διάφορα ταῦτα συστήματα τῆς γραφῆς ἔκ τῶν ἐκδοϑέντων μέχρι 
τοῦδε μολυβδοβούλλων. | 

Ἢ ἀπειρία τοῦ x. Κωνσταντοπούλου ἐν τῇ παλαιογραφίᾳ καὶ ἐπι- 
γραφικῇ καταφαίνεται καὶ ἐκ τῶν κάτωϑεν ὀλίγων παραδειγμάτων᾽ 
λέγει « ἁπλοῦν κεφαλαῖον Δ εἴτε μόνον εἴτε μετὰ κεραίας ἐν τοῖς μο- 
λυβδοβούλλοις σημαίνει πρῶτος» καὶ μ᾽ ὅλα ταῦτα τὸ Δ μετὰ κεραίας 
ἐν αὑτοῖς τοῖς μολυβδοβούλλοις τοῦ x. Κωνσταντοπούλου καὶ ἀλλαχοῦ 
σημαίνει καὶ ἅγιος ὡς καὶ τὴν προ πρόϑεσιν κατὰ τὸ παράδειγμα τοῦ 
M μετὰ κεραίας ἴσον Μήτηρ καὶ Μιχαήλ, καὶ τοῦ © ἐπίσης μετὰ κε- 
ραίας ἴσον Θεοῦ, Θεοτόκος, τὸ δὲ Δ ὅπερ ἐντὸς © ἐν τῇ ἐπιγραφικῇ 
σημαίνει ἅγιος, σημαίνει ταυτοχρόνως καὶ τὰς λέξεις ἀόριστος καὶ ἀό- 
ρατος. ’Eni τῶν μολυβδοβούλλων τῶν νομισμάτων καὶ ἀλλαχοῦ πλη- 
ϑὺν ἔχομεν τοιούτων μονογραφηματικῶν γραφῶν καὶ δὴ «ὀνομάτων 
πηχυαίων» κατὰ τὴν ἔκφρασιν τοῦ x Κωνσταντοπούλου. 

Ἕτερον παράδειγμα : Ἔκ τῆς ὄπισϑεν ὄψεως ἐπιγραφῆς τὸ 
BACIAE ἔχει μᾶλλον ὧδε. Ὃ x. Κωνσταντόπουλος διατείνεται ἀξιω- 
ματικῶς, ὅτι ἐν τοῖς μολυβδοβούλλοις : «ὁσάκις συγχόπτεται λέξις λή- 
»γουσα εἷς ΛΕΩΟ, à συγκοπὴ γίνεται μετὰ τοῦ À, παραλειπομένης 
»τῆς καταλήξεως EWC ὡς: OESTOA’, ΜΒΕΓΑΛΟΠΟΛ΄, ἄλλως 
»ἣ λέξις χαράσσεται ὁλογράφως ὥς: BACIAEWC, ΘΕΒΠΟΛΕΩΟ, 
»NEATOAEWC, KWNCTANTINSTOAEWC. Κατὰ ταῦτα ἐν τῷ 
»μολυβδοβούλλῳ τοῦ Δαβὶδ Κομνηνοῦ, ἂν. ἤϑελον νὰ γράψωσι τὴν 
»λέξιν BACIAEWC, ϑὰ ἐχάρασσον ταύτην ἢ δὅλογράφως ἢ BACIA 
»καὶ οὐχὶ ΒΔΟΙΛΘ». 

Καὶ μ᾽ ὅλα ταῦτα ἐκ τῶν μολυβδοβούλλων.. αὐτῶν τοῦ x. Κων- 


ne. CR AS se SL 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPATIEZ. AABIA 145 


σταντοπούλου ἔχομεν γραφὰς HAISTIOAE, OIAITITIOTIOAE, NI- 
KOTOAEW !, TPAIANSTIO, OESTIOAEW, AEONTOTIOAE * 
ἐπίσης TMANTEAE, MHTPOTIOAE, καὶ CAPAE, AVCE. Τοιαύ- 
τῆς γραφῆς παραδείγματα καὶ ἐπὶ νομισμάτων ἔχομεν πλεῖστα, ὡς x. 4. 
ἐπὶ τῶν νομισμάτων Σαρία βασιλέως Θράκης εὑρίσκομεν τὴν γραφὴν 
ΒΔΣΙΛΕ καὶ ΒΑΣΙ 3, ἐπὶ βυζαντινῶν νομισμάτων τῆς νήσου Ῥόδου 
BACILE “, ἐπὶ νομισμάτων τοῦ αὑτοχράτορος Ἰωάννου τοῦ Τσιμισχῆ 


 BACIAE ὅ καὶ πλεῖστα ὅσα ἕτερα παραδείγματα ἐκ χκωδίχων καὶ ἐπι- 


γραφῶν Βυζαντινῶν ἐκδεδομένων τε καὶ ἀνεχδότων, περὶ ὧν ἀνεφέ- 
ρᾶμεν ἐν τῇ προηγουμένῃ ἣἥμῶν διατριβῇ. 

PAM ἐκτὸς τῆς διὰ συγκοπῆς ταύτης γραφῆς τῶν καταλήξεων 
WC xai WN τῆς ἄλλως τε γνωστῆς εἷς τοὺς περὶ τὴν παλαιογραφίαν 
καὶ ἐπιγραφιχὴν ἐντριβεῖς ὄντας, ὑπάρχει καὶ τὸ ἣμιστρόγγυλον ἐχεῖνο 
σημεῖον, τὸ πρὸς τὰ δεξιὰ ἔχον ἐστραμμένον τὸ ἄνοιγμα αὑτοῦ, τὸ 
ἐπιγραφικὸν τῆς WC λεγόμενον, ἐν σχήματι ἀκριβῶς τοῦ ἡμίσεος τοῦ 
ὦ κατὰ τὸν Κόππα ἔχον οὕτω C, ὅπερ, ὡς φαίνεται, προῆλϑεν ἐξ 
ἑτέρου ταχυγραφιχοῦ σημείου τῆς OC συλλαβῆςτευ. 

Καὶ ἐν μὲν τοῖς κώδιξι τὸ σημεῖον τοῦτο, ὡς ἐπὶ τὸ πλεῖστον, ση- 
μειοῦται διὰ μίσχου 5 --Εωσ, ἐν δὲ ταῖς ἐπιγραφαῖς ἄνευ αὐτοῦ, ὥς 
A. 4. τὸ ἀναπληρωματιχὸν τοῦτο ἐπιγραφικὸν σημεῖον τῆς WC συλ- 
λαβῆς φαίνεται ἐπὶ τοῦ ἑτέρου περισωϑέντος ἀντιτύπου τοῦ μολυβδο- 
βούλλου τοῦ αὐτοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Λαβὶδ τοῦ Κομνηνοῦ, 
τοῦ ἐχδοϑέντος ὑπὸ τοῦ x. Al. Sorlin Dorigny ἐν τῇ λέξει BACI- 
ΛΕοκξβασιλέως ὅ, ἐπὶ νομίσματος ᾿Αλεξίου τοῦ Μεγάλου Κοιινηνοῦ 
ΒΑΟΙΛΕῸΟ-ε βασιλέως ἴ, ἐπὶ μολυβδοβούλλου ἐκ τῆς συλλογῆς τοῦ 


1. Συλλογὴ μολυβδοβούλ. Pos. ᾿Άρχ. Ἴνστ. ἐκδ. Β. Πάντσεγχο ἐν ταῖς Εἰ- 
δήσεσι τοῦ Ἶνστ. τ. VIII τεῦχος 3 πίν. XXVIII, XXXI. 

2. 6. Schlumberger, Sigillographie pag. 118, 297. 510, 504. 

3. Ed. de Cadalvene, Recueil des Médailles Grecq. Paris 1828 p. 35, 40. 

4.1. Σβορώνου. Butavriaxà νομισματικὰ ζητήματα: Διεϑν. Ἔφημ. Nou. 
᾿Αρχαιολ. ἔτος 1899 σελ. 389 — G. Schlumberger, Numismatique de l'Orient 
Latin Paris 1878. 

5. J. Sabatier, Mon. Byzant. Paris 1862 t. II pl. XLVIII, 3, 4,5. — G. 
Schlumberger, L’Epopée Byz. à la fin du Xme siècle p. 319, 322. 

6. G. Schlumberger, Sigillographie de l’'Emp. Byz. p. 425. 

7. J. Sabatier, Mon. Byz. t. ΠῚ pl. XLVIL, 5. 


10 


146 T. II. BETAEPH 


᾿Αρχαιολ. Μουσείου ᾿Αϑηνῶν AVCEC—Ôvoens, ἐπὶ νομίσματος τῆς 
δυναστείας τῆς νήσου Ῥόδου BA—CIAEC : καὶ ἐξ ἄλλων πολλῶν 
ἐπιγραφικῶν μνημείων. Τὸ ἐπιγραφικὸν τοῦτο σημεῖον τῆς συλλαβῆς 
OC, ὡς εἴπομεν, προσλαμβάνον μίσχον ἢ οὔ, δηλοῖ τὴν WC, ἀλλ᾽ 
εἷς πολὺ σπανίας περιστάσεις δηλοῖ καὶ τὴν κατάληξιν OVC, ὡς π. χ. 
-EVKAEOU—=EVKAEOVC ?. 

Σπανίως μέν, ἀλλ᾽ ἅπαντᾷ τιϑέμενον ἐν συντετμημέναις λέξεσιν 
ἐπὶ τῆς ληγούσης ἀντὶ τῆς WC συλλαβῆς ἕν ὍὌ μικρόν, τὸ ὁποῖον 
πάλιν, δὅσάκις τίϑεται εἴτε ἄνωϑεν τῆς παραληγούσης εἴτε εἷς τὴν λή- 
γουσαν, σημαίνει καὶ τὴν κατάληξιν ΟΟ καὶ ἄλλοτε πάλιν, ὡς εἴπο- 
μεν, ἀντικαϑιστᾷ τὸ ἴω μέγα ὃ. Καὶ ἐπειδὴ ὃ λόγος περὶ ταχυγραφικῶν 
καὶ ἐπιγραφικῶν σημείων, σημειοῦμεν ἐνταῦϑα ὅτι πρὸς δήλωσιν τῆς 
συλλαβῆς ων ἔχομεν τὸ τιρονιανὸν σημεῖον, ὁμοιόμορφον πρὸς τὸ 
σημεῖον ἐκεῖνο τὸ δηλοῦν τὴν WC συλλαβήν, ἐστραμμένον ὅμως ἔχον 
τὸ ἄνοιγμα αὑτοῦ πρὸς τὰ κάτω ὥΞΞεωνΝ. 

Περὶ τῶν τοιούτου εἴδους σπουδαιοτάτων «Signa auxiliaria » 
καὶ ἑτέρων σπουδαίων παλαιογραφικῶν καὶ ἐπιγραφικῶν ζητημάτων 
παραπέμπομεν τὸν βουλόμενον εἷς τὰς κάτωϑι σημειουμένας παλαιο- 
γραφικὰς πηγάς “. ΐ 

1. G. Schlumberger, Numismatique de l’Orient Latin, Paris 1878. 

2. G. Schlumberger, Sigillographie σελ. 644. 

3. G. Schlumberger ἔνϑ᾽ ἄνωτ. σελ. 554, 634. 

4. Cod. Baroce, 26, 5, XI ineuntis. — Cod. Laur. Conv. Soppr, 177 
saec. X.— Cod. Paris 3032, 5. X (‘Eguoyévns).— Cod. Vat 1809 Χ αἰῶνος, 
τοῦ ὁποίου τὰ 44 φύλλα εἰσὶ γεγραμμένα διὰ συντετμημένων συλλαβῶν. — Cod. 
Nonni Gr. Ferr. "ἔργα τοῦ ἐν ἁγίοις Πατρὸς ἡμῶν Νείλου τοῦ νέου «ἐν λεπτῷ 
καὶ πυκνῷ ἰδιοχείρῳ» Β. ἃ. XIX. B. a. I. Β. ἃ. IV. Β. a. ΠΙ. 5. XII. Cod. 
Angel. Β. 3. II. Cod. Vat. 1982 (cod, Basil 21) 5. Χ. --- Cod. Vallicel D. 43 
δύο αὐτοῦ φύλλα.--- Cod. Paris 990, a, 1030.— Allen, Notes on abbreviations 
in Greek manuseripts, Oxford 1889.— Astle, The Origin and progress of 
Writing, London 1803. — Lehman, Die tachygraphischen Abkürzungen 
der Griechischen Handschriften, Leipzig 1880. — Mass, Observation pa- 
leographica (Melanges Graux. Paris 1884) — Gitlbauer, Die Ueberreste 
Griechischer Tachygraphie im Codex Vaticanus Graecus 1809 (—Denk- 
schriften der Kaiserlichen Akademie der Wissenschaften, philos. histor. 
Classe, XXVIII Band 1878). — Wattenbach, XII Schrifttafeln zu Watten- 


bach’s Anleitung zur Griechischen Palaeographie Leipzig 1877. «Scripturae 
Graecae specimina» Leipzig 1883. Paleographical Society Facsimiles of 





- 


TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. ΤΡΑΠΕΖ. AABIA 141 


Ex τῶν πηγῶν τούτων ἀναμφηρίστως πεισϑήσεται 6 x. Κων- 
σταντόπουλος, ὅτι ἣ ἐπὶ τῶν μολυβδοβούλλων γραφὴ δὲν εἶναι ποσῶς 
διάφορος τῆς ἐν τοῖς κώδιξι γραφῆς, ἀλλὰ γραφὴ ὅμοιόμορφος καϑ᾽ 
ὅλα, συστηματοποιηϑεῖσα εἰσέτι ἀπὸ τοῦ Χ αἰῶνος, ὡς τοῦτο μαρ- 
τυροῦσι τὰ περισωϑέντα μνημεῖα τοῦ X—XI αἰῶνος. 

Ὅσον δ᾽ ἀφορᾷ εἷς τὴν ἐπὶ τῆς ὀπισϑίας ὄψεως τοῦ μολυβδοβούλ- 
lou κατὰ φαντασίαν ἐπινόησιν ὑπὸ τοῦ x. Κωνσταντοπούλου ἑνὸς V 
μετὰ τοῦ γράμματος € ἐν τῇ λέξει ΒΔΟΙΛΕ, ἐπιτρεψάτω ἧμῖν ὃ x. 
Κωνσταντόπουλος ἐν τῇ περιστάσει ταύτῃ ἵνα φανῶμεν πρὸς αὐτὸν 
αὐστηρότεροι τοῦ δέοντος διὰ τοὺς ÉEñs λόγους. 

Ἔχοντες ἐν τῇ κατοχῇ ἡμῶν μεγεϑυντικὴν φωτοτυπικὴν εἰκόνα 
τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου καὶ μὴ δυνάμενοι ἕνεκα λόγων τεχνι- 
κῶν ἵνα προμηϑεύσωμεν ἐντεῦϑεν τὸ ζητηϑὲν ὑπὸ τοῦ x. I. Σβορώ- 
vou ἐχμαγεῖον τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου, ἀπεστείλαμεν αὑτῷ τὴν 
περὶ ἧς ὃ λόγος φωτοτυπικὴν εἰκόνα ἁπλῶς καὶ μόνον ἵνα πεισϑῇ 
ὅτι οὐδὲν σημεῖον ἑνὸς Ἦν ψιλὸν ἐν τῇ σφραγῖδι ἡἥμῶν ὑπάρχει, καὶ 
τὴν ὁποίαν παραλαβὼν ἀδείᾳ τοῦ x. Σβορώνου ὃ x. Κωνσταντόπου- 
λος ἐδημοσίευσεν, οὐδόλως ἀναλογιζόμενος τὸ ἄτοπον, εἷς τὸ ὅποῖον 
ϑὰ ὑπέπιπτέ τις, δημοσιεύων ἐν μεγεϑύνσει φωτοτυπικὴν εἰκόνα ἄντι- 
χειμένου ἐξ ἐγχαράχτου ὕλης, ὡς εἶναι ὃ μόλυβδος. 

Καὶ ἐν τῇ περιστάσει ταύτῃ προκειμένου περὶ τοῦ x. Κωνσταντο- 
πούλου δὲν ἦτο δυνατὸν ἵνα προκύψῃ ἕτερόν τι ἢ ἐκεῖνο, ὅπερ συμ- 
βαίνει καὶ εἷς ἕκαστον, ἐπὶ τοῦ ὁποίου ἰσχυρῶς ἐπιδρᾷ ἣ φαντασία 
καὶ δημιουργεῖ ἐκ τοῦ μηδενὸς ἀνύπαρχτα φαινόμενα, καϑόσον, ἐὰν 
χαὶ ἔκ τῆς φωτοτυπιχῆς ταύτης εἰκόνος ἤϑελε τυχὸν λάβει ὃ x. Κων- 
σταντόπουλος ἕτέραν αὑτῆς φωτοτυπιχὴν ἐν μεγεϑύνσει, ἐσμὲν βέ- 
βαιοι ὅτι ἑκάστη ἄμυξις ἐπ᾽ αὐτοῦ ἤϑελε παρουσιάσει αὐτῷ πληϑὺν 
ἑτέρων γραμμάτων. 

“Ὅϑεν διαβεβαιοῦμεν τὸν x. Κωνσταντόπουλον διὰ τοῦ πλέον xa- 
τηγορηματικωτέρου τρόπου, ὅτι ἐν τῷ ἡμετέρῳ μολυβδοβούλλῳ πᾶν 


manuscripts and inscriptions, ed. Bond. Thomson and Warner, I serie 
3 vol. London 1873-1883. 2 serie, 1884.— Wilcken, Tafeln zur aelteren Grie- 
chischen Palaeographie. Leipzig und Berlin 1891. — Gardthausen, Grie- 
chische Palaeographie. 


148 | Γ. II, BETAEPH 


ἄλλο τι ὑπάρχει ἢ ἕν ἦν ψιλόν, καϑότι, ὡς εἴπομεν καὶ ὡς φαίνεται 
τοῦτο, ἕν νν ψιλὸν οὐδόλως χωρεῖ διὰ τὴν ἔλλειψιν χώρου. 

Πρὸς ἐντελῆ οὐχ ἧττον κατάρριψιν τοῦ οἰκοδομήματος τοῦ κ. 
Κωνσταντοπούλου, περὶ τῆς ὑπάρξεως τοῦ φανταστικοῦ Ἦν ψιλὸν πα- 
ρατιϑέμεϑα ὧδε πρὸς τῇ ἡμετέρᾳ σφραγῖδι τοῦ βασιλέως καὶ adro- 
χράτορος τῆς Toaxetoëvros Aafid ἐν φυσικῷ μεγέϑει καὶ ἕτερον ἄντί- 
τυπον σφραγῖδος τοῦ αὑτοῦ αὐτοκράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Δαβὶδ 
ἠχρωτηριασμένον δυστυχῶς κατὰ τὸ ἕν τρίτον αὑτῆς, δημοσιευϑεῖσαν 
τὸ πρῶτον ὑπὸ τοῦ x. Al. Sorlin Dorigny ἔν τῷ Bulletin Cri- 
tique ἢ. 1, de la IIT année, 15 Mai 1882 χαὶ εἶτα ὑπὸ τοῦ κ. G. 
Schlumberger Sigillographie p. 425. 

Ἔκ τοῦ ἐν λόγῳ étépou ἀντιτύπου τούτου τῆς oppayidos: τοῦ αὖ- 
τοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Δαβὶδ καταφανὲς πλέον καϑίσταται ὅτι 
ἐν τῇ ἐπιγραφῇ τῆς ὀπισϑίας ὄψεως τοῦ μολυβδοβούλλου ὑπάρχει À 
γενικὴ πτῶσις BACIAERWC καὶ οὐχὶ ἣ κλητικὴ BACIAEV, ὡς βλέ- 
ner δὲ ὃ ἀναγνώστης ἐνταῦϑα, ἣ λήγουσα τῆς λέξεως βασιλέως, δηλ. 
à συλλαβὴ WC σημειοῦται λίαν σαφῶς διὰ τοῦ γνωστοῦ ἐπιγραφικοῦ 
σημείου τῆς συλλαβῆς WC—Q ! (ἴδε τὸ ἐν πίνακι III μολυβδ. ὑπ᾽ 
ἄριϑ. Α΄). “Ὅϑεν συμπληροῦντες τὴν ἐπιγραφὴν τοῦ κεκολοβωμένου, 
ὡς εἴπομεν, ἑτέρου τούτου μολυβδοβούλλου τοῦ δημοσιευϑέντος ὑπὸ 
τοῦ x. S. Dorigny, διὰ τῆς τοιαύτης ἐπιγραφῆς τοῦ ἡμετέρου ὁμοίου 
μολυβδοβούλλου ἔχομεν τὴν ἐπιγραφὴν ἀπαράλλακτον ὡς fueis ἄνε- 
γνώσαμεν ἐπὶ τοῦ ἡμετέρου μολυβδοβούλλου (ἴδε ἐν πίνακι III μο- 
λυβδ. ὕπ᾽ ἄριϑ. ΒΊ) ἤτοι: 


« AAA ΒαΑσιλβωσμάσφαλεο γράφων KVPOC/ 
AAA KOMNHNOV/BACIAETTO/NS FINOV/». 


Kai ἐπειδὴ ἐνταῦϑα γίνεται λόγος περὶ τοῦ ἑτέρου ὁμοίου μολυ- 
βδοβούλλου τοῦ αὐτοῦ αὑτοκράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Aafiô τοῦ 
Κομνηνοῦ, καϑῆκον ἡμῶν ϑεωροῦμεν ἵνα ἐπιστήσωμεν τὴν προσο- 
χὴν τοῦ ἀναγνώστου εἷς τὴν ὑφισταμένην ἐλαχίστην μεταξὺ τῶν δύο 


1. Ὡς ἐπίσης διὰ τοῦ γνωστοῦ ταχυγραφικοῦ σημείου --- fragmentum Bo- 
biense (5. VII-VIII) V, σημειοῦται ἣ λήγουσα (δίφϑογγος) OV ἐν τῷ ὀνόματι 
KOMHNV = KOMNHNOV. 





TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 149 


τούτων μολυβδοβούλλων διαφορὰν ὡς πρὸς τὸν τύπον τοῦ συνδυα- 
σμοῦ χαὶ τὴν διάϑεσιν τῶν γραμμάτων, τὴν διαφορὰν ἐν τῇ παρα- 
στάσει καὶ τὴν τοιαύτην ἐν τῇ ἀμφιέσει τοῦ αὑτοχράτορος, ἅτινα οὖ- 
δόλως παραβλάπτουσι τὸ κείμενον τῆς ἐπιγραφῆς τῆς σφραγῖδος, ἄλ- 
λως τε δὲν εἶναι καὶ τὸ πρῶτον παράδειγμα, ὅπερ ἔχομεν ἐνταῦϑα 
εἷς τοιαύτας διαφορὰς βασιλικῶν σφραγίδων ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ αὖ- 
τοχράτορος, παραδ. χάριν ἔχομεν δύο σφραγῖδας τοῦ τελευταίου αὖ- 
τοχράτορος τοῦ Βυζαντίου Κωνσταντίνου. τοῦ Παλαιολόγου, ἐξ ὧν ἣ 
μὲν μία εἶναι À ἀποχειϊμένη ἐν τῷ αὐτοχρατοριχῷ ἀρχείῳ τῆς Βιέν- 
νης, ἣ δὲ δευτέρα ἐν τῷ R. Archivio di Stato τῆς ἐν Ἰταλίᾳ Mo- 
δένης (Μυτίνης), αἵτινες ἀντιπαραβαλλόμεναι πρὸς ἀλλήλας παρου- 
σιάζονσιν οὖκ ὀλίγας διαφορὰς περί τε τὴν διάϑεσιν τῶν γραμμάτων, 
τὴν γραφὴν αὑτῶν καὶ ὥς πρὸς τὴν παράστασιν τοῦ αὐτοκράτορος 
καὶ ὡς πρὸς τὴν ἐσθῆτα καὶ ὡς πρὸς τὸ στέμμα, ὥς τοῦτο ὀρϑῶς παρε- 
τήρησεν ὃ 4. Σπ. Λάμπρος !, περιγράψας μάλιστα τὰς ἐν λόγῳ διαφοράς. 

ΠΕερὶ δὲ τοῦ ὅτι ὁ ἐν τῷ μολυβδοβούλλῳ αὐτοχράτωρ Δαβὶδ ἅπο- 
χαλῶν ἑαυτὸν βασιλέα, δὲν δύναται, ὡς διατείνεται ὃ x. Κωνσταντό- 
πουλος, ἵν’ ἀποκαλῇ ἑαυτὸν ταυτοχρόνως καὶ βασιλέγγονον, ἐπανα- 
λαμβάνομεν ὅτι πᾶς τις τυγχάνων γνώστης τῆς συνωνυμίας τῶν λέ- 
ἕξεων ἐν τῇ ᾿Ελληνιχῇ γλώσσῃ καὶ τῆς ὄνοματοϑεσίας παρὰ τοῖς Βυ- 
ζαντινοῖς δὲν Da ἀρνηϑῇ ὅτι τὸ βασιλέγγονος εἶναι συνώνυμον τοῦ 
ἀπόγονος καὶ τῆς λέξεως βλαστός, ἐξ οὗ καὶ πορφυρόβλαστος ?, καϑό- 
σον βασιλέγγονον λέγοντες οἵ Βυζαντινοὶ ἐνόουν τὸν ἐκ γόνου βασι- 
λέων καταγόμενον, τὸν ῥίζαν βασιλικὴν ἔχοντα οὗ μόνον πρὸς πάππον, 
ἀλλὰ καὶ πάππον πρὸς πάππον, τὸν δίζαν βασιλικὴν ἔχοντα, ὡς ἀπε- 
χάλει αὐτὸς ἑαυτὸν καὶ ᾿Ανδρόνικος 6 Β΄, ὃ γέρων λεγόμενος Παλαιο- 
λόγος, ὡς καταγόμενος ἐκ τῶν προβασιλευσασῶν οἰκογενειῶν Δούκα, 
᾿Αγγέλου καὶ Κομνηνοῦ καὶ δι᾽ αὐτὸ καὶ ὑπεγράφετο «᾿Ανδρόνικος ἐν 
» Χριστῷ τῷ Θεῷ πιστὸς βασιλεὺς καὶ αὐτοκράτωρ Ῥωμαίων Δούκας 
»ἴΑγγελος Κομνηνὸς ὃ Παλαιολόγος » !, ὥστε καὶ 6 βασιλεὺς Δαβίδ, 
ἐνταῦϑα πάνυ ὀρϑῶς ἀποκαλεῖ αὐτὸς ἑαυτὸν βασιλέγγονον᾽ ἐὰν δὲ ἐχρή- 

1. Σπ. Λάμπρου «Νέος Ἑλληνομνήμων» τ. III, τεῦχος B', σελ. 229, πίν. Δ΄. 


2. G. Schlumberger, Sigillographie p 582. Ἡμετέρα ἔχδ. Κωνσταντίνου 
Ῥοδίου στίχ. 1, 27, Ὀδησσὸς 1896. 


150 | D. IL. BETAEPH 


σατο τῇ λέξει βασιλέγγονος, ἥτις εἶναι καϑ’ ὅλα συνώνυμος τῷ ἀπόγο- 
νος, τὸ τοιοῦτον ἐγένετο χάριν τοῦ μέτρου, ὥστε οὐδεμίαν εὑρίσκομεν 
ἐνταῦϑα παρατυπίαν ὡς πρὸς τὴν ἔκφρασιν καὶ μάλιστα ἀφοῦ εἶναι 
γνωστὸν ὅτι οἵ αὐτοκράτορες τῆς Τραπεζοῦντος ἐνηβρύνοντο ἐπὶ τῷ 
ὅτι ἧσαν ἀπόγονοι, βασιλέγγονοι τοῦ πρώτου ἵδρυτοῦ τῆς δυναστείας 
τῆς Τραπεζοῦντος ᾿Αλεξίου τοῦ Α΄ καὶ ἐκάλουν ἑαυτοὺς ὡς τοιούτους !. 
Μαρτυρεῖ δὲ τοῦτο Γεώργιος ὃ Σχολάριος, ὅστις μνημονεύων περὶ 
τοῦ Τραπεζουντίου Χρονογράφου Θεωνᾶ, ἱστοριογράφου τῆς αὐλῆς 
τῶν μεγάλων Κομνηνῶν, προσάγει μαρτυρίαν ὅτι ὃ Θεωνᾶς ἁποτει- 
γόμενος πρὸς τὸν αὑτοχράτορα τῆς Τραπεζοῦντος λέγει «᾿Εκ δὲ τοῦ 
᾿Αλεξίου κατάγεσϑαι τὴν βασιλικὴν οἰκίαν φασὶ τῆς σῆς λίαν χκρα- 
ταιότητος» 5. “ἕτερον παράδειγμα σχετικόν : ᾿Ιωάννης 6 Δούκας εἶχεν 
ἐπὶ μὲν τῶν νομισμάτων αὑτοῦ τὴν ἐπιγραφὴν «Ἰωάννης Δεσπότης», 
ἐπὶ δὲ τῆς σφραγῖδος αὑτοῦ τὴν κάτωϑι ἔμμετρον ἐπιγραφήν : 


«Σεβαστοκράτωρ ᾿Ιωάννης 6 Δούκας 
“Ῥίξαν γένους ἔχοντος ἔκ βασιλέων» ἢ 
« Zpoayis σεβαστοῦ ᾿Ιωάννου τοῦ Δούκα 
᾿Ρίζαν γένους ἔχοντος ἔκ Βασιλέων». 


Καὶ ἐπὶ τέλους ἔχομεν καὶ τὸ ἕτερον ἀντίτυπον τῆς σφραγῖδος τοῦ αὖ- 
τοῦ βασιλέως τῆς Τραπεζοῦντος Δαβίδ, τὸ ἐκδοϑὲν ὑπὸ τοῦ x. Do- 
rigny, ὅστις ἀποκαλεῖ ἑαυτὸν βασιλέγγονων. 

Καὶ ἐν τῇ ἐπαναλήψει τῶν χυρίων ὀνομάτων, ἰδίως τοῦ ὀνόματος 
τοῦ αὐτοχράτορος τῆς Τραπεζοῦντος Δαβὶδ ἐν τῷ ἐμμέτρῳ ἐπιγράμ- 
ματι «τοῦ παραδόξου καὶ πρωτοφανοῦς τούτου φαινομένου» κατὰ 
τὸν κι: Κωνσταντόπουλον σφάλλεται οὗτος σφόδρα. 

Ὅτι ἐν τῇ ποιήσει À τοιαύτη κυρίων ὀνομάτων ἐπανάληψις εἶναι 
συνήϑης, φέρομεν πλεῖστα παραδείγματα ἐκ τῶν ἀρχαίων ποιητῶν, ὧν 
οἵ Βυζαντινοὶ ἦσαν ἀχριβεῖς μιμηταί. Αὐτίκα δὲ ἐκ τοῦ Ὁμήρου, 
ὅστις προχειμένου περὶ κυρίων ὀνομάτων ἐν τῷ καταλόγῳ τῶν νηῶν 


1, Χρυσόβουλλον ἐκ τῆς ἐν “Αγίῳ "Ὅρει Μονῆς τοῦ Baroxeôlou ἔχδ. ὑπὸ W. 
Regel, Πετρούπολις 1898, 6809 -1801, 14 ivô., μηνὶ ᾿Ιουλίῳ περὶ τῶν κτημάτων 
τῆς μονῆς, σελ. 6. 

2. Ex. Λάμπρου «Νέος “Ελληνομνήμων» τ. Α΄, τεῦχος Β΄, σελ. 192, 








TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. 4ABIA 151 


(TA. B, 494-877) ἰδίως ἀναφέρει πλεῖστα τοιαῦτα παραδείγματα ἐπα- 
ναλήψεων, τοῦτο δείκνυται. 


«Τῶν μὲν ἄρ᾽ ᾿Αμφίμαχος καὶ Νάστης ἡγησάσϑην, 
Νάστης ᾿Αμφίμαχός τε Νομίονος, ἀγλαὰ τέκνα». (IA. Β, 8710.-.1.) 
«Νιρεὺς αὖ Σύμηϑεν ἄγε τρεῖς νῆας ἔΐσας, 

. Νιρεὺς ᾿Αγλαΐης υἱὸς Χαρόποιό τ᾽ ἄνακτος, 
Νιρεύς, ὃς κάλλιστος ἀνὴρ ὑπὸ ΐλιον ἦλϑενν». (Ἰλ. Β, 611-38.) 
CARS ἀπ᾽ ᾿Αξιοῦ εὐρὺ δέοντος 
᾿Αξιοῦ, οὗ κάλλιστον ὕδωρ ἐπικίδναται aiav». (Ἰλ. B, 849-580. 
«ἼἜνϑα δὲ Σίσυφος ἔσκεν, ὃ κέρδιστος γένετ᾽ ἀνδρῶν, 
Σίσυφος Αἰολίδης" 6 δ᾽ ἄρα Γλαῦκον τέκεϑ᾽ υἱόν, 
αὐτὰρ Γλαῦκος ἔτικτεν ἀμύμονα Βελλεροφόντην». (Ἰλ. Ζ, 153-5.) 
«Τῶν αὖϑ'᾽ ᾿ Υρτακίδης ἦρχ᾽ Ἄσιος ὄρχαμος ἀνδρῶν, 
Ἄσιος “Ὑρτακίδης, ὃν ᾿Αρίσβηϑεν φέρον ἕτποι». (I. Β, 831-.8) 
«" ἔστη σκῆπτρον ἔχων" τὸ μὲν “Ἥφαιστος κάμε τεύχων. 
Ἥφαιστος μὲν δῶκε Aù Κρονίωνι ἄνακτι, 
αὐτὰρ ἄρα Ζεὺς δῶκε διακτόρῳ ἀργεϊφόντῃ᾽ 
Ἑρμείας δὲ ἄναξ δῶκεν Πέλοπι πληξίππῳ, 
αὐτὰρ ὅ αὖτε Πέλοῳ δῶκ᾽ ᾿Ατρέι ποιμένι λαῶν" 
᾿Ατρεὺς δὲ ϑνήσκων ἔλιπεν πολύαρνι Θυέστῃ, 
αὐτὰρ ὅ αὖτε Θυέστ᾽ ᾿Αγαμέμνονι λεῖπε φορῆναι». (Ἴλ. B, 101-7.) 


᾿Επίσης Ἰλ. Β, 541-2, 690-1, 606-8, 727-8, 741-2, 752-3, 156-8, 182-8. 
IX À, .255. 
I. Γ, 122-3, 230-1. 
IA. Δ, 192-3, 35, 256-7, 474-5. 
IL E, 471-2, 463. 
Ἶλ. Z, 22-3, 163-4, 395-6. 


᾿δυνάμεϑα ἵνα ἐπεχτείνωμεν ἐπὶ πολὺ τὸν κατάλογον τῶν ἔπα- 
ναλήψεων καὶ ἐπὶ τῶν λοιπῶν ῥαψῳδιῶν τοῦ μεγάλου ποιητοῦ, ἐξ οὗ 
ἄπέρρευσε πᾶσα ἣ ποίησις τῶν ἀρχαίων καὶ εἰς ἣν ot Βυζαντινοί, 
προηγησαμένων τῶν ᾿Αλεξανδρινῶν, πολὺ ἐνησχολήϑησαν, ὡς ὃ Εὖ- 
στάϑιος Θεσσαλονίκης ἀρχιεπίσκοπος καὶ ἄλλοι. 


152 Γ. Il. BETAEPH 


᾿Αλλὰ φρονοῦμεν ὅτι ἀρκοῦσι τὰ ἀνωτέρω παραδείγματα, πρὸς 
ἀπόδειξιν ὅτι ἣ ἐπανάληψις τῶν κυρίων ὀνομάτων ἦτο καὶ εἶναι λίαν 
συνήϑης παρὰ τοῖς ποιηταῖς ὅλων τῶν αἰώνων. 

᾿Απαυδήσαντες ἤδη ἔκ τοῦ ἀλλεπαλλήλου καὶ κατ᾽ ἀνάγχην μα- 
χροῦ ἐλέγχου τῶν ἀβασίμων σκέψεων καὶ κρίσεων τοῦ x. Κωνσταν- 
τοπούλου, καϑόσον ἄλλως, τοῦτο ὁμολογητέον, μετὰ πολλῆς ϑλίψεως 
ἐπράξαμεν, καταντῶμεν εἷς τὸ τελικὸν ἐξαγόμενον τῆς ἄνταπαντήσεως 
ἡμῶν, ἐπιλέγοντες ἐν συνόψει: 

a”) “Ou, ἣ ἐπὶ τοῦ μολυβδοβούλλου εἰκὼν δὲν παριστᾷ τὸν προ- 
φήτην Δαβίδ, ἀλλὰ τὸν βασιλέα καὶ αὑτοχράτορα τῆς Τραπεζοῦντος 
Δαβὶδ τὸν μέγαν Κομνηνόν. 

βΊ Ὅτι à ἐπιγραφὴ πρὸς τὰ δεξιὰ ἀναμφηρίστως περιέχει ’K(ai) 
Δ(ὑτοκράτωρ) Τραπεζοῦντος Δαβίδ, καὶ 

y) Ὅτι à ὄπισϑεν ἐπιγραφὴ φέρει τὴν γενικὴν (xt.) πτῶσιν 
BACIAEWC καὶ οὐχὶ τὴν κλητικὴν BACIAEV. | 

ἍἌτινα εἰσὶ τὰ καίρια τῶν ἐπιχειρημάτων, δι᾽ ὧν καταρρίπτεται À 
ὑπόϑεσις καὶ δόξα τοῦ x. Κωνσταντοπούλου. 

Παράδοξον ἀληϑῶς ὅ τι συνέβη εἷς τὸν τίτλον τῶν αὐτοκρατόρων 
τῆς Τραπεζοῦντος, ὡς ἀνωτέρω εἴπομεν, τὸ αὐτὸ συμβαίνει καὶ εἷς τὴν 
μετρικὴν τοῦ πρώτου στίχου τῆς σφραγῖδος. 

Προκειμένου περὶ τοῦ τίτλου τῶν αὑτοχρατόρων ὑπεδείξαμεν τῷ 
x. Κωνσταντοπούλῳ ἐν τῇ ἐπιχρίσει ἡμῶν, ὅτι ὃ τίτλος, ὡς παρεῖχεν 
αὑτὸν ὃ x. Κωνσταντόπουλος, εἶναι ἀναχριβὴς καὶ συνεπληρώσαμεν 
αὑτόν: τὸ αὐτὸ συμβαίνει νῦν καὶ ἐπὶ τῶν δύο στίχων τῆς ὄπισϑεν 
ὄψεως τοῦ μολυβδοβούλλου. 

Κατ᾽ ἀρχὰς ὃ x Κωνσταντόπουλος εἶπεν ὅτι ὃ μὲν α΄ τῶν στίχων 
εἶναι δεκατρισύλλαβος, ὃ δὲ β΄ δωδεκασύλλαβος τῷ ὑπεδείξαμεν ὅτι 
καὶ τοῦτο εἶναι ἀνακριβές, διότι οἵ στίχοι εἶναι τρίμετροι ἰαμβικοί, 
ὧν ὃ α΄ ἔχει μίαν συλλαβὴν περιττεύουσαν εἷς τὴν λέξιν «βασιλέως», 
πρᾶγμα σύνηϑες παρὰ τοῖς ἀρχαίοις, παρὰ τῷ Ὃ μήρῳ αὑτῷ καὶ τοῖς 
τραγικοῖς, τοῦϑ᾽ ὅπερ ἐϑεραπεύσαμεν προχείρως διὰ τῆς συνιζήσεως, 
συνηϑεστάτης ἐν τῇ ἀρχαίᾳ μετρικῇ καὶ δὴ καὶ ἐν τῇ δημοτικῇ ἡμῶν 
ποιήσει, καϑόσον ἣ Μετρικὴ εἶναι μία παρ᾽ “Ἕλλησιν, εἴτε ἐπὶ τοῦ 
ποσοῦ τῶν συλλαβῶν βασιζομένη, ὡς ἐν τῇ ἀρχαίᾳ ποιήσει καὶ ἐν 





TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. TPAIIEZ. AABIA 153 


τοῖς ἰαμβικοῖς κανόσι τοῦ Δαμασκηνοῦ τῶν μέσων χρόνων, εἴτε ἐπὶ 
τοῦ τόνου ἐν τῇ νεωτέρᾳ. 

Προχείρως δὲ προσηγάγομεν παραδείγματα ἔκ τοῦ Εὐριπίδου εἰς 
ἀπόδειξιν τῶν λεγομένων. Καὶ ὅμως ὃ x. Κωνσταντόπουλος ἀντὶ νὰ 
μελετήσῃ τὰ πρωτότυπα χείμενα καταφεύγει εἷς μαρτυρίας ἄλλων, ὧν 
τὸ κῦρος, ἐν τῇ μετρικῇ μάλιστα, δὲν εἶναι ἀναμφισβήτητον. 

Καιρὸς πλέον νομίζομεν καὶ καϑῆχον u@v εἶναι νὰ παύσωμεν 
τοῦ βαδίζειν ἐπὶ πεπατημένων ὅδῶν καὶ τοῦ νομίζειν ἀπαραίτητον 
τὴν τῶν ξένων ποδηγέτησιν καὶ χειραγωγίαν ἕν τῇ ἑλληνιχῇ μάλιστα 
γλώσσῃ, τὴν ὁποίαν ἡμεῖς ὡς Ἕλληνες καὶ ἐννοοῦμεν κάλλιον τῶν 
ξένων xai αἰσϑανόμεϑα πληρέστατα, καιρὸς λέγω, ὅπως μὴ δεχώμεϑα 
ἀνεξελέγχκτως τὰς ὑπὸ τῶν ξένων προσφερομένας ἐρεύνας, καιρὸς μᾶλ- 
λον τοῦ βασανίζειν ἐπιμελῶς αὐτάς, καὶ διορϑοῦν ὅπως τοῦτο ἅπαι- 
τεῖ ἣ ὀρϑὴ κατανόησις αὑτῶν, ἣν ἥμεῖς οἵ “Ἕλληνες δυνάμεϑα εὖχο- 
λώτερον ἵνα χκατορϑώσωμεν, κάλλιον παντὸς ξένου. 

“Ὃμογενὴς καϑηγητὴς καὶ δεινὸς τῆς ἑλληνικῆς φιλολογίας μύστης 
ὃ x. Ματϑαῖος Παρανίκας, ἐν τῇ μελέτῃ αὑτοῦ « Περὶ μετρικῆς τῶν 
Βυζαντινῶν» ὀρϑῶς ἀποφαίνεται περὶ τούτων τάδε: 

«Οἱ Πατέρες ἡμῶν οἵ Βυζαντινοὶ παραμελήσαντες ἐν τῇ στιχουρ- 
»γίᾳ τὸν χρόνον, τὸν δὲ τόνον εἰσαγαγόντες, ἐμιμήϑησαν ἐν τοῖς ποιή- 
»μασιν αὑτῶν τοὺς ἀρχαίους ποιητάς. Πάντα μονονοὺ τὰ εἴδη τῶν 
»μέτρων κατά τε χρόνον καὶ τόνον εὕρηνται παρ᾽ αὐτοῖς, πάντες δὲ 
»οἱ στίχοι τῶν ἀρχαίων λυρικῶν καὶ δραματικῶν ποιητῶν δύνανται 
»ἵνα ἐφαομοσϑῶσιν εἷς τὰ μέλη τῶν Βυζαντινῶν. 

»Οἱ εὐὑρωπαῖοι ἑἕλληνισταὶ τοῦτο μὲν ἐκ τῆς ᾿Ερασμικῆς προφο- 
»ρᾶς αὑτῶν μὴ ἐννοοῦντες τὴν χάριν τῆς ἐρρύϑμου ἀπαγγελίας τῶν 
» ἡμετέρων ποιημάτων, ἣν εἶχον καὶ ot βυζαντινοΐ, τοῦτο δέ, ἄγνο- 
»οῦντες χυρίως τὸ μέλος τῶν ποιημάτων τούτων, καϑ᾽ ὃ εἶναι ἐν 
»χρήσει οἷ ἄλογοι τόνοι, περιορίζονται μόνον εἷς τὸ νεχρὸν δι᾽ αὖ - 
»τοὺς γράμμα καὶ εἷς τοὺς τόνους τῶν λέξεων, ὧν τινὲς μὲν ἐλλεί- 
»πουσι, τινὲς δὲ μεταβάλλουσι ϑέσιν, τούτου δ᾽ ἕνεκα προσχρούουσιν 
»εἷς πολλὰς δυσκολίας περὶ τὴν μετρικήν, εἰς ἣν ἡμεῖς οἵ Ἕλληνες 
>ÉOUÈV ἁρμοδιώτεροι διὰ τοὺς ἀνωτέρω λόγους éEnynrat» ". 

1. Ματϑαῖος Ilagavixus «Ἢ Μὲτρικχὴ τῶν Βυζαντινῶν- καὶ ἰδίᾳ τῶν ὕμνο- 


- 


154 Γ. I. BETAEPH 


‘O x. Κωνσταντόπουλος, ἐλέγχων ἡμᾶς ὡς χωλαίνοντας δῆϑεν περὶ 
τὴν μετρικήν, καὶ παραπέμπων εἷς τὸ περὶ Βυζαντινῆς λογοτεχνίας 
ἔργον τοῦ x. Κρουμβάχερ, ἀντιγράφει αὑτὸν αὑτολεξεὶ λέγων : 

ε x , , ES , ᾽ , : 

«Ὃ βυζαντινὸς τρίμετρος σύγκειται κατὰ κανόνα ἐκ δώδεχα συλ- 

- \ 9 La \ \ ΄ La 4 ’ 
»λαβῶν», καὶ ἐπιπροστιϑέμενος «δὲν ϑὰ ἐφέρομεν δὲ παραδείγματα 
»πρὸς πίστωσιν τῆς ἀναγνώσεως αὑτοῦ ἐκ τοῦ Εὐριπίδου, ἂν ἐγνωρί- 

A Lé € \ -- ες: e A La 
»Couev τὰ γραφόμενα ὑπὸ τοῦ x. B. Méÿüep, ὅτι δηλαδὴ ποιητική τις 

Li \ A 3 5 LA 2 [2 , \ 
»σχολὴ κατὰ τὸν VI αἰῶνα ἀπέρριψεν ἕν πλήρει συνειδήσει τὸν Ôpa- 
»ματικὸν τρίμετρον μετὰ τῶν διαλύσεων καὶ ἀναπαίστων αὑτοῦ, ἐκλέ- 
»Eaoa ἐν πλήρει συνειδήσει τὸν λυρικὸν τρίμετρόν, ‘rod ὁποίου παρά- 

- 5 Led A 5 LA LA \ Ὁ 

»δειγμα εἶχον ἐν τῷ πολὺ ἀναγινωσχομένῳ Λυκόφρονι». Καὶ ὅμως 
ἀπατᾶται εἰς τοῦτο ὃ x. Méüep, διότι δυνάμεϑα νὰ φέρωμεν ἱκανὰ 
παραδείγματα ἔκ τοῦ Λυχόφρονος, εἷς τὰ ὁποῖα at διαλύσεις εἶναι ἐν 
, » € € , ᾿ , , € 
χρήσει, δι᾽ ὧν of στίχοι γίνονται πολλάκις δεκατρισύλλαβοι, ὡς π. 4. 
οἵ ἐκ τῆς Λυκόφρονος Κασσάνδρας ἢ ᾿Αλεξάνδρας κάτωϑι ἰαμβικοὶ 
στίχοι: 


«κπλάζων τ᾽ ἀμίητον ovoua]u ρι[γίστην βοήν» στίχ. 263 
«Βοαρμία | Avyyäus "Ομυ λωὶς βία» » 520 
pe 700 
«λοιβαῖσι καὶ | ϑύσϑλοισι Παρ ϑενόπην βοῶν » 120 


ÿ 


«τείνει πρὸς αἴϊϑραν κρᾶτα Iolv/déyuæwr λόφος» 


«κρόκαι de Μινυῶν εὐλιστῇ στεγάσματα» » 814 
« Edoaë » Alailov [lara/géws ἀνακτόρων» 

ἢ «ὐρὰξ Alai/ov ΠΣ δῶν ἀνακτόρων» » 920 
«ὅ δ᾽. ἱπτίϊκτων Λαγαρίας | ἐν ἀγκάλαις» » 980 


Ἴδε καὶ στ. 962,963, 1027, 1046, 1164, 1218, 1222, 1242, 1288, 1469 κτλ. 


Παραδείγματα τοιαῦτα ἰαμβικῶν τριμέτρων δεκατρισυλλάβων καὶ 
δεκατετρασυλλάβων ἔχομεν πλεῖστα ὅσα καὶ ἔκ πολλῶν βυζαντινῶν 


γράφων ἐν τῷ περιοδικῷ τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἑλληνικοῦ Φιλολογικοῦ Συλ- 
λόγου τ. Κ΄, σελ. 346. ᾿Επίσης τοῦ αὐτοῦ «Περὶ μετρικῆς τῶν ὑμνογράφων τῆς 
ἡμετέρας ἐκκλησίας» ἐν τῷ αὐτῷ περιοδικῷ τοῦ Ἕλλην. Du. Συλλ. τ. Θ΄ καὶ 1΄. 








A CR ΝΣ ΟΣ εν α 


TO ΜΟΛΥΒΔΟΒΟΥ͂ΛΛΟΝ ΤΟΥ͂ AYTOKP. TPAIIEZ. ΔΑΒΙΔ 155 


ποιητῶν καὶ ἔξ αὐτῶν εἰσέτι τῶν μολυβδοβούλλων, ὡς x. y. ἐκ τοῦ 
προχείρου : 
«Σφραγὶς μὲν αὕτη σὺν τύχῃ ἐκτυπουμένη». 
«Ὁμώνυμον σκέποις με μάρτυς τὸν σὸν δοῦλον». 
«Σχέποις με μάρτυς Γρηγόριον συνώνυμον». 
« Κλῆσίν τε τιμήν τε À γραφὴ προδεικνύει» 1. 
«Τοῦτό σοι τὸ δῶρον καὶ καλῷ μοι προστάτῃ» ?. 
«᾿Ιουστινιανὸν ἐκεῖνον ἄνδρα τὸν μέγαν». 
«᾿Ιουστινιανὸς καϑεῖλεν εἷς τὸ γῆς πέδον» ὃ. 
«Μονῆς φιλίας σοι Ξανϑοπούλων ἁγίων». 
«Βέλτιστε ἀνδρῶν Νικόλαε, κλέος λόγων» # κλπ. 


᾿Ἐὰν ἀπέρριψαν οἵ Βυζαντινοὶ ἐν πλήρει συνειδήσει τὸν δραμα- 
τικὸν τρίμετρον μετὰ τῶν διαλύσεων καὶ ἄναπαίστων αὑτῶν, τότε τί 
πρέπει νὰ εἴπωμεν περὶ τοῦ ἐξοχωτέρου τῶν Βυζαντινῶν ποιητῶν καὶ 
μελῳδοῦ ᾿Ιωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ κατὰ τὸν Η΄ αἰῶνα ἄχμάσαντος, 
ὅστις ἐν τοῖς τρισὶν αὑτοῦ Ἰαμβικοῖς κανόσιν, εἰς τὴν Χριστοῦ Γέννη- 
σιν, τὰ Θεοφάνεια καὶ τὴν Πεντηχοστήν, περιλαμβάνει περὶ τοὺς 400 
σχεδὸν στίχους ὡραίους τριμέτρους ἰάμβους πλήρεις χάριτος καὶ φαν- 
τασίας ; 

Τοιαύτη εἶναι À ἄγνοια τοῦ Μέῦερ καὶ αὐτυῦ τοῦ Κρουμβάχερ 
περὶ τὴν βυζαντινὴν μετρικήν, τοιαύτη εἶναι καὶ ἣ τῶν ἀντιγραφέων 
αὐτῶν ! 

Παραλείπομεν καὶ τοὺς ἄλλους ἰαμβικοὺς τριμέτρους στίχους μεϑ᾽ 
ἑνὸς ἕξαμέτρου εἰς τὰ Συναξάρια τῶν ἁγίων τὰ καϑ᾽ ἑκάστην ἄναγι- 
γωσχόμενα. 

᾿Αλλ᾽, ὡς εἴπομεν, ὃ κι Κωνσταντόπουλος οὐδ᾽ ἀναφέρει κἂν τὰ 
ἰαμβεῖα τοῦ Δαμασχηνοῦ, τὰ ὅποϊῖα εἰσὶ πεποιημένα κατὰ τὰ ἄρχαϊῖα 
πρότυπα, ἐπιφωνεῖ δ᾽ uiv ὅτι καὶ τοῖς ἄκρῳ δαχτύλῳ τῆς Βυζαντι- 
vis μετρικῆς ἁψαμένοις ταῦτα εἶναι γνωστότατα, καίτοι αὐτῷ τούτῳ 

1. G. Schlumberger, Sigillographie de l’'Emp. Byz. p. 64, 65, 66. 

2. N. Kondakoff, Histoire de l’art Byz. Paris 1891 t. II p.'42. 

3. Κωνσταντῖνος Ρόδιος ἥμετ. xd. ᾿Οδησσὸς 1896 στίχ. 43, 369, 496. 

4. Κῶδ. Ilaguo. ὑπ᾽ ἄριϑ. 1213, «Νέος Ελληνομνήμων» 2x. Λάμπρου τ. Β΄, 
τεῦχος γ᾽, σελ. 300. , 


156 Γ. Π. RECAEPH, TO MOAYBAOB. TOY AYT. TPATI. ΔΑ ΒΙΔ 


μένουσιν ἄγνωστα καὶ κοινοὶ τόποι, εἰ καὶ κοινοὶ τόποι ἕν τῇ ϑεωρίᾳ 
τῆς δητορικῆς ἀλλοίαν ἔχουσιν ἔννοιαν. 

Τοῦ παραδόξου φαινομένου τούτου ὀφείλομεν ἵνα ἀναζητήσωμεν 
τὸν λόγον. 

Ὃ κ. Κωνσταντόπουλος ἐν τῇ ἀπαντήσει αὑτοῦ εἷς τὴν ἡμετέραν 
ἐπίκρισιν παρεδέχϑη ὅτι, ὧς προχειμένου περὶ τοῦ τίτλου τῶν αὗτο- 
κρατόρων, οὕτω nai ἐνταῦϑα, οἵ δύο στίχοι εἶναι, ὥς τῷ ὑπεδείξα- 
μεν, τρίμετροι ἰαμβικοί, ἐπειδὴ ὅμως ϑέλει ἐπιμόνως ἵνα ἄναγνω- 
σϑῇ ἣ ἕν τῷ πρώτῳ στίχῳ λέξις BACIAEV καὶ οὐχὶ ΒΑΟΙΛΕΩωΟ, 
ὡς ἡμεῖς ἀναγινώσχομεν καὶ ὡς ἔχει ἐν τῷ ἑτέρῳ ἀντιτύπῳ τοῦ αὖ- 
τοῦ μολυβδοβούλλου τῷ ὑπὸ τοῦ κ. 5. Dorigny ἐχδοϑέντι, λέγει κατὰ 
τὸν Κρουμβάχερ, ὅτι πρέπει ὃ στίχος νὰ εἶναι δωδεκασύλλαβος καὶ 
οὐχὶ δεκατρισύλλαβος ὥς ἔχει. ἀλλ᾽ ἢγνοοῦμεν ἄρά γε τοῦτο, ἀφοῦ 
μάλιστα καὶ ἐσημειώσαμεν καὶ τὸ διάγραμμα τῶν τριῶν διποδιῶν τοῦ 
τριμέτρου, αἵτινες ἁνὰ τέσσαρας ἑκάστη ἔχουσι συλλαβάς; βεβαίως 
τὸ ἐγνωρίζομεν, ἀφοῦ μάλιστα ἐϑεραπεύσαμεν τὴν διάλυσιν EWC διὰ 
τῆς συνιζήσεως, οὕτω δὲ κατεστήσαμεν τὸν στίχον δωδεκασύλλαβον, 
ὅστις εἶναι ἄλλως ὄντως δωδεχασύλλαβος διὰ τῆς βραχυγραφίας 
BACIAE. 

᾿ΕἘπιϑυμῶν ὅμως ὃ x Κωνσταντόπουλος νὰ ἀναγνωσθϑῇ BACI- 
AEV καὶ βλέπων πάντοτε ὑπὸ τὴν ἰσχυράν, ὡς εἴπομεν, ἐπίδρασιν 
τῆς φαντασίας του τὸ ἀνύπαρχτον V ἐν τῷ φανερῷ BACIAE ἐπιμέ- 
νει καὶ καλὰ εἰς τὴν ἐσφαλμένην ἀνάγνωσιν. 

“Ἑπομένως χαίρειν τοῦτον ξῶντες,. ἀφίεμεν αὐτῷ ἐλεύϑερον τὸ 
στάδιον, χλείοντες διὰ παντὸς τὴν μετ᾽ αὑτοῦ ἐπὶ τοῦ προχειμένου 
ϑέματος συζήτησιν. 


ἼἜἜγραφον ἐν Σμύρνῃ τῇ 20 Δεκεμβρίου 1906. 


ΓΕΏΡΓΙΟΣ II. ΒΕΓΛΕΡΗΣ 


MIKPA TAPEPTA 


A’. ΝΌΜΙΣΜΑ AHPIEQN AKAPNANIAE 


R 15 χιλμ.--- Κεφαλὴ πωγωνοφόρος Ἡρακλέους ἐν λεοντῇ κατενώ- 
πιον χαὶ ὀλίγον τι ἐστραμμένη πρὸς ἄρ. Ἄνω ἀριστερὰ ». 


Ὄπ. ἢ s πέριξ φαρέτρας καὶ τόξου χιαστὶ τεϑειμένων. Τὸ 


ὅλον ἐν τετραγώνῳ ἐγκοίλῳ. 


Τὸ πρῶτον γνωσϑὲν χομμάτιον toù νομίσματος τούτου, ἄνακα- 
λυφϑὲν ἐν Κραβασαρᾷ (᾿Αμβρακίᾳ) τῆς ᾿Αχαρνανίας, ἐδημοσίειυσεν 
ὃ Prokesch-Osten ἐν τῇ Archaeol. Zeitung τοῦ 1846 σελ. 265, 
δεχϑεὶς τὴν γνώμην τοῦ Borrell, καϑ᾽ ἣν δέον τοῦτο νὰ ταχϑῇ ὑπὸ τὴν 
Δάρδανον πόλιν τῆς Τρῳάδος. “ἕτερον ὅμοιον κομμάτιον, μετριωτά- 
της διατηρήσεως (γραμμ. 1,73), εἰσῆλϑεν ἐν ἔτει 1861 εἷς τὸ Ἔϑιευι- 
κὸν ἡμῶν Νομισματικὸν Μουσεῖον ἐκ τῆς δωρεᾶς Μιχαὴλ Ζαρίφη τῆς 
μνημονευομένης ἐν τῇ ἐντύπῳ ΠὋΟρυτανικῇ Λογοδοσίᾳ τοῦ K. ᾿Ασωπίου 
σελ. 92, ἔνϑα ὅμως δὲν μνημονεύεται ἰδιαιτέρως τὸ νόμισμα, ὅπερ κατὰ 
τὸ χειρύγραφον Βιβλίον τῶν Δωρητῶν τοῦ Νομισμ. Μουσείου σελ. 113 
ἐθϑεωρήϑη ὑπὸ τοῦ Ποστολάκα ὥς ετριώβολον τῶν Δαρδάνων, ἔϑνους 
τῆς ᾿Ιλλυρίας κατὰ τὴν τοῦ κ. Παύλου Aduroov ἀπόδοσιν», ταχϑὲν ὑπ᾽ 
ἄριϑ. 1812. Βραδύτερον δὲ ἕν τῷ Numismatic Chronicle τοῦ 1871 
(Ν. 5. vol. XI p. 165 pl. VI, 7) τρίτον ὅμοιον κέρμα, ὁλκῆς 2,26, 
ἐδημοσιεύϑη ὑπὸ τοῦ P. Gardner, γράψαντος ὅτι «τὰ νομίσματα τῆς 
Δαρδάνου τῆς Τρῳάδος εἶναι τόσον διάφορα τούτου, ὥστε ἣ εἷς αὖ- 
τὴν ἀπύδοσις εἶναι βεβαίως ἐσφαλμένη, ἐνῷ ἐξ ἄλλου ἣ κεφαλὴ τοῦ 
Ἡρακλέους καὶ τὸ ἔγκοιλον τετράγωνον ἐνδειχνύουσιν ὡς πατρίδα 
τὴν Θεσσαλίαν, τὸ δὲ τὴν ᾿ΙΠαλίαν ἢ Σικελίαν». Τὴν εἷς Μικρὰν 
᾿Ασίαν ἀπόδοσιν ἀπέκρουσεν ἐν ἔτει 1880 χαὶ ὁ R. Weil (Fried- 


158 ΙΝ. ZBOPONOY 


laender, Repertorium zur antiken Numismatik σελ. 255). Té- 
λος ἐν ἔτει 1887 6 von Sallet δημοσιεύων δύο ὕμοια κέρματα τῆς 
συλλογῆς τοῦ Βερολίνου καὶ τῆς συλλογῆς τοῦ Λονδίνου (Zeitsch. 
für Numismatik Bd. XIV pag. 8 Taf. 1,8) ϑεωρεῖ ἐσφαλμένην 
τὴν ἀνάγνωσιν Aag..., ἕπομένως καὶ τὴν ἀπόδοσιν εἰς Δάρδανον 
τῆς Τρῳάδος ἢ ἄλλην πόλιν οὕτως ἀρχομένην, ἀσφαλῆ δὲ μόνον τὴν 
ἀνάγνωσιν άρα .., προσϑέτων ὀρϑῶς ὅτι À τεχνοτροπία τῶν νομι- 
σμάτων τούτων ὁμοιάζει πρὸς τὴν τῶν τῆς Στράτου τῆς ᾿Ακαρνανίας. 

Ἢ γνώμη αὕτη ἐπεκράτησεν ἔκτοτε, οὕτω δὲ καὶ Ô τελευταῖος ἐν 
ἔτει 1905 δημοσιεύσας ὅμοιον κέρμα, δλκῆς yo. 2,01 (Hirsch, Cat. 
No XIII ἄριϑ. 1519 Ταῖ. XX [συλλογὴ ᾿Αϑ. Ῥουσοπούλου]) τάσσει 
αὐτὸ ὑπὸ τὴν άρα... ἄγνωστον πόλιν τῆς ᾿Ακαρνανίας, περιγράφων 
μάλιστα τὴν κεφαλὴν τοῦ “Ηρακλέους ὡς κεφαλὴν ᾿Αχελῴου. 

Ὅτι τὸ νόμισμα τοῦτο ἀνήκει πράγματι εἷς τὴν ᾿Ακαρνανίαν, δη- 
λοῦται σαφῶς ὕπό τε τῆς γνωστῆς προελεύσεως ἐξ ᾿Ακαρνανίας ἑνὸς 
ἐξ αὑτῶν καὶ τῆς τελείας ταυτότητος τῆς τεχνοτροπίας τῶν τύπων αὖ- 
τοῦ, τοῦ τετραγώνου ἐγχοίλου, τῶν γραμμάτων 4, À, πρὸς ἐκεῖνα 
πλείστων ἀργυρῶν ᾿Ακαρνανικῶν νομισμάτων τοῦ αὑτοῦ σταϑμητικοῦ 
κανόνος (πβλ. BMC. Thessaly to Aetolia pl. XXVII, 1, XXIX, 
11, 13, 15. — Imhoof-Blumer, Die Münzen Acarnanies: Nu- 
mismat Zeitschrift Bd. X $. 51, 158-167 κτλ. ἔνϑα παράβαλε καὶ 
τὰς ἐπιγραφὰς IT καὶ ΑΗΤΞ [Στράτος]). Αὕτη ἣ ὕπαρξις τοῦ A 
ἐπὶ τῆς ἐμπροσϑίας ὄψεως τοῦ ἐν λόγῳ νομίσματος συμφωνεῖ πρὸς 
τὸ ἔϑος τῶν ᾿Ακαρνάνων τοῦ νὰ ϑέτωσιν ἐπὶ τῆς κυρίας ὄψεως, πλὴν 
τοῦ ἐπὶ τῆς ὀπισϑίας ὄψεως ὀνόματος τῆς πόλεως, τὰ ἀρχτικὰ τοῦ 
ὀνόματος αὑτῶν ᾿Ακαρνάνων (πρβ. Στράτος, Λευκάς, Οἰνιάδαι, παρὰ 
Imhoof ἔ. ἄ. σελ. 17, 19.21, 151). 

Προκειμένου δὲ περὶ ἐπιγραφῆς ἀρχαϊζούσης καὶ βουστροφηδὸν 
γεγραμμένης, καϑ᾽ ἃ καὶ ἐπὶ πολλῶν ἄλλων τῶν ἀνωνέρω μνημονευ- 
ϑέντων ᾿Ακαρνανικῶν νομισμάτων, ἣ ἀνάγνωσις 4:-α-ρο. .. εἶναι, παρὰ 
τὴν γνώμην τοῦ von Sallet, τόσον πιϑανὴ ὅσον καὶ ἣ 4-ρ-α... 

Εὐτυχῶς ἐνῷ οὐδεμιᾶς ᾿Ακαρνανικῆς πόλεως τὸ ὄνομα ἄρχεται διὰ 
τῶν γραμμάτων Δαρ, ἔχομεν πόλιν τῆς ᾿Ακαρνανίας αὐτόνομον καὶ σπου- 
δαίαν, ἧς τὸ ὄνομα παρέχει τὰ ἀρχτικὰ Δαρ... Ἢ ἐπὶ χαλκῆς πλα- 





dé. fe a  » ns 


MIKPA TAPEPTA 159 


χὸς «Συνϑήκη καὶ συμμαχία Αἰτωλοῖς καὶ "Axagvävoisr, ἣν ἄνεχάλυ-- 
ψεν ἐσχάτως ὃ x. [᾿. Σωτηριάδης κατὰ τὴν ἀνασχαφὴν τοῦ ναοῦ τοῦ 
Θερμίου ᾿Απόλλωνος (᾽Αρχαιολ. Ἔφημ. 1905 σελ. 55 xéE.), ἀνήκουσα 
εἰς τὰς ἀρχὰς τοῦ [“΄ αἰῶνος x. Χ., συνωμολογήϑη « ἐπὶ στραταγῶν 
ἐν ᾿Ακαρνανίᾳ Βυνϑάρου Οἰνιάδα, ᾿πιλάου Δηριέως, ᾿Αγήσωνος Στρα- 
τίου, ᾿Αλκέτα Φοιτιᾶνος, ᾿Αλκίνου Θυρρείου, Θέωνος ᾿Ανακτοριέως, 
Πολυκλέους Δευκαδίου» ax. Ὃ x. Σωτηριάδης ὀρϑῶς ἀνεγνώρισεν 
ὅτι ὃ Δηριεὺς ᾿Ἐπίλαος εἶναι ἐκ τῶν μνημονευομένων παρὰ Διοδώρῳ 
ΧΙΧ, 67 Δεριέων ᾿Ακαρνάνων, τῶν τῇ συμβουλῇ τοῦ Κασσάνδρου 
ἐγχαταλειψάντων τὰ μιχρὰ χωρία αὑτῶν καὶ συνοικισϑέντων μεϑ᾽ ἕτέ- 
ρῶν εἷς ᾿Αγρίνιον. Αὐτὸ τὸ κείμενον τῆς ὑπὸ τοῦ x. Σωτηριάδου ἄνα- 
χκαλυφϑείσης ἐπιγραφῆς, ἐνῷ ἔχομεν τὰς γραφὰς Συνϑήκα, ᾿Αγαϑᾷ 
Τύχᾳ, εἰρήναν, ἀλλάλοις, ἀώ, πλάν, στραταγῶν κτλ., οὐδεμίαν ἀφίνει 
ἀμφιβολίαν ὅτι ot Δηριεῖς ἢ Δεριεῖς εἶναι οἵ κόψαντες τὰ ἐξ ᾿Ακαρ- 
γανίας νομίσματα ταῦτα τῶν Δαρί(ιέων). 


Β΄, ΤΛΗ.... ΚΑΙ AINON ΤΗΣ ΒΛΛΗΣΠΟΝΤΙΑΣ 
Ἢ AIAAION THE ΒΙΘΥΝΙΑΣ 


Ὃ Fox ἐν Engravings of unedited or rare greek coins 
Part. I p. 16 n° 45 ἐδημοσίευσε σμικρὸν ἀργυροῦν νομισμάτιον 
ὁλκῆς 0,94, φέρον τοὺς ἐκ τῶν νομισμάτων τοῦ Βυζαντίου καὶ τῆς 
Καλχηδόνος γνωστοὺς τύπους ἤτοι ἐφ᾽ ἑνὸς βοῦν ἢ ταῦρον πρὸς ἄρ., 
ἐφ᾽ ἑτέρου δὲ ἔγκοιλον σχήματος σταυροῦ μαιανδρομόρφου ὑπὸ σφαι- 
θιδίων πληρουμένου, ὅπερ ὅμως ἐν μὲν τῇ ϑέσει τοῦ ἐϑνικοῦ τοῦ 
Βυζαντίου (NY) ἢ τῆς Καλχηδόνος (ΚΑΛΧῚ φέρει τὴν ἐπιγραφὴν 
AIN, τὸν δὲ βοῦν εἰκονίζει βαίνοντα οὐχὶ ἐπὶ δελφῖνος, ὡς ἐν Βυ- 
ζαντίῳ, ἢ ἐπὶ στάχυος ὡς ἐν Καλχηδόνι, ἀλλ᾽ ἐπὶ σπέρματος σίτου ἢ 
κριϑῆς. ᾿Αναγνώσας δὲ τὴν ἐπιγραφὴν AIN ἀπέδωκεν αὑτὸ εἷς τὴν 
Αἶνον τῆς Θράκης. ᾿Αλλ᾽ ὃ von Sallet ἀναδημοσιεύσας αὗτό, νῦν 
εὑρισχόμενον ἐν τῷ Μουσείῳ τοῦ Βερολίνου, καὶ ἐπιμελῶς ἀπεικονί- 
σας (Die Antiken Münzen Βα. 1 5. 127), γράφει ὅτι φέρει AIN 
σημειῶν συγχρόνως τὰ ἑξῆς: <”Av τὸ νόμισμα ἐκόπη πράγματι ἐν 


160 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


Αἴνῳ ἢ ἁπλῶς εἶναι βάρβαρόν τι νόμισμα τῆς Καλχηδόνος παραμένει 
ἀβέβαιον. Ἣ τεχνοτροπία αὐτοῦ εἶναι ἕν τούτοις ἐπιμεμελημένη καὶ 
καλή. ’Ev τῇ ἐπιγραφῇ τὸ πρῶτον γράμμα ἔχει τὸ σχῆμα À, ἐν τού- 
τοις δύναται κάλλιστα ἕνεκα τῆς σμιχρότητος αὐτοῦ νὰ ἐτέϑη Gvri 
τοῦ À. ᾿Ἐπειδὴ δὲ ἐπὶ τῶν ὁμοιοτύπων νομισμάτων τῆς Καλχηδόνος 
καὶ τοῦ Βυζαντίου ἀκριβῶς ἐν τῇ ϑέσει ταύτῃ εὕρηται τὸ ὄνομα τῆς 
πόλεως, εἶναι λίαν πιϑανὸν ὅτι ἣ Αἶνος ἔκοψεν ἀληϑῶς, ἐκ συνεννοή- 
σεως πρὸς τὰς γειτονικὰς πόλεις Βυζάντιον καὶ Καλχηδόνα, νομίσματα 
τῶν αὐτῶν τύπων. 

᾿Εσχάτως δὲ 6 x. Anderson, διευϑυντὴς τῶν ἐν “Ἑλλάδι &yyli- 
» x , 2 , = 2, CE - 
κῶν τηλεγράφων, ἐδωρήσατο τῇ αἰτήσει μου τῷ ᾿Εϑνικῷ Νομισματ. 
Μουσείῳ τὸ ἕξῆς παρόμοιον νόμισμα, εὑρεϑὲν ἐν Kio τῆς Βιϑυνίας, 
ἀπεικονισϑησόμενον δὲ κατωτέρω ἕν τοῖς πίναξι τῶν κατὰ τὸ λῆξαν 
5 5, # - " ’ 
ἄκαδημ. ἔτος προσχτημάτων τοῦ ϑν. Νομισμ. Μουσείου. 


R 15, γραμμ. 1,90.— TAH ἄνω βοὸς βαίνοντος πρὸς ἀρ. ἐπὶ δελφῖ- 
νος (;), ἐγείροντος δὲ τὸν δεξιὸν πόδα. 
Ὄπ. ἜἜγκοιλον σχήματος σταυροῦ μαιανδρομόρφου, οὗ τὰ κενὰ 
πληροῦνται ὑπὸ σφαιριδίων. 


Αἱ ἐπιγραφαὶ AIN καὶ ΤΛΗ χατέχουσαι τὴν αὑτὴν ϑέσιν, ἣν ἐπὶ 
- € ’ # \ 2 A Los ’ \ 
τῶν ὁμοιοτύπων νομισμάτων τὰ ἐϑνικὰ τῶν Βυζαντίων καὶ Kalyndo- 
# 2 ” ε 5 # - 27 τ « 4 
viov, ἐνδείκνυνται ὡς ἐϑνικά, τοσοῦτο μᾶλλον ὅσον, ὅπως διακρίνον- 
ται τὰ νομίσματα τῶν Βυζαντίων ἀπὸ τὰ τῶν Καλχηδονίων διὰ τοῦ 

΄ ἣν at χὴν ’, ε = € \ - Ε ΄ 2 
συμβόλου, ἐφ᾽ οὗ βαίνει ὃ βοῦς, οὕτω καὶ ταῦτα ἔχουσι διάφορα σύμ- 
βολα nai δὴ τὸ μὲν κόκκον χριϑῆς, τὸ δὲ δυσδιάκριτόν τι, ὅπερ δὲν 
φαίνεται οὔτε δελφὶς οὔτε στάχυς. 

Διὰ τῶν γραμμάτων AIN ἄρχεται τὸ ὄνομα χωρίου τῆς ‘Elno- 
ποντίας γνωστοῦ ἐκ τῆς ἑξῆς δύο ἀρχαίων μαρτυριῶν : 

Στράβωνος κεφ. 588: «Πιτύα δ᾽ ἐστιν ἐν Πιτυοῦντι τῆς Παριανῆς 
ὑπερκείμενον ἔχουσα πιτυῶδες ὄρος" μεταξὺ δὲ κεῖται Ilagiov καὶ 
Πριάπου κατὰ Δίνον χωρίον ἐπὶ ϑαλάττῃ, ὅπου οἱ Δινούσιοι 
κοχλίαι ἄριστοι τῶν πάντων ἁλίσκονται». 

Στέφ. Βυζάντιος ἐν À Λίνον, χωρίον τῆς “Ελλησποντίας. Στρά- 
βων τρισκαιδεκάτη: «μεταξὺ δὲ κεῖται τοῦ Παρίου καὶ τοῦ Πριάπου 


TD nl eme De | 


" 


FR 


CU 7 em 
Γ ΨΑ ιν" 


Ψ 


NC PPT COM ES 


ra 





MIKPA IAPEPTA 161 


χατὰ Λίνον οἵ οἰκοῦντες Λινούσιοι». — ’Ev τοῖς χειρογράφοις ἔπι- 
χρατεῖ À γραφὴ «καὶ τὸ Λῖνον» ἀντὶ «κατὰ Λῖνον».᾿ 

Ὃ Fox γράφει περὶ τοῦ συμβόλου, ἐφ᾽ οὗ βαίνει ὃ βοῦς τοῦ ἐν 
λόγῳ νομισματίου, ὅτι εἶναι «κόκκος σίτου, ἢ ἐπιδορατίς, ἢ δυνατὸν 
ἰχϑύς», προτιμᾷ δὲ νὰ ϑεωρήσῃ αὐτὸ ὥς ἐπιδορατίδα. Ὃ von'Sallet 
ϑεωρεῖ αὑτὸ ἀσφαλῶς ὡς κόκχον σίτου. ᾿Αλλ᾽ 6 x. K. Regling ἕξε- 
τάσας ἔκ νέου τὸ νομισμάτιον τῇ αἰτήσει μου γράφει μοι ὅτι τὸ σύμ- 
βολον δυνατὸν ! νὰ εἶναι κοχλίας. Τοῦτο ϑὰ ἦτο ἣ ἀρίστη ἐπιβεβαίωσις 
τῆς ἀπονομῆς ἡμῶν ταύτης. Ὃ αὑτὸς ὅμως x. Regling παρατηρεῖ ὅτι 
ἧ ἐπιγραφὴ δυνατὸν ἴσως νὰ ἀναγνωσθϑῇ ΛΙΛ πιϑανώτερον ἢ AIN, δι- 
χαίως δ᾽ ἐν τοιαύτῃ περιπτώσει ἐσκέφϑη ὅτι τὸ νομισμάτιον δυνατὸν 
νὰ ἀνήκῃ εἷς τὸν γείτονα τῇ Καλχηδόνι καὶ τῷ Βυζαντίῳ λιμένα τῆς 
Βιϑυνίας Δέλλιον (ὃ Müller διορϑοῖ Δέλαιον: πβλ. τὴν Λιλαίαν τῆς 
Φωκίδος), τὸν ἀναφερόμενον ἐν ᾿Αρριανοῦ [Περίπλῳ Εὐξείνου Πόν- 
του, 18, 6 (Müller Geogr. Gr. minores I p. 383) πβλ. καὶ Διλεὸν 
ἢ Διλεοῦν ἀναφερόμενον ὡς ἐμπορικὸν λιμένα τῆς Βιϑυνίας ἐν ᾿Ανω- 
νύμου Περίπλῳ Εὐξείνου Πόντου, 9 (—Müller ἔ. à. I, 404). 
᾿ς ΓΑργυρᾶ τινα νομίσματα τοῦ Παρίου, καϑ’ ἣν ἔκειτο τὸ Aïvov, 
παρουσιάζουσιν ἀνάλογον τύπον βοὸς ἱσταμένου, ἐπὶ δοπάλου ὅμως. 

Διὰ τῶν γραμμάτων TAH οὐδὲν ἐϑνικὸν γνωρίζω ἀρχόμενον πλὴν 
τοῦ τῶν Τλητῶν, ἰβηρικοῦ ἔϑνους ἐν τῇ χώρᾳ Ταρτησσῷ (Θεόπομπος 
παρὰ Στεφ. Βυζαντίῳ ἐν À), τῶν κατ᾽ οὐδένα τρόπον δυναμένων νὰ 
σχετισϑῶσι πρὸς τὸ ἡμέτερον νόμισμα, ὅπερ πιϑανῶς δηλοῖ ἄγνω- 
στον ἣἥμῖν πόλιν τῆς “Ἑλλησποντίας. 

᾿Αὕτη φαίνεταί μοι ἣ πιϑανωτέρα γνώμη περὶ τῶν δύο τούτων 
χερμάτων. Τὴν δὲ σχέψιν ὅτι τὰ AIA ἢ AIN χαὶ TAH δυνατὸν νὰ 
bou ὀνόματα ἀρχόντων (x. χ. Λίννιος, Λίνδιος, Λίνδος, Λίνος, Λινύας 
ἢ Τλημονίδης, Τληπόλεμος, Τλησίας κτλ.) τοῦ Βυζαντίου ἢ τῆς Καλ- 

1. «Dass die Münze eine Muschel, nicht ein Korn hat, wäre nicht ganz 
ausgeschlossen, aber AIX ist absolut deutlich zu lesen und es ist nur 
fraglich, ob AIW oder AIA mit einem Stempelriss am zweiten Schenkel zu 


lesen ist: für letzteres wäre auf Λίλλιον, Λιλέον in den beiden Periplus, 
Stadt an der Küste von Bithynien, also nicht so gar weit von Kalchedon, 


χὰ verweisen: doch ist die Münze etwas barbarisch im Stil und kônnte 


also Nachprägung sein». (K. Regling, ἐν ἐπιστολῇ τῆς 21 Μαΐου 1907). 
11 


162 I. N. ZBOPONOY, MIKPA IIAPEPTA 


χηδόνος, ἔξ ἐκείνων ἅτινα ἁπαντῶμεν εἷς μονογραφήματα ἐπὶ τῶν 
ε LA # A A 2 # # - 3 
ὁμοιοτύπων νομισμάτων παρὰ τὰ ἐϑνικά, παραλειφϑέντων τῶν ἔϑνι- 
κῶν ἐλλείψει χώρου ἕνεκα τῆς σμικρότητος τῶν κερμάτων, ἀποκλείει 
ς ὦ : D _9 δ .ὦ 4 ,ὕ - 2 A “- ς ΄ 

ἣ ὕπαρξις ἐπ’ αὑτῶν διαφόρων συμβόλων τῶν ἐπὶ τῶν ὅὁμοιοτύπων 
νομισμάτων τῶν δύο τούτων πόλεων. Αλλὼς ἔν ὁμοίαις περιπτώσεσι 
παραλείπεται τὸ ὄνομα τοῦ ἄρχοντος μᾶλλον ἢ τὸ ἐϑνικόν. 


Γ΄, ΜΝΑΙΑΙΟΝ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ͂ ΚΕ΄’ 


κοπὲν ὑπὸ Σκόπα τοῦ Αἰτωλοῦ. 


Μεταξὺ τῶν χωρίων Χρυσοβίτσης, Μπαμπίνη καὶ Προδρόμου τῆς 
᾿Ακαρνανίας ἀνεκαλύφϑη ἐσχάτως χρυσοῦν ὀκτάδραχμον Πτολεμαίου 
Ε΄, ὁλκῆς γραμμ. 27,52, ἀπαράλλακτον πρὸς τὰ περιγραφέντα καὶ 
ἀπεικονισϑέντα ὕπ᾽ ἐμοῦ ὑπ᾽ ἀριϑ. 1257 πίν. XLI, 17-18 τῆς συγ- 
γραφῆς Νομίσματα τοῦ Κράτους τῶν Πτολεμαίων, ἔνϑα (τόμ. Α΄, 
σελ. τκα΄-τκβ΄ ἐζήτησα νὰ ἀποδείξω ὅτι τὸ ἐπ’ αὑτῶν μονογράφημα 
ΚΙ (—£KOMAE) ἀναφέρεται εἷς τὸν περίφημον Αἰτωλὸν Σκόπαν, τὸν 
πλῆϑος χρυσίου λαβόντα ὑπὸ τοῦ βασιλέως τῆς Αἰγύπτου Πτολεμαίου 
ἘΠ΄ πρὸς ξενολογίαν μισϑοφόρων ἐν Αἰτωλίᾳ καὶ ᾿Ακαρνανίᾳ, βραδύτε- 
ρον δὲ «πιστωϑέντα περὶ τῶν ὅλων» ἐν τῇ διοικήσει τοῦ κράτους, ἕν À 
διεδέχϑη τὸν Τληπόλεμον. Τότε δὲ (200-198 x. X.) φρονῶ ὅτι ἔκοψε 
᾿ τὰ ἐν λόγῳ κέρματα διὰ τοῦ μεγίστου ποσοῦ τοῦ χρυσίου, δι’ οὗ ἐμί- 
σϑωσεν ἕν Αἱτωλίᾳ 6000 πεζοὺς καὶ 500 ἱππεῖς, λαμβάνων αὑτὸς μὲν 
«ὀψώνιον τῆς ἡμέρας ἑκάστης δεχαμναιαῖον (1000 δραχμὰς ἀργύρου), 
où δ᾽ ἐπί τινος ἡγεμονίας μετ’ αὑτοῦ τεταγμένοι μναιαῖον» ἤτοι κέρμα 
ὅμοιον πρὸς τὸ ἐνταῦϑα μνημονευόμενον, οὗ τὴν ἐν ᾿Ακαρνανίᾳ, πα- 
τρίδι τῶν μισϑοφόρων τοῦ Σκόπα, ἀνακάλυψιν σημειῶ ἐνταῦϑα ἴἰδιαι- 
τέρως ὡς ἔμμεσον ἐπιβεβαίωσιν τῆς γνώμης μου περὶ τῆς ἐννοίας τοῦ 
μονογραφήματος. Ὅτι δὲ ἄνδρες τῆς περιωπῆς τοῦ Σκόπα, στρατηγοὶ 
καὶ ἐπίτροποι τῶν Πτολεμαίων, ἔϑετον ἐπὶ τῶν νομισμάτων τῶν IIro- 
λεμαίων τὰ μονογραφήματα αὑτῶν, ἀπέδειξα ἥδη ἐν τῇ δηϑείσῃ συγ- 
γραφῇ μου διὰ πλήϑους παραδειγμάτων. 

I. Ν. ΣΒΟΡΩΝΟΣ. 








ΒΟ EM NEIGE τ 


ΕΚΘΕΣΙΣ 


ΠΕΡῚ TOY EONIKOY NOMIEMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ 
ΚΑΙ ΤΗΣ IAIAITEPAZ NOMIZMATIKHZ ZYAAOTHZ TOY EONIKOY ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΊΟΥ 


KATA TO AKAAHMAÏKON ETOZ 1906—1907 


ΠΡΟΣ ΤῊΝ 2. IPYTANEIAN 
TOY EONIKOY ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ 


Κύριε Πρύτανι, 


Διαρκοῦντος τοῦ ἄρτι λήξαντος ἀχαδημαϊκοῦ ἔτους, τοῦ ἀπὸ τῆς 
1 Σεπτεμβρίου 1906 μέχρι τῆς 31 Αὐγούστου 1907, τὸ ᾿Εϑνικὸν Νο- 
μισματικὸν Μουσεῖον καὶ ἣ ἐν αὑτῷ ἰδιαιτέρα νομισματικὴ συλλογὴ 
τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Πανεπιστημίου ἐπλουτίσϑησαν διὰ 1385 νομισμάτων 
χαὶ ἀρχαίων χοσμημάτων, ὧν χρυσᾶ 63, ἀργυρᾶ 472, κράματος 1, 
χαλκᾶ 668, μολύβδινα 3, σιδηρᾶ καὶ ἄλλων ὑλῶν 178. 

Τὴν προέλευσιν τῶν προσχτημάτων τούτων δεικνύει ὃ ἐνταῦϑα (σελ. 
164-165) παρεντιϑέμενος συνοπτικὸς πίναξ, ἐν ᾧ τὰ εἷς τὴν ἰδιαιτέραν 
συλλογὴν τοῦ Πανεπιστημίου ἀνήκοντα σημειοῦνται δι᾽ ἀστερίσκων. 

Πάντα τἀνωτέρω κατετάχϑησαν εἷς τὰς οἰκείας αὑτῶν ϑέσεις; 
ἀφοῦ συνετάχϑη εἷς διπλοῦν λεπτομερὴς περιγραφικὸς κατάλογος, οὗ 
τὸ μὲν πρωτότυπον κατετέϑη ἕν τῷ ᾿Αρχείῳ τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Νομισμα- 
τικοῦ Μουσείου, τὸ δ᾽ ἀντίγραφον ὑποβάλλομεν Ὑμῖν σήμερον σὺν 
τῇ παρούσῃ ἐχκϑέσει, ἵνα συμφώνως τῷ περὶ τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Νομισμα- 
τικχοῦ Μουσείου B. Διατάγματι τυπωϑῇ καὶ ἀποσταλῇ τῷ Σ. Ὑπουρ- 
γείῳ τῶν ᾿Εχκχλησιαστικῶν καὶ τῆς Δημ. ᾿Ἔκπαιδεύσεως. 

Τὰ ἐξ ἀνασκαφῶν. 

Τὸ σημαντικώτερον τῶν προσχτημάτων τούτων εἶναι τὰ ἐκ τῶν 
ἀνασχαφῶν τοῦ Ἡραίου τῆς ᾿Αργολίδος προερχόμενα (Καταλ. 1Θ΄), 
δηλαδὴ ὃ μέγας προφειδώνειος σιδηροῦς σταϑμητικὸς νομισματικὸς 
χανὼν χαὶ ἣ κολοσσιαία δέσμη σιδηρῶν ὀβελῶν, ἤτοι πρωτογόνων 

(Τὴν συνέχειαν ἴδε ἐν σελ. 166.) 








DNS νιν» ἰδῇ ΨΥ ΨΥ sn 





δ AE Κι δι ἢ δι ET 





























ἘΞ ΞΕ = = +. > ee 
: — — — — : A ART ARE PR TA PRE “Blot A3 tons RSCIVTE AOAAPOT, « es 
8 -Ξ - & — I A NE rt SE τι ας " aoxa@2nd10 AGO FAQ Ὑ AOdOY *,H 
91 dt  - ST À ne ἘΣ RE ἘῸΝ RES νον ὁ + + + Ao13pno 
-- αὐ χοῦ, ἢ ΔΟΧΊΛΘΤ, 101 de 10% SLVo UE “yornX0y, Suxanxd 
— "env. ΜΒ quo ϑορ)γολὸν, Sun ΔΟΊΗ, O1 AGMDDKONDAD AOL ΧΗ, ‘ QI 
Le — — a — I RES * * *Sinal@gy, 43 nodouri3 noo1yi AOAMDOT, A0OdOY * HI 
I = — τον + — I LD ON NET ECS aomao113407T QOXMAQH, 405 ΞΌδΟΛΌ 5H * ZI. 
I — — ἘΞ - I ART PART Re US AGAUGV. 33 nobn0loloy ny3414 du « * HI 
&I = — 61 — nc CE EPS EC VHS * * * AONDTZ X3 ΔΟΟΊΛΛΌΟΙ͵ X «ΗΠ 
I = — I - — ee RE aonaaono ao QOLANGAIIQ ‘AO1YY3Y ‘I AOÛOY * VI 
δ ἘΞ — I τ I te OT à L'iEs “aomULoNLSAND TT QAOXIAQH, 401 SN0OND SA, “II, 
I = — I ἐς Ξ- met 2 αν: ἐΣΥ ΣΝ ROC, 51... aomdy3y x3 ἰ(304ΛῸ]] UD 1000 Y ‘I 
6 _ 7 = προ 6 πον νὴ Κ΄ τῶ: Δ τε γι ie “Ron AOILSANTT LOXIAGE. 401 5000ÂP 3H, ΜΙ. 
5 Τ ῥ-- ᾿ς: Τ Je: ἊΣ ES RP ra MTS à» ὰ : SDOAD SA. “1 
ὩΣ I se — ἜΣ ne I SO | RAR NE 'ϑοιοοᾳ Sl1 ϑωϑγοιῆο δ137] X3 AOQIANŸNT 11 Ἢ λοῦων 0 
Ω I -Ξ — I τὰς = 5 un " Suxlgorydig SUMAQT. 51... Sm300d, 5111 ὈΘῸ1 “Ἢ 
S 8 ἜΣ ++ 8 sn ee - PERRET ENS * * + : Sad x3 UXNO3Y PRMARDES ΤΟΝ "Z 
ΕΞ 0 Ὁ Er er A 4 A ΩΤ 2 1 τς ee acte « ἐς ἐς 
Τ Na -Ξ — = I = IS * tt * * aomuorvaan] dos ao1 bete S4. ‘A. 
4 8) pe — 9) I I ee puxôo Ὁ ΟΣ πολογότηχῶρ AOQADYYO 401 on ϑηολὸψ, ἸΩΦΌΚΟΌΛΨ, °V 
TARDE -- A 68 -- & — ve aoynoxorin03 y AAY, Aaw1l101n%0n αοῦ 
-03 a01 nn amdUQAxILAY, 104 AMOUQAY %3 ᾿ρλλϑροῖηοκχ ΤΩ ΝΣ 
F = - Fr - — ee A NES τ SNAUQY. A3 aw1U201n 400 aodoxri3 DUAL] ὙΠ  « “4 
Τ ἜΣ ε -- — — — | AmDbPOA3yUI ADXIYAAD A@ QO1ANGAIIQ “UOSIOPUY SoWBf AOdOY *,Y 
* LR "" 
Shi Ἐπ Δ Ὸ 90 τ 
Θ à ἜΣ ᾿Ξ Ἕ + awipnh21xo0û1 amdpdn1Q 4w2 Sisonsys00]] 
È Ἔ & ὃ ge 
5 ὲ 
πῇ 
ἐρ 2061] -9061 5013 agxionugoup 91 v10X 4am243@ {003 ἀφ Sihouaz 


165 


EK3EZIZ ΠΕΡῚ TOY NOMIZMATIKOY MOYXEIOT 


D100%0101 MIX YO AT, 


ΞΡ ΣΡ RE 
LA) 


D Ὁ τι 
ON 10 
+ 


vi αι δ 





ΠΡ Δ ΔΟΡῚ ΤΗΣ ER 5.155 


ἜΘΗ 





ἢ τὸ Ὁ ΚΩΛΟΟΥ δὲ βιϑυ-- ὑπ λομῇ κεοα 





899 


110 


AN # 4 Ὁ 
ON 10 
La 


4 





CENT 


à [τ 


τῷ # 
τ- 














‘31491 Ὀχλοχίιορλο 


ὍΔκο Ὀλλοχίμηορς[8. 4010%3 amyypasrl awOODMIQ ἸῸκ Ὀγὃλ maggayori ‘ixg ὍλΛΟΧ 
-U$3 mooun$s ὈΧΥῸΧ ‘ag Soinrindx ‘ong miaoxlmoggz mooxnô131 Ὀδαλὸρ “Ὁ1ὃ1 Ὀλλοχίι38 ὈραΟΧχ ἸΟΔΉ, 


ΔΟΙΌΥ Æ 001 10% SOJSDTOMT, SUMAXSMVYOM SWHAUVUT, 51. DONIT ‘VIN 


ον ΛΔ 

LIT EX, AMIQAI, AM2 Slungrog x3 n$n18]N AOAADOT, 
Es *A0apPANN 10110 SH3YOLNOLLYIP ao1d@aorh{on ao 
Le mon 51... ao1do100 4 x3 ΔΟΛΟΙΛΌΘΌ, "δαϊιηϊιν 
τὰ ΞΟ ΟΘΒΚΟΝ 5.1 Soyyogoy #3 ligbaozy now 1] 
DUDrLE ᾿ SOSVOMOIOZ x3 nodournig nogninday ‘Dali 
ue Le *awil101mY0n aodouig UxP0100N ‘4 
3 κονρδλογίω ᾿Αρκιγλλὰρ A1 AOLANQAIIQ ‘UOSIOPUY SOWBL 
* AQAUGY, 38 021303 ‘38VV, 
vtt ΚΣ + δα SUXMAOYNO03@ X3 AOYAOLOLDOÔDN Χ Ἢ 
; Rom, LL aokPGÔOL, αοιλν, AOL AOLOXOILZ TZ Ὑ 51 
à : εν * SWadariz x3 ἰἰδϑγλθῃ ‘A0O8 J 
tresses: Suhèy ἃ τω ‘4 
k ADalgy, 53 laparoy AIN 

Ὅλη 500, 01 novokniwn{0p 4 ΔογδαΦ)δ01}}]  Ὗ 53. 
εὐ το τ Βιικύδρ ϑωϑγομαοιλγιᾷν x noyayongluianx ἰιοί 


. . 


: SMAOGAON 5111 noydlionaop 3 lyaonvinz yo AIN A7 SE 


« 


RARARRARRRARAR A 


LS ω 


FE RS τ Ro 10% γί A3 80 N1433008 ‘noy 


hote Dora AU «wa 3010 
Cd Es Dr Dean à x 'ue Laoamloy y DAN 
* *AODA1YID AOAAPOI, 


ὃ noùdgdg Q01 QUA NIAZQOQNODL Ὁ, 


« 
« 


» ὐλογονοχϑῦ OP] ‘LADLOAO M Λοδῶν 


"AIN 
"AN 
NN 

UN 


ZX 


2H 
AH 
VA 
“ΠΣ 


166 ‘ Ὁ N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


νομισμάτων τῶν IIskoxmovynoiwv, ἣν ἀνέϑηχεν εἷς τὸ Ἣραϊον πρὸς 
ἀνάμνησιν τῶν πρωτογόνων νομισμάτων αὑτὸς ὃ βασιλεὺς τοῦ "Δρ- 
yous Φείδων, ὅ πρῶτος εἰσαγαγὼν ἐν “Ἑλλάδι τὴν χρῆσιν τῶν ἐξ ἄρ- 
γύρου νομισμάτων. Συγχρόνως δ᾽ εἰσῆλθον εἷς τὸ Μουσεῖον παραδο- 
ϑέντα ὑπὸ τῆς ᾿Εῳφορείας τοῦ ᾿Ἐϑνικοῦ Μουσείου μέγα χῦμα χαλκοῦ, 
προερχόμενον ἐκ τῶν ἀνασχαφῶν 'τῶν Μυκηνῶν, καὶ δέκα ἕξ ὅμοια 
χύματα χαλκοῦ, εὑρεϑέντα ἐν Κύμῃ τῆς Εὐβοίας, πάντα πρωτογόνα 
νομίσματα, πελέκεις καλούμενα. Διὰ τῆς προσχτήσεως τῶν μοναδικῶν 
τούτων μνημείων τὸ ᾿Εϑνικὸν Νομισματικὸν Μουσεῖον προσεκτήσατο 
κειμήλια ξἐξυψοῦντα τὴν ἐπιστημονικὴν αὑτοῦ σπουδαιότητα, μέλλοντα 
δὲ νὰ κατασταϑῶσι περίφημα ἐν ταῖς νομισματικαῖς μελέταις. Ἤδη 
δὲ ἐδημοσιεύσαμεν αὑτὰ μετὰ πολλῶν εἰκόνων καὶ ἐκτενῶν ὕπομνη- 
μάτων ἐν τῇ Διεϑνεῖ ᾿Πφημερίδι τῆς Νομισμ. ᾿Αρχαιολογίας (τόμ. Θ΄, 
σελ. 153 202, πίνακες III, IV, V, X, XI, XII). 

Τῶν ἐξ ἀνασκαφῶν προερχομένων προσχτημάτων δεύτερον τὴν 
σπουδαιότητα εἶναι τὰ ἕν ταῖς ἀνασκαφαῖς τῆς Δήλου ὑπὸ τῆς [Γαλ- 
λικῆς ᾿Αρχαιολογικῆς Σχολῆς συλλεχϑέντα καὶ ὑπὸ τοῦ ἐφόρου τῶν 
ἐκεῖ ἀρχαιοτήτων παραδοϑέντα νομίσματα, μετὰ τῶν ὕπ᾽ αὑτοῦ ἔν 
Δήλῳ καὶ Μυκόνῳ περισυλλεγέντων ἄλλων νομισμάτων, ἀφ᾽ οὗ πρό- 
τερον παρ᾽ αὑτοῦ μετὰ πλείστης ὅσης ἐπιμελείας καὶ γνώσεως ἔκαϑα- 
ρίσϑησαν, κατετάχϑησαν καὶ κατελογίσϑησαν. Εἶναι δὲ ταῦτα 438 νο- 
μίσματα (Καταλ. KG’), δι᾽ ὧν σημαντικῶς πλουτίζονται κυρίως ai 
σειραὶ τῶν ᾿Αϑηνῶν, τῆς Δήλου καὶ Μυκόνου. ᾿Ιδίως τὰ νέα ἕν Δήλῳ 
εὑρήματα ᾿Αϑηναϊκῶν ἀργυρῶν νομισμάτων τῆς ἐποχῆς τῶν ἄρχόν- 
τῶν ἔχουσι μεγάλην ἐπιστημονικὴν σπουδαιότητα, συμπληροῦντα τὰ 
ἤδη ἕν τῇ αὑτῇ νήσῳ ἀνακαλυφϑέντα πολυάριϑμα εὑρήματα ὁμοίων 
νομισμάτων, περὶ ὧν διέλαβον ἐν τῇ ἐτησίᾳ ἐκϑέσει τοῦ παρελϑόντος 
ἔτους. Τὸ δὲ σπανιώτερον τῶν ἐν ταῖς ἀνασκαφαῖς ταύταις ἀνακαλυ- 
φϑέντων εἶναι τὸ ἐν τῷ καταλόγῳ ὕπ᾽ ἄριϑ. 203, τοῦ KG”, περιγρα- 
φὲν ἀνέκδοτον τετράδραχμον τοῦ Μιϑραδάτου, βασιλέως τοῦ Πόντου. 

ἜΣ ἀνασκαφῶν ἔχομεν ἐπίσης τὰ ὑπὸ στοιχεῖον Δ΄ περιγραφό- 
μενα εὑρήματα τῶν ἐν "Aoyet ἀνασκαφῶν τοῦ Ὁλλανδοῦ ἀρχαιολόγου 
x. W. Vollgraff, καὶ τὰ ἐκ Κυϑήρων καὶ ᾿Αντικυϑήρων κομισϑέντα 
ὑπὸ τοῦ ἐφόρου ἀρχαιοτήτων ᾿Αντ. Κεραμοπούλου (Καταλ. Γ΄). 


ΡΣ πον νὰ συης 





me, cu Été Muse. matt 





EK68EZ3IZ ΠΕΡῚ TOY NOMIÈMATIKOY MOYZEIOY 167 


Τὰ ἐκ δωρεῶν. 

Τῶν δωρεῶν σημαντικωτάτη εἶναι ἣ τῆς Α. Σεβασμιότητος τοῦ 
“Αγίου Ἰορδάνου x. ᾿Επιφανίου, ἀποτελουμένη ἔξ 62 χρυσῶν νομι- 
σμάτων καὶ κοσμημάτων καὶ 293 ἀργυρῶν νομισμάτων (Καταλ. AT’), 
προερχομένων σχεδὸν πάντων ἐξ ἑνὸς καὶ τοῦ αὑτοῦ εὑρήματος, ἀξίου 
ἰδιαιτέρας μελέτης διὰ τὰ ἐξ αὑτοῦ δυνάμενα νὰ ἐξαχϑῶσιν ἐπιστημο- 
νικὰ συμπεράσματα. 

Περίεργος εἶναι καὶ ἣ δωρεὰ ἑτέρου ὁμογενοῦς κληρικοῦ, À τῆς 
A. Σ. Πορφυρίου Β΄, ἀρχιεπισχόπου τοῦ ᾿Αγίου Ὄρους Σινᾶ, ἕνεκα 
τοῦ τόπου ἔνϑα εὑρέϑησαν τὰ καϑ᾽ ἑαυτὰ κοινὰ νομίσματα ταῦτα 
(Καταλ. KO”). 

Τῶν λοιπῶν ἱκανῶς πολυαρίϑμων δωρεῶν πλουσία μὲν εἶναι À 
τοῦ ἐν Poorofio τῆς Ῥωσίας x Δημητρίου Ταβανιώτου (Καταλ. ΜΊ), 
σημαντικαὶ δὲ ai τῶν xx. James Anderson (Α΄ καὶ ΛΑ, Μιχαὴλ 
Ζαμαούλη (ΚΖ), E. Μασταπᾶ (ΛΑ, ᾿Αλ. Βερέτα (ΛΕ, Δ. Κε- 
ραϊτίδου (ΛΗ 7 κτλ. περιέχουσαι ἀνέκδοτα Ἑλληνικὰ νομίσματα 

ἜΣ ἀγορῶν. 

᾿Αγοραὶ ἐγένοντο σχεδὸν μόνον διὰ τῆς μικρᾶς ἐτησίας πιστώσεως 
τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Πανεπιστημίου, ἤτοι τοῦ μόνου χρηματικοῦ πόρου τοῦ 
Μουσείου, δι᾽ οὗ πλουτίζεται κατὰ τὸ δυνατὸν μόνη ἣ ἰδιαιτέρα συλ- 
λογὴ τοῦ ᾿Εϑνικ. Πανεπιστημίου. Εἶναι δὲ τὰ ἀγορασϑέντα {(Καταλ. 
Ε΄, «΄, ΙΑ΄, Γ΄ καὶ 1Ζ΄} ἕν χρυσοῦν τετράδραχμον Πτολεμαίου Β΄ 
Φιλαδέλφου, μοναδικὸν καὶ πάνυ σπουδαῖον διὰ τὴν ἐπ᾽ αὑτοῦ νέαν 
χρονολογίαν, εἴκοσιν ὀκτὼ ἄργυρᾶ τετράδραχμα ᾿Αϑηναϊκὰ τῆς ἐποχῆς 
τῶν ἀρχόντων, πληροῦντα ἰσάριϑμα κενὰ τῆς ᾿Εϑνικῆς καὶ Πανεπι- 
στημιαχῆς συλλογῆς, ἕν ἀργυροῦν τετράδραχμον Λυσιμάχου καὶ ἕν 
χαλκοῦν ᾿Αϑηνῶν σπανίου τύπου. 


Ἢ ἰδιαιτέρα Βιβλιοϑήκη τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Νομισματικοῦ Μουσείου 
ἐπλουτίσϑη μεγάλως κατὰ τὸ λῆξαν ἄκαδημ. ἔτος χρήμασι τοῦ Δωρι- 
δείου κληροδοτήματος, δι᾿ ὧν ἐπίσης κατεσκευάσϑησαν καὶ νέαι νομε- 
σματοϑῆκαι καὶ ἐκϑεματικαὶ τράπεζαι. 

᾿Επίσης μεγάλως ἐπλουτίσϑη καὶ ἣ συλλογὴ τῶν ἐκμαγείων νο- 
μισμάτων, σημαντικῶς δὲ προυχώρησε καὶ ὃ χημικὸς καϑαρισμὸς καὶ 


168 I. N. ZBOPONOY 


ἐπιμέλεια τῶν σφόδρα ὀξιδιωμένων νομισμάτων, δι᾽ ἀμφότερα ἔργα- 
σϑέντος μετὰ πολλῆς ἐπιμελείας καὶ ἱκανότητος τοῦ ὑὕὑπαλλήλου τοῦ 
Νομισμ. Μουσείου κ. Κ. Φίλιου. 


᾿Αρχομένου τοῦ λήξαντος ἀκαδημαϊκοῦ ἕτους ἢρξάμην τῆς διδα- 


σκαλίας ϑεωρητικῶν καὶ πρακτικῶν μαϑημάτων τῆς νομισματικῆς 
ἐπιστήμης συμφώνως τῷ πρὸς τοῦτο ἐκδοϑέντι Βασιλικῷ Διατάγματι 
τῆς 14 ᾿Ιανουαρίου 1906. Τὰ μαϑήματα ταῦτα παρηκολούϑησαν πλεῖ- 
στοι ἐπιστήμονες καὶ φοιτηταὶ τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Πανεπιστημίου μετὰ πολ- 
λῆς ἀντιλήψεως καὶ ἐνδιαφέροντος. : 

Δυστυχῶς ἣ ὑπὲρ τοῦ Νομισματικοῦ Μουσείου σπουδαιοτέρα τῶν 
κατὰ τὸ λῆξαν ἔτος προσπαϑειῶν μου, τῆς ψηφίσεως δηλαδὴ νόμου 
ἐπιτρέποντος τὴν πώλησιν τῶν ἕν αὑτῷ συσσωρευϑέντων πολλαπλῶν 
γομισμάτων, ὧν σὺν τῷ χρόνῳ ἐλαττοῦται À ἀξία, πώλησις δι᾽ ἧς καὶ 
μόνης τὸ Νομισματικὸν Μουσεῖον ϑὰ προσχτήσηται τὰ κεφάλαια ἐκεῖνα, 
ἐφ᾽ ὧν ἀσφαλῶς ϑὰ στηρίζῃ τὴν μέλλουσαν αὑτοῦ ἄχμήν, ἄπέτυχε, 
τοῦ νομοσχεδίου τῆς Σ. Κυβερνήσεως ψηφισϑέντος εἰς πρώτην μόνον 
ἀνάγνωσιν, ἕνεκα τῆς κατὰ τὴν τελευταίαν στιγμὴν ἀναμίξεως ἐκ τοῦ 
ἀφανοῦς προσώπων πολλάκις ἐκ συστήματος παραβλαψάντων διὰ κα- 
χοβούλων εἰσηγήσεων πᾶσαν ὑπὲρ τῆς ἀκμῆς τοῦ Μουσείου τούτου 
γενναίαν προσπάϑειαν. Καὶ ἀνῃρέϑησαν μὲν ἁρμοδίως at πρὸς καλῆς 
πίστεως βουλευτὰς εἰσηγήσεις αὗται, ἀλλὰ καιρὸς δὲν ὑπῆρχε πλέον 
πρὸς ἐπιψήφιοιν τοῦ νομοσχεδίοι,, ὡς τῆς Βουλῆς εὐϑὺς τότε περατω- 
σάσης τὰς ἐργασίας αὑτῆς. Ἥμεϊς μὴ ἀπογοητευόμενοι ϑέλομεν κατὰ 
καϑῆκον πράξει πᾶν ὅ,τι δυνάμεϑα ἵνα ἀποφασισϑῇ τὸ μέτρον τοῦτο, 
δι᾽ οὗ οὗ μόνον ϑὰ ἀκμάσῃ τὸ Μουσεῖον, ἀλλὰ: καὶ ϑὰ τεϑῇ ὃ μόνος 
δυνατὸς φραγμὸς εἷς τὴν ἐλευϑέρως νεμομένην τὰ ἐν “Ἑλλάδι ἄνακα- 
λυπτόμενα νομίσματα ἀρχαιοκαπηλίαν. 

Τέλος. ἀναφέρομεν ὅτι κατὰ τὸ λῆξαν ἔτος ἐφαρμόζοντες τοὺς χει- 
μένους νόμους παρεδώσαμεν εἰς τὴν Διεύϑυνσιν τοῦ ᾿Εϑνικοῦ ᾽Αρ- 
χαιολογικοῦ Μουσείου τὰς ἐν τῷ Νομισματικῷ Μουσείῳ ἀπὸ τῆς συ- 
στάσεως αὑτοῦ κατατεϑείσας διαφόρων γενῶν μὴ νομισματικὰς ἄρ- 
χαιότητας. Δραττόμενοι ὅμως τῆς εὐκαιρίας ταύτης παρατηροῦμεν ὅτι, 
ὅσον ἐπιδοκιμάζομεν τὴν ἐν ἑνὶ καὶ τῷ αὐτῷ Μουσείῳ συγκέντρωσιν 
τῶν ὁμογενῶν ἀρχαιοτήτων, τοσοῦτον καὶ ἀποδοχιμάζομεν τὴν ἕν τῷ 


us. SUR υσ νυν Co TE OS At is die dé fé sé RE 


LL AU. ἘΞ 


ΕΚΘΕΣΙΣ ΠΕΡῚ TOY NOMIEMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 169 


᾿Εϑνιχῷ ᾿Αρχαιολογικῷ Μουσείῳ κατάϑεσιν τῶν μιτρολογιχῶν “καὶ 
σφραγιδογλυφικῶν ἀρχαιοτήτων, σταϑμίων δηλαδή, σφραγίδων καὶ δα- 
χτυλιολίϑων. ᾿Επιστημονικῶς ὀρϑὴ εἶναι μόνη ἣ κατάϑεσις αὐτῶν ἐν 
τῷ ᾿Εϑνικῷ Νομισματικῷ Μουσείῳ, ὥς στενῶς ἀμφοτέρων πρὸς τὰ 
νομίσματα συνδεομένων. Συγχρόνως πέμπομεν Ὑμῖν ἀντίγραφον τοῦ 
πρωτοκόλλου τῆς παραδόσεως τῶν ἐν λόγῳ ἀρχαιοτήτων (’Aoy. Νυμ. 
Μουσείου ἄριϑ. 2070), παρακαλοῦντες ἵνα καὶ τοῦτο τυπωϑῇ σὺν τῇ 
παρούσῃ ἐχϑέσει. 
Ἔν ᾿Αϑήναις τῇ 1 Ὀκτωβρίου 1907. 
Εὐπειϑέστατος 
Ὃ Διευϑυντὴς τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Νομισματικοῦ Movosiov 
I N. ΣΒΟΡΩΝΟΣ 


Πρωτόπκολλον παραδόσεως nai παραλαβῆς. 


Σήμερον τῇ 18 ᾿Ιανουαρίου 1906, ἡμέρᾳ Τετάρτῃ, ἐν ᾿Αϑήναις 
καὶ ἐν τῷ Νομισματιχῷ Μουσείῳ, ὃ Διευϑυντὴς τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Νομι- 
σματικοῦ Μουσείου IL. Σβορῶνος καὶ 6 ἐν τῷ ᾿Εϑνικῷ Μουσείῳ Ἔφο- 
ρος Β. Στάης κατὰ συνέπειαν τοῦ ὑπ᾽ ἀριϑ. 10374 ἐγγράφου τοῦ 
Ὑπουργοῦ τῶν ᾿Εχκκχλησιαστικῶν, ὃ μὲν πρῶτος παρέδωχεν, ὃ δὲ δεύ- 
τερος παρέλαβεν, ὅπως καταϑέσῃ ἐν τῷ ᾿Εϑνικῷ Μουσείῳ τὰς ὡς 
ÉEñs περιγραφομένας ἀρχαιότητας, αἵτινες εἶναι ἀλλότριαι πρὸς τὸν 
σχοπὸν 'τοῦ Νομισματικοῦ Μουσείου, τῆς περιγραφῆς αὐτῶν ληφϑεί- 
ons ἔκ τοῦ «πρωτοχόλλου παραλαβῆς τῶν ἀλλοτρίων τῇ νομισματιχῇ 
ἀντικειμένων », συνταχϑέντος τῇ 4 Ὀὐχτωβρίου 1890 μεταξὺ τῶν Π. 
Καββαδία καὶ A. Λόλλιγ καὶ τοῦ 1. Σβορώνου, ἄντιγράφοντος δὲ τὰς 
περιγραφὰς x τῆς ἕν τοῖς Λόγοις καὶ Εὐϑύναις τοῦ Φρεαρίτου κατα- 
γραφῆς ὑπὸ τὸν ἑἕἑκάστοτ᾽ ἐν παρενϑέσει σημειούμενον ἀριϑμόν. 

1) Φύλλα χρυσοῦ καϑαρωτάτου λεπτότατα ἐκ νεχρικοῦ στεφάνου, 
yoauu. 20,375. (Φρεαρίτου ἄρ. 1.) 

2) ᾿Οχτὼ ταινιοειδῆ χρυσᾶ ἐλάσματα, χρησιμεύοντα εἷς γυναικεῖον 
κόσμον, ἐξ ὧν τὰ μὲν τέσσαρα πλατύτερα καὶ μακρότερα, γραμμ. 20,74, 
τὰ δὲ λοιπὰ στενώτερα καὶ βραχύτερα, γραμμ. 4,345. 

3) Ψέλλιον γυναικεῖον χρυσοῦν, γραμμ. 1,39. 

4) Aioxos χρυσοῦς ἐλασμάτινος, γραμμ. 2,045. 


170 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


5) Χρυσῆ πόρπη, γραμμ. 1,368. 

6 καὶ θα) Δύο χρυσοῖ νεχρικοὶ μεγάλοι δακτύλιοι, φέροντες λίϑους 
φαιοὺς ἐγγεγλυμμένους, ἐξ ὧν ὃ μέν ἐστι βάρους γρ. 9,984, 6 δὲ 10,20. 

1) Εἷς χρυσοῦς νεχρικὸς δαχτύλιος μετὰ λίϑου μὴ ἐγγεγλυμμάγον, 
γραμμ. 3,997. 

8) Εἷς νεκρικὸς χρυσοῦς δακτύλιος ἐλασμάτινος, γραμμ. 1,798. 

9) Εἷς χρυσοῦς δαχτύλιος, φέρων πρόσωπον ἄνάγλυφον γυναικὸς 
ἀντίον, γραμμ. 4,25. 

10) Εἷς χρυσοῦς δαχτύλιος, φέρων ποτὲ λίϑον, ἤδη ἀπολωλότα, yoauu- 
1,130. 

11) “Ἐν ζεῦγος νεκρικῶν χρυσῶν ἐνωτίων, φερόντων Νίκας, yo. 3,618. 

12) “Ἔν ζεῦγος νεχρικῶν χρυσῶν ἐνωτίων, φερόντων Σφίγγας, 
γραμμ. 1,92. 

13) Χρυσᾶ τινα διάτρητα σφαιρίδια περιδεραίου, yo. 6,145. (Φ. 16.) 

14) Εἷς λίϑος σμαράγδου, γραμμ. 0,265. (Φ. 17.) 

15) Φύλλα χρυσοῦ πεπιεσμένα, γραμμ. 2,865. (Φ. 18.) 

16) Κόγχη κατιωμένη ἀργυρᾶ μετὰ πέντε μιχρῶν τεμαχίων, γραμμ. 
33,61. (Φ. 19.) 

11) Ἕν ἀγγεῖον ἀργυροῦν κατιωμένον. καὶ συνηρμολογημένον, 

γραμμ. 121,93. (Φ. 20.) 

18) Εἷς χαλκοῦς τέττιξ, γραμμ. 19,66. (Φ. 21.) 

19) “Ἐν ζεῦγος ἐνωτίων χρυσῶν φερόντων περιστεράς, ἐπὶ τῆς κε- 
φαλῆς τῶν ὁποίων ὑπάρχει Ados ἐρυϑρὸς πολύτιμος, yo. 4,842. (Φ. 232.) 

20) Σῳφραγὶς κρυσταλλίνη, φέρουσα ἐγγεγλυμμένον γρῦπα. (D. 28.) 

21) Δακχτύλιος κατασκευῆς νεωτέρας, φέρων ὅμως ἐπὶ τῆς σφενδό- 
vas λίϑον ἀρχαῖον, ἐφ᾽ οὗ à Τύχη ἐγγέγλυπται. (ᾧ. 24.) 

22) Δακχτύλιος ἐπίσης κατασκευῆς νεωτέρας, φέρων καὶ οὗτος λί- 
ϑον πράσινον ἁβραξικόν, λίαν περίεργον. (ᾧ. 25.) 

23) Σφραγὶς ἀρχαία 8x λίϑου ποικίλου, διάτρητος, φέρουσα δά- 
μαλιν ϑηλάζουσαν μόσχον. (D. 26.) 

24) Σφραγὶς ἀρχαία διάτρητος ἔκ λίϑου κιτρίνου διαφανοῦς, φέ- 
ρουσα δύο ἐπαλλήλους ἐλάφους. (ᾧ. 27.) 

20) ᾿Αρχαῖος χρυσοῦς δακτύλιος, φέρων ἐπὶ λίϑου πρασίνου με- 
γάλου τὴν προτομὴν τοῦ αὐτοκράτορος Σεπτιμίου Σεουήρου. (D. 28.) 





τ .ὄ. 








EKOE3IZ ΠΕΡῚ TOY NOMIZMATIKOY MOYZEIOY 171 


26) Εἷς δακχτυλιόλιϑος ἄρχαϊῖος, κεραμόχρους, φέρων ΓΆρην τρο- 
παιοφόρον. (Φ. 29.) 

27) Δακτυλιόλιϑος λίϑου σαρδόνυχος, φέρων ᾿Αρποχράτην ἵστά- 
μενον. (®. 30.) 

28) Δακτυλιόλιϑος μέγας, φέρων ἔρωτα ἐπὶ ξυνωρίδος πτερωτῶν 
λεόντων. (®. 31.) 

29) Δαχτυλιόλιϑος διαφανής, σαρδίου λίϑου, φέρων σχῆμα πάν- 
ϑεον, ἤτοι ᾿Αϑηνᾶν, Νίκην, Δήμητρα καὶ Τύχην. (Φ. 32.) 

30) Λίϑος ἄχάτης ἀβραξικός, φέρων ἔνϑεν μὲν ἐπιγραφὴν ΧΝΟΥΦΙ, 
ἔνϑεν δὲ ὄφιν δάκνοντα τὴν οὖράν, ἐντὸς δὲ τοῦ σχηματιζομένου οὕτω 
χύκλου σύμβολά τινα δυσεξήγητα. (D. 33.) 

81) Δακτυλιόλιϑος ἀρχαῖος, πράσινος, διαφανής, φέρων τὰς προ- 
τομὰς τοῦ Σαράπιδος καὶ τῆς Ἴσιδος. (Φ. 54.) 

32) Ψέλλιον ἄρχαϊῖον ὄὀρειχάλκινον. (D. 35.) 

59) Τέσσαρα ἀρχαιότατα διάτρητα σωμάτια, διαφόρου ὕλης καὶ 
χρώματος, φέροντα κοσμήματα καὶ σχήματα ζῴων. (D. 38.) 

34) ᾿Ορειχάλκινος δίσκος, φέρων ἐγκεχαραγμένα ἔνϑεν μὲν φρου- 
θίου πύλην, ἔνϑεν δὲ κύκλον ἁπλοῦν. Σταϑμίον. (D. 39.) 

90) Σφραγιδόλιϑος ποικίλος, διάτρητος, ἄσημος. (D. 40) 

36) Κυλινδρίσκος ἐκ λίϑου σκληροτάτου πρασίνου. (Φ. 41.) 

91) Σκαραβαῖος μιχρὸς ἠχρωτηριασμένος, διάτρητος, ἔκ λίϑου 
σαρδίου. (Φ. 42.) 

38) Κυλινδρίσκος διάτρητος ἐκ λίϑου σαρδίου. (D. 43.) 

39) Κεφαλὴ Μεδούσης ἀνάγλυφος ἐπὶ ἐλάσματος δρειχαλκίνου. (ᾧ. 44.) 

40) Σκαραβαῖος μικρὸς ἔκ λίϑου κυανοῦ, φέρων σημεῖα ἵἱερογλυ- 
φικά. (D. 48.) 

41) Κύλινδρος διάτρητος, φέρων ἐπιγραφὰς ἱερογλυφικάς. (Φ. 49.) 

42) Χήμη ὁρειχαλκίνη. (Φ. 50.) 

43) Δακχτυλιόλιϑος ἄρχαϊος ἔκ σαρδίου λίϑου, φέρων τοὺς Διο- 
σχούρους, περὶ τὴν ἄκραν ὀλίγον ἠκρωτηριασμένος. (Φ. 51.) 

44) Σκαραβαῖος μικρὸς ἐξ ἀχάτου λίϑου, φέρων ἐγκεχαραγμένον 
λαγωόν. (Φ. 52.) 

45) Σχαραβαῖος ἔκ μίγματος κυανοπρασίνου φέρων γράμματα 
ἱερογλυφικά. (Φ. 53.) 


ΤΩ I. N. ZBOPONOY 


46) Λαχτυλιόλιϑος ἐκ Aidou ἰάσπιδος κιτρίνου, φέρων ἐγκεχαραγ- 
μένον λέοντα τρέχοντα. (®. 54.) 

47) Δαχτυλιόλιϑος ἀρχαῖος ἔξ ἀχάτου λίϑου ἐντὸς σφενδόνης νεω- 
τέρας κατασκευῆς, φέρων Βάχχην ϑύουσαν ἐπὶ βωμίσκου, κειμένου ἐνώ- 
πιον ναϊδίου ἱδρυμένου ἐπὶ βράχου. (Φ. 56.) 

48) ΔΛακτυλιόλιϑος ἐλάχιστος ἐκ σαρδίου λίϑου, φέρων ἐγγεγλυμ- 
μένα δύο κέρατα τῆς ᾿Αμαλϑείας (ἔργον κακότεχνον). (D. ὅ7.λ 

49) Iloovouÿ γελοιογραφικὴ ὀρειχαλκίνη ἀμφιβόλου διαγνώσεως 
(εὑρεϑεῖσα ὑπὸ χωρικοῦ Βουλγάρου εἷς τὰ πέριξ τοῦ Βιδινίου). (Φ. 58.) 

50) Χρυσοῦν νεανικὸν βακχικὸν σχῆμα μετὰ φαλλοῦ. (D. 59.) 

51) Σκαραβαῖος μέσου μεγέϑους Αἰγυπτιακός, φέρων ἐγγεγλυμ- 
μένον ἄνδρα ἄγοντα αἴγαγρον. (Φ. 60.) 

52) Λίϑος ἀχάτης διάτρητος, φέρων ἐπὶ τοῦ ἐπιπέδου μέρους aÿ- 
τοῦ ἐγγεγλυμμένον κυνίδιον. (Φ. 61. 

53) Σκαραβαῖος ëx λίϑου φαιοῦ μαλακοῦ, φέρων ἐγγεγλυμμένον 
τέρας, ἔχον κεφαλὴν μὲν καὶ σῶμα λέοντος, πόδας δὲ ἀνϑρωπίνους. 
(Φ. 62) 

54) Λίϑος λευκὸς διάτρητος ἐπιμήκης, φέρων τέρας ϑαλάσσιον 
τραγοχέφαλον. (®. 63.) 

55) Λίϑος λευκὸς διάτρητος, φέρων ἀνϑέμιον. (D. 64.) 

56) Λίϑος ἐρυϑρόφαιος (;) πανάρχαιος, φέρων λέοντα πτερωτὸν (:) 
μετὰ κεφαλῆς Éctoaupévns. (Φ. 65.) 

57) Καμέον φέρον προτομὴν ᾿Αϑηνᾶς Ex λίϑου σαρδόνυχος. (D. 68.) 

58) Δύο τετράγωνα ἔκ μίγματος ὀπτοῦ, φέροντα δύο ἀνϑρωπί- 
vas μορφὰς καϑημένας μετ᾽ ἐπιγραφῆς ἀγνώστου γραφῆς (εὑρέϑη- 
σαν ἐν ΠΙἊᾳαλμύρᾳ). (Φ. 69.) 

59) Δακτύλιος ὀρειχάλκινος, φέρων ἐγγεγλυμμένην περιστερὰν κρα- 
τοῦσαν ἀπὸ τῶν ὀνύχων στέφανον. (Φ. 70.) 

60) Δακτύλιος ὀρειχάλκινος, φέρων σχῆμα ἀνϑοειδές (D. 11. 

61) Δακχτύλιος ὁρειχάλκινος, οὗ À σφενδόνη λίαν ἐφϑαρμένη. (D. 72.) 

62) Λίϑος φαιὸς διάτρητος, φέρων ἐπὶ τοῦ ἐπιπέδου μέρους αὗ- 
τοῦ ἄνδρα γυμνὸν ἔχοντα τὸν δεξιὸν βραχίονα ὕψωμένον μεταξὺ πέντε 
γραμμάτων. (Φ. 75.) 

63) Πυραμίδιον ἐξ ὀρειχάλκου. κατάκοσμον. (Φ. 77.) 








PER RE ρπῇρρ“ΦΦῆρΦπΠΔΦἘΕοΣ 








ΡΟ νυ ΨΥ 


LL 1.4 


EK@EZIZ ΠΕΡῚ TOY NOMIZEMATIKOY MOYSEIOY 173 


64) Αἰχμὴ ὀρειχαλκίνη βέλους. (Φ. 78.) 

65) Μαρμάρινον λεκανίδιον πρὸς χρῆσιν ἴσως ἐντριμμάτων γυναι- 
κείων. (Φ.. 19. 

66) Τετράγωνον διάτρητον ἐν τῷ κέντρῳ ἔκ μίγματος, φέρον σχή- 
ματα σχελοειδῆ. (Φ. 80.) 

67) Δύο μολύβδινα διάτρητα κυκλοτερῆ σώματα, φέροντα ἀφ᾽ ἑνὸς 
μὲν στέφανον κισσοῦ, ἄφ᾽ ἑτέρου δὲ ἀστέρα. (Φ. 81) 

68) Τρία ἐλασμάτια ὀρειχάλκινα, ἴσως δικαστικὰ εἰσιτήρια, ἐξ ὧν 
τὸ μὲν φέρει ἐπιγραφὴν Β Διονύσιος Κλέμα Τρικορυ καὶ κατὰ τὸ 
ἄχρον “χεφαλὴν Γοργόνος, τὸ δὲ ἐπιγραφὴν E Δυσιϑείδης Θριάσιος, 


τὸ δὲ ἁπλῶς τὰ στοιχεῖα “νι, (D. 82) 


69) Τεμάχιον τετράγωνον ὀρειχάλκινον ἐν μιᾷ πλευρᾷ ὁδοντωτόν, 
φέρον ἐπὶ τοῦ ἑνὸς μέρους ἐντὸς τετραγώνου ἐγκοίλου τὸ γράμμα B, 
ἐχτὸς δὲ αὑτοῦ δύο K K. (D. 83.) 

70) Τεμάχιον μικρὸν πυρίτου λίϑου, φέρον ἐν σχήματι δακτυλιο- 
λίϑου ἐν τῷ μέσῳ ἐγγεγλυμμένην κεφαλήν, πέριξ δὲ ἑτέρας ἕξ xepa- 
λὰς (βαρβαροτέχνους). (Φ. 84.) 

11) Μικρὰ προτομὴ ἄντία Σαράπιδος ἐξ δρειχάλκου. (D. 86) 

12) Σχῆμα μικρᾶς μομμίας ἐκ ξύλου συκομορέας, χρησιμεῦον ὡς 
en τοῦ ὕπ᾽ ἄρ. 8.) παπύρου [νῦν ἐν τῇ ᾿Εϑνικῇ Βιβλιοϑήκῃ]. (Φ. 92) 

73) Κεφαλὴ μιχρὰ νεανικὴ, ἐκ μαρμάρου ἢἤχρωτηριασμένη ἀπὸ 
τῆς δινὸς μέχρι τοῦ πώγωνος (ἔξ Ἴμβρου). (Φ. 94) 

74) “Ἕν προσωπεῖον δρειχάλκινον. (Φ. 99. 

10) Τεμάχιον κεφαλῆς μαρμαρίνης (ἔξ Ἴμβρου). (Φ. 100.) 

16) Κεφαλὴ μικρὰ μαρμαρίνη ἀρίστου δυϑμοῦ. (Φ. 101.) 

17) Λυχνίδιον ὀρειχάλκινον καλῶς κατιωμένον, φέρον ἑἕἑκατέρωϑεν 
ἐξέχουσαν λέοντος κεφαλήν. (D. 104) 

18) Κυνάριον ὀρειχάλκινον ἐπὶ βάσεως μολυβδίνης. (Φ. 106. 

19) ᾿Αγγεῖον ἀργυροῦν κατιωμένον βάρους δραμ. 141 ἤτοι γραμμ. 
451,2 πλῆρες ὀστῶν ἀρχαίων ἀπηνϑρακωμένων, εὑρεϑὲν ἕν ᾿Αϑήναις 
ἐντὸς μαρμαρίνου δοχείου. Ἦσαν τὰ ὀστᾶ ταῦτα κόρης κατὰ τὴν ἑξῆς 
ἐπιγραφὴν «Θεοφίλη Φανοδίκου Ῥαμνουσίου ϑυγάτηρ». (Φ. 107.) 

80) “Ἔνδεκα κυλινδρίσκοι χρυσοῖ διάτρητοι καὶ μῖγμα πράσινον 


174 1. M. ZBOPQNOY 


φέρον ἐπὶ τῆς ἐπιφανείας κιτρίνας ἕλικας. OÙ χρυσοῖ κυλινδρίσκοι ἄνευ 
τοῦ πρασίνου μίγματος εἰσὶ βάρους γραμμ. 8,465. (Φ. 108.) 

81) “Ἐν ζεῦγος χρυσῶν ἐνωτίων, ἀποληγόντων εἷς κεφαλὰς λεόν- 
τῶν, βάρους γραμμ. 4,367. (Φ. 109.) 

82) “Ἐν ζεῦγος χρυσῶν ἐνωτίων εἷς σχῆμα ὄφεως, yo. 3,812. (D. 110.) 

83) “Ἔν ζεῦγος χρυσῶν ἐνωτίων, ἀποληγόντων εἷς δίσκον, γραμμ. 
2,35. (®. 111.) 

84) “Ἐν ἐνώτιον χρυσοῦν, ἀπολῆγον εἷς χεφαλὴν δελφῖνος κερασ- 
φόρου, γραμμ. 1,252. (Φ. 112) | 

85) Δακχτύλιος χρυσοῦς ἄνευ λίϑου μετὰ σφενδόνης, πεπιεσμένος, 
γραμμ. 1,645. (®. 113.) 

86) Πέντε μιχρὰ χρυσᾶ κοσμήματα, ἀνήκοντα εἷς PRO 
γραμμ. 2,152. (®. 114.) 

87) Δακτύλιος ἀργυροῦς, φέρων ἐπὶ τῆς is σφρηδόνης κεφαλὴν Ἥρας, 
γραμμ. 4,34. (®. 115.) 

88) Σφραγὶς ὀρειχαλκίνη κατιωμένη σχήματος ἐλλειπτικοῦ, φέρουσα 
Σειληνὸν ἀἁσκοφόρον ἐπὶ βάϑρου ἱστάμενον καὶ ‘Eouñv ἐπίσης ἵστά- 
μενον. ’Ev μέσῳ δὲ ἀετὸν μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων, ἄνωϑεν δὲ 
unvioxov (ἔργον Ῥωμαϊκῶν χρόνων). (Φ. 116.) 

89) ΠΙερικεφαλαία ὄδρειχαλκίνη, ἧς τὸ ἀνώτερον μέρος ἐλλείπει. 
(Φ. 111) | 

90) Δίσκος μολύβδινος Évrontos, φέρων ἐξ ἑνὸς στέφανον κισσοῦ, 
ἐξ ἑτέρου στέφανον ἴσως ἔκ δάφνης. (D. 149.) 

91) Δύο μολυβδίδες σφενδόνης, φέρουσαι À μὲν ἐπιγραφὴν ΑΝ ἐξ 
ἑνὸς καὶ ΦΙ ἐξ ἑτέρου, ἣ δὲ MI ἐξ ἑνὸς καὶ NAZ ἄφ᾽ ἑτέρου. (D. 150.) 

92) Δύο δακχτυλιόλιϑοι, τῶν ὁποίων ἣ μέν ἔστιν ἐκ σαρδίου λί- 
ὕϑου, μετ᾽ ἐγκεχαραγμένης νεανικῆς γυμνῆς προτομῆς, ἧ δὲ ἑτέρα ἐξ 
ὑάλου πρασίνης μετ᾽ ἐρυϑρῶν κηλίδων (ἀπομίμησις ἰάσπιδος) φέρει 
προτομὴν ἐγκεχαραγμένην ᾿Αϑηνᾶς. ᾿Αμφότεραι αἵ λίϑοι αὗταί εἶσι 
νέας ἀναντιρρήτως κατασκευῆς. 

93) Δακχτύλιος χάλκινος, ἔχων δεδεμένον ἐν τῇ σφενδόνῃ ἡμιωβό- 
λιον τῶν ᾿Αϑηνῶν' ἐν τῇ ἐσωτερικῇ ἐπιφανείᾳ ἐστὶν ἐγχεχαραγμένον 
ΞΕΙΝΙΟΝ (ἀναντιρρήτως νέας κατασχευῆς μετὰ ré τοῦ 
μετάλλου κατιώσεως). 














νυν it ln Co. 


um. Ῥ-εεσσεσ--- 
Ἵ ὦ G 





ΕΚΘΕΣΙΣ ΠΕΡῚ TOY NOMIZMATIKOY MOYSEIOY 175 


94) Σφενδόνη δαχτυλίου ἐξ ἀργύρου μετ᾽ ἀρχαίας ἀραβικῆς (xov- 
φικῆς) τετραστίχου ἐπιγραφῆς. 

᾿ 95) Τέσσαρες κύλινδροι χαλδαϊκοὶ διάτρητοι μετ᾽ ἐγγεγλυμμένων 
παραστάσεων καὶ ἐπιγραφῶν τῶν ἕξῆς : α΄ ‘Ex λίϑου κιτρινολεύκου 
ἠκρωτηριασμένου τὸ ἄνω μέρος μετὰ τῆς ἑξῆς παραστάοεως" ϑεὸς πτε- 
ρωτὸς ἱστάμενος ἐν μέσῳ δύο πτερωτῶν καὶ ἐπὶ τῶν ὀπισϑίων ποδῶν 
ἱσταμένων λεόντων, ὧν ὄπισϑεν αἴξ ἱσταμένη" μέγεϑος 0,034. β΄ Ἔκ 
λίϑου μελανοφαίου χρώματος μετὰ τῆς ἕξῆς παραστάσεως" δύο ϑεότη- 
τες ἱστάμεναι, ὧν μεταξὺ κορμὸς φοίνικος, καὶ ἀριστερᾷ τῷ δρῶντι μη- 
νίσκος᾽ ὄπισϑεν τῶν ϑεῶν ἐπιγραφὴ δίστιχος: μέγεϑος 0,025. γ΄) ᾿Εκ 
χρυστάλλου λευκοῦ χρώματος μετὰ τῆς ἑξῆς παραστάσεως: ϑεότης ἵστα- 
μένη πρὸς δεξ., ἔμπροσϑεν δ᾽ αὐτῆς ἐπιγραφὴ roioriyos μέγεϑ. 0,027. 
δ΄) Ἔκ λίϑου μελανοφαίου ἠκρωτηριασμένου, μετὰ τῆς ἑξῆς παραστά- 
σεως ϑεότης καϑημένη πρὸς δεξ., ἧς τὸ κάτω μέρος ἠχρωτηριασμένον, 
ἔμπροσϑεν αὑτῆς μορφὴ ἱσταμένη πρὸς ἄριστ. καὶ ὕὑψοῦσα τὴν δεξ,, 
ἐν τῷ μέσῳ καὶ ἄνωϑεν αὐτῶν σύμβολόν ru ὄπισϑεν δὲ δίστιχος ἐπι- 
γραφή" μέγεϑος 0,016. 

96) Λίϑος τετράγωνος χρώματος ἐρυϑροκιτρίνου ἐνεπίγραφος μετὰ 
τῆς ἑξῆς ἐγγλύφου παραστάσεως: ὗς ϑηλάζουσα ἐννέα χοιρίδια“ μ. 0,090." 

97) Λίϑος ἐλλειψοειδὴς χρώματος ποικίλου, μετ᾽ ἐγγλύφου παρα- 
στάσεως Ἡρακλέους ἄγχοντος λέοντα' μέγεϑος 0,048 -0,025. , 

98) Δακχτύλιος ὀρειχάλκινος, οὗ À σφενδόνη κοσμεῖται δι᾽ ἁπλῶν 
γραμμῶν. 

99) Λαχτυλιόλιϑος χρώματος ἐρυϑροῦ μετ᾽ ἐγγλύφου κακοτέχνου 
παραστάσεως γυναικός, ἱσταμένης πρὸς ἄριστερά. 

100) Δακτύλιος μέγας χρυσοῦς, οὗ 6 ἐν τῇ σφενδόνῃ λίϑος χρώ- 
ματος ἐρυϑροῦ καὶ φέρων τὴν ἑξῆς παράστασιν: Μαινὰς ἐν γόνασιν 
ἐπὶ βωμοῦ ἐστεμμένου, ἔχουσα τὴν κεφαλὴν ἀντεστραμμένην᾽ ἐν τῷ 
πεδίῳ δεξιᾷ μὲν “Ἑρμῆς Πανός, ἀριστερᾷ δὲ σατυρίσκος ϑυρσοφόρος 
χαϑήμενος καὶ πίνων ἐν σκύφῳ. 

101) Ἑκατὸν πέντε «Ὄργανα πολεμικὰ ἀγρίων αὑτοχϑόνων φυ- 
λῶν τῆς ᾿Αμερικῆς». 

102) Δέκα ἕξ ἐκμαγεῖα ὁμοίων ὅπλων. 

"Ἴδε Awdv. Ἔφημ. Nou. Ἄρχ. τόμ. Η΄ σελ. 360 καὶ 279 πίν. VII, 14. 


176 I. N. ZXBOPONOY 


103) Τρία χρυσᾶ προσαρτήματα κόσμου γυναικείου φέροντα, τὸ 
μὲν κεφαλὴν γυναικὸς ἐν καταγραφῇ (πρὸς δεξιὰ) γραμμ. 0,35 τὸ δὲ 
χεφαλὴν γυναικὸς ἄντίαν γραμμ. 0,310: τὸ δὲ κόσμημα ἄστεροειδὲς 
ἐν τῷ μέσῳ φέρον λίϑον μικρὸν ἐρυϑρὸν διαφανῆ yo. 2,040. (Φ. 15.) 

104) Ῥάβδος ᾿Ασκληπιοῦ χαλκῆ μετ᾽ ὄφεως ὕψ. 0,09. 

105) Λίϑος νησιωτικὸς μέλας μετ᾽ ἄνϑους λωτοῦ. 

106) l'uvouxeia μαρμαρίνη κεφαλὴ καλυπτομένη διὰ πέπλου, ἔλλι- 
πὴς κατὰ τὸ πρόσϑιον μέρος τοῦ κρανίου καὶ κατὰ τὸ μέτωπον ὡς καὶ 
ὅλον τὸ περὶ τὸ στόμα καὶ τὴν σιαγόνα κάτω μέρος τοῦ προσώπου, ἔκ 
νεχρικοῦ ἀναγλύφου τῆς πλακός, τοῦ ὁποίου σῴζεται μικρὸν μέρος. Eÿ- 
ρεϑὲν ἐσχάτως ἐν τῷ κήπῳ τῆς Σιναίας ᾿Ακαδημείας ὑπὸ I. Σβορώνου. 

107) Δακτυλιόλιυιϑος σαρδίου λίϑου μετὰ παραστάσεως ᾿Αϑηνᾶς 
- drag. 0,097. (1891-1892 Συλλ. Τριχούπη ἀριϑ. 217.) 

108) [loacivéygovs Ados δακτυλίου. ᾿Αϑηνᾶ ἱσταμένη. Κακότε- 
χνον. Διάμ. 0,011. (1091-1892 Συλλ. Τρικούπη ἀριϑ. 218) 

109) Χαλκοῦς δακτύλιος ἔχων ἐν τῇ σφενδόνῃ κακότεχνον μορ- 
φὴν γυναικείαν, κρατοῦσαν ἐν ἑκάστῃ χειρὶ δᾷδα. (1904-1905 Α΄ 78.) 

110) “Ὅμοιος χαλκοῦς δακτύλιος, ἔχων ὀλίγῳ μεγαλειτέραν σφεν- 
δόνην μετὰ παραπλησίας παραστάσεως γυναικείας μορφῆς μετὰ δά- 
δων. (1904-1905 Α΄ 77.) 

111) Δακτυλιόλιϑος μικρὸς μέλας ἔχων παράστασιν ἄἀνδρικῆς γε- 
νειοφόρου φαλαχρᾶς κεφαλῆς πρὸς ἄριστερά. (1898-99 Α΄ 34) 

112) Λίϑος στεατίτης ὀρϑογωνικὸς διάτρητος, ἔχων ἐπὶ τῶν τεσ- 
σάρων πλευρῶν διάφορα γραμμικὰ σχήματα. (1898-990 KS° 699) 

113) ᾿Εξαρτημάτιον ἐκ περιάπτου, εἰκονίζον προσωπεῖον ἄτεχνον 
μετὰ κρίχου ἄνω. ?EE ὑάλου κυανόχρου. (1891-1892 KS° 700.) 

114) ᾿Εξαρτημάτιον ἔκ περιάπτου, εἰκονίζον προσωπεῖον ἔχον περὶ 
τὸ μέτωπον στέμμα κυλινδρικὸν καὶ ἐπὶ τῆς κεφαλῆς xoixov. Τὸ πρό- 
σωπον ἐρυϑρόν. ᾿ΕΞ ὑάλου. (1891-1892 KS° 701.) 

115) Σταϑμίον τετραγωνικὸν μολύβδινον, ἐφ᾽ οὗ εἰκονίζεται ἀγ- 
γεῖον μόνωτον, οὗ ἄνωϑεν βούκρανον καὶ κάτω κατὰ τὰ ἄκρα ΚῪ 
(ἐκ Κύμης). 

. Ὃ παραλαβὼν Ὃ παραδοὺς 
B. ΣΤΑΗΣ ΙΝ. ΣΒΟΡΩΝΟΣ 


| 


mnt à 


RE ψυιΝ Ψὴὴ 





IEPITPA®IKOZ KATAAOTOZ 


ΤΩΝ IIPOSKTHMATON 
TOY EONIKOY NOMIEMATIKOY MOYYEIOY 


ἀπὸ 1 Zenreufoiov 1906 μέχρι 31 Αὐγούστου 1907. 





(Πίνακες IV— VII) 


Α΄ (1 Σεπτεμβρίου 1906). 


Δῶρον ». James Anderson, διευϑυντοῦ τῶν ἐν ᾿Ελλάδι 
ἀγγλικῶν τηλεγράφων. 


ZYMBOAON ΜΟΛΥΒΔΙΝΟΝ ΑΤΤΙΚΗΣ. 

1.— Moi. 20. Προτομὴ Ποσειδῶνος, ἀπὸ τῆς ὀσφύος καὶ ἄνω, ἔξερ- 
χομένου ἐχ βράχου, ἔχοντος δὲ ἐν τῇ προτεταμένῃ δεξιᾷ δελ- 
φῖνα, ἐν δὲ τῇ ὑψωμένῃ ἀριστερᾷ τρίαιναν. Πέριξ N[O]—CEI. 
Τὸ ὅλον ἐν κύκλῳ σφαιριδίων. 

Ὄπ. Θεός τις ἱστάμενος πρὸς ἄρ. πωγωνοφόρος, φέρων ἐπὶ τῆς 
χεφαλῆς μόδιον καὶ ἔχων τὸ σῶμα ἐνδεδυμένον δι᾽ ἱματίου 
χαλύπτοντος πάντα πλὴν τοῦ στήϑους καὶ τῆς ὑψουμένης δε- 
ξιᾶς αὐτοῦ, ἐν ἧ κρατεῖ πτηνόν τι (;), ἐνῷ τὴν ἀριστερὰν ἔχει 
πρὸς τὰ κάτω ἐπὶ σκήπτρου. “κατέρωϑεν αὑτοῦ εἷς ὄφις, 
ὧν ὃ μὲν ἄριστ. ἐγείρεται πρὸς τὸ πτηνόν, ὃ δὲ δεξ., ἄκτινο- 
στεφῆ ἔχων τὴν κεφαλήν, συσπειρᾶται πρὸς δεξ. ἐγείρων τὴν 
χεφαλήν. Τὸ ὅλον ἐν κύκλῳ σφαιριδίων.--- Πίναξ IV, 12. 

Ὅμοιον ἀλλὰ πολὺ καλυτέρας διατηρήσεως τῶν ἐχ τῆς Στοᾶς τοῦ 
᾿Αττάλου δέκα τῶν δημοσιευϑέντων ὑπὸ τοῦ x. Μυλωνᾶ ἐν ᾽Αρ- 
χαιολ. Ἔφημ. 1901 σελ. 122 ἄριϑ. 12 niv. 7, 12-23 — Διεϑν. 
Ἔφημ. Νομισματ. ᾿Αρχαιολ. τόμ. Θ΄ σελ. 290 ἄρ. 1107-1116. 





12 


D. à Ὁ Mod = int de girn il 


= τῶ 


178 I. N. ZBOPONOY 
Β΄ (2 Σεπτεμβοίου 1906). 


δῶρον x. Παπαδήμα, ἐμπόρου ἀρχαιοτήτων. 


MAKEAONIA. ᾿Αλέξανδρος Γ΄ ἢ A’; 
1.— À 18. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. Κύκλ. σφαιρ. 


Ὄπ. ΑΛΕΞΑΝΔΡΟῪ Ἵππος ἐλεύϑερος πρὸς δεξ. τρέχων, οὗ 


κάτω ons. — Διατήρησις καλή. 
ΘΕΣΣΑΛΙΑ ἐν γένει. 
2,— À 17. ἹΠΠᾺ ἄνω χεφαλῆς ᾿Αϑηνᾶς πρὸς δεξ,, ἧς κάτω ΤΩ ;: 
"Dr. ΘΕΣ--Σὰ 
A—Q—N 
APTOAIZ. ’Exidavoos. 
3.— À 14. Κεφαλὴ ᾿Ασκληπιοῦ πρὸς δεξ, 


Ἵππος βαδίζων πρὸς δεξ. — Διατ. καλή. 


Ὄπ. Ε ἐν στεφάνῳ, οὗ κάτω Π;; --- Διατ. καλή. 

KPHTH. [7 όρτυς. 

4— À 21. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς πρὸς δεξ. Κύκλ. σφαιρ. 

Ὄπ. ΓΟΡΤῪ καὶ ἐν ἐξέργῳ ΝΙΩΝ Ταῦρος κυρίσσων πρὸς ἀρ. 

Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ δάφνης.--- Πίναξ IV, 16. --- Διατ. καλή. 

᾿Ανέχδοτον. ΠΠβλ. Svoronos, Numismatique de la Crète 
ancienne p. 175, 127-181. 


# 


Γ΄ (5 Σεπτεμβρίου 1906). 


Τὰ κομισϑέντα παρὰ τοῦ ᾿Εφόρου ᾿Αρχαιοτήτων # ‘Avr. 
Κεραμοπούλου ἐξ ᾿Αντικυϑήρων καὶ Κυϑήρων. 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 
1.— À 12. Κεφάλὴ ᾿Αϑηνᾶς à. Ὄπ. l'AadE δισώματος. --- Δ. μετρία. 
ΑΡΓΌΛΙΣ. ”Aoyoc. 
2. -ΟΚὶ τριώβολον κατιωμένον. Λύκος πρὸς ἄριστ. 
Ὄπ. À ἐν τετραγώνῳ ἐγχοίλῳ. — Διατ. μετρία. 
KOPIN@IA. Κόρινϑος. 
3.— À 12. Πήγασος ἄρ. Ὄπ. Τρίαινα. --- Διατ. μετρία. 


Rs de Éd τ 


mt — A 











ad Léa dé. | li, cd" On x ant 8 ‘sis  ΥΎυΌΨΕΕ τ 


IIPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYSEIOY 179 


KYS8HPA γῆσος. 
4.— À 17. Κεφαλὴ ᾿Αφροδίτης δεξ, 
Ὄπ. K—Y Περιστερὰ ἱπταμένη πρὸς δεξ. — Διατ. καλή. 
KPHTH. “]εράπυτνα. 
5.— À 15. Κεφαλὴ Διὸς ἀἄριστ. 
Ὄπ. Φοίνιξ μεταξὺ τοῦ μονογραφήματος τῆς πόλεως καὶ ἄκρο- 
στολίου. ---- Διατ. μετρία. 
Κυδωνία. | 
6-7.— À 13. Κεφαλὴ de. “On. Κύων ὀκλάζων. — Δ. μετριωτάτη. 
Πριανσός. 
8.— À 15. Κεφαλὴ ϑεᾶς (᾿Αρτέμιδος;) δεξ. 
Ὄπ. ΠΡΙΑ δεξ. Φοίνιξ, — Διατ. μετρία. 
9.— À 12. Ὁμοίως (:) — Διατ. κακή. 
Ῥαῦκος. ͵ 
10.— À 16. Toimva. Ὄπ. Τρίαινα (:) — ‘Epdaguévov. 
Daläcagva. 
11-12.— À 13/14. Δελφὶς δεξ. Ὄπ. ®.— Διατ. μετρία. 
᾿Αβέβαιον Πελοποννήσου ". 
13.— À 10. 13 êv κύκλῳ σφαιριδίων. 
Oz. Α ἐν τετραγώνῳ ἐγκοίλῳ. — Διατ. καλή. — Πίναξ IV, 11. 
AYAIA. Φιλαδέλφεια. 
14.--- À 16. ᾿Επιγραφὴ ἐξίτηλος. Κεφαλὴ γυναικεία ἹἹερᾶς Συγκλήτου, 
πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ᾿Επιγραφὴ ἐξίτηλος. Τράγος ἱστάμενος πρὸς 8. — Δ. μετρία. 
Ξ- -  Πβλ. BMC. Lydia pl. ΧΧΙ, 10. 
ΑἸΓΥΠΤΟΣ. Πτολεμαῖοι. 
Ππολεμαῖος 4’ Σωτήρ. 
15.— Moi. 28 κίβδηλον. ᾿Αντίγραφον τετραδράχμου ὅμοιον τῷ παρὰ 
Σβορώνου Νομίσματα τοῦ κράτους τῶν Πτολεμαίων ἄρ. 139 
(Κεφαλὴ ᾿Αλεξάνδρου ἐν λεοντῇ, Ὄπ. ᾿Αϑηνᾶ Πρόμαχος). 


1. Τὰ νομίσματα ταῦτα προερχόμενα πάντοτε ἐκ τῆς Νοτίου [Πελοποννήσου 
καὶ ἐκ Κρήτης παραμένουσι μέχρι τοῦδε ἀβεβαίου ἀπονομῆς. 


180 I. N. ZBOPONOY 


Πτολεμαῖος [΄΄. 

16.— À 22. Κεφαλὴ Πτολεμαίου Α΄ Σωτῆρος δεξ. 

Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΥ Κεφαλὴ Λιβύης Ôeë.— Σβο- 
ρώνου Τὰ Νομίσμ. τοῦ κρ. τῶν Πτολ. ἀρ. 855 πίν. XXXIV, 5. 
11.--- À 17. ᾿Εφϑαρμένον Πτολεμαίου Α΄ (ΞΞ- Σβορώνου ἔ. ἀ. πίναξ 
III, 31-32; :). 
POMAÏKA. | 
18.— À 32. Ῥωμαϊκὸν ἀσσάριον ἐφϑαρμένον. Κεφαλὴ ’Iavot. 
"Oz. Πρῷρα. 

19 — À 21. Γραμμ. 6,26. Sextans. Κεφαλὴ ἀγένειος “Ἑρμοῦ μετὰ 
πετάσου πτερωτοῦ πρὸς δεξ. "Omiodev αὐτῆς * - Τὸ ὅλον ἐν 
κύχλῳ σφαιριδίων. 

Ὄπ. Πρῷρα πρὸς δεξ,, ἧς ἄνω μὲν στάχυς, δεξιὰ ΚΑ ἢ KA (— 
Καπύη) καὶ κάτω ROMA.— Διατ. καλή. — Πίναξ VI, 15. 
᾽Οκτάβιος Αὔγουστος. 

20.— À 30. DIV[VS AVGVSITVS PATER Κεφαλὴ Ὄκταβ. Αὐγού- 
στου δαφνοστεφής, πρὸς ἄρ. 

Ὄπ. PROVIDENT χάτω βωμοῦ, οὗ πλαγίως S—C— Cohen I 
Ρ. 94, 228. 
Φαυστῖνα ἣ νεωτέρα. 
21.— À δηνάριον. DIVA FAV—STINA ΡΙΑ De αὐτῆς πρὸς ὃ. 
Ὄπ. CONSECRATIO ἄνω ϑρόνου, παρ᾽ ᾧ σκῆπτρον καὶ ταῶς 
— Cohen ΠῚ 142, 75. ᾿ 
Γορδιανὸς Γ΄. 
99. Ἃ 94. Ὄπ. PROVIDENTIA.— des. μετριωτάτη. 
BYZANTINA, 
23.— À 22. ᾿Ιουστίνου καὶ Σοφίας εἰκοσανούμιον. --- Δ. μετριωτάτη. 
ΝΕΏΤΕΡΩΝ XPONON. “Evetia. 

24-95.— M 28. Κοπέντα διὰ τὰς κτήσεις ἐν DAL MA/ET/ALBAN.— 
Διατ. μετρία. 

96.---Μολύβδινον πῶμα ἀγγείου φαρμακευτικοῦ (τοῦ 16% ἢ 1790 αἰῶνος), 

διάτρητον, φέρον τὴν ἐπιγραφὴν THERIACA FINA IN VENEZIA. 
APXAIA EAAHNIKA ENTEAQZ ΕΦΘΑΡΜΕΝΑ ΚΑΙ ΑΔΙΑΓΝΩΣΤΑ. 
27-36.— À Δέκα διάφορα κομμάτια. 

















PE FN ET ΥΥΌΣΡ 


ΠΡΟΣΚΤΉΜΑΤΑ TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOY 181 
A" (8 Σεπτεμβρίου 1906). 
᾿Ανασκαφαὶ “Apyous. 


Παρὰ τοῦ ἐφόρου ἀρχαιοτήτων x. l'afo. Βυζαντινοῦ παρελήφϑη- 
σαν δυνάμει τῆς ὕπ᾽ ἄρ. 14495 Ὑπουργικῆς διαταγῆς {ἴδε ᾿Αρχείου 
Νομισμ. Μουσείου ἄρ. 3163) διὰ τοῦ ὕπ᾽ ἄρ. 2167 πρωτοκόλλου ἕν ἀἄρ- 
γυροῦν καὶ ἑβδομήκοντα ὀκτὼ χαλκᾶ (ἢ καὶ ἔκ κράματος) νομίσματα 
εὑρεϑέντα ἐν Ἄργει κατὰ τὰς ἀνασκαφὰς τοῦ Ὃλλανδοῦ ἀρχαιολόγου 
x. Vollgraff. Πάντα, πλὴν ὀκτώ, εἶναι λίαν ἐφϑαρμένα καὶ ἄχρηστα 
“τῇ συλλογῇ, σημασίαν ἔχοντα μόνον διὰ τὴν ἀνασκαφήν, διὸ καὶ ἐτέ- 
ϑησαν ἰδιαιτέρως ἐν τῇ “Συλλογῇ τῶν εὑρημάτων μετὰ τῶν ἠριϑμη- 
μένων ὑπὸ τοῦ ἀναχκαλύψαντος φαχέλων (ἀριϑ. 223-302), πλὴν τῶν 
ὀχτὼ σχετικῶς καλῶς διατηρουμένων, ἅτινα καταταχϑέντα νῦν ἐν τῇ 
συλλογῇ εἶναι τὰ ἕξῆς: 

ΚΟΡΙΝΘΟΣ. 
1 (ἐκ τοῦ φαχέλου 229). — À 22. IMP CAE TRAI—AN HADRIA.. 
Προτομὴ δαφνοστεφὴς μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος πρὸς ὃ. 
ὋὍπ. COL L I—VL [COR] Διόνυσος (;) ἀγένειος ἱστάμενος δεξ. 
φέρων ἱμάτιον καταλεῖπον ἀκάλυπτον τὸ στῆϑος. Ἔν τῇ ὕψου- 
μένῃ δεξιᾷ ἔχει ϑύρσον (;), ἐν τῇ κρεμαμένῃ πρὸς τὰ κάτω 
ἄρ. ἀγγεῖον. --- Διατ. μετρία. 
2 (ἐκ τοῦ φαχέλου 272).— IVL DOM—NA AVG Προτομὴ αὑτῆς δεξ. 
Ὄπ. [COÏL LI—COR Νίκη κατενώπιον, ἱσταμένη ἐπὶ σφαίρας. 
— Διατ. μετρία. 
ΑΡΓῸΟΣ. 
3 (ἔκ τοῦ φακέλου 235).— À 18. Κεφαλὴ λύκου πρὸς ἄρ. 
Ὄπ. Μέγα A οὗ κάτω ΕἸ Πεδίον ἔγκοιλον. — Διατ. καλλίστη. 
APKAAIA. Teyéa. 
4 (ἐκ τοῦ φακέλου 234). — À 25. IO[YAIA] AOMINA]... Ilgo- 
τομὴ αὑτῆς δεξ. : 
Ὄπ. ᾿Αταλάντη ὅρμῶσα πρὸς δεξ. καὶ δορατίζουσα κάπρον γο- 


νατίζοντα ὑπὸ δένδρον. Ἔν τῷ ἐξέργῳ ἐξα τς — Πίναξ IV, 


14. Πβλ. Imhoof- Gardner, Numism. Commentary on 


182 I. N. ZBOPONOY 


Pausanias p. 108 1 (Ilavoav. VIII, 45, 6) καὶ Collignon- 
Baumgarten, Geschichte der Griech. Plastik Bd. II S. 
252 fig. 117). | 
PQOMAÏKA. Τάκιτος. , 
5 (ἐκ τοῦ φακέλου 270).— À 24. IMP. C. M. CL. TACITVS AVG 
Προτομὴ ἀκχτινοστεφὴς μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος πρὸς ὃ. 
"On. SPE—S PVBLICA Νίκη στέφουσα τὸν Τάκιτον. --- Διατ. 
χαλή. — Cohen, VI, 234, 140. 
Koionos. 
6 (ἐκ τοῦ paxélou 272). — À 18. IVL CRISPVS NOB C Προτομὴ 
μετὰ διαδήματος καὶ ϑώρακος πρὸς δεξ. 
Ὄπ. PROVIDEN—TIAE CAESS Πύλη φρουρίου, ἧς ἄνω ἀστήρ. 
Κάτω ..TSS.— Διατ. καλή, ' 
BYZANTINA. ᾿]ουστινιανὸς Α΄. 
1 (ἐκ τοῦ paxélou 227). — Τεσσαρακοντανούμιον τοῦ ἔτους XXX 
κοπὲν ἐν ΝΙΚΟ(μηδείᾳ) Β. --- Διατ. καλή. 
ΠΡΙΡΚΙΠῈΣ ΑΧΑΪΑΣ. 
8 (ἐκ τοῦ φακέλου 237).— K τορνήσιον. G—AC—CA—IE Σταυρός. 
Ὄπ. COR —INT—VM Πύργωμα, οὗ ἄνω σταυρός. --- Δ. καλή. 
— Schlumberger, Num. de l’Orient Latin σελ. 818. 
9-79.— Ta ἕν τοῖς ρήμασι τεϑέντα ἐφϑαρμένα. 


τς. 


ἜΣ ἀγορᾶς τῆς Πρυτανείας τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Πανεπιστημίου παρὰ 


τοῦ ἐξ ᾿Αγχιάλου πρόσφυγος Γεωργίου ᾿Ασλάνογλου 
(ἴδε ᾿Αοχ. Νομισμ. Μουσείου ἀριϑ. 2173). 


ΘΡΑΚΗ. “Μυσίμαχος ( Βυζάντιον). 
1.— À τειράδρ. γραμμ. 16,60. Κεφαλὴ Λυσιμάχου κερασφόρος καὶ 
μετὰ διαδήματος, δεξ. 
Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ δεξ.---ΑΥ̓ΣΙΜΑΧΟΥ ἀρ. ᾿Αϑηνᾶ Νικηφόρος 
καϑημένη ἐπὶ ϑρόνου πρὸς ἀρ. ἔχουσα παρ᾽ ἑαυτῇ δόρυ καὶ 








IR — 


nn cris de‘ homo Mt fit RS ΠῚ 


EE ἀγορᾶς τῆς Ilovraveias τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Πανεπιστημίου 


ΠΡΟΣΚΤΗΉΜΑΤΑ TOY ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ͂ MOYEEIOY 


183 


ἀσπίδα, ὡς συνήϑως. Ἐπὶ τοῦ ϑρόνου BY. Ἔν τῷ ἐξέργῳ 
τρίαινα. ᾿Εν τῷ πεδίῳ ἄρ. TA. --- Διατ. καλή. 


ς"“ 


παρὰ ᾿Αλεξάνδρου N. Μελετοπούλου 
(ἴδε ᾿Αρχείου Νομισματ. Μουσείου ἀριϑ. 2175). 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 
18 τετράδραχμα ᾿Αϑηναϊκὰ τῆς νέας τεχνοτροπίας (ἐποχῆς τῶν ἄρ- 
χόντων) παρουσιάζοντα τὰς ÉEñs ποικιλίας : 


























ἐξ “Ολκὴ | Πρῶτον ὄνομα | Δεύτερον ôvoua Τρίτον ὄνομα à ΜΙ | nat 
+ | | po [44900 
| | 
1 15,95 ANA PEAS IXAPI/NAY/THE AMY/NOM | I LAN 
2116,30| » » | » » » AHM/HTP A ME 
3115,50/AA— MAIN] (ENZI/KPA/THE TI/MQN M | » 
4,16,15/A10—NYZ 'ΔΙΟΙΝΥΣΙ ἌΡΙΣ τᾶν ΕΓ 5 
ὃ 15,80|Δ.--- ΣΙΘΕΟΣ ΙΧΑΡΙΑΣ 'ΔΙΟΝ ΓΕΔ a 
6! 16,45/ETT1/TENH ZQZAN/APOZ |AEINOK | A | ἘΦ 
7115,50|[EY M/APEI/AHZ!/KAEO/MEN ΑΣΚ | Z | ME 
8116,55! » » » » »  MHTP | H Ze 
9/15,70EYMH—AOZ |KAA/AI/HQN HP A | A | 50 
10/16,65©E0/A0/T0OZ |KAE/ODA/NHE ΠΟΙΠΛΙ © » 
11,15,90| » » » » » » ΔΗΜΟΣ Α ΣΦ-:. 
19116,25] » » » » » » ETI/MAX OZ! E ME 
13116,6511KE—510Z AZK/AHTITI/AAHE ΘΕῸ Η πε 
1416,35|ΞΕ-- ΝΟΙΪΚΛΗΣ ΑΡΜΟΙΪΞΕΙΝΟΣ τι r |=Q:; 
(τῆς σειρᾶς τῆς τρι αίνης καὶ δελφῖνος) 

16 16040ΠπΠολε-- MAN ΑλΛΚκε-- ΤΗΣ ΘΕΟΔΟΙΤΟΣ A | ME 
16,16,75| » » » ᾿ ATIOA/AOAQ!| E | ΣΦ 
17,16,70! » » | » » ANPO K ME 
18! 16,00,X API/NAY/THE |APIZ/TEAZ HP A/KA/EI E | ΣΩ 


184 I. N, ZBOPONOY 
Z' (26 Σεπτεμβρίου 1906). 
Δῶρον ᾿Ιωάννου Δεράκη ἐκ Κρήτης. 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 
Σύμβολον χαλκοῦν ᾿Εκκλησίας καὶ Θεάτρου. 
1.— À 11. Κεφαλὴ λέοντος δεξ. "On. M ἢ £. --- Διατ. καλλίστη. 
KPHTH. ΚΑνωσός. 
2.— À 29, Κεφαλὴ Διὸς δεξ. Πρὸ αὑτῆς κεραυνός. Ex’ αὑτῆς ὕστε- 
ρόσημον, ἐν ᾧ μονογράφημα ἀναλυόμενον εἰς ΑΠΤΑΡΑΙΩν ; 
Ὄπ. [ΚΥΔΑΣ] ᾿Αετὸς μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς δεξ. 
— Διατ. καλή. 
Ραῦκος. 
3.— À 18. PAY—KI-—ON Κεφαλὴ ἵππου δεξ. 
"Or. Τρίαινα, δελφὶς καὶ τριγωνικὸν ὕστερόσημον. — Διατ. καλή. 


Η΄ (26 Σεπτεμβρίου 1906). 
Παῤὰ τῆς ᾿Εφορείας τῆς ᾿Εϑνικῆς Βιβλιοϑήκης ᾿Αϑηνῶν. 


ΒΡΑΖΙΛΙΑ. 
1.— À 44. Νομισματόσημον κοπὲν ἐπὶ τῇ ϑεμελιώσει τῆς οἰκοδομῆς 
τῆς ᾿Εϑνικῆς Βιβλιοϑήκης τοῦ Piov Ἰανεΐρου. 


Θ΄ (2 ᾿Οκτωβρίου 1906). 


Δῶρον K. M. Σαχηνίδου, διὰ τοῦ ἐν Πετρουπόλει ἀρχιμανδρίτου 
κ. ᾿Αγαϑαγγέλου Γεωργιάδου 
(ide ᾿Αρχείου Νομισμ. Μουσείου ἀριϑ. 2180 καὶ 2181). 


ΠΟΝΤΟΣ. Μιϑραδάτης ς΄ Ηὐπάτωρ. 
1.— À κίβδηλον τετράδραχμον χυτόν, χυϑὲν ἐπὶ τοῦ γνησίου κομμα- 
τίου τῆς συλλογῆς ΠΙἊὨαρισίων τοῦ ἁπεικονισϑέντος καὶ περι- 


Soit" él nn de dd à. 





ET τὸς 





ἦν 


νυν σοοοιορ[ρ[οΠῤὺ 


ΠΡΟΣΚΤΗΜΑΤᾺ TOY ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΟΥ ΜΟΥΣΕΙΟΥ 185 


γραφέντος ἐν Babelon-Reïnach, Recueil Waddington 
des monnaies d’Asie Mineure p. 17 pl. II, 14. 


1 
ἜΣ ἀγορᾶς παρὰ τοῦ ἐξ Ἀγχιάλου πρόσφυγος Σταύρου ᾿Ιωάννου. 


ΘΡΑΚΗ. ᾿Αγχίαλος. 
1.— À 20. A. À. CE—CEVHPOC Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Σεπτ. Σεουή- 
ρου, δεξ. 
Ὄπ. ΑΓΧΙΑ--λέῶν Ἡρακλῆς ἄγχων τὸν λέοντα, ἱστάμενος 
ἀριστ. --- Διατ. καλή. --- Πίναξ IV, 1. 


ΙΑ΄. 


ἜΣ ἀγορᾶς τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Πανεπιστημίου παρὰ À. Παπαδήμα 
ἐμπόρου ἀρχαιοτήτων 
(ἴδε ᾿Αρχ. Νομισμ. Μουσείου ἀριϑ. 2184). 
ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 
Τετράδραχμα τῆς ἐποχῆς τῶν ἀρχόντων καλῆς καὶ καλλίστης διατηρήσεως. 

















ÈS “Oz Πρῶτον ὄνομα | Δεύτερον ὄνομα | Toiroy ὄνομα | Ἐπὶ 6 
ΞΞ | | énpoe- ἄμψο. 
| | 

1,16,35,AM@I/KPA/TH£Z  |EM/£TP[A]J/TO£ lEYA/E | K | An 
2/16,07/AH—MH/TPI—O ΑΓΑΙΘΙΠΙΠΟΣ  [o]i | B |NE 
8 16,00 AN£1/0E0£ ΧΑρ ΑΞ NIK RS 
4. 16,49/ENI/TENH £ZAZAN/APOZ£ ΜΟΙ | B |HPA 
5116,67! » » » » EY/MH LE ΣΦ 
6,16,60! >» » » » ΗΛΙ ΔΩ ΠΕ ΗΡ 
7,16,42HPA/KAEI/AH£Z ΕΥὐκίληςξ BJAK/X A |£OA 
δ 16,50/KA—P AIX EPFO—KAE [A10$ FETE 
9116,77MO0AE—MAQN (AAKE— THE ‘AQPO K | :-Φφ 


186 I. N. YBOPONOY 


Β΄ (6 ᾽Οκτωβρίου 1906). 
Δῶρον Μιχαὴλ Πανταζῆ ἐκ Δελβίνου τῆς ᾿Ηπείρου. 


ΗΠΕΙΡΟΣ. Φοινίκη. 
1.— À 26. ΑΥΤΟΚΡΑ[ΓΤΩΡ] KAICAP TP[AIANOC] Προτομὴ δα- 
φνοστεφὴς μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος. πρὸς δεξ, 
Ὄπ. DOINI—KAIUUN Ζεὺς γυμνὸς ἱστάμενος ἄρ., ἔχων ἐν τῇ 
προτεταμένῃ δεξιᾷ φιάλην, τὴν δ᾽ ἀριστερὰν στηρίζων ἐπὶ τοῦ 
σκήπτρου. — Διατ. μετρία. 


Γ΄ (12 ᾽Οκτωβρίου 1906). 


EE ἀγορᾶς τοῦ ᾿Εϑν. Πανεπιστημίου σαρὰ Αὐγ. Στογιάννου 
(ide ᾿Αρχ. Νομισμ. Μουσείου ἀριϑ. 2186). 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 
1.—  τετράδρ. γραμμ. 16,30. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς πρὸς δεξ. 

"Ox. ΜΙΚΙ--Ων EYP—YKAE ΔΗΙΜΟ Τὸ γράμμα τοῦ ἄμ- 
φορέως ἐξίτηλον ὑπὸ δὲ τὸν ἀμφορέα ΞΩ. l'hadë. Σύμβολον 
où Διόσκουροι. — Διατ. καλή. 

2.— À 25. ΤΙροτομὴ ᾿Αϑηνᾶς μετὰ κορινϑιακοῦ κράνους καὶ αἰγίδος 
| πρὸς δεξ. 

Ὄπ. AOHNA—IQN ᾿Απόλλων γυμνὸς ἱστάμενος πρὸς δεξ. ἔχων 
ἐν τῇ ὃ. κλάδον καὶ ἐν τῇ ἀρ. τόξον.---- Δ. ἀρίστη.--- Πίναξ IV, 1. 


IA”. 
Δῶρον I. Δελλίου, διευϑυντοῦ τοῦ ὁμωνύμου ἐκπαιδευτηρίου. 
ΑΤΤΙΚΗ. ᾿Αϑῆναι. 
1.— À 20. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς Παρϑένου δεξ. ᾿Εν κύκλῳ σφαιριδίων. 


Ὄπ. A—OE Γλαῦξ ἐπὶ ἀμφορέως πρὸς δεξ. Ἔν τῷ πεδίῳ δεξ. 
χηρύχειον. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ. --- Διατ. καλή. 








IPOEKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYSEIOY 187 
IE”. 
Δῶρον x. ᾿Ιωαννίδου ἐκ Σάμου. 


NEQTATON ΧΡΟΝΩΝ ΧΑΛΚΑ, 
1.---Ἰσπανίας ᾿Αλφόνσος [Β΄ πέντε λεπτὰ τοῦ 1877. - 
9.--- [αλλικῆς Δημοκρατίας πέντε λεπτὰ τοῦ 1902. 
3.— Γερμανίας 2 φένιχ τοῦ 1894. 
4.--- Οὐγγαρίας 2 κράϊτσερ τοῦ 1895. 
D.— - [ωσίας ἕν καπήκιον τοῦ 1896. 
6,— Povuavias Καρόλου Α΄ 2 μπάνι τοῦ 1886. 
1-9.----Ελλάδος 2 λεπτὰ τοῦ 1837, 5 λεπτὰ τοῦ 1851 καὶ 2 λεπτὰ 
τοῦ 1854. 
10.— - Αἰγύπτου χαλκοῦν νεώτατον μεγέϑους διλέπτου. 
11.----Εταιρείας τῶν ᾿Ανατολικῶν ᾿Ινδιῶν νομισμάτιον τοῦ 1804. 
12.—"Aoyeruviÿs ημοκρατίας ἕν ἑκατοστὸν τοῦ 1890. 


IG” (7 Νοεμβρίου 1906). 
Δῶρον x. Δημητρίου Βικέλα. 


BAYAPIA. Μευξιμιλιανὸς Β΄. 
1.— ΙΡ τάλληρον κοπὲν εἷς ἀνάμνησιν τῆς ἀνορϑώσεως τοῦ κίονος 
τῆς Μαρίας ἐν Μονάχῳ τῷ 1858. 


1Ζ΄ (1 Δεκεμβρίου 1906). 


ἜΣ ἀγορᾶς τῆς Πρυτανείας τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Πανεπιστημίου 
(ἴδε "Αρχ. Νομισμ. Μουσείου ἀριϑ. 2204-2205). 


ΑἸΓΥΠΤΟΣ. {Πτολεμαῖος Β΄ Φιλάδελφος. 

1.— % 20, γραμμ. 13,35.— A AEADQN ἄνω τῶν συνεζευγμένων προ- 
τομῶν [Πτολεμαίου Β΄ καὶ ᾿Αρσινόης Β΄, πρὸς δεξ., φερόντων 
διαδήματα περὶ τὴν κεφαλὴν καὶ ἱμάτια περὶ τὸν λαιμόν. Ἔν 

. τῷ πεδίῳ, ὄπισϑεν τῆς κεφαλῆς, ἀσπὶς ᾧφοειδής, ἧς ἄνω τὸ 


188 I. N. ZBOPONOY 


χρονολογιχὸν γράμμα Δ. Πρὸ τῶν προτομῶν δίκερας. To 
ὅλον ἐν κύκλῳ σφαιριδίων. | 

"Oz. ΘΕΩΝ ἄνω τῶν συνεζευγμένων προτομῶν Πτολεμαίου Α΄ 
Σωτῆρος καὶ Βερενίκης Α΄, πρὸς δεξ., φερόντων διαδήματα 
περὶ τὴν κεφαλὴν καὶ ἱμάτια περὶ τὸν λαιμόν. Τὸ ὅλον ἐν κύ- 
χλῳ σφοιριδίων. --- Διατ. ἀρίστη. — Πίναξ VI, 14. 

Τὸ νόμισμα τοῦτο εἶναι ἀνέκδοτον καὶ σπουδαῖον ἕνεκα τῆς χρο- 
νολογίας αὐτοῦ Δ, ἀναλογούσης πρὸς τὸ ἔτος 267 x. X. Πβλ. Σβορώ- 
νου, Τὰ Νομίσματα τοῦ Κράτους τῶν [Πτολεμαίων τόμ. Β΄ σ. 93 καὶ 
τὸ ὑπὸ τύπωσιν Συμπλήρωμα (μέρος 49) τοῦ αὑτοῦ ἔργου, σελ. 414 
ἄρ. 616α πίν, Β, 25. 


ΙΗ΄ (11 Δεκεμβρίου 1906). 


Δῶρον x. ᾿Ιωάννου Φίλτσου ἐμπόρου ἐν ᾿Αϑήναις. 
ΗΛΙΣ. 
1.— À 16, γραμμ. 2,80. Κεφαλὴ Διὸς δαφνοστεφὴς δεξ. 
Ὄπ. F—A ᾿Αετὸς ἱστάμενος δεξ. Πρὸ αὐτοῦ φύλλον ἐλαίας.--- 
Διατ. καλλίστη. --- Πίναξ IV, 18. | 


10" (13 Δεκεμβρίου 1906). 


Παρὰ τοῦ ᾿Εφόρου τοῦ ᾿Εϑνικοῦ ᾿Αρχαιολογικοῦ Μουσείου x. B. 
Στάη κατόπιν τῆς ὕπ᾽ ἀρ. 2202, 28 Νοεμβρίου. αἰτήσεώς μου καὶ τοῦ 
ὑπ᾽ ἄρ. 23653, 10 Δεκεμβρίου ἐγγράφου τοῦ Ὑ πουργείου, παρέλαβον 
διὰ τοῦ ὕπ᾽ ἄρ. 2217 πρωτοχκόλλου τῆς 12 Δεχεμβρίου 1906 τὰ ἕξῆς: 


ΕΛΛΑΣ. 

ΟΒΕΛΙΣΚΟΙ ΑΡΓΟΥ͂Σ, ΑΝΑΘΗΜΑ ΦΕΊΙΔΩΝΟΣ ΤΟΥ ΑΡΓΈΙΟΥ. -- TA- 
AANTA (ΠΕΛΕΚΕΙΣ) XAAKOY ΕΚ KYMHE ΚΑΙ ΜΥΚΗΝΩΝ.--- ΠΡῸ- 
ΦΕΙΔΩΝΕΈΙΟΣ ΣΤΑΘΜΗΤΙΚΟΣ ΚΑΝΩΝ, 

a) Δέσμην σιδηρῶν ὀβελῶν εὑρεϑεῖσαν ἐν ταῖς ἐν ἔτει 1894 ἀνασκα- 
φαῖς τοῦ “Hoaiou ὑπὸ τῆς ᾿Αμερικανικῆς ᾿Αρχαιολ. Σχολῆς, δημο- 
σιευϑεῖσαν δ᾽ ἔχτοτε ὑπ᾽ ἐμοῦ ἐν τῇ Διεϑνεῖ ᾿Εφημερίδι τῆς Νο- 
μισμ. ᾽Αρχαιολ. τοῦ ἔτους 1906 σελ. 192 κέἕξ. niv. Χ-Χ1]. Συγχρό- 
vos παρέλαβον καὶ πάντα τὰ ἐν τοῖς ὑπογείοις τοῦ ᾿Εϑνικοῦ ’Ag- 





IIPOZSKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYSEIOY 189 


χαιολ. Μουσείου λοιπὰ πολυάριϑμα, ἐν τρισὶ κοφίνοις, λείψανα 
τῆς αὑτῆς δέσμης. Τὰ σῶα, ἥμισυ καὶ ἑνὸς τετάρτου τὸ μέγεϑος 
τεμάχια εἶναι περὶ τὰ 164. Τὰ μικρὰ ϑραύσματα εἶναι ἄνάριϑμα ! 

᾽β) Τὸν αὐτόϑι εὑρεϑέντα μέγαν σιδηροῦν προφειδώνειον σταϑμητικὸν 
χανόνα, τὸν δημοσιευϑέντα καὶ ἀπεικονισϑέντα ἐν Διεϑν. ᾽Εφημ. 
τῆς Νομισμ. ᾿Αρχαιολ. τόμ. Θ΄ σελ. 198 πίν. Χ καὶ ΧΙ. 

y) Δέκα ἕξ τάλαντα χαλκοῦ, σχήματος πελέκεων, Êx τῶν δέκα ἐννέα 
εὑρεϑέντων ἐν τῇ ϑαλάσσῃ τῆς Κύμης, καταγεγραμμένων δὲ ὕπ᾽ 
ἀριϑ. 13051 ἐν τῷ εὑρετηρίῳ τοῦ ᾿Ἔϑν. ᾽Αρχ. Μουσείου καὶ δη- 
μοσιευϑέντων ὕπ᾽ ἐμοῦ ἐν τῇ Awdv. Ἔφημ. τῆς Νομισμ. ᾿Αρχαιολ. 
τόμ. Θ΄ σελ. 161 κἕξ, πίν. LIL. 

δ) Ὅμοιον χῦμα χαλκοῦ εὑρεϑὲν ἐν Μυκήναις δημοσιευϑὲν καὶ ἄπει- 
χονισϑὲν ὕπ᾽ ἐμοῦ ἐν τῇ Διεϑν. Ἔφημ. τῆς Νομ. ᾿Αρχαιολ. τόμ. Θ΄ 

σελ. 166 πίν. IV-V. 
ITAAIA. 
ILHIKENTIA. ’Aôoia. 
€) ᾿Ασσάριον μεγέϑους 85 y. ὁλκῆς yoauu. 328,40. Κεφαλὴ Σειληνοῦ 
πωγωνοφόρου, ἄνευ τραχήλου, κατενώπιον μετὰ στεφάνου περὶ 
τὴν κεφαλήν. Δεξιὰ αὑτῆς HAT ἔκ τῶν χάτω. 
Ὄπ. Κύων κοιμώμενος πρὸς δεξ. οὗ κάτω Ι. : 
Ὅμοιον τῷ παρὰ Garucci Le monete del Italia Antica 

Tab. LXI, 1. (Teruyuévov ὑπ᾽ ἀρ. 12299 τοῦ εὑρετηρίου τοῦ ᾿Εϑν. 

᾽Αρχ. Μουσείου. Προέλευσις αὑτοῦ ἣ συλλογὴ ‘A8. Ρουσοπούλου.) 


Κ΄ (14 Δεκεμβρίου 1906). 


Δῶρον κ. À. Kibireff, éwoov, capitaine-commandant au 1° 
régiment d'infanterie <Newsky>» de S.M. le Roi des Hellènes. 


PQOZIA. 
1.— À νομισμάτιον Αἰκατερίνης τῆς Μεγάλης τοῦ 1785. 
2.— À δενέκα τοῦ 1895. 

AYZTPIA. 
3.— À νομισμάτιον 1 χραϊτσαρίου τοῦ 1881. 


190 I. N. 2BOPONOY 


ΚΑ΄ (22 Δεκεμβρίου 1906). 
Δῶρον x. ᾿Ιωάννου Φίλτσου, ἐμπόρου ἐν ᾿Αϑήναις. 


BOYATAPIA. ᾿]Ιωάννης Βλαδίσλαος καὶ βασιλεὺς Μιχαήλ. 
1.--- 21. IC—XC ‘O Ἰησοῦς ἱστάμενος πρὸ ϑρόνου κατενώπιον 
μετ᾽ ἄνατεταμένων χειρῶν. 

Ὄπ. Δύο βασιλεῖς ἱστάμενοι κατενώπιον καὶ κρατοῦντες σταυ- 
ρὸν ἢ λάβαρον, οὗ ἔνϑεν καὶ ἔνϑεν ἄνω μὲν παρὰ τὰς κεφα- 
λὰς δύο μονογραφήματα, κάτω δὲ δύο ἀστέρες. Ἂν τῷ πεδίῳ 
ἄρ. μονογράφημα τοῦ Βλαδισλάου, δεξιᾷ δὲ μονογράφημα τοῦ 
Μιχαήλ. --- Διατ. καλή. —= Πίναξ VI, 16. Πβλ. Wellenheim, 
Catalogue τόμ. Il, 2 σελ. 564 ἀρ. 11945 κέξ, 


ΚΒ΄ (3 ‘’lavovagiov 1907). 
Δῶρον τοῦ αὐτοῦ. 


1.— À κίβδηλον δίδραχμον τῶν ‘Oxovvriov Λοκρῶν (Κεφαλὴ Δήμη- 
τρος ἄρ. Ὄπ. Αἴας) κεκομμένον καὶ εὔτεχνον. 


KT”. 
Δῶρον x. Κωνστ. Ῥωμαίου, ἀρχαιολόγου. ; 


ΒΥΖΑΝΤΙΝΑ. 


1.— ΠΠηλ. 41. Πήλινον σῳζόμενον κατὰ τὰ τρία τέταρτα, ἔχει δὲ δύο 


ΜΑ ᾿ € 2 € LA 
pH ἀθτῆς Αγ. Μαρίνης ἱσταμένης xate- 


οπᾶς πρὸς ἀναρτῇσιν. ΝΑ νώπιον, ἧς ὅμως ἐλλείπει ἣ κεφαλή. 


Ὄπ. "Aonuov. Ἔργον μέσων βυζαντινῶν χρόνων (φυλακτή- 
ριον). Ὃ πηλὸς εἶναι τόσον λεπτός, ὥστε νομίζει τις ὅτι κατε- 
σκευάσϑη ἐξ ἐλεφαντόδοντος. — Πίναξ VI, 7. 


IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 191 
KA” (9 Φεβρουαρίου 1907). 
Δῶρον x. ᾿Ιωάννου Φίλτσου. 
AITINA, 
1.— M 14. À ἐν μέσῳ δελφίνων. Ὄπ. Τὸ σύνηϑες ἔγκοιλον τετρά- 
yovov τῆς Αἰγίνης. ᾿Εν ἑνὶ τῶν διαμερισμάτων E.— Δ. ἀρίστη. 


ΚΕ΄ (9 Φεβρουαρίου 1907). 
Δῶρον x. M. Καμπάνη (κατ᾽ ἐκλογήν μου). 
ΑΘΗΝΑΙ. 
1.— À 22. Προτομὴ ᾿Αρσινόης Β΄ μετὰ καλύπτρας, πρὸς δεξ. 


*Ox. OI Τριπτόλεμος ἐν ἅρματι δρακόντων πρὸς ἄϑο. --- Διατ. 


χαλή.-Ξ-- Πίναξ ΤΥ͂,0. Νόμισμα ἀνέκδοτον καὶ σπουδαῖον ἵστο- 
ρικῶς. ᾿Απειχονισϑήσεται ἐν τῷ ὑπὸ τύπωσιν βιβλίῳ Σβορώ- 
νου Τὰ Νομίσματα τοῦ Κράτους τῶν Πτολεμαίων Μέρος 40v 
(Συμπλήρωμα) σελ. 418 ἄρ. 933% πίν. À, 17. 


Κς' (20 Μαρτίου 1907). 
᾿Ανασκαφαὶ Δήλου κτλ. 


Τὰ παρὰ τοῦ ἐφόρου ἀρχαιοτήτων x. À. Σταυροπούλου κομισϑέντα 
ἐχ Δήλου καὶ Μυχύνου καὶ παραδοϑέντα μοι τῇ 20 Μαρτίου διὰ πρω- 
τοκόλλου (᾽Αρχ. Νομισμ. Μουσείου ἄρ. 2273) κατόπιν τῆς ὑπ᾽ ἄρ. rs 
17 Φεβρουαρίου Ὑ πουργικῆς διαταγῆς (᾿Αρχ. Nou. Μουσείου ἄρ. 2248). 

Σημ. Ἔν τῇ κατατάξει ἠκολουϑήσαμεν τοὺς ἀριϑμοὺς τοῦ πρωτοχόλλου. 
4. Εὕρημα τῆς 9 ᾿Ιουνίου 1905 γενόμενον πρὸς Ν τῆς ἀγορᾶς 
τῶν Κομπεταλιαστῶν. 

ῬΡῬΩΜΑϊκα. Aÿyovoro. 

1-4— À δηνάρια τέσσαρα ὅμοια τοῖς παρὰ Cohen Monnaies Im- 
périales τόμ. I σελ. 69 ἀριϑ. 43 (τύποι Γαΐου καὶ Λουκίου) 
χοπέντα περὶ τὰ 2 π. Χ. --- Διατ. μετρία. 


Σημ. "Alha πέντε κομμάτια, ὧν τὰ δύο ἀσφαλῶς ὅμοια, ὅλως χατιωμένα. 
ἀπερρίφϑησαν ὑπὸ τοῦ x. Σταυροπούλου ἐν Δήλῳ ὧς ἄχρηστα. 


192 


I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


B. Εὕρημα τῆς 4 Μαΐου 1906 B τῆς BA γωνίας τῆς ἐξ À παραλλήλου 
τῇ στοᾷ τοῦ Φιλίππου ἐλάσσονος στοᾶς, ὑπὸ βάσιν, ἐν μικρῷ 


κοινῷ πηλίνῳ δοχείῳ τεϑραυσμένῳ.᾽ 


ATTIKH. ᾿4ϑῆναι. ᾿Εποχὴ τῶν νομισματικῶν ἄρχόντων. 


























ἐξ “Ολκὴ Πρῶτον ὄνομα Δεύτερον ὄνομα Τρίτον ὄνομα ἘΣ je 
Birepauo H Στάχυς ue er 
6, 3,15 --- » 5: RE), | CESR 

ἐλλειπ. 

1 85:0 ΓΛΙΑῪ ΕΧΕ Α En 
8]. 3,35! , » » va ES τ 
9) 85,02) » » --- Ε _ 
10] 1,65, » » — — | — 
11, 2,65 [A]H[MJH IE/PQ ee M le 
12! 1,75/AQ ΔΙ me = [es 
13! 14,92 MI/KI ΘΕΟΙΦΡΑ — M | ME 
14 1,60| » » » se ee Lie 
15 15,92/AMM/QNI/0OZ ΚΑΛΙΛΙΑΣ ΘΕΜΙΙΣΤΟ Z | ME 
16,15,10| » » » ἀν UT BYTT/AKOZ ΞΟ 
17/16,00|/ANTI—OXOZ ΚΑΡΑΙΙΧΟΣ EIPH/NA A » 
18. 3,65 HP A API—ZTO ΦΙΛΩ ui T—— 
19, 15,75| » API— TO APXE Z ζΓγλὴκλ 
20|15,60! » » » FOAYN A JANjAn 
21) 85,52) » ΑΡΙ---Σ ΤΟ ΕΠΙΣ A -- 
22| 8,23| » » » “ ; — 
25 15,70|/ADPO—AIZI AIO/TE EA/1Z ἘΞ ΟΝ 
24 15,87 A10/TI/MOZ MA/TAZ O0I—NOZ K ΣΟ 
25) 1,001ΔΙΟ M A XA—PI EN EME 
20 3,80 AQP/0OE ΔΙΟΦ AIO/KAE B — 
27 3,600EM—IZTO OEO/N0M/NOZ [O]E; ANA) ; 
28 1,73 ME—NE ΕΠ ΕΠ — | — 
29! 1,62/MI—KI EY—PY ro CE OX EN 
80] 3,90N0—AE AA—KE AY I ᾿ 
31| 1,70! » » AK—K[E] Π[Α] -- | — 
32115,70N0AY—XAPM INIKOF OEMIZITOKAH [I] ΔΙ 
33| 16,48 ΣΩΚΡΙΑΤΗΣ AIONY/ZOAN |AEKA/ANOZ © | ΣΦ 
34115,24TIMAP—XOY INIKOTO lAMIK/PAT - 1. Ἑ 


























IIPOZKTHMATA TOY NOMI2MATIKOY MOYSEIOY 193 
ἐξ “Ολκὴ Πρῶτον ὄνομα | Δεύτερον ὄνομα Toiroy ὄνομα Mas ἘΣ 
35! 14,92:/ANA—PEAZ ΧΑΡΙΝΑΥ ΤΗΣ es B ΠΕ 
36 15,45 ΔΗ--ΜΗ ΤΡΙ--ΟΣ |ATA/OIN/N0> [Α]Π E |AT 

37! 14,90 ΔΩ-- ΣΙ ΘΕΟΣ XAP—IAZ AION A » 
38! 15,45/EYMH—AOZ KAA/AI/HAN ΑΛΕΙΞ. 8 ΣΟ 
89. 14,58 ηῥΡ.κ-- ΚΛΕ[Π]Π,ΔΗΣ ΕΥΚΙΛΗΣ ZQZSI/KPA | H 'ΣολΛ 
40/15,02/0E0/A0/T0OZ  |KAE/ODA/NHE ΔΗΜΟΣ B |>Q; 
41 15,2011KE/Z10Z ΑΣΚΙΛΗΠΙΙΑΔΗΣ OEO Z ME 
42 3,58 TIMO-ZTPA/TOZNO API A -- 
4815,46] » >»: » [ΠΟ--ΣΗΣ ΛΥΞ Κ : 





ΜΥΣΙΑ. Πέργαμος (136-67 x. X.). 
. 44,- À 25, yoauu. 11,50. Κιστοφόρος. Μονογραφήματα [ἢ li. 
Σύμβολον κηρύκειον πτερωτόν. --- Διατ. καλή. 


1. Εὕὔρημα τῆς 13 Μαΐου 1906 BA τῆς οἰκίας τοῦ Διονύσου 
(μετ᾽ ἀργυροῦ δακιυλίου ἀφεϑέντος εἷς τὸ Μουσεῖον τῆς Δήλου). 


ΑΤΤΙΚΗ. ᾿Αϑῆναι. 
40 ὲ᾽ ΄δραχ. γραμμ. 3,)5/HP A API— Σ [ΤΟ] | 
46. >» ,. et | [;]A 
᾿Αϑηναϊκὰ χαλκᾶ Δήλου. 
47.— À 11. Κεφαλὴ de. (;) 


Ὄπ. ἜΝ, Δύο στάχυες (ὡς ἐπὶ τῆς τελευταίας δραχμῆς). 


48-54,— ἃ 12. Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ φαρέτρας ἐπ᾽ ὥμου πρὸς 
δεξ. Ἔν κύκλῳ σφαιριδίων. 
Ὄπ. A—O© ᾿Αγγεῖον χέρχνος. Τὸ ὅλον ἕν στεφάνῳ. 


δῦ-56.--- À 10. Τέττιξ. Ὄπ. ME ᾿Αμφορεύς, ἐφ᾽ οὗ κλάδος φοίνικος. 


δ1.---ὀ:ἃ 12. Κεφαλὴ δεξ, Ὄπ. ᾿Αμφορεύς. ᾿Εφϑαρμένον. 
D8.— À 8. Κεφαλὴ δεξ. Ὄπ. Γλαῦξ δεξ. "EpÜaguévov. 

Zu. ἼΛλλα ἑκατὸν πέντε κέρματα. ὧν τὰ 38 ἀσφαλῶς τοῦ αὐτοῦ τύπου 
τοῦ χέρχνου (ἀριϑ. 48-54), ἀπερρίφϑησαν ὑπὸ τοῦ x. Σταυροπούλου ὡς 
ὅλως ἐφϑαρμένα. 

19 


194 I. N. ZBOPONOY 
À. Εὕὔρημα τῆς 13 Μαΐου 1906 BA τῆς oixias τοῦ Διονύσου. 


᾿Αϑηναίων τῶν ἐν Δήλῳ. 
59-65.— À 12. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἀρχαΐζουσα πρὸς ὃ., ἐν x. σφαιρ. 
"Or. Α---ΘΕ Δύο στάχυες. "Τὸ ὅλον ἕν κύκλῳ σφαιριδίων. 


Σημ. Αλλα D9 κέρματα, ὧν τὰ 45 ἀσφαλῶς τοῦ αὐτου τύπου, ὅλως δ᾽ 
ἐφϑαρμένα, ἀπερρίφϑησαν ὑπὸ τοῦ κ. Σταυροπούλου. 


E. Εὐρεϑέντα τῷ 1904 κατὰ τὸν οἶκον τῶν Βηρυτίων. 


᾿Αϑηναίων τῶν ἕν Δήλῳ. Τριάριος. 
66.— À 16. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς πρὸς δεξ. μετὰ φαρέ- 
τρας ἐπ’ ὥμου. Κάτω τοῦ λαιμοῦ ΤΡΙΑ. Τὸ ὅλον ἐν x. σφαιρ. 
Ὄπ. A—OE [Πλαῦξ ἐπὶ ἀμφορέως, πρὸς ὃ. --- Διατ. καλλίστη. ΞεΞ 
Πίναξ IV, 10. ; 
67.— À 14. Τῇ = ΤΡΙ(άριος)---Α Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος, πρὸς δεξ. 
Ὅπ. A—OE Δύο στάχυες ἐξ ἑνὸς στελέχους. K. σφ. --- Δ. μετρία. 


ὅ8.--Ὁ 8, Καραλὴ. dE -Ὅπ. Q—E Tolrous: = At Ὁ Ύν 


EYBOIA. Κάρυστος. 
69.— ἃ 18. Κεφαλὴ Ἡρακλέους δεξ. 
K — A 
Ὅτ: P —YZ 
[T]- 1! 
IONIA. "Epecoc. 
70.— À 25. Ilporouÿ ᾿Αρτέμιδος δεξ. Κύκλος σφαιριδίων. 
Ὄπ. Ε--Φ Iloorou ἔλάφου πρὸς δεξ. στρεφούσης τὴν xepu- 
λήν, ἧς ὄπισϑεν λαμπάς. --- Διατ. μετρία, 
AYAIA. Τράλλεις. 
71.— M 15. Κεφαλὴ Διὸς δαφνοστεφής, δεξ. 
Ὄπ. TPAAATI] ἄνω, ANTON] ἐν τῷ ἐξέργῳ. Ταῦρος ὑβὸς ἵστά- 
μενος πρὸς ἀρ. Πρὸ αὑτοῦ ΑΠ..--- Διατ. καλή. 


᾿Αετὸς μετ’ ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς δεξ. 
μ Y ς 
— Διατ. καλή. 


GS. Ebosdévia τῷ 1904 κατὰ τὴν À πλευρὰν τοῦ ἱεροῦ. 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 
12.-- ΚΟ τριώβολον, γραμμ. 1,87. FA/AY—EXE.— Διατ. καλή. 


IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOY3EIOY 195 


13.— R τετράδρ. yoauu. 195,30. DANO—KAHZ AFTIOA/AQN/IOZ 
SEAT À 50. 
ΠΟΝΤΟΣ. Miÿoadérns ς΄ Εὐπάτωρ Διόνυσος (120/119-63 x. X.). 
74.— R τετράδρ. yoauu. 15,27. 
Κεφαλὴ Μιϑραδάτου G° μετὰ διαδήματος, πρὸς δεξ. 


à ἐν τὸ ἀπ ΤΟΥ ENT. 
Ox. ΒΑΣΙΛΕΩΣ ἄνω, EYNATOPOS ἐν τῷ ἐξέργῳ. Πή- 


γασος βοσχόμενος πρὸς ἄρ., οὗ ἄνω ΟΣ (—209—89/8 x. X.) 
ἄρ. ἀστὴρ ἐν μηνίσχῳ καὶ δεξ. μονογράφημα ΧΑΥΡ. Τὸ ὅλον 
ἐν στεφάνῳ x10000.— Πίναξ IV, 32. “Ὅμοιον τῷ παρὰ Wad- 
dington - Babelon-Reinach, Recueil des monn. grecq. 
d’Asie Mineure pl Il, 9. 
ΔΗ͂ΛΟΣ. 
τῦ.--- Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, ἄρ. 
Ὄπ. A—H Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ φαρέτρας, πρὸς δεξ. --- 
Διατ. καλλίστη. | ᾿ 
᾿Αϑῆναι καὶ ᾿Αϑηναϊκὰ Δήλου. : 
10.--- À 18. Χαλκοῦν Τριαρίου ὡς τὸ ὕπ᾽ ἄριϑ. 66. -- Διατ. καλή. 
17.— À 15. Χαλκοῦν Τριαρίου ὡς τὸ ὕπ᾽ ἀριϑ. 67. — Διατ. καλλίστη. 
18.--- À 15. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. Κύκλ. σφαιριδίων. 


“A A—O 
Ox. € 


19.--- À 13. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος, πρὸς δεξ. 
” A— Θ 2 ΄ 2 
Ox. # | Δύο στάχυες. --- Διατ. μετρία. 
80-82.— À 12. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ φαρέτρας, πρὸς ὃ. K. σφαιρ. 


Ὄπ. ξ 





Τέττιξ. — Διατ. καλλίστη. 


en Κέρχνος. — Διατ. καλή. 


83-84.— À 12. Τέττιξ. Ὄπ. ST ᾿Αμφορεύς, ἐφ᾽ οὗ κλάδος.---Δ. καλή. 


85 --- 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἄἀρχαϊζουσα, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. Α---ΘΕ Δύο στάχυες. — Διατ. καλή. 
86-87.— À 10. Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος, πρὸς δεξ. 


Ὄπ. Ε Φαρέτρα. --- Διατ. καλή. 


196 I. N. ZBOPONOYT 


88.— À 20. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 
Ὄπ, AT Ζεὺς γυμνὸς ἱστάμενος δεξ, καὶ δίπτων κεραυνὸν τῇ 
Ε δεξ, Πρὸ αὑτοῦ ἄετός. ---- Διατ. μετρία. 
EYBOIA. Κάρυστος. Ἶ 
89.— À 20. Κεφαλὴ ἀγένειος Ἣραχλέους ἐν λεοντῇ, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΚΑ ἄνω κεφαλῆς ἐστεμμένης βοὸς πρὸς δεξ, Πρὸ αὑτῆς 
MAKT,.— Διατ, ἀρίστη. 
ΒΙΘΥΝΙΑ. “Ἡράκλεια. ᾿ 
90.— À 18. Κεφαλὴ Ἡρακλέους πωγωνοφόρος καὶ ἐν λεοντῇ, πρὸς ὃ. 
Ὄπ. [ΗΡ]ΑΚ[ΛΕΑ] ἄνω, ΤΑΝ κάτω λέοντος ἱσταμένου ἐπὶ δο-᾿ 
πάλου πρὸς δεξ., ἔχοντος δὲ τὸν δεξιὸν πόδα ἐπὶ βουχράνου. 
Ἔν τῷ πεδίῳ ἄνω ἀρ. ΒΙ. --- Διατ. μετρία. 
IONIA. "Epeoos. 
91.— À 12. Ε--ΘΦ Μέλισσα. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ. 
Ὄπ. ἔλαφος ἱσταμένη δεξ. Εἷς τὸ βάϑος ὀρϑὴ λαμπάς. Πέριξ 


Ἔνα — Διατ. καλή. 


λείψανα ὀνόματος 


ΧΙΟΣ. 
92.— À 14. Σφὶγξ ὀκλάζουσα πρὸς δεξ, ἐπὶ κηρυκείου, ὑψοῦσα δὲ τὸν 
ἄρ. πόδα, δι’ οὗ φέρει σταφυλήν. 
Ὄπ. ΑΙΣΧΙΝ[ΙΗΣ] δεξ. ΧΙΟΣ ἄρ. ᾿Αμφορεύς. Τὸ ὅλον ἐν στε- 
φάνῳ ἀμπέλου. --- Δ. καλλίστη. — BMC. Ionia pl. ΧΧΧΙΙ, 15. 
ΦΟΙΝΙΚΗ. ΜΜάραϑος. 
93.— À 22. Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Διὸς πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ᾿Επιγραφὴ ἐφϑαρμένη. Δίκερας τεταινιωμένον.- Δ. μετρία. 
ΑἸΙΓΎΠΤΟΣ. “Πτολεμαῖος ζ΄ (:) 
94.--- ἃ 21. Κεφαλὴ Δμμωνος δεξ. 
Ὄπ. [ΠΤΟΛΕ]ΜΑΙΟΥ ---ΒΑΣΙΛΕΩΣ ; ᾿Αετὸς μετὰ χλειστῶν 
πτερύγων ἄριστ. Βαρβαρότεχνον. --- Πβλ. Σβορώνου Τὰ νομί- 
ouatu τοῦ Κράτους τῶν Πτολεμαίων πίν. LXIV, 21. 
ABEBAION. 
95.— À 14. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. 
"Ox. ᾿Αετὸς μετὰ κλειστῶν πτερύγων πρὸς δεξ. Πρὸ αὑτοῦ κέ- 
ρας. — Διατ. μετρία, 





IIPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOT 197 


Z. Eüoedévra τῷ 1904 κατὰ τὴν σ oùv τοῦ Φιλίππου. 


(APTYPA.) 
POAOZ. 
96.— À 13, γραμμ. 1,27. Κεφαλὴ Ἡλίου μετ᾽ ἀκτίνων κατενώπιον 
Ha τι πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΔΕΞΙΚΡΑΤΗΣ ; ἄνω. Ρόδον καὶ Ρ---Ο. Τὸ ὅλον ἐν τετρα- 
γώνῳ ἐγκοίλῳ. ---- Διατ. καλή. 
BYZANTINA. Μιχαὴλ Α΄ αγκαβᾶς καὶ Θεοφύλακτος (811-813). 
97.— À 24, γραμμ. [1,80;]. InS4S ΧΕΙ5---Τα5 RICA πέριξ σταυροῦ 
ἐπὶ τριῶν βαϑμίδων. 
Ὄπ. [+ MIXAJ/HL 5 OEOFV/LACTE ECO/BASILIS RO/MAION 
— Auar. ἐλλιπὴς κατὰ τεμάχια τῆς περιφερείας. — Sabatier 
pl. XLII, 2. 
Μιχαὴλ Β΄ καὶ Θεόφιλος. 
98.— À 94, γραμμ. 1,85. Ὁμοίως. 
Ὄπ. + MIXA/HL 5 @€OFI/LE ECOE 4/bASILIS RO/MAIONh — 
Διατ. καλλίστη. 
APABIKON ΚΟΥΦΙΚΟΝ. 6 
99.— À 26. Θραῦσμα (ἥμισυ) ἀρχαίου κουφικοῦ νομίσματος. 
(XAAKA.) 
ANAPO3 ΝΗ͂ΣΟΣ. 
100.— À 12. Κεφαλὴ Διονύσου κισσοστεφής, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΣΕ ᾿Αμφορεύς. --- Διατ. καλλίστη. 
᾿ς Μικρασιατικὸν (KAPIAZ;). 
101.— À 19. Κεφαλὴ Ἄρεως πρὸς δεξ. 
“Or. [.... ] ᾿Αετὸς μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς δεξ. 
ΣΕ-- ὯΝ — Διατ. μετρία. 
ΑἸΙΓΥΠΤΟΣ. Πτολεμαῖος Η΄ Εὐεργέτης Μ΄. 
102.— À 21. Κεφαλὴ Ἄμμωνος δεξ. 
"Oz. [EYJEPFETOY ΒΑΣΙΛΕΩΣ [NTOAEMAIOY] ᾿Αετὸς μετ᾽ 
ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς ἄρ. Ἔν τῷ πεδίῳ ἄρ. OE. — 


Διατ. καλή. 


198 I. N. SBOPONOY 


FQMAÏKA. Κωνστάντιος Β΄. 
103.— À 20. Συνήϑων τύπων καὶ ἡἥμίφϑαρτον. 


Η. Εὐὑρεϑέντα τῷ 1904 κατὰ τὴν οἴκίαν τοῦ ᾿Ασκληπιάδου. 


AOHNAI. | 
104.— À 14. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 

Ὄπ. he ᾿Αμφορεύς. — Διατ. καλή. 
105.— 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 


Ὄπ. [AE Γλαῦξ ἐπὶ ἀμφορέως. ---- Διατ. καλή. 


106.— À 10, Τέττιξ. Ὄπ. pu © ᾿Αμφορεύς, ἐφ᾽ οὗ κλάδος.---Δ. καλή. 


KAPIA. ’Arollævia. 
107.— À 20. Προτομὴ ᾿Αϑηνᾶς κατενώπιον. Κύκλος σφαιριδίων. 
Ὄπ. ΑΠΟΛΛΙΟΝ δεξ. Διόνυσος ἔν βραχεῖ χιτῶνι πρὸς ἄρ. ἵστά- 
μενος, στηρίζων τὴν ἄρ. ἐπὶ ϑύρσου, ἐν δὲ τῇ δεξ, ἔχων κάν- 
ϑαρον (:). --- Διατ. καλή. 
Ταβαί. 
108.— À 18. Προτομὴ Βερενίχης Β΄, ἧς ἄνω ἁστήρ. 
π. [ΤΑΒΗΪΝ---ΩΝ ITior Διοσκούρων μετ΄ ἁστέρων.---Δ. μετρία. 





PQMAÏKON ἀβέβαιον. (Γαλλιηνός ;;]} 
109.— À 15. ..... VS CAES Προτομὴ ἀκχτινοστεφὴς ἀγένειος δεξ, 
πο Ἐν VGG Τύχη ἱσταμένη ἄρ. ---- Διατ. κακή 


Θ. Eboedérra τῷ 1904-5 κατὰ τὴν Ῥωμαϊκὴν ἄγοράν. 


᾿Αϑηναϊκὰ Δήλου. 
110.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἀρχαΐζουσα, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. A—OE Δύο στάχυες ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ στελέχους. — Δ. καλή. 
111.— À 10, Κεφαλὴ πρὸς δεξ. 
Ὄπ. A—[O] Μήκων καὶ δύο στάχυες. ---- Διατ. μετρία. 
112.— À 11. Κεφ. ᾿Αρτέμιδος πρὸς ὃ. μετὰ τόξου καὶ φαρέτρας ἐπ᾿ ὥμου, 


Ὄπ; ΕΣ Φαρέτρα. --- Διατ. καλή. 








HPOZKTHMATA TOY NOMISMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 199 


@EZZAAIA ἔν γένει. 
113.— À 90. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς πρὸς δεξ. 
Ὄπ. OEZZA—AQN ᾿Αϑηνᾶ Πρόμαχος δεξ. Ἄνω αὑτῆς [ΠΗ --- 
OAO.— Διατ. καλή. 
ΠΑΦΛΑΓΟΝΙΑ. ΓΑμαστρις. 
114.— Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 
"Or. ΑΜΑΣΤΡΙΕΩΝ (ἀμυδρῶς) κάτω. Γλαῦξ ἐπὶ χεραυνοῦ 
πρὸς ἄρ. ᾿Εν τῷ πεδίῳ ἄρ. μονογράφημα. --- Διατ. μετριωτάτη. 
= Πβλ. BMC. Pontus pl. XIX, 5. 
IONIA. Κολοφών. 
115.— À 20. AYOEOZ ἄρ. Ὅμηρος καϑήμενος ἐπὶ ϑρόνου, πρὸς ἄρ. 
Ὄπ. [ΚΟ]ΪΛΟΦΩΝΙ[ΩΝ] ᾿Απόλλων Μουσηγέτης δεξ.--- Δ. μετρία. 
AYKIA. Φάσηλις. 
116.— À 21. Ὄνψις κατεστραμμένη. 
Ὄπ. D—A ᾿Αϑηνᾶ uayouévn πρὸς δεξ. μετὰ χεραυνοῦ καὶ ai- 
γίδος --- Διατ. κακή. 
ΣΥΡΙΑ. ᾿Αντίοχος Θ’ Κυξικηνός. 
117.— À 22. Κεφαλὴ ἐφϑαρμένη. 
Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ 
ANTIOXOY 
χιτῶνι ἱστάμενος ἄρ., ἔχων τὴν ἄρ. ἐπὶ κλάδου (ϑύρσου), ἕν δὲ 
τῇ προτεταμένῃ δεξιᾷ κάνϑαρον. ‘Ap δύο μονογραφήματα..--- ᾿ 
Διατ. μετρία. 
ΑἸΓΎΠΤΟΣ. Πτολεμαῖος I Σωτὴρ Β΄ (:). 
118.— À 12, γραμμ. 1,94. Κεφαλὴ Διὸς ἼἌΔμμωνος δεξ. Κύκλ. σφαιρ. 
Ὄπ. ΠΤ[ίΟΛΕ ΜΑΙΟΥ]--ΒΑΣΙΛΕΩΣ Képas τεταινιωμένον. --- 
Δ. καλή. Πβλ. Σβορώνου Νομ. Πτολεμαίων ἄρ. 1723—1723%. 


δεξ. ΦΙΛΟΠΑΤΟΡΟΣ ἄρ. Διόνυσος ἕν βραχεῖ 


1. Εὑρεϑέντα τῷ 1904-5 κατὰ τὴν ἀγορὰν τῶν Κομπεταλιαστῶν. 


ΑΘΗΝΑΙ. 
119.— À τετράδρ. γραμμ. 14,37. ΓΛΙΑΥ--ΕΧΕ ΣΦ I — 
ΔΗΛΟΣ. 
120.— À 11. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἄρ. 
"Ox. A—H Λύρα. Πεδίον ἔγκοιλον. ---- Διατ. καλή. 


200 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


121.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. Ὄπ. Δ —H Λύρα. — Δ. καλή. 
122.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἀρ. . Ὅπ. A—H Λύρα. --- Δ. καλή. 
Δήλου ᾿Αϑηναϊκὰ καὶ ᾿Αϑῆγαι. 
123.— À 15. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος. δεξ. Ὄπ. ΜΡ Τέττιξ.---Λ. καλή. 
124.— À 20. (Τριάριος.) Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς καὶ μετὰ 
φαρέτρας, πρὸς δεξ. Κάτω ΤΡΙΑ. 
Ὄπ. A—OE Tl'hadE ἐπὶ ἀμφοῤέως πρὸς δεξ. ---- Διατ. ἀρίστη. — 
Πίναξ ΤΥ, 9. | 
125.— - ἃ 20. Ὅμοιον. --- Διατ. μετρία. 
126.— À 18. Κεφαλὴ Διὸς δεξ. 


Ὄπ. A—OE ᾿Αετὸς μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων ὃ.--- Δ. μετρία. 
127-8.— À 12. Κεφαλὴ ϑεᾶς πρὸς δεξ. 


Ὄπ. AGE Δύο στάχυες. To ὅλον ἐν στεφάνῳ.---Δ. καλὴ καὶ μετρία. 


129.— À 10. Τέττιξ. Ὄπ. ἽΝ Ε ᾿Αμφορεύς, ἐφ᾽ οὗ κλάδος.--- Διμετρία. 
À 


130.— À 13. Κεφ. ᾿Απόλλωνος ὃ. ”"Ox. Eye ᾿Αμφορεύς..--- Δ. καλή. 


Α 


131.— À 12. Κεφαλὴ, ϑεᾶς δε. Or. Σ Στάχυς.--- Διατ. μετρία. 


132,— À 10. Κεφ. ᾿Δρτέμιδος à. Ὄπ. ἘΞΌΝ Φαρέτρα---- Δ. μετρία. 


133-134.— À 11. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ φαρέτρας, πρὸς δεξ. 


” A— , & ΟὟᾺ 5 , ’, 
Ox. E Q Κέρχνος. To ὅλον ἕν στεφάνῳ. --- Διατ. καλλίστη. 


135.— À 9. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, δεξ. 
0 ΣῈ ee Φαρέτρα, — Διατ. καλλίστη. 


136.— À 22 (πέταλον παχύ). Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς Παρϑένου, δεξ. 

"On Α--- ΘΑ  Γλαῦξ ἐπὶ ἀμφορέως. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ.---Δ. καλή. 
151.-- ἃ κι ‘Ouota κεφαλή. 

"Ox. ne Γλαῦξ ἐπὶ πρῴρας πρὸς δεξ. — Διατ. μετρία. 


138.— À 15. Κεφ. ᾿Αϑηνᾶς, ἧς τὸ κράνος κοσμεῖται ὑπὸ φύλλων, πρὸς ὃ. 
Ὄπ. AOH δεξ. Γλαῦξ δεξ., ἧς ὄπισϑεν ϑαλλὸς ἐλαίας. --- Δ, καλή. 


IIPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY ΜΟΥΣΕΊΟΥ͂ 201 


- ΤΟΣ. 
139.— À 22. OMHIPOZ] de. Κεφαλὴ Ὅμήρου μετὰ στροφίου, πρὸς à. 
| Ὄπ. IHT—OQN ᾿Αϑηνᾶ Πρόμαχος δεξ. Ἔπ᾽ αὑτῆς ὑὕστερόσημον 
ᾧοειδὲς ἐν ᾧ 6 αὐτὸς τύπος τῆς ᾿Αϑηνᾶς πρὸς EE. À. μετρία͵ 
— Πίναξ IV, 17. 
ΚΕΩΣ. ᾿]ουλίς. 
140.— À 40. Κεφαλὴ Διὸς δαφνοστεφὴς δεξ. 
Ὄπ. IOYAI δεξ. ἐκ τῶν κάτω, E[UUN] ἀρ. Méliooa.— Δ. καλή. 
ΠΑΡΟΣ. 
141.— À 16. Κεφαλὴ Δήμητρος δεξ. 
Ὄπ. MAPI ἄνω. Τράγος ἱστάμενος δεξ. --- Διατ. μετρία. 


142.— À 12. Κεφαλὴ ϑεᾶς Ô. Or. ce Στάχυς. ---- Διατ. καλή. 


Ρ 
ΣΥ͂ΡΟΣ. 
143.— ἃ 22. .YAA—.... Προτομὴ ἄγένειος καὶ δαφνοστεφὴς Κομ- 
μόδου δεξ. 


Ὄπ. Μω! δεξ.---[4ν9] Οἱ Κάβειροι Διόσκουροι ἱστάμενοι. --- 
Δ. μετριωτάτη. Πβλ. τὸ ὕπ᾽ ἄριϑ. 48145 τοῦ Μουσείου. 
ΤΗΝΟΣ. 
144.— À 21. Kepaññ κερασφόρος ἀγένειος καὶ δαφνοστεφὴς δεξ. 
Ὄπ. T—H Σταφυλή. ---- Διατ. μετρία. 
IONIA. Μίλητος (ἢ Μιλησίων τῶν ἐν ᾿Αμοργῷ). - 
145.— À 20. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 
Ὅπ. Λέων δεξ., οὗ ἄνω ἀστήρ. --- Διατ. μετριωτάτη. 
TQNIA. "Epecos. 
146.— À 20. Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος δεξ. 


»͵ A \ ἘΝ 4 3 3 
Ox. Δὰς ὑφ᾽ ἥν, ἔνϑεν καὶ ἔνϑεν, ἵστανται δύο ἔλαφοι. Ἔπι- 


γραφαὶ ἐξίτηλοι. — BMC. Ionia pl. ΧΙ, 8 
147.— À 19. Πῖλος Διοσκούρου ἐστεμμένος μετ᾽ ἀστέρος ἄνω. 
Ὄπ. Μέλισσα. ---- Διατ. καλή. 
ZAMOZ. 
148.— À 31. M IOY DIAITITIOC KAICAP Ilgotouÿ ἀστεφὴς Φιλίπ- 
που τοῦ νεωτέρου μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΓΑΜΙ--ΩΝ Ἥρως 6 ἐπὶ τῆς πρῴρας βαίνων. ---- Δ. καλή. 


202 I. M. ZBOPONOY 


ΚΩΣ. 
149.— À 17. Κεφαλὴ Ἡρακλέους ἁγένειος καὶ ἐν λεοντῇ κατενώπιον, 
3/4 δεξ. 
Ὄπ. KQION— [ΚἸΡΑΤΆΠΕΡΑ α Τόξον ἐν γωρυτῷ καὶ ῥόπα- 
λον. — Διατ. καλή. 
ῬΟΔΟΣ. 
150.— À 12. ΚΚεφαλὴ ϑεᾶς δεξ. 
Ὅπ. Ρ--Ο Ῥόδον, ἄνω αὑτοῦ λείψανα ὀνόματος. — Διατ. καλή: 
IOYAAIA. ᾿Επὶ Αὐγούστου. | 
151.— À 15. L—A; Φοῖνιξ. 
Ὄπ. KAICA—POC KAdôoc. — Διατ. μετρία. 
AITYHTOS. Χρόνοι Κλεοπάτρας Z”. 
152.— À 32. Κεφαλὴ Ἄμμωνος δεξ. Πρὸ αὑτῆς ἀστήρ. Κύκλ. σφαιρ. 
Ὄπ. [ΠΤΟΙ͂ΛΕΜΑ[ΙΟΥ]--ΒΑΣΙΛΕΩΣ Δύο ἀετοὶ Gp. ὧν 6 εἷς 
φέρει σκῆπτρον ἐπ᾽ ὥμου. ---- Διατ. καλή. Πβλ. Σβορώνου Τὰ 
Νομίσμ. τῶν Πτολεμαίων ἀρ. 1876. 
POMAÏKA. Φαυστῖνα ἣ νεωτέρα. 
153.— M 81. Νόμισμα Φαυστίνης τῆς νεωτέρας α΄ μεγέϑους, οὗ ἣ Ôxt- 
σϑία ὄψις (Salus?) ἐφϑαρμένη. --- Διατ. κακή. 
Aovxilla. 
154.— À 26. [LVCIL]JLAE AVG—ANTONINI AVG Προτομὴ δεξ. 
Ὄπ. SALVS ἱσταμένη ἄρ. πρὸ βωμοῦ, ἀφ᾽ οὗ ἀνορϑοῦται ὄφις. 
S—C.— Διατ. καλή. 
Κρισπῖνα. 
155.— À 24. CRISPINA—AVGVS[TA] Προτομὴ δεξ. 
Ὄπ. ᾿Επιγραφὴ ἐξίτηλος. Τύχη μετὰ σταχύων καὶ πηδαλίου. S—C. 
— Διατ. μετρία. 
Κλαύδιος Τοιϑικός. 
156.— À 21. Ὄπ. TEMPORVM FEL Felicitas ἵσταμ. ἀρ.--- Δ. μετρία. 
Κωνστάντιος Β΄. 
157.— À 17. Συνήϑων τύπων ἡμίφϑαρτον. 
Ρωμαϊκὸν αὐτοκρατορικὸν ἀβέβαιον. 
158.— À 11. Προτομὴ δεξ. ὋὍπ. Νίχκη. --- Διατ. κακή 





HIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ 203 


BYZANTINA. ” Aox4üuos. 
159.— ἃ 15. DN ARCADIVS AVG Προτομὴ δεξιά. 
Ὄπ. ᾿Επιγραφὴ περὶ Νίχην. 
NEQTEPIKA. Aiyvatos. 
160.— À 27. Νεώτατον χέρμα ueyédous πενταλέπτου. — Διατ. καλή. 


14. Εὑρεϑέντα τῷ 1904-1905 κατὰ τὰς ἐμπορικὰς ἀποϑήκας 
τῆς ἀκτῆς. 
ΔΗΔΟΣ. 
161.— À 18, Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς ἄρ. 
Ὄπ. [Δ]--Η Φοῖνιξ. — Διατ. μετρία. 
162.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς δεξ. 
Ὄπ. Δ ἄνω λύρας, ἧς ἄρ. κλάδος ὁ (ἢ yoduuara;).— Δ. καλή. 
᾿Αϑηναϊκὰ Δήλου. : 
163.— À 8. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. ’Ev κύχλῳ γραμμῆς. 


“Ox. [Δ}:- (ἢ μᾶλλον [2 | Aÿça.—A. καλή. TIBL ἄρ. 182. 


164.— À 20 (Τριάριος). Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς δεξ, μετὰ 
τόξου καὶ φαρέτρας ἐπ᾿ ὥμου. Κάτω τῆς κεφαλῆς ΤΡΊΑ. --Ξ 
Πίναξ IV, 8. 
Ὄπ. Α---ΘῈ Γλαῦξ ἐπὶ ἀμφορέως πρὸς δεξ. --- Διατ. ἀρίστη. 
165-166,— À 15. f—A Iloorou ᾿Αρτέμιδος μετὰ τόξου καὶ φαρέ- 
tous, πρὸς δεξ. Κύκλος σφαιριδίων. 
Ὄπ. A—OE Δύο στάχυες ἐξ ἑνὸς στελέχους. Κύκλος σφαιριδ.--- 
Διατ. καλλίστη καὶ καλή. — Πίναξ IV, 11. 
167-168.— À 12. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος (;) δεξ. 
Ὄπ. ἐς LE Δύο στάχυες. ᾿Εν στεφάνῳ. --- Διατ. μετρία. 
169-174.— À 11. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ φαρέτρας πρὸς δεξ. Κύ- 
χλος σφαιριδίων. 


Ὄπ. st 


175-177.— À 12. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος Ôeë. 


” A— mn DA 20 ΄ , 
Ox. ᾿ Γλαῦξ ἐπὶ ἀμφορέως. — Διατ. καλή. 


Κέρχνος. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ.-.--- Δ. καλλίστη καὶ καλή. 


204 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


178.— ἃ 12. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 
"Ox. à ᾿Αμφορεύς. — Διατ. μετρία. 

179.— À 8. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος (;) δεξ. 
Ὅπ. He Papérou. — Διατ. καλή. 

180.— À 10. Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ τόξου καὶ φαρέτρας, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. Ὁμοίως .--- Διατ. καλή. 

181.— À 12. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἀρχαΐζουσα, δεξ. Κύκλ. σφαιριδίων. 
Ὄπ. Α---ΘΕ Δύο στάχυες ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ στελέχους. Κύκλ. σφαι- 

ριδίων. --- Διατ. καλή. 
182.— ἃ 8. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. Κύκλ. σφαιριδίων. 


Ὄπ. vs Λύρα. --- Διατ. καλή. 
ΣΙΚΥΏΝ. 
183.— À 12. Περιστερὰ πρὸς ἄρ., ἧς δεξ. Σ, 

"On. ΣΙ ἐν στεφάνῳ. --- Aiar. καλή. 

AXAÏïA. Πάτραι. 
184.— À 21. Προτομὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 

Ὄπ. MHTPOAUUP OC MENEKAE[OC MATPEUWUN :] Ποσειδῶν 
βαίνων δεξ., ἀκοντίζων τὴν τρίαιναν τῇ δεξιᾷ καὶ ἐν τῇ προ- 
τεταμένῃ ἄρ. ἔχων δελφῖνα. ᾿Εν τῷ πεδίῳ ἄριστ. τὸ μονογρά- 
φημα τῶν Πατρέων. — Διατ. μετρία. 


ΑΝΔΡΟΣ. 
185.— À 9. Κεφαλὴ Διονύσου σφηνοπώγωνος δεξ. 
” A EF à N , , 
"Oz. ΣΙΝ Σταφυλή. --- Διατ. καλή. 


ΚΕΩΣ. -᾿Ιουλίς. 
186.— À 16. Κεφαλὴ Διὸς δεξ. Κύκλ. σφαιριδίων. 
"On. IOYAI δεξ. Μέλισσα. --- Διατ. καλή. 


ΜΥΚΟΝΟΣ. 
187.— À 15. Κεφαλὴ Διονύσου πωγωνοφόρος δεξ. 
"Ox. ΜΈΝ Σταφυλή, ἧς ἄρ. κόκκος κριϑῆς. --- Δ. μετριωτάτη. 


IIPOEKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOY 205 
188.— À 10. Κεφαλὴ ϑεᾶς δεξ. 
” M » [Υ] ε ΄ ’ 
ἢ ΝΥΝ 0 Ὁμοίως. ---- Διατ. καλλίστη. 


Κ 
THNOS. 
189.— À 12. Κεφαλὴ Ἄμμωνος πωγωνοφόρος δεξ. ’Ev ee σφαι- 
ριδίων. 


Ὄπ. T—H Σταφυλὴ μετὰ μίσχου καὶ φύλλων. ---- Διατ. καλλίστη 

(ὡραίας αὐστηρᾶς τεχνοτροπίας). = Πίναξ IV, 20. 
KAPIA. ‘lacs. 
190.— À 18, Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς à. Κύκλ. σφαιριδίων. 

"Ox. 1, Ὁ Ἑρμίας ἐπὶ δελφῖνος 8. are ΑΥ̓ΣΙΟΣ, To ρὸν 
ἐν στεφάνῳ. --- Διατ. καλή. 

ΚΩΣ. 
191.— À 14. Κεφαλὴ Ἡρακλέους ἐν λεοντῇ δεξ. 

Ὄπ. ΚΩΙΩΝ (ἢ) δεξ., ἄριστ. ὄνομα ἐφϑαρμένον, Τόξον ἐν γω- 
ρυτῷ. — Διατ. καχή. 

AYKIA. Φάσηλις. 
192.— À 18. Πρῷρα δεξ. 
Ὄπ. Φ--Α ᾿Αϑηνᾶ Πρόμαχος δεξ. — Διατ. μετρία. 
AYAIA. Βλαῦνδος. 
193.— À 15. Κεφαλὴ Διὸς PRO ERT δεξ. 

Ὄπ. MIAAYN] δεξ.---ΔΕΌΟΝ ἄριστ. Τύχη ἱσταμένη κατενώπιον 
ἔχουσα ἐν τῇ ἄριστ. κέρας καὶ ἐν τῇ ὑψωμένῃ δεξ. δυσδιάχρι- 
τόν τι. --- Διατ. μετρία. 

᾿Αβέβαια ᾿Ελληνικά. 
194.— À 15. Κεφαλὴ ἀγένειος (;) δαφνοστεφῆς δεξ. (ἣ κόμη λεπτῶς 
εἰργασμένη). 

"Oz. Κεφαλὴ δεξ. — Διατ. μετρία. 

195.— À 16. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος (;) δεξ. 

Ὄπ ”Aoreuxs ἱσταμένη. ἄρ., παρ᾽ αὑτὴν δ᾽ ἔλαφος. ᾿Ἐπιγραφὴ 

ἐξίτηλος (—"Ewpecos Ἰωνίας ;). --- Διατ. κακή. 


206 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 
IB. Εὐρεϑέντα τῷ 1904-1906 κατὰ τὸ μεταξὺ τῆς ἀγορᾶς τῶν Kou- 
πεταλιαστῶν καὶ τοῦ ϑεάτρου μέρος τῆς πόλεως τῆς Δήλου. 


(APTYPA). 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. ᾿Αργυρᾶ νομίσματα τῆς νέας τεχνοτροπίας. 














ἐξ λκὴ Πρῶτον ὄνομα ᾿ Δεύτερον. ὄναμα. ‘ Τρίτον ὄνομα es En 
196 3,15/MI/K1 OEO/bP A 

197), 14,10 AI0/TIM/OZ |MA/TAZ NIKO/[AJHH—MOZ, A ΜΕ; 
198| 3,38! » » » » » OOI—NOZ 5 ---- 
199) 3,58 Δ ὼρ ΔΙΟ AHM/OY A; | — 
200! 15,15/ZQI—AOZ EYAN/APOZ AEI/NIAZ E ΣΟ 
201| 2,97 Ν Ὦ ἊΣ ἈΠ τς 
202. 1,48|4.---[ΘΕ:]} +, — -- -- ]- 




















ΠΟΝΤΟΣ. Midoaddrns ς΄ Εὐπάτωρ Διόνυσος. 

203.— À 32, γραμμ. 15,80. Κεφαλὴ Μιϑραδάτου ζ΄ μετὰ διαδήμα- 

τος, πρὸς δεξ, 

ΜΡ ΟΕ δον » 

EYnATOPOz ὃν τῷ ἐξέογῷ; 1" Ela- 
pos βοσκομένη ἐπὶ γραμμῆς πρὸς ἄρ. Ἔν τῷ πεδίῳ ἀρ. τῆς 
ἐλάφου ἄστὴρ ἐν μήνῃ, δεξ. À (ἔτος) ἄνω μονογραφήματος. 
Ὑπὸ τὴν ἐπιγραφὴν 6 μὴν Ε. --- Διατ. ἀρίστη. --- Πίναξ IV, 81. 

Σημ. ‘O μὴν Ε εἶναι ἀνέκδοτος. (Πβλ. Waddington-Babelon-Reinach, 
Recueil général des monnaies d’Asie Mineure I p. 16 n° 16). Τὸ 
ἔτος À ἀναλογεῖ πρὸς τὸ 88/7 x. X. — Διὰ τοῦ τετραδράχμου τούτου 
συμπληροῦται ἣ ἐν τῷ ᾿Εϑνικῷ Νομισματικῷ Μουσείῳ σειρὰ τῶν ὁμοίων 
σπανίων τετραδράχμων τῶν ἐκ τοῦ εὑρήματος τοῦ Διπύλου. 


Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ ἄνω, 


ΑἸΓΥΠΤΟΣ. Πτολεμαῖος 4΄ Σωτήρ. 
204.— R τετράδραχμον ἐφϑαρμένον τῆς παρὰ I. Σβορώνου Τὰ νομί- 
σματα τῶν Πτολεμαίων σειρᾶς Α τῆς τάξεως Β (ἄρ. 181-239). 
ΡῬΡΩΜΑΪΚΗ͂ AHMOKPATIA. 
Aelia. 
205.— À δηνάριον ὅμοιον τῷ παρὰ Babelon I σελ. 110, 4.— A. μετρία, 





TIPOZXTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZSEIOY 207 


Rutilia. 
206.— À δηνάριον ὅμοιον τῷ παρὰ Babelon II 6.413,1.—"Epdaguév. 
(XAAKA). 
ΔΗ͂ΛΟΣ. 
207-208.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής͵ πρὸς δεξ. 
Ὄπ. A—H Λύρα. ᾿Εν τῷ πεδίῳ ἄρ. κύκνος πρὸς ἄρ. — Διατ. 
ἀρίστη καὶ καλή.--- Πίναξ IV, 19. 
209.— À 11. Ὅμοιον ἄνευ τοῦ κύχνου. --- Διατ. καλή. 
210.— À 10. Ὁμοίως, ἄλλ᾽ ἄνευ ἐπιγραφῆς (;). — Διατ. μετρία. 
211-213.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, πρὸς ἄρ. 
Ὄπ. A—H Λύρα. --- Διατ. καλή. 
᾿Αϑηναϊκὰ Δήλου. 
214-217.— À 12. Κεφαλὴ ϑεᾶς δεξ. Κύκλος σφαιριδίων. 
τ A—E 
Ox. © 
218-224.— À 11. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος δεξ, μετὰ φαρέτρας ἐπ᾽ ὥμου. 
Ἔν κύχλῳ σφαιριδίων. 
ὼ Α-Ὁ 
Ὁπ. Ε 
225.— À 18. Ὁμοίως. 


Δύο στάχυες ἔν στεφάνῳ. --- Διατ. καλή. 


Κέρχνος. Τὸ ὅλον ἔν στεφάνῳ. --- Διατ. καλή. 


Ὄπ. A Κέρχνος. Ἄνευ στεφάνου. ---- Διατ. καλή. 
226.— À 8. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος (:) δεξ. 

Ξ Α 

ΠΕ δ E 
227.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς δεξ. 


Κέρχνος κεκοσμημένος ὑπὸ δύο κλαδίσχων.---Δ. χαλή. 


Ὃπ. À Γλαῦξ ἐπὶ ἀμφορέως δεξ. — Διατ. καλή. 
228.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ τόξου καὶ φαρέτρας δεξ. 
Ὄπ. ie Φαρέτρα. --- Διατ. καλή. 
229-230.— À 8. ‘Ouoiws, ἢ κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἄνευ τόξου καὶ φα- 
ρέτρας; --- Διατ. καλή. 


231.— À 10 Τέττιξ. Ὄπ. τ τον ᾿Αμφορεύς. --- Διατ. μετρία. 


208 I. N. ZBOPONOY 


232.— À 9. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος Ôeë. Κύκλος σφαιριδίων. 


Ὄπ. ὙΠ ε Avoa. — Διατ. καλή. 


233.— JA 11. Ὁμοίως. "Ok Ὁ Μήκων καὶ δύο στάχυες.---Δ. καλή. 


no Τρίπους. — Διατ. καλή. 


234.— À 8. ρῶς Ὄπ. 
ATTIKH. ᾿Αϑῆγαι. 
290.-- À 21. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς Παρϑένου δεξ. Κύκλος σφαιριδίων. 

Ὄπ. Α---ΘΕ Τρίπους, οὗ ἀρ. μήκων, δεξ, δὲ κεραυνός.---Δ, καλή. 

236.— M 21. Ὁμοίως. | 

"On. A—OE TadE ἐπὶ ἀμφορέως δεξ, Ἔν τῷ πεδίῳ δεξ. βάχ- 

χος (ἐλευσινιακὸς κλάδος). — Διατ. καλή. | 
2317.— À 18. Ὁμοίως. 

Ὄπ. (ε Γλαῦξ (ἐπὶ πρῴρας; δεξ). Ἐν τῷ πεδίῳ δεξ, δύο στά- 

χυες. --- Διατ. καλή. 
238.— À 19, Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ, 
ὋὍπ Α- ΘῈ Ζεὺς γυμνὸς ἀκοντίζων κεραυνὸν πρὸς δεξ. ᾿Εν 
τῷ πεδίῳ δύο πῖλοι Διοσκούρων. --- Διατ. μετρία. 
2IKEAIA. Κατάνη. 
239.— À 21. ΛΑΣΙΟ ἄνω. Κεφαλὴ κισσοστεφὴς καὶ ἀγένειος Διονύ- 
σου δεξ., ἧς ὄπισϑεν μονογράφημα; 

Ὄπ. ΚΑ[ΤΑΝΑΙΩΝ] Οἱ δύο Καταναῖοι ἀδελφοί, ὥς συνήϑως. 

— Διατ. μετρία. 
Μαμερτῖνοι. 
240.— À 21. Κεφαλὴ Ἄρεως δαφνοστεφής, ἄρ. 

Ὄπ. MA— MEPTINQON ἽἹππεὺς ἱστάμενος ἄρ. μετὰ δόρατος 
ἐν τῇ ἄρ. πρὸ τοῦ ἵππου αὑτοῦ. ’Ev τῷ πεδίῳ ἀρ. Π. Κύκλος 
σφαιριδίων. --- Διατ. καλή. 

OPAKH. “Πέρινϑος. 
241.— M 24, Κεφαλαὶ Σαράπιδος καὶ Ἴσιδος πρὸς δεξ, 
ὲ ΠΕ--ΡΙΝ 
Cr Sn 
φοίνικος ἐπ’ ὥμου. ᾿Αριστ. μονογράφημα MYQ.— À. μετρία. 


“Ἑρμῆς κυνοκέφαλος, ἱστάμενος δεξ. μετὰ κλάδου 


Cm νυ dut 


ment de he ed) fe défi. End 





mec tite tt 


HPOZKTHMATA TOY NOMISMATIKOY MOY3EIOY 209 


AHMNOS. Μυύρινα. 
242.— À 18. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 
Ὄπ. MYPI δεξ. Γλαῦξ δεξ, Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ. --- Auar. καλή. 
MAKEAONIA. 4ημήτριος ; | 
243.— M 16. ᾿Ασπίς, ἐφ᾽ ἧς ἐπίσημον χεφαλὴ Γοργόνος. 
Ὄπ. Κράνος uaxedovixôv. --- Διατ. κακή. 
ΒΟΙΩΤΊΑ ἔν γένει 
244.- Ἃ 18. Κεφαλὴ Δήμητρος κατενώπιον. 
Ὄπ. ΒΟΙΩΤΩΝ δεξ. Ποσειδῶν ἄρ. ἱστάμενος, τὸν πόδα ἔχων 
ἐπὶ βράχου. --- Διατ. μετρία. 
ΣΙΚΥΏΝ. 
245.— À 15. OAYMTI—AA[A] Περιστερὰ ἱπταμένη πρὸς ἄρ. 
Ὄπ. ΣΙ ἐν στεφάνῳ. --- Διατ. καλή. 
KPHTH. Aÿrros. 
246.— À 12. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 
᾿ Ὄπ. AYT ἄνω. Πρῷρα δεξ. Βαρβαρότεχνον. — Διατ. καλή. 
ΠΑΡΟΣ. 
247.— 18. Κεφαλὴ Δήμητρος μετὰ καλύπτρας δεξ. 
Ὄπ. MAPI Τράγος ἱστάμενος δεξ. — Διατ. καλή. 
2948͵,--ὀ-Ἃ 18. Ὁμοίως ; 
. Π--Α 
Ox. FAR 
ΠΟΝΤΟΣ. ” Ayuo6s. 
249.— À 18. Κεφαλὴ Νίκης δεξ. 
“Or. AMI—ZOY Φαρέτρα. — Διατ. μετρία. 
AIOA1Z. ᾿Αβυδος. 
250.— À 20. Κεφαλὴ πυργοστεφὴς ϑεᾶς κατενώπιον (xarecroauuévn). 
"Ὄπ. ABV Ἔλαφος ἱσταμένη δεξ. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ.--- A. κακή. 
Μέύρινα. 
251.— À 9. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 
Ὄπ. MY—PI ᾿Αμφορεύς. — Διατ. καλή. 
ΜΥΣΙΑ. Κύζικος, 
252.— À 25. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς δεξ. Κύκλ. σφαιριδ. 
Ὄπ. KYII δεξ. ΚΉΝΩΝ ἄρ. Τρίπους. — Διατ. καλή. 
14 


Δύο στάχυες ἀπὸ τοῦ αὑτοῦ στελέχους.--- Διατ. μετρία. 


210 f. N. ZBOPQONOŸ 


253.— ἃ 19. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ., ἐφ᾽ ἧς δύο ὑστερόσημα, ὧν τὸ 
μὲν περιέχει κηρύκειον, τὸ δὲ κεφαλὴν ϑεᾶς πρὸς δεξ, 
Ὄπ. ᾿Ἐπιγραφὴ ἐξίτηλος ἐν στεφάνῳ σταχύων. --- Διατ. κακή. 
IQNIA. "φεσος (;). 
254.— À 11. Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος ὃ. μετὰ φαρέτρας (ἢ δᾳδὸς) ἐπ’ ὥμου. 
Ὄπ. Ἔλαφος ἱσταμένη δεξ. --- Διατ. καλή. 
Μαγνησία. 
255.— ἃ 20. Κεφαλὴ δεξ. 
Ὄπ. ..KO/... Ἱππεὺς δεξ. ᾿Εν τῷ ἐξέργῳ ἐπιγραφὴ ἐξίτηλος. 
— Διατ. κακή. 
Μίλητος. 
256.— À 18. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 
Ὄπ. Λέων ἱστάμενος δεξ. καὶ στρεφόμενος. ἼΑνω αὑτοῦ ἀστήρ. 


Δεξ, M. Ἔν τῷ ἐξέργῳ RER ΓᾺ 


.— Διατ. καλή. 
Τέως. 
251.--- À 11. Γρὺψ δεξ. 


"Or. ΗΠ} Σταφυλή. Κύκλος σφαιριδίων. — Διατ. καλή. 


FE 
KAPIA. “4λικαρνασσός. 
258.— À 21. Κεφαλὴ Ποσειδῶνος δεξ, 
Ὄπ. Τρίαινα, ἧς κάτω δελφῖνες. --- Διατ. κακή. 
ΡΟΔΟΣ. 
209.--- 10. Ῥόδον δεξ. Ὄπ. E ἀρ. Ρόδον. --- Διατ. κακή 
ΦΡΥΓΙΑ. ᾿Απάμεια (;). 
260.— À 19, Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 
Ὄπ. Εἴδωλον ϑεᾶς κεκαλυμμένης καὶ τεινούσης τὰς χεῖρας. Δεξ. 


.— Διατ. κακή. 


ΠΑΜΦΥΛΙΑ. ᾿Αττάλεια. 
261.— À 16. Δύο κεφαλαὶ ᾿Αϑηνᾶς πρὸς δεξ, 
"On. ATTAAE.. δεξ. Ζεὺς καϑήμενος ἐπὶ ϑρόνου ἄρ., ἔχων ἐν 
τῇ προτεταμένῃ δεξιᾷ κεραυνόν, τὴν δ᾽ ἄριστ. στηρίζων ἐπὶ 
σχήπτρου. --- Διατ. καλή. 








HIPOZKTHMATA TOY NOMISMATIKOY MOYSEIOT 211 


ΣΥΡΙΑ. Δημήτριος Β΄. ᾿ 
262.— À 13. Κεφαλὴ Δημητρίου Β΄ μετὰ διαδήματος. 
Ὄπ. Δίκερας. — Διατ. μετρία. 
ΑἸΡΓΥΠΤΟΣ. Πτολεμαῖος B”. 
263.— À 20. Ὅμοιον τῷ παρὰ Σβορώνῳ Τὰ νομίσματα τῶν Πτολε- 
μαίων ἄριϑ. 582. --- Διατ. καλή. 


Πτολεμαῖος T°. , 
264.— À 80 (διάτρητον). Ὅμοιον τῷ παρὰ Σβορώνῳ ἔ. à. ἄρ. 1406. 
— Διατ. καλή. 


t Πτολεμαῖος 1΄ Σωτὴρ Β΄. 
265.— ἃ 20. Ὅμοιον τῷ παρὰ Σβορώνῳ ἔ. & ἀρ. 1718. --- A. καλή. 
ΖΕΥΓΙΤΆΝΙΑ. Καρχηδών. Σ 
266.— À 16. Κεφαλὴ ἀριστερά. 
Ὄπ. Κεφαλὴ ἵππου κεχαλινωμένου δεξ. --- Διατ. μετρία. 
NOYMIAIA. Mixupas (148-118 x. X.). 
267.— À 28. Κεφαλὴ Μίκιψα ἄρ. Κύκλος σφαιριδίων. 
Ὄπ. Ἵππος ἄρ. --- Διατ. μετρία. 
MAYPITANIA. Bôxyos Β΄ (80-50 x. X.). 
268.— À 25. Κεφαλὴ βασιλέως ἄρ. 
Ὄπ. Ἱππεὺς καλπάζων ἄρ. Κάτω αὑτοῦ ἐν πλαισίῳ φοινικικὴ 
ἐπιγραφὴ 4 JY YAALA.— Διατ. μετρία. 
POMAÏKA. 
269.— À 37. ᾿Ασσάριον παχέος πετάλου ἐφϑαρμένον. ---- Διατ. κακή... 
Πομπήϊος. 
210.--- À 80. Ὅμοιον τῷ παρὰ Cohen I σελ. 4 ἄρ. 16. --- Διατ. καλή. 
Αὔγουστος. 
271.— À 29. Ὅμοιον τῷ παρὰ Cohen I σελ. 139 ἄρ. 515.— Δ. καλή. 
Κωνσιαντῖνος ὃ Μέγας. 
212.- -ὀἢἈ 17. Κοινῶν τύπων. --- Διατ. μετριωτάτη. 
Κωνστάντιος 6 νεώτερος. : 
273.— À 21. Κοινῶν τύπων καὶ ἡμίφϑαρτον. ---' Διατ. κακή. 
BYZANTINA. ‘Apxdduoc. 
274.— À 15. Κοινῶν τύπων καὶ ἡμίφϑαρτον. — Διατ. μετρία. 


212 I. N. ZBOPONOY 


IT", Συλλεγέντα κατὰ τὰ τελευταῖα ἔτη ἔν Δήλῳ καὶ Μυκόνῳ. 


APTYPA. 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. ᾿Εἰποχὴ νέας «εχνοτροπίας. 





“Ολκὴ Πρῶτον ὄνομα Δεύτερον ὄνομα Τρίτον ὄνομα 





210) 8,90 Σύμβολον, τρόπαιον MATX καὶ ΡΕΥ 
216 8,30) Ἐν τῷ πεδίῳ δεξ. ᾿στάχυς 


Δύο μονογραφήματα 


1 8,41 ΔΗΓΜΗ ΙΕΙΡΩ . nr DE de 
218 15,16 ΧΑΙΡῚ ΗΡΑ ΜΕΝ -- | — 
219. 8,41 TIM—APX NIK[O].. ΣΝ 5 | — 
280| 2,98 HPA—KAE[A]HZ |EYK[AHE] ΠΕ ὁ 

981) 8,34 |ΚΕ---ΣΙΟΣ ΑΣΚΙΛΗΠΙ.. Sr A; | — 




















282| 3,30 [A]JY—ZA[N/APO]Z|0INO/œ1/AOE À ARE 


APKAAIA ἔν γένει (ἢ Μεγαλόπολις). 
283.— R 17, yo. 3,41. Κεφαλὴ Διὸς δαφνοστεφὴς ἄρ. 

“Ὄπ, À ἀρ. Πὰν καϑήμενος ἐπὶ βράχου ào., ἐγείρων τὴν δεξιάν, 
τὴν δ᾽ ἀριστερὰν ἔχων ἐπὶ τοῦ βράχου, παρ΄ ᾧ κατάκειται À 
σῦριγξ. --- Διατ. καλή. 

EYBOIA. “Ἰστίαια. | 

284.— À 15, yo. 1,64. Κεφαλὴ νύμφης δεξ, 
"Or. Apres ἐπὶ πρῴρας. — Διατ. κακή. 
ΣΑΜΟΣ. 
285.— À 10, yo. 0,97. Κεφαλὴ λεοντῆς κατενώπιον. 
Ὄπ. ZA κάτω πρῴρας.--- Δ. καλή. (BMC. Ionia pl. XXXV,17). 





XAAKA. 
ΔΗ͂ΛΟΣ. 


286.— À 15. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς ἀρ. 
"Or. A—H Λύρα. --- Διατ. καλή. 

287-290.— À 11. Ὁμοίως. — Διατ. καλή. 

291-292.— À 11. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφὴς δεξ. 
Ὄπ. A—H Λύρα. --- Διατ. καλή. 








IIPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOY 213 
293-294.— À 11. Ὁμοίως. x 
Ὄπ. A—H Avoa. Ἔν τῷ πεδίῳ δεξ. κύκνος πρὸς ἄρ.--- Δ. καλή. 
295.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος δεξ. 
Ὄπ. Δ--Η Φοῖνιξ. --- Διατ. μετρία. 
ἽΜΥΚΟΝΟΣ. 
296-297.— 12, Κεφαλὴ κισσοστεφὴς καὶ πωγωνοφόρος Διονύσου ὃ. 


Ὄπ. A 


= Πίναξ IV, 21.— Σβορώνου Νομισματιχὴ καὶ Ἱστορία τῆς 
ἀρχαίας Μυκόνου B.C. Hell. τόμ. ΧΥ͂ΤΙ, pl. X, 6-7. 
298.— À 18. Κεφαλὴ ἀγένειος Διονύσου κατενώπιον (3/4 Geë.). 


Y ΘΗ : 2 # Le4 # “ LA 
0 Σταφυλή, ἧς ἀρ. κόκκος χριϑῆς.---Δ. ἀρίστη καὶ μετρία. 


" M—Y σ΄ ἐπ 5. L4 - 
Ox. [ K 50] Σταφυλή, ἧς ἄριστ. κόκκος κριϑῆς. — Διατ. καχή. 


--- Σβορώνου ἔ. à&. pl. XI, 19-20. 

299 --- 19. Ὁμοίως ἀλλὰ--ΕΣ βορώνου ἔ. à. pl. XI, 28-29. — Auar. 
μετριωτάτη. 

300.— À 15. Ὁμοίως. 


ΝΜ M—Y L € 2 - 4 , - » , 
Ox. Ἐν τῆι Σταφυλή, ἧς ἀριστερᾷ μὲν ϑύρσος, δεξιᾷ δὲ κόχκ- 


κος κριϑῆς. — Διατ. μετρία. --Ξ- Σβορώνου ἔ. à. pl. ΧΙ, 30-32. 
301.— À 10. Κεφαλὴ Δήμητρος μετὰ καλύπτρας καὶ στεφάνου στα- 


χύων, δεξ. 
*Ox PRE ἐν στεφάνῳ x10000.—AÀ. uerpia.— Σβορώ 1. ΧΙ, 25 
PT ù .-Δ. μετρία.--- Σβορώνου pl XI,23. 
302.— À 17. Κεφαλὴ κισσοστεφὴς καὶ ἀγένειος Διονύσου κατενώπιον. 
M—Y—K 
"Ox. O — Νὰ Δύο στάχυες ἀπὸ τοῦ αὐτοῦ στελέχους.---Δ. καλή. 
ἐξ 00 — Σβορώνου ἔ. à. pl. XIV, 42-44. 
LA 


303.— À 12. Κεφαλὴ Δήμητρος (;) ἄνευ καλύπτρας δεξ. 
"On. Fire Στάχυς.-- Διατ. καλή. ᾿Ανέκδοτον. — Πίναξ IV, 22 


(κατὰ λάϑος ἐπὶ τοῦ πίνακος ἣ ὀπισϑία ὄψις ἐτέϑη ἄνεστραμ- 
# 


214 L N. 2BOPONOY 


AHAOY AGHNAÏKA. (Τριάριος.) 
304-306.— À 18. TPIA κάτω xepaññs ᾿Απόλλωνος μετὰ φαρέτρας ἐπ᾽ 
ὥμου, δεξ. 
"On. A—OE Tladë ἐπ’ ἀμφορέως. --- Διατ. καλή. 
307.— À 11. f—A Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος δεξ. Κύκλος σφαιριδίων: 
"Or. a=|©] Δύο στάχυες ἀπὸ τοῦ αὑτοῦ στελέχους.---Δ. μετρία. 
308-317.— À 12, Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος μετὰ φαρέτρας, πρὸς à. Κ. σφ. 
"On, ἃ 
π. 
318-321.— À 13. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος (;) δεξ, 
He À | 
Ox. δ.“ Ἑ 
322-323.— M 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 


ΝΣ 
Ὄπ. Ξ Φαρέτρα. --- Διατ. καλή. 


gr 4 Κέρχνος. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ. — Διατ. καλή. 


Δύο στάχυες. --- Aiat. καλή. 


324.— M 11. Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος δεξ. μετὰ φαρέτρας ἐπ᾽ ὥμου. 
Ὄπ. ὋὉμοίως. — Διατ. καλή. 
325-327.— À 13/10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος ἀρχαΐζουσα, δεξ. 
Ὄπ. Α---ΘῈ Δύο στάχυες. Κύκλος σφαιριδίων. — Διατ. καλή. 
328.— ἃ 12. Ὁμοίως. 
Ὄπ. Α-- [ΘΕ] Μήκων καὶ δύο στάχυες. --- Διατ. καλή. 


3929.— À 12. Térti£ "Or. _. Φαρέτρα. --- Διατ. καλή. 


330.— À 9. Κέρχνος. Ὄπ. A Φαρέτρα. --- Διατ. μετρία. 
331.— À 9. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος (;) δεξ. 
Ὄπ. ΤῊΣ Στάχυς. Ἔν τῷ πεδίῳ ἀρ. ἀστήρ. --- Διατ. καλή. 


332-333.— À 12/13. Κεφαλὴ ᾿Αρτέμιδος δεξ. 


Ὄπ. DE ᾿Αμφορεύς. — Διατ. καλή. 
334-3317.— À 9. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 
"Or. Re Τρίπους. — Διατ. καλή. 














[IPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 215 


338,— A 6. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δι Ὄπ. ὁ  Τρίπους. — Διατ. καλή. 
339-341.— À 8. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. Κύκλος σφαιριδίων. 


Ὄπ. ΠΥΞΕ Λύρα. --- Διατ. καλή. 


342-345.— À 9. Τέττιξ. 
Fe A 
Ox. ©-—E 

346-3540 --- À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 


Ὄπ. "© Γλαῦξ ἐπ’ ἀμφορέως πρὸς δεξ. — Διατ. καλή. 


᾿Αμφορεύς, ἐφ᾽ οὗ κλάδος δάφνης. --- Διατ. καλή. 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. | 
355.— À 22. Προτομὴ Δήμητρος στάχυσιν Êcteuuévn καὶ μετὰ xa- 
λύπτρας πρὸς δεξ. Κύκλος σφαιριδίων. 


Ὄπ. in Δημήτηρ ἢ Τριπτόλεμος ἐπὶ ἅρματος δρακόντων. 


Εὕὔτεχνον. --- Διατ. καλή. Πβλ. τὸ ὅμοιον ἐκ τῆς αὐτῆς ἐποχῆς, 
ἀλλὰ φέρον προτομὴν ᾿Αρσινόης Β΄. 
806.--- À 18. “Ὅμοιον, ἀλλὰ μεταγενεστέρας τεχνοτροπίας. --- Δ. καλή. 
357.— À 20. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς Παρϑένου δεξ. 
Ὄπ. A—OE Γλαῦξ ἐπ᾽ ἀμφορέως δεξ. Ἔν τῷ πεδίῳ δεξ. οἱ 
πῖλοι τῶν Διοσχούρων. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ. --- Διατ. μετρία. 
ΘΑΣΟΣ. 
358.— À 11. Κεφαλὴ ἀγένειος Ἡρακλέους ἐν λεοντῇ δεξ. 
Ὄπ. ΘΑΞΙΟΝ μεταξὺ τόξου καὶ δοπάλου. ---- Διατ. καλή. 
MAKEAONIA. Δημήτριος Β΄. 
909.--- À 17. ᾿Ασπίς, ἐφ᾽ ἧς τὸ μονογράφημα τοῦ Δημητρίου. 
Ὄπ. ΒΑ ΣΙ Κράνος μαχκεδονικχόν. — Διατ. μετρία. 
KEPKYPA. 
360.— À 12. Κεφαλὴ Δήμητρος μετὰ καλύπτρας δεξ. 
Ὄπ. Πρῷρα. Δεξ. τὸ μονογράφημα τῆς Κερχύρας. --- Δ. καλή. 
αχαΐᾳ. Κόρινϑος. 
361.— À 22. Κεφαλὴ Αὐγούστου ἄρ. 
Ὄπ. Ἐπιγραφὴ λατινικχὴ ἐφϑαρμένη (..... ΙΡΟΝΕ..). Ναὸς 
ἑξάστυλος. — Διατ. καχή. 


216 I. N. ZBOPONOY 


KPHTH. ᾿Ελευϑερναί. 
362.— À 10. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος μετὰ φαρέτρας de. Κύκλ. σφαιριδ- 
On. EAEYO—EPNAI Λύρα.--- Εὔτεχνον, ἀλλ᾽ ἐλλιπὲς τὴν δια- 
τήρησιν. 
Κίσαμος (ἢ ΤΗΝΟΣ νῆσος). 
363.— À 12. Κεφαλὴ ἙἝἭ μοῦ μετὰ πετάσου δεξ, 
Ὄπ. Δελφὶς δεξ,, οὗ ἄνω καὶ κάτω γράμματα δυσανάγνωστα. 
Σημ. Νόμισμα σπάνιον, ἴδε Svoronos Numism, de Crète p. 56-57. Ἢ 


ἐπιγραφὴ ἐν τούτοις δυνατὸν νὰ ἀναγνωσθϑῇ ἴσως ἐδ = Τηνίων. 
ΑΝΔΡΟΣ. , 
364.— À 16. νην; κισσοστεφὴς καὶ ἀγένειος Διονύσου de. 
À: 


Ὄπ. AE ὲ Θύρσος, οὗ δεξ. σταφυλή. --- Διατ. καλή. 
365.— À 8. PL πωγωνοφόρος Διονύσου ἢ Διός: δεξ, 


Or. [ us À Τρίπους. + Διατ. καλή. 


ΚΕΩΣ. ρα 
366.— À 16. Κεφαλὴ κισσοστεφὴς Διονύσου δεξ. 
Ὄπ. Σταφυλή. ᾿Επιγραφὴ ἐξίτηλος. — Διατ. κακή. 
ΜΗΛΟΣ. 
367.— À 30. ΠΙροτομὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. Πρὸ αὑτῆς μέγας ἀστήρ. 


à MH 
Or. Aou ἐν στεφάνῳ. --- Διατ. καλή. 


ΠΑΡΟΣ. 
368.— À 16. Κεφαλὴ Δήμητρος δεξ 
"Ox. ΠΑΡ Todyos δεξ. — Διατ. κακή. 
THNOS. 
369.— À 20. Κεφαλὴ ἀγένειος κερασφόρος δεξ. 
"Or. ΤΗΝΙΩΝ δεξ. Ποσειδῶν ἱστάμενος ἀρ. ἐπὶ γραμμῆς, ἐφ᾽ 
ἧς, πρὸ τοῦ ϑεοῦ, ῥόδον. ---- Διατ. καλή. 
370.— À 18. Κεφαλὴ Ποσειδῶνος δεξ. 


Ὄπ. a Τρίαινα, ἧς ὁ στειλεὸς κοσμεῖται ὑπὸ δύο δελφίνων. 


— Διατ. καλή. 


nc éme 





IPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOY 217 


371.— ἃ 20. Ὅμοιον, ἀλλ᾽ ἐφϑαρμένον. 
512.-- À 11. Κεφαλὴ Ποσειδῶνος δεξ. 
à TH 
Ox. [NII 


373.— À 10. Ὁμοίως μετὰ ΠῚ — Διατ. καλή. 


Δελφὶς δεξ. ---- Διατ. μετρία. 


Ἐνταῦϑ᾽ ἄνήχει πιϑανώτατα καὶ ὅ ἀριϑ. 363 (Κίσαμος;). 


AIOAIS. Κύμη. 
374.— À 16. Προτομὴ ἵππου πρὸς δεξ. [ἧς ἄνω ΚΥ]. 
Ὄπ... Κύπελλον, οὗ ἀρ. μονογράφημα ΗΑΩ. --- Διατ. μετρία. 
Μύρινα. 
51τῦ.--- À 18. Κεφαλὴ ἐφϑαρμένη δεξ. 
Ὄπ. [M]Y—PI ᾿Αμφορεύς. Ἐν τῷ πεδίῳ δεξ. λύρα. --- Διατ. 
μετριωτάτη. 
ΜΥΣΙΑ. Κύζξικος. 
316.— À 19. Κεφαλὴ ϑεᾶς δεξ. 
ΚΥ 
"Or. ἕξ ἐν στεφάνῳ. --- Διατ. μετριωτάτη. 
ΤΙ 
Πέργαμος. Βασιλεῖς Περγάμου. 
3717.— À 17. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 
Ὄπ. [Φ]ΠΙΛΕΤΑΙΡΟῪ Ὄφις συνεσπειραμένος πρὸς ὃ.--- Δ. μετρία. 
IONIA. ᾿Ερυϑραί. 
378.— À 16. Κεφαλὴ ἀγένειος Ἡρακλέους ἐν λεοντῇ ἄρ. 


” E J Lé ἢ er? # 
Ox. ἘΝ ΒΞ ” Τόξον καὶ ῥόπαλον. --- Διατ. μετριωτάτη. 
᾽ 
Ἔφεσος. 


379.— À 20. Προτομὴ ᾿Αρτέμιδος δεξ. μετὰ τόξου. 
Ὄπ. ᾿Ἐπιγραφὴ ἐξίτηλος. Λαμπάς, παρ᾽ à δύο ἔλαφοι.---Δ. κακή. 


“Σμύρνη. 
380.— À 11. Κεφαλὴ πυργοφόρος Κυβέλης δεξ. 
Ὄπ. ΤΜ]ΥΡΝΑΙΩΙΝ..... Θεὰ ἱσταμένη δεξ., ἔχουσα ἕν τῇ ἐπὶ 


στήλης στηριζομένῃ ἄρ. Nixnv. — Διατ. καχή. 


218 I. N. ZBOPONOY 


Τέως. 
881.--- 12. Γρὺψ ὀκλάζων δεξ. ἐγείρων τὸν ἀρ. πόδα. 
T 
Ὄπ. [HJ—N Σταφυλή. --- cd καλή. 
| —Q 
L 
382.— -Ἀ 12. Ὁμοίως, ἀλλὰ μετὰ T—Z πέριξ τῆς σταφυλῆς.---Δ. καλή. 
γον 
ΧΙΟΣ. 
383.— A 14. Σφὶγξ ἄρ. Πρὸ αὑτῆς σταφυλή. 
” re EIAHZ , \ 5», , 
Ox. ΧΙΟΣ Auœogeds οἴνου. --- Διατ. μετρία. 
ΣΑΜΟΣ. 


8584... À 16. Κεφαλὴ δεξιᾷ. Ὅπ. Ταῶς. ᾿Εφϑαρμένον..---- Διατ. κακή. 
ΚΩΣ, 
385.— À 10. Κεφαλὴ ἀγένειος ἫἩ ρακλέους κατενώπιον 3/4 δεξ, 
Ὄπ. ΟἸΛΗΝΟΣ--[ΚΩ!0Ν] Τόξον ἐν γωρυτῷ καὶ ῥόπαλον. Ἔν 
τῷ κέντρῳ ὕστερόσημον. --- Διατ. μετριωτάτη. 


ΡΟΔΟΣ. 
386.— À 10. [Ρ]-- Ο Ῥόδον. Ὄπ. à ἄρ. 660ov. — Διατ. καλή. 


AYKIA ἔν γένει. 
387.— À 11. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δεξ. 
Ὄπ. AY: Φαρέτρα. Τὸ ὅλον ἐν τετραγώνῳ ἐγκοίλῳ. --- Διατ. 
μετριωτάτηῃ. 
Φάσηλι. 
388.— À 17. Πρῷρα πρὸς δεξ., ἧς ἄνω ἵπταται Νίκη πρὸς δεξ, 
Ὄπ. φ---Α ᾿Αϑηνᾶ ἱσταμένη καὶ μαχομένη πρὸς δεξ. μετὰ κε- 
ραυνοῦ καὶ aîyidoc. — Διατ. καλή. 
ΦΡΥΓΊΑ. ᾿Απάμεια. 
389.— À 24, Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 
Ὄπ. ΑΠΑΜΕΩΙΝ] ἄνω ἀετοῦ ἱσταμένου πρὸς δεξ. ἄνω μαιάν- 
δρου καὶ μεταξὺ τῶν πίλων τῶν Διοσκούρων. Ὑπὲρ τὸν ἀετὸν 
ἀστήρ. Ἔν τῷ ἐξέργῳ ὄνομα. .ΤΑ..... -- Διατ, μετριωτάτη. 


πα D Éd sd δ. dé “ste 6 





de 


save dit sutisitte dis hotte, 
+ 5 





ΠΡΟΣΚΤΉΜΑΤΑ TOY NOMIEMATIKOY MOYEEIOY 219. 


“Ἰεράπολις. 
390.— À 42, M. AYPHAIOC—BH[POC] KAICAP Προτομὴ ἀγένειος 
«ai ἀστεφὴς πρὸς δεξ. μετὰ ϑώραχος καὶ ἐφαπτίδος. 

Ὄπ. ΙΕΡΑΠΟ--ΛΕΙΤΩ---Ν ᾽᾿Απόλλων μετὰ χλαμύδος καὶ φαρέ- 
τρας ἐπ’ ὥμου, βαίνων πρὸς δεξ. καὶ τοξεύων τὸν πρὸς ἄρ. 
ἀνορϑούμενον Πύϑωνα δράκοντα, οὗ τὸ σῶμα ἔχει ἤδη δια- 
περάσει διὰ πρώτου βέλους. --- Διατ. καλή. — Πίναξ IV, 30. 

Σύνναδα. 
391.— À 27. Κεφαλὴ πυργοφόρος Κυβέλης πρὸς δεξ. Κύκλ. σφαιριδ. 

Ὄπ. ΣΥΝΝΑΔ δεξ. pr 
τῇ δεξ. κεραυνόν, τὴν δ᾽ ἄρ. στηρίζων ἐπὶ σκήπτρου..---Δ. καλή. 

ΠΑΜΦΥΛΙΑ. ᾿Αττάλεια. 

392.— À 17. Κεφαλὴ Διὸς δεξ. 
Ὄπ. ATTAAEI δεξ.---. ... Ζεύς ; ἱστάμενος ἄρ. — Διατ. κακή. 
Σίδη. 

393.— À 18. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς δεξ. 

Ὄπ. ZI—AHTON Νίκη βαδίζουσα ἄρ. ’Ev τῷ πεδίῳ ἄρ. M 

— Mar. καλή. 
SOINIKH. Βηρυτός. Γορδιανὸς Γ΄. 
394.— À 29. [IMP] CAES M. ANT. GORDIANVS AVG COS II PP 
Προτομὴ δαφνοστεφὴς μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος πρὸς ὃ. 

Ὄπ. COL IVL [{Αν]6 FEL, ἐν τῷ étéoyo BE—[R] Ναὸς τε- 
τράστυλος, ἐν ᾧ προτομὴ ᾿Αστάρτης. ᾿Εν τῷ ξξέργῳ λέων.--- 
Διατ. μετριωτάτη. — Rouvier: Awôv. Ἔφημ. Nouou. ’Ao- 
χαιολ. τόμ. Γ΄, σελ. 306, ἄριϑ. 597. 


ΣΥΡΙΑ. ᾿Αντίοχος G° Διόνυσος. 


Ζεὺς ἱστάμενος ἀρ., ἔχων ἐν 


395.— À 20 (νόμισμα ἀκτινωτόν). Κεφαλὴ τοῦ βασιλέως ἄκτινοστε- 
φής, πρὸς δεξ. | 
εν BAÏIZIAEIQNZ , DL nd | , 
05. Do BLEUS τῷ ἐξέργῳ PRE € ré 
ϑηρ πρὸς ἄρ. — Διατ. καλή. 
396.— À 22 (ἀκτινωτόν). Ὁμοίως, ἀλλ᾽ ὄπισϑεν τύπος ἐλέφαντος πρὸς 
ἄρ. — Διατ. μετρία, 


220 IL. N. ZBOPONOY 


᾿Αντιόχεια ᾿Ορόντου. 
891.--- À 18. Κεφαλὴ Διὸς δεξ. 


Ὄ ΑΝΤΙΟΧΕΩΝ Ζεὶ ; ϑή ἐπὶ ϑρό 
π. MHTPONOA.... εἰς γιχηφόρος καϑήμενος ἐπὶ ϑρόνου 


πρὸς ἄρ. ᾿Εφϑαρμένον. 
AITYHTOS, Πτολεμαῖος [“ Σωτὴρ Β΄. 

398.— À 30. Ὅμοιον τῷ παρὰ Σβορώνῳ Τὰ νομίσματα τῶν Πτολε- 
μαίων ἀρ. 1697 πίν. LVIII, 14, ἀλλὰ καλυτέρας διατηρήσεως. 
IHPOEOHKH:. 

AYAIA. Mayynoia Σιπύλου. 

399,— À 20. ΓΑΙΟΝ KAICAPA CEBACTON Κεφαλὴ ἀκτινοστεφὴς 
καὶ μετὰ διαδήματος πρὸς δεξ, 

Ὄπ. ATPI—MMINAN FEP—M—ANIK ἐκ δεξιῶν πέριξ, τοῦ 
τελευταίου μέρους γεγραμμένου ἐν τῷ ἐξέργῳ. Ἢ ᾿Αγριππῖνα 
μετὰ καλύπτρας ἱσταμένη πρὸ ϑεᾶς, ἐχούσης ἐν τῇ δεξ, στάχυς, 

: Α 
A 


ἕν δὲ τῇ ἄρ. πῆχυν ἢ βραχὺ σκῆπτρον. Μεταξὺ αὐτῶν M 
ς 
ΙΠ 
ΣΥΡΙΑ. ᾿Αντιόχεια. 


400.— À 16. ANTIOXEUUN THC ΜΗΤΡΟΠΟΛΕ Κεφαλὴ δαφνοστε- 
φὴς ᾿Απόλλωνος, πρὸς ἄρ. 
On. ETO—A—XO Avoa. — Δ. μετρία. Πβλ. BMC:. Syria XX,1. 
ΙΩΝΙΑ. AéBeôos ; 
401.— À 17. Κεφαλὴ Διὸς δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΛΕ ᾿Απόλλων (;) βαδίζων πρὸς ἀρ., δεξ. ὄνομα ἄρχοντος 
ἐξίτηλον. — Διατ. κακή. 
402.--- À 20, Κεφαλὴ ϑεᾶς πυργοστεφής, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ᾿Ἐπιγραφὴ ἐξίτηλος. Διόνυσος μετὰ ϑύρσου ἱστάμενος πρὸς 
ἄρ. — Διατ. κακή. 
1. Τὰ ἕξ ταῦτα ἑπόμενα νομίσματα εἶχον κατ᾽ ἀρχὰς παραληφϑῇ ὡς ἀβέβαια, 


ἀνεγνωρίσϑησαν δ᾽ ἐν μέρει τῇ φιλόφρονι βοηϑείᾳ τοῦ σεβαστοῦ φίλου μου Fr. 
Imhoof-Blumer διαρκούσης τῆς ἐκτυπώσεως τοῦ παρόντος καταλόγου. 








IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOY3EIOY 221 


403.— À 21. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. Τρίπους. ᾿Επιγραφὴ ἐξίτηλος. — Διατ. κακή. 
ΚΩΣ νῆσος. ᾿ 
404.--- À 18. [TIT]JO[Z] ZEBA[ZTOZ] Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Τίτου, 
πρὸς δεξ. 

Ὄπ. ΚΩΙΩΝ κάτω καλάϑου ἐν μέσῳ δύο λαμπάδων. .--- Διατ. 

μετριωτάτη. 
POMAÏKA. ᾿Αντώνιος. 
405.—  (ὑπόχαλκον) λεγεῶνός τινος τοῦ ᾿Αντωνίου. ᾿Εφϑαρμένον. 
᾿Αντωνῖνος 6 Εὐσεβής. 
406.— À 30. ANTONINVS AVG PIVS ΡΡΤΕΡ XXI Κεφαλὴ δα- 
φνοστεφὴς ᾿Αντωνίνου τοῦ Εὐσεβοῦς δεξ. 

Ὄπ. (ς05--[ΠΠΠ}], ἐν δὲ τῷ ἐξέργῳ SC. Ὃ ᾿Αντωνῖνος ἐπὶ βά- - 
ϑρου ἐν ναῷ ϑολωτῷ μετ᾽ ἀκρωτηρίων Νικῶν κτλ. --- Διατ. με- 
τριωτάτη. —= Cohen II p. 303 n° 330. 

Γορδιανὸς T'’. 
407.— À 30. IMP GORDIANVS PIVS FEL AVG Προτομὴ ôagvo- 
στεφὴς Γορδιανοῦ Γ΄ μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίξος πρὸς δεξ. 

Ὄπ. VICTORIA AETER S—C Νίκη ἱσταμένη ἄρ. --- Διατ. με- 
τριωτάτη. —= Cohen V p. 60 n° 352. 

408.— À 28. Ὁμοίως. 
"Oz. 10VI STATORI Ζεὺς γυμνὸς ἱστάμενος. — Διατ. κακή. — 
Cohen V p. 32 n° 112. 
Φίλιππος ὃ πρεσβύτερος. 
409.— ἃ 22. Ὄπ. ΑΝΝΟΝΑ Ανα. --- Διατ. καχή. 
Αικίνιος ὅ πρεσβύτερος. 
410.— À 20. IMP LICI—NIVS AVG Προτομὴ Λικινίου ἄρ. ἔχοντος 
εἴλημα ἐν τῇ δεξ. 

Ὄπ. ΙΟν! CONS—ERVATORI AVG, ἔξεργον SMN. Ζεὺς γυ- 
μνὸς νικηφόρος ἱστάμενος ἄρ. Ἔν τῷ πεδίῳ ἄρ. κλάδος δά- 
φνης, δεξ. À.— Διατ. καλή. 

Δικίνιος ὃ νεώτερος. 
411.— À 25. IMP LIC LICINIVS PF AVG Προτομὴ δαφνοστεφὴς ὃ, 


222 Ï. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


Ὄπ. 10VI CONSERVATORI AVG NN, ἔξεργον SIS. Ὃ αὑτὸς 
τύπος. ᾽Αρ. ἄετός, δεξ. Γ. --- Διατ. καλή. 
Κωνστάντιος. 
412-413.— À 17. Δύο μικρὰ κοινῶν τύπων. --- Διατ. καλή. 
Κώνστας. 
414-415.— À 17. Δύο μικρὰ κοινῶν τύπων. — Διατ. καλή. 
Θεοδόσιος Α΄. 
416.— ἃ 13. DN THEODO—SIVS P.. Προτομὴ δεξ. 
Ὃπ. SALVS REI—PVBLICAE Νίκη ἄρ. σείρουσα αἰχμάλωτον. 
— Διατ. καλή. 
POMAÏKA E@APMENA. 
417-429.— ἃ 15-28. Δέκα τρία χαλκᾶ δλοσχερῶς ἐφϑαρμένα. 
BYZANTINA. ’lovormiavôs À. 
430.— ἃ 22. Ὅπ. Εἰκοσανούμιον τοῦ ἔτους Δ, TES.— Διατ. καλή. 
Φωκᾶς. | 
431-32.— ἃ 30. Ὄπ. Τεσσαρακοντανούμιον τοῦ ἕτους [}}|.---ΔΛ. μετρία. 
Ἡράκλειος καὶ ᾿Ηράκλειος Κωνσταντῖνος. 
433.— À 35. Τεσσαρακοντανούμιον, ἔτος ἐφϑαρμένον. — Διατ. μετρία. 
434.— ἃ 26. Εἰκοσανούμιον τοῦ ἕτους VI. — Διατ. μετρία. 
Ἡράκλειος, Ηράκλειος Κωνσταντῖνος καὶ Μαρτῖνα. 
435.— À 80. Τεσσαρακοντανούμιον τοῦ ἔτους VI, (ΟΝ. -- Διατ. καλή. 


ΑΧΡΗΣΤΑ. 
436-437.— À. Δύο μικρὰ νομίσματα εἷς τεμάχια ἐφϑαρμένα. 


KZ’ (10 Μαρτίου 1907). 
Δῶρον Μιχαὴλ Ζαμαούλη ἐκ Μοναστηρίου τῆς Μακεδονίας. 


ΜΟΙΣΙ͂Α H ANQ. Viminacium. 
1.— Æ 98. IMP GORDIANVS P F AVG Προτομὴ δαφνοστεφὴς 
Γορδιανοῦ Γ΄, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. Ρ. M. 8. C—OL VIM, ἐν τῷ ἐξέργῳ ΑΝΙΠ!. Ὃ συνήϑης" 





- απ δ 4. 





ΠΡΟΣΚΤΗΜΑΤΑ TOY NOMIZMATIKOY MOYSEIOY 993 


τύπος τῆς ἐν μέσῳ ταύρου καὶ λέοντος ἱσταμένης γυναικός. — 
Λιατ. καλή. 
ΘΡΑΚΗ. Φιλιππούπολις. 
2.— Æ 82. AVT AIA AAPIA—ANTONEINOC Κεφαλὴ δαφνυστε- 
φὴς ᾿Αντωνίνου τοῦ Εὐσεβοῦς, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. HFE—TAPTIAI ANTIKOY Φ[ΙΛΙΠΠΟΠΟΊΛΙΤΩΝ Ὁ πο- 
ταμὸς Ἕβρος κατακείμενος πρὸς ἄρ. --- Διατ. μετριωτάτη. ΞΞΞ 
BMC. Thrace p. 161 πὸ 5. 
MAKEAONIA. ’Auœginoli. 
. 3.— À 18. Κεφαλὴ Ποσειδῶνος (;) πρὸς Ôeë. 
*Ox. AA AUIO ἄνω πρῴρας, πρὸς δεξ. ἧς ἑχατέρωϑεν va ἕν 
AITON 
μονογράφημα ( À — A). — Διατ. μετρία. 
Borraia. 
4,— À 28. Κεφαλὴ Διὸς δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. Κύκλος σφαιριδίων. 
"Ὄπ. MA—KE 
AO—NOQN 
στη. — Gaebler, Die Antiken Münzen Nord-Griechen- 
lands Bd. ΠῚ p. 50 n° 140. 
Oecoalovikn. 
5.— ἃ 23. OECCAAO—NEIKEQN Προτομὴ πυργοστεφὴς τῆς Θεσ- 
σαλονίκης δεξ. 
Ὄπ. KABEIPOC δεξ. Κάβειρος ἱστάμενος ἄρ., κρατῶν ἐν τῇ δεξ. 
δυτόν, ἐν δὲ τῇ ἄρ. ἀξίνην μικράν. ---- Διατ. καλή. 


Κεραυνὸς πτερωτός. Κάτω Β. --- Διατ. καλλί- 


0.-- À 24 I: MP—DN.. Αὐτοκράτωρ ἱστάμενος ἄρ. μετὰ ϑώραχος 
καὶ χλαμύδος, στηρίζων τὸν δεξ. πόδα ἐπὶ πρῴρας, ἐφ᾽ ἧς στη- 
ρίζει καὶ τὸ ἐν τῇ δεξ, δόρυ. 

4 4 7 Den M PNR —...{€SAINON ἐκ δεξ. πρὸς ἄρ. Pœouaïxds ϑρό- 
γος Τιμητοῦ, οὗ τὰ ἄχρα κοσμοῦνται ὑπὸ προσωπίδων. Ἔν 
τῷ ἐξέργῳ το. Κύκλος σφαιριδίων. --- Διατ. μετριωτάτη. 

Αὐτοκρατορικὰ Μακεδονίας. Κλαύδιος. 

7.— À 26. TI. KA[AYAOZ]—KAIZAP Κεφαλὴ Κλαυδίου ἄρ. 

Ὄπ. ZEBAZTOZ [MAKEAONON] πέριξ ἀσπίδος μακεδονι- 


χῆς. — Διατ. μετριωτάτη. 


294 I. N. ZBOPONOY 


Αὐτόνομα ἐπαρχιακὰ μακεδονικὰ νομίσματα τοῦ 30v αἰῶνος μ. X. 
8.— À 27. AAESANAPOY δεξ. Κεφαλὴ μετὰ διαδήματος ἔν τῇ ἦνε- 
μωμένῃ κόμῃ, πρὸς δεξ. 

Ὅπ. ΚΟΙΝΟΝ ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ NEQK Τράπεζα ἀγωνιστιχή, ἐφ᾽ 
ἧς δύο ἀϑλητικὰ στέμματα. .--- Διατ. μετριωτάτη. Μετὰ μεγάλης 
ὀπῆς ἐν τῷ κέντρῳ. ᾿Ελλείπει παρὰ Gaebler ἔ. à. 

9.— ἃ 27. AACEANAPOY δεξ. Κεφαλὴ ᾿Αλεξάνδρου “ἔν λεοντῇ, 
πρὸς δεξ. 

Ὄπ. KOINON MAK—EAONQN πέριξ, ΝΕΩ ἐν τῷ ἐξέργῳ. 
Ζεὺς ἐπὶ ϑρόνου καϑήμενος πρὸς ἄρ. ἔχων ἔν τῇ δεξ. φιάλην 
τὴν δ᾽ ἄρ. στηρίζων ἐπὶ τοῦ σκήπτρου. — Διατ. καλή. — Gae- 
bler ἔ. à. ἀρ. 408, 

10.— ἃ 27. Ὁμοίως. 

Ὄπ. ΚΟΙΝΟΝ MAKE/AONQN πέριξ, NEQ κάτω. Cista mys- 
tica, ἧς ἐξέρχεται πρὸς τὰ δεξ. ὄφις. ---- Διατ. μετρία. — Gae- 
bler n° 437. 

11.— À 27. Ὡς ὃ ἀριϑμὸς 8. 

Ὄπ. KOINON MAKEAONON B NEQKO Ὁ M. ᾿Αλέξανδρος 
πρὸς δεξ, δαμάζων τὸν Bovxépalov. ᾿Εν μέσῳ αὑτῶν ἄστήρ. 
— Διατ. μετρία. — Gaebler n° 463. 

12.— À 26. Ὁμοίως. 

Ὄπ. KOINON MAKEAONQN B N ἽἹππεὺς μετὰ ϑώραχος καὶ 
προτεταμένου δόρατος ὁρμῶν πρὸς δεξ.--- Λιατ. μετριωτάτη.-εΞ 
Gaebler n° 464, 

13.— À 26. Ὁμοίως. 

Ὄπ. [KOINON MAKEAJONQN B NEQ ‘Inxeds μετ᾽ ἤνεμω- 
μένης χλαμύδος, ὑψῶν τὴν δεξ., τρέχων πρὸς δεξ. — Διατ. με- 
τριωτάτη. Taœxtéov μετὰ τὸ τοῦ Gaebler n° 465. 

14.— À 27. AAEEANAPS Προτομὴ ME: ἕν λεοντῇ, πρὸς ὃ. 
Κύκλος σφαιριδίων. 


ΒΝΕΩΚΟ 
ΡΩΝ 


κάτω. Δύο ναοὶ ἀντιμέτωποι, ὧν ἑκάστου ἄνω ἀϑλητικὸν 
στέμμα, ἐν μέσῳ δὲ κίων, ἐφ᾽ οὗ ἄγαλμα. — Διατ. μετριωτάτη 


Ὄπ. KOINON ΜΑΚΕΔΟΝΩΝ ἀρχόμενα δεξ. ἄνω, 


"ὦ δ 


tes tnt déenuns 





Mu MAÉ αν: 





IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYZEIOY 225 


ὡς πρὸς τὸν ὀπίσϑιον τύπον, καλὴ δὲ διὰ τὸν ἐμπρόσϑιον. — 
Gaebler n° 7624. 
15.— À 25. ΑΛΕΞΑΝ ΔΡ[ΟῪ] δεξ. Κεφαλὴ ᾿Αλεξάνδρου μετὰ χρά- 
νους πρὸς δεξ, ᾿Επὶ τοῦ κράνους δυσδιάχριτον κόσμημα. 
Ὄπ. ΚΟΙΝΟΝ ΜΑΚΕΔίΙΟΝΩΝ] Β NE Ἱππεὺς δρμῶνγ πρὸς δεξ. 
xai ἐγείρων τὴν δεξιάν. ---- Λιατ. μετρία. — Gaebler n° 778. 
16.— À 27. [AJMEXANAPOY δεξ. Κεφαλὴ ᾿Αλεξάνδρου ἐν λεοντῇ, 
πρὸς δεξ. ἶ 
Ὄπ. ΚΟΙΝΟΝ MAKEAONQN [AJIC NEQ ἐξ ἀριστερῶν, κάτω 
δὲ ΚΟΡΩΝ. ᾿Ολυμπιὰς καϑημένη ἐπὶ κλίνης πρὸς ἄρ. καὶ ἐγεί- 
ρουσα ὑπὲρ τὴν κεφαλὴν ἀμφοτέρας (:) τὰς χεῖρας. Εἷς τὸ πρὸ 
αὑτῆς ἄκρον τῆς κλίνης ἐγείρεται μέγας ὄφις. ---- Διατ. μετρία 
καὶ διάτρητον. ᾿Ελλείπει παρὰ Gaebler (ταχτέον μετὰ τὸν 
ἀρ. 1214). — Πίναξ IV, 4. 
17.— À 28. AAEAENAPOY δεξ. Κεφαλὴ ᾿Αλεξάνδρου μετὰ διαδήμα- 
τος ἐν ἠνεμωμένῃ κόμῃ, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. KOIN/ON MAKEAONON. Β. NEQ. Ἱππεὺς μετ᾽ ἤνεμω- 
μένης χλαμύδος, ἐγείρων τὴν δεξ., τρέχων δὲ πρὸς δεξ. Κάτω 
τοῦ ἵππου EOC.— Διατ. καλλίστη. — Gaebler n° 821. 


ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΒΑΣΙΛΕΙ͂Σ. ᾿Αλέξανδρος 6 Μέγας. 
18.— 18. Δραχμὴ ἄνευ συμβόλου ἢ μονογραφήματος, ὡραίας δὲ δια- 
τηρήσεως. 
19.-- À 17. ᾿"Ομοίως. Ὑπὸ τὸν ϑρόνον M. ’Ev τῷ πεδίῳ ἀρ. ἙἝἭ μῆς 
ἱστάμενος (;). Πβλ. Müller, Numis. d'Alexandre le Grand 
n° 907. 
Κάσσανδρος. 
20.— À 18. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕ[ΩΣ] ἀρ. ΚΑΣΣΑΝΔΡΟΥ δεξ, Τρίπους. — Διατ. 
καλή. 
Πύρρος. 
21.— À 18. ᾿Ασπὶς μακεδονική, ἐφ᾽ ἧς τὸ μονογράφημα τοῦ Πύρρου. 
Ὄπ. ΒΑΣΙ κάτω κράνους μακεδονικοῦ. Τὸ ὅλον ἐν στεφάνῳ δρυός. 
15 


226 I. N. ZBOPONOY 


IAAYPIA. Δυρράχιον. 
292.— R 20. MAXATAZ ἄνω βοὸς ϑηλαζούσης μόσχον, πρὸς δεξ. Ἂν 
τῷ ἐξέργῳ σταφυλή (:). 
Ὄπ. AYP—API—MNAZ—[TOZ] Πλαίσιον, ἐν ᾧ τὰ δύο συ- 
νήϑη συμβολικὰ κοσμήματα. — Διατ. καλή. 


ΘΕΣΣΑΛΙΑ. Φάρσαλος. 
23.— M 21. Κεφαλὴ ᾿Αϑηνᾶς κατενώπιον. 
Ὄπ. ΦΑΡΣΑΛ (;) Ὃ ᾿Αχιλλεὺς ἔφιππος πρὸς δεξ. καὶ παρ᾽ αὑτῷ 
πεζὸς ἀκόλουϑος. — Διατ. μετρία. 


ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 
24.— R τετράδραχμον γραμμ. 16,85. 
Ὄπ. A—O@E | KA—PAIX | EPFO—KAE | AIOME M ΣΩ.-- 
Διατ. καλλίστη. 


AYAIA. Φιλαδέλφεια. 


25,— ἃ 19. ΠΛΩΤΕΙΝΑ Ôeë.— CE/BACTH ἀρ. Προτομὴ δεξ. 
Ὄπ. DI/AAAE/ADE/QN ἐν στεφάνῳ. --- Διατ. καλή. 


ΑΒΕΒΑΙΑ. 
26.— ἃ 20. ZEBAZ.. δεξ. Κεφαλὴ αὑτοχράτορος ἄρ. 
Ὄπ. OEOZ ΣΕΒΑ δεξ. Κεφαλὴ ἀκτινοστεφὴς Νέρωνος πρὸς à. 
— Διατ. μετριωτάτη. 
27.— À 22. Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς αὐτοκράτορος πρὸς δεξ. Πρὸ αὖ- 
τῆς TI.KA; 
Ὄπ. ΣΕΒΑΣΤΗ ἄρ. Προτομὴ αὑτοχρατείρας μετὰ πέπλου, πρὸς 
δεξ, — Διατ. μετριωτάτη. 


ῬΩΜΑΪΚΑ. 
28.— ἃ 28. D. N.FL. C. L. IVAI— ANVS PF AVG Προτομὴ Ôeë. 
Ὄπ. SE CVRITAS REIPVB Ταῦρος ἱστάμενος δεξ. Ἔν τῷ ἐξ- 
ἔργῳ x TES B.— Διατ. καλή. 


duc 





TT  π- 





TIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYZEIOY 227 
ΚΗ΄ (13 Μαρτίου 1907), 
Δῶρον Zion Χατζηβασιλείου ἐκ Φιλιππουπόλεως τῆς Θράκης. 
ΘΡΑΚΗ. ’Ayyialocs (χυτὸν κίβδηλον νέον). : 
1.— À 31. ΑΥΤ ΚΑΙ ΤΑΙ AAPI—ANTONINOC Κεφαλὴ δαφνοστε- 
φὴς ᾿Αντωνίνου τοῦ Εὐσεβοῦς, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. ἩΓΕΙΟΥ KOMMO—AOY ἄνω, ΑΝΧΙΑΛΑΙΩΝ κάτω. Ὃ 
Τριπτόλεμος ἐπὶ ἅρματος δρακόντων πρὸς δεξ. --- Διατ. καλή. 


ΚΘ΄ (14 Μαρτίου 1907). 
Δῶρον τῆς À. Σ. Πορφυρίου Β΄͵ ἀρχιεπισκόπου τοῦ [Ὄρους Σινᾶ. 
Νομίσματα εὑρεϑέντα ἐν Φαρὰν τῆς χερσονήσου τοῦ “Opovs Σινᾶ. 


IOYAAIA. : 
1-2.— À 15. Δύο ἰουδαϊκὰ συνήϑη καὶ ἐφϑαρμένα. 
ΡΩΜΑΙΩΝ ΑΥ̓ΤΟΚΡΑΤΟΡΩΝ. 
3.— À 25. Μαξιμῖνος Δάζας. “Ἐν ἐφϑαρμένον. 
Λικίνιος Πατήρ. 
4— A 22 Ὄπ. SOLI INV—I—CTO COMITI, ἐν δὲ τῷ ἐξέργῳ 
ΩΤ. --- Διατ. καλή. 


5.— ἈΓ19. Ὄπ. IOVI CONS—ERVATORI. Ἔξεργ. SMANTZ. ἃ 


ur 

— Διατ. καλή. 
Κωνσταντῖνος 6 Μέγας. 

6.— À 23.."Ox. SOLI IN—VI—CTO COMIT. Τ--Γ. ἜΞξεργ. PA. 
— Διατ. καλή. 

7-8.— Δύο τοῦ αὑτοῦ τύπου, ἀλλὰ κακῆς διατηρήσεως. 

9-14.— À 20. Ὄπ. PROVIDEN—TIAE AVGG. 

9. ἜἜξεργ. SMANTA. — Διατ. καλή. 


10. » SMANTF » 
11. » SMANTS > 
12. » SMANA ) 
13. » FSISÈ » 


14. βαρβαρότεχνον (ἀντίγραφον ἀρχαῖον). Δικαλή. 


228 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


15.— À 18. Ὄπ. DN CONCTANTINI MAX AVG πέριξ στεφάνου 


VOT 
ἐν ᾧ ἐρ . Ἔν δὲ τῷ ἐξέργῳ TSEVI. — Διατ. καλή. 


γοτ 
16.— À 22. Ὁμοίως, ἀλλὰ μετὰ". ΝΣ . Ἔξεργον RP.— Διατ. καλή. 


11-18.--- M 11. Ὄπ. GLOR—IAE EXERC— ITVS. Ἐν τῷ ἐξέργῳ 
SMANB. — Διατ. καλή. 
19.— M 17. Ὁμοίως. ᾽ν τῷ ἐξέργῳ 5ΜΚΑ. --- Διατ. καλή. 
20.---ἃ 17. Ὁμοίως. ’Ev τῷ ἔξέργῳ 5ΜΑΞΚΑ. --- Διατ. καλή. 
21.— À 19. VRBS—ROMA [Tlootouÿ μετὰ κράνους ἀρ. 
"Ὄπ. Λύκαινα ϑηλάζουσα τὸν Ῥωμύλον καὶ Pœuov. "Ἑξεργον 
ΒΝ. — Διατ. καλή. 
22.---Ὅμοιον, ἀλλ᾽ ἐν τῷ ἔἐξέργῳ CONSE, — Διατ. καλή. 


Κρίσπος. 


23.--- ἃ 19. Ὄπ. PROVIDEN—TIAE CAESS Πύλη. ᾿Εν τῷ ἐξέργῳ 
SMANTZ.— Διατ. καλή. | 


Κωνσταντῖνος 6 νεώτερος. 


24.— À 22, Ὅπ. CAESARVM NOSTRORVM πέριξ στεφάνου, ἐν ᾧ 
VOT 
ες, Ἐν τῷ ἐξέργῳ CMAR.— Διατ. καλή. 
25.— ἃ 18, Ὄπ. PROVIDEN—TIAE CAESS Πύλη. Ἔν τῷ ἐξέργῳ 
5Μ7954. --- Διατ. καλή. 
26-27.— À 18. Ὄπ. GLOR—IAE EXERC—ITVS. Ἔξεργον SMKF. 
— Διατ. καλή. ; 
28.--- ἃ 19. Ὅπ. μοίως. "EEcpyov SMNA.— Διατ. καλή. 
29.— À 20. Ὄπ. Ὁμοίως. » SMALA.— Διατ. καλή. 
30.—À. Ὅμοιον > [:] -- Διατ. μετρία. 
Κώνστας. 
31.— ἃ 15. VOT/XX/MVLT/XXX ἐν στεφάνῳ. ---- Διατ. καλή. 
Κωνστάντιος. : ἶ 
32.— À 20, PROVIDEN—TIAE CAES. SMNS Πύλη. — Διατ. καλή. 
33.— À, Ὅμοιον μετὰ SMNB.— Διατ, καλή. 








IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOY3EIOY 229 


34,— À 17. GLOR—IAE EXERC—ITVS | SMALS.— Aiar. καλή. 
35.— ἃ 18. Ὅμοιον μετὰ SMNA.— Διατ. καλή. 
36.— À 17. Jp ἐν — Auax. μετρία. 
37-41.— À 17. ᾿Εφϑαρμένα δωμαϊκὰ ὡς τὰ ἀνωτέρω. 
BYZANTINA. 
42-24, — À. ’Tovorivou τρία τεσσαραχοντανούμια ἐφϑαρμένα. 
N&OTEPA. 
45.— À 17. ᾿]ονικοῦ κράτους νομισμάτιον τοῦ 1834 ἐφϑαρμένον. 
46-58.— À 12-20. ᾿Αραβικὰ ἄρχαϊα (κουφικὰ) δεκατρία, ὧν ὀλίγα μό- 
νον καλῆς διατηρήσεως. 
59.— À 10/16. ᾿Ιαπωνικὸν τετράγωνον νόμισμα διάτρητον καλῆς δια- 
τηρήσεως. 


Λ΄ (14 Μαρτίου 1907). 
Δῶρον Μιχαὴλ Καμπάνη. 
BYZANTINA. Νικηφόρος Φωκᾶς (963-969 u. X.). 

1.— À 22, yoauu. 2,35. + IhSyS XRI—STUS NICA Σταυρὸς πολυ- 
τελής, οὗ τὸ κέντρον xoouei À προτομὴ τοῦ Νικηφόρου, περὶ 
1H 
Pme 

Ὄπ. + hICHF,/Eh X-W AVTO/CRAT, EVSEb/BASILEVS/R&- 
MAIGWN.— Διατ. καλή. — Sabatier pl. XLVII, 13. 


ΛΑ΄ (19 Μαρτίου 1907). 
Δῶρον E. Μασταπᾶ ἐκ Κρήτης. 


KPHTH. Κυδωνία. 
1.— À 20, γραμμ. 3,98. Κεφαλὴ νεαροῦ Διονύσου κισσοστεφής, ἄρ. 
"Ox. Κύων ϑηλάζουσα παιδίων, πρὸς ἄριστ. Ἔν τῷ ἐξέργῳ ἐπι- 
γραφὴ [ΚΥΔΩΝ] ἀφανής. 
Δραχμὴ ἀνέκδοτος, ἀλλὰ λίαν ἐφϑαρμένη καὶ ἐλλιπής: ὑποδιαί- 
ρεσις τοῦ διδράχμου τοῦ ἀπεικονισϑέντος ἐν Svoronos, Nu- 
mismat. de la Crète ancienne pl. IX, 23.— Λίαν εὔτεχνον. 


230 I. N. ZBOPONOY 
ΛΒ΄. 
Δῶρον T. Βεγλερῆ ἐκ Σμύρνης. 
ATTIKH. ᾿Αϑῆναι. 


1.— À τετράδραχμον, γραμμ. 15,72. 
A-OE | ANTI-OXOZ | KAPA/IXOZ | FA/A K [EQ;].—A. καλή. 


AT: 
Δῶρον τῆς À. Z. τοῦ ‘Ayiou ᾿Ιορδάνου x. Ἐπιφανίου, 
κομισϑὲν διὰ τοῦ l'evxod ΠΙροξένου τῆς “Ελλάδος x. ᾿Αλεξανδροπούλου. 
(Aoxeior Νομισμ. Μουσείου ἄρ. 2267 καὶ 2271.) 


Α΄. EYPHMA EAEY@EPOYTIOAEQZ ΠΑΛΑΙΣΤΙΝΗΣ 
ΝΕΡΩΝ. 
᾿Αντιόχεια Συρίας (Zelevxidos καὶ Πιερίας) ἣ ἐπὶ τοῦ ᾿Ορόντου. 
1.— À 24, γρ. 14,85. ΝΈΡΩΝΟΣ ΚΑΙΣΑΡΟΣ ὃ.--[ΣΕΒΑΣΤΟΥ] ἀρ. 
Προτομὴ Νέρωνος δεξ. δαφνοστεφὴς καὶ μετ᾽ αἰγίδος περὶ τὸν 
τράχηλον. ; 


1. Τῆς συλλογῆς ταύτης τὰ ὑπ᾽ ἄρ. 1-285 νομίσματα, φέροντα πάντα ὁμοιό- 
μορφον κατίωσιν καὶ ἐξ ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ εὑρήματος προερχόμενα, ὡς καὶ τὰ ὑπ᾽ 
ἀρ. 325-355 περιγραφόμενα χρυσᾶ κοσμήματα, «ἠγόρασεν ἣ À. Σεβασμιότης παρὰ 
δύο Μουσουλμάνων κατοίκων τῆς Χεβρῶνος, ἀποτελοῦσι δὲ ταῦτα τὸ τέταρτον, ἴσως 
καὶ τὸ ἕκτον τοῦ ϑησαυροῦ. ὃν εὗρον κατ᾽ ἀστεῖόν τινα τρόπον. Ἐν ᾿Ελευϑερουπόλει 
ἣν ὁ Γερμανικὸς χάρτης τῆς Παλαιστίνης ὀνομάζει καὶ Bedogabra (Bethogabris), 
καλοῦσι δὲ σήμερον Bed-gibrin, οἱ δύο οὗτοι Μουσουλμᾶνοι καϑήμενοι ἔξω ἐν σε- 
ληναίᾳ νυκτὶ εἶδον ἀσπάλακα σύροντάτι λαμπρόν, καταδιώξαντες δ᾽ αὐτὸν ἠνάγκασαν 
νὰ εἰσέλϑῃ εἰς ὀπήν, ἣν διανοίξαντες εἰσέδυσαν εἰς ϑάλαμον λιϑόκτιστον πλήρη 
λίϑων ἐνεπιγράφων. Ἐκεῖ εὗρον λάγηνον, ἧς ὃ λαιμὸς ἐπίχρυσος καὶ ἐντὸς ταύ- 
της τὰ νομίσματα, ἅτινα ἐκκενώσαντες ἐκ τῆς λαγήνου καὶ ταύτην κρύψαντες ἐν 
τῇ γῇ, ὧς ὄγκον ποτάσσης (;), μετήνεγκον καὶ ἐπώλησαν μέρος μόνον εἰς τὸν ΑΎιον 
Ἰορδάνου, ὑποσχεϑέντες ὅτι ϑὰ φέρωσι καὶ τὰ λοιπά. Δυστυχῶς μέχρι σήμερον 
δὲν παρουσιάσϑησαν, ὅπερ ἐλύπησε τὴν Α. Σεβασμιότητα, ἐπιϑυμοῦσαν νάπο- 
κτήσῃ τὸ ὅλον τοῦ ϑησαυροῦ. Σημειωϑήτω ὅτι καὶ τὰ χρυσᾶ ἀντικείμενα εἰς τὸν 
αὐτὸν τόπον εὑρέϑησαν. Ἔκ τοῦ αὐτοῦ ὡσαύτως τόπου ἔφερον πλείστας λυχνίας 
διαφόρων τύπων καὶ μεγεϑῶν, οὐδεμίαν ὅμως ἐνεπίγραφον. Αὕτη εἶναι ἣ ὅλη 
ἱστορία ἢ μυϑιστορία τῶν νομισμάτων». (Ἐξ ἐπιστολῆς τοῦ x. Γ΄. Μοδινοῦ γραμ- 
ματέως τοῦ ᾿Αγίου Ιορδάνου, τῇ 28 Μαΐου 1907). Τὰ ὑπ᾽ ἀριϑ. 1-106 κέρματα 
εἶναι σπουδαῖα, ὡς εὕρημα, διὰ τὴν δριστικὴν μελέτην περὶ τοῦ τόπου τῆς ἐκδό- 
σεώς τῶν νομισμάτων τῆς μεγάλης ᾿Ασιατικῆς κατηγορίας εἰς ἣν ἀνήκουσιν. 








HPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOTY 231 


Ὄπ. ᾿Αετὸς μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς ἄρ. ἐπὶ κεραυ- 
νοῦ. Πρὸ αὑτοῦ κλάδος φοίνικος. Ἔν τῷ πεδίῳ δεξ. HP (108). 
— Auar. καλή. — BMC. Galatia, Cappadocia and Syria 
p. 174 n° 189. 
2.— À 96, yoauu. 14,52. Ὁμοίως μετὰ ΝΈΡΩΝΟΣ KAIZ[APOZ|— 
ZEBAZTOY. 
Ὄπ. Ὁμοίως, ἀλλὰ μετὰ δ'» (190).— Διατ καλή.--- Πίναξ V, 1.— 
BMC. ἔ. ἃ n° 192. 
3-6.— À 25: γραμμ. 14,20’ 14,55: 14,80. 14,07. Ὁμοίως, ἀλλὰ μετὰ 
À (110). — Τέσσαρα διαφόρου διατηρήσεως (καλῆς- μετρίας). 
᾿Ἐπὶ τοῦ τελευταίου ἣ χρονολογία ἄφανής.-- ΒΜΟ. ἔ. à. n° 192. 
7.— R 25, yo. 14,47. ΝΈΡΩΝ ΚΑΙΣΑΡ Z—EBAZTOZ ὋὍμοίως. 
Ὄπ. ᾿Αετὸς μετ᾽ ἄναπεπταμένων πτερύγων πρὸς δεξ, ἐπὶ κεραυ- 
νοῦ. Πρὸ αὐτοῦ κλάδος φοίνικος, παρ᾽ ᾧ δύο σφαιρίδια. Ἔν 
τῷ ἐξέργῳ ΕΤΟῪΣ (ἀντιστρόφως) καὶ ἄρ. ΑἹΡ. Θ (111). — 
Διατ. καλή. — BMC. ἔ. &. n° 195. 
8-9.— À 26: γραμμ. 14,22: 14,79. 
ΝΕΡΩΝ KAIZAP—ZEBAZTOZ ‘Ouoiwc. 

"Oz. Ὅμοιον, ἄλλ᾽ ἄνευ τῶν σφαιριδίων καὶ μετὰ ETOYE — 
ΒΙΡ.! (112). — Πίναξ V, 2. — BMC. ἔ. à. n° 198-200. 
10.— À 26, γραμμ. 14,70. Ὅμοιον καϑ’ ὅλα, ἀλλ᾽ ἔχον κάτω τῆς 

προτομῆς τοῦ Νέρωνος σφαιρίδιον, ἕτερον δὲ σφαιρίδιον παρὰ 
τὸν κλάδον τοῦ φοίνικος ---- Διατ. καλή. 
11.— À 26, γραμμ. 14,62. ΝΈΡΩΝ KAICAP—CE[BACTOC] Προ- 
τομὴ Νέρωνος πρὸς δεξ. ὁμοία ταῖς ἀνωτέρω 7-10. 
Ὄπ. ETOYC ...IP ᾿Αετὸς μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς 
ἄρ. ἐπὶ γραμμῆς καὶ κλάδου φοίνικος. ᾽Αρ. κλάδος φοίνικος. 
— Διατ. μετριωτάτηῃ. 
Τύρος Φοινίκης. 
12.— À 25, γραμμ. 13,90. ΝΕΡΩΝ KAICAP àp.—[CEBACTOC] δεξ. 
Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Νέρωνος πρὸς ἄρ. 
Ὅπ. ᾿Αετὸς μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς ἄρ. ἐπὶ δοπά- 


232 I. N. ZBOPONOY 


λου: Πρὸ αὐτοῦ κλάδος φοίνικος. Δεξ. ET[OYC AIP ἢ AIP;;]. 
— Διατ. μετριωτάτη.--- Πίναξ V,3.— Rouvier, Numismati- 
que des villes de la Phénieie (Journal Intern. d’Arch. 
Numism. vol. VI n° 2261-2262). 


ΡΑΛΒΑΣ. ᾿Αντιόχεια Συρίας. 

13-14.— À 26: γραμμ. 14,45: 14,32. ΓΑΛΒΑΓ KAICAP ΑΥ̓ΤΟ δεὲ --- 
ΚΡΑΤ[Ω]Ρ CEBACTOC ἄρ. Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς δεξ. Πρὸ 
αὑτῆς ἄστήρ. 

Ὄπ. ETOYC--NEOY IEPOY Β ’Aerdc er’ ἀναπεπταμένων πτε- 
ρύγων ἐπὶ κεραυνοῦ πρὸς ἄρ. Πρὸ αὐτοῦ κλάδος φοίνικος.---- 
Διατ. καλὴ καὶ μετρία. --- Πίναξ V, 4. — BMC. n° 214. 


ΟΘΩΝ. ᾿Αντιόχεια Συρίας. 
15.— À 28, yo. 15,27. [AYTOKPATI]UUP MAPKOC OOUN KAICAP 
CEBACTOC Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς δεξ. 

Ὄπ. ETOVC A. ᾿Αετὸς μετ΄ ἀναπεπταμένων πτερύγων, ἔχων 
ο΄ στέφανον εἷς τὸ δάμφος, ἱστάμενος ἄριστ. ἐπὶ κλάδου δάφνης. 

Πρὸ αὑτοῦ κλάδος φοίνικος. --- Διατ. καλή. — Πίναξ V, 5. 
16.— À 25, γραμμ. 14,35. “Ὅμοιον, ἀλλὰ μετὰ AYTOKPATUUP M. 
OOUN KAICAP CEBACTOC. 
"Ox. “Ouorov, ἀλλ᾽ à ἐπιγραφὴ ἐχτὸς τοῦ πετάλου, ὑπὸ δὲ τὸν 
ἀετὸν μηνίσκος. — Διατ. καλή. — BMC. πο 215. 


ΟΥ̓ΕΣΠΑΣΙΑΝΟΣ. ᾿Αντιόχεια Συρίας. 

17-18.— À 25: γραμμ. 14,68: 14,20. AYTOKPAT ΚΑΙΣΑ ΟΥΕΣΠΑ- 
ZIANOY Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Οὐεσπασιανοῦ δεξ, 

Ὄπ. DAAVI ΟΥΕΣΠ KAIZ ΕΤΟΥΣ NEOY IEPOY πέριξ, Β πρὸ 
τῆς κεφαλῆς τοῦ Τίτου δαφνοστεφοῦς πρὸς δεξ. "Omodev αὖ- 
τῆς ἀστήο. --- Διατ. καλή. — Πίναξ V, 6-7.— BMC. £. à. ἀρ. 
224-226. 

19-21.— À 25-28: yoauu. 15,30: 18,55: 1405. AYTOKPA OVECTIA- 
CIANOC—KAICAP CEBACTOC Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Oùe- 
σπασιανοῦ πρὸς δεξ. 

Ὄπ. ETOYC—NEOY ΙΕΡΟΥ. Β ’Aerdc μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτε- 
ρύγων, ἔχων στέφανον ἐν τῷ ῥάμφει, ἱστάμενος ἐπὶ ῥοπάλου, 





HPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYSEIOY 233 


πρὸς ἄρ. Πρὸ αὐτοῦ κλάδος φοίνικος. — Διατ. καλή. — Πίναξ 
V, 8. — BMC. £. ἁ. ἄρ. 221-228, 

22.— R 26, yoauu. 14,45. AYTOKPAT KAIZA.OYEZTIAZIANOY 
Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Οὐεσπασιανοῦ δεξ, 

Ὄπ. ΕΤΟΥΣ B IEPOY ᾿Αετὸς μετ᾽ ἄναπεπταμένῶν πτερύγων 
πρὸς ἄρ. ἐπὶ δοπάλου. Πρὸ αὐτοῦ κλάδος φοίνικος. --- Διατ. 
χαλή.--Ξ BMC. ἔ. à. ἀρ. 230. 

23-24 — À 95: γραμμ. 14,66: 1452. Ὁμοίως, ἀλλὰ μετὰ ΕΤΟΥΣ Γ 
ΙΕΡΟΥ. — Διατ. καλή. --Ξ- ΒΜΟ. ἔ. & ἄρ. 231. 

25-26.— À 24: γραμμ. 14,15: 13,90. Δύο ὅμοια, ἀλλ᾽ Épdaguéva ai 
ἐπιγραφαὶ καὶ τὸ ἔτος ἐξίτηλα. 

21.--- 38 (παχέος πετάλου), yo. 14,30. [ΑὙΤΟΚΡΑΤΩΡ ΟΥ]ές.-- 
ΠΑΓΙΑΝΟς KAICA[P CEBACTOC] Προτομὴ δαφνοστεφὴς 
πρὸς ἄρ. 

Ὄπ. ETOYC NEOY EE —IEPOY Δ ἄρ. Βωμός, ἐφ᾽ οὗ ἄετὸς 
μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων πρὸς ἄρ., ἔχων χηρύκειον εἷς 
τὸ δάμφος καὶ παρὰ τοὺς πόδας κλάδον φοίνικος. --- Διατ. με- 
τριωτάτη. — Πίναξ V, 9. 

28.— À 27 (λεπτοῦ πετάλου), γραμμ. 14,17. Ὅμοιον μεϑ᾽ ὁμοίων 
εὐαναγνώστων ἐπιγραφῶν (τὸ CEBACTOC ὁλόγραφον), ἄλλ᾽ 
ἔτους €.— Διατ. καλή. --- Πίναξ V, 10.— ΒΜΟ. ἔ. à. ἄρ. 234. 

ΝΈΡΒΑΣ. ᾿Αντιόχεια Συρίας. 

29,.— À 27, γραμμ. 15,25. AVT. NEPOVAZ δεξ.--ΚΑὶΣ ΣΕΒ ἄρ. 
Κεφαλὴ Νερούα δαφνοστεφὴς δεξ. 

Ὄπ. ΕΤΟΥΣ ἐν τῷ ἐξέργῳ, NEOY IEPOY ἄρ., À δεξ. ᾿Αετὸς 
μετ᾽’ ἀἄναπεπταμένων πτερύγων πρὸς δεξ. ἐπὶ κεραυνοῦ. Πρὸ 
αὑτοῦ κλάδος φοίνικος. ---- Διατ. καλλίστη. — Πίναξ V, 11. — 
ΒΜΟ. ἀρ. 367. 

Zu. Ἔν τῷ πρωτοχόλλῳ ἕτερον νόμισμα τοῦ Τραϊανοῦ κατεγράφη ὡς του 
Νερούα. 

TPAÏANOZ. ᾿Απροσδιορίστου πόλεως. 

30.— À 26, γραμμ. 15,05. AYTOKP KAIC ΝΕΡ TPAIA—NOC (ΕΒ 
FEPM Κεφαλὴ Τραϊανοῦ δαφνοστεφὴς δεξ. 

Ὄπ. AHMAPX ΕΞ YMAT. B ᾿Αετὸς μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτε- 


234 I. N. 3BOPONOY 


ρύγων πρὸς δεξ., ἔχων στέφανον εἷς τὸ δάμφος, στρέφων δὲ 
τὴν κεφαλὴν πρὸς ἄρ. καὶ ἱστάμενος ἐπὶ στάχυος (ἢ κλάδου 
φοίνικος ;). — Διατ. καλλίστη. ΞξΞ Πίναξ V, 10. 
Καισάρεια Καππαδοκίας. 
31.— À 25, γραμμ. 10,52. Ὁμοίως. 
Ὄπ. ΔΗΜΑΡΧ ΕΞ ὙΠΑΤ Β Προτομὴ πωγωνοφόρος ὅλόκλη- 
οὐς Διὸς (;) ἐγχώριον φέροντος ἱμάτιον, ὑψηλὸν μόδιον ἢ 
τιάραν ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, προτάσσοντος δὲ τὰς χεῖρας, ὧν À ἄρι- 
στερὰ φέρει κεραυνόν. ---- Διατ. καλλίστη. — Πίναξ V, 18.τ- = 
BMC. ἔ. à. Caesareia ἄρ. 46. 
32-35.— 5 21". γραμμ. 752 1,20: 7,36: 6,95. AYTOKP KAIC ΝΕΡ 
TPAIANOC (ΕΒ FEPM Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Τραϊανοῦ δεξ. 
“Or. ΔΗΜΑΡΧ ΕΞ YMAT.F ᾿Δετὸς μετὰ κλειστῶν πτερύγων 
ἱστάμενος πρὸς ἀρ. ἐπὶ γραμμῆς, ἔχων δ᾽ ἐπὶ τοῦ ἀρ. ὥμου 


χλάδον φοίνικος. Πρὸ αὐτοῦ ἐν τῷ πεδίῳ δόπαλον. --- Διατ. 
τὰ τρία καλλίστης, τὸ τέταρτον καλῆς.--- Πίναξ V, 14.— BMC. 
ἕ, ἁ. ἄρ. 88. 


36-40.— À 25: γραμμ. 11,10 11,38: 10,12: 11,07: 10,67. AYTOKP 
KAIC NEP TPAIANOC (ΕΒ FEPM AAK Προτομὴ δαφνο- 
στεφὴς Τραϊανοῦ πρὸς δεξ. 

ὍὌπ. ΔΗΜΑΡΧ--ΕΞ ὙΠΑΤ € Ἢ ᾿Αραβία φέρουσα χιτῶνα, πέ- 
πλον καὶ στεφάνην, ἱσταμένη ἄρ., ἔχουσα ἐν μὲν τῇ δεξ. κλάδον, 
ἐν δὲ τῇ ἀρ. ξίφος ἐν κολεῷ (;) ἢ δετὴν λαμπάδα (;). Πρὸ αὖ- 
τῆς κάμηλος. --- Δ. καλή.--Ξ- Πίναξ V,15.— ΒΜΟ. ἔ. à. ἄρ. 59-61. 

41-51.—R 20: γραμμ. 41) 4,18: 42) 8,68: 43) 3,35: 44) 3,80: 45) 8,00’ 
46) 8,06: 47) 8,40: 48) 3,20: 49) 8,20: 50) 3,80: 51) 3,05. 
AYTOKP KAIC NEP TPAIAN (ΕΒ ΓΕΡ AAK Προτομὴ Ôu- 
φνοστεφὴς Τραϊανοῦ πρὸς ὃ. μετὰ πτυχῆς τοῦ ἱματίου ἐπ᾽ ὥμου. 

Ὄπ. AHMAPX—EZ IS ὙΠΑΤ ς Ἢ ’Aoafia ἀκριβῶς ὡς 

: ἀνωτέρω. --- Πίναξ V, 10. --Ξ BMC. ἔ. à. ἀρ. 62-64. 

52-65.— & 20: γραμμ. 52° 2,90: 53) 8,32: 54) 2,98: 55) 3,12: 56) 3,00: 
57) 8,20: 58) 2,95: 59) 8,32. 60) 6,15: 61) 8,55". 62) 3,20: 
63) 8,05: 64) 3,20: 65) 3,22. Ὅμοια, ἀλλὰ μετὰ AHMAPX— 
ΕΞΊΙΖΎΠΑΤ ς.-- Πίναξ V, 11. 


- 


πώ. 5 











IHPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 235 


66-73.— À 20: yoauu. 66) 2,85 67) 2,95: 68).2,12: 69) 3,10: 70) 3,75: 
71) 3,25: 72) 2,98: 73) 2,65. Ὅμοια, ἀλλὰ μετὰ AHMAPX— 
€EZ IH YMAT ς΄. — πίναξ NI, 1. 

74-83.— À 20: yoauu. 74) 3,15° 75) 3,22: 76) 3.16: 77) 3,10- 78) 8,00: 
19) 2,80: 80) 3,21: 81) 3,16: 82) 2,95: 83) 3,05. Ὅμοια, ἄλλ᾽ 
ἀτελοῦς διατηρήσεως, où Évexev ἀδύνατον νὰ διαχριϑῇ À χρο- 
νολογία 15, 1Z ἢ ΙΗ. 

84-88.— R 20: γραμμ. 84) 3,16: 85) 8,16 86) 3,15: 87) 8,25: 88) 3,48. 
AYTOKP KAIC ΝΕΡ TPAIANUW APICTUW ΓΕΒ FEPM AAK 
Προτομὴ δαφνοστεφὴς μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος πρὸς δεξ. 

Ὄπ. AHMAPX €Z ΥὙΠΑΤΟ Γ Κάμηλος βαδίζουσα πρὸς ἄρ. --- 
Πίναξ ΥἹ, 8. 

89-91.— À 24 γραμμ. 89) 9,95: 90) 10,60 (ἐπὶ τοῦ ὥμου τῆς κεφα- 
λῆς ἱμάτιον) 91) 10,35 (προτομὴ μεϑ᾽ ἱματίου ἄντὶ κεφαλῆς). 
AYTOK KAIC ΝΕΡ TPAIANOC (ΕΒ ΓΕΡΜ AAK Κεφαλὴ 
Τραϊανοῦ δαφνοστεφὴς πρὸς δεξ. 

Ὄπ. AHMAPX εξ (ἅπαξ, δὶς δὲ €Z) ὙΠΑΤΟ ς Ναὺς δίστυ- 
λος ἐπὶ τριῶν βαϑμίδων, ἔχων ἐν τῷ ἀετώματι ἄετόν. Ἔν 
αὐτῷ δὲ ἐπὶ βάϑρου εἴδωλον ἄἀρχαϊκὸν κεκαλυμμένον. --- Πίναξ 
VI, 2. = BMC. ἔ. &. p. 55, 74 pl. IX, 19. 

92.— À 24, yoauu. 10,25. Ἣ αὑτὴ ἐπιγραφή. Κεφαλὴ πρὸς δεξ. δα- 
φνοστεφής, ἄνευ ἱματίου. 

Ὄπ. ΔΗΜΑΡΧ ΕΞ ὙΠΑΤΟ S Aéoun σταχύων.--- Πίναξ VI, 4. 
— BMC. ἔ. &. ἀρ. 85 pl. IX, 23. 

93.— À 24, yoauu. 10,17. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς 
Τραϊανοῦ πρὸς δεξ,, ἐπὶ τοῦ ὥμου δὲ πτυχὴ τοῦ. ἱματίου. 

"Ox. ὋὉμοίως. ᾿Αετὸς dou. λεγεῶνος καὶ δύο σημαῖαι, ὧν τὴν μὲν 
στέφει χείρ, τὴν δὲ στέφανος.---Πίναξ VI, ὅ.- -Β ΜΟ. £.à. ἀρ. 90. 

94.-- À 24, γραμμ. 10,25. Ὁμοίως, ἄλλ᾽ ἄνευ πτυχῆς. 

95-96.— À 24, yoauu. 10,48 καὶ 10,22. “Ὁμοίως, ἀλλὰ προτομὴ μετὰ 
ἐφαπτίδος πρὸς δεξ. 

Τύρος Φοινίκης. : 

97-100.— À 25: γραμμ. 97) 18,60. 98) 14,25: 99) 14,30- 100) 14,27. 
Ὁμοίως, ἀλλὰ κεφαλὴ δαφνοστεφὴς ἄνευ ἐνδύματος. 


236 I. N. 2BOPONOY 


Ὄπ. AHMAPX—.€Z.I€.YMAT.E€. ’Aerdc ἱστάμενος χατενώ- 
πιον μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων ἐπὶ δοπάλου καὶ στρέφων 
τὴν κεφαλὴν πρὸς ἄρ. ᾿Εν τῷ πεδίῳ δεξ. κλάδος φοίνικος. — 
Πίναξ VI, 6.— Rouvier, Numismatique des villes de la 
Phénicie : Journal Intern. d’Arch. Numism. VI n° 2276. 

Zu. Τὸ τέταρτον (ἀρ. 100) ἴσως ἔχει μᾶλλον 6Ξ ΙΖ ΥΠΑΤ WG. 

101.— À 25, γραμμ. 15,25. AYT ΚΑΙ ἄριστ.ν, NEPOVA ΤΡΑΙ δεξ,, 
ANON κάτω. ΠΠροτομὴ δαφνοστεφὴς Τραϊανοῦ μετὰ ϑώρακος 
καὶ ἐφαπτίδος, πρὸς δεξ. ὃ 

Ὄπ. (ΕΒ ΓΕΡ AAKI—AHM ΕΞ ῪΠῈΕ Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς 
χαὶ ἀγένειος Ἡρακλέους πρὸς δεξ, μετὰ λεοντῆς περὶ τὸν τρά- 
χηλον. ‘Ya’ αὑτὴν LIB. — Πίναξ VI, 1. — Rouvier ἔ, à. 
ἄρ. 2284. 

102.— Æ& 26, yoauu. 13,80. AYTOKP KAIC NEP TPAIANOC (ΕΒ 
ΓΕΡΜ AAK Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Τραϊανοῦ πρὸς δεξ., ἧς 
κάτω δόπαλον καὶ ἀετὸς ἱστάμενος πρὸς δεξ, μετὰ χλειστῶν 
πτερύγων. 

Ὄπ. ΔΗΜΑΡΧ.ΕΞ ΙΕ ὙΠΑΤ € ὋὉμοία κεφαλὴ Hoaxkéouc.— 
Πίναξ NI, 8. — Rouvier Ë. ἁ. ἀρ. 2292. | 
103.— À 95, yoauu. 14,50. AYTOKP KAIC NEP TPAIANOC API 

CEB FEPM AAK ΠΑΡ Ὁμοίως. 

Ὄπ. AHMAPX—T[EZ 1S YMAT] ς. Ὁμοία κεφαλὴ ἩἫἩρακλέους. 
— Πίναξ VI, 9. ᾿Ελλείπει παρὰ Rouvier. 

104-105.— À 25, γραμμ. 14,27 καὶ 14,30. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Κε- 
φαλὴ Τραϊανοῦ δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. 

Ὄπ. ΔΗΜΑΡΧ.---ΕΞ. Κα ὙΠΑΤ S ᾿Αετὸς ἱστάμενος ἐπὶ 6o- 
πάλου κατενώπιον μετ᾽ ἀναπεπταμένων πτερύγων καὶ πρὸς τὰ 
ἄνω ἄριστ. ἐστραμμένης κεφαλῆς. Ἔν τῷ πεδίῳ δεξ, κλάδος 
φοίνικος. — 1livaë VI, 10. ᾿Ελλείπει παρὰ Rouvier. 

106.— Ὁ 25. Ὅμοιον τῷ ὕπ᾽ ἀρ. 108. 

"On. AH[MAPX.—EZ,.YMAIT ς Ὃ συνήϑης τύπος τῆς ἐπὶ 
βράχου καϑημένης πρὸς δεξ. καὶ ἐπὶ τοῦ ποταμοῦ Ὁρόντου 
βαινούσης ᾿Αντιοχείας τοῦ ᾿Ορόντου. = Πίναξ VI, 11. ᾿Ελλεί- 
πει παρὰ Rouvier. 





ΠΡ νυ στ τι 








IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYBEIOY 237 


AYKIA. Toaïavôc. 
107.— À 18, yoauu. 3,30. AYT KAIC ΝΕΡ TPAIANOC (ΕΒ ΓΕΡΜ 
Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς Τραϊανοῦ, δεξ. 
Ὄπ. AHM.€=-—[YMJAT.B Δύο κιϑάραι, ὧν ἄνω πτηνόν. — 
Πίναξ VI. 12.— BMC. Lycia pl. IX, 11. 


ΦΟΙΝΙΚΗ. ᾿Ασκάλων (Πτολεμαῖος IA”). 
108.— À 25, γραμμ. 12,15. Κεφαλὴ Πτολεμαίου IA” μετὰ διαδήμα- 
τος, πρὸς δεξ. 

Ὄπ. ΙΕΡΑΣ A[ZYAOY AZKAAQNITON] πέριξ. ᾿Αετὸς ἵἷστά- 
μενος μετὰ χλειστῶν πτερύγων ἐπὶ κεραυνοῦ, φέρων ἔπ’ ὥμου 
κλάδον φοίνικος. Πρὸ αὐτοῦ περιστερά. Ἔν τῷ πεδίῳ AZ—HA. 
— Πίναξ VI, 13. ᾿Ανέκδοτον, δημοσιευόμενον νῦν καὶ ἄπεικο- 
γιζόμενον ἐν τῷ Παραρτήματι τῆς συγγραφῆς μου «Τὰ νομί- 
σματα τῶν Πτολεμαίων» Μέρ. Δ΄ σελ. 437 ἄρ. 1818α πίν. À,24. 

POMAÏKH AHMOKPATIA. 
109.— À δηνάριον τῆς «Αἰμιλίας οἰκογενείας. — Babelon Mon. Rep. 
Rom. I p. 120-121 n° 8-9. ᾿Εφϑαρμένον. 
110-114.— À δηνάρια λεγεωνικὰ τῆς ᾿Αντωνίας οἰκογενείας. ’Epôao- 
μένα. Μόνον ἐπὶ ἑνὸς διακρίνεται τὸ ἔτος τῆς λεγεῶνος IX. 
ΡΩΜΑΙΩΝ ΑΥ̓ΤΟΚΡΑΤΟΡΩΝ. Νέρων. 
115.— À δηνάριον. [IMP NERO] CAESAR— AVG. P.P Κεφαλὴ δα- 
φνοστεφὴς δεξ. 

Ὄπ. ᾿Ανεπίγραφον. Δύο σημαῖαι στρατιωτικαί, ὧν ἐν μέσῳ δωμ. 

ἀετός. --- Διατ. μετρία. — Cohen Mon. Imper. I n° 356. 
"Ὄϑων. 
116.— À δηνάριον. IMP OTHO CAE[SAR ΑΥ]α TR Ρ Κεφαλὴ γυ- 
μνὴ δεξ. 

"Ox. [SEÏJCVRI—TAS Ρ. R Ἢ ᾿Ασφάλεια ἱσταμένη ἄρ.--- Διατ. 

τς μετρία.-Ξ- Cohen I ne 15. 

Βιτέλλιος. 
117.— Α δηνάριον. [A. VITJELLIVS GER IMP AVG TR. P Κεφαλὴ 
δαφνοστεφὴς. δεξ. 


238 I. N. ZBOPONOY 


Ox.'CONCOR—DIA. P. R. Ὃμόνοια καϑημένη ἐπὶ ϑρόνου ἄρ. 
— Aix. καλή. — Cohen I 18. 

118.— À δηνάριον. [A VIJITELLIVS GERMANICVS [IMP] Κεφαλὴ 

γυμνὴ δεξ, L 
"Oz. XV VIR—SACR FA[C] Τρίπους, οὗ ἄνω μὲν δελφίς, με- 
ταξὺ δὲ τῶν ποδῶν κόραξ. — Διατ. καλή. — Cohen I 115. 

119.— & δηνάριον. À VITELLIVS GERM. IMP TR. P Κεφαλὴ γυ- 
uvi δεξ, 

Ὄπ. ἴΑνευ ἐπιγραφῆς. Νίκη καϑημένη πρὸς Go. — Δ. μετρία.--- 
Cohen I 119. 
Οὐεσπασιανός. 

120.— À δηνάριον. Ὅπ. ANNONA—AVG καϑημένη ἄρ. πρὶ το Ὁ με- 
τρία. — Cohen 28. 

121.— À δηνάριον. Ὅπ. AVGVR—TRI.POT Σίμπουλον, περιρραν- 
τήριον, ἀγγεῖον ϑυσιῶν καὶ ῥάβδος μάντεως. .--- Διατ. καλή. — 
Cohen 49. 

122-123.— À δηνάρια. Ὅπ. COS ITER.FORT.RED Τύχη ἱσταμένη 
ἄρ., ἔχουσα τὴν δεξ. ἐπὶ πρῴρας, ἐν δὲ τῇ ἄρ. κέρας. --- Διατ. 
καλή. — Cohen 82. 

124-126.— δηνάρια. "On. COS ITER—TR POT ”’Apns βαδίζων 
δεξ. --- Διατ. καλή. — Cohen 87. 

127-130.— À δηνάρια. IMP CAESAR VESPASIANVS AVG Κεφαλὴ 
δαφνοστεφὴς δεξ, 


Ὄπ. COS ITER—TR ΡΟΤ Θεὰ καϑημένη ἐπὶ ϑρόνου πρὸς Gp. 


ἔχουσα ἕν μὲν τῇ δεξ. κλάδον, ἐν δὲ τῇ ἄρ. κηρύκειον. --- Διατ. 
καλή. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen. 

131.— À δηνάριον. Ὄπ. COS.V Δύο κλάδοι δάφνης. — Διατ. με- 
τρία. — Cohen 110. 

132.— À δηνάριον. Ὄπ. COS—VII ᾿Αετὸς ἀναπεπταμένος ἐπὶ βω- 
μοῦ. — Διατ. καλή. = Cohen 121. 

133.— À δηνάριον. Ὄπ. COS— VIII Πρῷρα, ἧς ἄνω ἄστήρ. Κεφαλὴ 
αὐτοκράτορος δεξ, --- Διατ. καλή. — Cohen 186. 

134,— δηνάριον. Ὅμοιον, ἄλλ᾽ ἣ κεφαλὴ τοῦ αὐτοκράτορος πρὸς 
ἄρ. --- Διατ. καλή. — Cohen 237. 


- 


παν ΝΑ μμΝ .μμμμμμμοννδυννονυνμμνουνυνοννυνννδονυυ νυν δυο υνννο, ἀνονυννωννν. Δα, πνυμνον οὐσαν -- Δ δὰ 


bassin à és sn) 


IPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 239 


135.— À δηνάριον. Ὄπ. IMP—XIX Μόδιος, ἐν ᾧ ἑπτὰ ASE ES 
Διατ. καλή. — Cohen 215. 

136.— ὃ δηνάριον. Ὄπ. IVDAEA ἐν τῷ ἐξέργῳ. Ἣ Ἰουδαία aïyud- 
Aotos, καϑημένη πρὸς δ. ὑπὸ τρόπαιον —A.xañ.—Cohen 226. 

137-144.— À δηνάρια. Ὄπ. ΡΟΝ. MAX—TR P. COS. VI Γυνὴ γυ- 
uv τὰ ἄνω τῆς ὀσφύος, καϑημένη ἄρ. ἐπὶ ϑρόνου καὶ ἔχουσα 
ἐν τῇ δεξ. κλάδον. ---- Διατ. καλή. Ξξε Cohen 366. 

145-147.-- δηνάρια Ὄπ. PONTIF—MAXIM Ὃ Οὐεσπασιανὸς 
καϑήμενος πρὸς δεξ., ἔχων τὴν μὲν δεξ. ἐπὶ σκήπτρου, ἐν δὲ τῇ 
ἀρ. κλάδον. --- Διατ. καλή. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen, πβλ. Co- 
hen ἄρ. 387 bronze. 

148.— À δηνάριον. Ὄπ. PONTIF—MAXIM Κηρύχκειον πτερωτόν. 
— Διατ. καλή. --- Cohen ἄρ. 390. 

149.— À δηνάριον. IMP CAESAR VESPASIANVS AVG Κεφαλὴ 
dapvootrepns δεξ. 

Ὄπ. ΡΟΝ MAX—TP P COS V Kotn πτερωτόν. --- Διατ. 
καλή. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen. 

150.— ἡ δηνάριον. IMP CAES VESP AVG P M COS III CEN Κε- 
φαλὴ δαφνοστεφὴς δεξ. 

Ὄπ. SALVS—[AVG] Ἢ ‘Yyieua καϑημένη ἐπὶ ϑρόνου πρὸς 
ἄρ., ἔχουσα φιάλην ἐν τῇ δεξ. --- Διατ. μετρία.--- Cohen 432. 

151-184.--- À δηνάρια. Ὄπ. TRI—POT ‘Eotia καϑημένη ἄριστ. ἐπὶ 

: ϑρόνου. --- Διατ. μετρία. — Cohen 561. 

155.— ἢ δηνάριον. Ὄπ. TRI POT 11—COS "Π|ΙΡ.Ρ Εἰρήνη καϑη- 
μένη ἄρ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. κλάδον καὶ ἐν τῇ ἄρ. κηρύκειον. 
— Διατ. καλή. — Cohen 565. 

156,— À δηνάριον. Ὄπ. VES—TA Ἑστία ἱσταμένη ἄρ., κρατοῦσα 
ἀρύταιναν καὶ σκῆπτρον. --- Διατ. μετρία. — Cohen 572. 

157-158.— &À δηνάριον. DIVVS AVGVSTVS VESPASIANVS Ke- 
φαλὴ δαφνοστεφὴς Οὐεσπασιανοῦ δεξ. 

Ὄπ. Δύο αἰγόκερῳ φέροντες ἀσπίδα, ἐφ᾽ ἧς 5. €. Κάτω αὑτῶν 
σφαῖρα. --- Διατ. καλή. κεξΞ Cohen 4971. 
Zu. Δύο ἕτερα παραληφϑέντα ὡς τοῦ Οὐεσπασιανοῦ, ἐφάνησαν ὄντα κατὰ 
τὴν περιγραφὴν τοῦ Τίτου, ὕφ᾽ ὃν καὶ ἐτάχϑησαν ὑπ᾽ ἀριϑ. 159-160, 


240 I. NM. ZBOPONOY 


Τίτος. 

159.— À δηνάριον. T. CAESAR—IMP VESPASIAN Κεφαλὴ Τίτου 
δαφνοστεφὴς δεξ. 

Ὄπ. COS—V ᾿Αετὸς ἐπὶ βωμοῦ, ἔχων ἀναπεπταμένας τὰς πτέ- 
ρυγας καὶ στρέφων Go. — Διατ. μετρία. τες Cohen θ0. 

160.— À δηνάριον. Ὅπ. [COS]—VI "Ἄρης τροπαιοφόρος, ἱστάμενος 
ἀρ. ---- Διατ. μετρία. = Cohen 65. 

161-162. — Κ᾽ δηνάριον. Ὄπ. TR. P. IX IMP COS VIII P P Σκίμ- 
πους ἐφ᾽ οὗ στέφανος. — Διατ. μετρία. — Cohen 317. : 

163.— Κὶ δηνάριόν. Ὄπ. TR. POT. VIII COS VII “Αρμα τέϑριππον. 
πρὸς 40, ἐφ᾽ où ἄνϑος. --- Διατ. καλή. = Cohen 336. 

Δομιτιανός. 

164.— δηνάριον. Ὅπ. CE—RES/AVGVST Δήμητρα ἱσταμένη ἄρ.. 
μετὰ στάχυος καὶ μήκωνος ἐν τῇ δεξ. καὶ σκήπτρου ἐν τῇ ἄρ. 
— Διατ. καλή. — Cohen 30. 

165.— Ι δηνάριον. On. COS ΠΠ] Πήγασος βαδίζων des. — Ne 
καλή. — Cohen 47. 

166.— À δηνάριον. IMP. CAES. DOMIT. AVG. GERM. P. M. TR. 
P. 1Π| Κεφαλὴ δαφνοστεφής, μετὰ πτυχῆς αἰγίδος ἐπ᾽ ὥμου, 
πρὸς δεξ. 

Ὄπ. IMP ΨΠΙ COS ΧΙ CEN—SORIA POTESTAT. P. P 
᾿Αϑηνᾶ ἱσταμένη ἄριστ., στηρίζουσα τὴν δεξ. ἐπὶ τοῦ δόρατος 
καὶ τὴν ἄριστ. ἐπὶ τῶν ἰσχίων. ---- Διατ. καλλίστη. 

167.— ἢ δηνάριον. IMP CAES DOMITAVG/GERM. P. M. TR. P. 
νι}! Κεφαλὴ Δομιτιανοῦ δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. 

Ὄπ. IMP XIII COS XIII CENS. P. P. P ᾿Αϑηνᾷ ἱσταμένη πρὸς 
δεξ, ἐπὶ διπλῆς πρῴρας, ἐφ᾽ ἧς γέγραπται ΕΛ. ’Ev τῇ ὕψω- 
μένῃ δεξ, ἔχει δόρυ, διὰ τῆς προτεταμένης δ᾽ ἄρ. φέρει ἀσπίδα. 
Παρὰ τοὺς πόδας αὑτῆς ἐπὶ τῆς πρῴρας γλαῦξ.--- Διατ. ἀρίστη. | 
*Ayvoorov τῷ Cohen, πβλ. Cohen I σελ. 491-492 ἄρ. 237. 

168.— À δηνάριον. Ὄπ. IMP XV COS XIII CENS. P. P.P ᾿Αϑηνᾶ 
μετὰ κεραυνοῦ καὶ δόρατος ἱσταμένη ἀρ. Παρὰ τοὺς πόδας 
αὑτῆς ἀσπίς.---Δι καλή. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen ἔνϑα πβλ. ἀρ.242. 


HPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYXEIOY 241 


169.— À δηνάριον. Ὄπ. IMP XVII COS ΧΙΠΙ CENS. P. P. P 
᾿Αϑηνᾶ ἱσταμένη ἄρ., ἔχουσα δόρυ ἐν τῇ δεξ. καὶ τὴν ἄρ. ἐπὶ 
τῶν ἰσχίων. ---- Διατ. καλλίστη. — Cohen 244. 

170.— Ὁ δηνάριον. Ὄπ. IMP XIX COS XIII CENS Ρ. P. P 
ὋὉμοίως. — Διατ. καλή. — Cohen 250. 

171.— À δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. ᾿Αϑηνᾶ uayouévn ἐπὶ 
διπλῆς πρῴρας. Πρὸ τῶν ποδῶν αὑτῆς γλαῦξ. — Διατ. καλή. 
— Cohen 253. 

172.— Ξὶ δηνάριον. IMP XXI COS XV CENS. P.P.P ᾿Αϑηνᾶ iota- 
μένη ἄρ., ἔχουσα δόρυ ἐν τῇ δεξ. καὶ τὴν ἄρ. ἐπὶ τῶν ἰσχίων. 
(ἜἜμπρ. ΤΡ. Ρ. ὙΠ). — Διατ. καλή. — Cohen 259. 

173.— À δηνάριον. Ὄπ. IMP XXI COS XV CENS P P P ᾿Αϑηνᾶ 
μετὰ κεραυνοῦ καὶ δόρατος ἱσταμένη ἄρ. --- Διατ. καλλίστη. — 
Cohen ἄρ. 260. 

174.— À δηνάριον. (TR. P. X). Ὄπ. Ἡ αὑτὴ ἐπιγραφή. ᾿Αϑηνᾶ μα- 
χομένη ἐπὶ διπλῆς πρῴρας, ἐφ᾽ ἧς γλαῦξ, — Διατ. καλή. — 
Cohen ἄρ. 266. 

175.— À δηνάριον. (TR. P. ΧΙ). Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. ᾿Αϑηνᾶ 
μετὰ δόρατος ἱσταμένη ἄρ. ---- Διατ. καλλίστη. — Cohen 267. 

176.— À δηνάριον. (TR. Ρ. Χ ἢ Χι). Ὄπ. IMP XXI COS XVI CENS 
P PP ὋὉ αὐτὸς τύπος. — Διατ. καλή. — Cohen 271. 

177.— À δηνάριον. (TR. P. ΧΙ). "Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. ᾿Αϑηνᾶ 
μετὰ κεραυνοῦ, δόρατος καὶ ἀσπίδος, ἱσταμένη ἀρ.--- Διατ. καλή. 
— Cohen 272. 

178-179.— À δηνάρια. (TR.P. XII). Ὄπ. IMP XXII COS XVI CENS 
P PP Ὁ αὐτὸς τύπος (ἐκ δύο διαφόρων σφραγίδων).--- Atar. 
καλή. --Ξ Cohen 279. 

180.— & δηνάριον. (TR. P. XH). “Ox. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. ᾿Αϑηνᾶ 
μαχομένη ἐπὶ διπλῆς πρῴρας, ἐφ᾽ ἧς δύο γράμματα (ΕΛ ;}) καὶ 
γλαῦξ. — Διατ. καλή. Πβλ. Cohen 281. 

181.— δηνάριον. (TR. Ρ. ΧΙ). Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφὴ καὶ ὃ αὖ- 
τὸς τύπος. --- Διατ. καλή. — Cohen 284. 

182.— À δηνάριον. CAESAR DIVI F. DOMITIANVS COS VII Ke- 
φαλὴ δαφνοστεφὴς δεξ. 








16 


242 I. N. ZBOPONOY 


Ὄπ. PRINCEPS—IVVENTVTIS ᾿Αϑηνᾶ μαχομένη πρὸς δεξ, 
Διατ. καλή. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen, ἔνϑα πβλ. ἄρ. 380 καὶ 381. 

183.— δηνάριον. Ὃμοίως. 

Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Βωμὸς ἐστεμμένος καίων.--- Διατ. καλή. 
᾿ἘἘλλείπει παρὰ Cohen, ἔνϑα πβλ. ἄρ. 397. 

184.— À δηνάριον. Ὅπ. TR. P. COS VII/DES VII P P ᾿Αϑηνᾶ μα- 

χομένη πρὸς δεξ. --- Διατ. μετρία. — Cohen ἄρ. 560. 
Νέρβας. ᾿ 

185.— À δηνάριον. Ὄπ. AEQ VITAS—AVGVST . Ἰσότης ἱσταμένη 
ἄρ. — Διατ. καλή. — Cohen ἀρ. 9. 

186.— À δηνάριον. Ὄπ. COS 111 PATER PATRIAE ’Agütoiva, περιρ- 
ραντήριον, πρόχους καὶ δάβδος oiwvooxérou. — Διατ. καλή. — 
Cohen 48. 

187.— À δηνάριον. (TR P COS 111 P P). Ὄπ. LIBERTAS—PVBLICA 
Ἢ ᾿Ἐλευϑερία ἱσταμένη ἄριστ., ἔχουσα πῖλον ἕν τῇ δεξιᾷ καὶ 
σκῆπτρον ἐν τῇ ἄρ. --- Διατ. καλλίστη. — Cohen 113. 

188.— À δηνάριον. Ὅμοιον, ἁλλὰ μετὰ TR. P. 1 COS HI. P. P. — 
Διατ. καλή. — Cohen 117. 

Toaïav6s. 

189.— À δηνάριον. “Or. ARAB. ADQ — 5. P. Q. R. OPTIMO 
PRINCIPI ᾿Αραβία ἱσταμένη ἀρ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξιᾷ κλάδον, 
ἐν δὲ τῇ ἀρ. παραζώνιον ; Παρ’ αὑτὴν κάμηλος ἢ στρουϑοκά- 
μηλος (;). --- Διατ. καλή. — Cohen 26. 

190.— À δηνάριον. Ὅπ. COS. ν. P. P. S. P. Q . R. OPTIMO PRINC 
Ῥώμη Νικηφόρος ἱσταμένη ἄρ. — Διατ. καλή. — Cohen 68. 

191-192.— À δηνάρια. Ὅπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Ῥώμη Νικηφόρος 
καϑημένη ἄρ. --- Διατ. καλή. — Cohen 69. 

193-195.— δηνάρια. "“Ὅπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Νίκη ἱσταμένη ἄρ,, 
ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. στέφανον καὶ ἐν τῇ ἄρ. κλάδον φοίνικος. --- 
Διατ. καλ. — Cohen 74. 

196.— & δηνάριον. "Ox. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Νίκη βαδίζουσα ἐπ᾽ à- 
σπίδων πρὸς ἄριστ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. στέφανον καὶ ἐν τῇ ἄρ. 
χλάδον φοίνικος. --- Διατ. καλλίστη. — Cohen 76. 


dE é ht: à fé dr nn, 


IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYSEIOY 243 


197-198.— À δηνάρια. Ὄπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Εἰρήνη ἱσταμένη ἄρ. 
ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. κηρύχειον καὶ ἐν τῇ ἄρ. κέρας. --- Διατ. καλή. 
— Cohen 81. 

199.— À δηνάριον. Ὅπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Εἰρήνη iorauévn ἄριστ., 
ἔχουσα ἕν τῇ δεξ. κλάδον, τὴν δ᾽ ἄρ. στηρίζουσα ἐπὶ κιονί- 
σχου. — Διατ. καλλίστη. — Cohen 83. 

200-201.— À δηνάρια. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. ᾿Ισότης ἱσταμένη ào. 
ἔχουσα ζυγὸν καὶ κέρας. — Διατ. καλή. — Cohen 85. 
202-203.— À δηνάρια. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Ἣ αὑτὴ ϑεὰ καϑη- 

μένη ἄρ. --- Διατ. καλή. — Cohen 86. 

204.— À δηνάριον. Ὄπ. COS. V. Ρ. Ρ. 5.ὁ)ὉὈ.0. R. OPTIMO PRINC 
Τύχη μετὰ πηδαλίου καὶ κέρατος ἱσταμένη ἄρ. --- Διατ. καλλί- - 
στη. — Cohen 87. 

205.— À δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. ᾿Αραβία μετὰ κλάδου 
καὶ δέσμης ἱσταμένη ἄρ. Πρὸ αὑτῆς κάμηλος. — Διατ. καλή. 
— Cohen 88. 

206-207.— À δηνάρια. Ὄπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Τρόπαιον. — Auar. 
καλλίστη. ΞξξΞε Cohen 99. 

208.— À δηνάριον. Ὄπ. DAC. CAP— COS ν. Ρ. Ρ. 5. P. 9. Η. 
OPTIMO PRINC AGE αἰχμάλωτος, ἱστάμενος ἄρ. παρὰ Écudv 
ὅπλων. --- Διατ. καλλίστη. — Cohen 191. 

209-213.— À δηνάρια Ὄπ. PARTHICO. Ρ. M. TR. P. COS. VI Ρ. Ρ. 
S. P. Q. ΒΕ. Εἰρήνη μετὰ κλάδου ἐλαίας καὶ κέρατος ἧστα- 
μένη ἄρ. --ἰ Διατ. καλλίστη. — Cohen 191. 

214.--- À δηνάριον. Ὅπ. ΡΙΕΤ ἐν τῷ ἐξέργῳ, S. P. Q. R. OPTIMO 
PRICIPI Ἢ Εὐσέβεια ἱσταμένη πρὸ βωμοῦ ἄρ. --- Διατ. καλή. 
— Cohen 201. 

215.— À δηνάριον. Ὄπ. P. M. TR. P. COS. il. P. P. Ἑστία καϑη- 
μένη ἄρ. μετὰ φιάλης καὶ λαμπάδος. — Διατ. ἀρίστη. — Co- 
hen 2083. 

210 --- À δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Τύχη ἢ ᾿Αφϑονία xa- 
ϑημένη ἄρ. ἐπὶ ϑώκου, ἀποτελουμένου ἐκ δύο κεράτων ἀφϑο- 
νίας. Ἔν τῇ δεξιᾷ φέρει σκῆπτρον. — Διατ. ἀρίστη. --- Co- 
hen 206. 








244 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


217.— À δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὗτὴ ἐπιγραφή. Νίκη καϑημένη ἐπὶ ϑώ- 
χου πρὸς ἄρ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. φιάλην καὶ ἐν τῇ ἄρ. κλάδον 
φοίνικος. — Διατ. καλλίστη. — Cohen 218. 

218-221.— À δηνάρια.ς Ὅπ. P. M. TR. Ρ. COS II P,P. Εἰρήνη 
ἱσταμένη ἄρ. ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. κλάδον êlalas καὶ ἕν τῇ ἄρ. 
κέρας. — Διατ. ἀρίστη (δύο) καὶ καλὴ (δύο). — Cohen 222. 

222.— δηνάριον. Ὄπ. P. M. TR. P. COS, III. P.P. Ἡρακλῆς 
γυμνὸς ἱστάμενος ἐπὶ στρογγύλης βάσεως κατενώπιον, ἔχων ἐν 
τῇ δεξ. ῥόπαλον καὶ ἕν τῇ ἄρ. τὴν λεοντῆν. --- Διατ. καλλίστη. 


— Cohen 234. 

223.— ἢ δηνάριον. Ὅπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Νίκη ἱσταμένη κατενώ- 
mov μετὰ στεφάνου καὶ κλάδου φοίνικος. — Διατ. καλλίστη. 
— Cohen 240. 


224.— ἢ δηνάριον. Ὅπ. P. M. TR. P. COS VI. P. P. S. P. 9. R. 
Ἢ Ἰσχὺς ἱσταμένη δεξ., ἔχουσα τὸν ἄριστ. πόδα ἐπὶ κράνους, 
τὴν δ᾽ ἄριστ. στηρίζουσα ἐπὶ δόρατος. — Διατ. καλλίστη. — 
Cohen 274. 

225.— À δηνάριον. "Or. Ἣ αὑτὴ ἐπιγραφή. ᾿Απόλλων (;) γυμνὸς 
ἱστάμενος κατενώπιον ἄρ., ἔχων ἐν τῇ δεξ. φιάλην καὶ ἐν τῇ 
ἄρ. στάχυς. — Διατ. καλλίστη. — Cohen 276. 

220.--- R δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Εἰρήνη ἱσταμένη. ἄρ. 
μετὰ κηρυκείου καὶ κέρατος. --- Διατ. καλή. — Cohen 278. 

227-228.— R δηνάρια. Ὄπ. PONT. MAX. TR. ΡΟΤ. COS Il. Ἑστία 
καϑημένη ἄριστ. μετὰ φιάλης καὶ λαμπάδος. — Διατ, καλή. — 
Cohen 288. 

229.--- À δηνάριον. Ὅπ. Ἣ αὑτὴ ἐπιγραφή. Νίκη καϑημένη ἄριστ,, 
ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. φιάλην καὶ ἐν τῇ ἄρ. κλάδον φοίνικος. --- 
Διατ. καλή. = Cohen 295. 

230.— R δηνάριον. ΜΡ, TRAIANO AVG. GER. DAC. P. M. TR. P. 
COS. V. P. P. Κεφαλὴ δαφνοστεφὴς πρὸς δεξ, 

Ὄπ. PONT. MAX. TR. ΡΟ[ΙΤ COS..] ‘O αὐτὸς τύπος τῆς xa- 
ϑημένης Νίκης. --- Διατ. μετρία. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen, ἔνϑα 
πβλ. ἂρ. 295-299 καὶ ἄρ. 305. 


IIPOEZKTHMATA TOY NOMIZEMATIKOY MOYZSEIOY 245 


231-232.— À δηνάρια. “Or. PONT. MAX. TR. POT. COS. I. Τύχη 
ἢ ᾿Αφϑονία ἄρ. ἐπὶ ϑώκου σχηματιζομένου ὑπὸ δύο κεράτων 
ἀφϑονίας. Ἔν τῇ δεξ. φέρει σκῆπτρον. --- Διατ. καλή. — Co- 
hen 301. 

233-234.— δηνάρια. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Ὃ μόνοια καϑημένη 
ἄρ. πρὸ βωμοῦ, φέρουσα δὲ φιάλην καὶ Pos — Mar. καλ- 
λίστη. — Cohen 302. 

235.— δηνάριον. Ὄπ. 5. P. Q.R. OPTIMO PRINCIPI Αρης 
ἱστάμενος κατενώπιον, ἔχων τὴν δεξ. ἐπὶ τοῦ δόρατος καὶ τὴν 
ἄρ. ἐπὶ τῆς ἀσπίδος. — Διατ. καλή. — Cohen 378. 

236.— À δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Ἢ ᾿Ἰσχὺς ὡς ἐν ἀριϑ. 
224.— Διατ. καλή. — Cohen 402. 

231-238.— δηνάρια Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Εἰρήνη ἱσταμένη πρὸ βω- 
μοῦ πρὸς ἄριστ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. κηρύκειον καὶ ἐν τῇ ἄρ. 
χέρας. — Διατ. καλή. — Cohen 412. 

239.— À δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Τύχη καϑημένη ἄρ. μετὰ 
πηδαλίου καὶ κέρατος. --- Διατ. καλή. — Cohen 481 

240-241.— À δηνάρια Ὅπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Ἣ Καλὴ Πίστις 
ἱσταμένη πρὸς ἄριστ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. στάχυς καὶ ἐν τῇ ἄρ. 
χάνιστρον πλῆρες καρπῶν. --- Διατ. ἀρίστη. — Cohen 483. 

242.— À δηνάριον. “Ox. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. AGE καϑήμενος αἶχμά- 
λωτος ὑπὸ τρόπαιον, πρὸς δεξ. --- Διατ. καλή. — Cohen 537. 

243,— δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Τρεῖς στρατιωτικαὶ ση- 
μαῖαι. — Διατ. καλή. Ξε Cohen 574. 

244.— Κ δηνάριον. (Ρ. M. COS). Ὄπ. VESTA ἐν τῷ ἐξέργῳ, COS. 
V. P. P. S. P. Q. R. ΟΡΤΙΜΟ PRINC. Ἕστία καϑημένη ἄρ. 
μετὰ παλλαδίου καὶ σχήπτρου. --- Διατ. καλή. — Cohen 644. 

245.— À δηνάριον. (Ρ. M. COS VI. P P). Ὄπ. Ὁμοίως ἀλλὰ μετὰ 
PRINCIPI, — Διατ. καλή. — Cohen 646. 

246.247.— Κ δηνάρια. (COS. VI. P. P). Ὄπ. VIA TPAIANA (ἔξερ- 
γον), S. P. Q.R. OPTIMO PRINCIPI Γυνὴ xaraxexliuévn 
ἐπὶ τοῦ ἐδάφους πρὸς ἄρ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. τροχόν, ἐν δὲ τῇ 
ἄρ. κλάδον. --- Διατ. καλλίστη. — Cohen 648. 


246 I. N. ZBOPONOY 


᾿Αδριανός. 

948.--- R δηνάριον. “Ox. CONCORD (ἐν τῷ ἐξέργῳ), Ρ. M. TR. P. 
COS. 11 ὋὉμόνοια καϑημένη ἄρ. ἐπὶ ϑρόνου, ἔχουσα ἕν τῇ 
δεξ. φιάλην, τὸν δ᾽ ἄριστ. ἀγκῶνα στηρίζουσα ἐπὶ ἀγαλματίου 
(᾿Ἐλπίδος;) τεϑειμένου ἐπὶ μικρᾶς βάσεως. Ὑπὸ τὸν ϑρόνον 
κέρας. --- Διατ. καλή. — Cohen 252. 

249.— R δηνάριον. Ὅμοιον, ἀλλ᾽ ἀντὶ προτομῆς αὐτοχράτορος μετὰ 
ϑώρακος καὶ ἱματίου φέρει προτομὴν αὑτοῦ μετὰ μόνου τοῦ 
ἱματίου. --- Διατ. καλή. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen. 

250.— δηνάριον. On. COS—II "Apres ἱσταμένη δεξ. μετὰ πο- 
δήρους ἱματίου, ἔχουσα ἐν τῇ δεξ, βέλος καὶ ἐν τῇ ἄρ. τόξον. 

— Διατ. ἀρίστη. — Cohen 315. 

251-254.— À δηνάριακσχ Or. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Δαίμων iorduevos 
πρὸ βωμοῦ, ἔχων ἕν τῇ δεξ. φιάλην, ἐν δὲ τῇ ἄριστ. κέρας. --- 
Διατ. καλλίστη. — Cohen 335. 

255.— À δηνάριον. Ὅπ. Ἢ αὐτὴ ἐπιγραφή. Ῥώμη καϑημένη ἐπὶ 
ὅπλων πρὸς δεξ. μετὰ δόρατος καὶ παραζωνίου. --- Διατ. καλή. 
— Cohen 337. 

256.— À δηνάριον. Ὄπ. Ἣ αὑτὴ ἐπιγραφή. ἸἸσχὺς ἱσταμένη Ôeë. 
ἔχουσα τὸν ἀρ. πόδα ἐπὶ κράνους κτλ.---Δ. καλή.Ξ-Ε ΟΟΠ 6 η 353. 

257.— À δηνάριον. Ὄπ. Ἣ αὑτὴ ἐπιγραφή. ᾿Αφϑονία καϑημένη ἄρ. 
πρὸ μοδίου, ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. μήκωνα καὶ ἐν τῇ ἄριστ. κέρας: 
— Διατ. καλή. — Cohen 380. 

258.— À δηνάριον. Ὅπ. Ἣ αὐτὴ ἐπιγραφή. ᾿Ελπὶς ἱσταμένη à. — 
Διατ. καλλίστη. — Cohen 390. 

259.— À δηνάριον. "Or. Ἣ αὐτὴ ἐπιγραφή. Αἰδὼς καϑημένη ἐπὶ 
ϑρόνου ἄρ. — Διατ. ἀρίστη. — Cohen 393. 

260.— À δηνάριον. Ὄπ. FEL—AVG ἐν τῷ πεδίῳ, P M. TR. Ρ. COS. 
1. Εὐτυχία ἱσταμένη ἄρ. μετὰ κηρυκείου καὶ κέρατος. --- Διατ. 
ἀρίστη. == Cohen 595. 

261. — À δηνάριον. Ὁμοίως, ἀλλὰ μετὰ COS III. — Διατ. ἀρίστη. — 
Cohen 599. 

262.— R δηνάριον. Ὄπ. FEL. Ρ. R. (ἐν τῷ ἐξέργῳ), P. M. TR. P— 
COS 111, Ἢ αὐτὴ ϑεὰ καϑημένη ἄρ.---Δ. xakiorn.—=Coh. 600. 


IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOY3EIOY 247 


263.— À δηνάριον. Ὄπ. FORT. RED (ἔξεργον), COS—II Τύχη xa- 
ϑημένη ἄρ. ἐπὶ ϑρόνου μετὰ πηδαλίου ἐπὶ σφαίρας ἔν τῇ δεξ. 
καὶ κέρατος ἐν τῇ ἄρ. --- Διατ. ἀρίστη. — Cohen 724. 

264.— À δηνάριον. Ὄπ. me pis 
P.—COS II. Ὃ ᾿Αδριανὸς καϑήμενος ἐπὶ ϑρόνου τεϑειμένου 
ἐπὶ ἐξέδρας, ἔχων ὄπισϑεν αὑτοῦ ἱστάμενον δωμαῖον ἄρχοντα. 
Πρὸ αὐτοῦ ἐπίσης ἱσταμένη ἣ Liberalitas. Πρὸς τὸν αὖτο- 
χράτορα ἀνέρχεται πολίτης. — Διατ. καλλίστη.ΞεΞ Cohen 911. 

265.— À δηνάριον. Ὄπ. PIE—TAS ἐν τῷ πεδίῳ, PARTH. F. DIVI 
NER.—NEP P. M. TR. P. COS. Εὐσέβεια ἱσταμένη ἄρ., ἐγεί- 
ρουσα ἐν δεήσει τὴν δεξιάν. — Διατ. μετρία. — Cohen 1029. 

266.— À δηνάριον. IMP CAES, TRAIAN. HADRIAN. OPT. AVG. 
GER DAC. Προτομὴ δαφνοστεφὴς μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτί- 
δος πρὸς δεξ. 

Ὄπ. PIE—TAS ἐν τῷ πεδίῳ, PARTHIC DIVI TRAIAN AVG 
GERM. TR. P. COS. P. P ‘O αὐτὸς τύπος. — Διατ. καλή.. — 
Cohen 1025 (ἔνϑα παρελείφϑη τὸ HADRIAN). 

267.— À δηνάριον. Ὄπ. PIE—TAS ἐν τῷ πεδίῳ, P. M. TR. P. COS 
I. Ὅ αὐτὸς τύπος. — Διατ. καλή. — Cohen 1027. 

268-269.— À δηνάρια. Ὄπ. P. M. T—R—P. COS. HI. Ῥώμη Nixn- 
φόρος καϑημένη ἐπὶ ὅπλων πρὸς ἄριστ. — Διατ. καλλίστη. —= 
Cohen 1099. 

270-271.— À δηνάριαις Ὄπ. Ρ. M, TR. P.—COS Il, Ἢ Αἰωνιότης 
ἱσταμένη ἀρ., ὑψοῦσα δ᾽ ἐν ταῖς χερσὶ τὰς κεφαλὰς τοῦ HAiov 
καὶ τῆς Σελήνης. — Διατ. καλή. — Cohen 1114. 

272.— δηνάριον. Ὄπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Δικαιοσύνη ἢ Εἰρήνη 
ἱσταμένη ἄρ., ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. κλάδον, τὴν δ᾽ ἄρ. ἐπὶ σκήπτρου. 
— Διατ. καλλίστη. — Cohen 1123 καὶ 1140. 

273-274.— R δηνάρια. Ὅπ. Ἣ αὐτὴ ἐπιγραφή. Νίκη τροπαιοφόρος 
ἀνιπταμένη πρὸς τὰ δεξ. — Διατ. καλλίστη. — Cohen 1131. 

275.— ἢ δηνάριον. Ὄπ. P. M. TR. Ρ---ΟΤ. COS. II, Εἰρήνη îora- 
μένη ἄριστ. μετὰ χλάδου καὶ κέρατος. --- Διατ. μετρία. — Co 
hen 1141. 


ἕν τῷ ἐξέργῳ, P. M. TR. 


248 I. N. ZBOPONOY 


276.— R δηνάριον. ἼὍπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Ὅμόνοια καϑημένη ἄρ. 
μετὰ φιάλης καὶ κέρατος. — Διατ. μετριωτάτη. --Ξ Cohen 1149. 
211-219.--ὄ Ὁ δηνάρια. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Τύχη ἱσταμένη ἄρ. μετὰ 
πηδαλίου καὶ κέρατος, στηρίζουσα τὸν ἀρ. ἀγκῶνα ἐπὶ μικρᾶς 
στήλης. --- Διατ. ἀρίστη. — Cohen 1155. 
280-281.— δηνάρια. Ὅπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφὴ καὶ τύπος, ἀλλ᾽ ἄνευ 
τῆς στήλης. — Διατ. καλή. — Cohen 1157. 
282-284.— R δηνάρια. IMP. CAESAR TPAIAN. HADRIANVS AVG. 
Προτομὴ δαφνοστεφὴς μετὰ ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος. 
Ὄπ. Ἢ αὑτὴ ἐπιγραφή. Τύχη καϑημένη ἄρ. μετὰ πηδαλίου καὶ 
κέρατος. — Διατ. καλή. ᾿Ελλείπει παρὰ Cohen, ἔνϑα πβλ. 1158. 
928. --- À δηνάριον. Ὄπ. PRO—AVG ἐν τῷ πεδίῳ, P. M. TR. Ρ. COS. 
II, Πρόνοια ἱσταμένη μετὰ σχήπτρου πρὸς δεξ,, δεικνύουσα 
τῇ ὃ. σφαῖραν κειμένην πρὸ αὗτῆς. -- Δ. ἀρίστη.ΞΞΞ- Cohen 1198. 
Τέλος τῶν νομισμάτων τοῦ εὑρήματος τῆς Ἐλευϑερουπόλεως. Τὰ ἐκ 
τοῦ αὑτοῦ εὑρήματος κοσμήματα ἴδε κατωτέρω ὕπ᾽ ἀρ. 825-858. 


Β΄. EE AAAQN IIPOEAEYZEOQN. 


BYZANTINA. ’Avaordouos (491-518). 
286.— % τριμίσσιον, yoauu. 1,37. D. N. ANASTA—SIVS P.F. AVG 
Προτομὴ μετὰ διαδήματος, πρὸς δεξ, 

Ὄπ. VICTORIA AVGVSTORVM Νίκη βαδίζουσα κατενώπιον, 
βλέπουσα πρὸς ἄρ., ἔχουσα ἐν μὲν τῇ δεξ. στέφανον, ἐν δὲ τῇ 
ἄριστ. σφαῖραν μετὰ σταυροῦ. ᾿Εἂν τῷ ἔξέργῳ CONOB, ἐν τῷ 
πεδίῳ Gotho. — Διατ. καλή. — Sabatier, Monnaies Byzan- 
tines I p. 152,5 pl. VIII, 21. 

287.— X γραμμ. 1,35 (διάτρητον). Ὅμοιον τριμίσσιον.--- Διατ. καλή. 

᾿Ιουστινιανὸς 4΄ (527-565). 
288.---- X σόλιδος, yo. 4,45. D Ν IVSTINI—ANVS P.P. AVG Προ- 
τομὴ αὑτοῦ κατενώπιον μετὰ σφαίρας, ἐφ᾽ ἧς σταυρὸς ἕν τῇ δεξ. 

Ὄπ. VICTORI—A AVGGG Δ Νίκη κατενώπιον ἱσταμένη, ἔχουσα 
ἐν μὲν τῇ δεξ. σκῆπτρον, ἐφ᾽ οὗ τὸ μονογράφημα τοῦ Χριστοῦ, 
ἐν δὲ τῇ ἀρ. σφαῖραν, ἐφ᾽ ἧς σταυρός. ᾿Εν τῷ éEépyæ CONOB, 
ἂν τῷ πεδίῳ ἀστήρ. --- Διατ. καλή. 


HPOZKTHMATA TOY NOMISMATIKOY MOYSEIOY 249 


289.— X σόλιδος, yoauu. 4,06. Ὅμοιον, Ga μετὰ VICTORI—A 
AVGGG F.— Διατ. καλλίστη. 
Φωκᾶς (602-610). 
290.— X σόλιδος, yo. 4,42 (διάτρητον). D. N° FOCAS—PERP. AVG 
Προτομὴ κατενώπιον μετὰ σφαίρας, ἔφ᾽ ἧς σταυρὸς ἐν τῇ δεξ. 
Ὄπ. VICTORI—A AVGGG I. Ὃ αὑτὸς τύπος τῆς Νίκης. Ἔν 
τῷ ἐξέργῳ CONOB.— Διατ. καλή. 
“Ἡράκλειος A’ (610-641). 
291.— % τριμίσσιον, yoauu. 1,35. D. N. HERA—CLIVS P. P. AVG 
Προτομὴ πρὸς δεξ. 
Ὄπ. VICTORIA AVGyS—CONOB. Σταυρός.--- Διατ. μετρία.-εΞ 
Sabatier ἔ. à. I 267,4 pl. XXVIIL, 10. 
“Ἡράκλειος καὶ ᾿Ηράκλειος Κωνσταντῖνος (613-641). 
. 292.--- Θί σόλιδος, γραμμ. 4,50. DD NN [hERACLI]JVS ET hERA 
CONST, P. P. Προτομαὶ αὐτῶν κατενώπιον, Ἄνω σταυρός. 
Ὄπ. VICTORIA AVGyS. Σταυρὸς ἐπὶ βάσεως. ’Ev τῷ ἐξέργῳ 
CONOB (ôixaorov). — Διατ. uerpia.— Sabatier ἕ. à. I 274, 
48bis pl. XXIX, 18. 
Ἡράκλειος, Ηράκλειος Κωνσταντῖνος καὶ ᾿Ηρακλεωνᾶς (638-641). 
299. --- X σόλιδος, γραμμ. 4,40. Ἄνευ ἐπιγραφῆς. OÙ τρεῖς Αὔγουστοι 
ἱστάμενοι κατενώπιον. 
Ὄπ. ΝΙΓΤΟΕΙΑ --Αν ἀμ 8 Σταυρὸς ἐπὶ τριβάϑμου βάσεως. Ἔν 
τῷ πεδίῳ τὸ μονογράφημα ΧΡΉ καὶ τὸ γράμμα €. Ἐν τῷ 
ἐξέργῳ CONOB. — Διατ. καλή. — Sabatier ἔ. à. I 285, 106 
pl. XXXI. 
KOY#SIKA APABIKA, AIFYITOY PATIMIAAI. 
294-316.— X νομίσματα εἴκοσι καὶ τρία ἕλκοντα Ligne 


294 — 4,15 | 300 — 3,80 | 306 — 4,20 | 312 — 4,00 
295 — 3,95 | 301 — 3,85 | 307 — 402 | 313 — 380 
296 — 4,05 802 -- 405 | 308 — 3,60 814 — 4,02 
297 — 3,75 | 808 — 4,12 | 309 — 3,87 | 315 — 3,92 
298 — 3,85 | 304— 3,60 | 310 — 4,12 | 316 — 3,95 
299 — 4,02 | 305 — 4,02 | 311 — 4,10 


250 I. N. ZBOPONOY 


Τὰ νομίσματα ταῦτα, ἐλλείψει τῶν ἁπαιτουμένων εἰδικῶν yvo- 
σεῶν, ἀδυνατῶ νὰ κατατάξω. ‘Ex παραβολῆς πρὸς τὰς φωτο- 
γραφίας τοῦ καταλόγου τοῦ Βρεττανικοῦ Μουσείου (Catalo- 
gue of Oriental coins vol. IV) εὗρον ὅτι ταυτίζονται ἢ 
μεγάλως ὁμοιάζουσί τινα πρὸς τὰ ἑξῆς : 


204 --- pl. 129. El-Mo’izz A. Η. 343—365 


299 = pl. I, 74 El-Hékim »  8391—412 
296 — pl. II, 107 Edh-Dhäâhir: »  412—426 
295 = pl. II, 125 El-Mustansir >» 427—486 
298 — pl. IL, 135 » » 427—486 
297 — pl. IL 220 El-Amir »  495—519 


Kai τὰ λοιπὰ δὲ πάντα φαίνονται ἀνήκοντα εἷς τὴν αὑτὴν δυ- 
ναστείαν τῶν Φατιμιδῶν καλιφῶν τῆς Αἰγύπτου. Ἢ διατή- 
ρησις αὑτῶν εἶναι κατὰ τὸ πλεῖστον καλλίστη ἢ καλή. 

ΑἸΓΥΠΤΟΥ͂. ΔΥΝΑΣΤΕΙ͂Α TON AYYOOBEES. 
Edh-Dhähir Ghäzee ? (590-620 A. H). 
317.— À 22 χιλμ. (διάτρητον). Παρόμοιον πρὸς τὸ τοῦ B. M. Cat. 
of Oriental coins n° 304 pl. III, 304. — Διατ. καλή. 
AMAWEE καλίφαι τῆς ᾿Ανατολῆς. 
518-828.-- À 21 χιλμ. “ἝΞ νομίσματα παρόμοια πρὸς τὰ ἐν B.M.C. 
of Oriental coins tom. I pl. III, 48 né£. — Δ. μετριωτάτη. 
OAAANAIA3, ZWOLL πόλις. : 
324.— À τάλληρον τοῦ 164. --- Διατ. καλή. 


KOZMHMATA XPYZA ΕΚ TOY ANQTEPQ ΠΕΡΙΓΡΑΦΕΝΤΟΣ 
EYPHMATOZ ΤῊΣ EAEY@EPOYIIOAEQZS. 

325.— Χρυσῆ ἅλυσις (περιδέραιον) μήκους 0,42, ἔχουσα εἷς τὸ ἄκρον 
κόσμημα ἄσπίδος ὀμφαλωτῆς, παρὰ τὴν στεφάνην τῆς ὅποίας 
κύχλος μικρῶν ἀσπίδων. Τὸ κέντρον ἐπίσης τῆς ἀσπίδος κχκο- 
σμεῖται ὕπ᾽ ἀσπιδίου, περιβαλλομένου ὑπὸ στεφάνης κρικί- 
σκων. Εἷς τὸ μέσον τῆς ἁλύσεως χρίκος, ὑπὸ τεσσάρων σφαι- 
ριδίων κεκοσμημένος. Ὁλκὴ γραμμ. 27,95. = Πίναξ VII, 1. 

920.--- Χρυσῆ ἅλυσις (περιδέραιον) μήκους 0,36, ἔχουσα εἷς τὸ ἄκρον 
κόσμημα σχήματος τροχοῦ. Ὃλκὴ yo. 18,8.--- Πίναξ VII, 2. 


TNPOZKTHMATA TOY NOMIZSMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 251 


327.— Δακτύλιος χρυσοῦς διπλοῦς, οὗ À ἕνωσις κοσμεῖται ὑπὸ σει- 
ρᾶς σφαιριδίων, ἀποληγόντων εἷς δύο σταφυλάς. Οἱ δύο λίϑοι, 
οἵτινες ἐκόσμουν ποτὲ τὸν δακτύλιον, ἐξέπεσον. Γραμμ. 2,76. 
Ξ-- Πίναξ VI, 6. 

328.— Δαχτύλιος ἐκ λεπτοῦ σφυρηλάτου φύλλου χρυσοῦ, κοσμουμένου 
ὑπὸ σχοινιομόρφου σειρᾶς. Γραμμ. 1,01. — Πίναξ VII, 5. 

529 .----Ὅμοιος δακτύλιος. Γραμμ. 1,44. — Πίναξ VF, 4. 

330.— Δακτύλιος ἐκ παχέος φύλλου χρυσοῦ, κοσμούμενος ὑπὸ ὅμοίου 
σχοινιομόρφου σειρᾶς, ἧς κατὰ μῆχος μὲν τέσσαρα ζεύγη σφαι- 
οιδίων, κατ᾽ ἀμφότερα δὲ τὰ ἄκρα ἀνὰ τρία σφαιρίδια βοτρυ- 
δὸν διατεϑειμένα. Γραμμ. 2,45.— Πίναξ VIL, 8. 

331.— Δακτύλιος ὅμοιος, οὗ ὅμως ἣ σειρὰ κοσμεῖται ὑπὸ τεσσάρων 
ζευγῶν σφαιριδίων καὶ τὰ ἄκρα ὑπὸ ἕνός. Γραμμ. 1,65 — 
Πίναξ VII, 9. 

332.--- Δακτύλιος ἐκ σφυρηλάτου παχυτάτου φύλλου χρυσοῦ, οὗ À σφεν- 
δόνη κοσμεῖται ὑπὸ δύο σφαιριδίων καὶ ὑπὸ ἐγχαράχτου κλα- 
δίσκου, ἐξ ἁπλῶν γραμμῶν εἷς σφαιρίδια ἄποληγουσῶν ἐσχη- 
ματισμένου. Γραμμ. 8,56. — Πίναξ VIL, 8. 

333-334.— Ζεῦγος ἐνωτίων σχήματος ἡμισφαιρίων, ὧν À ἐπιφάνεια 
χοσμεῖται ὑπὸ σφαιριδίων, εἷς δομβοειδῆ σχήματα διατεϑειμέ- 
vov. Ἢ ἕνωσις τῆς ἐξαρτήσεως ἀμφοτέρων κοσμεῖται ὑπὸ δί- 
oxov πρασίνης ὑάλου. Γραμμ. 14,18. — Πίναξ VII, 7. 

335- 3360.--- Ζεῦγος ἐνωτίων τοῦ αὐτοῦ σχήματος ἡμισφαιρίων, ὧν ὅμως 
ñ ἐπιφάνεια ἐντελῶς ἀχκόσμητος, ἣ δ᾽ ἕνωσις τῆς ξξαρτήσεως 
ἀποτελεῖται ἐκ δίσκων ἀσπιδοειδῶν. Γρ. 14,00.-- Πίναξ VII, 12. 

3317-338.— Ζεῦγος ὅμοιον τῷ προηγουμένῳ, ἀλλὰ σχήματος τετάρτου 
σφαίρας. Γραμμ. 1,30. = Πίναξ VIE, 11. 

3599-3540.---Ὁμοίως τῷ προηγουμένῳ. Γραμμ. 4,65.— Πίναξ VIT, 18. 

541-842 .--- Ὁμοίως. Γραμμ. 8,60. --εΞ Πίναξ VII, 15. 


Σημ. Τὰ πέντε προηγούμενα ζεύγη εἶναι ἐσωτερικῶς κοῖλα καὶ πεπληρω- 
μένα ὑπὸ γυψοειδοῦς τινος ὕλης. 


348-944. --- Ζεῦγος ἐνωτίων σχήματος τετραγώνων πλαισίων, ὧν τὸ 
: ἐσωτερικὸν πεδίον, διαιρούμενον εἷς δύο μέρη κατὰ μῆκος διὰ 
διπλῆς χρυσῆς μηρίνϑου, πλέγμα φυλλοειδὲς περιβαλλούσης, 


252 I. N. 2ZBOPONOY 


κοσμεῖται ὑπὸ ἕξ ἀσπίδων, ὧν ἑκάστη πάλιν κοσμεῖται ὑπὸ 
τεσσάρων σφαιριδίων. Μικροτέρα ἑβδόμη ἀσπὶς κοσμεῖ τὸ 
κάτω μέρος τοῦ χωρίσματος. Τὸ ὅλον περιβάλεται ὑπὸ πλαι- 
σίου χρυσῆς μηρίνϑου. Af ἕνώσεις τέλος τῶν ἐξαρτήσεων ἀπο- 
τελοῦνται ὑπὸ ἀσπίδος, ἧς τὸ κέντρον χοσμεῖ σφαιρίδιον. 
Γραμμ. 7,00. ΞξΞ Πίναξ VII, 14. 

345-346.— Ζεῦγος μικρῶν ἐνωτίων, «ἀποτελουμένων ἐξ ἡμισφαιρίων, 
ἀφ᾽ ὧν κρέμαται δαβδίον, ἀνέχον μαργαρίτην (ὃ ἕτερος τῶν 
μαργαριτῶν ἐξέπεσεν). l'oauu. 1,38. — Πίναξ VIT, 18. 

347-348.—"Eregov ζεῦγος τοῦ αὐτοῦ μεγέϑους, ἀποτελούμενον ἐξ ἅ- 
σπιδίων, ἄφ᾽ ὧν κρέμανται σφαῖραι. To. 1,70.--- Πίναξ VII, 16. 

349-350.— Ζεῦγος ἐνωτίων ἢ φαλάρων (;), ἀποτελουμένων ἐκ φύλλων 
λεπτῶν χρυσοῦ σχήματος ἄσπίδος, ἧς τὸ μὲν κέντρον πληροῖ 
ἁστήρ, τὴν δὲ στεφάνην διπλοῦς κύκλος σφαιριδίων. Γρ. 1,55. 
Ξ--- Πίναξ VII, 22. 

351.—"Ev ἐνώτιον σχήματος ἀσπίδος, ἧς τὸ κέντρον κοσμεῖ δόδαξ. 
Γραμμ. 0,52. --- Πίναξ VII, 20. 

802.----Ἐν ἐνώτιον σχήματος ὄφεως. Γραμμ. 0,98.— Πίναξ VIT, 10. 

353 ---᾿ Ἑνώτιον (;) σχήματος ἄνϑους, οὗ τὸ κέντρον κοσμεῖ τεφρό- 
χρους λίϑος στρογγύλος. Γραμμ. 1,27. — Πίναξ VII, 11. 

804. 858.--- Δύο τεμάχια χρυσῶν κοσμημάτων (τὸ ἕτερον σχήματος 
σμικροτάτου δαχτυλίου). “Ολκὴ ἀμφοτέρων ὅμοῦ γραμμ. 0,75. 
Ξ-- Πίναξ ΥΤΙ, 19. 


ΛΔ΄. 
Δῶρον K. Χ. ΜΜαραϊτοπούλου êx Θεσσαλονίκης. 


ΡΩΜΑΪΚΟΝ. Διοκλητιανός. 
1.— À 22. IMP.C. C. VAL, DIOCLETIANVS AVG Προτομὴ μετ᾽ 
ἀχκτινωτοῦ διαδήματος, ϑώρακος καὶ ἐφαπτίδος, πρὸς δεξ. 
Ὄπ. CONCORDIA MILI—TVM Ζεὺς Νικηφόρος καὶ Διοκλη- 
τιανὸς ἱστάμενοι κατενώπιον. Μεταξὺ αὐτῶν ΗΑ. --- Δ. καλήξ 


[IPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOY 253 


AE’ 
Δῶρον "AL Beta. 


BIOYNIA. Προυσίας Β΄. 

1.— À 24, yoauu. 5,72. Κεφαλὴ ἝἭ ομοῦ ἀγένειος μετὰ πετάσου, πρὸς 
δεξ. "Ex αὑτῆς δύο ὑστερόσημα, περιέχοντα τὸ μὲν μιχρότερον 
τρίποδα, τὸ δὲ μεγαλύτερον χηρύχειον. 

Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕ[ΩΣ] δεξ. NPOYZIOY ἀρ. ἐκ τῶν ἄνω. Λύρα (χε- 
λώνιον) πεντάχορδος. Ὑ π᾿ αὑτὴν 4Σ A AKA.— Διας. χαλή. 
— Πίναξ IV, 18. 

᾿Ανέχδοτον. Τοῦ αὑτοῦ τύπου, ἀλλὰ μετὰ διαφόρων μονογραφη- 
μάτων καὶ ὕστεροσήμου νόμισμα ἐδημοσιεύϑη ὑπὸ τῆς Agnes 
Baldwin ἐν Διεϑν. Ἔφημ. Νομισμ. ᾿Αρχαιολ. τόμ. Δ΄ σελ. 68. 


AG”. 
Δῶρον James Anderson, διευϑυντοῦ τῶν ἀγγλικ. τηλεγράφων. 


ΘΡΑΚΗ ἢ ΒΙΘΥΝΙΑ. 
TAH... ἄγνωστος πόλις ἢ δυνάστης τῆς ᾿“Ελλησποντίας. 
1.— À 15, γραμμ. 1,90. TAH ἄνω βοὸς βαδιζούσης πρὸς ἄριστ. ἐπὶ 
γραμμῆς (;), ἧς κάτω λείψανα γραμμάτων. .ΟΑ (;) ἢ. .ΕΑ. 
Ὄπ. ἜἜγκοιλον σχήματος τεσσάρων πτερῶν μύλου (σταυροῦ 
μαιανδρομόρφου), où À ἐπιφάνεια κοκκιδωτή. — Διατ. καλή. 
= Πίναξ IV, 8. 
᾿Ανέχδοτον. Ἴδε τὴν περὶ τούτου μελέτην μου ἐν τῇ Διεϑνεῖ 
Ἔφημ. τῆς Νομισμ. ᾿Αρχαιολ. τόμ. I’ σελ. 159. 


254 IL N. ZBOPONOY 
AZ”. 
Δῶρον B. Νοστράπη. 


MAKEAONIA. Δημήτριος 6 ]ΠΠ]ολιορκητής. 

1.— À 21 (ὑπόχαλκον), γραμμ. 15,22. Κεφαλὴ Δημητρίου κερασφό- 
ρος καὶ μετὰ διαδήματος πρὸς à. "Omodev αὑτῆς À πλαγίως, 
χαραχϑὲν ἴσως ἐκ παρανοήσεως τῶν ἄκρων τοῦ διαδήματος. 

Ὄπ. ΒΑΣΙΛΕ[ΩΣ] δεξ. AHMHTPI[OY] ἄρ. Ποσειδῶν γυμνὸς 
ἱστάμενος ἀρ., ἔχων τὴν μὲν δεξ, ἐπὶ τοῦ μηροῦ τοῦ δεξιοῦ πο- 
δὸς τεϑειμένου ἐπὶ πέτρας, τὴν δ᾽ ἄριστ. στηρίζων ἐπὶ τριαί- 
νης. Ἔν τῷ πεδίῳ ἀρ. ΑΙ (;). --- Διατ. μετρία. τε Πίναξ IV, ὅ. 

᾿Ανέκδοτον καὶ περίεργον διὰ τὴν ἔκφρασιν τῆς κεφαλῆς τοῦ 
βασιλέως. 


AH”. 
Δῶρον Δημ. Κεραϊτίδου, ἐμπόρου ἐκ Σωζοπόλεως τῆς Θράκης. 


@PAKH. ᾿Απολλωνία. : 
1.— À 17, γραμμ. 4,12. Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, πρὸς δεξ. 
Ὅπ. Λλγκυρα, ἧς δεξιὰ ἄστακός, ἀριστερὰ δὲ 1H καὶ κάτω 
A—A.— Διατ. καλή. ΞξΞ- Πίναξ IV, 2. 
᾿Ανέκδοτον. Πβλ. Bev. Numismatique 1898 σελ. 211,6 καὶ 
σελ. 225. 


ΛΘ΄. 


Δῶρον κ. Γεωργ. Μπουφέτη ἐκ Καβάλλας τῆς Μακεδονίας 
(δοϑέν μοι ἐν Θεσσαλονίκῃ). 


MAKEAONIA. Ἔν γένει, 
1.— À 25. Κεφαλὴ Σειληνοῦ κατενώπιον. Κύκλος σφαιριδίων. 


D 
Ὄπ. MAKE ἐν στεφάνῳ κισσοῦ. — Διατ. καλή. 
ΔΟΝΩΝ 


IIPOZKTHMATA TOY NOMIZMATIKOY MOYZEIOY 255 


Aîyai. 
2,— R 12, yoauu. 0,98. Todyos yovaritov πρὸς δεξ. καὶ στρέφων 


a 


τὴν χεφαλὴν πρὸς ἄριστ. "Av καὶ δεξιᾷ ἐν τῷ πεδίῳ ἀνὰ ἕν 


σφαιρίδιον. 
Ὄπ. Μαιανδρομόρφου σταυροῦ σχήματος τετράγωνον. --- Διατ. 
μετρία. 
᾿Αμφίπολις. 
3.— À 99. ΘΕΟΣ ΚΑΙΣΑΡ ΣΕ δεξ.---ΒΑΣΤΟΣ ἄρ. Κεφαλὴ Αὐγού- 
στου δεξ. 


Ὄπ. ΑΜΦΙΠΟΛΙΤΩΝ κάτω. ἴΆρτεμις ἐπὶ ταύρου πρὸς δεξ, 
μετ᾽ ἠνεμωμένου πέπλου. --- Διατ. καλή. 

4.— M 19. AYT. KAICAP AOMITIANOC Κεφαλὴ Δομιτιανοῦ δα- 
φνοστεφὴς δεξ. 

Ὄπ. ΑΜΦΙΠ--ΟΛΙΤΩΝ ἴάλρτεμις ἱσταμένη ἐν μαχρῷ χιτῶνι 
πρὸς ἄρ., ἔχουσα τὴν δεξ. ἐπὶ μεγάλης λαμπάδος, κλάδον δὲ 
ἐν τῇ ἄρ. Παρ᾽ αὑτῇ ἀσπίς. — Διατ. καλή. 

5.— A 20. AY.KAI—KOMOAOC Προτομὴ ἀστεφὴς Κομόδου πρὸς ὃ. 

Ὄπ. Ἀ---Μ---Φ!Π--ΟΓΛΙΤΩ Ν] Αρτεμις ἐπὶ ταύρου πρὸς δεξ,, 
τὴν μὲν δεξ, ἔχουσα ὑπὲρ τὴν φαρέτραν, τῇ δ᾽ ἄριστ. κρατοῦσα 
ἕν τῶν χεράτων τοῦ ταύρου. ---- Διατ. καλή. 

Θεσσαλονίκη. 
6.— À 20. Κεφαλὴ Διονύσου ἀγένειος καὶ κισσοστεφής, δεξ. 

Ὄπ. δι ᾳαμῷ AE Ἰοϑέμένη, δεῖ. “ἀνὼ ἂν τῷ πο ΣΝ 
KAI— A, ἄρ. ; δεξιᾷ XIA.— Διατ. μετρία. 

7.— À 26. KAICAP—ÆTPAIANOC Κεφαλὴ δαφνοστεφής, δεξ. 

Ὄπ. OECCAAONI δεξ.---ΚΕυνΝ ἄριστ. Νίκη βαδίζουσα de. 
ἔχουσα ἐν τῇ δεξ. στέφανον. ᾿Εν τῷ πεδίῳ δεξ. unvioxos. — 
Διατ. μετρία. 

Οὐρανόπολις. 
8.— À 17. ᾿Αστὴρ ὀκτὼ ἀκτίνων. Ἔν κύκλῳ σφαιριδίων. 

Ὄπ. ΟΥ̓ΡΑΝΙΔῺΝ δεξ.--- ΠΟΛΈΩΣ ἄρ. ᾿Αφροδίτη Οὐρανία 
χαϑημένη ἐπὶ σφαίρας. --- Διατ. μετρία. 


256 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


Τραίλιον. 
9.— À 9. Κεφαλὴ ‘Eouoÿ (;) μετὰ στροφίου καὶ ἄνευ πετάσου, ἔχουσα 
τὴν κόμην καταπίπτουσαν εἷς πλοκάμους, πρὸς δεξ. 


Ὄπ. 1] 
[A] 











- .— Διατ. μετρία. 


“Χαλκιδεῖς. 
1ῦ AS Κεφαλὴ ᾿Απόλλωνος δαφνοστεφής, δεξ. 
Ὄπ. ΧΑΛΚΙ δεξ.---ΔΕΩ[Ν] ἀρ. Τρίπους. --- Διατ. μετρία. 
11.— À 12. Ὅμοιον. 
Ὄπ. XA[AKI] ἀρ.--ΔΕΩΝ δεξ, Τρίπους. --- Διατ. μετρία. 
ΒΑΣΙΛΕῚΣ MAKEAONIAZ. Κάσσανδρος. 
12,— À 18. Κεφαλὴ ἀγένειος ᾿Αλεξάνδρου ἐν λεοντῇ, πρὸς δεξ. 
“Ὅπ. ΒΑΣΙΛΕΩΣ ἄνω, KAZZANAPOY ἐν τῷ ἐξέργῳ. Λέων 
ἱστάμενος ἄρ. καὶ δάκνων δόρυ. Ὑπ’ αὑτὸν (A, πρὸ αὑτοῦ A; 
— Διατ. καλή. 
Πάτροκλος στρατηγὸς τῶν Πτολεμαίων τῆς Αἰγύπτου ἕν ων ἢ (). 
13.— À 22. Κεφαλὴ Διὸς δαφνοστεφὴς δεξ. 
Ox. ᾿Αετὸς ἐπὶ κεραυνοῦ. δεξ. Πρὸ αὑτοῦ (A, ὄπισϑεν λαμπάς. 
— Διατ. μετρία. Ἴδε Σβορώνου Τὰ νομίσματα τοῦ Κράτους 
τῶν ΠΙτολεμαίων τόμ. Α΄ σελ. σλη΄. 
MY3IA. Πάριον. 
14— À 17. [HAÏJMMOIN] Κεφαλὴ κερασφόρος Διὸς ἼΑμμωνος δεξ. 
Ὄπ. [Η]ΟΗΤ ἀρ. COL[P;] δεξ. ἐκ τῶν κάτω. Δύο στάχυες. — Δ. 
καλή. Πβλ. Imhoof-Blumer, Griechische Münzen, σελ. 92. 


Μ΄. 
Δῶρον Δημ. Ταβανιώτου ἐκ Ῥοστοβίου τῆς Ῥωσίας. 


BYZANTINA. ᾿]ωάννης 6 Τοιμισκῆς. 
() 


1.— À 26. IC—XP Προτομὴ Χριστοῦ κατενώπιον. 
Ὄπ. MH—OV Προτομὴ τῆς Παναγίας κατεγώπιον.---Δ. μετρία. 


ΠΡΟΣΚΤΗΜΑΤᾺ TOY NOMISMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ 257 


NEQTEPIKA. 


FAAAIA. Ναπολέων Γ΄. 
9.3. M 10 éxaroorov τῶν ἐτῶν 1853 καὶ 1864. 


ITAAIA. Βίκτωρ ᾿Εμμανουὴλ Β΄. 
4-— M 5 ἑκατοστῶν τοῦ 1861. 


BAYAPIA. Μαξιμιλιανὸς ᾿Ιωσὴφ (1745-1771). 


5.— R 42. D. G. MAX. 105. U. B. ET P. 5. D. C.P. R. S. R. I. A. ET 
EL. L. L. (—Utriusque Bavariae et Palatinus Supe- 
rioris Dux Comes Palatinus Rheni Sacri Romani Im- 
perii Archidapifer et Elector Langravius Leuchten- 
bergensis) Προτομὴ αὑτοῦ δεξ. 
Ὄπ. Ὃ Βαυαριχὸς ϑυρεὸς φερόμενος ὑπὸ λεόντων. Κάτω 1756. 
— Διατ. καλή. 


ΑΥ̓ΣΤΡΙΑ. 
θ.--- Ἕν yoooägaov τοῦ 1900. 


ΡΩΣΙΑ. ᾿Ιωάννης Γ΄ ᾿Αντώνοβιτς (1740-1741). 
T.— À Δέγγα τοῦ 1740. --- Διατ. μετρία. 

᾿Ελισάβετ Πετρόβνα (1741-1762). 
8. -- À Δέγγα τοῦ 1748. — Διατ. καλή. 
9.--- À Δέγγα τοῦ 1753 (;). — Διαι. μετριωτάτη. 
10.— À Δύο καπήκια τοῦ 1757. — Διατ. καλή. 

Αἰκατερῖνα β΄ ᾿Αλεξιέβνα (1762-1796). 
11.— ἃ Πέντε καπήχκια τοῦ 1770. Ε. M. — Διατ. καλή. 

Παῦλος Α΄ Πέτροβιτς (1796-1801). 
12.— À Δύο καπήκια τοῦ 1797. A. Μ. --- Διατ. καλή. 
13— ἃ » » » 1198. Ε. M.— Διατ. καλή. 

᾿Αλέξανδρος 4΄ Παύλοβιτς (1801-1825 24 Λεχεμβρ... 
14-15.—  Πολτῖνα (!/, δουβλίου) τοῦ 1817. Π--- ς.Π.8.- - .--- Δ. καλή. 
16.— À Πολτῖνα τοῦ 1819. Π-- «.Π. 8. -- Διατ. καλή. 
17.— À Δύο χαπήχια τοῦ 1819. H—M Η. M.— Διατ. καχή. 
18.— À ῬΡούβλιον τοῦ 1820. N—A C.N.B.— Air. καλλίστη. 
19.— À Ἕν καπήκιον τοῦ 1821. Α--Β ; -- Auar. κακή. 

11 


258 il. N. ZBOPONOÔY 


20.— R Ῥούβλιον τοῦ 1822. M—A C.N.B.— Διατ. καλλίστη. 
21.— À Εἴκοσι καπήκια τοῦ 1822. » » -- Διατ. μετρία. 
22-23.— R » » ΟΠ ΒΟ ΤΟΣ » -- Aiar. καλή. 
24— -ὀἨ Δέκα » » » » » --ο » 
25.—R  » » >. 162770 » --λιατ. κακή. 
26.— R Πέντε » ».1824 » » -- Auart. μετρία. 
Νικόλαος Α΄ Παύλοβιτς (1825-1855 9 Defo.). 
27.— R Ῥούβλιον τοῦ 1832. Η--Γ  C. M. B.— Διατ. ἀρίστη. 
28.— R Πέντε καπήκια τοῦ 1835. » » -- Διατ. καλή. 
29.— À Eïxoo » » 1836. » >» — » 
30.— À Πέντε » » 1838  » >» — » 
31.— ὃ Πολτῖνα τοῦ 1839. » » --Διατ. καλή. 
32.— R Εἴκοσι καπήκια τοῦ 1839. » ape © » 
33. — À Δύο καπήχια τοῦ 1840. -Ὁ- E. M. — » 
34.— À “Ἔν καπήκιον τοῦ 1840. 5 -- Mar. καχή. 
35.— R 15 καπήχκια 1 ἵλότυ τοῦ 1841 ()ὺ M—W ; --Δ. χαχή 
36.— À Ἕν χκαπήχιον τοῦ 1841. -“-- Ε. M. — Διατ. καλή. 
.81.--- R Ῥούβλιον τοῦ 1842. Α--α {.Π.8.-- Διατ. καλλίστη. 
38.— ἃ Τρία καπήκια τοῦ 1842. -- Ε. M. -- Διατ. χαλή. 
39-40.— À Ἕν καπήκιον τοῦ 1842. — » --- » 
HO: RES » ΥΩ à ς. Π. M.— Διατ. κακή. 
41.— À Ῥούβλιον τοῦ 1845. A— » -- Διατ. καλλίστη. 
42 .---- R Δέκα καπήκια τοῦ 1842. » » -- Διατ. ἀρίστη. 
48.--- À Ἕν καπήχιον » » -- E. M. — Διατ. μετρία. 
44.--- À Τρία καπήχια τοῦ 184. — 5 — Διατ. κακή. 
45,— À Δύο » SE ὁ τοι Ε. M. — » 
46.— Πέντε καπήχια τοῦ 1847. M—A (.Π. M.— Διατ. καλλίστη 
47.— R ΠΠολτῖνα τοῦ 1848. H—] AN πῶ, ἀν: 
48— R Ῥούβλιον τοῦ 1851... Π--Α » -- Auar. ἀρίστη. 
49.--- R Εἴκοσι καπήκια τοῦ 1851. » >  — Auar. καλλίστη. 
50—R Δέκα » HR ΩΣ » »  — Mar. καλή. 
51.— À Καπήκιον τοῦ 1852. — E. M. — » 
52.— R 25 καπήκια τοῦ 1853.  H—1  C.F. B.— Διατ. καλλίστη. 


53.— & 10 » » 1855, » » — Mar. μετρία. 


SU Ὁ» ΡΣ “000 ΨΩ ss 





ΠΡΟΣΚΤΗΜατὰ TOY NOMIZMATIKOY MOYSEIOY 259 


54.—  Καπήκιον τοῦ 1855. — : — Διατ. κακή. 
Σημ. Τὰ δύο τελευταῖα δυνατὸν νὰ ἀνήκωσιν εἰς τὸν ἑπόμενον αὐτοχράτορα. 
᾿Αλέξανδρος Β΄ (1855 9 Φεβρ.-1881 1 Μαρτίου). 


55,— À Toia καπήκια τοῦ 1856. - Ε. M. — Διατ. καλή. 
56.— À Δύο » > ἘΣ » -- Auar. μετρία. 
δ1.--- À Καπήκιον τοῦ 1856. -- > -- Auar. καλή. 
δ8.---Ο Ῥούβλιον τοῦ 1858. Φ--Β «ς.Π.Β.--- Διατ. καλλίστη. 
- 59,-- À Εἴΐἴχοσι καπήκια τοῦ 1858. » » -- Mat. καλή. 
θ0.--- Ψ Aéxa » » » » » — | » 
61.— À Δύο » » » — E: M: » 
62.— À Καπήχκιον τοῦ 1858. — > -- » 
63.— À Πέντε καπήκια τοῦ 1860. — E. M. — Auar. καλή. 
64-65.— À Καπήκιον τοῦ 1860. -- >» -- » 
66,— À Δέκα καπήκια τοῦ 1861. -- C.N. B. — Διατ. καλλίστη. 
67.— M Δενέγκα τοῦ 1861. — E. M -- Διατ. καλή. 
68-69.— À  Καπήκια τοῦ 1862. -- » -- λιας. μετρία. 
70.— ὃ 15 καπήκια τοῦ 1839. Α--Β {.Π.8.---- Διατ. καλή. 
71.— À 20 καπήχια τοῦ 1864. Η--Φ » -- λιατ. καλλίστη. 
12.-- R Δέκα καπήκια τοῦ 1866. » >» -- » 
73.— À Δύο καπήχκια τοῦ 1866.  — E. M. — Διατ. καλή. 
14— À Ῥούβλιον τοῦ 1872. H—1  C.N.B.— Διατ. καλλίστη. 
75.— À Ῥούβλιον τοῦ 18717. » >» -- Aiar. ἀρίστη. 
10.- R Iloriva τοῦ 1877. » >»  — Aa. μετρία. 
11.--- Δ Ῥούβλιον τοῦ 1878. Η--Φ >  — Auar. καλή. 


᾿Αλέξανδρος Γ΄ (1881 1 Μαρτίου - 1894). 

18.— À Πεντήχοντα καπήκια τοῦ 1894. --- Διατ. καλή. 

79.— Ὅμοιον. 
Νικόλαος Β΄ (1894-19 ; ). 

80-82.— À Εἴχοσι πέντε καπήκια τοῦ 1896.— Διατ. καλή. 

83.— À Πέντε καπήκια τοῦ 1897. — Διατ. καλή. 

84:— À Ἥμισυ καπήκιον τοῦ 1898. C. Π. B. --- Διατ. καλλίστη. 
ῬΩΣΙΑΣ KIBAHAA ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ. 

89.— À Ῥούβλιον Αἰκατερίνης τῆς Β΄ τοῦ 1769 () ({.Π.Β. C—A. 

— Εφϑαρμένον. 


260 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


PQZSIAZ METAAAIA. 

86.— À 27. Μετάλλιον ἀναμνηστικὸν τοῦ πολέμου 1877-1878 μετὰ 
κρίκου πρὸς ἄνάρτησιν, ἔχον ἐφ᾽ ἑνὸς ἄγκυραν μετὰ σταυροῦ 
καὶ τὴν χρονολογίαν, ἐφ᾽ ἑτέρου δὲ τετράστιχον ἐπιγραφήν. — 
Διατ. καλή. 

ΦΙΛΛΑΝΔΙΑ ὑπὸ τοὺς Ρώσους. 
81.--Ο 25 penniae τοῦ 1873 (᾿Αλεξάνδρου Β΄).--- Διατ. καλή. 
88.— À Ἔν penni τοῦ 1888 (᾿Αλεξάνδρου Γ΄). — Διατ. καλή. 
ΠΟΔΩΝΙΑ BABIAEION. ᾿]ωάννης Κασιμίριος (1648-1668). 

89-90.— À 17. IDAN—CAS. REX Κεφαλὴ δεξ. 

Ὄπ. SOLID. REGNI POL 1664 ᾿Αετός. — Διατ. μετρία. 
AISOYANIA MESA AOYKATON. ᾿]ωάννης Κασιμίριος (1648 - 1669). 
91.— À 17. Ὁμοίως. 
Ὄπ. SOL 1. MAG. DVC. LIT 1665 Ὃ Λιϑουανὸς ἱππεὺς ἄρ. 
"Avo στέμμα, κάτω μονογράφημα KHLP,-- Διατ. καλή. 
ΠΟΛΏΩΝΙΑ ὑπὸ τοὺς [ώσους. 
92.— ἃ 5 γρόσσια τοῦ 1840. --- Διατ. μετρία. 





POYMANIA. 

93.— À Δύο μπάνι τοῦ 1880. — Διατ. καλή. 
ΒΟΥΛΡΑΡΙΑ. 

94.--- À Δύο στοτνίκια τοῦ 1881.— Διατ. καλή. 
ΤΟΥΡΕΙΑ. 


95-96.— À Δύο σμικρὰ τουρκικὰ νομίσματα 17 καὶ 15 χιλ. --- Διατ. 
χαλὴ καὶ μετρία, 
ANATOAH. 
97.— À 18. “Ἕν ἀραβικὸν νόμισμα, φέρον ἐφ᾽ ἑνὸς κόσμημα δόδα- 
x06 καὶ Ëp’ ἑτέρου ἐπιγραφήν. --- Διατ. μετρία. 
ΠΕΡΣΙΑ. ῖ 
98.— À Τάλληρον νεώτατον τοῦ ἕτους τῆς ᾿Εγείρας 1325.—A. ἀρίστη. 
99.— Νίκελ 22 χιλ. τῶν αὑτῶν τύπων. Ὑπὸ τὸν λέοντα χρονολογία. --- 
Διατ. καλή. 
ΑἸΓΥΠΤΟΣ. 
100.— À Εἴκοσι παράδες τοῦ IF O Ο. --- Διατ. καλή. 


IPOEKTHMATA TOY NOMIZEMATIKOY ΜΟΥΣΕΙΟΥ͂ 261 


MEEIKON AHMOKPATIA. 
101.—  Τάλληρον τοῦ 1894. — Διατ. καλή. 


ἌΡΓΕΝΤΙΝΗ AHMOKPATIA. 
102.— À Ἕν ἑἕκατοστὸν τοῦ 1884. --- Διατ. καλή. 
103.— Δύο ἑἕκατοστὰ τοῦ 1889. — Διατ. καλή. 


ΜΑ΄. 
Δῶρον τοῦ πανοσιολογιωτάτου ἀρχιμανδρίτου Φιλιππουπόλεως 
Φωτίου Μανιάτου (διὰ τοῦ x. Γεωργίου Κύρου). 


ΘΡΑΚΗ. Φιλιππούπολις. 
1.— À 18. AAPIANOC—CEBACTOC Κεφαλὴ ᾿Αδριανοῦ δεξ. 
Ὄπ. ΦΙΛΙΠΠΟΠ--ΟΛΕΙΤΩΝ “Aons ἱστάμενος γυμνὸς ἄρ., φέ- 
ρῶν χράνος ἐπὶ τῆς κεφαλῆς, φιάλην ἐν τῇ προτεταμένῃ δεξ. 
καὶ δόρυ ἐν τῇ ἀρ. --- Διατ. μετρία. 


ΜΒ΄. 
Δῶρον ᾿Ιωάννου N. Μεταξᾶ, διευϑυντοῦ τῶν καταστημάτων 
ἀδελφῶν Ῥάλλη ἐν Βομβάῃ τῶν ᾿Ινδιῶν. 


ΑΓΓΛΙΚΑΙ ΙΝΔΙΑῚΙ 
1-3.— Νίχελ. 1 anna τοῦ 1907 (ἔχοντα ἑλικοειδῆ στεφάνην). ᾿Αχμαίου 
κόμματος. 


MT”. 
Δῶρον ἀνωνύμου. 


Zpoayis Καλύμνου ἐπὶ τῆς ᾿Ελληνικῆς ᾿Επαναστάσεως τοῦ 1821. 


1.-- ἃ Σφραγὶς : διαμέτρου 35/28 χιλμ. φέρουσα τὴν ἐπιγραφὴν 
AIOIKHTHP:—KAAYMNOY πέριξ ᾿Αϑηνᾶς ἱσταμένης κατε- 


262 I. N. 2BOPONOY 


νώπιον, ἐχούσης τὴν μὲν ἄριστ. ἐπὶ τῆς ἀσπίδος τὴν δὲ EE. 
ἐπὶ τοῦ δόρατος. Κάτω διπλοῦς κλάδος φοίνικος, ἐφ᾽ οὗ γλαῦξ͵, 


— Διατ. καλή. ‘ 


MA: 


Παρὰ τῆς ἐν ᾿Αϑήναις “Ἑλληνικῆς Καλλιτεχνικῆς “Ἑταιρείας 
καὶ τοῦ σφραγιδογλύφου A. Λαΐου. 


1-9.—- Πλαίσιον, ἐν ᾧ δύο ἀργυρᾶ νομισματόσημα τοῦ αὑτοῦ τύπου 
ἀλλὰ διαφόρων μεγεϑῶν, εἰκονίζοντα νεαρᾶς γυναικὸς προτο- 
μήν, καὶ ὀχτὼ ἐκμαγεῖα νομισματοσήμων, ἔργων τοῦ ἕλληνος 
σφραγιδογλύφου Α. Λαΐου. 


δ δ. ον RS à 


ZYAAABOZ TON IIPOEKTHMATON 


TOY AKAA. ETOYZ 1906—1907. 


ἈΠῸ 
APXAIOZ ΚΟΣΜΟΣ. 


ITAAIA. 
TIKENTIA. 
᾿Αδρία 189, ε. 
ΣΙΚΕΛΙΑ. 
Κατάνη, 208, 239. 
Μαμερτῖνοι 208, 240, 
MOIZIA H ANQ. 
Οὐμινάκιον 222, 1. 
OPAKH. 
᾿Αγχίαλος 185, 1. 227, 1. 
᾿Απολλωνία 254, 1. 
Βυζάντιον (ἴδε Λυσίμαχος). 
Πέρινϑος 208, 241. 
Tin... 253,1. 
Φιλιππούπολις 222, 2. 961, 1. 
ΒΑΣΙΛΕΙ͂Σ @PAKHE. 
Λυσίμαχος (Βυζάντιον) 182, 1. 
ΝΗ͂ΣΟΙ ΘΡΑΚΗΣ. 
Θάσος 215, 358. 


Μύρινα Λήμνου 209, 242 καὶ 


251. 
MAKEAONIA. 
Ἐν γένει 223-5, 6-17. 254, 2. 
Aîyai 255, 2. 


᾿Αμφίπολις 223, 3. 255, 3-6. 

Βοττίαια 223, 4. 

Θεσσαλονίκη 223, 5. 255, 6-7. 

Οὐρανόπολις 255, 8. 

Τραίλιον 256, 9. 

Χαλκιδεῖς 256, 10-11. 

BABIAEIZ MAKEAONIAS. 

᾿Αλέξανδρος Γ΄ 178, 1. 225, 
18-19. 

Κάσσανδρος 225, 20. 256, 12. 

Δημήτριος 209, 243. 215, 359. 
254, 1. 


| Πύρρος 225, 21. 


Πάτροκλος στρατηγὸς Αἷγύ - 
πτου (;) 256, 13. 
IAAYPIA. 

Δυρράχιον 226, 22. 
KEPKYPA 215, 360. 
HHEIPOS. 

Φοινίκη 186, 1. 
@EZZAAIA. 

Ἔν γένει 178, 2. 199, 1153. 

Φάρσαλος 226, 23. 
AOKPI12. 

Ἔν γένει 190, 1. 

BOIQTIA. 





Ἔν γένει 209. 244. 


264 


ATTIKH. 


᾿Αϑῆναι 178,1. 183,1-18. 185, | 


1-9. 186, 1-2 (IT), 1 (TA). 
191, 1. 192/3, 5-43. 193, 45 
46. 193/4, 47-68 (Αϑηναϊκὰ 
Δήλου). 194, 72-73. 195, 76- 


| 


88 (᾿Αϑῆναι καὶ ᾿Αϑηναϊκὰ , 


Δήλου). 198, 104-106. 198, 
110-112 (Αϑηναϊκὰ Δήλου). 
199, 119. 200, 123-138 (Α- 
ϑηναϊκὰ Δήλου). 206, 196- 
202. 207, 214-234 (Αϑη- 
ναϊκὰ Δήλου). 208, 235-238. 
212,275-282. 214, 304-3540 
(Αϑηναϊκὰ Δήλου) καὶ 355- 
358. 226, 24. 230, 1. 
Χαλκᾶ ᾿Αττικὰ σύμβολα 184, 1. 
Μολύβδινα ᾿Αττικὰ σύμβολα 
178, 1. | 


AITINA 191, 1. 


AXAÏA. 
Πάτραι 204, 184. 
KOPINOIA. 
Κόρινϑος 178,3. 181,1 2. 215, 
361. 


ZIKYQONIA. 
Σικυὼν 204, 183. 209, 245. 


APTOAIS. 

"Aopyos 178, 2. 181,2. 188a 
(ὀβελίσκοι σιδηροῖ προφειδώ- 
νειοῦ), β (σταϑμητικὸς προ- 
φειδώνειος κανών). 

᾿Επίδαυρος 178, 8. 





I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


- Μυκῆναι 189, ὃ (τάλαντον χαλ- 
χοῦ). 
ΑΡΚΑΔΙΑ. 
Ἔν γένει 212, 289, 
Μεγαλόπολις 212, 283. : 
Teyéa 181, 4. 
HAIZ. 
Ἔν γένει 188, 1. 
ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ ABEBAION 179, 
13. 
KY@HPA 179, 4. 
KPHTH. 
Γόρτυς 178, 1. site 
᾿Ελευϑερναὶ 216, 362. 
Ἵεράπυτνα 179, 5. 
Κίσαμος (;) 216, 363. 
Κνωσὸς 184, 2. 
Κυδωνία 179, 6-7. 229, 1. 
Λύττος 209, 284. 
Πριανσὸς 179, 8-9. 
Padxos 179, 10. 184, 8. 
Φαλάσαρνα 179, 11-12. 
KYKAAAES. 
᾿Αμοργὸς 201, 145. . 
ΓΑνδρος 197, 100. 
Δῆλος (ἴδε καὶ ᾿Αϑῆναι) 195, 
τῦ. 199,120-122. 203, 161- 
162, 207, 207. 212, 286-295. 
Ἴος 201, 139. 
Κέω Ἰουλὶς 201, 140. 204, 186. 
216, 366. 
Μῆλος 216, 367. 
Μύκονος 304/5, 187-188. 213, 
296-303. 


PR PS 


und ue dé en τὰ αθοο 











TIPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY ΜΟΥΣΕΊΟΥ͂ 


Πάρος 201, 141-142. 209, 247- 


248, 216, 368. 
Σῦρος 201, 145. - 
Τῆνος 201,144. 205, 189. 216, 
363 καὶ 369-373. 
EYBOIA. 
Ἵστίαια 212, 284. 
Κάρυστος 194, 69. 196, 89. 


Κύμη 189, γ (τάλαντα χαλκοῦ). 


ΠΟΝΤΌΣ. 
᾿Αμισὸς 209, 249. 
ΒΑΣΙΔΕῚΣ ΠΟΝΤΟΥ͂. 


Μιϑραδάτης ζ΄ Εὐπάτωρ 184,1. 


195, 74, 206, 208. 

ΠΑΦΛΑΓΟΝΙΑ. 

ΓἌμαστρις 199, 114. 
ΒΙΘΥΝΙΑ. 

Ἥράκλεια 196, 90. 

Πάριον (;) 156, 14. 

149: .: 208, L. 
ΒΑΣΙΛΕΙ͂Σ BIOYNIA». 

Προυσίας Β΄ 258, 1. 
ΜΥΣΙΑ. 

Κύζικος 209, 252. 217, 376. 

Πέργαμος 193, 44. 

Βασιλεῖς Περγάμου 217, 377. 
AIOAIS. 

“ABuôos 209, 250. 

Κύμη 217, 374. 

Μύρινα 217, 375. 
ΙΩΝΙΑ. | 

’Egvôpai 217, 378. 


*Epecos 194, 70. 196,91. 201, | 





265 


146-7. 205, 195. 210, 254. 
217, 379. 

Κολοφὼν 199, 115. 

Mayvnoia 210, 255. 

Μίλητος 201, 145. 210, 256. 

Σμύρνη 217, 380. 

Téws 210, 257. 218, 381-382. 

NHXOI JIQNIAZ, 

Σάμος 201, 148. 212,285. 218, 
384. j 

Xios 196, 92. 218, 383. 


KAPIA. 
“Αλικαρνασσὸς 210, 258. 
᾿Απολλωνία 198, 107. 
Ἰασὸς 205, 190. 
Ταβαὶ 198, 108, 
ΝΗΣΟΙ ΚΑΡΊΑΣ. 
Κῶς 202, 149. 205, 191. 218, 
385. 
Ῥόδος 197, 96. 202, 150, 210, 
209. 218, 386. 


ATAIA. 
Βλαῦνδος 205, 193. 
Τράλλεις 194,11. 
Φιλαδέλφεια 119, 14. 226, 25. 
ΦΡΥΓΊΙΑ. 
᾿Απάμεια 210,260. 218, 389. 
Ἵεράπολις 219, 390. 
Σύνναδα 219, 391. 
ATYKIA. 
Ἔν γένει 218,387. 236, 107. 
Φάσηλις 199, 116. 205, 192, 
218, 388. 


266 


HAMYAIA. 
᾿Αττάλεια 210,261. 219,392. 
Σίδη 219, 393. 
KATITIAAOKIA. 
Καισάρεια 234/5, 31-96. 


ZYPIA. 


᾿Αντιόχεια 'Opévrou 220, 397. | 


230/1, 1-11. 232/3, 13-29. 
BA3IAEIZ ZYPIA3. 
᾿Αντίοχος «΄ 219, 395-396. 
Δημήτριος Β΄ 211,262. 
᾿Αντίοχος Θ΄ 199,117. 
IOYAAIA 202,151. 221,1-2. 


POINIKH. 
᾿Ασκάλων 237, 108. 
Bnovrds 219,394. 
Μάραϑος 196,98. 
Τύρος 231, 12. 235/6, 97-106. 
AITYIITOS. 
Πτολεμαῖος Α΄ 179, 15. 
17. 206, 204. 
Πτολεμαῖος Β΄ 187,1. 211,263. 
» Γ΄ 180,16. 220,398. 
»  G’196,94. 211,264. 
» H° 197;:102 
» Ι΄ 199,118. 
Κλεοπάτρα Ζ΄ 202, 152. 
ZEYTITANIA. 
Καρχηδὼν 211, 266. 
NOYMIAIA. 
Μικίπσας Α΄ 211,267. 
ΜΑΥΡΙΤΑΝΙΑ. 
Βόκχος Β΄ 211, 268, 


180, 





I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ͂ 


Β΄. 
ῬΩΜΑΪκΑ. 


ΡΩΜΑΪΚΗ AHMOKPATIA. 

Ἔν γένει 180,18-19. 211, 269. 

Aelia 206, 205. 

Aemilia 237,109. 

Antonia 221,405. 237, 110- 
114. 

Rutilia 207, 206. 

PQMAÏKA AYTOKPATOPIKA. 
Πομπήϊος 211,269. 
Αὔγουστος 180, 20. 191, 1-4. 

211, 271. 
Νέρων 237, 115. 
ὍὌϑων 237, 116. 
Βιτέλλιος 237, 117-119. 
Οὐεσπασιανὸς 238/9, 120-158. 
Τίτος 239/40, 159-163. 
Δομιτιανὸς 242, 164-184. 
NéoBas 242, 185-188. 
Τραϊανὸς 242/5, 189-247. 
᾿Αδριανὸς 246/8, 248-285. 
᾿Αντωνῖνος ὃ Εὐσεβὴς 221, 406. 
Φαυστῖνα ἣ νεωτέρα 180, 21. 
202, 1588. 
Λουκίλλα 202, 154. 
Κρισπῖνα 202, 155. 
Γορδιανὸς Γ΄ 180, 22. 221, 
407-408. 
Φίλιππος ὃ πρεσβύτερος 221, 
409. | 
Γαλλιηνὸς 198, 109. 
Κλαύδιος ὃ Γοτϑικὸς 202, 156. 


TIPOZKTHMATA TOY NOMIEMATIKOY MOYZEIOY 


Τάκιτος 182, 5. 

Διοχλητιανὸς 252, 1. 

Μαξιμῖνος Δάζας 227,3. 

«Λικίνιος Α΄ 221,410. 227, 4-5. 

, B°221,411. 

Κωνσταντῖνος Α΄ 211,272.227, 
6-22. 

Koioxos 182,6. 228, 23. 

Κωνσταντῖνος Β΄ 198,103. 228, 
24-30. 

Κώνστας Α΄ 221,414-415. 228, 
31. 

Κωνστάντιος Β΄ 202, 157. 211, 
273.221,412-413. 228,32-36. 

Ἰουλιανὸς δ᾽ Αποστάτης 226,28. 

Θεοδόσιος Α΄ 222,416. 


2 
ΒΥΖΑΝΤΊΑΚΑ. 


᾿Αρκάδιος 203, 159. 211, 274. 
᾿Αναστάσιος 248, 286-287. 
Ἰουστῖνος 229,492-44. 
’Tovoriviavds Α΄ 187,7. 222, 
430. 248, 288-989, 
Ἰουστῖνος καὶ Σοφία 180, 23. 





Φωκᾶς 222,431-432. 249, 290. 
Ἥράκλειος Α΄ 249,291. 
Ἥράλλειος καὶ Ἡράκλειος Κων- 
σταντῖνος 222,433-34. 249, | 
292. 
Ἡράκχλειος, ἩἫἩ ράκλειος Κων- | 
σταντῖνος καὶ ἫἩρακλεωνᾶς | 


249, 293, 


267 


ἭἩράκλειος, “Hodxieios Κων- 
σταντῖνος καὶ Μαρτῖνα 222, 
435. 

Μιχαὴλ Α΄ Ῥαγχαβᾶς καὶ Θεο- 
φύλακτος 197,97. ' 

Μιχαὴλ Β΄ καὶ Θεόφιλος 197,98. 

Νικηφόρος Φωχᾶς 229, 1. 

BYZANTIAK.&YAAKTHPION 190,1. 


A”. 
NEQTEPIKA. 


ISIIANIA. 
᾿Αλφόνσος [Β΄ 187, 1. 
T'AAAIA. 
Ναπολέων Γ΄ 257, 2-3. 
Anuoxoaria 187,2. 
ENETIA. 
Dalmatia et Albania 180, 
24-26. ᾿ 
ITAAIA. 
Βίκτωρ ’Euuavouñà Β΄ 257, 4. 
OAAANAI\,. 
Zwol 250, 324. 
AY2TPIA 189,3. 257, 6. 
OYTTAPIA 187,4. 
TEPMANIA 187,3. 
BAYAPIA. 
Μαξιμιλιανὸς Β΄ 187,1. 
Μαξιμιλιανὸς Ἰωσὴφ 257,5. 


| poziA 187,5. 189,2. 


Ἰωάννης Γ΄ 257, 7. 
Ἐλισάβετ 257,8-10. 
Αἰκατερῖνα Β΄ 189,1. 257,11. 


268 


Παῦλος Α΄ 257,12-13. 
᾿Αλέξανδρος -A° 257/8, 14-26. 
Νικόλαος Α΄ 258/9, 27-54. 
᾿Αλέξανδρος Β΄ 259,55.77. 
᾿Αλέξανδρος Γ΄ 259, 78- 79. 
Νικόλαος Β΄ 259, 80-84. 
Ῥωσίας κίβδηλα νομίσματα 259, 
85. 
Ῥωσίας νομισματόσημα 260,86. 
ΦΙΛΛΑΝΔΙΑ ὑπὸ τοὺς ῬΡώσους 260, 
87-88. 
ΠΟΛΩΝΙΑ βασίλειον. 
Ἰωάννης Κασιμίριος 260, 89-90 
AIGOYANIA μέγα ÔOUXGTOV. 
᾿Ιωάννης Κασιμίριος 260, 91. 
ΠΟΛΩΝΙΑ ὑπὸ τοὺς Pooous 260,92. 
POYMANIA 187,6. 260, 93. 
BOYATAPIA 260, 94. 
Ἰωάννης Βλαδίσλαος καὶ Μι- 
χαὴλ 190,1. 
TOYPKIA 260, 95-96. 


ΕΛΛΑ͂Σ 182,8. 187,79. 262, 1-9. 


IONION KPATOZ 229, 45. 

ΚΑΛΥΜΝΟΣ νῆσος 261,1. 

INAIAI 187,11. 261, 1-8. 

AITYITOZ 187, 10. 203, 160, 260, 
100. 





I. N. SBOPONOY, IIPOZKTHMATA TOY NOMISM. MOY3EIOY 


nEP>IA 260, 98-99. 

APABIKA KOY®IKA χτλ. 197, 99. 
299,46-58. 249/50, 294-395. 
260, 97. É 

IATIQONIA 229, 59. 

MESIKON 261,101. 


. APTENTINH 187,12. 261, 102-3. 


LPAZIAIA 184,1. 


Ἐ΄. 


AITIPOZAIOPIZSTA ἢ ΕΦΘΑΡΜΕΝΑ 
ΝΟΜΙΣΜΑΤΑ. 


180,27-36. 182,9-79. 196, 95. 
197,101. 202,158. 205, 194- 
195. 222,417-429 καὶ 436- 
437. 226, 26-27. 229, 42- 
44, 233,30. 236, 106. 


Ἐς 
KOZMHMATA ΧΡΥΣΑ. 


Ἔκ τοῦ εὑρήματος τῆς ᾿Ελευϑε- 
ρουπόλεως τῆς Ἰουδαίας 250/2, 
825-855. 


UNE MONNAIE DE FER 


ATHÈNES OU MÉGARE ? 





En 1882, Ulrich Koehler signalait plusieurs monnaies de 
fer, émises par les Grecs et dont voici une brève description. 


= 


1.— Tégée. Gorgoneion. Rs TETE(aräv), de droite à gauche ; 
chouette sur un objet indéterminé (massue et branche 
d'olivier (?)).— 10 gr-02. 

2.— Autre; fruste. 

3.— Autre, usée.—8 gr.8. (Athènes. Autrefois à la Société Ar- 
chéologique d’Athènes) [— vignette, 3]. 

4— Argos. Demi-loup à droite. Rs A.— 108r-96. 


270 À. BLANCHET 


5.— Demi-loup à gauche. Rs A—12gr.80. (Collection Mélé- 
topoulos au Pirée, décrite et figurée dans A. Μελετόπου- 
λος, Κατάλογος τῆς Συλλογῆς αὑτοῦ, pag. 90, n° 44, pl. 111). 

6.— Demi-loup. Rs A. (Cab. de Berlin’, de la coll. v. Pro- 
kesch). 

7.— Heraia (Arcadie occidentale). Tête d’Athéna à gauche. 
Rs HPAOAI écrit circulairement (CHoaoaï[ov]) ; point au 
centre.— 9 8r.62. (Cab. de Berlin) 3. 

Le Cabinet de France possède aussi une pièce d’Argos, 
en fer (— vignette, 2), avec protomé de loup et A au Rs.— 
88r.85 (n° 2012, donné par Napoléon III avec la collection 
Said Pacha) *. 

Koehler a naturellement rappelé .les ὀβελοὶ et ὀβελίσκοι 
de fer d’Argos‘, le πέλανορ de Sparte, les σιδάρεοι de By- 
zance, et enfin la communauté de Clazomène frappant du 
fer comme monnaie obsidionale 5. 

Koehler pensait que dans l’ouest du Péloponnèse, le 
monnayage du fer avait précédé celui du bronze; mais 
qu’il ne s’agissait pas d’une imitation de la monnaie de 
Sparte, qu’on ne saurait guère en effet considérer comme 


une véritable monnaie. Selon Koehler encore, les monnaies : 


de fer de Tégée et d’Argos furent fabriquées vers le milieu 


1. Pour les six pièces précédentes, voy. l’article Zur Geschichte des 
griechischen Münzwesens dans Müittheil. des deutschen archäologischen 
Institutes in Athen, t. VII, 1882, p. 1 à 7, 2 fig. 

2. Ulrich Koehler, Peloponnesisches Eisengeld, dans le même vol. 
p. 377-319, fig. 

5. C’est M. J. Svoronos, qui me signala cette pièce, il y a quelques 
années, lorsque je lui parlai de la pièce dont il est question plus loin. 

4. Voy. en dernier lieu, sur ces broches’de fer, l’article de M. Svoro- 
nos dans le Journal internat. d'Archéol. numism. 1906, p. 147 ets (pl. 
X-XII reproduisant le faisceau de broches (ὀβελίσκοι) de fer, dédiées par 
le roi Pheidon au temple d’'Héra d’Argos et trouvées dans les fouilles ἣν 
M. Ch. Waldstein, au temple même d’'Héra, /’Héraion). 

5. Cf. Aristote, Œconom., IL, 2; Fr. Lenormant, La Monnaie dans 
l'Antig., t. 1er, p. 216. 





UNE MONNAIE DE FER 971 


du IVe siècle avant J. C., après la bataille de Leuctres (371). 

Depuis lors quelques auteurs ont cité la monnaie de fer, 
sans apporter d'éléments nouveaux pour l’étude de la ques- 
tion !. J’ai trouvé, il y a quelques années, chez un marchand 
de monnaies anciennes à Paris, dans un lot de pièces don- 
nées comme venant d'Athènes, indication qui ne fournit 
malheureusement pas une provenance précise, la pièce dont 
voici la figure (vignette, 1) et la description: 


Cheval libre (?) à droite. Rs Roue à quatre rais.— 7 gr-97. 


Bien que le cheval (à gauche et à droite) paraisse sur 
des pièces d’argent archaïques attribuées à Athènes ?, et 
qu’une roue, assez semblable à celle de la pièce de fer, 
marque d’autres espèces données à cette cité’, je ne pro- 
pose la même attribution que timidement. Je remarque pour- 
tant que M. Svoronos, s'appuyant sur divers passages d’au- 
teurs anciens, a déjà émis l’hypothèse qu’Athènes avait fait 
usage de la monnaie primitive de fer (ὀβελίσκοι), comme 
d’ailleurs Mégare, la métropole de Byzance où les σιδάρεοι 
eurent cours  D’autre part, comme le même érudit a déjà 
proposé, avec de bonnes raisons, de classer à Mégare ὃ les 
pièces archaïques, au type de la roue, attribuées générale- 
ment à Athènes, on peut placer ma monnaie de fer, avec 
. autant de probabilité, à Mégare ou Athènes: types, métal 
et provenance conviennent fort bien à ces deux villes. 


1. A. Engel, dans la Rev. numism., 1887, p. 393-401; G. F. Hill, À 
Handbook of Greek and Roman coins, 1899, p. 17, fig. (Argos); E Ba- 
belon, Traité des mon. gr. et rom, 1, 1901, col. 295 et 467; Julius Graf, 
Müneverfälschungen im Altertum. dans Numism. Zeitschrift, 1903 (Vienne 
1904) p. 6 et 7. 

2. E. Babelon, Traité des mon. gr. et rom., Descr., t. 1er, 1907, n° 1904 
et ef. 1097, pl. XXXILL, nes 3 et 7. 

3. Ibid., n° 1103 et 1105, pl. XXXIII, n°s 16 et 17. 

4. Journ. intern. d'archéol. numism., t. 1X, 1906, p. 195. 

5. Même recueil, t. I, 1898, p.373. Eermann, Afhenatypen, p. 25. E. 
Babelon, dans Journ. intern. d’archéol. numism., t. VII, 1904, p. 247, 


279 A. BLANCHET, UNE MONNAIE DE FER 


Essayé sur la tranche, le flan a donné un métal qui, at- 
taqué seulement par la lime, a l’aspect brillant et gris du 
fer. D'ailleurs la pièce est entièrement recouverte d’une 
couche rouge-noirâtre, plus ou moins épaisse, dont l’aspect 
est bien celui du sesquioxyde de fer hydraté, dit vulgaire- 
ment «rouille» . Cette couverte empâte beaucoup les types 
et il est difficile de dire par ‘quels procédés ces types ont 
été obtenus. 

Koehler, qui s’est servi du mot geschlagen (frappé), ἃ 
propos des pièces de fer de Tégée et d’Argos, ne paraît 
pas avoir soupçonné que la fabrication des monnaies de 
fer soulevait une question intéressante. Si les procédés ac- 
tuels permettent de frapper le fer en relief, on peut s’éton- 
ner que les Grecs, avec des coins de bronze, aient pu frap- 
per des monnaies de fer. Je sais bien que quelques érudits 
croient aujourd’hui que les Anciens ont employé aussi des 
coins d’acier ? Mais je n’en ai pas encore vu moi-même de 
cette nature. Il est probable d’ailleurs que les flans de fer, 
frappés à chaud, ont pu recevoir une empreinte sans finesse 
comme est celle des monnaies antiques de fer qui nous sont 
parvenues. 

Ces monnaies de fer sont trop rares pour qu’on puisse 
en étudier la technique; si rares que beaucoup de numisma- 
tes, des plus experts, n’en ont jamais eu entre les mains *. 


ADRIEN BLANCHET 


1. D'ailleurs la pièce s’attache parfaitement à l’aimant qui en est ap- 
proché. (L’expérience a été faite par mon ami, M. Εἰ. de Villenoisy). Elle 
n’est donc pas d’argent ni de bronze. Elle n’est pas non plus de nickel, 
métal qui obéit à l’aimant, mais qui ne se recouvre pas de rouille. 

2. ΝΟΥ. sur la question V. Lemaire, dans Revue belge de num , 1892, 
p.99 et 107, et Fr. de Villenoisy, dans Congrès internat de Numism. réuni 
à Paris, en 1900, p. 51. 

ὃ. C’est ce que m’assure aussi M. G. Froehner. 


LES SIGLES LITTÉRALES 


DES MONNAIES D’ANTIOCHE ET AUTRES VILLES 
DE SYRIE A L'ÉPOQUE IMPÉRIALE 


Les monnaies frâppées à Antioche sous le haut empire 
romain se répartissent en plusieurs catégories : 

1°. Aurei ou deniers latins frappés par les empereurs 
généralement au départ de leurs expéditions guerrières, 
mais impossibles à distinguer dans la série impériale ro- 
maine, sauf pour certains usurpateurs qui ne purent se faire 
reconnaître qu’en Orient !. 

20, Monnaies grecques d'argent avec la tête et le nom 
de l’empereur, et quelquefois mais rarement celui de son 
légat; bien qu’elles présentent au revers le nom des Antio- 
chéens et un symbole local, Tyché ou l'aigle hérité de l’é- 
poque séleucide, ces monnaies étaient frappées par ordre 
du gouvernement impérial. Leur légende grecque et leur 
taille n'avaient d’autre but que de les destiner à la circu- 
lation dans la partie orientale de l'empire. 

3°, Monnaies latines ou gréco-latines de bronze, frap- 
pées sans allusion aucune à la ville d’Antioche, avec la mar- 
que SC (Senatusconsulto). Elles provenaient de l’atelier que 
le sénat romain avait installé à Antioche comme succursale 


1. ἘΞ Babelon, Traité des m. gr. et rom., t. I, p. 968-9 et 988, d’après 
Fr. Lenormant. 
18 


974 À. DIEUDONNÉ 


de son atelier métropolitain. (On sait que la frappe des 
monnaies de bronze à Rome avait été réservée au sénat.) 

40, Monnaies pseudo-autonomes de bronze, de plus petit 
module que les sénatoriales, avec ou sans le nom du légat, 
mais toujours sans le nom de l’empereur. Ces monnaies 
étaient frappées évidemment au bénéfice de la ville d’An- 
tioche. ; 

5°, Monnaies impériales de bronze, qui n'étaient frap- 
pées qu’à intervalles irréguliers. Elles portent la tête de 
l’empereur, mais, sauf cette particularité, sont plutôt assi- 
milables aux autonomes. C’étaient les Antiochéens qui les 


frappaient, sauf à manifester leur loyalisme par l’apposition 


de la tête de l’empereur, comme dans toutes les villes grec- 
ques. Ces monnaies, sous Auguste, portent la mention ex- 
presse d’une dédicace faite au prince à l’occasion de son 
pontificat.!. | 

Quand on veut étudier les lettres et sigles diverses qui 
se rencontrent sur les monnaies d’Antioche à cette époque, 
il faut les observer d’abord séparément dans chaque caté- 
gorie et ne pas oublier qu’il existait plusieurs sortes de 
monnayeurs appartenant à l’empereur, au sénat, à la ville, 
ou que du moins les errements pouvaient varier suivant le 
maître pour qui on travaillait 3, 

Sous Auguste, les monnaies grecques d’argent sont da- 
tées de l’ère impériale d’Actium, ETOYZ SK NIKHZ (an 26 
de la Victoire, et à la suite jusqu’à 42); elles portent par- 
fois accessoirement la marque du consulat [4 (—YfA) ΙΒ ou 


1. Sur ces catégories de monnaies, cf. B. Pick, Zur Titulatur der 
Flavier, dans Zeitsch. für Num., t. XIII et XIV. 
2. E. Babelon (Traité des m. gr. et rom. t. I, p.971-3) expose com- 


ment à Rome, bien que les revenus de la frappe de la monnaie d’or et - 


d'argent fussent à l’empereur et ceux de la monnaie de bronze au sénat, 
et qu’il existât des ateliers distincts, une même direction les régissait, 
qui tendait à faire pénétrer dans l’un toute pratique τροσα πον bonne dans 
l’autre. Sans doute il en fut ainsi à Antioche. 


ar dés fl. D. de π΄ … μὰ 








SIGLES LITTÉRALES 275 


IT et deux fois en surplus la date de l’ère césarienne locale 
d’Antioche! (SA d’Actium avec ΔΝ; et ΒΜ avec =}. Les 
monnaies de bronze avec la tête de l’empereur sont datées 
de l’ère d’Actium, mais sans la formule rapportée ci-dessus 
(on en a de ΖΚ à A); ce sont les pièces votives à la légende 


. APXIEPATIKON ANTIOXEIZ, dont le sens complet s’inter- 


prète: «Caesari Augusto pontifici mazimo ob susceptum 
pontificatum coronam Antiocheni dedicaverunt». Elles ont 
dû être frappées par les monnayeurs de la ville, comme les 
pseudo-autonomes sans tête impériale qui portent aussi 
Père d’Actium (de ΕΚ à AM). 

L'ère d’Actium, personnelle à Auguste, et qui sous son 
règne s'était étendue des monnaies impériales aux autono- 
mes, fut encore employée la première année de Tibère (€M— 
an 45), puis disparut sans retour. Encore la monnaie dont 
nous parlons porte-t-elle concurremment un À, qui paraît 
désigner la première année du règne de Tibère. Les autres 
impériales, argent (par exception) ou bronze, portent l'ère 
locale césarienne. 

Caligula, sur sa monnaie d’argent frappée à l'effigie de 
sa mère, adopte l’année de règne: ET F. Claude ne date que 
le bronze, d’après l’ère césarienne. 

Néron frappe des monnaies d’argent avec deux dates 
concurrentes dont l’une appartient à l’ère césarienne, dont 
l’autre ne peut être que celle de ses années de règne, tandis 
que les monnaies de bronze avec ou sans effigie impériale 
et les autonomes portent uniquement la date césarienne an- 
tiochéenne. 

Galba, Othon ont des impériales d’argent datées de leur 
règne, avec la formule qui apparaît alors: ETOYC NEOY 
IEPOY A, B et des impériales de bronze datées de l’ère cé- 
sarienne. 


1. Ère remontant à la bataille de Pharsale, mais faisant commencer 
l’année comme l’ère des Séleucides, au 1* octobre. 


276 À. DIEUDONNÉ 

Vespasien, Titus et Domitien font de même pour l’argent, 
et leurs impériales de bronze, quond il y en a, ne sont pas 
datées. 

Nerva n’a que des impériales d’argent datées de son 
règne. 

Trajan, après avoir daté l’argent quelque temps de l’an- 
née de règne avec la formule ordinaire, y renonce tout à 
coup —- à l’époque où on décida de faire concorder le renou- 
vellement de la puissance tribunice avec celui de l’année — 
et adopte le système, plus conforme aux vieilles traditions, 
de mentionner le numéro d’ordre de ses magistratures : 
puissance tribunice et consulat. Les autonomes, sous Vespa- 
sien et Trajan, ont bien entendu l’ère césarienne. 

Quant aux monnaies sénatoriales, jusqu’à Titus inclusi- 
vement, elles ne portent aucune date, aucune lettre numé- 
rale; la mention de la puissance tribunice ou du consulat 
du prince, mention conforme à l’esprit traditionnellement 
républicain des Pères Conscrits, peut servir pour quelques- 
unes à fixer leur chronologie. 

Sous Domitien apparaît quelquefois dans le champ, sous 
les lettres SC, une petite lettre: A, B, A, € ou €. La première 
idée qui se présente à l’esprit, est de supposer que cette 
numérotation était empruntée à l’une des autres catégories 
de monnaies, impériales ou autonomes, c’est-à-dire dans 
l’espèce se rapportait aux années de règne. 

Mais, sous Nerva, les monnaies sénatoriales ont chacune 
une lettre de l’alphabet grec, de A à K; cette numérotation 
ne peut désigner les années de règne du prince, puisqu'il ne 
resta pas au pouvoir plus d’un an et quelques mois. Force 
nous sera donc de chercher une autre explication à ces si- 
gles littérales, apparues sous Domitien, probablement à la 
fin de son règne, et dont la multiplication paraît concorder 
sous Nerva avec un renouvellement d’activité de l’atelier 





SIGLES LITTÉRALES 271 


sénatorial qui s'explique par la bienveillance connue du 
premier des Antonins à l’égard du sénat !. 

Sous Trajan, les monnaies sénatoriales portent les let- 
tres grecques de À à |, puis A', BI, let X, A, εκ, BA. Sous 
Hadrien, mêmes lettres de A à !, puis AB, FA, εξ ; sous An- 
tonin, de À à !, puis IA, IB, étoile; sous Marc Aurèle et Ca- 
racalla, numérotage analogue, moins complet. 

Lorsque, d’autre part, nous voyons, sur les impériales 
de bronze d’Hadrien, apparaître quelques-unes de ces let- 
tres, À, B, ©, nous avons tout lieu de croire qu’elles ne dé- 
signent pas les années de règne — dont l’usage, toujours 
exceptionnel sur les bronzes, avait été aboli pour l’argent 
même par Trajan — mais qu’elles sont empruntées au genre 
de numérotation inauguré par les monnaies sénatoriales. 
Cette présomption devient l'évidence même pour les auto- 
nomes du temps d’Hadrien et d’Antonin à chronologie cé- 
sarienne, où la série littérale recommence chaque année. 

Evidemment nous devons distraire de ce système les let- 
tres K— A, qui se rencontrent ensemble pour la première fois 
sous Marc Aurèle en plus de la marque SC et de la lettre 
d’'exergue; on les retrouve sous Elagabale, et elles doivent 
être l’abréviation par initiales d’une formule analogue, sinon 
équivalente au ΔΕ (Δημαρχικῆς ᾿Εξουσίας) qui prend posses- 
sion des monnaies à partir de Caracalla. A cette époque, la 
distinction entre monnaies impériales et sénatoriales dispa- 
raît; ΔΕ, marque de l’empereur, et SC, marque du sénat, fu- 
sionnent; l'argent, de plus en plus altéré, va d’ailleurs 56 
confondre avec le bronze. 

À partir d’'Elagabale, en distingue deux séries, celle des 
monnaies de potin à l’aigle, celle des monnaies coloniales de 
bronze. Ni les unes ni les autres ne sont numérotées; tout 
ce qu’on peut signaler, c’est une impériale d’'Elagabale avec 


1. M. A. Merlin l’a mise en pleine lumière dans sa récente thèse : 
Les revers monétaires de l'empereur Nerva. Paris, Fontemoing, 1906, in 8°. 


278 A. DIEUDONNÉ 


un globule et une coloniale d'Alexandre Sévère portant un 
A. Les monnaies coloniales de ce prince ont souvent, en plus 
des marques ΔΕ et SC, la lettre 4H, qui demeure inexpliquée. 

Mais, par la suite, une nouvelle période commence. Avec 
Philippe on voit reparaître une série de lettres: À, B, Γ, Δ, 
sur les impériales à la légende MON VRB, c’est-à-dire sur 
les espèces destinées en principe à une circulation univer- 
selle, par opposition à celles qui portent ANTIOCHIA. C’est 
que dans l’intervalle un fait nouveau s’est produit; l’atelier 
de Rome a inauguré, sous Gordien le Pieux, les marques 
d’officines !, et ce sont bien les marques de quatre officines 
antiochéennes que nous devons, au temps de Philippe, re- 
connaître sur nos médailles ?. 

Sous Trajan Dèce, le nombre en est porté à sept, dési- 
onées, non plus au revers mais au droit de la pièce, soit par 
des globules en nombre approprié, soit par des lettres grec- 
ques jusqu’à Z Cette numérotation persiste sous Trébonien 
Galle et Volusien, où, par un surcroît de raffinement elle se 
répète au droit et au revers. Puis le monnayage des villes 
crecques s'éteint, et la monnaie grecque d’Antioche en même 
temps. Les empereurs, qui depuis Auguste, ont dù frapper 
fréquemment de l'or et de l’argent à coins latins dans l’ate- 
lier d’Antioche, se contentent alors de ce monnayage, mais 
il est difficile de le distinguer. 

Une nouvelle règlementation devient nécessaire, du mo- 
ment que les progrès de la latinisation imposent l’unifor- 
mité aux espèces, et, de fait, sous Claude le-Gothique appa- 
raissent à l’exergue des monnaies latines d’Antioche les let- 
tres grecques A, B etc.... jusqu’à H Nous reconnaissons là 
les officines de notre atelier, portées de sept à huit. Une 
neuvième officine est créée sous Probus; une dizième en 


1 E. Babelon, Traité des m. gr. et rom. t. I, p. 970 ; cf. Cohen et les 
travaux de O. Voetter. 
2. Ce fait n’a pas encore été signalé. 





SIGLES LITTÉRALES 279 


307; le nombre en est porté en 314 à quinze, chiffre qui 
ne fut pas maintenu A partir de Dioclétien, les monnaies 
 d’Antioche étaient désignées par les initiales ANT ou SMA 
à l’exergue’. Tel est le cas des petits bronzes à la légende 
GENIO ANTIOCHENI ou I10VI CONSERVATORI, qui ont été 
attribués à l’époque de Julien et que nous croyons contem- 
porains de la tétrarchie ?: ils se repartissent entre dix offi- 
cines (de Α à !). 

Je me résume. Entre l’époque de Néron, de Vespasien, 
où les lettres placées dans le champ des monnaies antio- 
chéennes désignent des années de règne et celle de Philippe 
où nous sommes autorisés, je crois, à reconnaître des offi- 
eines, se placent des monnaies, de Domitien à Caracalla qui 
ont aussi des lettres à l’exergue. Quelle en est la significa- 
tion? Apparemment la même que dans le monnayage d’un 
certain nombre de villes syriennes, dont M. Macdonald dans 
sa récente étude 3 a dressé le tableau. 

Si nous ne pouvons accorder ces lettres avec les années 
de règne à Antioche pour les motifs qui ont été déduits ci- 
dessus, nous ne devons non plus leur reconnaître cette si- 
gnification à Doliché, à Germanicia Cæsarea, à Beroia, à 
Cyrrhus, à Chalcis, tant pour des raisons d’analogie que 
parce que, voisines du commencement de l’alphabet, elles 
ne correspondent pas au nombre élevé des années de règne 
d’un Trajan ou d’un Hadrien et supposeraient des inter- 
ruptions trop longues ‘ D'autre part, il serait imprudent, 
semble-t-il, d'admettre dès cette époque des marques d’offi- 
cines; et cette fois, c’est le chiffre de 9 à Zeugma, de 11 à 


1 E. Babelon, ibid., p 990 et suiv, d’après A Markl, Th. Rohde et 
J. Maurice. 

2. A. Dieudonné, dans Bull de La Soc. des antiq. de France, 1904. 

3. G Macdonald, The numerical letters on imperial coins of Syria, 
dans Num. Chron., 1903, p. 105 et suiv.— C'est cette curieuse étude de M. 
Macdonald qui a été le point de départ de nos recherches. 

4. La remarque est de Eckhel, Doct. num.. t. 111, p. 259. 


280 A. DIEUDONNÉ 


Hieropolis, de 12, 13, 15 ou 16 à Antioche!, qui serait trop 
élevé, pour une époque où un si grand nombre de villes 
avaient conservé leur monnayage. 

Au reste, voici le tableau complet? des dé erx servant 
de différents dans la période qui nous occupe, à à Antioche. 


Liste des lettres grecques apparaissant dans le champ ou à l'exerque 
des monnaies d’Antioche, de Domitien à Caracalla. 


Domitien M. sénatoriales A,B A.€ © 
Nerva » Α.Β.Γ,Δ. €, ,Ζ. H. Θ.1,Κ 
Trajan Te A, B,7, À, €,G,Z, H, ©. I. AI, BI, FI. ΓΑ εκ BA 
Hadrien » Α.Β.Γ Z, Η. ©, 1, ΑΒ, ΓΔ, ES 
» Très petit module " Z © 
» M. impériales br. Α.Β.Γ 
» M autonomes an 170 À 
» » an 172 s. L. 
» » an 177 A,B,r 
Antonin M.sénatoriales Α.Β.Γ.δ, 6. %,Z, H. ©. I. IA, IB, X 
» » (petit aigle) A; B. FT. A,€,,Z,H.©,1 (quelquefois, étoile en 
» Très petit module 6ῸΟὁΘῳΓ,Δ plus) 
(Avec M.Aurèle) M.sénatoriales A, Β, Γ, Δ H 
(M.Aurèle seul) M.sénatoriales A € 2 © ΓΙ 
» » (petit aigle) À € (quelquefois, étoile en plus) 
Antonin M.autonomes an 190 , © 
» » 194 À,B. Γ, A H 
» » 195 À,B A, € Z-H,©, 1! 
» » 207 palme, caducée 
M. Aurèle M. sénatoriales 6.6 ©, | ΒΙ (en plus qqf.K—A 
palme) 
L. Verus » A A:6 H ΑἹ. BI (celle-ciavecdeux 
étoiles en plus) 
» M. autonomes an 212 BI 
Commode M. sénatoriales A 
Caracalla » A Δ 
» » (petitaigle) B 


1 G. Macdonald, ibid, p. 106 et 107. 
2. Il est dressé d’après les trois collections du Cabinet des Mantes, 
du British Museum et du Musée Hunter. 


RÉ ER LE Sd à sil δον 





bé de is 


SIGLES LITTÉRALES 281 


Quoique ces chiffres n’indiqnent pas des années de 
règne, ne sont-ils pas néanmoins des marques d'émissions 
successives, de durée plus ou moins variable? Le rédacteur 
du Catalogue du British Museum a adopté cette solution :. 
Les émissions sénatoriales de Trajan se répartiraient ainsi : 


de 98 à 102 ap.J. C. néant, 
de 102 à 104 » (titre AAKIKOC) de Α à F, trois en 3 ans, 
de 105 à 114 » (AAKIKOC APICTOC) de Δ à Al, huit en 
10 ans, 
de 115 à 117 >  (AAK. APICT.NAPO) de BI à ΓΙ 
et X, ΓΑ, εκ, BA (?). 


Hadrien n'ayant pas reçu d’épithètes variées, ce mode 
de contrôle lui est inapplicable. Cependant on s’étonnera 
que les monnaies portant ce rappel de titres: ΘΕ TPA ΠΑΡ. 
Y1.O€.NEP .YI (ϑεοῦ Τραϊανοῦ Παρϑικοῦ υἷός, ϑεοῦ Νερούα υἱωνός), 
qui, semble-t-il, doivent figurer au commencement du règne, 
manquent aux émissions A—S et se remontrent à partir de 
l'émission Z! Enfin, et cela est décisif, Marc Aurèle <consul 
désigné» se rencontre avec la lettre H, tandis qu’à son titre 
de «consul» effectif sont associées A, €, Z etc. kr 

Concluons: les lettres des monnaies sénatoriales ne dé- 
signent pas des émissions se succédant d’un seul tenant 
dans l’ordre alphabétique; elles ont la même signification 
que les léttres correspondantes des autonomes de la période 
antonine, pour lesquelles la preuve n’est pas à faire. 

M. Macdonald, frappé de ces coïncidences, a proposé de 
voir dans les lettres grecques des numéros de mois. Le 
_ système est des plus ingénieux. Chronologique par essence, 
il ne l’est pas pour nous, et il défie ce que j’appellerai 
«l’art de vérifier les dates», car la lettre B par exemple 
peut aussi bien être consécutive à l’A si elle appartient à 
la même année ou antérieure si elle est de l’année précé- 


1. Brit. Mus Catal. Syria, p. 182, note. 


282 A. DIEUDONNÉ 


dente, ce que nous ne pouvons contrôler. Mais, sans ruiner 
directement cette hypothèse, on peut y faire plus d’une 
objection : 

lo. Quel autre exemple avons-nous dans l’histoire d’une 
monnaie ainsi désignée par le mois sans mention de l’année? 
C’est chez les Athéniens seulement que les tétradrachmes 
de nouveau style ont été datés du mois exclusivement; 
mais cette indication mensuelle était la marque du magis- 
trat qui entrait alors en fonction, et d’ailleurs elle était 
accompagnée d’une marque d’atelier, sans compter les noms 
propres de trois fonctionnaires !, 

M. Macdonald a reconnu des numéros de mois sur cer- 
taines monnaies de Tigrane ?; il y en a sur les monnaies de 
Mithridate*, mais toutes ces pièces sont pourvues de la date 
de l’année. On citera l’exemple des Parthes, qui habitaient 
la frontière voisine d’Antioche et contre qui mainte expé- 
dition fut dirigée au départ de cette ville, mais chez les 
Parthes encore le nom du mois — car il est exprimé en en- 
tier — ne faisait que préciser la mention de l’année. Il y a 
plus. On trouve sous Pacorus IT (78-109 ap. J. C.), sous Vo- 
lagasès IT, III, IV, V (78-221 ap. J. C.) une numérotation par 
A, Β,Γ, Δ,Ε pour les deux premiers; A, B pour le troisième; 

1. E. Babelon, Traité des m. gr. et rom. t. I, Ὁ. 839, d’après G. Mac- 
donald, Num. Chron, 1899. — M. Svoronos nous informe qu’il y a deux 
dans une séance publique de l’Ecole Française d’Athènes, il a soutenu 
que les lettres sons l’amphore des monnaies d'Athènes ne sont pas des 
marques d’atelier, mais bien les initiales des noms connus des différentes 
mines du Laurion (p. ex. ᾿Αρτεμισιακόν. Δημητριακόν, Διφίλειον, Προσπαλτια- 
κόν, Κτησιακόν, ‘Eguaïxôv, Φιλημονιακὸν etc.), servant à indiquer de quelle 
mine est tiré le métal qui a servi pour chaque frappe. Comme cette étude 
fait partie de son Corpus des monnaies d’Athènes, elle paraîtra seule- 
ment avec ce Corpus. Un sommaire de la théorie de Mr Svoronos est 
donné par les journaux d’Athènes le 22 Fevrier 1906. 

2. G. Macdonald, The coinage of Tigranes I, dans Num. Chron., 1902, 
p. 198 et suiv. 


3. E Babelon et Th. Reinach, Recueil général des m. gr. de l'Asie Mi- 
neure, t. 1, 








SIGLES LITTÉRALES 283 


A pour le quatrième‘ B pour le cinquième, numérotation in- 
dépendante de la date de l’année et du mois, qui, Longpé- 
rier l’a conjecturé', serait une indication d’officine. Par 
conséquent, l'exemple des Parthes se tourne en argument 
contre la thèse de Mr Macdonald. 

Et enfin à quoi, à quel contrôle pouvait bien servir une 
marque mensuelle commune pour le même type à plusieurs 
années différentes ? : 

29. M. Macdonald explique le chiffre 13 (IF ou étoile) en 
disant que les Syriens avaient conservé l’usage du calen- 
drier macédonien, adopté par les Parthes, où un treizième. 
mois s’intercalait tous les deux ou trois ans ?. Il est certain 
que l’année ne commençait pas dans cette région à la même 
saison qu’à Rome; certain aussi que les noms des mois 
macédoniens avaient été conservés, mais on a conjecturé 
que, les mois désignés par les noms macédoniens étant de- 
venus solaires avaient été mis d'accord avec le calendrier 
julien et que par suite le mois intercalaire avait dû néces- 
sairement disparaître ‘ Le système qui admet sans restric- 
tion la persistance du calendrier macédonien et séleucide à 
l’époque impériale à Antioche paraît plus soutenable *. 

Nous admettrons donc le 13° mois, mais d’autres lettres 
ou combinaisons de lettres de nos monnaies ne sauraient 


1. Brith. Mus. Cat., Parthia, p.193; A de Longpérier, Mémoires sur 
la chronologie et l'iconographie des rois parthes arsacides, p. 121. 

2. Trois fois dans une période de huit ans (octaétéride) ou sept fois 
en dix-neuf ans (cycle de Méton). 

3. Elle commençait à Antioche au 1e octobre 

4. H Martin, Le calendrier chaldéo-macédonien, dans Rev. archéol.. 
1853, p. 206 et 339.— Ruelle, art. Calendarium du Dict. des antiqg.. p. 829 


-et 881. — Ideler (Handbuch der Chronologie) est hésitant (cf. p. 359 et 


Ρ. 397). 

5. Unger. dans Müller (Iwan), Handbuch der klass Altertumswis- 
senschaft, 2e éd. t. I, Hilfs Disziplinen, p. 110. — Voy. aussi Th. Reinach, 
Les m. arsacides et l'origine du calendrier juif, dans Rev. num.. 1889, 
Ῥ. 386. 


284 A. DIEUDONNÉ 


rentrer dans le cadre des mois. Pour la jonction de deux 
lettres consécutives, AB, FA, ἐς (sous Hadrien), M. Macdo- 
nald l’explique en disant que la frappe, ayant duré deux 
mois, porte une double marque; j'aimerais mieux, pour ma 
part, entrant dans son idée, faire la supposition suivante 
qui explique plusieurs anomalies. Le numérotage par let- 
tres de l’alphabet s’échelonnant comme des unités, et à par- 
tir de la lettre ! comme des dizaines, n’était pas absolu- 
ment entré dans les mœurs à la Monnaie d’Antioche. On 
l’applique sous Trajan (les combinaisons de 1 (10) avec A; 
B, M (1, 2, 3), donnent 11, 12, 13); mais sous Nerva on pré- 
féra continuer l’alphabet et donner à la lettre K la valeur 
11 (ce système a été employé parfois dans l’antiquité grec- 
que — seulement en ce cas on négligeait le ς et K valait 10 
— par exemple par les rédacteurs de l’Iliade et par les 
monnayeurs de Ptolémée Il‘); enfin sous Hadrien, on usa 
d’un autre artifice, on créa des groupes numéraux après | 
en accouplant deux à deux les premières lettres de l’alpha- 
bet (AB—11; FA—12; ES—13). Quant à X, ce serait un dou- 
ble de 1 (10). Mais, même avec cette explication, on ne rend 
pas compte de ΓΑ, εκ (25?). M. Macdonald insinue qu’il y 
aurait là une tentative pour introduire les noms des mon- 
nayeurs; mais, pour des sigles si manifestement identiques 
et identiquement placées, une pareille différence d’interpré- 
tation est peu scientifique. 

3°. Beaucoup de séries n’ont de représentées que les pre- 
mières lettres de l’alphabet, hors d’Antioche principalement, 
et cette coïncidence ne peut dépendre du hasard des trou- 
vailles. Il faudrait supposer que chaque année, on reportait 
le monnayage au début de l’exercice et qu’on s’arrêtait aus- 
sitôt qu’on jugeait la circulation suffisamment pourvue. Hy- 


1. J. N. Svoronos, Les m de Ptolémée II qui portent des dates, dans 
Revue belge de numism , 1901, p. 27 du tir. à part. 





SIGLES LITTÉRALES 285 


pothèse sur hypothèse! Et cela sans tenir compte des chan- 
gements de règne. 

Bref, la critique du système est aisée, il est loin de sa- 
tisfaire l’esprit; mais, dès qu’il s’agit d’y substituer une 
autre explication, la difficulté commence. 

Les lettres en question ont dû marquer les produits des 
diverses équipes de monnayeurs ; dès qu’elles ne fixent pas 
une date précise ou un numéro d'émission, c’est leur seule 
raison d’être; mais elles ne correspondent pas purement et 
simplement aux officines, elles sont en plus grand nombre. 
Pourquoi n’auraient-elles pas désigné les coins ? 

Partout où l'indication de l’année permet de reproduire 
sans inconvénient les mêmes marques, ou bien lorsque la 
frappe interrompue se trouve reprise avec une légère va- 
riante, on ne dépasse pas les premières lettres de l’alpha- 
bet; si au contraire la date est omise ou si par exemple la 
matrice reste la même indépendamment du poinçonnage des 
lettres, alors on cherche des combinaisons quelconques, pri- 
ses au hasard d’une circonstance que nous ignorons, FA, 
ΕΚ, BA, pour varier la numération, et même en ce cas l’em- 
ploi d’un K (pour 11) de préférence à Al, et des combinai- 
sons AB, FA,€S qui ne correspondent pas à des nombres, 
s'explique mieux que par rapport à des mois dont le nu- 
méro d'ordre était établi par le calendrier. 

Rappelons-nous aussi que les coins d’une monnaie étaient 
au nombre de deux. Le plus important n'était pas celui qui 
portait la marque banale SC, mais la tête de l’empereur; et 
cependant on jugeait peu convenable d’affubler d’une let- 
tre de monnayeur l’image respectée, on la mettait au revers. 
Dès que cassait l’un des coins, celui à la marque SC fût-il 
intact, peut-être le refaisait-on avec un numéro nouveau 
puisque la combinaison était nouvelle, et ainsi s’explique le 
nombre élevé que nous atteignons. Les formes y ou A pour 
À, 8 pour B, J pour Γ, 5 pour 5, X pour Z, BI pour ΙΒ, cons- 


286 À. DIEUDONNÉ, SIGLES LITTÉRALES 


titueraient autant de différents qui avaient leur valeur. Au 
reste, beaucoup de combinaisons peuvent s’imaginer; nous 
ne prétendons pas les décrire par le menu, mais indiquer 
seulement dans quel ordre d'idées se trouve, selon nous, la 
solution du problème. 

 Numéroter des coins était plus compliqué que numé- 
roter des officines, et l'humanité procède en général du 
simple au composé; mais cette règle n’est pas absolue: on 
peut avoir créé un système trop compliqué et l’abandonner 
pour un plus simple. 

Cette pratique avait été inaugurée par les monnayeurs 
du Sénat; elle s’étendit de proche en proche sous les em- 
pereurs amis du Sénat, puis fut abandonnée au temps de 
Caracalla, lorsque prévalut un esprit nouveau Cependant 
si elle n’avait pas eu ses inconvénients, il est peu probable 
qu’on y eût renoncé. Quant à la réapparition des lettres 
sous Philippe, elle avait été précédée d’une innovation dif- 
férente introduite à Rome: le numérotage des officines, 
moins parfait que celui des coins, mais seul applicable à un 
monnayage de plus en plus actif, comme celui qui, à l’épo- 
que de la tétrarchie, dut approvisionner de monnaies uni- 
formes l’empire entier. 


A. DIEUDONNÉ. 


TN St on SD ST TS 


IS ἐν 








AIEONHE EDHMEPIZ ΤΗΣ NOMIZMATIKHE APXAIOAOTIAE ETOE |’ (1907) 





EYPHMA ΞΟΦΙΚΟΥ 





5 
- 





ἐπ Δ 


ex 
… 





πιναξ ἢ. 


ΕΤΟΣ τ΄ (1907) 


ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΦΗΜΕΡῚΣ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΑΣ 





ΝΟΜΙΞΜΑΤΑ ΑΛΙΕΩΝ ΤΩΝ EK TIPYNOOS (1—38a), 


EPMIONH£ (39-—41) ΚΑΙ AITINH£Z (42. 48). 


5 “πὸ 








πιναξ ll. 


ΕΤΟΣ [Ι΄ (1907) 


ΔΙΕΘΝΗΣ ΕΦΗΜΕΡῚΣ ΤΗΣ ΝΟΜΙΣΜΑΤΙΚΗΣ APXAIOAOTIAZ 








TO MOAYBAOBOYAAON TOY AYTOKP. ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΟΣ AABIA 











hé “à. 




















ΔΙΕΘΝΗΣ EDHMEPIE ΤΗΣ NOMIZMATIKHE APXAIOAOTIAZ ΕΤΟΣ Ι΄ (1907) 


ΠΡΟΞΚΤΗΜΑΤΑ ΕΘΝ. NOMI£MATIKOY MOY£EIOY 
ΕΝ ΕΤΕΙ 1906/7. 


ΠΙΝΑΞ 





IV. 














AIEONHE EDHMEPIZ ΤΗΣ NOMIZMATIKHZ APXAIOAOTIAZ ETOE 1° (1907) 





TIPO£KTHMATA EON. NOMI£MATIKOY MOY£EIOY 
EN ETEI 1906/7. 


ΠΙΝΑΞ 





πιναξ VI. 


(1907) 


ETOZ Fr 


AIEONHE EDHMEPIZ ΤΗΣ NOMIZMATIKHE APXAIOAOTIAZ 


MPOEKTHMATA ΕΘΝ. NOMI£EMATIKOY MOY£EIOY 


EN ETEI 1896/7. 

















ΔΙΈΘΝΗΣ EDHMEPIZ ΤΗΣ NOMISMATIKHE APXAIOAOTIAZ ΕΤΟΣ τ΄ (1907) πιναξ VII. 


ἵ 


» 
Fr 


Va 


av 


cn, 





4 à 


ATX GX ANT EE 


ee,» 


ς΄ = 


à 





LEAANX 4% 


CD" Æ » 


4 
ceg 
Es 








EE νυ A7 





XPY£A KOSMHMATA εκ TOY EYPHMATOZ THS EAEYOEPOYTMOAEQZ 


ΠΡΟΞΚΤΗΜΑΤΑ EON. NOMISEMATIKOY MOY£EIOY 
EN ETEI 1896/7. 








LIEONHE EDHMEPIE THE NOMIZMATIKHEZ APXAIOAOMIAZ ΕΤΟΣ | (1907) 











XPY£A NOMI£ZMATOEHMA ΕΚ TAP£OY 











᾿ 


“NTÉ ul 0 ICS MS ciné ai 


ΕΥ̓ 





- 
νὰ 

ὶ 
Le 
+ 

LS = 
a 
ἢ. 

' 

ὠ 


; 


 AIEONHE EHMEPiZ THE NOMIEMATIKHZ APXAIOAOTIAE ΕΤΟΣ | (1907) πιναξ IX, 





1 XPY£A NOMIZMATO£HMA «ABOYKIP» 











LIEONHE ΕΦΗΜΕΡῚΣ ΤΗΣ NOMIEMATIKHEZE APXAIOAOTIAE 


ETOEZ | (1907) 


πιναξ Χ. 














> cmt 


XPY£A NOMIEMATO£ZHMA «ABOYKIP» 














BIEONHE ΕΦΗΜΕΡῚΣ THE NOMIEMATIKHEZ APXAIOAOTIAZ ETOE Ι΄ (1907) πιναξ ΧΙ. 








D 
D /1à 
# 





SMS. 
ru bé 


… 
δὴ 
a. 








PE 


XPY£A NOMI£MATO£HMA «ABOYKIP» 





δ ΒΞ - 


ne ae ne πεν 





ΔΙΕΘΝΗΣ EDHMEPIZ ΤΗΣ NOMIEMATIKHE APXAIOAOTIAZ 





νῶν 


sul 





XPY£A NOMI£EMATO£HMA 


ΕΤΟΣ Ι΄ (1907) 


ν᾿ | ν᾽ 


ir hd | 
λῶν: 


, r αἰ 





«ΑΒΟΥΚΙΡ» 


ἃν. “- ᾿ + 
2 
-.- - 
= Ὗς 4 
A | 
4 
à 


NINAZ ΧΗ. De 





: 
7 
v 
el 
- 
; 
= à 
Ὗ 
K! 
0 




















, 
ε 





" à 
᾿. 


x 








LEON 





ἱ 
M AEONHE ΕΦΗΜΕΡῚΣ ΤΗΣ NOMIEMATIKHE APXAIOAOTIAZ ΕΤΟΣ l (1907) πιναξ XI. 


[ 











XPY£A NOMI£EMATOZHMA «ΑΒΟΥΚΙΡ» 











QE 
Ses 


δ τ 
La 





#- 





* 
Ὁ» 
à 


> 
ὍΣ 








DIE SPIESSE DER RHODOPIS 


Γ.  Herodot erzähit, dass die Pyramide des Mykerinos von 
 Einigen der Hetäre Rhodopis zugeschrieben werde. Er 
RE δε εει diese Sage ausführlich (11 134-135): eine Hetäre 

. kônnte kein solches Riesenwerk schaffen, das Tausende 

von Talenten erforderte; und zudem habe Rhodopis lange 

DJ ahre nach den Erbauern der Pyramiden gelebt, zur Zeit 

| des Amasis. 

Sie stammte aus Thrakien, war Sklavin des Jadmon von 
Ε-.. der auch den Fabeldichter Aesop besass. Ein an- 
_derer Samier, Xantheus, soll die Rhodopis nach Aegypten 
| gebracht haben, wo sie Charaxos, Sapphos Bruder, um 
εἶπε hohe Summe freikaufte. So blieb die anmutige He- 
târe in Aegypten und erwarb grosse Reïchtümer, deren 
Ze anten zu Herodots Zeiten noch Jeder sehen konnte. 
Der sie wollte in Hellas ein Denkmal hinterlassen, wie 
es kein Anderer ersonnen und geweiht hatte, und stiftete 
“daher, soweit der Zehnte ihres Erwerbs reichte, viele 
iserne ‘ Rinderspiesse’ (ὀβελοὺς βουπόρους πολλοὺς σιδη- 
θέους) nach Delphi, wo sie zwischen Altar und Tempel 
περὶ wurden (oi καὶ νῦν ἔτι συννενέαται ὄπισϑε μὲν 
| Ε τυροῦ, τὸν Χῖοι ἀνέϑεσαν, ἀντίον δὲ αὐτοῦ τοῦ νηοῦ). 
> berühmt ward Rhodopis, dass alle Hellenen ïhren 
amen kannten. 

La weit Herodot, und es ist zunächst einleuchtend, dass 

einer einflussreichen Frau die seltene Ehre zu Teil 

ε den konnte, ihr Weïhgeschenk an der vornehmsten 


Σ des delphischen Heiligtums aufstellen zu dürfen. 
Re. 19 


















he 
ι ὅν 


OST os ob Me LR - 


! 5 
ὶ 
᾿ 
' 


288 GEORG KARO 


























Dass sie eine Hetäre war, macht dabei keine Schwierig- 
keit. Konnte doch noch Praxiteles seine Statue der Phryne 
ganz in der Nähe aufrichten. 

Erst eine späte Zeit nahm daran Anstoss (Plutarch, de 
Pythiae orac. 14, p. 39 £- Paton) ; damals war das Weïhge- 
schenk der Hetäre schon verschwunden, aber die Frem- 
denführer zeigten noch seine Stélle: ἔδειξεν ὃ περιηγητὴς 
χωρίον, ἐν ᾧ Ῥοδώπιδος ἔκευντό ποτε τῆς ἑταίρας ὀβελί- 1 
σχοι σιδηροῖ. Es muss ein bedeutendes Monument gewe- 
sen sein; ᾿Ῥοδώπιδος ἀνάϑημα war zur sprichwôrtlichen « 
Wendung geworden (Suidas 5. v., vgl. Αἴσωπος und ᾿1άδ- 
nov; Hesych s.v.), der Komiker Kratinos hatte es erwähnt 
(Athen. XIII 596 c: τοὺς περιβοήτους ὀβελίσχους..., ὦν 
μέμνηται Κρατῖνος διὰ τούτων ; das Citat ist leider ausge-" 
fallen). Vgl. auch die sehr verderbten Verse Epicharms be 
Atheu. VIII 362 b. ΕΝ 

War Rhodopis blos eine siegreich schône Hetäre vor 
Naukratis? Nach einer anmutigen Geschichte, die Strabon 4 
(XVII 808) und nach ihm Aelian (Var. hist XIII 33). 
bewahrt haben, entführt ein Adler der Badenden eines 
Sandale, trâägt sie zu Kônig Psammetich (der Name n Fr 
bei Aelian) und lässt sie in dessen Schoss fallen. Der 
Kônig, überrascht durch dieses wunderbare Geschenk, bé” 
fiehlt die Herrin der Sandale, die den lieblichsten Æ ss 
ahnen lässt, im ganzen Lande zu suchen, und erhebt die 
endlich Gefundene zu seiner Gemahlin. 

Wenn sich unter diesem Märchen ein Kern von Wah 
heit verbirgt, wäre Rhodopis wohl eine Hetäre, aber εἶπε 
vom Range der Theodora, und man verstände, waru 
die delphische Priesterschaft ihrem Anathem so viel Eh 
_erwiesen hat. Herodots Erzählung von ihrem Verhältnisz 





DIE SPIESSE DER RHODOPIS 289 


Charaxos mag auf einem Missverständnis beruhen. Denn, 
wie Athenaeus bemerkt, schmähte Sappho (fr. 138, vgl.148) 
| _ nicht Rhodopis, sondern eine Doriche als Geliebte ihres 
- Bruders. Ich nehme mit Wiedemann (Herodots zweites Buch 
᾿ς 8.488) an, dass sie ῥοδῶπις als Adjectiv gebrauchte, Hero- 
dot aber das Epitheton als Namen derberühmten,zuSapphos 
Zeit wohl schon verstorbenen Hetäre fasste. Jedenfalls 
kônnte die angebliche Gemahlin des Psammetich nicht zur 
Zeit des Amasis geblüht’haben (Herod.Il 134:xaTù”"Auaov 
βασιλεύοντα ἦν ἀκμάζουσα “Podœmic); denn die beliebte 
Verdoppelung zu zwei gleichnamigen Personen wird man 
in diesem Falle doch nicht anwenden wollen. 

Über die sonderbare Weïhung eiserner Spiesse, die 
einem Rinderhirten oder Handwerker besser zu ziemen 
« schien als einer Hetäre, hat man sich vergebens den Kopf 
᾿ς zerbrochen, bis Svoronos den rechten Weg wies. In einem 
a lichtvollen Vortrag in unserem Institut (27. 2. 1907), der 
». stark erweitert in dieser Zeitschrift erschienen ist (IX 1906, 
- 192 Taf. 10) hat er ein vergessenes Weïhgeschenk des 
—_argivischen Heraion uns erst verstehen gelehrt: ein Bün- 
M del eiserner Spiesse, Obeloi, die nichts geringeres sind als 
—… das berühmte Anathem Pheidons von Argos, die Vorfah- 
| ren der Obolen, zu einer Zeit da es noch keine Münze 
Mgab. Solch’ eisernes Geld muss auch Rhodopis nach Del- 
mphi geweiht haben, viele Spiesse, wie Herodot bezeugt, 
“gross genug um Rinderstacheln zu gleichen, den Zehnten 
“des Besitzes einer reichen Frau. Damit ist auch bewiesen, 
dass sie eher zur Zeit des Psammetich als des Amasis ge- 
lebt hat, denn als dieser regierte (von 569 an), war ge- 
αι aztes Geld in Griechenland schon allbekannt. 

Mu Wir kônnen auch mit grosser Wahrscheinlichkeit be- 























290 GEORG KARO 


stimmen wann das Weïhgeschenk der Rhodopis zerstôrt 
worden ist. Raubgier oder Kunstsinn der Rômer, der Sulla 
und Nero, konnte es nicht reizen, wohl aber die Not der 
Phoker im dritten heiligen Kriege. Als Philomelos die gol- 
denen und silbernen Anatheme zu Münzen, die ehernen 
zu Waffen einschmelzen liess, mag er die eisernen Spiesse 
als willkommene Lanzen verwendet haben. So kônnte Kra- 
tinos sie noch aus eigener Anschauung geschildert haben, 
zu Plutarchs Zeiten waren sie längst verschwunden. Pau- 
sanias erwähnt sie überhaupt nicht mehr, ein neues Zeichen 
dafür, dass er in Delphi nur Selbstgesehenes anführt. 





Abpb. 1. 


Seit Jahren schori, lange bevor ich das Wesen dieses 
Weïhgeschenks erfasst hatte, glaubte ich die Basis der 
Spiesse wiedergefunden zu haben, glaubte es um so mehr, 
als ich vor kurzem erfuhr, dass ein so vorzüglicher Kenner 


wie E. Bourguet zu demselben Schlusse gelangt war. ES 


handelt sich um die beiden, auf Abb. 1 wiedergegebenet 
Steine, Als ich im Jahre 1901, dank Herrn Homolles 


freundlicher Erlaubnis, den einen photographieren durite 
stand er mitten unter den Baugliedern des Tempels ge 


schichtet, an dessen Ostfront—also ungefähr an der Stelle, 








L 


DIE SPIESSE DER RHODOPIS 291 































wo das Anathem der Rhodopis anzusetzen wäre ; jetzt sind 
beide Blôcke am Eingang zum “Temenos des Neoptole- 
- mos’ (Fouilles de Delphes II 56; Luckenbach, Olympia 
_ und Delphi 45) neben einander gelegt. 
Es sind zwei ungleich grosse Platten aus hartem, grauem 
. Kalkstein vom H. Elias (vgl. zum Gestein Pomtow-Lepsius, 
… Philologus LXVI 1907, 264). Sie passen nicht aneinander, 
- wie man uach der Oberansicht (Abb. 1) annehmen sollte. 
| Abb. 2 und 3 geben Unteransichten und die jetzt zusammen 
gelegten Schmalseiten der beiden Steine, in Zeichnungen 
—… von P. Sursos nach meinen Aufnahmen. Man sieht, dass 
+ der halben Schwalbenschwanzklammer auf der Unterseite 
- des grossen Blocks (A) keine auf dem kleineren (B) ent- 
- spricht, dass ferner die Dübellôcher auf den Seiten von A 
… und B nicht zu einander passen. A hat auf beiden Schmal- 
. seiten solche Dübellôcher, B nur auf einer. Die ganze Basis 
… bestand also aus mindestens vier Blôcken, vorausgesetzt, 
- dass jene Lôcher nicht von einer späteren Benutzung der 
— Blôcke stammen; an den Langseiten stiessen keine weite- 
…— ren Steine an. Die Hohlkehle, welche den Unterkanten der 
…—_ Langseiten entlang läuft, kann, ebenso wie die mächti- 
… gen Dübellôcher der Unterseiten, zu einer Neuverwendung 
… der Steine gehôren; eine solche wird wenigstens für A sicher 
« bewiesen durch jene Klammerspur auf seiner Unterseite. 
«….….. Kehren wir zur Oberfläche der mächtigen Basis zurück, 
die 1,07 πὶ breit und jetzt noch 1,77 (1,21+0,56) m lang 
“ist Da fallen zunächst die zahlreichen Einsatzlôcher auf, 
“die über die ganze Fläche verstreut sind: meist quadra- 
_tisch, etwa 1,5 cm im Geviert, mit Blei gefüllt, in dem 
“noch die Reste eiserner Stäbe stecken. Die Stärke des 
“Bleivergusses deutet darauf, dass hohe oder schwere Ge- 


PR. 


292 GEORG KARO 


genstände hier aufgepflanzt waren. Man denkt sofort an 
die Spiesse der Rhodopis. Aber eine nähere Betrachtung 
stellt dieser Lôsung Schwierigkeiten entgegen. Auf dem 
kleineren Blocke (B) stehen die Lôcher am Rande so ziem- 
















































































A 
4.07 
k 4 00 
PRE 
A 17 a ὌΝ Εν 
à ΤΈΣ 2 s ἀν Ὥς HE - - 
I = A: - 
Ὑ-"- È je ι _ Er À 4 
ty VE ETES ere 
« 400 
0 050 1M 
Abb. 2. 


lich in regelmässigen Abständen und geraden Läinien; 
nach innen zu wird ihre Anordnung zwar freier, aber die 
ganze Fläche war doch mit ihnen übersät. Die unregel- 
mässige Hôhlung, auf der sie jetzt zu fehlen scheinen, 
ist nur eine spätere Verletzung des Steins, 







DIE SPIESSE DER RHODOPIS 293 





























Anders bei A: da fallen zunächst zwei mächtige Hôh- 
_ lungen auf, die beide dicht am äusseren Rande der Platte 
liegen. Sie enthalten noch einen dicken Bleiverguss, ihre 
_ Ränder sind ausgebrochen, als hätte man gewaltsam einen 
schweren, fest mit der Basis verbundenen Gegenstand 
- herausgerissen. Leïider lässt sich nicht mehr erkennen, ob 
… diese Gegenstände aus Bronze oder Eisen bestanden. Ne- 
᾿ς ben den beiden Hôühlungen treten dann die quadratischen 
᾿ς Einsatzlôcher auf beiden Seiten wieder auf; aber sie sind 
… zunächst spärlich, viel weniger dicht gedrängt als auf der 
— Platte B; und zwischen jenen beiden Hühlungen ist ein 
weiter, unregelmässiger Raum ganz frei geblieben; die Ober- 
… fläche ist hier rauh gelassen, war also wohl nicht sichtbar. 
- Man denkt zunächst an die Basen grosser Vierfüssler, 
- des Stiers von Korkyra, des δούρειος ἵππος (Pomtow-Bulle, 
ΑΜ. XXXI 1906, 459; Klio VIII 1908, 111). Wir häâtten 
« auf À etwa die Vorderhufe des Tieres anzusetzen, auf einer 
« anstossenden, jetzt verlorenen Platte die hinteren. Einen 
— Stier im Aehrenfeld môchte man sich vorstellen; hatten 
doch Apollonia, Myrina, Metapont je ein χρυσοῦν ϑέρος 
…— nach Delphi gesandt (Plut de Pyth. orac. 16; Hiller v. 
… Gaertringen bei Pauly-Wissowa IV 2541. 2547; vgl. das 
λήϊον χρυσοῦν der Tempelinventare des Parthenon, IG. I 
…— 161 ff) Diese reicheren Weïhgeschenke werden aus gol- 
—… denen Aehren (und Reben) bestanden haben, die auf Stei- 
“ren wie den unseren oder auf bronzenen Platten aufge- 
pflanzt waren. 
…—…. Aber diese Lôsung wird dadurch ausgeschlossen, dass 
“sich zwar an der äusseren Schmalseite von À wiederum 
-Lôcher finden, also gerade unter dem Leibe des vermute- 
sien Stiers, dass sie aber dann ganz unmotiviert zwischen 


294 GEORG KARO—DIE SPIESSE DER RHODOPIS 


den ‘Hufen’ fehlen würden. Viel eher liesse sich diese son- 
derbare Disposition durch die Annahme einer bekleideten 
Colossalstatue erklären, deren Sohlen in jenen Hôühlungen 
durch dicke Bronzezapfen befestigt waren, während ïhr 
Gewand die leer gelassene, rauhe Fläche bedeckte. Aller- 
dings ständen dann die Füsse auffallend nahe am Rande. 
Die Form der Hôhlungen stützt leider diese Erklärung 
nicht, schliesst sie aber auch nicht aus, denn dass Fuss- 
spuren von Bronzestatuen nicht immer dem Umriss der 
Sohle folgen, ist bekannt. Ich môchte daher annehmen, 
dass wir doch in diesen Steinen einen Teil der Basis be-. 
sitzen, auf der Rhodopis ihr eigenes Bild, oder eine lang- 
gewandete Gôtterstatue, mitten unter den Spiessen auf- 
gestellt hätte. Dass man nur diese im Altertum beachtet 
hätte, darf nicht wunder nehmen: Statuen gab es genug 
zwischen Tempel und Altar, aber dieser sonderbare Wald 
eiserner Stacheln war ein Unicum !. 

Ich verhehle mir keineswegs, dass ich nicht das abge- 
rundet sichere Resultat zu bieten vermag, das ich erhoffte. 
Aber diese Steine bilden ein so eigenartig interessantes 
Monument, und das Weïhgeschenk der Rhodopis ist 50 
altertümlich und bedeutsam, dass ich glaube, Herrn Svo- 
ronos’ freundlicher Aufforderung zur Publication folgen 
zu dürfen, auch wenn ich nur Wahrscheinlichkeiten, keine 
Beweise, aneinanderreihen kann. 


GEORG KARO 


‘Ich muss allerdings erwähnen, dass ein kleiner gerundeter Brecciablock, 
in ähnlicher Weise mit kleinen bleigefüllten Lôchern übersät, im Pflaster 
der Heïligen Strasse. am ôstlichen Ende der Stoa der Athener, steckt. In 
seiner jetzigen Lage entzieht er sich der Untersuchung. 








ANAOHMA AMIIEAIQTON KYPHNAIQN EN ΔΕΛΦΟΙ͂Σ 
KAYAOZ ZIAIOY 


(Πίναξ XV.) 


Τῷ 1894 ἀνευρέϑησαν ἐν Λελφοῖς κατὰ τὴν κορυφὴν τῆς ἱερᾶς 
- ὅδοῦ πλησίον τοῦ μεγάλου βωμοῦ τοῦ ναοῦ τοῦ ᾿Απόλλωνος καὶ τῶν 
βάσεων τῶν ἀναϑημάτων τοῦ Γέλωνος καὶ τῶν λοιπῶν Δεινομενει- 
δῶν «τρεῖς γυναικεῖαι μορφαΐ, αἵτινες χορεύουσι χρατούμεναι ἔκ τῶν 
χειρῶν περὶ κίονα ἔχοντα εἶδος καυλοῦ φυτοῦ. Φοροῦσι βραχὺν καὶ 
ἀνεμούμενον χιτῶνα, πόλον διευρυνόμενον (évasé) εἰς σχῆμα κάλυχος 
καὶ κοσμούμενον ὑπὸ φύλλων ὀξυκορύφων ὡς εἷς τὰς κεφαλὰς τῶν 
ὀρχηστρίδων τοῦ Τζιόλπασι (Benndorf und Niemann, das Æ/eroon 
von Gjôlbaschi-Trysa, Wien 1899. Collignon, Hist. de la 
Sculpt. gr. If, 6. 205). Φαίνεται ὅτι τὸ ὅλον ἦτο βάσις τρίπο- 
δος» (BCH, 1894 σ. 180 Homolle). Προσέτι εὑρέϑησαν πολυάριϑμα 
ϑραύσματα «κιόνων» ἐν σχήματι καυλοῦ σιλφίου, ἅτινα ἐνόμισεν ὃ 
χ. Homolle (αὐτόϑι), ὅτι ἠδύνατο νὰ ἀναγάγῃ εἷς τὸν ϑησαυρὸν 
τῶν Κυρηναίων. ᾿Αλλὰ τοιοῦτος ϑησαυρὸς δὲν ὑπῆρξεν ἐν Δελφοῖς, 
ὅσον εἶναι γνωστόν, ὃ δὲ ἐννοούμενος ἐνταῦϑα εἶναι ὃ τῶν Μασσα- 
λιωτῶν καὶ τῶν Ῥωμαίων, (ὅρα τὸν ἐμὸν Ὃδηγὸν τῶν Δελφῶν 
1908 σ. 49 καὶ τὸν συνημμένον χάρτην τοῦ τεμένους τοῦ ᾿Απόλλω- 
νος), ὧς ϑὰ ἀποδείξω ἀλλαχοῦ. 

Τῷ 1897 δημοσιεύων ἐχτενεστέραν μελέτην περὶ τοῦ εὑρήματος 
- 6 x. Homolle (BCH, 1897 6.603-614) λέγει, ὅτι ἐν τῷ μεταξὺ 
εὑρέϑησαν καὶ ἄλλα ὅμοια ϑραύσματα, ἅτινα συγκολλώμενα ἀπετέ- 
λουν ἕνα φυτικὸν κίονα μέγαν (by. 8 μέτρων περίπου), ἐπὶ τῆς κορυ- 


 φῆς τοῦ ὅποίου ἦσαν τεϑειμέναι ai τρεῖς ὀρχηστρίδες, ἃς ὀνομάζει 





χαρυάτιδας. ᾿Εγκαταλείπει ἑπομένως τὴν γνώμην, ὅτι τὸ ὅλον ἦτο 
χίων ἢ κίονες τοῦ «ϑησαυροῦ τῶν Κυρηναίων», δέχεται αὑτὸ ὡς 


296 A. A. KEPAMOHOYAAOY 


ὑποβαστάζον ποτὲ τρίποδα καὶ ἀποφαίνεται, ὅτι Ô φυτικὸς καυλὸς 
δὲν εἶναι καυλὸς σιλφίου, ἀλλὰ ἀκάνϑου, λαλοῦντος συμβόλου τῆς 
Μακεδονικῆς πόλεως ᾿Ακάνϑου, ἄνάϑημα δὲ τῶν Λακεδαιμονίων 
εἷς ἀνάμνησιν τῆς νικηφόρου δράσεως τοῦ Βρασίδου ἐν Μακεδονίᾳ 
(424-422 π.Χ., Θουκ. 4, 84-88). Αἴ «Καρυάτιδες» τότε κατὰ τὴν 
γνώμην τοῦ x Homolle εἶναι Lacaenae saltantes ἐκ τῆς λακω- 
νικῆς κώμης Καρυαί. Βραδύτερον ὅμως (Comptes Rend. de lAca- 
dém. d. inscr. et belles lettres 1904 σ. 473) ἐχώρισεν ὃ κ. H. τὸ 
σύμπλεγμα τῶν ὀρχουμένων κορῶν ἀπὸ τοῦ λοιποῦ κίονος δεχϑεὶς 
δύο ἀναϑήματα σύγχρονα, ἔργα τοῦ αὑτοῦ ἴσως τεχνίτου : τὸν ἀκάν- 
ϑινον κίονα καὶ τὸ σύμπλεγμα τῶν Καρυατίδων. 

Εἷς τὴν ἔρευναν ὁλοκλήρου τῆς μελέτης τοῦ x Homolle δὲν ϑὰ 
εἰσέλϑω. Θὰ ἀσχοληϑῶ ὅμως νὰ καταδείξω διὰ βραχέων, ὅτι À ἀπὸ 
τῆς πρώτης ἔκ τοῦ φυτοῦ ἐντυπώσεως αὑτοῦ ἀπομάχρυνσις καὶ À 
προσφυγὴ πρὸς ϑεωρίαν διψοκίνδυνον καὶ ἥκιστα δυναμένην νὰ 
στηριχϑῇ διὰ πραγματικῶν ἐπιχειρημάτων, δὲν ἦτο ὀρϑή, ἀγαγοῦσα 
διὰ τῆς ἀποπλανήσεως εἷς τοιαύτην ἀβεβαιότητα, ὥστε τὸ μνημεῖον 
τοῦτο νὰ ὑπολαμβάνηται ἐντελῶς ἀγνώστου προελεύσεως (ὅρα τὸν 
ἐμὸν δηγὸν τῶν Δελφῶν σ. 21-22). 

Δημοσιεύω ἕν τῷ φωτοτυπικῷ πίνακι XV, A εἰκόνα! τῆς ἔν τῷ 
μουσείῳ τῶν Δελφῶν γυψίνης ἀναπαραστάσεως τοῦ ἀποτελεσϑέντος, 
μακρὰν πάσης περὶ σιλφίου σκέψεως, κίονος, ὧς καί τινας εἰκόνας 
χυρηναϊκῶν νομισμάτων πρὸς σύγχρισιν. Τὰ νομίσματα ταῦτα δει- 
χνύουσι τὸ σπάνιον. καὶ κατ᾽ ξξαίρεσιν ἐν Κυρήνῃ ποτὲ φυόμενον, 
ἐντεῦϑεν δὲ καϑ' ὅλον τὸν κόσμον διὰ τοῦ Πειραιῶς μάλιστα (Θεοφρ. 
φυτ. στ. 6, 3, 2) ἀποστελλόμενον σίλφιον, οὗτινος «ἥ τε δίζα καὶ 
ὃ καυλὸς καὶ τὸ φύλλον καὶ ὃ ὁπὸς καὶ ἁπλῶς εἰπεῖν ἅπαν πολυ- 
τιμότατόν ἔστιν», --- «ἐχτετίμηται, δὲ παρ᾽ αὑτοῖς (τοῖς Κυρηναίοις), 
ὥστε καὶ ἐν τῷ νομίσματι ὅπου μὲν Ἄμμωνα, ὅπου δὲ σίλφιον 
ἐγκεχαράχϑαι». 


l Τὴν ὑπὸ τοῦ x. Κεραμοπούλου δοϑεῖσαν ἣμῖν εἰκόνα τοῦ δελφικοῦ 
γυψίνου ἐκμάγματος, ἥτις κυκλοφορεῖ καὶ ἐν εἰκονογραφημένοις δελταρίοις, 
μὴ δεικνύουσαν τὸ κάτω μέρος τοῦ φυτοῦ, ἀντικατεστήσαμεν διὰ τῆς δημὸο- 
σιευομένης ἐν τῷ πίνακι πληρεστέρας. ' Σ 


Σημ. τῆς διευϑ. τῆς Διεϑν. Νομ. Ἔφημ.» 











KAYAOZ ΣΙΛΦΙΟΥ͂ 297 


Ἰδοὺ ἣ περιγραφὴ τούτων τῶν σιλφιοφόρων νομισμάτων τῆς 
Κυρηναϊκῆς, ὧν τὰ ἐκμαγεῖα ἐκλέξας διέϑεσεν ἐπὶ τοῦ πίνακος ἡμῶν 
5 2. Σβορῶνος. Προσέϑηκα ἕν ἐν ἰδίᾳ εἰκόνι (1). 
1.-φἌργ. τετράδραχμον ἄττικόν. Γραμμ. 18.35. 

Σίλφιον. 

Ὄπ. Δένδρον, οὗ ἑκατέρωϑεν ἵστανται ἀντιμέτωποι ὃ Ἡρακλῆς 
φέρων λεοντῆν καὶ νύμφη προσφέρουσα τῷ “Hoaxhet καρ- 
ποὺς ἐκ τοῦ δένδρου. Εὐκὼν 1—Müller ἕ. à. 1 σελ. 11 εἶκ. 23. 

9.---Ἄργ. τετράδραχμον. ᾿Ἄριστ. σίλφιον, δεξ. ἄνω μὲν κεφαλὴ λέον- 
τος πρὸς ἀριστερά, χάτω δὲ εἷς καρπὸς σιλφίου. Περὶ τὸ 
ὅλον κοχκιδωτὴ περιφέρεια. 

Ὄπ. Κεφαλὴ ἀετοῦ πρὸς δ. κρατοῦσα ἐν τῷ δάμφει ὄφιν. Ἄνω 
δεξιὰ κόσμημά τι Τὸ ὅλον περιβάλλεται ὑπὸ κοκκιδωτοῦ τε- 
τραγώνου καὶ κεῖται ἐν τετραγώνῳ ἐγχοίλῳ. (Βρεττ. Μουσ. 

. Ὅρα L. Müller ἔ. à. I 6.11, ἄριϑ. 22 καὶ ΗἩεαα-Σβορώνου 
“Tor. τῶν vou. πίν. AA’, 1).— Ilivaë XV, τ. 





3.—"Aoy. lo. 13.85. Κεφαλὴ Διὸς Ἄμμωνος πωγονοφύρος καὶ κερα- 
σφόρος, πρὸς δεξ,, μετὰ κόμης διαδεδεμένης. “Ἔμπροσϑεν 
ΒΑΡΚΑΙ (ων). 

Ὅπ. σίλφιον μετὰ δύο παραφυάδων ἑἕκατέρωϑεν κατὰ τὴν 
δίζαν. (Πρβλ. L. Müller ἔ. à. σελ. 79 ἄριϑ. 307). Μουσεῖον 
Πάρμας ἄριϑ. 224. --- Πίναξ XV, 2. 

4.--Ἄργ. Γραμμ. 13.00. Κεφαλὴ ὁμοία πρὸς ἄριστ. Ἣ κόμη ἄνευ 
διαδήματος καὶ ἐχτενισμένη πρὸς τὰ ἄνω. Ἔμπροσϑεν SONIM. 

Ὄπ. σίλφιον μετὰ δύο παραφυάδων ἑκατέρωϑεν τῆς δίζης διευ- 
ρυνομένης ὀλίγον. Φύλλα τινὰ ἄωρα καὶ κεχλεισμένα. "Exryo. 
Υ--ἰ (ΞΞΚΥΡαἰναίων]) (Πρβλ. Müller σελ. 44, ἀριϑ. 137). 
Α-- 4 Μουσεῖον Πάρμας ἄρ. 231.— [livaë XV, 3. 


298 A. A. KEPAMOTHOYAAOY 


b.—"Aoy. Γραμμ. 13.00. Κεφαλὴ ὁμοία πρὸς δεξ., δαφνοστεφής.  . 
Ὄπ. σίλφιον. ᾿Ἐπιγραφή: AY— ἃ 
IA—NA 

N—O 


6.—"Aoy. δίδραχμον φοινικικῆς ὁλκῆς. Κεφαλὴ λιβυκοῦ Διονύσου 

᾿ἀπώγων καὶ φέρουσα κέρατα κριοῦ, πρὸς δεξιά. 

Ὄπ. σίλφιον μετὰ δίζης διευρυνομένης. Ἑ κατέρωϑεν αὑτοῦ à 
ἐπιγραφή KY—PA καὶ ἀριστερὰ μὲν τρίπους, δεξιὰ δὲ τὸ 
μονογράφημα ΕΠ. (Head-Xfogwvou ἔ. ἃ. ἄριϑ. 5.--Πίναξ 
XV, 5. Müller, σ. 47 ἄριϑ. 168). 

7.—"Aoy. τετράδραχμον ἀττικῆς ὁλκῆς. Κεφαλὴ Ἄμμωνος παραπλη- 
σία, πρὸς δεξ. Ἢ κόμη ἀρχαϊκῶς ἐσχηματισμένη εἷς πλοκάμους 
ἐπὶ τῆς κεφαλῆς καὶ κατὰ τὸν τράχηλον. Ἔμπροσθϑεν KVPA. 
Τὸ πεδίον ἔγκοιλον, πέριξ δὲ δακτυλιοειδὴς κρίκος ἄστραγα- 
λοειδής, περιϑεόμενος ἑκατέρωϑεν ὑπὸ περιφερικῆς γραμμῆς. 

Ὄπ. σίλφιον μετὰ παχείας δίζης καὶ δύο παραφυάδων ἕκατέ- 
ρωϑεν. (Müller, ἔ. ἃ. 6.43, ἀριϑ. 120. Ηεα4-Σβορώνου ἔ. ἁ. 
ἄριϑ'.. 2) --- Πίναξ XV, 6. 

8. --Ἄργ. Γραμμ. 13,20: Κεφαλὴ Δμμωνος ἄντωπὸς, ὀλίγον πρὸς ἀρ. 
ἐστραμμένη. ᾽πὶ τοῦ μετώπου διάδημα σχηματίζον κόσμημα 
αἰγυπτιάζον ἐν τῷ μέσῳ. Τὸ ὅλον ἐντὸς στεφάνου δάφνης. 

Ὄπ. σίλφιον, οὗ φύλλα τινὰ ἄωρα καὶ κεχλεισμένα. ᾿Επιγρ.: 
ν --ὶ | 
P—A 
A—VW (‘Oga Müller, ἔ. &, Supplement σελ. 9, ἄριϑ. 141, 
PI. I. καὶ Head-XBoowvoc ἔ. &. ἄριϑ. 4-Ξε πίναξ XV, 7). 


9.—’Aoy. loauu. 13,00. Κεφαλὴ Ἄμμωνος πρὸς ἄριστ. μετὰ κοσμή- 
ματός τινος ὑπὲρ τὸ μέτωπον: ὄπισϑεν τοῦ τραχήλου δύο 
φύλλα δάφνης. 
Ὄπ. σίλφιον ἀρράβδωτον, φέρον ὡς παραφυάδας δύο ἕτερα 
μικρὰ σίλφια κατὰ τὴν δίζαν. ᾿Επιγραφὴ δυσδιάγνωστος μεταξὺ 
τῶν φύλλων τοῦ σιλφίου : O[TA|IT— >|/VgllA (Müller ἔ. ἁ. 
σ. 23, ἄριϑ. 41. Πρβλ. Imhoof - Keller, Tier- und Pflan- 
zenbilder, Taf. X, 14). Μουσεῖον Πάρμας, ἀριϑ. 230.---Πίναξ 
XV, 8. 


Μουσεῖον Πάρμας, ἀριϑ- 
μὸς 232, Πίναξ XV, 4. 








KAYAOZ ΣΙΛΦΙΟΥ͂ 299 


10.—"Aoy. Γραμμ. 12,80. Κεφαλὴ Ἄμμωνος δαφνοστεφής, πρὸς Ἔν 
Ἔμπροσϑεν ὕγομα δυσδιάγνωστον. : 

Ὄπ. σίλφιον ὑπὸ τὴν ῥδίζαν τοῦ ὅποίου κάϑηται δορκάς. 
᾿Αριστερὰ ἐν τῷ πεδίῳ μεταξὺ τῶν φύλλων τοῦ σιλφίου 
[BAPKA; JOIN. Μουσεῖον Πάρμας ἀριϑ. 220. Πρβ. Müller 
1, 81,322. --- Πίναξ XV, 0. 

11.—"Aoy. Κεφαλὴ Ἄμμωνος διαδεδεμένη, πρὸς δεξιά. Πέριξ κύκλος 
κοχκιδωτός. 

Ὄπ. σίλφιον, οὗ ἑκατέρωϑεν δριζοντίως ΚΟΙ---ΝΟΝ. ᾿Ἄριστ. 
ἄνω κέρας δορκάδος (ἀντιλόπης). Τὸ ὅλον ἐν κύκλῳ κοκκι- 
δωτῷ. (Ηε44-Σβορ. ἔ. à. ἀριϑ. 6. — Iliva£ XV, το. Πρβλ. 
Müller σ. 37 ἄριϑ-. 103). 


Ἢ περιφερικὴ βάσις (ἀφανὴς ἐν τῇ εἰκόνι), ἣν ἔχει τὸ γύψινον 
δελφικὸν μνημεῖον ὑπὸ τὰ κατώτατα ἐλευϑέρως γεγλυμμένα καὶ προ- 
πετῆ φύλλα (ἐλλιπῆ τὰ ἄχρα ἐν τῇ ἀπεικονίσει), δὲν φαίνεται ἔσχη- 
ματισμένη ἐκ λειψάνων παλαιῶν, ἄλλ᾽ εἶναι φανταστική. Τὰ κατώ- 
τατα δὲ ἐκεῖνα φύλλα ἔπρεπε πάντως νὰ ἐρείδωνται ἐπί τινος ἐπιπέδου 
ἐδάφους, ἐπειδὴ ὑπὸ τὰς πρὸς τὰ κάτω καμπτομένας κορυφὰς τὰ 
πρωτότυπα ἔχουσιν ἐπίπεδον τομὴν ἐρειδομένην ποτὲ ἐπὶ ἐπιπέδου 
ἐπιφανείας. Τοῦτο δὲ ἦτο καὶ ἀναγκαῖον πρὸς στερεότητα τῶν φύλ- 
lov τούτων. Ἴσως ὅμως ὑποκάτω αὐτῶν À βάσις τοῦ ὅλου κίονος 
ἐξεῖχε περίκυρτος μιχρὸν ὑπὲρ τὴν γῆν, ἂν ὁ καλλιτέχνης τοῦ μνη- 
μείου εἶχε μιμηϑῆ τὴν ἀληϑῆ ὄψιν τοῦ σιλφίου, ὡς περιγράφει αὐτὸ 
ἕν τούτῳ τῷ μέρει ὃ Θεόφραστος (ἔ. à. 6, 4) λέγων «ταύτην δὲ (τὴν 
δίζαν) ἔχειν ἐπὶ τοῦ μέσου κεφαλήν, ὃ καὶ μετεωρότατόν ἔστι καὶ 
σχεδὸν ὑπὲρ γῆς, καλεῖσϑαι δὲ γάλα». Καὶ πολλὰ δὲ τῶν νομισμά- 
τῶν τῆς Κυράνης, τῆς Βάρκης καὶ ἐν γένει τῆς Κυρηναϊχῆς (Πίν. 
XV ἀριϑ. 3, 5, 6, 7, 10) δεικνύουσι τὴν δίζαν (τὸ γάλα) ἐν μέρει 
φανεράν. (Πρβλ. L. Müller, Numismatique de l’ancienne Afrique 
Ι σελ. 31). 

Ἢ ὁδμοιότης τοῦ δελφικοῦ καλλιτεχνήματος πρὸς τὰ σίλφια τῶν 
χυρηναϊκῶν νομισμάτων εἶναι τόσον προφανής, ὥστε νὰ μὴ εἶναι 
ἀνάγκη πολλῶν λόγων πρὸς ἀπόδειξιν αὑτῆς. Ὥς ἐχκφύονται τὰ φύλλα 
τὰ καλούμενα μάσπετα, (Θεοφο. ἔ. à. 6, 1), κατ᾽ ἀποστάσεις ἔκ τῶν 
χαυλῶν τῶν νομισμάτων, οὕτω καὶ ἔκ τοῦ δελφικοῦ (εἰς ἕκαστον κόμ- 
βον ἕξ μάσπετα, τρία ἄωρα ἐσωτερικῶς καὶ τρία σχετικῶς ὥὡριμώτερα 


If 
L 4 





RS carnet 


300 A. Δ. KEPAMOIOYAAOY 


ξξωτερικῶς), ὃ δὲ δαδινὸς κορμὸς αὑλακοῦται ἑκατέρωϑι καϑ' ὅμοιον 
τρόπον. Ἂν αἵ εἰκόνες τῶν νομισμάτων δὲν ἦσαν μικροτεχνήματα 
ἢ ἂν ἦσαν περιφερῆ ἔργα, ϑὰ ἐδηλοῦτο κάλλιον καὶ À τελεία ὅμοιό- 
της τῶν φύλλων’ ἄλλ᾽ ὅμως καὶ ταῦτα, ὁσάκις μάλιστα ἔχουσι τὰς 
κορυφὰς κεκαμμένας πρὸς τὰ χάτω, ὁμοιάζουσιν ἀπαραγνωρίστως 
πρὸς τὰ χαμηλότατα ἢ τὰ ὑψηλότατα φύλλα τοῦ δελφικοῦ καυλοῦ. 
Ὃ κόμβος, ἐξ οὗ ἐκφύονται ἑκάστοτε αἱ ὁμάδες τῶν φύλλων τοῦ 
δελφικοῦ καυλοῦ, εἶνε ὁρατὸς ἕν τισι μόνον νομίσμασιν (εἶκ. 1 καὶ 
Müller σελ. 44 ἀριϑ. 135, 6. 46 ἃ. 153, σ. 47 à. 159, σ. 130 à. 344). 
Ὅτι ἐλλείπουσιν ἐν Λελφοῖς κατὰ τὰς ἐχφύσεις τῶν φύλλων οἵ εἷς 
τὸ ἄκρον μακροῦ καὶ λεπτοῦ μίσχου καρποί, À μαγύδαρις, (Θεοφρ. 
ë. ἃ. 6, 4) προέρχεται βεβαίως ἔκ φυσικῶν λόγων, τοῦ τεχνίτου ἄπει- 
κονίζοντος καυλὸν σιλφίου μὴ διανοίξαντα τὰ μάσπετα μηδὲ παρα- 
γαγόντα εἰσέτι καρποὺς ἕνεκα τῆς ὥρας τοῦ ἐνιαυτοῦ, καϑ΄ ἣν ἔλαβεν 
αὑτὸ πρὸς ἀπεικόνισιν (τοιαύτας εἰκόνας ἀώρου σιλφίου δεικνύουσι 
καὶ τὰ νομίσματα ἕν τινι βαϑμῷ. Müller ἔ. ἃ. σ. 31). "Elafe δ΄ αὑτὸ 
τοιοῦτον ἕνεκα λόγων τεχνικῶν, ἐπειδὴ ϑὰ ἦτο οὗ μόνον δυσχερὲς 
ἀλλὰ καὶ ἐπιβλαβὲς εἰς τὴν στερεότητα τοῦ μαρμαρίνου ἔργου νὰ 
γλυφῶσι λεπτουργικῶς ἐξέχοντα τὰ μάσπετα καὶ ἣ εἷς τὸ ἄκρον λεπτοῦ 
μίσχου μαγύδαρις. Tà μάσπετα ὅμως τὰ ἐντελῶς κλειστὰ καὶ ἀδια- 
μόρφωτα, ἅτινα δεικνύει ὃ δελφικὸς καυλὸς ὑπὸ τὸν φυλλομανοῦντα 
κόμβον, ἐφ᾽ οὗ ἵστανται ai τρεῖς κόραι, εἶναι ἐντελῶς ὅμοια πρὸς τὰ 
ὁμοίως χεχλεισμένα μάσπετα τῶν νομισμάτων ὑπ᾽ ἄριϑ. 3 καὶ 7, ἂν 
καὶ εἶνε διατεϑειμένα ἔνδον τῶν μειζόνων φύλλων. Εἶνε δὲ ζήτημα 
καϑαρῶς βοτανικόν, τίς παράστασις ἀποδίδει ἀληϑέστερον τὴν φύσιν. 

Ὃ Θεόφραστος καὶ ὁ Πλίνιος (Müller ἔ. ἄ. σ. 15) λέγουσιν, ὅτι 
τὰ μάσπετα τοῦ σιλφίου εἶναι προσόμοια πρὸς τὰ φύλλα τοῦ σελίνου. 
‘O Müller éfaiger τὰς ὁρωμένας διαφορὰς τῶν φύλλων τούτων, ὡς 
παριστάνονται ἐπὶ τῶν νομισμάτων τοῦ Σελινοῦντος, ἀλλὰ ὁμολογεῖ 

! Τὸ νόμισμα πίν. XV ἀριϑ. 8 εἶναι ἀρράβδωτον ἕνεκα ἀμελείας τοῦ τεχνί- 
του βεβαίως. Παρομοία ἀμέλεια παρατηρεῖται συνήϑως εἰς μικρὰ νομίσματα, 
ἔνϑα ἦτο δυσχερὲς νὰ χαραχϑῶσι πᾶσαι ai λεπτομέρειαι. Πρβλ. Müller, ἔ, à. 
σ. 27 ἀριϑ. 84, 89, σ. 45 ἀριϑ'. 147, σ. 48 ἀριϑ. 180, σ. 79 ἀριϑ. 296. Εἶναι ὅμως 
δυνατόν, τινῶν ἐκ τῶν νομισμάτων τούτων ἣ ὄψις νὰ προῆλϑεν ἕνεκα ἄποτρι- 
βῆς ἢ καὶ ἕνεκα τῆς ἐκ τῆς ϑερμότητος βλάβης τῆς κηρίνης μήτρας τοῦ ἐκμα- 
γείου τοῦ ἐνταῦϑα ἀπεικονιζομένου νομίσματος. 











KAYAOZ ΣΙΛΦΙΟΥ͂ 301 


























Eiz. 


ι᾿ 
œŒ 
x 

ῳ 


τὴν συγγένειαν αὑτῶν πρὸς τὰ τοῦ σιλφίου ἔν τισι χρόνοις τῆς βλα- 
στήσεως. Ai ἀνωτέρω παρατιϑέμεναι εἰκόνες (2 - 3) φύλλων σελίνου, 
εἰλημμέναι ἔκ τοῦ φυσικοῦ, δεικνύουσι μείζονα τὴν ὁμοιότητα τῶν 
λοβίων τῶν νεαρῶν αὑτοῦ φύλλων πρὸς τὰ μάσπετα τοῦ δελφικοῦ 
μνημείου ἣ δὲ παρατήρησις αὕτη ἄγει νὰ δεχϑῶμεν ἢ ὅτι À γνῶσις 


- 





τῶν ἀρχαίων ἦτο ἀχριβεστέρα ἐκείνης, ἣν ποριζόμεϑα ἐξ ἀτελῶν καὶ 
χατὰ διαφόρους χρόνους τῆς βλαστήσεως εἰλημμένων εἰκόνων τῶν 
νομισμάτων, ἢ ὅτι ὃ τεχνίτης τοῦ δελφικοῦ μνημείου, γινώσκων τὴν 


ὑπάρχουσαν συγγένειαν τῶν δύο φυτῶν μὴ ἰδὼν δὲ αὑτὸ τοῦτο τὸ 
' φυσικὸν σίλφιον, ἀπεμιμήϑη περισσότερον τοῦ προσήκοντος τὰ φύλλα 
τοῦ γνωστοῦ αὑτῷ σελίνου. Ἔν ἑἕκατέρᾳ περιπτώσει ποριζόμεϑα 
τεχμήριον, ὅτι ὃ τεχνίτης ἀληϑῶς ἤϑελε νὰ εἰκονίσῃ σίλφιον. 
Ὃ καυλὸς τοῦ φυτοῦ ἐξακολουϑεῖ καὶ μεταξὺ τῶν σωμάτων τῶν 
οὐυμένων κορῶν, παρὰ τοὺς μηροὺς δ᾽ αὐτῶν καὶ εἰς τὸ ὕψος τῶν 


3 
00Y 
ἐπὶ τῆς κεφαλῆς πόλων προέχουσι μικρὸν ai κορυφαὶ τῶν τελευταίων 


τρουφερῶν ἡμικλείστων μασπέτων. Er αὐτῶν ϑὰ ἧτο φυσικὸν νὰ 








302 A. A. KEPAMOTOYAAOT 


ὑποϑέσωμεν, ὅτι ἦτο À κορυφαία μαγύδαρις ἢ τὸ ἄνϑος τοῦ σιλφίου. 
᾿Αλλὰ φυτὸν εἰκονιζόμενον ἕν οὕτω τρυφερᾷ καταστάσει καὶ οὖδα- 
μοῦ τοῦ λοιποῦ καυλοῦ ἔχον καρπούς, oÙs βλέπομεν ἐπὶ τῶν νομι- 
σμάτων, βεβαίως οὖδ᾽ ἐπὶ τῆς κορυφῆς εἶχε μαγύδαριν. Τρεῖς δὲ 
ὁπαὶ (διαστάσεις 0,135 X 0,075 X0,065 βάϑ.), εὑρισκόμεναι ἐπὶ τῶν 
τριῶν ὑπὸ τοὺς πόδας τῶν κοῤῶν καὶ μεταξὺ αὐτῶν ἐξεχόντων φύλ- 
λων τοῦ καυλοῦ (ἣ διατήρησις τῆς ὑπῆς εἶναι ἀρτία ἐπὶ τοῦ ἕνός), 
μαρτυροῦσιν, ὅτι ἐνταῦϑα ἱδρύετο ὑψίπους τρίπους μετάλλινος ἔξι- 
χνούμενος μέχρι τῆς ἄκρας κορυφῆς τοῦ μνημείου. Ἔνταῦϑα ὑπὲρ 
τὰς κεφαλὰς τῶν κορῶν ἣ ἐπιφάνεια τοῦ μαρμάρου ὅλου σχηματίζει 
ἐλαφρὰν κοιλότητα φέρουσα προσέτι ἀτάκτως διατεϑειμένας τέσσα- 
ρας ὁπάς, ὧν À μία, ἣ «κεντρική», μείζων (βάϑ. 0,10 X0,11 X0,c65). 
Αἱ ὁπαὶ αὗται ἐχρησίμευον βεβαίως πρὸς στερέωσιν τοῦ λέβητος, 
ὅστις ἐκορύφου τὸν τρίποδα καὶ τὸ ὅλον ἀνάϑημα. 

Παρὰ πᾶσαν τὴν δυνατὴν ἐν τῇ μαρμαρίνῃ δελφικῇ ἀπεικονίσει 
χυρηναϊκοῦ φυτοῦ σχηματοποίησιν, ἧς ὃ βαϑμὸς δὲν εἶναι εὐχερὲς 
νὰ δρισϑῇ, ὑπολαμβάνω ὡς δεδομένην οὕτω ἢ αὑταπόδεχτον τήν τε 
ἀλήϑειαν, ὅτι περὶ σιλφίου πρόκειται ἐν τῷ δελφικῷ καλλιτεχνήματι, 
χαὶ τὴν ὁμοιότητα αὑτοῦ πρὸς τὰς ἀπεικονίσεις τοῦ φυτοῦ ἐπὶ τῶν 
χυρηναϊκῶν νομισμάτων. Ἢ ὁμοιότης αὕτη εἶναι ἄσυγκρίτως μεί- 
Cov ἐνταῦϑα ἢ μεταξὺ τῶν νομισμάτων καὶ τῆς κυρηναϊκῆς κύλικος 
Studniczka, Xyrene σ. 18: πορίζομαι δέ, ὅτι μνημεῖον τοιοῦτον, 
εἰκονίζον τὸ «ἐθνικὸν» κυρηναϊκὸν φυτόν, δὲν ἦτο δυνατὸν νὰ ἄνα- 
τεϑῇ εἰς Δελφοὺς ὑπὸ ἄλλου τινὸς ἢ ὑπὸ τῶν Κυρηναίων. Οὕτω καὶ 
ot Σελινούντιοι εἶχον ἀναϑέσει ποτὲ εἰς Δελφοὺς χρυσοῦν σέλινον, ὃ 
ἀπεικόνιζον καὶ ἐπὶ τῶν νομισμάτων αὑτῶν, οἱ δὲ ᾿Γενέδιοι πέλεκυν, 
ὅστις ἦτο ἐπίσης νομισματικὸς τύπος τῆς Τενέδου, (ΠΠλουτ. de Pyth. 
ot. 12. Παυσ. 10, 14.) 

Τὴν γνώμην ταύτην βεβαιοῖ ἀρχαία μαρτυρία δητή, ἣν ὑπολαμ- 
βάνω ὡς ἀναμφισβητήτως ἀναφερομένην εἷς τὸ μνημεῖον τοῦτο. Ἣ 
μαρτυρία αὕτη, ἀναγομένη εἷς τὸν δελφὸν ᾿Αναξανδρίδαν (ζήσαντα 
περίπου ἕν τοῖς χρόνοις 225-182 π.Χ. πρβλ. Pauly-Wirsowa’s R.E. 
ἄρϑρ. Delphoi 6. 2523, 2630 Hiller von Gärtringen - Pomtow) 
καλῶς τοὺς Δελφοὺς γινώσκοντα καὶ «περὶ τοῦ ἐν Δελφοῖς χρηστη- 
ρίου» καὶ «περὶ τῶν συληϑέντων ἐν Λελφοῖς ἀναϑημάτων» (Müller, 
Fr. Hist. Gr. III, 106, 1 καὶ 2) γράψαντα, κεῖται ἐν τοῖς σχολίοις 











KAYAOZ ΣΙΛΦΙΟΥ͂ 303 


(Dindorf σελ. 592. Πρβλ. καὶ Rose, Aristoteles pseudepigraphus 
σελ. 485 καὶ 7hrige, Res Cyrenensium σελ. 284 καὶ 312.) εἷς 
᾿Αριστοφάνους Πλοῦτον στ. 925. Ἔνταῦϑα, ὅϑεν ἐλήφϑησαν καὶ 
τὰ ἀνωτέρω παρατεϑέντα περὶ τοῦ σιλφίου χωρία, γινομένου λόγου 
περὶ τῆς μέγαν πλοῦτον aivirrouévns γνωστῆς φράσεως «βάττου 
σίλφιον» λέγει εἷς σχολιαστὴς «... Καὶ οἱ ᾿Αμπελιῶται δέ, ἔϑνος 
Διβύης, εἰς Δελφοὺς ἀνέϑεσαν καυλὸν σιλφίου, ὥς φησιν ᾿Αλεξανδρί- 
δης (yo. ᾿Αναξανδρίδας)» Ἕτερος δὲ σχολιαστὴς λέγει: «... Καὶ εἷς 
Δελφοὺς δὲ ᾿Απόλλωνι Λίβυες καυλὸν σιλφίου ἀνέϑεσαν.» Καὶ ὃ 
Σουΐδας δὲ λέγει ἐν λέξει «Βάττου σίλφιον... Οἱ δὲ ἐπὶ Λιβύης 
᾿Αμπελιῶται εἷς Δελφοὺς ἀνέϑεσαν καυλὸν σιλφίου», ἕν δὲ λέξει «σίλ- 
φιον... Καὶ οἱ ᾿Αμπελιῶται, ἔϑνη Διβόης, εἷς Δελφοὺς ἀνέϑεσαν 
de σιλφίου». Ὅτι Λιβύην ἔλεγον καὶ τὴν Κυρηναϊκὴν πρβλ. 
Παυσ. 6, 12, 7 x. 

Οἱ ᾿Αμπελιῶται ἐχαλοῦντο οὕτω ἔχ τῆς ᾿Αμπέλου, ἥτις ἦτο 
ἀχρωτήριον καὶ πόλις (;) τῆς Κυρηναϊκῆς. Ὃ Στέφανος ὃ Βυζάντιος 
λέγει ἐν À. "Aunelos (πρβλ. καὶ τὰς παρατηρήσεις τοῦ Aug. Meinek 
αὐτόϑι) «... καὶ ἄλλη (ἄκρα) ἐν Κυρήνῃ» 6 δὲ ἩἫἩσύχιος «... Κυρη- 
γαίας δὲ αἰγιαλός». "Alas μαρτυρίας ἔκ τοῦ Σουΐδα καὶ τοῦ Σχύ- 
λακος (Müller, Geogr. gr. min. I, σ. 83) περὶ τῆς ᾿Αμπέλου, κειμέ- 
νης μεταξὺ Κυρήνης καὶ “Εσπερίδων, ἀναφέρει καὶ ὃ Pietschmann 
ἐν Pauly- Wirsowa’s R. E. À. ΓἌμπελος 4. 

Ἐπειδὴ τὸ ἀνάϑημα τοῦτο, μέγα καὶ πολυτελὲς ὄν, ἀνετέϑη ὑπὸ 
τῶν ᾿Αμπελιωτῶν ὡς ἔϑνους κατὰ τὰς ἀρχαίας μαρτυρίας, συμπε- 
ραίνομεν, ὅτι ϑὰ ἀνήκῃ εἷς τοὺς χρόνους, xx” oùs ai δημοχρατικαὶ 
ἄρχαί, διαδοϑεῖσαι εὐρέως ἐν τῇ Κυρηναϊχῇ, διέσχισαν τὰ συμπαγῆ 
 ὅπωσδήποτε χράτη, ἅτινα εἶχον ἀποτελεσϑῆ ἤδη περί τινας ἰσχυρὰς 
᾿ πόλεις, οἵα ἣ Κυρήνη, ἣ Βάρκη, καὶ οἵ Εὐεσπερίδαι. Ὃ δημοκρατι- 
«ds οὗτος τεμαχισμὸς ἐγένετο περὶ τὸ 400 x. X. (Πρβλ. Thrige, 
… Res Cyrenensium σ. 186 ἕξ L. Müller ἔ. &. σ. 4 καὶ 30). Εἷς τοὺς 
χρόνους δὲ τούτους ἀνάγεται τὸ μνημεῖον τῶν Δελφῶν καὶ διὰ τὸν 
 τεχνιχὸν αὑτοῦ τρόπον, συγγενὲς ὃν πρὸς τὸ ἐν Βιέννῃ μνημεῖον τῆς 
 Τρύσης (Τζιόλπασι) καὶ πρὸς τὸ ἐν τῷ Βρεττανικῷ Μουσείῳ «μνη- 
μεῖον τῶν Νηρηΐδων» ἐκ Ξάνϑου τῆς Λυκίας. Φαίνεται λοιπόν, ὅτι 
 χατὰ τοὺς χρόνους τούτους À ἼΛμπελος εἶχεν ἀποσπασϑῇ εἷς ἴδιον 
᾿ χράτος, τὸ κατόρϑωμα δὲ τοῦτο ἢ ἄλλο τι ἀποκλειστικῶς ἴδιον εὖτύ- 
20 


304 A. Δ. KEPAMOIOYAAOY 


χημα ἔδωκεν ἀφορμὴν πρὸς. ἀνεξάρτητον ἀνάϑεσιν εἷς Δελφοὺς τοῦ 
χαρίεντος καλλιτεχνήματος. Ὅταν δ᾽ οὕτω ὡς ἔϑνος ἐμφανίζωνται 
οἵ ᾿Αμπελιῶται, γίνεται πιϑανόν, ὅτι τὰ φέροντα τὸ γράμμα A 
κυρηναϊκὰ νομίσματα τῶν Μακῶν (Ἡροδ. 4,176. L. Müller ë. à. 
σ. 133 ἕξ. καὶ τόμ. IV Suppl. σ. 23) εἶναι ἀληϑῶς κοινὰ καὶ τῆς 
᾿Αμπέλου (πρβλ. Σουΐδ. À. σίλφιον «᾿Αμπελιῶται, ἔϑνη---οὐχὶ ἔϑνος--- 
Λιβύης). Ἢ πιϑανότης στενῆς σχέσεως μεταξὺ τῶν δημοχρατιῶν τῆς 
Κυρηναϊκῆς ἐξαίρεται ὑπὸ τοῦ Müller (σελ. 30) δεόντως. 

Ἢ κορυφὴ τοῦ ᾿Αμπελιωτικοῦ μαρμαρίνου ἀναϑήματος À φέ- 
ρουσα τὰς τρεῖς ὀρχουμένας κόρας, ὡς καὶ ἄλλα τεμάχια αὑτοῦ εὗὑρέ- 
ϑησαν, ὡς ἐρρήϑη ἀνωτέρω, πρὸς À. τοῦ ναοῦ τοῦ ᾿Απόλλωνος παρὰ 
τὰς βάσεις τῶν Δεινομενειδῶν. ᾿Αδιαφοροῦντες πρὸς τὸν ταπεινότερον 
χῶρον, εἰς ὃν εὑρέϑησαν κατακυλισϑέντα τινὰ ἕτερα τεμάχια τοῦ 
αὑτοῦ ἀναϑήματος, δυνάμεϑα νὰ ἰσχυρισϑῶμεν, ὅτι τὸ ὅλον μνη- 
μεῖον ἵστατο παρὰ τὸν τρίποδα τοῦ Γέλωνος καὶ παρὰ τὸ xvonvai- 
χὸν ἀνάϑημα τοῦ Βάττου (Παυσ. 10, 15, 6. Κεραμοπούλλου, ‘Oôn- 
᾿γὸς τῶν Δελφῶν σελ. 56). Ἂν δ᾽ ἀναμνησϑῶμεν, ὅτι ἐκεῖ που ἀπέ- 
ναντι τοῦ Μεγάλου Βωμοῦ ἢ παρ᾽ αὑτὸν ἧτο τὸ ἐπίχρυσον ἄγαλμα 
τῆς ᾿Αϑηνᾶς ἐπὶ χαλκοῦ φοίνικος, ἀνάϑημα τῶν ᾿Αϑηναίων ἀπὸ 
τῶν ἐπ᾽ Εὐρυμέδοντι ποταμῷ μαχῶν (Παυσ. 10, 15, 4:), Ô ἐπίχρυσος 
τρίπους τῶν Πλαταιῶν (Παυσ. 10, 13, 9), ἣ ἐπίχρυσος εἰκὼν τῆς 
Φρύνης (avc. 10, 15, 1}, où χρυσοῖ τρίποδες τῶν Δεινομενειδῶν 
(Διογ. Λαερτ. 4, 58, πρβλ. Διοδ. 11, 67, 7. Homolle ëv Mélanges 
Weil, σ. 207), ὃ χρυσοῦς ἀνδριὰς τοῦ Μακεδόνος ᾿Αλεξάνδρου τοῦ 
«Φιλέλληνος» (Ἤροδ. 8, 121: Δημοσϑ. 12, 21} καὶ ὃ ἀργυροῦς κρα- 
τὴρ τοῦ ᾿Αλυάττου, οὗτινος μόνον τὸ σιδηροῦν ὑποχρητηρίδιον 
ὑπῆρχε μετὰ τὸν γ΄ ἱερὸν πόλεμον (Ἡροδ. 1, 51. Παυσ. 10, 16, 1), 
ἂν ἀπίδωμεν πρὸς τὸ ὕψος τοῦ ᾿Αμπελιωτικοῦ ἀναϑήματος καὶ πρὸς 
τὴν ὁμοιότητα μεταξὺ αὑτοῦ καὶ τοῦ ἀπὸ τοῦ Εὐρυμέδοντος (ἄμφο- 
τέρων ὃ κορμὸς ἧτο φυτόν), ἀγόμεϑα νὰ πιστεύσωμεν, ὅτι ὃ ἐπὶ τῆς. 
κορυφῆς ἑξλλείπων τρίπους ἦτο ἴσως χρυσοῦς ἢ ἐπίχρυσος. Τὴν πίστιν 
ταύτην ἐνισχύει τὸ ὅτι À περὶ τοῦ ἀναϑήματος τούτου ἀρχαία μαρ- 
τυρία προέρχεται ἐκ τοῦ ᾿Αναξανδρίδου καὶ δὴ κατὰ πᾶσαν πιϑα- 
νότητα ἐκ τοῦ «περὶ τῶν συληϑέντων ἐν Δελφοῖς ἀναϑημάτων» 
βιβλίου αὑτοῦ. Ἂν δ᾽ ἀληϑῶς ὃ ᾿Αναξανδρίδας περιελάμβανε τὸ | 
ἀνάϑημα τοῦτο μεταξὺ τῶν συληϑέντων, τότε, ὡς ἔκ τῆς φύσεως 











KAYAOZ ZIA®IOY 305 


τῶν σωϑέντων λειψάνων ἐξάγεται (πάντα εἶναι πεντελήσιον μάρμα- 
ρον), οὐδὲν ὑπῆρχεν ἐν τῷ μνημείῳ πολύτιμον μέρος ἄξιον συλή- 
σεως πλὴν τοῦ ἐλλείποντος ἐκ τῆς κορυφῆς πολυτίμου ἐπιϑήματος. 
Τὸ χρῶμα τοῦ χρυσοῦ συνεδυάζετο ἁρμονικῶς πρὸς τὸ ἐουϑρὸν χρῶμα, 
δι᾿ οὗ ἦτο κεχρωσμένος ὃ καυλὸς καὶ τὰ φύλλα τοῦ μαρμαρίνου 
σιλφίου. Τὸ χρῶμα τοῦτο κατεστράφη κατὰ τὸ πλεῖστον, ἄλλ᾽ ὑπελεί- 
φϑησαν μιχρὰ λείψανα αὐτοῦ καϑ'᾽ ὅλον τὸν καυλὸν καὶ τὰ φύλλα. 

᾿Αφ᾽ οὗ τὰ τεμάχια τοῦ ἀναϑήματος εὑρέϑησαν κατὰ μέγα μέρος 
ἐπὶ τοῦ πλακοστρώματος τῆς ἱερᾶς ὁδοῦ, ἀναγομένου γενικῶς εἷς 
τοὺς αὑὐτοκρατορικοὺς δωμαϊκοὺς χρόνους, συμπεραίνομεν, ὅτι τὸ 
μνημεῖον ἵστατο ὄρϑιον μέχρι σχεδὸν τῶν νεωτάτων χρόνων τῆς 
᾿ ἐνεργείας τοῦ δελφικοῦ ἱεροῦ, ἣ δὲ περὶ αὐτοῦ σιωπὴ τοῦ Παυσα- 
νίου πρέπει νὰ ἑρμηνευϑῇ ὡς καὶ ἣ περὶ πλείστων ἄλλων δελφικῶν 
μνημείων ὁμοία σιωπή. 

Ἢ ἀκριβὴς ϑέσις, ἐφ᾽ ἧς ἵστατο τὸ ἀνάϑημα, εἶνε δυσχερὲς νὰ 
δρισϑῇ. Πρὸ τῆς βάσεως ὅμως τοῦ τρίποδος καὶ τῆς Νίκης τοῦ Γέλω- 
νος εἶναι βάσις τις (πλ. καὶ μῆκ. 2,07 μ.), ἧς où δύο τιτανώδεις ἐγχώ- 
ριοι λίϑοι συνδέονται διὰ συνδέσμων F1 σῳζομένων τελείως καὶ 
ἀποκλινόντων ἕνεκα τοῦ περικεχυμένου μολύβδου πρὸς τὸ σχῆμα τῶν 
πελεχίνων. Ὥς ἐμφαίνεται ἐκ τῆς κατόψεως τῆς βάσεως ταύτης (εἶκ͵ 
4) σῳζούσης κατὰ τὰς ἀκμὰς τῶν πλευρῶν τὸ ἴχνος περιϑωρίου πλ. 
0,06 ἐν μέσῳ δὲ ἴχνος ἁρμοῦ ΒΝ διευϑυνομένου, ἀπώλετο μία σειρὰ 
Ex λίϑων δύο ὑπερχειμένων καὶ συνδεομένων διὰ γόμφων πρὸς ἀλλή- 
λους τε καὶ πρὸς τὰς ὑποχειμένας κατὰ χώραν δύο πλάκας. Ἐπὶ τῶν 
ἀπολομένων τούτων λίϑων νομίζω, ὅτι ἔχειτο μεγάλῃ. τετράγωνος 
πλὰξ λίϑου τιτανώδοιςς (πάχ. 0,45 X 1,90 πλ.) ἀποκειμένη νῦν μεταξὺ 
τῆς βάσεως τοῦ τρίποδος τῶν Πλαταιῶν καὶ τοῦ κτιρίου τοῦ φέρον- 
τος τὸ ὄνομα τοῦ ϑησαυροῦ τῶν Κλαζομενίων ἐν τῷ χάρτῃ ἴ τοῦ 
ἐμοῦ Ὃδηγοῦ τῶν Δελφῶν. Τῆς πλακὸς ταύτης τὸ πρόσωπον καϑο- 
ρίζεται ὑπὸ ὀπῆς ὀρϑογωνίου ἐπιμήκους ἐπὶ τῆς ἄνω ἐπιφανείας 
(εἶκ. 5) πρὸς ἔνϑεσίν ποτε στήλης. Ἣ ἀντίϑετος πλευρὰ εἶναι κάκι- 
στα εἰργασμένη ἢ ἀποκεκχρουσμένη καὶ ἐλλιπής, βεβαίως δὲ δὲν ἦτο 
δρατή ποτε, προσχολλωμένη εἷς τὰ ἀκατέργαστα κρηπιδώματα τῆς 
βάσεως τοῦ Γέλωνος. Ἣ ἐπάνω ἐπιφάνεια δεικνύει προσέτι τὸ ἐλα- 
φρῶς βεβαϑυσμένον ἴχνος μεγάλου κύκλου ἐξικνουμένου μέχρι σχεδὸν 
τῶν τριῶν καλῶς εἰργασμένων πλευρῶν τῆς πλαχός, βεβαίως δὲ 








Eix. 6. 











A. Δ. KEPAMOTIOYAAOY 


Eix. 7. 




















TOMH AB 





306 


“-....ὄ ....ὄ ....ὄ mm 








Ἢ MP 





ans 





Eix. 5. 











+ 


Lot — — — — — 





pe 


=” 
1 1 


| 
| 
| 











< 


RL Us τ VISE te 


Eix. 4. 











KAYAOZ ZIAIOY 307 


μέχρι τῆς ὀπισϑίας κακῶς eigyaouévns πλευρᾶς. Ὃ κύκλος οὗτος 
οὐδεμίαν ὃπὴν συνδέσμου δεικνύων ἔχει περίπου 5 μ. περίμετρον, 
ἣν ἀποδίδω εἷς περιφερικὴν πλάκα ἀπολομένην, κειμένην δέ ποτε 
ἐπ᾽ αὑτοῦ. Ἔκ τῆς τελευταίας ταύτης ἐξεφύετο, νομίζω, Ô καυλὸς 
τοῦ σιλφίου τῶν ᾿Αμπελιωτῶν, οὗτινος À μεγίστη κατωτάτη περίμε- 
τρος εἶναι 3,47 μ. Eni τῆς περιφερικῆς ἐχείνης πλακὸς ἢρείδοντο 
ai ἄκραι κορυφαὶ τῶν κάτω πρώτων προπετῶν μεγάλων φύλλων 
τοῦ κανλοῦ. 

Τοιουτοτρόπως ἣ ὅλη βάσις τοῦ μνημείου κατ΄ ἐλεύϑερόν πως 
σχεδιογράφημα τοῦ φίλου μου ἄρχιτέχτονος x. ᾿Αριστοτέλους Ζάχου 
βασισϑέντος εἰς τὰ μέτρα ἃ παρέσχον αὑτῷ, εἶχε τὴν διαμόρφωσιν, : 
ἣν δεικνύει ἧ εἶκ. 6 καὶ 7. Ἢ φέρουσα τὸ κυχλικὸν ἴχνος πλὰξ (εἶκ. 

5) φέρει ἐν μέσῳ καὶ τὰ κακόπλαστα ἐπιπόλαια ἴχνη δύο ποδῶν 
ἀγάλματος, ἱδρυϑέντος ἐπ᾽ αὑτῆς κατὰ τοὺς ἐσχάτους χρόνους προ- 
φανῶς τοῦ μαντείου, ὅτε τὸ μνημεῖον ϑὰ εἶχε καταστραφῇ. 

Χάριν συγκρίσεως μνημονεύω, ὅτι À τετράγωνος γυψίνη βάσις 
τοῦ ἐν τῷ δελφικῷ μουσείῳ σταϑέντος καυλοῦ ἔχει πλευρὰς 1,93 μ. 
(ἀπέναντι 1,90 τῆς ἀνωτέρω πλακὸς τῆς φερούσης τὸ κυκλικὸν ἴχνος), 
ὅ δὲ γύψινος ἐχινοειδὴς ὄγχος ἔχει περίμετρον 5,97 μ. (ἀπέναντι 5 
περίπου μ. τοῦ κύκλου τῆς ἀνωτέρω πλακός). 

Καταλήγων λέγω, ὅτι μέχρι κρείσσονος γνώμης δυνάμεϑα νὰ 
ὑπολαμβάνωμεν τὴν πρὸ τοῦ τρίποδος τοῦ Γέλωνος βάσιν ὡς βάσιν 
τοῦ ἀναϑήματος τῶν ᾿Αμπελιωτῶν, γειτνιάζοντος οὕτω πρὸς τὸ ἕτε- 
ρον χυρηναϊκὸν ἀνάϑημα, τὸ τέϑριππον τοῦ Βάττου. 

Αἴ ὀρχούμεναι κόραι, ἃς ὃ x. Homolle καλεῖ Καρυάτιδας, πρέ- 
πει νὰ εἶναι νύμφαι τινές, νομίζω, ‘Ecxepides, αἵτινες δὲν ϑὰ εἶχον 
μόνον τὰ ἑσπεριδοειδῆ δένδρα ὑπὸ τὴν προστασίαν αὑτῶν. Ὅτι ἐτέ- 
λουν χοροὺς ai “Ἑσπερίδες ὅρα ᾿Αριστοφ. νεφ. 271. Ὅτι δὲ ai νύμ- 
par αὗται δὲν ἦσαν ξέναι πρὸς τὴν κυρηναϊκὴν λατρείαν, εἶναι γνω- 
στὸν ἄλλως τε καὶ ἐκ τῶν νομισμάτων, ἐφ᾽ ὧν παρίσταται ὃ Ἥρα- 
κλῆς καὶ μία τούτων ἑἕκατέρωϑεν δένδρου ὁπωροφόρου (Müller 
ἔ. ἃ. ἄρ. 23, ©. 18) ἢ ἐφ᾽ ὧν αὕτη κάϑηται ἔχουσα ἔμπροσϑεν σίλ- 
φιον. Ὅ Studniczka (Kyrene σελ. 20, 22) καλεῖ αὐτὴν Κυρήνην 
“Ἑσπερίδα. Ἴσως δὲ συνηριϑμοῦντο αἷ Ἑ) σπερίδες μεταξὺ τῶν Νυμ- 
φῶν τῶν λατρευομένων μετὰ τοῦ Διονύσου ἐν τῇ Λιβύῃ (Κυρηναϊκῇ) 
κατὰ τὴν αὐτόϑι ἑορτὴν τὰ Θεοδαίσια (Σουΐδ. «᾿Αστυδρόμια᾽ παρὰ 


308 A. A KEPAMOHOYAAOY 


Λίβυσιν οἱονεὶ τῆς πόλεως γενέϑλια καὶ Θεοδαίσια ἑορτή, ἐν À 
ἐτίμων Διόνυσον καὶ Νύμφας»). 


Προσέτι κυρηναϊκὴ πόλις ἦτο À Ἑ σπερὶς ἢ “Ἑσπερίδες ἢ Ede- 


σπερίδες (ἣ ὕστερον Βερενίκη), ἔνϑα εὑρεῖα παλαιὰ (Müller ἔ. à. σ. 
90 onu. 1. Gruppe, Griech. Myth. σ. 385,2) παράδοσις ἐτοποϑέτει 
τὸν κῆπον τῶν Ἑ) σπερίδων. Τὴν παράδοσιν ταύτην συνεμερίζοντο 
καὶ οἵ Κυρηναῖοι, ἀντιφιλοτιμούμενοι μάλιστα εἷς τὴν προσοικείωσιν 
τοῦ ἀμφιδηρίτου (πρβλ. Roscher, Lex. mythol. ἄρϑ. Herperiden 
σ. 2598) κήπου τῶν “Ἑσπερίδων (Müller ἔ. ἃ. σ. 22). Ὃ δὲ Σκύλαξ 
(ἔ. ἃ) ἀκριβῶς ἐν τῷ χώρῳ, ὃν ἐκάλουν Κῆπον τῶν “Ἑσπερίδων, 
τοποϑετεῖ τὴν Ἄμπελον λέγων : «Φυκοῦς κόλπος. ἄνω δὲ ἐνταῦϑά 
ἔστιν ὃ κῆπος τῶν “Ἑσπερίδων. “ἔστι δὲ τόπος βαϑὺς ὀργυιῶν ιη΄ 
ἀπότομος κύκλῳ, οὐδαμοῦ ἔχων κατάβασιν. Ἔστι δὲ δύο σταδίων 
πανταχῇ, οὖκ ἔλαττον, εὗρος καὶ μῆκος. Οὗτός ἔστι σύσκιος δένδρε- 
σιν ἐμπεπλεγμένοις ἐν ἀλλήλοις ὡς ὅτι μάλιστα πυχνοτάτοις" τὰ δέν- 
δρα ἐστὶ λωτός, μηλέαι παντοδαπαί, boul, ἄπιοι, μιμαίκυλα, συκά- 
μινα, ἄμπελοι, μυρσίναι, δάφναι, κισσός, ἐλαῖαι, κότινοι, ἀμυγδαλαῖ, 
καρύαι. Τῶν δὲ χωρίων, ἃ οὐκ εἴρηται, ἔστι κατὰ τὸν κῆπον "Αμπε- 
dos, Amos»... Καὶ ὃ ἀριϑμὸς δὲ τῶν Ἑσπερίδων νυμφῶν περιο- 
οἴζεται ὕπό τινων ἀρχαίων εἷς τρεῖς, ὧν ὀνόματα φέρονται “Ecxéon, 
Ἐρυϑηίς, Αἴγλη (Απολλων. 4, 1427 πρβλ. Unger, Philol. 46, 188 
σ. 238) ἢ Ἐρυϑία, Ἑστία, ᾿Ερέϑουσα. (Απολλοδ. 2, 114). ᾿Αλλὰ 
καὶ ἂν δεχϑῶμεν, ὅτι ἣ παράδοσις αὕτη δὲν εἶναι ἄἀχριβής, καὶ ὅτι ὃ 
ἀριϑμὸς τῶν “Ἑσπερίδων ἦτο μείζων (ἣ κύλιξ τοῦ ᾿Ασστέα φέρει ἕξ 
ὀνόματα “Ἑσπερίδων: Kretschmer, Griech. Vaseninschr. 221, 
Roschers Zex. mythol. ἄρϑ. Hesperiden 6. 2597), πάλιν τοῦτο 
δὲν δύναται νὰ ἀποτρέψῃ us ἐντελῶς ἀπὸ τῆς γνώμης, ὅτι ‘Eoxe- 
ρίδες εἶναι ai τρεῖς ἐπὶ τοῦ δελφικοῦ καυλοῦ κόραι διότι ὅπως ἐπὶ 
τοῦ νομίσματος καὶ τῆς: γνωστῆς μετόπης τοῦ ναοῦ τοῦ Διὸς ἐν 
᾿Ὀλυμπίᾳ ἐτέϑη μία μόνη Ἕ σπερίς, οὕτω ἐπὶ τοῦ σιλφίου τῶν Δελ- 
φῶν ἠδύναντο νὰ τεϑῶσι τρεῖς. “Ὅπως À παράλειψις πλειόνων Ἕσπε- 
ρίδων ἐν τῇ πρώτῃ περιπτώσει δὲν ἧτο πρόσχομμα οὕτω καὶ κατὰ 
ἥττονα λόγον προσέκρουεν ἣ παράλειψις ὀλιγωτέρων ἕν τῇ δευτέρᾳ 
περιπτώσει. 
Ἔν Θήβαις 1908. 
ΑΝΤΏΝΙΟΣ Δ, ΚΕΡΑΜΟΠΟΥΑΛΟῸΣ 





ee ως 








KAYAOZ ΣΙΛΦΙΟΥ͂ 309 


P. S. Εἶχε παραδοϑῆ τὸ χειρόγραφον τῆς ἀνωτέρω μελέτης 
τῇ Διευϑύνσει τῆς Διεϑνοῦς ἐφημερίδος τῆς νομισματικῆς ἄρχαιολο- 
γίας, πρὶν κυχλοφορήσῃ ἐν τῷ BCH, 1908 σ. 205 - 235 τὸ ἄρϑρον 
τοῦ x. Homolle «la colonne d’acanthe>."H ἀπουσία ὅμως τοῦ μὲν 
x. Σβορώνου ἔξω τῶν ᾿Αϑηνῶν καὶ τῆς “Ἑλλάδος ἐμοῦ δ᾽ ἐν Δήλῳ 
ἐγένετο aîtia, ὥστε νὰ προφϑάσω τὴν ἀνωτέρω μελέτην μόλις κατὰ 
τὴν τρίτην διόρϑωσιν τῆς τυπώσεως αὑτῆς. Προσϑέτω λοιπὸν 
ἐνταῦϑα, ὅτι εἰς τὰ ὑπὸ τοῦ x. Homolle συλλεχϑέντα ἐκ τῆς ἄγγειο- 
γραφίας καὶ τῆς ἀρχιτεχτονικῆς ὅμοια πρὸς τὸν δελφικὸν καυλὸν 
ἔργα πρέπει νὰ συναριϑμηϑῇ ὃ ἐν Δήλῳ εὑρεϑεὶς Β τῆς ἀγορᾶς τοῦ 
Θεοφράστου κατώτατος σπόνδυλος μετὰ συναφοῦς ἀποκεκρουσμένης 
βάσεως ὁμοίου πρὸς τὸν δελφικὸν μαρμαρίνου κίονος ἀλλὰ λεπτοτέρου 
καὶ ἔχοντος τὰς δαβδώσεις ἑλικοειδεῖς. Δὲν ἀνήκει εἷς ἐμὲ ἣ δημο- 
σίευσις τοῦ ἔργου τούτου, ἀλλ᾽ ἐμνημόνευσα αὐτοῦ ἐνταῦϑα, πεποιϑὼς 
ὅτι δὲν ϑὰ προσχρούσω οὐδαμοῦ. 

Πάντα ὅμως τὰ ἔργα ταῦτα δεικνύουσι καυλὸν σιλφίου (ἄμφι- 
βάλλω μόνον περὶ τῶν ἐν BCH ἔ. à. σ. 218, 221) κατὰ τὸ μᾶλλον 
καὶ ἧττον ἐσχηματοποιημένον oùyi δ᾽ ἄκανϑον. Ὥς πρὸς τοῦτο 
παραϑέτω τὴν εἴδησιν, ἣν ὀφείλω τῷ x Σ. Μηλιαράκῃ καϑηγητῇ 
τῆς Βοτανικῆς ἐν τῷ Πανεπιστημίῳ, ὅτι ἣ ἄκανϑος δὲν ἔχει καυλὸν 
μετὰ συστηιιάτων φύλλων ἐκφυομένων ἔκ διαφόρων κόμβων, ἐν © 
τὸ σίλφιον ἔχει. Τὰ λοιπὰ ϑὰ εἴπωσι τὰ πράγματα (ὡς ἐκτίϑενται ἐν 
τῷ ἄρϑρῳ τοῦ x. Homolle καὶ τῷ ἐμῷ) καὶ ἣ κρίσις τοῦ ἀναγνώ- 
στου καὶ τοῦ μελετητοῦ. Βεβαίως ὅμως δὲν πρέπει νὰ λησμονῶμεν, 
ὅτι πρόκεινται ἣμῖν δύο ἐρωτήσεις, πρὸς ἃς πρέπει νὰ ἅπαντήσω- 
uev ai ἐρωτήσεις αὗται εἶναι: 1. Τί εἶναι τὸ δελφικὸν μνημεῖον, 
οὗτινος τὰ λείψανα εὑρέϑησαν παρὰ τὴν βάσιν τοῦ ἅρματος τοῦ 
Βάττου, ἣ δὲ πρὸς τὰ σίλφια τῶν κυρηναϊκῶν νομισμάτων ὁμοιότης 
εἶναι ἀπαραγνώριστος; 2. Τί ἀπέγινε τὸ ἐν Δελφοῖς ἀνάϑημα τῶν 
᾿Αμπελιωτῶν τὸ παριστάνον καυλὸν σιλφίου; Εἷς τὰς ἐρωτήσεις 





1 Δὲν πρέπει νὰ ὑποτεϑῇ ὅτι τὸ ἀνάϑημα τοῦτο ἧτο αὐτούσιος καυλὸς σιλ- 
φίου, ἐπειδὴ τὸ σίλφιον, φυτὸν ἐπετειόκαυλον τρυφερόν, δὲν συνετηρεῖτο 
φυλαττόμενον ὁλόκληρον, ἀλλὰ μόνον ὃ ὀπὸς αὐτοῦ ζυμούμενος μετ᾽ ἀλεύρων 
καὶ καϑιστάμενος οὕτω ἄσηπτος (πρβλ. Θεόφρ. ἔ. à. 6,3) ἂν δ᾽ ἀνετίϑετο δλό- 
χληρον φυσικὸν σίλφιον, οὔτε ϑὰ ἐσῴζετο ἐπὶ μακρόν, ὥστε νὰ καταλάβῃ 
ϑέσιν ἐν βιβλίοις γράφουσι τὰ συληϑέντα ἀναϑήματα τῶν Δελφῶν ἐν χρόνοις 
νεωτέροις, οὔτε ϑὰ ἦτο ἀνάϑημα ἀντάξιον ἔϑνους ὁλοκλήρου. ; 


310 A. Δ. KEPAMOTIOYAAOY — KAYAOZ ΣΙΛΦΙΟΥ͂ 


ταύτας ἀμφοτέρας δίδει ἀπάντησιν, νομίζω, μόνη À ἐν τοῖς ἀνωτέρω 
ἐχτεϑεῖσα ἑρμηνεία. 

Περὶ τῶν ὀρχουμένων νυμφῶν πρέπει νὰ μνημονεύσωμεν τοῦ ἐν 
Zeitschr f. bildende Kunst N. F. VI σ. 36 ἕξ. ἄρϑρου «Karyati- 
den» τοῦ “κ. P. Wolters. Περὶ τοῦ πόλου ἢ καλαϑίσκου τῶν «χορευ- 
ουσῶν Kaguaridwv» γίνεται λύγος ἐν σελίδι 43° βεβαίως ὅμως ὃ καλα- 
ϑίσκος οὗτος ἐσχηματισμένος ἔκ φύλλων φοίνικος, δένδρου κατ΄ ÉEo- 
χὴν αἰγυπτιακοῦ, προσόμοιος δὲ σφόδρα πρὸς τὰς ἔκ πτερῶν ἢ τὰς 
ἀχτινωτὰς τιάρας τῆς ᾿Ανατολῆς (πρβλ. Menant, Rech. sur la gly- 
ptique orientale I, 6. 249 καὶ 32 - 33, IL, o. 29 καὶ 55 καὶ 144 - 5) 
καὶ πρὸς τὸν πῖλον τοῦ αἰγυπτιακοῦ ϑεοῦ Βησᾶ καταγομένου ἐξ 
᾿Αραβίας (πρβλ. καὶ τὴν τιάραν τοῦ Χέοπος ἔν Primitive art in 
“ Egypt by Capart-Griffith εἶκ. 204 σ. 260), εἶνε παλαιὸν ἄνατολι- 
κὸν κάλυμμα τῆς κεφαλῆς ἐπίσημον, διατηρηϑὲν καὶ ἔπειτα, ὡς διε- 
τηρήϑη μέχρις ἡμῶν τὸ σχῆμα τῶν καλυμμάτων τῶν ἵερέων τῆς 
ἰουδανιῆς καὶ τῶν χριστιανικῶν ἐκκλησιῶν τῆς ᾿Ανατολῆς. 


᾿Αϑήνησι 31/X/08. ᾿ Α. Δ. Κ. 


"ΗΝ δ... 


ΤῊ σι AT. Te 





PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER. 


Bei einer Untersuchung über Severus Alexander, die 
demnächst in Berlin im Druck erscheinen wird, habe ich 
mir ein Verzeichnis der Prägstätten angelegt. Dabei stellte 
sich heraus, dass das von Cohen Bd. IV S. 476 ff gegebene 
nach dem heutigen Stande der Verüffentlichungen nicht 
mehr ausreicht. Vielleicht wird daher die folgende Samm- 
lung nicht unwillkommen sein. 

Abonotichus-Ionopolis Paphlagoniae: Inv. Wadd. 142 Re- 
cueil S. 132, 16. 

Abydus: Mt II n. 59 ff 5. V n. 66 Friedlaender Rep. S. 254 

*  Imhoof KIMS. 33, 4 JW 1078 f. 

Acmonea Phrygiae: Mt IV ἢ. 38 Friedlaender S. 313 KI M 
S. 194, 7 IW 5514 ff ΒΜ Phrygias. 16 ff n. 78 ff. 
Acrasus Lydiae: MtIT n.2off 5. ΠῚ n. 17 ff ΤῊΝ 4856 ff 

ΒΜ Lydia S. 14 ff n.31ff; Rev. 1852 S.25; 1883 
S. 387; 1884 S. 22. 
Adramytium: Mt II ἢ. 21 5. V n. 37 ff Friedlaender S. 246 
IW 619 ff Mus. Tor. 3661 ΒΜ Mysia 8.6, 20 Leakes, 3. 
Aegae Aeolidis: Mt II ἢ. 26 5. VI n.15 ΒΜ Troas S. 90, 28 f. 
Aegae Ciliciae: Mt ΠῚ n. 36 ff 5. III ἢ: 52 ff Imhoof Gr M 
549 M gr. S. 349, 9 Leake S. 4 Moustier 2661 NZ 16; 
1884 5. 280 n. 121 IW 4079 ff BM Lycaonia 8. 26» 
36 ἢ. 
M Aclia Capitolina: Saulcy S. 103 Coh. n. 715. 


312 WALTHER THIELE 


Aezani: IW 5585 ΒΜ Phrygia S.41, 120 ἢ, 

Agrippaeum-Anthedo: Saulcy S. 235. 

Alexandria Caesar: Mt VI n. 2580 ffs. IX n. 499 f Moustier 

2679 f Hunter 3 3. 493 f n. 627 ff Mus. Tor. 7753 ff 
ΒΜ Alexandria S. 204 f n. 1581 f Feuardent 2392 ff 
Dattari 4239 ff. 
Augustus: Mt VI n. 2596 ff 5. IX n. κοι ff Friedlaender 
S. 371 Hunter 3 5. 494 ff Mus. Nap. 1 1041 ff Mus. Tor. 
7757 ff ZIN 13, 1885 S. 245 ΒΜ Alexandria S. 205 ff 
Feuardent n. 2401 ff Dattari 4251 ff Chaix 1044 f Mous- 
tier 2681 ff. 

Alexandria ad Issum: TW 4095. 

Alexandria Troas: Mt II 140 ff s. V n. 238 ff Coh. 641 ff 
Gr M 213 Hunter 2 3.294 f IW 1098 f Mus. Tor. 
3822 ff BM Troas 5. 23 ff Chaix 443 f Moustier 2656 
Leake S. 7 Friedlaender S. 254. Über die Darstellung 
Silens auf einigen Münzen vel. Drexler ZEN 15, 85. 

Amasia: Mt 11 n.25 ff s. IV n. 82 ff ΤᾺΝ το Leake 8. 8 
Recueil S. 41, 101 ff Moustier 2643 cf. ZfN 21, 1889 
S. 18 Friedlaender 5. 227. 

Amastris : Recueil S. 155, 167. 

Amblada Pisidiae: Rev. 1883 S. 370. 

Amisus: ΒΜ Pontus S. 12, 38 ff Recueil S. 69, 1 28. 

Amphipolis: Mt I n. 157 5. Il ἢ. 306 Mus. Tor. 2269 Chaix 
155 Friedlaender 5. 140 Leake European Grece S. 13; 
über dort gefundene Münzen Alexanders cf. Rev. 1892 
S. 94. 

Anazarbus Ciliciae: Mt IT n. 83 fs. VII n. 100 ff Friedlaen- 
der 5. 298 Hunter 2 S. 529 n.9 IW 4139 ΒΜ Lycao- 
nia S. 36, 26 ff Leake 5.11 Rev. 1854 S. 10 ἢ. δ. 

Anchialus Thraciae: Mt 5. IT ἢ. 115. 











PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 313 


Andeda Pisidiae: Friedlaender 5. 290 IW 3562 ΒΜ Ly- 
caonia 3, 174, 3f n. chr. 1840 $. 1. 3. 
- Anemurium Ciliciae: Mt 5. VII n. 151 ff. 
Antiochia ad Maeandrum: ΒΜ Caria S. 21,46 Chaix 622. 
Antiochia Pisidiae: Mt ΠῚ ἢ. 43 ff s. VII n. 64 ff K1 MS. 361, 
22 Hunter 2 S. 516 n. 11 f Leake S. 143 Suppl. S. 18 
ΒΜ Lycaonia S. 187, 65 f Chaix 660 Coh. 684 ff. 
Antiochia Syriae: Mt V n.477ffs. VIII n. 1 24 f Friedlaen- 
der S. 335 Hunter 3 5. 178 f Mus. Nap. 11541 Mus. 
Tor. 5169 ff ΒΜ Galatia S. 207 ff Chaix 861 ff Mous- 
tier 2668 f Leake 8. 18. 
Apamea Bithyniae: ΒΜ Pontus S. 114, 37 Coh. 634. 
Apamea Phrygiae: Mt IV n.258 IW 5730 BM Phrygia 
πο 170$ | | 
Aphrodisias Cariae: ITW 2217 MtIll n. 328 ΒΜ Caria 8. 46, 
123; S. 53, 162. 
[Apollonia Joniae: Mt s. VI n. 9 aus Vaillant und daher 
zweïfelhaft]. 
Apollonia Lydiae: Mt IV n.48 5. VII n. 38 IW 4869 Rev. 
1883 5. 388 Imhoof Lyd. Stadtm. S. 27, 5. 
Apollonia ad Rhyndacum: Mt s. V n. 77 IW 653; Leake 
suppl. S. 23 ᾿Σευῆρος Σεβ᾽, von Leake kaum mit 
| Recht dem Severus Alexander gegeben. 
Apollonia Salbace: Mt IV ἢ. 30 5. VI n. 190 kIMS. 122,11. 
Ariassus Pisidiae: ΚΙ M 8. 365, 2. 
Ascalon: Mt V n. 102 Saulcy S. 207, 4 Berl. BL 6 S. 134. 
Aspendus Pamphyliae: Mt IN n.8f KIMS. 321, 46 IW 
3242 Journ. int. 6 S. 196 n.178 f ΒΜ Lycia 8. 105, 88 ff. 
Assus Mysiae: Mt II ἢ. ὅς s. V n. 92 Friedlaender 8. 247- 
Attalea Lydiae: Mt s. VII n. 48 IW 3284 BM Lycaonia 
120,23, 


314 WALTHER THIELE 


Attalea Pamphyliae: Caesar: Mt 5. VII n. 50; Augustus: 


Gr M 589. 

Attuda Phrygiae: Mt 5. VIT n. 207. 

Augusta Ciliciae: ΒΜ Lycaonia S. 47, 3. 

Bargasa Cariae: Mt III ἢ. 184 5. VI ἢ. 195. 

Bargylia Cariae: IW 2285. 

Baris Pisidiae: Mt s. VIT n. 62 (bei Bagis Lydiae) cf Fried- 
laender 5.307 ΚΙ M 367, 6 IW 3643 ff Journ. int. 6 
5. 224 n.454 ff Mt 5. VIT n. 132 ΒΜ Lycia S. 207, 4 
S. 300, 4 a. 

[Beroea: Ner M ΠῚ τ ἢ. 864 |. 

Bithynium: Mt IT ἢ. 51 s. V n. 119 Hunter 2 5. 240 n.1 
IW 248 ΒΜ Pontus 8. 1 20, 16 f Friedlaender ὅ. 230. 

Bostra Arabiae : Coh. IV 8. 475 Î Hunter 3 8. 299 Saulcy 
S. 367 Î Mus. Tor. 5485 Chaix 926 ff Belfort 5485; 
über den Ammonskult der legio Cyrenaica cf. ZfN 13, 
1885 S. 282. Dass Bostra unter Alexander Kolonie ge- 
worden seï, hat festgestellt Benzinger bei Pauly-Wissowa 
RE 3, 790. Aber da unter Caracalla Bostra ‘col. met. 
Antoniniana” genannt wird (Coh. IV S. 238 ἢ Chaix 922 
ff), unter Alexander auf allen Münzen colonia, auf den 
meisten auch ‘Alexandriana”, so sind unter diesem die 
Verhältnisse neu geordnet worden. Daher ist Leake 
S. 35 nicht zuzugeben, dass eine neue Kolonie gegrün- 
det sei. 

Botrys Phoeniciae: Caesar: Journ. int. 4, 1901 S. 37 ἢ. 627. 

Byblus Phoeniciae: Caesar: Babelon Cat. m. gr. 1411 f 
Journ. int. 4 S. 58 n. 717. 

Bruzus Phrygiae: Rev. 1851 5.163. 

Byzantium: ΜῈ] Ἢ. 121 fs. Il n. 370 ff Ant. M. I S. 155 ff 
Friedlaender 5.119 Hunter 1 8. 397 n. 31 ff Lischine 


PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 319 


346 ff Mus. Tor. 2020 Chaix 58 f Moustier 2640 Leake 
Suppl. S. 118 Rev. 1891 S. 243 n.22; über Gôtter- und 
Menschennamen auf Byzantiner Münzen Alexanders 
vol. Pick NZ 27, 1896 5. 46 ff. 

Cadi Phrygiae: Mt IV ἢ. 345 Friedlaender 5. 316 IW 5790 
BM Phrygia S. 123, 34. 

Caesarea Cappadociae: Mt IV ἢ. 180 { 5. ὙΠ n. 265 ff IW 
6788 ff ΒΜ Galatia S. 86 ff Chaix 750 Moustier 2663 ff 
Mus. Tor. 4504 ff Hunter 2 8. 593 ἢ. 82 ff Leake S. 39 
Suppl. 5.32 Rev. 1895 5. 74 n. 26 — Blanchet Études 
IT S. 70 n. 26 Friedlaender 8. 328. 

_ Caesarea Paneas Phoeniciae: Caesar: Mt V n.146 5. VIII 

n. 91 f Moustier 2670 Friedlaender S. 340 Z£N 24,1904 

S. 133 (seit Elagabals Regierung Kolonie nach dem 

Nachweise Reglings); Augustus: Saulcy S.131,1 Journ. 

int. 4, 1901 5.62 Î 

- Caesarea Samariae: Mt V n. 32 f Coh. n. 713 f Friedlaen- 
der S. 342. 

Caesarea Germanica: Mt V ἢ. 31 5. VIII n. 19 f Leake 8. 56 
fälschlich bei Caes. Germ. Commagenae, vielmehr zu 
geben nach Caes. Germ. Bithyniae, cf. im allgemeinen 

- Head Historia numorum S. 653. 

Calchedo: Mt II ἢ. 92 5. V n. 162. 

“+ Callatia Moes. inf.: Ner M I 1 n. 330 ff, NZ 33, 1902 9. 19 

n. 2 Rev. 1903 S. 207 n. 14. 

- Carallia Ciliciae: Rev. 1883 S. 26 n.8. 

Carrhae: Caesar: ΜῈΝ n. 33; Augustus: Mt V n. 34 ff s. VIII 
n. 40 ff Friedlaender S. 348 Chaix 937 f Hunter 3 
k S. 303 n.18 ἢ. 
| ….Casae Ciliciae: Journ. int. 6, 1903 S. 252 n. 710. 


—…Cassandrea Macedoniae: Mt 5. III n. 376 f Coh. 620 f. 





316 WALTHER THIELE 


Celenderis Ciliciae: IW 4217. 

Cerasus: Friedlaender 5. 228 KI MS. 3,2 Recueil S. 76, 11 
ff n. chr. 1893 S. 7 n. 12. 

Cibyra: Mt IV ἢ, 396 Gr. M 161 KIM S. 255, 23 S. 258, 32 
IW 5839 Journ. int. 6, 1903 5. 261 n. 765 ΒΜ Phry- 
gia S.142 Î Rev. 1851 S.165 n.6. Die für Eckhel IV 
S. 292 unsichere Neokorie findet sich auf einer Münze 


Alexanders, ΒΜ Phrygia S. 148, 94. Über die ‘concor- | 


dia” zwischen Ephesus und Cibyra cf auch Rev. 1884 
S. 30 n. 29 

Cius Bithyniae: Mt 5. V n. 1478 ff ZEN 7 5. 55 IW 304 
ΒΜ Pontus S. 135,43 Îf Annali del! Instituto archeolo- 
gico 1847 S. 280, jetzt in Berlin, vel. ΖΝ 7 8. 60. 

Clazomenae: IW 1479 ΒΜ Jonia 5. 35, 134. 

Codrula Pisidiae: Journ. int. 6, 1903 5. 229 ἢ. 501. 

Coela Chers. Thrac.: Mt 5. II n. 37 ff Ant. M.IS. 261 n.1off 
Coh. 617 ff Friedlaender S. 1 20. 

Colbasa Pisidiae: Friedlaender 5. 293 IW 3672 Rev. 1893 
S. 339 n. 32 n chr 1900 $. 22 f Berl. BI. 2,1865 S. 184 
n. 14 (diese Münze allein war bekannt Head Hist. num. 
S. 590). Κολβασέων steht auf den Münzen des Antoni- 
nus Pius und des Septimus Severus, Κολβασσέων auf de- 
nen Alexanders und Mamaeas, cf Dressel ΖΙΝ 21, 223. 

Colopho: Mt II n.129 5. VI n.153 1. 

Colybrassus Pisidiae : IW 4223 f ΒΜ Lycaonia S. + n. 4 Î 
Rev. archéol. 1901 S. 291 Oesterr. Jahresheîfte 7, 1904 
Sr To SUB 

Comana Ponti; Mt IT n. τα Leake Suppl. ἢ. 41. 

Conana Pisidiae: n. chr. 1861 S.221 KIMS.381,4 IW 3685 


Rev. 1893 S. 339 n. 33. 
Coracesium Ciliciae: Ki M 5. 461, 4 ff. 


dé a απ ρΝ "" 








PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 317 


Corcyra Epiri: Mt IT ἢ. 86 5. ΠῚ n. 200. 

Corycus Ciliciae: Mt ΠῚ n. 188 5. VIT n. 226 ἢ ΤᾺΝ 4255 
ΒΜ Lycaonia 8. 68, 14 f. 

Corydalla Lyciae: Friedlaender S. 284. 

Cotiaeum Phrygiae: Mt IV n. 468 ff 5. VIT n.295 Leake 
S. 47 Friedlaender 5.318 ΒΜ Phrygia 8.170 ff ΤᾺΝ 
5106 ff; Rev. 1903 8. 226 ‘Xefaoti Μαμαία᾽ gehürt 
nach Imhoof der Matidia, cf. Rev. 1905 S. 451. 

Cyme: Mt I ἢ. 74 5. VI n. 149 Friedlaender S. 259 Journ. 
int. 6, 1903 S.181 n.25 IW 1301 ff ΒΜ TroasS,. 120, 

139 ff Moustier 2712. 

[Cyparissias Messeniae: ΝΖ 33, 1902 3. 27 ἢ. 28, aber an 
der Lesung ist wegen der sonstigen Irrtümer desselben 
Verfassers stark zu zweifeln, vgl Regling ZfN 24, 1904 
Jahresbericht S. 34 ff]. 

Cyzicus: Mt II n. 229 s. V n. 399 ff Friedlaender S. 249 
Leake 5.146 ΒΜ MysiasS. 55 f IW 755; über die bei- 
den Neokorien cf. Reinach Rev. 1890 S. 24 2 ff. 

[Cyrene: Leake African Greece S. 3: das sind Alexandriner 

: Münzen|. 

Damascus: Mt V n.6of5s. VIII n. ΟῚ Saulcy S. 43 f; die 
| Stadt wurde nach seinem Nachweis, dem sich Benzin- 
ger KR. E. 4, 2047 angeschlossen hat, unter Alexander 
Kolonie und wird so genannt auf Münzen der Philippi, 
der Otacilia, des Trebonianus Gallus, Volusian und des 
älteren Valerian, cf. BM Syria S. 286 ff. 

- Dardanus Troadis: IW 1138. 

- Deultum Thraciae: Mt I n.129 5. Π n. 470 ff Coh. 600 ff 

; Friedlaender 8.120 Ant. M. 1 S.159 ff Hunter 1 S.439 

n. 2 f Lischine 361 ff Mus. Tor. 2024 ff Rev. 1892 8.94 

Cf. 1893 S. 75 n. 32; 1900 S. 408 n.6 ff; 1885 S. 216. 





318 WALTHER THIELE 


Dionysopolis Phrygiae: Mt 5. VIT ἢ. 313. 

—  Moes.inf.: Ner M 1,380 ff Rev. 1903 S. 209 n.29f. 

Dioshieron Lydiae: Mt IV ἡ. 196 ἢ 5. VIT n.135 Rev. 1883 
S. 396. 

Dium Macedoniae: Mt 5. ΠῚ n. 414 LR ZEN 8, 
1880 S. 90 Coh. 622 Friedlaender S. 14 2. 

Dorylaeum Phrygiae: Mt IV ἢ. 531 Friedlaender S. 320 
IW 5973. 

Edessa Macedoniae: Mt 5. ΠῚ n. 454 ff Friedlaender S. 142 
Chaix 163. 

Edessa Mesopotamiae: Caesar: Mt ἢ. 68. 75; n. 73 5. VIII 
n. 38 (aus Sestini Descriptio numorum veterumS. 551) 

M. ᾿Αλέξανδρος Ka’, an dem belorbeerten Kopfe wird 
zu zweïfeln sein; Augustus: Mt V n. 69 ff 5. VIII ἢ. 37 
ff Friedlaender 5. 348 Hunter 3 5. 310 ff Mus. Nap. 
11591 ff Mus. Tor.s5511 ff Chaix 947 ff Moustier 2671 Î 
2702 Leake 5. 53 Suppl. 5. 48. 

Elaea Aeolidis: Mt II n.116. 

Ephesus: Caesar: KI M 1 S.61,72f; Augustus: Mt III 
n. 389 ff 5. VI n.649 ff Imhoof Münzb. 5. 294,1 Hun- 
ter 2 S. 335 n.6off ΒΜ Ionia 8.93 ff Chaix 503 Mous- 
tier 2657 Leake 3. 57.147 Suppl. S. 51 Friedlaender 
S. 264 ZEN 23 S. 192 Î. 

[Epidaurus: Mt II n.73 s. IV n.157, auf beiden ganz fal- 

. sche Lesung|. | 

Epiphanea Ciliciae: Mt V ἢ. 622 (irrtümlich bei E. Syriae) 
ΚΙ M 8.444, 2 Î ΒΜ Lycaonia S. 76, 2 ἴ. 

Erythrae: Mt 5. VI n. 962 Gr M 296 Chaix 524 ΒΜ Ionia 
S. 148, 266 ff IW 1687. 

Etenna Pamphyliae: Mt 5. VII ἢ. 63 Friedlaender 5, 288 
Gr M 491 IW 3726 ΒΜ LyciaS. 221, 7. 








PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 319 


Flaviopolis Ciliciae: Hunter 2 S. 533, 5. 

Gerasa Decapoleos: Mt 5. VIII n. 30 Saulcy S. 385 Fried- 
laender S. 338. 

Germe: Mt 5. V ἢ. 523 N. journ. 1837 S.43; nicht in Mt 
sien (so Head Hist. num. S. 455), sondern in Lydien, cf 
Imhoof Lyd. Stadtm. S. 66 ff. 

Gordus lulia: Mt IV πη. 223 ἴ 5. VII n.145 ΒΜ Lydia 8. 97, 
42f Rev. 1883 S.397 IW 4982 f n chr 1852 8. 120. 

Hadrianea Mysiae | 

Hadriani s11) 

Hadrianopolis: Gr M 687 KIMS. 233, 5f ΒΜ Phrygia 
S. 226, 6 ff Rev. 1892 S. 84 n. 50 IW 6074 ff. 

Harpasa: ΒΜ Caria S. 115,12 IW 2396. 

Heliopolis Coelesyriae: Mt 5. VIII ἢ. 71 gehôrt Philipp dem 
Vater nach Saulcy S. 12; Coh. 693. 

Heraclea Bithyniae: Caesar: Mt IT ἢ. 173; Augustus: s. V 

n. 342 ff Friedlaender S. 241 IW 352. 

Hierapolis Phrygiae: Caesar: Mus. Tor. 4452 ΖΙΝ 26, 1907 
| 5, 166. 177; Augustus: Mt IV n. 639 f Gr M 703 Moit- 

hein 2780 f Chaix 704 IW 6170. 

Hierocaesarea: ΒΜ Lydia S. 107, 28. 
- Hieropolis Syriae: Mt V ἢ. 55 fs. VIII ἢ. 58 f Gr M 773 ff 
Chaix 800 ἢ chr 1878 S.119 Hunter 3 S. 139 n.3of 
ΒΜ Galatia S. 145, 55 ἴ. 
 Hydisus Cariae: ΚΙ M 8. 135, 3 
 Hyrgalea: Gr M 708 ἢ chr 1546 S. 29 ΒΜ Phrygia 
M 275, 10 fi. 
Eh Tlium: Mt 5. V n.488 ΒΜ TroasS. 71,98 Fritze, Die Mün- 
᾿ς zen von Ilion (bei Dôrpfeld, Troja und Ilion) 8. 500 
ἢ. 107 IW 1181 ff Rev. 1897 S. 531. 
—Jonopolis: cf. Abonotichos. 




















cf. Hill Journ. int. 1, 1898 8. 240. 


320 WALTHER THIELE 


lotape Ciliciae: ZÎN το, 1883 3. 80 ἢ. 30. 

Irenopolis Ciliciae: Mt 5. VIT ἢ. 267 Leake Suppl. S. 6x. 

Isaura: ΒΜ Lycaonia S. 14, 6. 

Isindus Pisidiae: Caesar: Rev. 1891 S. 247 n. 36. 

Istrus Moes. inf.: Ner M'I 1 8. 516 ff 

Iuliopolis Bithyniae: Mt IT ἢ. 106 5. V n. 377 ff ΒΜ Pontus 
S. 150, 9 IW 370. ᾿ 

Lampsacus Mysiae: KI M 5. 28, 6 IW 902. 

Laodicea ad Lycum Phrygiae: IW 6317 f. 

—  Syriae: Mt V n. 801 s. VIII ἢ. 260 Mus. Tor. 5258 
Coh. 691 f. 

Lesbus: Mt s. VI n. 24. 

Macedonia χοινόν: Ner M II 1 S.ogoff 

Maeonia: Mt IV n.358 5. VII ἢ. 241 Rev. 1883 5.404 ΒΜ 
Lydia 5.135, 52 IW 5070. 

Magnesia ad Maeandrum: Mt II ἢ. 669 ff 5. VI n. 1069 ff 
Gr. M 319f KIMS. 81, 33 f Hunter 2 S. 349 n.18 
Molthein 2198 IW 1749 ff Mus. Tor. 4009 ΒΜ Ionia 
S. 167, 67 ff Chaix 527 Leake Suppl. 5. 67 ΖΙΝ τὸ 
S. 76 Friedlaender S. 266. 

Magnesia ad Sipylum: Mt IV n.421 ffs. VII n. 306 Fried- 
laender S. 309 Hunter 2 S.456 n.10 ΒΜ Lydia 5.148 ἴ 
Rev. 1883 S. 406 Î. 

Magnesia Thessaliae: ΒΜ Ionia S. 167, 66,irrtümlich bei M. 
loniae, cf Wace Journ.of Hellen. studies 26, 1906 S.165ff. 

Magydus Pamphyliae: ΒΜ Lycia S. 116, 7 Journ. int. 6, 
1903 S. 203 n. 244. | 

Marcianopolis Moes. inf.: Ner MI τ 5. 293 ff Hunter 1 
S.412 n.9 ff Journ. int. 7, 1904 3.10 n.13 Rev. 1902 
S. 371; 1903 S. 212; 1900 S.404 NZ 33, 1902 5. 208 
n 6:35; 1004 S:2rs: È 








PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 321 


















Maronea Thraciae: Mt 5. Π 844 Friedlaender S. 121. 
Mastaura: Mt IV n.465 1 5. VII n. 342 ΒΜ Lydia 8. 158, 
12 f IW 5092. 
, Methymna: Mt III n.66 ff 5. VI n.36 Friedlaender 8.261 
ΒΜ Troas S. 183, 481 ΖΙΝ 112 5. 315. 
Metropolis loniae: Μὲ ΠῚ τ. 712 s. VI n.1151f IW ΘΗ 
; ΒΜ [Ιοηΐϊὰ S. 176 f Hunter 2 5. 352 n. 3. 
» Metropolis Phrygiae: Mt IV n. 812 ff. 
Midaeum: Mt IV n.859 Friedlaender S. 322 ΒΜ Phrygia 
S. 337, 14 f Leake 8. 82 IW 6343. 
Miletus: Mt ΠῚ ἢ. 802 ΒΜ Troas S. 211, 220 ff ΤῊΝ 1876. 
Minoa Amorgi: Rev. 1853 S. 250 NZ 2, 1870 5. 383. 
Mylasa Cariae: ΚΙ M 8. 146, 12. 
Mytilene: Mt III n.179 n chr 1845 5. 59 IW 1402. 
+ Neapolis Cariae: ΖΙΝ 15 S.43 irrtümlich bei N. loniae, 
| das es nicht gibt, vgl. von Wilamowitz, Berliner Sitzungs- 
berichte 1906 8.45 Anm. 1; IW 2483. 
Neapolis Samariae: Mt V n.115 5. VIII n.87 f Saulcy 
5. 264 Mus. Tor. 5444 M gr 5. 294, 111. 
. Neocaesarea Ponti: Mt II n.128 s. IV n.199 Friedlaender 
… 5. 228 IW 76 Hunter 2 8. 225 n. 8 Recueil 5. 91, 4off. 
-[Neoclaudiopolis Paphlagoniae: Mt s. IV n.107 ganz un- 
-  sicherer Lesung]. 
-Nicaea: Mt II n. 279 ff s. V n. 770 ff Friedlaender S. 242 
—.. Hunter 2 S.250 n. 26 ff ἢ chr 1846 S.41 Mus. Nap. 
11267 ff Mus. Tor. 3622 ff IW 432 ff ΒΜ Pontus S.167ff 
Chaix 347 ff Moustier 2651 Leake S. 89 Suppl. S. 74. 
Nicomedia: Mt Π n. 354 f (cf. Pick Oesterr. Jahreshefte 
7 1904 5. 27 Anm.47 5. 7 ἢ. 5) s. V n.1211 ff Bith. 
M. 52 Mus. Tor. 3637 ΒΜ Pontus p.189, 57 ff Chaix 
374 Îf Moustier 2652 f IW 483 f. 


322 WALTHER THIELE 


Nicopolis Epiri: Mt 5. ΠῚ ἢ. 299 Friedlaender S. 1 71 Schlos- 
ser S. 89, 91. 

[Nicopolis Moes. inf.: irrtümlich wurden von älteren Auto- 
ren Münzen. hierher gegeben, vel. Pick NZ 2313606 
S. 38 und Ngr MI 15. 504 Anm.]. 

Nicopolis Seleucidis: Mt V n. 822 ff 5. ΝῚΠ n. 270 1 Fried- 
laender 5.326 ΒΜ Galatia 5. 265, 2. 

Ninica Ciliciae: cf. Kubitschek ΝΖ 34, 1903 S. 18 ff, dazu 
Rev. 1903 S. 342. 

Ninive: ist Ninica, cf. Kubitschek ἃ. a. O. 

Nisibis: Mt V n. 170 5. VII n. 76 ff Mus. Tor. 5567 Chaix 
962 ff Leake 5. 88 Friedlaender 8. 348. 

Nysa: Mt I n. 386 5. VI n.429 ΒΜ Lydia 8. 180, 53. 

Odessus Thraciae: Mt I ἢ. 228 s. IT n.918 ff Ant. M.1 
S. 195, 13 Îf Lischine 630 f Hunter 1 5. 419 ἢ. 4. 

Olbasa Pisidiae: IW 3761 BM Lycia S. 229 n. 23. 

Olbia Sarmatiae: Mt I ἢ. 7 5. IT ἢ. 106 ff Ant. M. 1 S.zof 
Chaix 3 Friedlaender 5. 107 f. 

Orthosia Phoeniciae: Caesar: Cat. m. gr. 1501; Augustus: 
Mt V n.189 ff Cat. m. er. 1500 Journ. int. 4, 1901 S.152 
n. 882 ff. 

Palaeopolis Pisidiae: KI M 5. 386, 3 Journ. int. 6, 1903 
235. ἢ 5 2.9. | 

Paltus Syriae: Imhoof Gr. Münzk. S. 46, 1. 2. 

Panemotichus Pisidiae : ΚΙ M 8. 387, 2 

Parium Mysiae: Mt s. V n. 767 ff Coh. 635 ff. 

Pednelissus Pisidiae: ἢ chr 1848 S. 95 ἢ. 3. 

Pella: Mt 5. ΠῚ n.586 ff Friedlaender S. 144 Mus. Nap.9997 
Mus. Tor. 2333 Cobh. n. 623 ff Hunter 1 S. 364 n. 20 f« 

Peltae Phrygiae: Mt IV n. 885 Mus. Tor. 4458 IW 6389 Î« 
KI MS. 284, 11 Î ἘΜ Phrygia S. 351, 29 ff. 








PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 323 


Perga: Mt IL n. 104 ff s. VIT n. 130 Berl. BL. 6, 1873 5.133 
Chaix 650 IW 7150 FriedlaenderS. 290 KI M S.329, 17 
Journ. int. 6, 1903 S. 209 n.327 ΒΜ LyciaS. 128, 45 ff. 

Pergamum: Mt s. V n.1143 ff Chaïx 430 Gr M 184 ΒΜ 
Mysia 5. 158 ἢ. 

Pergamum und Sardes: ἢ chr 1852 S.118. 

Perinthus: Mt I ἢ. 318 ff 5. II ἢ. 1347 ff (cf. Pick Oesterr. 
Jahreshefte 7, 1904 8. 9 n. 7) Friedlaender S. 125 Rev. 
1868 S. 315 NZ 16, 1884 S. 235 n. 8 (durch diese 
Münze wurde die schlafende Ariadne erklärt) Lischine 
802 ff Ant. M. 1 5. 215 n.45 ff Leake Suppl. 8. 139 
Hunter 1 S. 403 n. 24 ff. 

Perperene Mysiae: n chr 1844 S.187 IW 979 Hunter 2 

S. 286 n. 2. 

: Philadelphia Decapoleos : Mt 5. VIIT ἢ. 46 Saulcy S. 392 

| Friedlaender S. 339. 

Philadelphia Lydiae: Mt IV n. 591 s. VII ἢ. 406 ff Molthein 
2686 ff IW 5151 ff Imhoof Lyd. Stadtm. S. 126, 41 
M gr 5. 387, 23 Hunter 2 S. 461 n.11 ΒΜ Lydia 
S. 204 ff. 

- Philomelium: Mt IV n. 897 ff Friedlaender S. 323 Leake 

S.100 Suppl. S. 81 IW 6401 ff Gr M 722 f Rev.18518. 

179; 1903 S. 231 n.113 NZ 23,1891 S.16 n. 23 ΒΜ 

᾿  PhrygiaS. 356 ff. 

Γ᾿ Phocaea: Mt II n.870o ff 5. VI n.1353 ff Chaix 539 IW 

1907 ΒΜ Ionia 8. 224 f NZ 33, 1902 8. 36 n. 58. 

Pitane: Mt s. V n.1240 Friedlaender 5. 260 ΒΜ Mysia 

ΝΘ 170, 12 Ê 

.… Pogla Pamphyliae: Journ. int. 6, 1903 S. 234 n. 535. 

Priena: Mt 5. VI n. 1387 Friedlaender 8. 268 ΚΙ M 8. 95, 7 

ΒΜ lIonia S. 234, 55. 





























324 WALTHER THIELE 


Prostanna Pisidiae: ΚΙ] M S. 391, 8. 

Prusa ad Olympum Bithyniae: Moustier 2654. 2711 IW 
511 ΒΜ Pontus 5. 198, 30. 

Prusias ad Hypium Bithyniae: Mt IT n. 404 s. V n. 1364 ff. 

Prymnessus Phrygiae: Mt IV n. 910. 

Ptolemais- Ace: Mt V n. 26 ff 5. VIIT ἢ. 33 Saulcy S. 165 f 
Coh. 708 ff Cat. m. gr. 1550 Journ. int. 4, 1901 S. 224 ff 
Friedlaender S. 34 2. 

Raphanea Seleucidis: Mt V n. 833 5. ΝῚΠ n. 278 ΒΜ Gala- 
tia S. 267,4. 

Raphia: ἢ chr 1862 $. 122 Saulcy 9. 230. 

Rhesaena Mesopotamiae: Mt V n. 186 f Leake 5. 104 Mou- 
stier 2673 Chaix 969 Hunter 3 S. 317 ἢ. 2.. 

Saettae ad Hermum: Mt IV n. 621 IW 5190 f BM Lydia 
S:223 ΔΘ. 

Sagalassus Pisidiae: Mt IIT n. 127 Berl. BL 2, 1865 S. 186 
n. 22 Friedlaender 5. 295 ΒΜ Lycia S. 246, 32 ff Journ. 
int. 7, 1004 S. 389 n. 273. 

Sala Phrygiae: Mt IV n.942 IW 6465 Friedlaender S. 324. 

Samosata: Mt V n.67 5. ΝῚΠ n. 55 ἢ. journ. 1 S. 45. 

Samus: Mt III ἢ. 211 ff s. VI n. 231 Leake Insular Greece 
S. 39 Chaix 5809 ff Mus. Tor. 4173 ff ZfN 0, 1882 
S.122 Hunter 2 S.407 ἴ Journ. int. 6,1903 S.183 n. 34 « 
ΒΜ Ionia 8. 379 ff. 

Sardes: Mt IV n. 762 ff 5. VIT ἢ. 514 ff Molthein 2707 IW 
5267 ff Rev. 1884 S.25 Hunter 2 5.466 n.26 ΒΜ 
Lydia 3. 266 ff. | 

Scepsis: Mt IT n. 258 f Rev. 1852 5.96 Gr M 234f Mgr 
S. 268, 201 IW 1232 ff Friedlaender S. 257 ΒΜ Troas 
S. 85, 34 ff. 

Sebaste Phrygiae: IW 6484 BM Phrygia S. 376, 38. 














: 
PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 329 


Sebaste Samariae: Saulcy 5. 281. 
Sebastopolis Cariae: Gr M 446. 


Seleucia ad Calycadnum Ciliciae: Mt ΠῚ n. 306 f s. VII 


n. 336 Moustier 2662 IW 4466 ff KIMS. 484 f ΒΜ 
Lycaonia S. 135, 33 ff Hunter 2 S. 541 ἢ. 5. 

Seleucia Pieriae: ΜῈΝ ἢ. 913 ff s. VIII n. 301 IW 7269 
ΒΜ Galatia S. 277, 58. 

Seleucia Pisidiae: ἢ chr 1848 S. 99 n. 4 KI M S$. 390, 5: 6 

ΒΜ Lycia S. 253, 6 Journ. int. 6, 1903 S. 243 n.614. 

Selge Pisidiae: Leake S.112 Moustier 2660 IW 3972 ff 
KI Μ 5. 406 f ΒΜ Lycia 8. 266, 78 ἴ Journ. int. 6,1903 
S. 241 n. 598 ff. 

Selinus - Traianopolis Ciliciae: (Journ. of hell. studies 1898) 
Coin-Types 5. 164,8 ΒΜ Lycaonia S. 143, 2. 

: Sibidunda Phrygiae: Journ. int. 6, 1903 S. 263 n. 777. 
Side Pamphyliae: Mt ΠῚ ἢ. 207 ff 5. VII ἢ. 219 ff ZEN το, 

À 1883 S.80 n. 37 Friedlaender S. 291 ΚΙ MS. 340, 23 f 
IW 3469 ff Journ. int. 6 S. 216 n. 394 ΒΜ Lycia 
S. 156, 90. 

Sidon: Caesar: NZ 1, 1869/70 S. 385; Augustus: Mt V 
n. 367 ff 5. VIII ἢ. 189 ff Rev. 1861 85.102 n.6 Fried- 
laender S. 341-NZ 1 S. 296 Anm. 2. 8. 386 Cat. m. gr. 
1849 ff Coh. 696 ff Journ. int. 5, 1902 S. 259 ff. 

Sillyum Pamphyliae: ΚΙ MS. 352, 15. 

Singara Mesopotamiae: Mt V n. 216. 

Sinope: Mt 5. IV n. 175 f Moustier 2649 Coh. 631 (cf NZ 
21, 1889 S.9 ff) ΒΜ Pontus 8. 102, 60 Friedlaender 
S. 238 Recueil S. 206, 145 ff. 

- Smyrna: Mt ΠΠ n. 1301 ffs. VI n. 1822 ff Molthein 2302 

ff Mus. Tor. 4118 ΚΙ M 8.97, 5 Hunter 2 S. 385 fn. 

246 ff IW 1957 f ΒΜ lIonia 8. 292 ff Leake 8. 122 


326 WALTHER THIELE 


Suppl. S. 94 ἢ chr 1900 8. 208 n. 24 Oest. Jahreshefte 
7 S. 4 Chaix 567. 

Soli-Pompeiopolis Ciliciae: IW 4523. 

Stectorium: Rev. 1851 5. 182 IW 65604 ΒΜ Phrygia 
S: 385; ΔῈ ΤΕ 

Stratonicea Cariae: Mt 5. VI ἢ. 502 Friedlaender S. 279 Gr 
M 628 IW 1003 ΒΜ Caria 5. 159, 72. 

Stratonicea Lydiae: Imhoof Lyd. Stadtm. 5. 36, 17 ff ΒΜ 
Lydia S. 287, 14. 

Syedra Ciliciae: Mt ΠΠ n. 376. 

Syrus (im äâgäischen Meer): Mt 5. IV n. 308 Friedlaender 
S: 224: | 

Tabae: Mt II n. 482 f ΒΜ Caria S. 172, 00. | 

Tabala: Mt 5. VIT ἢ. 551 Rev. 1884 S. 405 ἢ. 15 Lyd. 
Stadtm. S. 146, 3.4 IW 5303 ff ΒΜ Lydia S. 291 15 ff. 

Tarsus: Mt II n. 494 ff s. VII n. 469 ff ΒΜ Lycaonia 
S. 202 ff ZEN 3, 1876 8. 338 Friedlaender S. 304 Coin- 
Types 5. 173, 33 5. 177, 48. Hunter 2 8. 550 n. 30 IW 
4654 ff 7168 Mus. Tor. 4347 Leake 5. 129 Rev. 1859 
S. 291 n chr 1900 $. 101. 

Temenothyrae Lydiae: Mt IV n. 841 { IW 5325 f 7061 ἢ. 

Temnus: Mt I n. 176 ffs. VI ἡ. 275 IW 1352 ΒΜ Troas 
S. 148, 34 ΚΝ 20, 1897 S. 283 n. 2. 

[Tenus (im ägäischen Meer): Mt 5. IV n. 330 aus (xessner, 
ganz verkehrter Lesung]. 

Themisonium Phrygiae: Mt 5. VII ἢ. 606 ἢ ΤᾺΝ 6569. 

Thessalia xouwvôv: Mt 5. ITT n. 105. 

Thessalonice: Caesar: Mt 5. IIT ἢ. 972 Leake Suppl. S. 148 
Chaix 191; Augustus: Mt 5. ΠῚ ἢ, 970 ff Mus. Tor. 2409 
ff Chaix 192 Hunter 1 S. 374 ἡ. 68 Friedlaender 5.148. 

Thyatira: Eckhel ΠῚ S. 122 irrtümlich unter Cararalla cf. 











PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 327 


Friedlaender S. 32; Mt IV n. 983 ff s. VII n. 634 ff 
Leake Suppl. 5. 104 NZ 23, 1891 5. 80 n. 1 Lyd. 
Stadtm. S. 159, 30 ff M gr 5. 390, 37 IW 5372 ff ΒΜ 
Lydia 5. 314 ff; Mt IV n. 878 ist unter Alexander 
geprägt nach Imhoof Lyd. Stadtm. p. 156. 

Timbrias Pisidiae: ZEN 6, 1879 S. 11 IW 4031. 

Tium Bithyniae: ἢ chr 1844 S. 121 NZ 2, 1870 8. 314 n.9 
ff IW 560 ff ΒΜ Pontus S. 206, τ f. 

Tomi: Mt 5. II n. 803 ff Leake Eur. Greece 8. 107 Suppl. 
S. 150 Ant. M. 1 S. 93 n.18 ff Chaix 43 Hunter 1 5.417 
n. 8 n chr 1869 S. 161 Rev. 1892 S. 78 ἢ. 72; 1893 
S. 61 n. 67 ff; 1900 S. 406 n.19 NZ 23, 1891 5. 58 
n. 14 Friedlaender S. 115. 

Tralles: Mt IV n. 1107 5. VII n. 7309 KI M 5. 187, 4 IW 
5449 ΒΜ Lydia 8. 353 f. 

Trapezus: IW 100 ff Gr M 76 ΒΜ Pontus S. 40, 3. 4 ZÎN 
20, 1897 S. 266 Recueil S. 112, 33 ff Rev. arch. 1901 
S. 291. 

Tripolis: (nicht Carien, sondern Lydien, cf Imhoof-Blumer 
Lyd. Stadtm. 5. 37 ἢ; Mt ΠΙ n. 529 fs. VI n. 584 Mou- 
stier 2659 IW 2683 f 7053 ΒΜ Lydia S. 375, 67. 

Tripolis Phoeniciae: Caesar: Journ. intern. 6 S. 46 n. 1774; 
Augustus: Mt V n. 470 Friedl. S. 341 Cat. m. gr. 1978. 

Tyra Sarmatiae: Berl. BL 6, 1871-73 S. 43 ἴ cf. Friedlaen- 
der S. 108. 

Tyrus: Caesar: Mt V n. 673 fs. ΝΠ n. 333 ff Cat. πὶ. gr. 
2260 Î Mus. Tor. 5406 Journ. int. 7 S.84 n. 2416 ff 
Coh. 703 ff; Augustus: Cat. m. gr. 2262 Journ. int. 6 
S. 322 ἢ. 2205, S. 84 ἴ n. 2421 ff 2413 ff Mus. Tor. 

5407 Coh. 707. 

— Verbia Pamphyliae: Friedlaender S. 292. 


328 WALTHER THIELE 


Verbis Pisidiae: KI M 5. 415,2 IW 4036 f Journ. int. 6 
S: 235 ΤΠ ΕΑ, 

Zeugma Commagenae: Mt V n. 90. 

Bosporus— Kônige, Tib. Julius (cf. Prosop. ΠῚ S. 129) 
Rhescuporis IV. Cotys IIL Cotys IV. Sauromates ΠῚ. 
Rhescuporis V. (a. 521-531 —p. Chr. 224-5 — 234-5): 
Mt IT S. 380 ff s. IV 5. 528 ff, dessen Irrtümer längst 
verbessert sind, cf. Koehne Musée Kotschoubey (Peters- 
burg 1857) II 5. 307 ff Moustier 2644 ΒΜ Pontus S. 71 
ff. Ausserdem sind verôffentlicht Münzen des Rhescu- 
poris IIL. Rev. 1900 S. 134 n. 20 Bachofen 1891; Sau- 
romates III. der zur Zeit des Perserkriegs regierte, Hun- 
ter 2 S. 232 n.1. Endlich gibt es Inschriften, die gesetzt 
sind dem Rhescuporis in Prusias am Hypius ἃ. 222 
(Cagnat I 869), in Panticapaeum ἃ. 223 (ibid. 888), dem 
Cotyis in Tanais (ibid. 920 a. 228. 921. 924). Ein unbe- 
stimmter Sauromates begegnet in einer Inschrift von 
Panticapaeum (ibid. 870). : 





Münzen Alexanders 


Europa. Sarmatia: Olbia, Tyra. 

Moes. inf.: Callatia Dionysopolis Istrus Marcianopolis 
Odessus Tomi. 

Thracia: Anchialus Byzantium Deultum Maronea Perinthus. 

Macedonia: xoivôv Amphipolis Cassandrea Dium Edessa 
Pella Thessalonice. 

Thessalia: xouvôv Magnesia. 

Epirus: Nicopolis. 

Cherson. Thrac.: Coela. 

Inseln des äg. Meeres: Samus Syrus. 





# 
ἔ 
+ 





PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER - 329 


Asia. Pontus: Amasia Amisus Cerasus Comana Neocae- 
sarea Trapezus. 

Paphlagonia: Abonotichus-Ilonopolis Amastris Sinope. 

Bithynia: Apamea Bithynium Caesarea Germanica Chalce- 
don Cius Heraclea Iuliopolis Nicaea Nicomedia Prusa 
ad Olympum Prusias ad Hypium Tium. 

Mysia: Adramytium Apollonia ad Rhyndacum Cyzicus 
Hadrianea Hadriani Lampsacus Parium Pergamum 
Perperene Pitane. 

Troas: Abydus Alexandria Asous Dardanus Ilium Scepsis. 

Aeolis: Aegae Cyme Elaea Temnus; Lesbus Methyana 
Mytilene. 

Ionia: Clazomenae Colopho Ephesus Erythrae Magnesia 
ad Maeandrum Metropolis Phocaea Priene Smyrna. 
Caria: Antiochia ad Maeandrum Aphrodisias Apollonia 
Salbace Bargasa Bargylia Harpasa Hydisus Mylasa 

Stratonicea Tabae. 

Lydia: Acrasus Apollonis Attalea Dioshieron Germe Gor- 
dus lulia Hierocaesarea Maeonia Magnesia ad Sipylum 
Mastaura Nysa Saettae Sardes Stratonicea Tabala 
Temenothyrae Thyatira Tralles Tripolis. 

Phrygia: Acmonea Aezanis Apamea Attuda Cadi Cibyra 
Cotiaeum Dionysopolis Dorylaeum Hadrianopolis. Hie- 
rapolis Hyrgalea Laodicea ad Lycum Metropolis 
Midaeum Peltae Philomelium Prymnessus Sala Sebaste . 
Stectorium Themisonium. 

Pamphylia: Aspendus Attalea Corydalla Magydus Perga 
Pogla Side Verbia. 

Pisidia: Andeda Antiochia Ariassus Baris Codrula Colbasa 
Conana Etenna Olbasa Palaeopolis Panemotichus Pro- 
stanna Sagalassus Seleucia Selge Timbrias Verbis. 


330 WALTHER THIELE 


Cilicia: Aegae Alexandria ad Issum Anazarbus Anemurium 
Augusta Casae Celenderis Colybrassus Coracesium 
Corycus Epiphanea Flaviopolis Iotape Irenopolis Ninica 
Seleucia Selinus-Traianopolis Soli-Pompeiopolis Syedra 
Tarsus. 

Cappadocia: Caesarea. 

Syria: Commagene: Samosata Zeugma; Cyrrhestica: Hie- 
ropolis. 

Seleucis: Antiochia Laodicea Nicopolis Paltus Raphanea 
Seleucia. 

Coelesyria: Damascus Heliopolis. 

Phoenicia: Botrys Byblus Caesarea Paneas Orthosia Sido 
Tyrüs Tripolis. 

Decapolis: Gerasa Philadelphia. 

ludaea: Aelia Capitolina Agrippaeum — Anthedo Ascalon 
Raphia. 

Samaria: Caesarea Neapolis Sebaste. 

Arabia: Bostra. 

Galilaea: Ptolemais - Ace. 

Mesopotamia: Carrhae Edessa Nisibis Rhesaena Singara. 

Aegyptus: Alexandria. 


Münzen Mamaeas 


Europa. Sarmatia: Olbia Tyra. 

Moes. inf.: Callatia Istrus Marcianopolis Tomi. 

Thracia: Amphipolis Anchialus Byzantium Deultum Pe- 
rinthus. 

Macedonia: κοινόν Pella Thessalonice. 

Epirus: Nicopolis. 

Inseln des ἂν. Meeres: Amorgus: Minoa. 














PRÂGSTÂTTEN UNTER SEVERUS ALEXANDER 331 


Asia. Pontus: Comana Trapezus. 

Paphlagonia: Sinope. 

Bithynia: Caesarea Germanica Heraclea Nicaea Nicomedia 
Prusias ad Hypium Tium. 

Mysia: Cyzicus Hadriani. 

Troas: Abydus Alexandria Ilium Scepsis. 

Aeolis: Cyme Temnus; Mytilene. 

lonia: Clazomenae Ephesus Erythrae Magnesia Metropolis 
Phocaea Smyrna; Samus. 

Caria: Aphrodisias Apollonia Neapolis Sebastopolis Stra- 
tonicea Tralles Tripolis. 

Lydia: Acrasus Attalea Dioshieron Gordus lulia Magnesia 
Mastaura Philadelphia Tabala Temenothyrae Tripolis. 

Phrygia: Acmonea Cadi Cibyra Cotiaeum Dorylaeum Peltae 
Philomelium Sibidunda Themisonium. 

Pamphylia: Aspendus Magydus Perga Side Sillyum Verbia. 

Pisidia: Amblada Andeda Ariassus Baris Colbasa Comana 
Etenna Pednelissus Prostanna Sagalassus Selge Verbis. 

Cilicia: Aegae Anazarbus Coracesium Flaviopolis Ninica 

_Seleucia Tarsus. 

Syria: Cyrrhestica: Hieropolis. 

Seleucis: Antiochia Apamea Nicopolis Seleucia. 

Coelesyria : Damascus. 

Samaria: Neapolis. 

Arabia: Bostra. 

Mesopotamia: Edessa Nisibis. 

Aegyptus: Alexandria. 


Münzen Alexanders und Mamaeas. 


Europa: Moesia inferior: Marcianopolis. 
Asia: Bithynia: Caesarea Germanica Nicaea Nicomedia. 


332 WALTHER THIELE 


Mysia: Cyzicus. 

Ionia: Smyrna. Lydia: Maeonia Magnesia. 
Pamphylia: Aspendus. Cilicia: Ninica. 

Iudaea: Aelia Capitolina. Mesopotamia: Edessa Nisibis. 
Aegyptus: Alexandria. 


Münzen Orbianas. 


Pontus: Trapezus. 
Bithynia: Cius Nicaea Prusa ad Olympum Prusias ad 
Hypium. | 


Aeolis: Cyme,. Ionia: Ephesus Priene. 
Caria: Aphrodisias. Lydia : Apollonis Hierocaesarea. 
Phrygia: Sala. Pamphylia: Aspendus Side. 


Cilicia: Carallia Colybrassus Flaviopolis. Cappadocia:Caesarea. 
Arabia: Bostra. 
Aegyptus: Alexandria. 


Severus Alexander hat also in Achaïa, Lycien, Galatien 
überhaupt nicht, in Thracien, Macedonien, Moesia inferior, 
Kleinasien, Pontus und Bithynien, Pamphylien, Pisidien, 
Cappadocien, Syrien und Aegypten sehr stark geprägt. 
Dasselbe Bild ergibt die Prägung der Kaiser von 218-263 
in den Provinzialstädten, abgesehen davon, dass weder zu 
Nicopolis in Thracien noch zu Philippopolis unter Alexan- 
der Münzen geschlagen wurden. 


Dr. WALTHER THIELE 

















BYZANTIAKON ŒYAAKTHPION 





Ἔν τῷ καταλόγῳ τῆς συλλογῆς βυζαντιακῶν νομισμάτων Φω- 
τιάδου πασσᾶ, τῷ συνταχϑέντι ὑπὸ W. Froechner  ἐδημοσιεύϑη 
ὕπ᾽ ἄριϑ. 679, καὶ ἀπεικονίσϑη ἐν φωτοτυπικῷ πίνακι Il, χαλκοῦν 
νομισματόμορφον κέρμα, ἔχον ἐφ᾽ ἑνὸς μὲν προτομὴν τοῦ Θεοῦ 
Πατρὸς μετὰ τῶν λέξεων πέριξ ΑΓΙΟΟ, AFIOC, AFIOC, ἐφ᾽ ἕτέ- 


VO 
ρου δὲ σταφυλὴν καὶ ἐπιγραφὴν ἑκατέρωϑεν ταύτην: FT OA ‘O 
HA IP 
GT 


Froechner περιωρίσϑη εἰς τὴν ἁπλῆν δημοσίευσιν τοῦ κέρματος, μὴ 
ἐπιχειρήσας οὔτε τὴν ἐπιγραφὴν τῆς ὄπισϑεν ὄψεως νὰ ÉQUNVEUON, 
οὔτε νὰ δρίσῃ ποίας χρήσεως ἦτο τὸ μικρὸν τοῦτο μνημεῖον. Βραδύ- 
τερον ὃ G. Schlumberger ἀνεδημοσίευσεν αὑτὸ μετὰ καί τινος ἄλ- 
lou μικροτέρου, ἀνήκοντος εἷς τὸ Νομισματικὸν Μουσεῖον τῶν Παρι- 
σίων, διαφέροντος τοῦ προκειμένου κατὰ τοῦτο, ὅτι δὲν ἔχει τὴν 
ὄπισϑεν ἐπιγραφήν, ἢ μᾶλλον αὕτη ἐγένετο ἐξίτηλος". Ὃ x. Schlum- 
berger πειρώμενος ν΄ ἀναγνώσῃ τὴν ὄπισϑεν ἐπιγραφὴν νομίζει 
OA 
μετὰ δισταγμοῦ ὅτι τὸ IP δέον ν᾽ ἀναγνωσθῇ AIPETE: ϑέλων 
ET 





! Collection Photiades-pacha, Monnaies byzantines, σελ. 49. 
? Melanges d'archéologie byzantine, Première serie, σελ. 307 - 308, μετὰ 
τζιγκογραφικῶν εἰκόνων τῶν δύο κερμάτων. 


834. K. M. KQNZTANTOHOYAUY—B\YZANTIAKON ŒYAAKTHPION 


δὲ νὰ δρίσῃ τὴν χρῆσιν τοῦ κέρματος ἐρωτᾶ μήπως τοῦτο ἔχει 
σχέσιν τινὰ πρὸς τὸν ὕμνον τοῦ Τρισαγίου ἢ μήπως ἦτο προωρι- 
σμένον διὰ τὴν ἁμοιβὴν τῶν ψαλτῶν. ΠΙροσϑέτει δ᾽ ἐν σχέσει πρὸς 
τὸν τύπον τῆς σταφυλῆς ὅτι κατὰ τὸ φϑινόπωρον εἴς τι τῶν ἀνακχτό- 
ρων, ἐπὶ τῆς ἀσιατικῆς ὄχϑης τοῦ Βοσπόρου, ἐτελεῖτο ἑορτὴ τοῦ 
τρυγητοῦ, καϑ΄ ἣν ὃ βασιλεὺς διένειμεν εἷς τοὺς αὑλικοὺς σταφυλάς. 

Τὴν ἐξήγησιν ὅμως ποίας χρήσεως ἦτο τὸ κέρμα, παρέχει, φρο- 
νοῦμεν, ἣ ἐπιγραφὴ τῆς ὄπισϑεν αὐτοῦ ὄψεως, ὀρῶς ἀναγινωσκο- 
μένη, διότι ὥς ἀνεγνώσϑη ὑπὸ τοῦ x Schlumberger οὐδὲν νόημα 
σαφὲς παρέχει. Τὸ πρὸς ἀριστερὰ πρῶτον ἥμισυ τῆς ἐπιγραφῆς ταύ- 
της ἀναγινώσκεται εὐχερῶς ΝΓΉΑ, τὸ ἕτερον ὅμως ἥμισυ ὡς ἔχει 
CVOAIPET ἤ, ὡς διορϑώϑη ὑπὸ τοῦ x. Schlumberger, CV 
AIPETE εἶναι ἀκατάληπτον. Εἶναι ὅμως βέβαιον ὅτι ὃ χαράκτης 
τοῦ AÉQUATOS ὡς ἐν τῇ ἔμπροσϑεν ὄψει τῆς δευτέρας λέξεως ATIOC 
τὰ γράμματα ἐχάραξεν ἀντιστρόφως οὕτω καὶ ἐνταῦϑα πλὴν τῶν 
δύο πρώτων τὰ ἄλλα ἐχάραξεν ἐκ δεξιῶν πρὸς ἄριστερά, ἑπομένως δέον 
νὰ ἀναγνωσθῶσι ταῦτα ΔΟΡΙΤΕ ἣ δὲ ὅλη ἐπιγραφὴ VTHA CV 
AOPITE. ὀρϑογραφουμένη δέ: “γγιεία[ν] σοὶ δωρεῖται: δηλαδὴ τὸ 
χέρμα παρέχει ὑγιείαν εἰς τὸν φέροντα. Εἶναι λοιπὸν τοῦτο φυλα- 
κτήριον προφυλάσσον ἀπὸ ἀσϑενειῶν ἢ ϑεραπεῦον τοιαύτας. Κατὰ 
τοὺς βυζαντιακοὺς χρόνους ἧσαν ἐν μεγάλῃ χρήσει τοιαῦτα νομισμα- 
τόμορφα φυλακχτήρια. Τ ἧς κατηγορίας τῶν ϑεραπευτικῶν, εἷς ἣν 
ἀνήκει καὶ τὸ προκείμενον, περιεσώϑησαν ixavd. Τὴν ἰδιότητα τοῦ 
κέρματος uv ds φυλακτηρίου ἀποδεικνύει καὶ À ἔμπροσϑεν ἐπι- 
γραφὴ ΑΓΙΟΟ, AFIOC, ΑΓΙΟΟ. ἥτις ἀπαντᾷ καὶ ἐπὶ ἄλλων νομι- 
σματομόρφων φυλακχτηρίων 1. 


K. M. ΚΩΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥ͂ΛΟΣ 


! Φυλακχτήριον πρὸς ϑεραπείαν ὑστερικῆς νόσου ἐδημοσιεύϑη παρ᾽ ἡμῶν, 
(Βυζαντιακὰ μολυβδόβουλλα κλ. Διεϑν. Ἔφημ. τῆς Ν. ᾽Αρχ. Τόμ. Η΄ σελ. 219) 
φέρον ἐπὶ τῆς ἔμπροσϑεν ὄψεως τὴν ἐπιγραφήν' πρὸς ὀφέλιαν ὑστέρας καὶ ἐν 
μέσῳ τὰς λέξεις Ἅγιος, Ἅγιος, Ἅγιος Κύύριο)ς. 





_ 


ne 


ANATNOZEIZ ΚΑΙ KATATAZEIZ 
BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 


— 20e —  ὀσἔυ{ς- 


(ANAKOINQZIZ ΠΡΩΤΗ) 


1 ! : 
Ὁ χ Schlutuberger ἐν τῇ Βυζαντινῇ Σιγιλλογραφίᾳ ! αὑτοῦ 
ἐξέδωκε κατ᾽ ἀναχκοίνωσιν τοῦ μαχαρίτου Παύλου Λάμπρου ἀρίστης 


“διατηρήσεως καὶ πολλῆς προσοχῆς ἄξιον μολυβδόβουλλον, ἐναποκεί- 
μενον τανῦν ἐν τῷ ᾿Εϑνικῷ Νομισματικῷ Μουσείῳ ᾿Αϑηνῶν, οὗτι- 


᾿ς vos À ἑτέρα τῶν ὄψεων φέρει τὴν ἑξῆς ἐπιγραφήν : 
COPA 
ΓΙΟΠΑΝΑ 
ΓΝΕΘΘΟ 
pYAAK 
Tr 
… Ταῦτα μεταγράφει: «.... COPATIC ΠΑΝΑΓΝΕ @EOY- 
- AAKT/(w)»°. Ἔν πρώτοις παρατηροῦμεν ὅτι ἣ ἐπιγραφὴ εἶναι 
πλήρης καὶ δὲν ἐλλείπει τι ἐν ἀρχῇ, ὥς ὑπονοεῖ Ô ἐχδότης διὰ τῶν 
ἐν τῇ μεταγραφῇ συνεχῶν γραμμῶν. "Ἔπειτα μεταγραπτέον μᾶλλον 














1 Gus. Schlumberger, Sigillographie de l'Empire Byzantin. Ἔν Παρι- 
… σίοις 1884, σ. 724 c. 
ᾷ Ὁ x K: Κωνσταντόπουλος ἐν τῷ πολυτίμῳ καταλόγῳ του τῶν βυϊανεᾶν. 
κῶν μολυβδοβούλλων τοῦ ἡμετέρου ᾿ἜἜϑνικοῦ Νομισματικοῦ Μουσείου ἄναγι- 
… γώσχει τὴν περὶ ἧς ὁ λόγος ἐπιγραφήν : 
spé CO--PA —.ICTANA — FNEOEO — PYAAK — Τ,. 


= X{phea/rlis Πάναγνε Θεοφυλάκτίῳ). ᾿Αλλὰ δὲν δύναμαι τὰ παραδεχϑῶ τὴν 
ἀνάγνωσιν ταύτην αὐτὸ τοῦτο τὸ μνημεῖον ἐξετάσας. (Πρβλ. Epnuegic τῆς 
ι νοῦς Νομισματικῆς ᾿Αρχαιολογίας. Journal International d'Archéologie 
Numismatique. Tôu. VII, 1905, σ. 84, ἀριϑ. 965). 
22 


336 NIKOY A. BEH 


OEObYAAKT(ov) καὶ οὐχ OEOPYAAKT(w). Ὥς πρὸς δὲ τὸ 
CObDPATIC ἐπάγεται κατὰ λέξιν δ᾽ κι Schlumberger ὅτι «doit 
étre une erreur pour COPATIC. ce qui paraît toutefois étrange 
sur un sceau d’une exécution aussi soignée». ᾿Αλλὰ δὲν πρόκει- 
ται περὶ λάϑους. “Απλούστατα τὸ oopoayis εἶναι ἀνεπτυγμένος τύπος 
τῆς λέξεως σφραγίς. Ὥς γνωστόν, καὶ ἐξ ἰδίας ἴσως ἀντιλήψεως ἕκά- 
στου, διὰ λόγους ψυχολογικοὺς ἅμα καὶ φυσιολογικοὺς ἐν τῇ ἐκφορᾷ 
ἐπαλλήλων συμφώνων, δύο εἴτε καὶ πλειόνων, ἀναπτύσσεται πολλά- 
κις μεταξὺ τούτων ἀσϑενής τις συνοδίτης φϑόγγος, συνηϑέστατα μὲν 
u (x. χ. καπνὸς = καπ-ι-νός !, ἀτμόπλοιον = ἀτ-ι- μόπλοιον, πνίγω = 
π-ι-νίγω, ψαλτήρι = ψαλ-ι-τήρι, στάμνα = στάμ-ε-να, βιβλίον = 
βιβ-ι-λίον ? κλ), σπανιώτερον δὲ ο ἢ τε [—ov]. Ἱκανὰς δὲ τοιαύτας 
λέξεις τῆς νέας ἑλληνικῆς, ἀνεπτυγμένας διὰ ο ἢ τὲ, ἀναγράφει Ô 
κ᾿ LT. Χατζιδάκις 8. καὶ ὃ κι Dieterich{ εἷς ἃς προςϑετέον ἀχριβῶς 
καὶ τὸ σοφρα(γ)δα καὶ σουφρα(γ)δα, τύπους κοινοτάτους ἔν τῇ 
ζώσῃ γλώσσῃ τῶν Πελοποννησίων καὶ τῶν ᾿Ηπειρωτῶν ὅ, ἴσως δὲ. 





1: ©. N. Φιλαδελφέως, Ἱστορία τῶν ᾿Αϑηνῶν ἐπὶ Τουρκοχρατίας. Τόμ. 
Α΄. Ἐν ᾿Αϑήναις 1902, σ. 272. Κλ. κλ. κλ. | 

? Πρβλ. Ninov *A. Βέη, Ἑλληνίδες βιβλιογράφοι καὶ κύριαι κωδίκων 
κατὰ τοὺς μέσους αἰῶνας καὶ ἐπὶ Τουρκοκχρατίας. Ἔν ᾿Αϑήναις 1905, σ. 9 καὶ 
14 ἐν ὑποσημ. 2.---Κῶδίξ τις τοῦ Θουκυδίδου, ἐν βιβλ. À’, 70.1, ἔχει Φιλιασίων. 
-Μὴ ἀνάπτυξις ε μεταξὺ φ καὶ À ; Ἢ πρόκειται περὶ ἁπλοῦ βιβλιογραφικοῦ 
σφάλματος ; 

8. G. N. Hatzidakis, Einleitung in die neugriechische Grammatik (Ἔν 
τῇ Bibliothek indogermanischer Grammatiken. Tôu. V). Ἔν Aeupiq 1892, 
6. 109. — I’, N. Χατξιδάπκι, ᾿Ακαδημεικὰ ἀναγνώσματα εἰς τὴν “EAnvuwy, 
Λατινυκὴν καὶ μικρὸν εἰς τὴν Ἰνδικὴν γραμματικήν. Τόμ. Β΄. Ἔν ᾿Αϑήναις 
1904, G. 546. 

# Karl Dieterich, Untersuchungen zur Geschichte der griechischen 
Sprache von der hellenistischen} Zeit bis zum 10. Jahrhundert N. Chr. (Ἔν 
τοῖς Byzantinisches Archiv. Teüy. I). Ἔν Λειψίᾳ 1898, σ. 277. 

5 Kai παροιμιώδης φράσις ἐν Πελοποννήσῳ: «6 ἄνϑρωπος εἶναι σουφραῖδα 
τοῦ ϑεοῦ». ᾿Ιδὲ x. y. ταύτην ἐν δημοτικῷ ϑρύλλῳ, ἐξ ᾿Αλωνισταίνης τοῦ δήμου 
Φαλάνϑου, ἀποτεϑησαυρισμένῳ παρὰ N. Γ. Πολίτῃ (Μελέται περὶ τοῦ βίου 
καὶ τῆς γλώσσης τοῦ Ἑλληνικοῦ λαοῦ. Παραδόσεις. Μέρος Α΄. Ἐν ᾿Αϑήναις 
1904, σ. 454, ἀριϑ'. 766). --- Εἰς τὰς ὑπὸ Χατζιδάκι καὶ Dieterich (ἰδὲ ἀνωτέρω) 
συνηγμένος λέξεις μετ᾽ ἀναπτύξεως διὰ τοῦ κι /—ov] ἠδυνάμην νὰ προσϑέσω καὶ 
τὸ Κουλαρέντζα--οεἸζλαρέντζα (ἣ γνωστὴ καὶ δὴ ἐκ τῆς μεσοχρονίου ἱστορίας κώμη 














ANATNO3EIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 331 


καὶ ἀλλαχοῦ. Ἔν "Hxeigo μάλιστα κατὰ τὴν προφορικὴν πρός με 
ἀνακοίνωσιν τοῦ Δθος x. Μάρκου Αὐγέρη Παπαδοπούλου συνήϑεις 
εἶναι καὶ οἵ τύποι σφουραῖδα καὶ σφοραῖδα. , 

Τὸ ἀνωτέρω μολυβδόβουλλον εἶναι πάντως τοῦ IA’ ἢ [Β΄ αἰῶ- 
γος. Ὥστε κάλλιστα δυνάμεϑα νὰ βεβαιώσωμεν ὅτι ἔκτοτε τοὐλάχι- 
στον --- εἰ μὴ καὶ πρότερον — εἶναι ἐν χρήσει ὃ ἀνεπτυγμένος οὗτος 
τύπος σοφρα(γ)ῖδα ". 

2—5 


Μολυβδόβουλλον ἀνῆκον εἷς Ἰωάννην ᾿Αρβαντηνόν. ἜΞ ἑνὸς 
ἣ ἀνάστασις τοῦ Κυρίου ἐξ ἑτέρου ἣ ἐπιγραφή : 


INANNHN ME ΤΟΝ APBANTHNON ΟΚΕΠΟΙΟ. 


"Av δεχϑῶμεν τονισμόν: ᾿Αρβαντῖνον, τότ᾽ ἔχομεν τρίμετρον ἴαμ- 

βικὸν κανονικώτερον στίχον : 
᾿Ιωάννην μὲ τὸν ᾿Αρβαντῖνον σπέποις. 

Ὃ x. Schlumberger 3, ἐκδοὺς μετὰ πανομοιοτύπου τὸ μολυβδό- 
βουλλον, ἐν ἀρχῇ μὲν τῆς ἐπιγραφῆς μετά τινος ἀμφιβολίας εἰκάζει 
[ΚΕ = Κ(ύρμλε], ὅπερ εἶναι τελείως περιττὸν τοσούτῳ μᾶλλον καϑ' ὅ- 
σον καταστρέφει καὶ τὸ ἰαμβικὸν μέτρον, τὸ δ᾽ ἐπώνυμον τοῦ κατόχου 
τῆς σφραγῖδος ἀναγινώσκει ΑΡΑΒΑΝΤΗΝΟΝ. ᾿Αλλὰ τὸ πανομοιό- 
τύπον ἔχει σαφῶς ὡς ἡμεῖς ἀνωτέρω γράφομεν APBANTHNON, 
ὅστις τύπος εἶναι ἄλλως τε γνωστὸς καὶ ἐξ ἄλλων κειμένων καὶ δὴ 
êx μολυβδοβούλλων 5. | 

Ὃ ἐκδότης ἀνάγει τὸ περὶ οὗ ὃ λόγος μολυβδόβουλλον εἷς τὸν 
ΙΑ΄-.1Β΄ αἰῶνα. Kart” ἐμὲ δὲ κριτὴν πρέπει νάποδώσωμεν τοῦτο 





τῆς Ἤλιδος). Εὕρηται δὲ ὃ τύπος οὗτος ἐν σ. 471 τῆς ἐχδόσεως τοῦ 1750 τοῦ 
“Χρονογραφικοῦ Βιβλίου τοῦ [Vevôo] Δωροϑέου Moveufaoias. ᾿Αλλ᾽ ὑποϑέτω 
ὅτι πρόκειται περὶ τυπογραφιχοῦ σφάλματος καὶ οὐχὶ πραγματικῶς λαλουμέ- 
vou τύπου. Τοσούτῳ μᾶλλον καϑ᾽ ὅσον τὸ προμνημονευϑὲν Χρονογραφικὸν 
Βιβλίον εἶναι πλῆρες σφαλμάτων περὶ τὰ τοπωνυμικὰ καὶ μάλιστα ἣ ἔκδοσις 
αὕτη τοῦ 1750. 

! Πρβλ. Νώεου ᾽Α. Βέη, Σημειώματα γιὰ τὴ γλῶσσα. Ἔν τῷ Νουμᾷ. Χρό- 
νος À (1906). ᾿Αριϑ. 208, σ. 4. 

? Sigillographie de l'Empire Byzantin, σ. 619, ἀριϑ. 2. 

* Αὐτόϑι (ἀριϑ. 1), σ. 620 (ἀριϑ.. 4 καὶ 5), σ. 490 (äqud. 1). 


338 NIKOY A. BEH 


εἷς τὸν πανσέβαστον σεβαστὸν ᾿Ιωάννην ᾿Αρβαντηνὸν τὸν ἐπ᾽ àve- 
ψιᾷ γαμβρὸν τοῦ αὑτοκράτορος ᾿Ιωάννου τοῦ Κομνηνοῦ. Εἰδήσεις 
τινὰς περὶ τούτου παρέχει τὸ πολύτιμον ἐκεῖνο κτητορικὸν τυπικὸν 
τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει μονῆς τοῦ Παντοχράτορος Χριστοῦ, ὅπερ 
κατὰ τὸ ἔτος SG XME” (—1136) διετύπωσεν ὑπὲρ αὐτῆς ὃ προμνη- 
μονευϑεὶς εὑσεβὴς αὐτοκράτωρ. «Ἐπεὶ δὲ καὶ Ô ἐπ᾽ ἀνεψιᾷ γαμ- 
βοὸς τῆς βασιλείας μου --- ἀντιγράφω αὑτολεξεὶ ἔκ τοῦ τυπικοῦ --- 6 
πανσέβαστος σεβαστὸς κῦρις ᾿Ιωάννης ὅ ᾿Αρβαντηνός, ϑελήσας ἕν 
τῇ τοιαύτῃ τῆς βασιλείας μου ἰδιοκτήτῳ μονῇ ταφῆναι, διάφορα 
ἀπὸ τῶν οἰκείων ἀκινήτων ταύτῃ ἀφιέρωσεν, οἶκόν τε καὶ κτήματα, 
ἔχοντα προσόδους ἵκανάς, ἐφ᾽ ᾧ γίνεσϑαι ad ἡμέραν παννυχίδα 
ὑπὲρ αὑτοῦ καὶ Τρισάγιον ὄρϑρινόν τε καὶ ἑσπέριον παρά τινων 
μοναχῶν ἀπὸ τῆς μονῆς, εἰ μὴ πλειόνων τέως τεσσάρων’ πρὸς τού- 
τοις δὲ ἠϑέλησεν ὃ αὑτὸς ἀπὸ τῶν προσόδων τῶν αὑτῶν ἀκινήτων 
δίδοσϑαι κατὰ τοὺς καιροὺς τῶν μνημοσύνων αὑτοῦ εἷς ψυχικὰς δια- 
δόσεις τὸ τρίτον μέρος τῶν προσόδων τῶν ἀφιερωϑέντων παρ᾽ αὑτοῦ 
ἀκινήτων, τυποῖ ἣ βασιλεία μου ταῦτα οὕτω γίνεσϑαι, ὥς τε καὶ 
Τρισάγιον ὑπὲρ αὑτοῦ ἐκτελεῖσϑαι ἑκάστης ἡἥμέρας παρά τινων μονα- 
χῶν κατὰ δὲ τὸν ὄρϑρον, καὶ μετὰ τὸ λυχνικόν, καὶ παννυχίδα 
ὁμοίως παρ᾽ αὑτῶν ψάλλεσϑαι παρακλητικὴν ὑπὲρ αὑτοῦ, καὶ κηρίον 
ἀκοίμητον καὶ κανδήλαν ὁμοίως ἀκοίμητον ἐν τῷ τάφῳ τούτου διη- 
γεκῶς ἅπτειν, καὶ ψυχικὰς διαδόσεις πρὸ τῶν μνημοσύνων αὑτοῦ 
καὶ μετὰ τὰ μνημόσυνα γίνεσϑαι προσεχῶς, ὡς συμποσοῦσϑαι τὰ 
δι᾽ ἀμφοτέρων διδόμενα εἷς τὸ τρίτον τῶν προσόδων τῶν ἀκινήτων 
αὑτοῦ, καὶ ταύτην τὴν ἀκολουϑίαν οὕτω προβαίνειν ἀναλλοίωτον Ëc 
ἀεί, διὰ τὸ καὶ τοῦτον ἐπὶ τοιαύτῃ ἐλπίδι ἀφιερῶσαι τὰ διαφέροντα 
αὑτῷ τῇ τοιαύτῃ μονῇ τῆς βασιλείας μου... 1» 





1 A. Dmitrijevskij, Τυπικά. Ἔν Κιέβῳ 1895, σ. 663 κ. ἑ., ὅπου τὸ κείμενον 
ἐκδίδεται κυρίως κατὰ τὸν ὑπ᾽ AQUO. 85 κώδικα τῆς ἐν Χάλκῃ Θεολογικῆς σχο- 
λῆς. Μᾶλλον ἐφϑαρμένον εἶναι τὸ κείμενον ὧς ἀνεκοινώϑη ἐν περιλήψει ὑπὸ τοῦ 
x. P. Bezobrazow (ἐν τῷ περιοδικῷ τοῦ Ρωσσικοῦ Ὑπουργείου τῆς Παιδείας, 
1887, τόμ. 254, Νοέμβριος σ. 64 κ. ἑ.--- Πρβλ. καὶ E. Kurtz ἐν τῇ Byzantinische 
Zeitschrift, τόμ. II, 1893, σ. 627 x. δ.) κατὰ τὸν ἐν Ζακύνθῳ κώδικα, τὸν νῦν 
ἐν τῇ Φωσκολιανῇ Βιβλιοϑήκῃ τῆς πόλεως ταύτης ἐναποχείμενον, ἔνϑα καὶ 
ἐμελέτησα αὐτόν, δοὺς τούτῳ ἀριϑμὸν 3 [67], κατὰ τὴν ὑπ᾽ ἐμοῦ γενομένην 
ταξινόμησιν καὶ καταγραφὴν τῶν χειρογράφων κωδίκων τῆς Βιβλιοθϑήκης. 








ANATNOZEIE ....BYZANTINON MOAYBA0BOYAAON 339 


Εἷς τὸν αὐτὸν Ἰωάννην ᾿Αρβαντηνὸν ἀποδοτέα, νομίζω, καὶ τὰ 
ἑξῆς μολυβδόβουλλα, τῆς αὑτῆς περιόδου πρὸς τἀἄνωτέρω, ἔναπο- 
- κείμενα ἐν τῇ συλλογῇ τοῦ x Schlumberger, καὶ ἐκδοϑέντα ὑπὸ 
τοῦ ἰδίου : 

1) EE ἑνὸς κεφαλὴ Παναγίας τῆς Βλαχερνιωτίσσης μετὰ τῶν 
συνήϑων μονογραφημάτων. Ἔξ ἑτέρου: + COPAT (16) [ [— Ιω(άν- 
vou)] TS APBANTHNOY. Οὕτω κατὰ τὸ πανομοιότυπον τὸ 
συνοδεῦον τὴν ἔκδοσιν. Ὃ x. Schlumberger ! ἀναγινώσκει : ΑΡΓΑΊ- 


. ΒΑΝΤΗΝΟΥ. 





ε 


2) EE ἑνὸς 6 ἅγιος Θεόδωρος ὃ Στρατηλάτης κατ᾽ ἐνώπιον, 
ὄρϑιος μετὰ τῆς ἐπιγραφῆς ΟΑ(γιος)ὺ OEWAOPOC. ἜΞ ἑτέρου 
ἜΚΕ BO [--Κ(ύρωε β(οή)ϑ(ε.}} ἴ) [-- Ἰω(άννη}}] KSPONA- 
AATH Τῷ APBANTINW?. Κατὰ τοῦτο δὲ τὸ μολυβδόβουλλον 
ἐπανωρϑωτέα À ἀνάγνωσις ἑτέρου ὡς ÉEñs περιγραφέντος ὑπὸ τοῦ 
x. Κωνσταντοπούλου ἐν τῷ καταλόγῳ του τῶν βυζαντιακῶν μολυ- 
βδοβούλλων τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Νομισματικοῦ Μουσείου ᾿Αϑηνῶν : ὃ 

«ΓΆριϑ.} 38γα —....— AOPOC. Ὃ ἅγιος Θεόδωρος ἱστάμενος. 
Ὄπ. +KERO,— WKOOYPO—.AAATH— .WAPBI...— Κ(ύρι)ε 
βίοήγϑίει) []Π]ω(άννῃ) κουρο[π]αλάτῃ [π]ῷ ᾿Αρβι... ᾿Αλλὰ προ- 
φανῶς ἀνάγνωϑι: τῷ] ᾿Αρβ[αντινῷ]. 





(Πρβλ. Néxov ‘A. Βέη, "Ἔκὕϑεσις ἱστοριοδιφικῶν καὶ παλαιογραφικῶν ἐρευνῶν 
ἐν Ζακύνθῳ. Ἐν τοῖς «Παναϑηναίοις» 1907, ἀριϑ-. τότ - 162, σ. 161). Τὸ ἀρχέ- 
youpov ὅμως xeluevov τοῦ τυπικοῦ διέσωσε, πλὴν ἀκέφαλον δυστυχῶς, κῶδιξ 
τῆς μονῆς Μεγάλου Σπηλαίου, εἰς ὃν ἔδωκα ἀριϑμὸν 26 ἐν τῷ ἡμετέρῳ κατα- 
λόγῳ τῶν χειρογράφων κωδίκων τῆς μονῆς ταύτης (Πρβλ. Néxov ‘A. Βέη, 
ἜἜχϑεσις παλαιογραφικῆς καὶ ἱστοριοδιφικῆς ἐκδρομῆς εἰς τὴν ἐπαρχίαν 
Καλαβρύτων. Ἔν τοῖς «Παναϑηναίοις». Τόμ. Θ΄, 1904-1905, σ. 139.---Πρβλ. 
χαὶ Néxov ‘A. Βέη, ἸΠροσϑῆκαι καὶ διορϑώσεις εἰς τὸ « Plan eines Corpus der 
— griechischen Urkunden des Mittelalters und der neuren Zeit» [Sonderab- 
druck aus der «Byzantinischen Zeïitschrifts XV Band, 1 und 2]. Leipzig 
1906, σ. 448). ᾿Αλλὰ τὸ ἀρχέγραφον κείμενον πρὸς τὰ ἐκδεδομένα παραβαλλό- 
—… μενον ὅσον ἀφορᾷ εἰς τὴν ἀνωτέρω παρατεϑεῖσαν περικοπὴν δὲν παρέχει 
οὐσιώδη τινὰ διαφοράν. 

| 1 Sigillographie de l Empire Byzantin, σ. 619, ἀριϑ. 1. 

? Αὐτόϑι, σ. 490, ἀριϑ. τ. 

5. Journal International d’ Archéologie ρα χρισν τῆ Τόμ. IX (1906) 
σελ. 102. 


340 NIKOY A. BEH 


Ὃ βυζαντινὸς οἶκος ᾿Αρβαντηνοῦ, εἴτε ᾿Αραβαντηνοῦ (καὶ * Ala- 
βαντηνοῦ ! κατ᾽ ἐναλλαγὴν τοῦ o καὶ À?) κατά τινα εἰκασίαν τοῦ 
x. Schlumberger ὃ ἔσχε τὸ ἐπώνυμον ἔκ τῆς ᾿Αρμενικῆς πόλεως 

τὰ | 14 \ -“ ᾿Ὶ ’ 9 LA 
Araventan , ὅπερ δὲν ϑεωρῶ κοὶ τελείως ἀπίϑανον. 


Θ 


Ὃ διδάκτωρ x. Mordtmann ὅ υἱὸς ἐξέδωκε πρῶτος ἐκ τῆς ἰδίας 
αὑτοῦ συλλογῆς μολυβδόβουλλον, ἐν ᾧ ἔξ ἕνὸς μὲν ἣ Παναγία ἣ 
δδηγήτρια ὄρϑιος μετὰ τῶν συνήϑων μονογραφημάτων ΜΡ--ΘΥ. 
ἘΞ ἑτέρου δὲ ἣ ἐπιγραφή: +KEB.O, 

UANUHA 

oeRACTUW 

TWRUTUW 
NEIAT, 


Τοῦτ᾽ αὐτὸ συμπεριέλαβε καὶ 6 x. Schlumberger ἐν τῇ Βυζαντινῇ 
Σιγιλλογραφίᾳ ὁ του μεταγράφων τὴν κυρίως ἐπιγραφήν : 


ΚΕ ΒΘ’ MANSHA CEBACTW τῷ BWTUWNEIAT (#7) 


‘O Mordtmann συνοδεύει τὴν ἔκδοσιν μετὰ τοῦ ἀκολούϑου 
ὑπομνήματος : «Σημειωτέον τὴν γραφὴν Βωτωνειάτης ἀντὶ Βοτα- 
γειάτης. Οὐδαμοῦ εὗρον μνείαν. τινὰ περὶ Βοτανιάτου Μανουήλ. 
Εἶναι ἴσως ὃ ἔγγονος Νικηφόρου τοῦ Βοτανιάτου μνημονειυόμενος 


RE ES Tr 


! Miklosich et Müller, Acta et Diplomata. Τόμ. VI, 6. 171 (τῷ 1214). 

2 Περὶ τοῦ φαινομένου τούτου ἐν τῇ ἀρχαίᾳ, μεσοχρονίῳ καὶ τῇ καϑ᾽ ἡμᾶς 
ἑλληνικῇ ἰδὲ προχείρως Jean Psichari, Essai de grammaire historique sur 
le changement de À en o devant consonnes en grec ancien, médiéval et 
moderne. Extrait des Mémoires Orientaux.— Congres de 1905 (publiés par l'École 
nationale des Langues orientales vivantes). Ἔν Παρισίοις 1905, σ. 295 %. ἕ. 
(σ. 7 τοῦ χωριστοῦ τεύχους). 

3 *Ev®” ἀνωτέρω, σ. 619 ἐν ὑποσημειώσει. 

4 Ed. Muralt, Essai de chronographie Byzantine 1057-1453. Ἐν Πετρου- 
πόλει 1871, σ. 119. 

5 Dr Mordtmann Fils, Περὶ βυζαντινῶν μολυβδοβούλλων (ἑλληνιστὶ κατὰ 
μετάφρασιν 4. Διούμα). Ἔν τῷ περιοδικῷ τοῦ Ἑλληνικοῦ Φιλολογικοῦ Συλ- 
λόγου Κωνσταντινουπόλεως. Τόμ. Ζ΄ (1872 - 73) σ. 78, ἀριϑ.. 31. 

5 Ze. 626, ἀριϑ. 4. 





--.- RS RE 
νὰ Ἂ vip 
h tn - 
. 





: ANATNO3SEIES ....BYZANTINON MOAYBAOBOYTAAQN 341 


ἐν τῇ ᾿Αλεξιάδι, καὶ ὅστις προώριστο ὥς σύζυγος μιᾶς τῶν ϑυγατέ- 
ρῶν Μανουὴλ τοῦ Κομνηνοῦ». Ἢ eixoroloyia περὶ ταυτισμοῦ τοῦ 
σεβαστοῦ Μανουὴλ Βοτα(ω)νειάτου πρὸς τὸν ἐν τῇ χρονογραφίᾳ τῆς 
Ἄννης Κομνηνῆς ! ἀναφερόμενον, ἄνευ βαπτιστικοῦ ὀνόματος, ἔγγο- 
νον τοῦ αὐτοχράτορος Νικηφόρου Βοτανειάτου δὲν ἔχει τι ἕδραῖον 
ἔρεισμα. Ὅπως δήποτε ὅμως τὸ μολυβδόβουλλον δέον νἀποδοϑῇ 
πρὸς τὸν σεβαστὸν Μανουὴλ Βοτανειάτην τὸν μνημονευόμενον èv 
τῷ ἀνωτέρω προμνημονευϑέντι χτητορικῷ τυπικῷ τῆς ἐν Κωνσταν- 
τινουπόλει μονῆς τοῦ Παντοχράτορος (τῷ 1136). ᾿Αναγράφων ἐν 
αὐτῷ Ô κτίστης τῆς μονῆς αὐτοκράτωρ Ἰωάννης Κομνηνὸς τὰ εἷς 
ταύτην ὑπὸ διαφόρων. γενόμενα ἔγγεια ἀφιερώματα λέγει πρὸς τοῖς 
ἄλλοις: «Ἐπεὶ δὲ καὶ κτήματα διάφορα ἀφωρίσϑησαν τῇ τοιαύτῃ 
μονῇ παρ᾽ αὑτῆς τε τῆς βασιλείας μου, καὶ παρὰ τῆς μαχαριωτάτης 
δεσποίνης καὶ περιποϑήτου συζύγου μου, παρὰ μὲν τῆς βασιλείας 
μου ἐν τῷ χωρίῳ τῶν Διαβενέτων, τὸ προάστειον τοῦ ᾿Ανϑεμιώτου 
καὶ τὸ προάστειον τοῦ Κοστομύρη"....... τὸ προάστειον ἣ ἁγία 
Γαλαχτερή, τὸ ἀπὸ δωρεᾶς τινων Θεσσαλονικέων περιελϑὸν τῇ μονῇ, 
ἣ ἐν Βεῤδοίᾳ περιελϑοῦσα ἐπίσκεψις τῇ βασιλείᾳ μου ἀπὸ δωρεᾶς 
τοῦ σεβαστοῦ κυροῦ Μανουὴλ τοῦ Βοτανειάτου, μετὰ τῶν ἐν αὐτῇ 
πλανηνῶν καὶ λοιπῶν δικαίων... βούλομαι καὶ ταῦτα πάντα ἄνεκ- 
ποίητα παρὰ τῇ μονῇ συντηρεῖσϑαι ἀεί» ?. ὍὭστε κατὰ ταῦτα τὸ 
περὶ οὗ ὃ λόγος μολυβδόβουλλον ἀνακτέον εἷς τὸν [Β΄ αἰῶνα, μᾶλ- 
λον δὲ ἀσφαλέστερον εἷς τὸν IA’ - Β΄. 


7 


Ὁ x. K. A. Κωνσταντόπουλος ἐν τῷ καταλόγῳ αὐτοῦ τῶν βυζαν- 
τιακῶν μολυβδοβούλλων τοῦ καϑ' μᾶς Ἔϑν. Νομισματικοῦ Μουσείον 


συμπεριέλαβε καί τι φέρον ἐπὶ τῆς ἑτέρας τῶν ὄψεων τὴν ἐπιγραφήν : 


ἜΣΦ 
ΡΑ... τῷ 
ANSZS.BAZ 
TSTSAA 
VA.B+ 





1 *Exdooi Βόννης σ. 45 x. ἑ. Ἔκδοσις Resfferscheidit σ. 69 #. ἕ. 
? A. Dmitrijevskij, Τυπιχά, σ. 697 x. ἑ. 


342 NIKOY A. BEH 


Ὃ x. Κωνσταντόπουλος ἀνέγνω καὶ συνεπλήρωσε : 
«Σφράϊγ(ισ)μα) ᾿Ιωάννου σ[ζε]βαστοῦ τοῦ ᾿Αλυλ.ου»". 


«᾿Αλλ᾽ ἐπειδὴ --- καϑ' ἃ παρετήρησεν εὐφυῶς ὃ x. ᾽Α. Παπαδόπουλος 
Κεραμεὺς---μετὰ τὸ Α τῆς δευτέρας σειρᾶς ὑπάρχει ἔλλειμα τριῶν 
στοιχείων, προτιμώτερον ϑὰ εἷναι νἀναγνώσωμεν Zpoa/yis]»?. Παρε- 
τήρησε δὲ πρὸς τούτοις Ô x. ‘A. Παπαδόπουλος Κεραμεὺς ὅτι ἐὰν 
προσεχτικώτερον ἐξετασϑῇ τὸ μνημεῖον νὰ φανερώσῃ «ὧς ἐπωνύ- 
μιον τοῦ σεβαστοῦ Ἰωάννου τὸ σαφὲς καὶ πολὺ γνωστὸν ᾿Αλυά τ] ου»Ἅ. 
Καὶ πράγματι ἣ μελέτη αὑτοῦ τούτου τοῦ μολυβδοβούλλου, ὕπ᾽ ἐμοῦ 
γενομένη, ἀπέδειξε τρανῶς πόσον στοχαστικὴ [ὑπῆρξεν À παρατή- 
ρησις τοῦ σοφοῦ βυζαντινολόγου καὶ ὡς πρὸς τὸ περὶ οὗ ὃ λόγος 
μολυβδόβουλλον. 

Ἢ τέχνη τῆς σφραγῖδος κατὰ τὴν γνώμην τοῦ x Κωνσταντο- 
πούλου εἶναι τοῦ [4΄.- Β΄ αἰῶνος 4. Εἷς ἐμὲ ὅμως φαίνεται ἔτι 
μεταγενεστέρα, τοῦ [Β΄. 11΄ αἰῶνος. Karù ταῦτα ὃ σεβαστὸς ᾿]ωάν- 
γης ᾿Αλυάτης, ὃ τῆς σφραγῖδος, δύναται νὰ ταυτισϑῇ πρὸς τὸν 
᾿Ιωάννην ᾿Αλυάτην, ὃν. ἀναφέρει σημείωμά τι ἐπὶ τοῦ νώτου (a 
tergo) παλαιοῦ ἀπογράφου χρυσοβούλλου λόγου τοῦ αὐτοκράτορος 
᾿Αλεξίου Γ΄ ᾿Αγγέλου Κομνηνοῦ πρὸς τὴν ἐν Πάτμῳ μονὴν τοῦ 
ἅγ. Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, τοῦ ἔτους SW” [—1197]5. Παρα- 
ϑέτω πλῆρες τὸ σημείωμα τοῦτο: «+ Κατεστρώϑη ἐν τῷ σεκρέτῳ 
τοῦ μεγάλου λογαριαστοῦ, μηνὶ νοεμβροίῳ, ἱνδικτιῶνος α΄, ἔτους 
GPS" διὰ τοῦ ᾿Αλυάτου ᾿Ιωάννου. πλὴν ἣ ἐντὸς [τοῦ χρυσοβούλ- 
λου λόγου! δηλουμένη ἐξκουσσεία ἐπὶ τοῖς κεκωλυμένοις εἴδεσιν οὐκ 
ἐξακουσϑήσεται» . 





! Journal International d'Archéologie Numismatique. Τόμ. VII (1904), 
6. 165, ἀριϑ. 495. (Πρβλ. καὶ τόμ. X, 1907 σελ. 81). 

2? A. Παπαδοπούλου Kepauéws, Διορϑωτικὰ εἰς χριστιανικὰς ἐπιγραφάς. 
(Andonaoua ἐκ τοῦ Δελτίου τοῦ Ρωσσικοῦ Ὑπουργείου τῆς Παιδείας. Νέα 
σειρά. N° XII, 1907) σ. 509, ἀριϑ. 83. 

8. Αὐτόϑι. 

+ "Ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω. 

5 Ἰδὲ τοῦτο παρὰ Miklosich et Müller, Acta et Diplomata. Τόμ. VI, o, 
137 4. ἑ., ἀριϑ. XXXIII. 

5 Αὐτόϑι, 0. 138 %. ἕ. 











ANATNOSEIE .... BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 343 


Ἕτερος ᾿Ιωάννης ᾿Αλυάτης ἀναφέρεται ἔν πράξεσι τοῦ ἕτους 
13571 Πλὴν εἷς αὐτὸν δὲν δυνάμεϑα νἀποδώσωμεν τὸ περὶ οὗ ὃ 
λόγος μολυβδόβουλλον, διότι πρὸς τοῖς ἄλλοις καὶ ἣ τέχνη αὑτοῦ δὲν 
ἐπιτρέπει νὰ κατέλϑωμεν εἷς τὸν [Δ΄ αἰῶνα. 


8—9 


‘O x. Schlumberger ἐν τῷ τμήματι τῆς Βυζαντινῆς Σιγιλλο- 
γραφίας ? αὑτοῦ τῷ περιλαμβάνοντι τὰ οἰκογενειακὰ καλούμενα 
μολυβδόβουλλα περιγράφει ὡς ἕξῆς σφραγῖδα τῆς ἰδίας αὑτοῦ 
συλλογῆς : 


«Buste de l’archange Michel. 


» 4 - 
Rev. +®YA[AZ?] MI (pour MIXAHA) T8 FANATIOT. . . 


ὋὍρίζει δὲ τὸ μὲν ἐπώνυμον τοῦ κυρίου τῆς σφραγῖδος Παναγιώτης, 
ὡς ἡλικίαν δὲ ταύτης τὸν [Β΄- Γ΄ αἰῶνα. 

Ἔπ᾽ ἐσχάτων 6 x. Ν. 1. Γιαννόπουλος Gvexoivooev 38 ἕτερον 
μολυβδόβουλλον προερχόμενον ἔκ τοῦ Νοτίου Μεσαιωνικοῦ “Αλμυ- 
ροῦ τῆς Θεσσαλίας, ὅπερ «Ἔμπροσϑεν μὲν — λέγει — παρίστησι 
τὸν ᾿Αρχάγγελον Μιχαὴλ κατ᾽ ἐνώπιον, φέροντα στιχάριον μετὰ 
λώρου, ὡς of τῶν Βυζαντιακῶν αὑὐτοχρατορικῶν σάκκων λῶροι, καὶ 
πτέρυγας ἔνϑεν καὶ ἔνϑεν, ὄπισϑεν δὲ ἐπιγραφὴν ἀποτελοῦσαν, ὡς 
εἰκάζομεν, στίχον τρίμετρον ἰαμβικόν. Ὃ ᾿Αρχάγγελος---ξξακολουϑεῖ 
Ô κι Γιαννόπουλος --- φέρει ἐν μὲν τῇ δεξιᾷ χειρὶ μακρὰν δάβδον 
τελευτῶσαν εἰς τρεῖς ἐκ τοῦ αὐτοῦ σημείου ἐξερχομένας γραμμὰς ἐν 
εἴδει Ὑ, ἐν δὲ τῇ ἀριστερᾷ σφαῖραν, ὡς εἰκονίζονται καὶ σήμερον 
ἐν τοῖς Ορϑοδόξοις ναοῖς οἵ ᾿Αρχάγγελοι, ἰδίως 6 Γαβριήλ, ἐν ᾧ ὃ 





, 1 Αὐτόϑι. Τόμ. I, σ. 370 καὶ 371. Ἐν σ. 370 ἀναγινώσχομεν: «+ ὅ ἔκδικος, 
ἔξαρχος καὶ ταβουλλάριος Ἰωάννης 6 ᾿Αϑυάτη ς τὰ κυρωϑέντα καὶ ἀποφαν- 
— ϑϑέντα στέργων ὑπέγραψα». Τὸ ᾿Αϑυάτης ἀντὶ ᾿Αλυάτης εἶναι παρανάγνωσις. Ἔν 
σ. 371 χεῖται ὀρθῶς «Ἰωάννης 6° Αλυάτης». 

? G. Schlumberger, Sigillographie de l'Empire Byzantin, o. 685, ἀριϑ'. 1. 
SN. ‘I. Γιάννοπούλου, Μολυβδόβουλλα προερχόμενα ἐκ τοῦ Νοτίου 
'“Μεσαιωνικοῦ ᾿Αλμυροῦ. Ἔν τῇ Byzantinische Zeitschrift Τόμ. XVII (1908) 
| 0. 139 x. ἐ., ἀριϑ. Ε΄. 


344 NIKOY A. BEH 


Μιχαὴλ παρίσταται πάντοτε στρατιωτικὴν στολὴν ἐνδεδυμένος κρα- 
τῶν μάχαιραν καὶ ῥομφαίαν. [{Πιϑανῶς δ΄ ἐν τῷ ἡμετέρῳ μολυβδο- 
βούλλῳ à μακρὰ ῥάβδος, ἣν φέρει ὃ ᾿Αρχάγγελος ἐν εἴδει Ÿ παρί- 
στησι ῥομφαίαν (;). Τοῦτο ἄλλοι διευκρινέτωσαν. Ἔνϑεν δὲ καὶ 
ἔνϑεν τοῦ ᾿Αρχαγγέλου φέρεται τὸ ὄνομα αὑτοῦ: 


Χ Χ 
AP — ΜΙ 
(ὁ ᾿Αρχάγγελος) — (Μιχαὴλ) 

ὄπισϑεν δὲ 
[ΟΦΡΑῚ 
Fe ἤτοι : [Zpoa]lyis Μιχ[α]]ὴλ τοῦ γένους} Πανα- 
ΠΑΝΑΓΙΙ] ΠΕ ΎΝ 
WTOY 


Ὃ δεύτερος στίχος — ἐπάγεται ὃ x. Γιαννόπουλος — μετὰ τὴν 
συλλαβὴν HA ἔχει ΤΛ(Γ, τοῦϑ᾽ ὅπερ ἐδυσχέρανε ἡμᾶς πολὺ εἷς 
τὴν συμπλήρωσιν αὑτοῦ, καϑ΄ ὅσον ἣ ἀνάγνωσις tady/oborov] Π|ανα- 
γ[ι[ὠτου êpatvero fuiv λίαν ἀπίϑανος, καίτοι τὸ μολυβδόβουλλον 
φέρει ἕν γράμμα μετὰ τὸ T παρεμφερὲς πρὸς À καὶ οὐχὶ πρὸς Ο. 
Ἐπειδὴ ὅμως γνωρίζομεν καὶ ἐξ ἄλλων μολυβδοβούλλων ἰδίως δὲ 
τοῦ Σεβαστοχράτορος Ἰωάννου ᾿Αγγέλου Δούκα Κομνηνοῦ ἐχόντων 
ΟΦΡΑΓΙΟ CEBACTOK. IWANNS T3 ABKA PIZAN γενὃς 
€EXONTOC ΕΚ BACIAEWN 1, νομίζομεν καὶ ἡμεῖς ὅτι TAYT= 
ἀναγνωστέον TOY ΓΊένους] ἵνα οὕτω ἀποτελεσϑῇ καὶ ὃ τρίμετρος 
ἰαμβικὸς στίχος πλήρης, ἐνῷ ΤΑῪΓ φαίνεται ἣμῖν ἀκατάλληλον καὶ 
ἀκατανόητον. ὋὍποϊῖος δέ τις ἦν ὃ Μιχαὴλ οὗτος; Εἶναι γνωστὸς 
ἣμῖν κατὰ τὸν μέσον αἰῶνα ἐπίσκοπός τις Λημητριάδος Μιχαὴλ ὃ 
Πανάρετος, ἀλλ᾽ ἐν τῷ μολυβδοβούλλῳ ἡμῶν λείπει ὃ τίτλος 4Δημη- 
τριάδος. "Edv συνεπληροῦμεν τὸ τοῦ μολυβδοβούλλου ΠΑΝΑ- 
ΓΠΠΤΟῪ si ΠΑΝΑΡΙΕΤΟΥ, ϑὰ ἐδικαιούμεϑα νὰ νομίσωμεν 
ὅτι τὸ μολυβδόβουλλον τοῦτο ἀνήκει εἰς Μιχαὴλ τὸν Πανάρετον 


1 Δελτίον Ἱστορικῆς καὶ ᾿Εϑνολογικῆς Ἑταιρείας τῆς Ἑ) λλάδος. Τόμ. 
Δ΄, 6. 108, onu. 1. (Ἡ παραπομπὴ αὕτη εἶναι τοῦ x. Γιαννοπούλου. AA à 
σφραγὶς πράγματι ἔχει CEBAGOV -- σεβαστοῦ καὶ οὐχὶ CEBACTOK -- σεβα- 
στοκράτορος.---Πρβλ. προχείρως G. Schlumberger, ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 428). 











ANATNOSEIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 345 


ἐπίσκοπον Δημητριάδος. ᾿Αλλ᾽ ἐν τῷ μολυβδοβούλλῳ εὐκρινῶς ἄνα- 
γινώσκεται FMANAT[IWTOY: καὶ ἑπομένως τὸ μολυβδόβουλλον. 
τοῦτο ἀνήκει μᾶλλον εἷς λαϊκόν, οὗτινος À ἰδιότης, τό γε νῦν ἔχον, 
εἶναι ἄγνωστος ἡμῖν. Qc πρὸς τὸν χρόνον δὲ καὶ τὴν καϑόλου τεχνο- 
τροπίαν τοῦ μολυβδοβούλλου τούτου φρονοῦμεν, ὡς ἔκ τῆς παρου- 
σίας εἰκόνος ἐν αὑτῷ ἐξάγεται, ὅτι ἀνήκει εἷς τὴν ΙΑ΄ ἢ [Β΄ ἕκα- 
τονταετηρίδα». 

Πρὸς τἀνωτέρω ---παραλείπων τὰς τυχὸν καϑαρῶς τεχνικὰς ἄντιρ- 
ρήσεις μου---παρατηρῶ τὰ ἑξῆς. Ἐὰν παραδεχϑῶμεν τὴν ἀνάγνωσιν 
τοῦ x. Γιαννοπούλου : 


(Sveahrie Μιχ[α]ὴλ τοῦ ylévovs Παναγ[ιώτου, 


τότ᾽ ἔχομεν ἀσφαλῶς τρίμετρον ἰαμβικὸν στίχον ἀναγινωσκομένης 
τῆς λέξεως Πᾳαναγιώτου μετὰ συνιζήσεως. ᾿Αλλὰ κατὰ τὸ φωτοτυπι- 
χὸν πανομοιότυπον, ὅπερ΄ παρέσχεν ὃ x. Γιαννόπουλος, ἐγὼ ἀναγινώ- 
ox ἁπλῶς: 

[>dPA]ITICMIX{A]| HATOY ᾿Ππαναγίη! τοὺ 


[Zpea]yis Μιχ[α]ὴλ τοῦ Παναγ[ιώτου. 


Ὃ δὲ Μιχαὴλ Παναγιώτης, εἷς ὃν ἄἀναμφηρίστως ἀνήκουσιν ἄμφό- 
τερα τἄνωτέρω μολυβδόβουλλα, τὸ ὑπὸ Schlumberger καὶ τὸ ὑπὸ 
Γιαννοπούλου ἐκδοϑέν, δύναται κάλλιστα νὰ ταυτισϑῇ πρὸς Μιχαὴλ 
τὸν Παναγιώτην, ὃν ἀναφέρει σημείωμα ἐπὶ τοῦ νώτου (α΄ tergo) 
χρυσοβούλλου λόγου τοῦ αὐτοχράτορος Ἰσαακίου ᾿Αγγέλου ὑπὲρ 
τῆς ἐν Πάτμῳ μονῆς τοῦ εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου 1. 
Τὸ σημείωμα τοῦτο ἔχει ὡς ἑξῆς : «+ Κατεστρώϑη ἔν τῷ σεκοέτῳ 
τοῦ μεγάλου λογαριαστοῦ, μηνὶ ἰαννουαρίῳ ἱνδικτιῶνος δ', κατε- 
στρώϑη δὲ διὰ Τιχαὴλτοῦ Παναγιώτου καὶ διὰ τοῦ Λιβαδᾶ 
Δημητρίου. Κατεστρώϑη ἐν τῷ σεκρέτῳ τοῦ γενικοῦ, μηνὶ ἴαννουα- 
 ρίῳ, ἰνδικτιῶνος δ΄, ἔτους ςχηδ' [—1186] διὰ Θεοδώρου τοῦ 77αν- 
τζαρηνοῦ "-». Κατὰ τὸ παρατεϑὲν σημείωμα 6 Μιχαὴλ Παναγιώ- 
τῆς ἦτο ἀξιωματικὸς ἐν τῷ σεχρέτῳ τοῦ μεγάλου λογαριασμοῦ, ἴσως 


ἤτοι: 





À ! Ἰδὲ τοῦτο παρὰ Miklosich et Müller. Acta et Diplomata. Tôu. VI, 
… G. 119 x. ἕ., ἀριϑ. XXXI. 
? Αὐτόϑι, σ. 120. 


346 NIKOY A. BEH 


δὲ καὶ αὑτὸς οὗτος μέγας λογαριαστής ἴ, ἀκμάσας κατὰ τὸν Β΄" 
αἰῶνα. Ὥστε κατὰ ταῦτα καὶ τἄνωτέρω δύο μολυβδόβουλλα ἄνα- 
χτέα εἷς τὸν αἰῶνα τοῦτον καὶ μάλιστα ὑπερμεσοῦντα. 

Τὸ ἐπώνυμον Παναγιώτης προῆλϑε βεβαίως ἐκ τῆς ἐν τῷ ἔκκλη- 
σιαστικῷ πρὸ πάντων λόγῳ εὐχρήστου λέξεως : À παναγιότης (ὅϑεν 
προφανῶς τὸ νεοελληνικὸν -βαπτιστικὸν Παναγιώτης). ᾿Αλλὰ οὐχὶ 
ἁστόχως δυνάμεϑα νὰ κατατάξωμεν τοῦτο καὶ εἷς ἐκεῖνα τὰ βυζαν- 
τινὰ ἐπώνυμα ἅτινα προῆλϑον ἐκ μονῶν, ναῶν, ἔἐνοριῶν, ὡς τὸ 
“Αγιοπετρίτης,᾿ Αγιοχριστοφορίτης, Blayeovirns, ΠἜαεριβλεπτίτης, Στου- 
δίτης 5 x. a. Οὕτω καὶ Παναγιώτης--:δ ἔκ τῆς μονῆς Παναγίου (περὶ 
ἧς κατωτέρω διεξοδικώτερον). Τὰ τοιαῦτα ἐπώνυμα συνήϑως κατα- 
λήγουσιν εἷς -ίτης, ἀλλὰ καὶ εἷς -άτης, -ανός, -ώτης, -ηνός, -ώτης 8. 


10 


Μολυβδόβουλλον ἐκδοϑὲν μετὰ πανομοιοτύπου ὑπὸ τοῦ x. Schlum- 
berger 4, ἐκ τῆς ἰδίας αὑτοῦ συλλογῆς. Ἔξ évos à Παναγία κατ᾽ ἐ- 
γώπιον ὀρϑία καὶ δεομένη ἑκατέρωϑεν αὑτῆς: MP — OY. Ἐξ 
ἑτέρου 6 ἅγιος Νικόλαος ὄρϑιος" ἑκατέρωϑεν ἣ ἐπιγραφή: Ὁ Αἰγειος) 
ΝΙΚΟΛΑΟΟ: πέριξ ἣ ἐπιγραφή: ΚΩΝΟΤΑΝΤΙΝίω) Τὼ FANA- 
ΓΙΟΤῴ). 

Ὃ ἐκδότης ἀνάγει τὸ μνημεῖον εἰς τὸν [Β΄- ΠΠ΄ αἰῶνα. Κατ ἐμὲ 
εἶναι μεταγενέστερον, ὡς ἔἐξάγω ἐκ τῆς μελέτης τῶν ἐπ᾽ αὑτοῦ ἅγιο- 
γραφικῶν τύπων. Πιϑανῶς τὸ μολυβδόβουλλον ἀνήκει εἷς Κων- 
σταντῖνον τὸν ΠἊαναγιώτην, ὅστις κατ᾽ ἐπανάληψιν μνημονεύεται ἔν 
πράξεσι τοῦ ἔτους 1357 5. Ἔν τοιαύτῃ περιπτώσει τὸ μνημεῖον ἄνα- 
κτέον εἷς τὸν IA” αἰῶνα. 

1 Περὶ τοῦ ἀξιώματος ἰδὲ προχείρως Du Cange, Clossarium ad scriptores 
mediae et infimae graecitatis, σ. 819. 

? Περὶ τούτων ἰδὲ H. Moritz, Die Zunamen bei den byzantinischen 
Historiken und Chronisten. Theïl I-II (Programm des humanistischen 
Gymnasiums 1896/97, 1897/1898). Passim.—ITofà. καὶ Zur. Πασταδημητρίου 
ἐν Vizantiniskij Vremnnik (Βυζαντινὰ Χρονικά). Tôu. ἘΠ (1898), σ. 728. 

8 Πρβλ καὶ τὰ λεγόμενα ὑπὸ Zur. ITaraônunroiov, ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 729: 

4. Sigillographie de l'Empire Byzantin, σ. 686. 

5 Miklosich et Müller, Acta et diplomata, Tôu. 1 σελ. 373, 374, 375 
(αὐτόϑι μνημονεύεται καί τις «Γξόργιος ὃ Παναγιώτης»). 





ANATNOSEIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 347 


11 

























Μολυβδόβουλλον Κωνσταντίνου ‘Poysotov, σεβαστοῦ 
τὴν ἀξίαν, ἐκ τῆς συλλογῆς τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει ἰατροῦ x. K. 
Μαχρίδου, ἥτις ἐπ΄ ἐσχάτων περιῆλϑεν εἷς τὸ ἡμέτερον ᾿Εϑνικὸν Νομι- 
σματικὸν Μουσεῖον καταγραφεῖσα μετ΄ ἐπιστήμης ὑπὸ τοῦ ἐμπειρο- 
τάτου περὶ τὴν βυζαντινὴν σιγιλλογραφίαν x Κωνσταντοπούλου. 
Ἰδοὺ ἣ περιγραφὴ τούτου: 

᾿Αριϑμὸς «4936 — OCEPTIOC --- ORA.XOC -- ὅ ἅγιος Σέρ- 
γιος — Ô ἅγιος Βά[κἼχος. Σέργιος καὶ Βάκχος ἱστάμενοι. 

Ὄπ. + TOV — PWTEPIO — CERACTOV — KWNCTA— 
TINOV = Τοῦ ωγερίο(υ) σεβαστοῦ Κωνσταντίνου. To. ἰαμβ.». 

Καὶ διὰ τὴν κατάταξιν τούτου ἔχομεν καὶ πάλιν ἀσφαλῆ 6nydv 
τὸ πράγματι πολύτιμον κτητορικὸν τυπικὸν τῆς ἐν Κωνσταντινουπό- 
λει μονῆς τοῦ Παντοχράτορος Χριστοῦ. Ἔν αὐτῷ ὑπάρχει διάταξις 
περὶ τῶν ἑκάστοτε μνημοσύνων, καϑ᾽ ἣν ὃ ἵἱδρυτὴς τῆς μονῆς Ἰωάν- 
γης Κομνηνός, ὃ αὐτοχράτωρ, παραγγέλλει « Γενέσϑωσαν δὲ κοινῶς 
ὑπὲρ πάντων ? ὁμοίως κατὰ σάββατον καὶ διὰ κολύβων κανίσκια 
τρία. Μνημονευϑήσονται οὖν διὰ τοῦτο ai δηλωϑεῖσαι 5 ὀνομασίαι 
τῶν χεχοιμημένων᾽ κατὰ δὲ τὸ σάββατον τῆς ἀπόκρεω, τὸ σάββατον 
τῆς τυροφαάγου καὶ σάββατον τῆς Πεντηκοστῆς μνημονευϑήσονται καὶ 
- oùror Ô ἀποιχόμενος ἐκεῖνος εὐνοῦχος Ἰωάννης ὃ Μυστικός,.... ὃ 
σεβαστὸς κῦρις Κωνσταντῖνος ὃ “ογέρης, . .. καὶ ὃ βεστιαρίτης τῆς 
τῆς βασιλείας μου Θεόδωρος ὃ Βεροΐτης, διδομένης καὶ ὑπὲρ ἑκάστου 
τούτων προσφορᾶς μιᾶς» + Κατὰ τὸ ἔτος λοιπὸν 1136, καϑ' ὃ διετυ- 
 πώϑη καὶ ὑπεσημάνϑη τὸ τυπικόν, ὃ σεβαστὸς Κωνσταντῖνος ‘ Poyé- 
ΓΟ ριος, ὃ τῆς σφραγῖδος κάτοχος, διότι πάντως περὶ ἑνὸς καὶ τοῦ αὐτοῦ 
᾿ς προσώπου πρόκειται, εἶχεν ἀποϑάνει. Λοιπὸν ἀνακτέον τὸ μολυβδό- 
᾿βουλλον εἷς τὸν ΙΑ΄. 1Β΄ αἰῶνα. Ὑπὸ σημείωσιν ὅτι ὃ κι Κωνσταν- 
| | réxovios εἶχεν ἐπιφυλαχϑῇ ἀπολύτως νὰ ἐκφράσῃ γνώμην τινὰ περὶ 
᾿ τῆς ἡλιχίας τοῦ μνημείου. 


1% 





! Journal International d'Archéologie Numismatique. Tôu. IX (1906) σ. 115. 
2 Τῶν βασιλικῶν συγγενῶν, λέγει. 

ὃ Προαναφέρονται ἀμέσως. 
* Dmitrijevskij, Τυπικά, σ. 663. 


348 NIKOY A. BEH 


12 


Ἔν τῇ Bularrwÿ Σιγιλλογραφίᾳ τοῦ x. Schlumberger ! ônuo- 
σιεύεται, μετὰ πανομοιοτύπου, μολυβδόβουλλον ἀνῆκον εἷς ἀξιωμα- 
τικὸν τοῦ ϑέματος Λυῤῥαχίου. Tr ἐπιγραφὴν τοῦ μνημείου τούτου 
μεταγράφει ὃ ἔἐκδότης ὡς ἕξῆς : 


KYPIE ΒΟΗΘΘΙ (σταυροειδὲς μονογράφημα) Τῷ CH ABSAUW 
Κωνοτάντινω Β (ασιλρεῶ) ΟΠΑΘ᾽ (αρέίω) 5. (--- καὶ STPA- 
ΤΙΓ᾽ (ὦ) ASPPAX'(éov). 


ἀλλὰ γράφε AYPPAX({ov), ὡς δῆλον ὅτι ἔχει τὸ πανομοιότυπον 
τοῦ μολυβδοβούλλου καὶ ὡς ἐλέγετο κατὰ τοὺς βυζαντινοὺς χρό- 
vous À πόλις ?. Οὕτω δέ AYPPAX({ov), ἀναγινώσκει ὀρϑῶς καὶ ὃ 
1. ΚΚωνσταντόπουλος ὅ. 


19 


Μολυβδόβουλλον ἐφϑαρμένον ὀλίγον κατὰ τὴν κυρίως πλευράν, 
τὴν ἔχουσαν δῆλον ὅτι τὴν ἐπιγραφήν. ᾿Εξεδόϑη ὑπὸ τοῦ x. Schlum- 
berger ἀναγνόντος ὡς ἕξῆς: 


ΜΙΧΑΗΛ  AISKITH'(s) ΧιΙδ. 


Περὶ τῆς ἀναγνώσεως ταύτης παρατηρεῖ 6 x. A. Παπαδόπουλος 
Κεραμεύς ὅ. «᾿Αλλὰ τί σημαίνει διουκιτής; ἀναμφιβόλως οὐδέν; 
ἔχομεν δ᾽ ἐνταῦϑα ἁπλῶς τὴν λέξιν διοικητὴς (ἀλλ᾽ ἀνορϑόγραφον) 


ἐν γενικῇ πτώσει μορφῆς νεοελληνικῆς" ὅϑεν ἀναγνωστέον : 


[+]M- 

ἰχα]ὴλ΄ δι - 

[οι]κιτῆ 
Xiov » 


! Zen. 734, 9. 

Πρβλ. Tafel, Via militaris Romanorum Egnatia. ᾽ν Tufiyxy 1841, 
6. τό κ. Ë. à 

# Journal International d’ Archéologie Nuimismatique. Tôu V (1902) 
σ. 203 %. Ë., ἄριϑ. 106 καὶ 107. 

4“ Sigillographie de l’Empire Byzantin, 6. 196. 

5 Διορϑωτικὰ εἰς χοιστιανικὰς ἐπιγραφάς. ἼἜνϑ᾽ ἀνωτέρω, σελ. 506 κ. Es 
ἀριϑ. 80. - 











ANATNOSEIS .... BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 349 


το Καὶ ταῦτα μὲν Ô κι À. Παπαδόπουλος Κεραμεύς. ᾿Αλλὰ ὃ τύπος 
AISKHTHC καὶ συντομογραφικὸς AISK'THC εἶναι μεμαρτυρη- 
μένος ἐκ μολυβδοβούλλων καὶ μάλιστα ἀσφαλοῦς ἀναγνώσεως 1. Ἂν 
λοιπὸν ἐν ἀρχῇ τοῦ τρίτου στίχου ὑπάρχει χῶρος δι᾽ ἕν μόνον γράμμα 
— ds φαίνεται πράγματι συμβαῖνον --τότε ἀναγνωστέον ΔΙ Γ[ΊΚΙΤΗ, 
τοῦ ov λαμβανομένου πάντοτε συντομογραφικῶς (δῆλον ὅτι 8). Κατὰ 
τὰ λοιπὰ ἀποδέχομαι τὰ ὑπὸ τοῦ κι Παπαδοπούλου Κεραμέως παρα- 
τηρηϑέντα. Ἔν ἄρχῇ τῆς ἐπιγραφῆς πρέπει νὰ ἐννοήσωμεν βεβαίως 
τὸ Σφραγίς. 


14 


Ὅ x. ἢ Mordtmann υἱὸς 2 ävexoivwocev ἐκ τῆς ἰδίας αὑτοῦ 
συλλογῆς μολυβδόβουλλον, ἐφ᾽ οὗ ἔμπροσϑεν μὲν φέρεται ὃ Ἅγιος 
Γεώργιος ὄρϑιος μετὰ τῆς ἐπιγραφῆς Ο ΑΓΊΙΟΟ — FEWPTIOC 5, 
ὄπισϑεν δὲ τάδε: 

s. PAT O 


OCCERA 
OCSASE 
MAKSPI 
. NOC 

uva ὃ ἐχδότης μεταγράφει : 

«Γρηγόριος σεβαστὸς καὶ δοὺξ ὃ Πακουριανός;», 
ἀλλὰ πιστότερον μεταγραπτέον : 
«[- Γ]ρηγό[οι]ος σεβα[ς]ὸς καὶ δοὺξ [6] ΠακουριζάΪἾνος». 


Περὶ τοῦ τύπου Πακουριάνος, δι οὗ ἀντεκατέστησα τὸ Πακουρια- 
γός, λέγονται τὰ δέοντα κατωτέρω. 





! 6. Schlumberger, Sigillographie de l'Empire Byzantin σ. 496, σ. 498, 
ἀριϑ. 14 καὶ 17, σ. 499, ἀριϑ. 18. 
? Πρβλ. τὸ περιοδικὸν τοῦ Ἑλληνικοῦ Φιλολογικοῦ Συλλόγου Κωνσταντι- 
νουπόλεως. Τόμ. Z’ σ. 79, ἀριϑ. 33. 
; 3 Ὁ x. D' Mordtmann υἱὸς γράφει, ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, ΓΕΏΩΡΓΙΟΟ, ἀλλὰ τὸ Ω 
εἶναι προφανῶς τυπογραφικὸν ἀβλέπτημα. : ὲ 


350 :_ NIKOY A. BEH 


Τὸ αὑτὸ δὲ μολυβδόβουλλον ἀνεδημοσίευσε καὶ ὃ x. Schlum- 
berger ! μετὰ τῆς ἐπιγραφῆς : 


ΓΡΗΓΟΡΙΟΟ CEBACTOC 5 ΔΟΥΞ O ΠΑΚδριΑΝΟΟ 
[— Πακπουριανός]. 


᾿Αλλὰ εἷς τίνα ἀνήκει ἣ προκειμένη σφραγίς; Ὅ x. D' Mordtmann 
υἱὸς λέγει ἐπὶ τοῦ ζητήματος τούτου τὰ ἕξῆς: ? «᾿Επιστολή τις τοῦ 
Θεοφυλάκτοι' ἀρχιεπισκόπου Βουλγαρίας ἐπιγράφεται: «7 ρηγορίῳ 
τῷ Πακουριανῷ τῷ γαμβρῷ τοῦ μεγάλου δρογγαρίου Νικηφόρου 
τοῦ Κομνηνοῦ». Ἢ ταυτότης μετὰ τοῦ ἐπὶ τῆς σφραγῖδος ἣἥμῶν lon- 
γορίου τοῦ Πακουριανοῦ εἶναι τόσῳ πιϑανωτέρα καϑ᾽ ὅσον ὄνομά- 
ἵεται δούξ, ἀξίωμα ὅπερ συχνάκις δηλοῖ ἔξοχον ἀρχηγίαν εἷς τὸ vau- 
τικὸν αὑτῆς τῆς ἐποχῆς. Ἔν τῇ περιπτώσει ταύτῃ πρόκειται περί 
τινος υἱοῦ τοῦ πολυϑρυλλήτου δομεστίκου Πακουριανοῦ ὃ ἐπὶ ᾿Αλε- 
ξίου Κομνηνοῦ μνημονευομένου πολλάκις ὃν τῇ ᾿Αλεξιάδι (σ. 50. 
183). Ὃ σχηματισμὸς τοῦ ὀνόματος Πακὸρ μετὰ τῆς πατρωνυμικῆς 
καταλήξεως «av, ἐμφαίνει ἀρκούντως ἁρμενικὴν καταγωγὴν τῆς οἶκο- 
γενείας ταύτης... .» Exions καὶ ὃ x. Schlumberger ἑπόμενος εἷς 
τἀνωτέρω ὑπὸ τοῦ x. D' Mordtmann υἱοῦ ἐξενεχϑέντα σημειοῖ ὅτι 
Τρηγόριος σεβαστὸς καὶ δοὺξ ὃ Πακουριάνος, ὃ ἐν τῇ σφραγῖδι ἡμῶν, 
ὑπῆρξε «Fils du fameux Pakourianos, qui fut domestique sous 
Alexis Comnène et qui est fréquemment cité dans l’A/exrade». 
Περὶ δὲ τῶν Πακουριάνων ad” ὅλου ὑποσημειοῖ : «Famille armé- 
nienne, “αξοΤεγίαγιν. Iloùç ταῦτα παρατηρῶ ὅτι οὐδαμοῦ τῶν 
κειμένων ἀναφέρεται ῥητῶς υἱὸς «τοῦ πολυϑρυλλήτου δομεστίκου 
Πακουριανοῦ ἐπὶ ᾿Αλεξίου Κομνηνοῦ μνημονευομένου πολλάκις ἕν 
τῇ ᾿Αλεξιάδι...». ᾿Απορῶ μάλιστα ποῦ στηρίζεται ὃ ταῦτα λέγων 
x. D' Mordtmann υἱὸς (καὶ κατ᾽ αὐτὸν καὶ ὃ x. Schlumberger), 
ἐκτὸς ἂν ἐκφράζῃ ἁπλῆν εἰκασίαν, ὁπότε ὃ τρόπος τῆς ἐκφράσεώς 
του εἶναι δὸς εἰπεῖν ἀδόκιμος. Ἢ σφραγὶς ἀνήκει εἰς αὐτὸν τοῦτον 
τὸν μέγα δομέστικον Γρηγόριον ΠΠακουριάνον, ὃν κατ᾽ ἐπανάληψιν, 


! Sigillographie de l'Empire Byzantin o. 684. 
? *Evd” ἀνωτέρω. 
3. Πρβλ. αὐτόϑι καὶ σ. 78, ἀριϑ. 31. 


+ "Evo? ἀνωτέρω. 





ANATNOZEIZ . ...BYZANTINON MOAYBAOBOYAAQON 301 


πλὴν ὅμως διὰ τοῦ ἐπωνύμου μόνου, ἀναφέρει ἣ Ἄννα Kouvnv 1. 
Ὃ μέγας οὗτος δομέστικος εἶχε βαπτιστικὸν ὄνομα Γρηγόριος (ὥστε 
ἄναντιλέχτως δύναται νὰ ταὐυτισϑῇ πρὸς τὸν Γρηγόριον ἐκεῖνον 
Πακουριανόν, πρὸς ὃν ἐπιστέλει ὃ ἀρχιεπίσκοπος Βουλγαρίας Θεο- 
φύλακτος), πρὶν ἢ ἀνέλϑῃ δὲ εἷς ὑψηλότερα ἀξιώματα διετέλεσε 
δούξ, ἤτοι διοικητής, Θεοδοσιουπόλεως καὶ ὡς τοιοῦτος βεβαίως 
μετεχειρίζετο καὶ τὴν περὶ ἧς ὃ λόγος σφραγῖδα. Τὰς εἰδήσεις ταύτας 
᾿ χαὶ ἄλλας πολλὰς καὶ λίαν ἐνδιαφερούσας περὶ αὑτοῦ διέσωσε «Τὸ 
— τυπικὸν τὸ ἐκτεϑὲν παρὰ τοῦ μεγάλου δομεστίκου τῆς Δύσεως 
 xvooù ΤΙ ρηγορίου τοῦ Πακουριάνου», ἤτοι ὕπ᾽ αὐτοῦ τοῦ ἥρωος 
ἡμῶν, «πρὸς τὴν παρ᾽ αὐτοῦ κτισϑεῖσαν μονὴν τῆς ὑπεραγίας Θεο- 
τόκου τῆς Πετριτζονιτίσσης» ἐπὶ τῆς ῬῬοδόπης, οὐχὶ μαχρὰν τῆς 
Φιλιππουπόλεως καὶ παρὰ τὴν Στενήμαχον, κοινῶς δὲ τανῦν καλου- 
μένην μονὴν τοῦ Mrar£x6Bov. Τοῦ τυπικοῦ τῆς μονῆς ταύτης --- 
ὅπερ ἐξετέϑη τῷ SdB (—1083) εἷς τρεῖς γλώσσας, ἑλληνικήν, 
ἰβηρικὴν καὶ ἀρμενικὴν — πρὸ πολλῶν ἤδη ἐτῶν ὃ Στενημαχίτης 
Δο x Γεώργιος Μουσαῖος εἶχεν ἐκδώσει νεοελληνικὴν μετάφρασιν 
ὕπ᾽ ἀδήλου τινὸς φιλοπονηϑεῖσαν κατὰ τὸ ἔτος 1782 ", ἐσχάτως δὲ 
ὃ x. Louis Petit ἐξέδωκε καὶ τὸ ἀρχέγραφον κείμενον αὑτοῦ 3. Μία 
δὲ τῶν πολυτιμοτέρων καὶ αὐϑεντικωτέρων εἰδήσεων, ἃς ἔχομεν ἔκ 
τοῦ τυπικοῦ τῆς μονῆς τῆς Πετριτζονιτίσσης, εἶναι ὅτι ὃ Γρηγόριος 
᾿Παχκουριάνος δὲν ἦτο ἐξ ᾿Αρμενίων, ὡς λέγει περὶ αὑτοῦ ἣ ἼἌννα 
Ὀμνηνή 4 (καὶ κατ᾽ αὑτὴν καὶ ὃ x. Schlumberger), ἀλλ᾽ ἐκ τῆς 


— | Ἔχδοσις Reifferscheidit (ἐν τῇ βιβλιοϑήκῃ Teubner) τόμ. I, σ. 67, 13 κιἕ., 
σ᾿ 137, 2 κ. ἕ., O. 144, 25, ©. 160, 18, ©. 223. 12 κ. ἕ. 
᾿ 3 Γεωργίου Μουσαίου Στενημαχίτου, Γρηγόριος Πακουριανὸς μέγας δομέ- 
στιχος τῆς Δύσεως καὶ τὸ ὑπ᾽ αὐτοῦ τυπικὸν τῆς μονῆς τῆς Θεοτόχου τῆς 
Πετριτζονιτίσσης. Ἐν τῷ Dissertationes Jenenses. Τόμ. IV. Ἔν Λειψίᾳ 1888, 
6. 135-210 (καὶ ἐν ἰδίῳ τεύχει). 
. 5 Typikon de Grégoire Pacourianos pour le monastère de Pétritzos 
(Backovo) en Bulgarie. Texte original publié par le R. P. Louis Petit. 
Mizantiniskij Vremennik, Βυζαντινὰ Χρονιχά. Παράρτημα ὑπ᾽ ἀριϑ. 1 τοῦ 
΄ τόμου). Ἔν Πετρουπόλει 1904. Ἔν σ. 13, στίχ. 14-15, γίνεται λόγος περὶ 
προσαγωγῆς εἰς δοῦκα Θεοδοσιουπόλεως τοῦ Γρηγορίου Πακουριάνου. ᾿Εν 
ὃ 1 6. IX, τ τῶν προλεγομένων ὃ ἐκδότης 4. Petit σημειοῖ : «M. A. Mordt- 
nn possède un sceau d'un Γρηγόριος σεβαστὸς καὶ δοὺξ ὃ Πακουρια- 
νός, qui provient évidement de notre héros . . .» 
ΠῚ, 67, 15. 





















23 


952 NIKOY A. BEH 


τῶν ᾿Ιβήρων παμφαεστάτης φυλῆς 1, ὅπερ ἐξάγεται καὶ ἔκ τινος 
χωρίου τῆς χρονικῆς συνόψεως τοῦ Γεωργίου Κεδρηνοῦ ? Ἢ Αννα 
Κομνηνὴ συγχύζει φαίνεται ᾿Αρμενίους καὶ Ἴβηρας, ἥτις σύγχυσις 
εἶναι συνήϑης παρὰ τοῖς Βυζαντίνοις, ἂν καὶ οὗτοι μὲν εἶναι ὄρϑό- 
δοξοι, ἐκεῖνοι δὲ αἱρετικοί ὅ. ΠΙανταχοῦ δὲ τοῦ ἀρχεγράφου κειμένου 
τοῦ πολυτίμου τυπικοῦ τὸ ὄνομα τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς μονῆς καὶ μεγάλου 
δομεστίκου τῆς Δύσεως τονίζεται κατὰ σύστημα Πακουριάνος (ὅστις 
τύπος ἀπαντᾷ καὶ παρὰ Κεδρηνῷ 4 καὶ ἐν γράμματι τοῦ [Δ΄ αἰῶ- 
νος τῆς ἁγιορειτικῆς Μονῆς ᾿Εσφιγμένου 5) ἀντὶ Πακουριανός, ὅπερ 
ἁπαντᾷ ἐν τῇ ᾿Αλεξιάδι καὶ ἄλλοις βυζαντιακοῖς κειμένοις. Εἶναι δὲ 
ὃ τύπος Πακουοιάνος αὐϑεντικώτερος τοσούτῳ μᾶλλον καϑ' ὅσον τὸ 
τυπικόν, ἐν ᾧ ἀπαντᾷ, ἐγράφη ἐπιστασίᾳ αὑτοῦ τούτου τοῦ l'onyo- 
ρίου Πακουριάνου καὶ ὑπεγράφη μάλιστα δι᾽ ἁρμενικῶν γραμμάτων 
ἰδίᾳ χειρὶ αὑτοῦ, ὡς δητῶς ἐν τέλει. τοῦ τυπικοῦ μνημονεύεται. Καὶ 
νἀντικαταστήσωμεν μὲν ἔν τοῖς βυζαντιακοῖς κειμένοις τὸν τύπον 
Πακουριανὸς διὰ τοῦ Πακουριάνος δὲν τολμῶ νὰ προτείνω, διότι 
βεβαίως τοιαύτη ἀντικατάστασις δὲν ἐπιτρέπεται, ἀλλὰ προκειμένου 
περὶ τῆς σφραγῖδος τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς μονῆς Πετριτζονιτίσσης ἄναν- 
τιλέκτως πρέπει νἀκοχατάστήσωμεν τὴν ἐκδοχὴν ἐκείνην τοῦ ὃνό- 
ματος, ἣν αὐτὸς οὗτος ἀπεδέχετο καὶ μετεχειρίζετο, ἀναγινώσκοντες 
ὡς ἀνωτέρω Πακουριάνος καὶ οὐχὶ Πακουριανός, ὡς μέχρι τοῦδε 
ἀνεγινώσκετο. ‘04 

Kai περαίνομεν ἔνταῦϑα τὴν ζήτησιν δι᾽ ὅσων λέγει περὶ τοῦ 
ὀνόματος Πακουριάνος βαϑὺς γνώστης τῶν ἀνατολικῶν φιλολογιῶν, 





























1 Τυπικὸν Γρηγορίου Πακουριάνου, ἔκδοσις L. Petit, σ. 2. Παρ᾽ ὅλην ὅμως 
τὴν δητὴν αὐτὴν μαρτυρίαν τὸν Γρηγόριον Πακουριάνον παραδέχεται ὡς Χαλ- 
κηδονίτην * Aguériny ὃ γεωργιανὸς ἐρευνητὴς %. N. Marr, ἐν τοῖς Vizantiniskiÿs 
Vremennik (Βυζαντινοῖς Χρονικοῖς), τῆς Πετρουπόλεως, τόμ. XII (1906) σελ. 
17 κ. ὃ.-- Πρβλ. «Νέα Σιών, ἐκκλησιαστικὸν περιοδικὸν σύγγραμμα». "Eroc Δ΄. 
Τόμ. ἘΠ (1907) σ. 182.—Byzantinische Zeitschrift. Τόμ. XVI (1907) σ. 370. 

? "Ἔκδοσις Βόννης, τόμ. Il, σ. 447, 22. 

3 Πρβλ. IL. Καρολίδου, Τὸ τυπικὸν τῆς μονῆς Πετριτζοῦ ----[Ἕλληνες καὶ 
Ἴβηρες. Ἔν τοῖς Παναϑηναίοις, τόμ. IA’ (1905 - 1906) σ. 290, ἐν ὑποσημ.- 1. 

+ "Ἔχδοσις Βόννης, τόμ. IL, σ. 447, 22. d 

“δ Πρβλ. Louis Petit et W. Regel, Actes de l'Athos. III. Actes d'Esphie 
ménou. (Παράρτημα ὑπ᾽ ἀριϑ. 1 τοῦ 1Β΄ τόμου τῶν Visantimiskiÿ Vremennikys 
Βυζαντινῶν Χρονικῶν). Ἔν Πετρουπόλει 1906, σ. XVI. 


Eu due it dé 


ANATNOZEIEZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 393 


ὃ κι Παῦλος Καρολίδης: «Τὸ ôvoua.... [Πακουριάνος! --- λέγει 6 
σοφὸς καϑηγητής μου --- πάντως εἶναι παράγωγον τοῦ ἀπὸ τοῦ Γ΄ 
ἤδη αἰῶνος γνωστοῦ Ἰβηρικοῦ ὀνόματος Βακοὺρ (ἡγεμόνος ᾽Αρσα- 
κίδου τῆς Ἰβηρίας) ἢ Βακούριος (ὡς καλεῖται... ὃ περὶ τὰ τέλη τοῦ 
Δ΄ αἰῶνος εἷς Κωνσταντινούπολιν ἀφικόμενος «βασιλίσκος 1βή- 
ρων»ἢ), ὑπάρχει δὲ καὶ ὄνομα ᾿Αρμενικὸν τῶν αὑτῶν χρόνων [1αγ- 
(χγούρ. Εἷς τὸ Πακουριάνος ἣ κατάληξις ἑανος δὲν εἶναι Λατινικὴ 
(κατὰ τὸ Ἰουστῖνος, Ἰουστινιανὸς) ἀλλὰ Περσοαρμενικὴ καὶ Ἴβη- 
“ ou (πρβλ. τὸ Ἴβηρ. Χοσριάνης ἐκ τοῦ Χοσροῦ, Χοσρόης). Εἶναι 
δὲ περίεργον ὅτι ὃ Βυζαντινὸς τύπος τοῦ ὀνόματος συνάδει πρὸς 
τὸν ᾿Αρμενικὸν καὶ οὐχὶ πρὸς τὸν Ἰβηριχόν....»: 


15 


᾿Αμέσως μετὰ τὴν ἀνωτέρω σφραγῖδα Γρηγορίου σεβαστοῦ καὶ 
δουκὸς τοῦ Πακουριάνου ἐχκδίδει ὃ x. Schlumberger * ἑτέραν, τοῦ 
 18Β.-ΤΡ΄ αἰῶνος, ἧς ἣ ἐπιγραφὴ ἔχει ὧδε: 


Θίεοτό)κε Βίοήἠ)Θ(ει) BAACTON ME ΤΟΝ ΠΑΚΟΥύρΙΑΝΟΝ 


Νομίζει δὲ ὃ ἐχδότης τὸ βλαστὸς τῆς σφραγῖδος ταύτης ὡς ὄνομα 
βαπτιστικόν, ὅπερ δὲν εἶναι προφανῶς ἅληϑές, xx” ὅσον βεβαίως À 
ἐτέϑη πρὸς δήλωσιν τοῦ ὅτι ὃ κάτοχος τῆς σφραγῖδος ὡρμᾶτο 
ἐκ τοῦ οἴκου τῶν Πακουριάνων. Ἣ τοιαύτη χρῆσις τῆς λέξεως παρὰ 
roi Βυζαντίνοις ἦτο ἐξαιρέτως ἀγαπητὴ καὶ μάλιστα ἐν συνϑέσει. 
Οὕτω — ἵνα ἀναφέρω παραδείγματα ἐκ τῶν προχειροτάτων μοι --- 
ἔχοι τινὲς ἐκ τῶν προςγραφομένων μὲν εἰς Θεόδωρον Πτωχοπρό- 
᾿ ὅρομον, ἀπευϑυνόμενοι δὲ πρὸς Μανουὴλ Κομνηνόν, ἄρχονται: 


,᾿ Μόλις τολμήσας, βασιλεῦ, δέσποτα στεφηφόρε 
 σκησιτοῦχε Κομνηνόβλαστε, κράτιστε κοσμοκράτωρ “. 


















— | [Zwxpdrous Σχολαστικοῦ, Ἔκκλησ. Ἱστορία, (ἔκδοσις H. Valesii) σ. 43]. 
? II. Καρολίδης, ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 291 ἐν ὕποσημ. 1. 
᾿ς 8 Sigillographie de l'Émpire Byzantin, σ. 684. 
—…_ | E: Legrand, Bibliothèque grecque vulgaire. Τόμ. I. Ἔν Παρισίοις 
1880, σ. 107. (Πρβλ. [4. Κοραῆ], ‘Araxra. Tôu. Α΄. Ἔν Παρισίοις, 1828, o. 1. 
+ Παυροφρύδη, ᾿ΕἜ κλογὴ μνημείων τῆς νεωτέρας ἑλληνικῆς γλώσσης. Ἔν 
1866, σ. 17). 





354 NIKOY A. BEH . 
"Ἔπειτα ἐπιγραφὴ ἐπὶ τοῦ τάφου ποτὲ ‘Avôpovixou, καὶ ἐν μονα- 
χοῖς ᾿Αντωνίου, Κοντοστεφάνου, ἄρχεται: 


᾿Ενταῦϑα κεῖται πορφυρυρόβλαστος κλάδος 
Κομνηνόφυτος, ἀρετῶν πασῶν τύπος, 


| 


Ἔν τέλει πάλιν τῶν διαφόρων διπλωμάτων τῶν ἀναφερομένων εἷς 
τὰ μοναστήρια τῆς Παναγίας τῆς Μακρινιτίσσης («περὶ τὸ ὄρος τοῦ 
Δρόγγου .... ἐν τῇ χώρᾳ τῆς Δημητριάδος») καὶ τοῦ Προδρόμου τῆς 
Νέας Πέτρας («ἐν τῷ τῆς Δρυανουβαίνης ὄρει»), ἅτινα διπλώματα 
περιεῖχε κῶδιξ τῆς βιβλιοϑήκης τοῦ Τουρίνου "---ὁλοκαυτωϑείς, φεῦ |! 
κατὰ τὴν ἀπαισίαν ἐκείνην πυρκαϊὰν τῆς 13/26 ᾿Ιανουαρίου 1904--- 
στίχοι τινές, γεγραμμένοι κατὰ δύο σελίδας, ἄρχονται : 




























"En βασιλικῆς προσταγῆς edovvérou— Μιχαὴλ τρισάναπτος 
ες {[{4γγελωνύμου 

Παλαιολόγου Κομνηνοβλάστου κλάδου---Μαλιασηνὸς 

[Κομνηνὸς Ἰωάσαφ ὃ, 


᾿Αλλὰ καὶ ἐν μολυβδοβούλλῳ τῆς συλλογῆς τοῦ x. Schlumberger - 
κεῖται κατὰ τὴν ἀνάγνωσιν (ὕποπτον ἔν τισι) τοῦ αὑτοῦ : 


Zpoalyic] τῶν γραφ[(ῶν) τοῦ] σεβαστοῦ Γ[εωρ)γίου 
σιορφ[υροβλάστου Π|αλαιολ(όγου)] Κομνηνο[ῦ Δούκας". ᾿ 


Κλ.--- Συνηϑέστερον δ᾽ ὅμως, εἰρήσϑω καὶ τοῦτο, μετὰ σημασίας 
τοιαύτης, πρὸς δήλωσιν δῆλον ὅτι τῆς ἐξ οἴκου τινὸς καταγωγῆς, 
κεῖται ἐν ταῖς βυζαντιακαῖς σφραγῖσιν ἣ λέξις κλάδος ὅ. | 





1 «Πανδώρα» τόμ. IA’ (1864) ©. 436 x. ë. — I. Σακπκελίων. αὐτόϑι τόμ. {τ΄ 
(1866) σ. 284 x. ἑ. καὶ τόμ. IZ’ (1867) σ. 496.— Eu. ᾿Ιωαννίδης [ Auopyivos] 
ἐν τῷ περιοδικῷ τοῦ ἐν Κωνσταντινουπόλει Ἕλλην. Φιλολογικοῦ Συλλόγου. 
Τόμ. Γ΄ (1867) σ. 83. — Πρβλ. 1. Σακκελίων, αὐτόϑι, παράρτημα τοῦ Γ΄ 
τόμου, 1880, σ. 42 %. Ë.) — A. Dmitrijevskij, Τυπικά, σ. XCVI, ἐν ὕποσημ. 1. 

? S. Pasini, Codices manuscripti Bibliothecae regii Taurinensis Athenaeï. 
Tôu. I. Ἐν Tovgiv 1749, σ. 319. Κῶδιξ CCXXXVI. 

ὃ Miklosich - Müller, Acta et Diblomata. Tôu. IV, ©. 429. 

46. Schlumberger, Sigillographie de lÉmpire Byzantin, σ. 582, ἀριϑ. 3: 

5 Αὐτόϑι, 0: 585, ἀριϑ. 2-3, σ. 643, ἄριϑ. 18 καὶ 21.— Καὶ, Κωνσταντό- 
στουλος ἐν τῷ Journal International d'Archéologie Numismatique. Tôu. IX 
(1906) o. 141, ἀριϑ. 6700. KA. κλ. κλ. 































ANATNOSEIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 35 


1011 


Ὃ x. Schlumberger ! ἐκ τῆς ἰδίας αὑτοῦ συλλογῆς ἐξέδωκε μετὰ 
πανομοιοτύπου μολυβδόβουλλον, οὗτινος ἣ ἑτέρα τῶν ὄψεων φέρει 
τὴν ἐπιγραφήν: ΟΦΡΑΓ΄ TIC ΠΑΝΑΓ΄ ΘΕ TIC ΔΙΑΚ΄ Τ’ 
ΡΕΟΒΙΝΤ΄--- opoay(ic) tic Ilavay(iac) Θε(οτόκου) τῖς διαίκο- 
viac) τ(οῦ) Ῥεοβίντ(ου;). Ὃ ἐχδότης ἀνάγει τὸ μνημεῖον εἷς τὸν 
Θ΄-1΄ αἰῶνα, ἀλλὰ κατ᾽ ἐμὲ κριτὴν εἶναι ἔτι μεταγενέστερον, τοῦ 
1Α΄- Β΄ αἰῶνος. Τὸ ΔΙΑΚ΄ 6 x. Schlumbeger προτιμᾷ väva- 
γνώσωμεν μᾶλλον : διακ(ονίσσης), ἀλλ᾽ ἣ ἀνάγνωσις αὕτη δὲν 
εὐοδοῦται διότι Ô ϑεσμὸς τῶν διακονισσῶν ἐν τῇ ᾿Ανατολῇ, καϑ᾽ 
οὗς χρόνους ἐτυπώϑη τὸ προκείμενον μολυβδόβουλλον, εἶχε πλέον 
καταργηϑῆ ?. 

τ“ Ἔπειτα προτιμητέα À ἀνάγνωσις τῆς διακονίας τ(οῦ) Ῥοεβίν- 
τίου), διότι ἄἀνάλογοι ἐκφράσεις ἀπαντῶσι καὶ ἐν τοῖς διαφόροις 
» χειμένοις" οὕτω π. y. ἐν τῷ βίῳ τοῦ ᾿Αγίου ᾿Ανδρέου Κρήτης τοῦ 
“εροσολυμίτου, τῷ παρὰ Νικήτα τοῦ πανευφήμου Πατρικίου καὶ κυέ- 
+ GTODOS συγγραφέντι, ἀναγινώσκομεν : «καὶ er ὀλίγον ὅ πολὺς ἐν 
διδασκαλίαις πατὴρ γίνεται πατὴρ ὀρφανῶν, τὴν τοῦ εὐαγοῦς ᾽᾿᾽Ὅρφανο- 
— roopeiou ἐμπιστευϑεὶς φροντίδα... καὶ τὴν τῆς εὐσεβοῦς διακονίας 
τῶν Εὐγενίου διοίκησιν». Ἔν γράμματι δὲ διαγνωστιχῷ, τοῦ 
ἔτους ςωκδ΄ (—1316), τῆς ἁγιορειτικῆς μονῆς τοῦ ᾿Εσφιγμένου ἄνα- 
φέρεται κατ΄ ἐπανάληψιν ἥ ἱερὰ τῆς Μέσης διακονία ". 

ς΄ ΚΚατὰ ταῦτα καὶ ἕτερον μολυβδόβουλλον τῆς μονῆς Λεξικράτου, 
ἐχδοϑὲν ὑπὸ τοῦ κι Schlumberger5, ἀναγνωστέον + AIAK(ovéa) 
τῶν AEZIKPATS καὶ μόνον οὕτω. 





᾿ς Ὁ Sigillographie de l'Empire Byzantin, σ. 141. 
? Πρβλ. Abbe Martigny, Dictionnaire des antiquités chrétiennes. Ἔν 
Ë Παρισίοις 1877, σ. 243. Κλ. κλ. κλ. 
᾿ς 5. Παπαδοπούλου Κεραμέως, ᾿Ανάλεκτα ἱεροσολυμιτικῆς σταχυολο- 
yiuc. Τόμ. Ε΄. Ἔν Πετρουπόλει 1908, σ. 174, στίχ. 16 - 20. 
— À Louis Petit εἰ W. Regel, Actes de l’Athos. III. Actes d’Esphigménou. 
(I μα ὑπ᾽ ἀριϑ. τ τοῦ 1Β΄ τόμου τῶν Vrsantiniskiÿ Vremennik, Βυζαντι- 
γῶν Xoomx@r). Ἔν Πετρουπόλει 1906, σ. 18, στίχ. 120, ©. 19, στίχ 182, σ. 20, 
… στίχ. 184-190. 

- 5 Ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 136. 


356 NIKOY A. BEH 


18 


᾿Ἐπίσης ἐκ τῆς ἰδίας αὑτοῦ συλλογῆς ἐξέδωκε μετὰ πανομοιοτύ- 
που ὃ ». Schlumberger  μολυβδόβουλλον (τοῦ [Α΄. 1Β΄ αἰῶνος), 
οὗτινος τὴν ἐπιγραφὴν ἀναγινώσκει: --ΘΚΕ ΒΟΗΘΕΙ [TW CW 
ΔΟΥΛ᾿ (Ω -ΝΙΚΙΤ΄(α)] ΜΟΝΑΚ΄(ω) ΠΡΕΟΒΥΤ (eo) TS ΜΟΝ΄ 
(αστερίου) TOY ΔΥΔῪ '!(μου). ᾿Αλλὰ κατὰ τὸ πανομοιότυπον ἄνά- 
γνωϑι: ἜΘΚΕ ΒΟΗΘΕΙ T[W CW AOYA(@)] — ΝΙΚΙΤί(ᾳ) 
ΜΟΝΑΧίῷ) ΠΡΘΟΒΥῪ Τ(έρῳ) Τὸ ΜΟΝί(αστηρσίου) Τὸ ΔΥΔΥ(μου). 


19:5: 


Ὁ x. Zn. IT. Λάμπρος ἐν συνεδριάσει τοῦ φιλολογικοῦ καὶ ἄρχαιο- 
λογικοῦ τμήματος τοῦ ἐν ᾿Αϑήναις συλλόγου Παρνασσοῦ --- κατὰ 
μῆνα Ἰανουάριον τοῦ 1885 --- «ἐπέδειξε μολυβδίνην σφραγῖδα Θεο- 
δώρου ἡγουμένου τῆς ἐν Κωνσταντινουπόλει μονῆς τῶν Στουδίων, 
ἣν ἀνήγαγεν ὡς ἔκ τοῦ χρόνου καὶ τῆς τεχνοτροπίας εἷς τὸν γνω- 
στὸν ἐκκλησιαστικὸν συγγραφέα καὶ ὁμολογητὴν Θεόδωρον τὸν 
Zovdirnv»?. Τὸ μολυβδόβουλλον τοῦτο ἐδημοσίευσε μετὰ πανομοιο- 
τύπου 6 x. Schlumberger ὃ ἀναγνοὺς τὴν ἐπ᾽ αὑτοῦ ἐπιγραφήν: 
ΠΡΟΔΡΟΜΕ ΒΟΗΘΗ -- ΘΕοδωρ ωὐ HTBSMEN'(œ) τῶν. 
στ Δ᾽ (ου) ἢ ΟΤϑδί(ιτῶν) καὶ ἀναγαγὼν αὐτὸ ec ΙΑ΄ -1Β΄ 
αἰῶνα, οὕτως ὥστε νὰ μὴ δύναται νἁληϑεύῃ À ὑπὸ τοῦ x. Λάμπρου 
ἀπόδοσις τοῦ μνημείου εἰς τὸν συγγραφέα καὶ ὅὁμολογητὴν Θεόδω- 
ρον τὸν Στουδίτην, ὅστις ὧς γνωστὸν ἤκμασε πολὺ πρότερον, ἅπο- 
ϑανὼν τῷ 8264. Ὃ x. Κωνσταντόπουλος ὅ ἐκδοὺς τὸ αὑτὸ μνημεῖον 





1 ἤΈνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 142 κ. Ë., ἀριϑ.. 2. 

? Παρνασσός. Τόμ. Θ΄ (1885) σ. 78. 

3. G. Schlumberger, Sceaux byzantins inédits. Ἔν τῇ Revue des Études 
grecques. Τόμ. IV (1891) o. 115 x. Ë., ἄριϑ. 36. (Πρβλ. Mélanges d’archéolo: 
gie Byzantine. Première série. Ἐν Παρισίοις 1895, σ. 220, ἄριϑ'. 36. 

Πρβλ. K. Krumbacher, Geschichte der byzantinischen Litteratur, 
*Exdooi Β΄. Ἔν Μονάχῳ 1897, σ. 148.— 5. Pargoire, Saint Théophane le 
Chronographe et ses rapports avec Saint Théodore Studite. Ἔν « Visanti 
niskiÿ Vremennik, Βυζαντινοῖς Χρονικοῖς». Tôu. IX (1902), o. 91 (καὶ ἐν ἰδίῳ 
τεύχει, 6. 60). 

5 Jonrnal International d'Archéologie Numismatique. Tôu. V (1902) ©: 
158 %. É., ἀριϑ. 28. ; 








ANATNOSEIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAQON 551 



































μετὰ πολὺ λεπτομερεστέρας περιγραφῆς ἄναγινώσχει τὴν ἐπ᾽ αὐτοῦ 
ἐπιγραφήν:... ἡγουμέν(ῳ) τῶν Στουδ(ιτῶν). [Προτιμητέαν νομίζω 
τὴν ἀνάγνωσιν :... ἡγουμένω τῶν Στουδ(ίων) ἢ Zrovô(iou), διότι 
ἐν τοῖς κειμένοις ἀδιαφόρως φέρεται μονὴ Στουδίου εἴτε Στουδίων. 

Εἶναι δὲ τἀνωτέρω μολυβδόβουλλον τὸ μόνον μέχρι τοῦδε γνω- 
στόν, ὅπερ μετ᾽ ἀσφαλείας δυνάμεϑα νάἀποδώσωμεν εἷς τὴν περίφη- 
μον κατὰ τοὺς βυζαντιακοὺς χρόνους μονὴν τοῦ Στουδίου. Διότι ἕτε- 
ρον μολυβδόβουλλον τοῦ ΙΑ΄. [Β΄ αἰῶνος, φέρον ἐφ᾽ ἑνὸς μὲν τὴν 
βάπτισιν τοῦ Σωτῆρος, ἐφ᾽ ἑτέρου δὲ τὴν ἐπιγραφήν: ΣΦΡΑΓΗῊΣ 
ΜΟΝΗΣ MPOAPOMB OEOYCEBEC{(rérov) Τῷ TOCX 
Τ᾿ αννουῚ, ἄνευ οὐδεμιᾶς ἀπολύτως ἐνδείξεως 6 x. Schlumberger 
ἀποδίδει εἷς τὸ περὶ οὗ 6 λόγος μοναστήριον. "Allo δὲ πάλιν μολυ- 
βδόβουλλον, τοῦ ΤΑ΄ ἢ μᾶλλον κατ᾽ ἐμὲ τοῦ [Β΄ αἰῶνος, φέρον τὴν 
ἐπιγραφήν: ἘΚΕ [B© TW CW AOYA(&)]...[AE€EKJANO 5 
HITISMENO MONIC T(oÿ) ZTY/A(ovu)— ... uovts t(où) Στύ- 
(ou) κακῶς ἀπεδόϑη εἷς τὴν μονὴν Στουδίου ὑπὸ τοῦ x. Schlum- 
berger ?, ἀναγνόντος ἐσφαλμένως τὸ τέλος τῆς ἐπιγραφῆς:... μονῖς 
τοῦ Στυδή(ου) --- Στουδίου. H ὀρϑὴ ἀνάγνωσις: μονῖς τ(οῦ) 
᾿“Στύλ(ου) ἐγένετο ἤδη ὑπὸ τοῦ x. Κ. Κωνσταντοπούλου 3, ὅστις ὅμως 
ἐν τῷ καταλόγῳ τῶν μολυβδοβούλλων τοῦ Εϑνικοῦ Νομισματικοῦ 
 Μουσείου συμπεριέλαβε τὸ προκείμενον μνημεῖον εἷς τὰ «ολυβδό- 
βουλλα μὴ ἀσφαλοῦς κατατάξεως», ἐνῷ ἔπρεπε ὡρισμένως νὰ κατα- 
τάξῃ αὑτὸ μετὰ τῶν μολυβδοβούλλων τοῦ ϑέματος Καλαβρίας. Διότι 
… μονὴ Στύλου εἷς ἣν ἀνήκει τοῦτο εἶναι ἣ ἐν τῇ διοικήσει Σκύλλα- 
κος (Squillace) τοῦ προμνημονευϑέντος ϑέματος, μονὴ τοῦ τάγμα- 
τος τῶν Βασιλειανῶν ὁ. Περὶ τούτου ἀμέσως πείϑεταί τις, ἂν λάβῃ 
ὑπ᾽ ὄψιν ὅτι τὸ περὶ οὗ ὃ λόγος μολυβδόβουλλον ἐπὶ τῆς προσϑίας 
ἐπιφανείας αὑτοῦ φέρει κεφαλὴν ἁγίου, παρισταμένου ἐν ἱερατικῇ 
[4 περιβολῇ μετὰ μαχρᾶς κόμης καὶ γενείου, καὶ φέρει καὶ τὴν ἐπι- 





! G. Schlumberger, Sigillographie de l'Empire Byzantin, σ. 139. 

? Αὐτόϑι. 
ὃ Ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, τόμ. V (1902) σ. 227, ἀριϑ. 181. 

“ Πρβλ. J. Gag, Notes sur la conservation du rite grec dans la Calabre 
et dans la terre d'Otrante an XIVe siècle; listes de monastères basiliens 
ΕἸ près les archives du Vatican). Ἔν τῇ Byzantinische Zeitschrift, τόμ. IV 
| (1899 0 a 


398 NIKOY A. BEH 


γραφὴν © Α γιοςὶ l'odvvns)!. ᾿Ακριβῶς δὲ καὶ ἣ μονὴ τοῦ Στύ- 
λου τιμᾶται ἐπ᾽ ὀνόματι τοῦ idguoavros αὐτὴν Αγ. Ἰωάννου τοῦ 
Θεριστοῦ, οὗτινος τὸν βίον ἔγραψε μοναχός τις βασιλειανὸς ἕλληνι- 
στί, μετέφρασε δὲ λατινιστὶ ὃ Στέφανος Cardaro, μοναχὸς ἐκ τῆς 
τάξεως τῶν Frères Mineurs, καὶ ἐξέδωκαν ot Βολλανδισταί 3. 

Ἢ μονὴ τοῦ ‘Ay. Ἰωάννου τοῦ Θεριστοῦ ἐν Στύλῳ ἤκμαζεν. 
ἐξόχως μέχρι τοῦ [ζ΄ αἰῶνος, συμπεριλαμβανομένοι, ὡς τὸ πρῶτον 
τῶν ἐν Καλαβρίᾳ σεμνείων τοῦ τάγματος τοῦ “Αγ. Βασιλείου 8, Διά- 
φορα διπλώματα ἀναφερόμενα εἷς αὑτήν, ἑλληνιστὶ γεγραμμένα τῶν 
ἐτῶν 1000, 1144 καὶ 1165, καὶ λατινιστὶ τῶν ἐτῶν 1320, 1382 καὶ 
1473 ἐξέδωκεν ὃ Montfaucon 4. ‘Ex’ ἐσχάτων δὲ λίαν ἐνδιαφερού- 
σας εἰδήσεις περὶ τῆς μονῆς ‘Ay. Ἰωάννου τοῦ Στύλου παρέσχεν ὃ 
»x. Edouard Jordan ὅ ἐχδοὺς ἅμα ἐκ τῶν ἀρχείων τοῦ Βατικανοῦ 
καὶ δύο πολύτιμα διπλώματα αὑτῆς, τῶν ἐτῶν 101 καὶ 1106, περι- 
σωϑέντα μέχρ᾽ ἣμῶν ἐν ἰταλικῇ παραφράσει τοῦ [ς΄ αἰῶνος, ἅπολο- 
μένου δυστυχῶς τοῦ ἀρχετύπου λατινικοῦ κειμένου αὑτῶν. “ἕτερον 
δὲ γράμμα εἷς τὴν αὑτὴν μονὴν ἀναφερόμενον λατινιστὶ τοῦ ἕτους 
1144, διασωϑὲν ἕν τῷ δημοσίῳ ἀρχείῳ Νεαπόλεως, ἐξεδόϑη ὑπὸ τοῦ 
x. Karl And. Kehr 6. 

Σποράδην δὲ μνεῖαι περὶ τῆς αὑτῆς μονῆς, τοῦ ‘Ay. Ἰωάννου 
τοῦ Θεριστοῦ τοῦ Στύλου, κεῖνται ἐν τῇ συναγωγῇ τῶν ἱταλιωτικῶν - 
γραμμάτων τοῦ Trinchera ἴ καὶ τοῦ Ζαμπελίου 5. Ἢ δὲ ἀναγωγὴ 





1 Ἢ ἀνάγνωσις τοῦ κ. Schlumberger (ἔνϑ᾽ ἀνωτέρα): [O Α(γιος)] ID (avyms) 
O ΠΙΡΟΔΡΟΜΟΟῚ] εἶναι ἐσφαλμένη. | 
3 Φεβρουάριος, τόμ. III, 6. 484 κ. ἕ. 
8. Πρβλ. B. de Montfaucon, Palaeographia graeca. Ἔν Παρισίοις 1708, 
6. 112 %4. Ë. 388. | 
4 Αὐτόϑι, σ. 391 κ. Ë., 410 %. Ë., 413 4. Ë. (πρβλ. καὶ σ. 381 καὶ 388 κ. ὁ.) σι 
428-432 (πρβλ. καὶ 390). | 
5 Edouard Jordan, Monuments Byzantins de Calabre. Ἔν τοῖς Mélan- 
ges d'Archéologie et d'Histoire (τῆς École Française de Rome). Τόμ. IX. 
(1889), σ. 331 x. ἕ. 





5 K. A. Kehr, Die Urkunden der normannisch-sicilischen Kônige. 1902, ἢ 


σ. 424 κ. ἕ. 
Τ᾿ Francisco Trinchera, Sullabus graecarum membranarum. Ἔν Νεα- 
πόλει 1860. 
5 Zn. Ζαμστελίου, ᾿Ιταλοελληνικά, ἤτοι κριτικὴ πραγματεία περὶ τῶν ἐν. 
τοῖς ἀρχείοις Νεαπόλεως ἀνεκδότων ἑλληνικῶν περγαμηνῶν. Ἔν ᾿Αϑήναις 1864 








ANATNO3EIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAQN 359 


τοῦ περὶ οὗ 6 λόγος μολυβδοβούλλου εἷς τὴν μονὴν τοῦ ‘Ay. Ἰωάν- 
vou τοῦ Στύλου εἶναι κατ΄ ἐμὲ ἄναντίλεκτος. Ἔν τούτοις ὅμως ἐπι- 
τραπήτω μοι νὰ σημειώσω ἐν παρόδῳ ὅτι καὶ ἀλλαχοῦ ἔχομεν μονα- 
στήρια ἐπιλεγόμενα τοῦ Στύλου. Οὕτω ἐν αὑτῇ τῇ ἐπαρχίᾳ τοῦ 
Σκύλλακος οὐχὶ μακρὰν τῆς μονῆς τοῦ ‘Ay. Ἰωάννου τοῦ Θεριστοῦ 
ἵδρυται ἣ μονὴ τοῦ ἁγίου Λεοντίου τοῦ Στύλου, εἷς ἣν ἀναφέρονται 
ἱκανὰ ἔγγραφα τῶν ἐτῶν 1059-11841 Ἔν Κωνσταντινουπόλει 
ἀπαντᾷ μονὴ τοῦ ‘Ayiov Δανιὴλ τοῦ ἐν τῷ Στύλῳ καὶ τοῦ Ἁγίου 
᾿Ανδρέου πλησίον τοῦ Στύλου 5. Παρὰ δὲ τὴν ἀρχαίαν Μίλητον ἐπὶ 
τῆς κορυφῆς τοῦ ὄρους Adroov(s) (τοῦ “άτμου τῶν ἄἀοχαίων 8, τανῦν 
Μπὲς - παρμὰκ--- Πενταδάκτυλον) ἵδρυτο ἣ Aavoa τῆς ὑπεραγίας 
Θεοτόκου καὶ ἐπονομαζομένης τοῦ Στύλου ἢ Στυλιωτίσσης, συνη- 
ϑέστερον καλουμένη τοῦ Ἁγίου Παύλου ἐκ τοῦ ἱδρύσαντος αὑτὴν 
Πατρός 5. Ἢ ἱστορία τῆς μονῆς ταύτης εἶναι μακρὰ καὶ περὶ αὑτῆς 
ὡς καὶ τῶν λοιπῶν μονῶν τοῦ Λάτρου διέλαβε ὃ 7. Delehayes. 
Ὃ βατικανὸς κῶδιξ Urbinas 80 διέσωσεν ἱκανὰ γράμματα ἀναφερό- 
μενα εἷς ταύτην 5, ἐπίσης σποράδην περιέχουσιν εἰδήσεις περὶ αὑτῆς 
τὰ γράμματα τῆς μονῆς Λέμβων καὶ τῆς ἐν Πάτμῳ τοῦ ᾿Αγίου 
Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου 8. Ὃ κτίστης μάλιστα τῆς ἐν Πάτμῳ μονῆς 
τοῦ Εὐαγγελιστοῦ Ἰωάννου τοῦ Θεολόγου, ὃ μοναχὸς Χριστόδουλος, 
ἐν τῇ Λαύρᾳ ταύτῃ τοῦ ‘Ayiou Παύλου τοῦ Στύλου ἐφησύχαζεν , 





! Πρβλ. {Paul Marc] Plan eines Corpus der griechischen Urkunden des 
Mittelalters und der neueren Zeit. ... Ἐν Μονάχῳ 1903, σ. 72. 

? Du Cange, Constantinoupolis Christiana.’Ev Παρισίοις 1680, σ. 156 x. ἑ. 

ἢ Στράβων, 635. 

4“ Περὶ τοῦ ᾿Αγίου Παύλον, τοῦ ἱδρυτοῦ τῆς μονῆς Στύλου τοῦ Λάτρου ἰδὲ 
Ρ. Martinov, Annus ecclesiasticus Graecorum. Acta Sanctorum Bollandi, 
᾿Οκτώβριος, τόμ. XI, σ. 308. Κλ. κλ. 1. 

5 Hip. Delehaye, Vita S. Pauli Junioris. Ἔν τῷ περιοδικῷ «Απαϊεοΐα 
Bollandiana>. Τόμ. XI (1892) o. x. é. 

5 E£e000noa ὑπὸ Miklosich et Müller, Acta et Diplomata. Tôu IV, 
6. 290 - 329. 

1 Αὐτόϑι. Τόμ. IV, σ. 93 %. Ë. καὶ 113. 

8 Αὐτόϑι. Τόμ. VI, σ. 16%. Ë., 17 4. É., 30 %. Ë., 44 κ. Ë., 59 2%. É., 81 2. É., 429 κ. Ë. 

* Ῥ᾿Αχολουϑία ἱερὰ τοῦ ὁσίου καὶ ϑεοφόρου Πατρὸς ἡμῶν Χριστοδούλου 
τοῦ ϑαυματουργοῦ τοῦ καὶ κτήτορος τῆς ἐν τῇ νήσῳ Πάτμῳ περιωνύμου βασι- 
λικῆς καὶ αὐτοκρατορικῆς μονῆς τοῦ ἁγίυυ ἀποστόλου καὶ εὐαγγελιστοῦ Ἰωάν- 
νου τοῦ Θεολόγου. ΓἜκδοσις τρίτη, à προσετέϑησαν ἣ ὑποτύπωσις αὐτοῦ, ὃ ἐν 


360 NIKOY A. BEH 


ὅϑεν, ὑπερμεσοῦντος τοῦ IA” αἰῶνος «διὰ τὴν ἔφοδον τῶν ἀϑέων 
᾿Ισμαηλιτῶν 1, 6 Ἅγιος Χριστόδουλος μετώκησεν εἷς τὴν Πάτμον 
φέρων ἕν ἑαυτῷ ὅσα δυνάμενος βιβλία καὶ ἕτερα», ὡς λέγει κατὰ 
λέξιν σημείωμα τοῦ ὕπ᾽ ἄριϑ. 598 2 ἑλληνικοῦ κώδικος τῆς ᾿Εἰϑνικῆς 
Βιβλιοϑήκης τῶν Παρισίων, κώδικος γεγραμμένου ἔν αὑτῇ ταύτῃ 
«τῇ μονῇ τῆς ὑπεραγίας Θεοτόκου τοῦ Στύλου, ἤγουν τοῦ “Αγίου 
Παύλου τοῦ Λάτρου, διὰ χειρὸς Μιχαήλ, ἐν τῷ ἔτει ςῳφνη΄ [—1049] 
μηνὶ νοεμβρίῳ B...»8. Ἐΐς τὴν αὑτὴν μονὴν ἀνῆκέ ποτε καὶ ὃ ὕπ᾽ 
ἄριϑ. 364 κῷδιξ τῆς πατριαρχικῆς τῶν Ἱεροσολύμων Βιβλιοϑήκης 
ἐκ τῶν κομισϑέντων εἷς αὑτὴν ἐκ τῆς Λαύρας Σάββα τοῦ ἡγιασμέ- 
νου, ὡς λέγει ἐν τέλει σημείωμα τοῦ [Γ΄ αἰῶνος (... ἐγὼ ἔϑηκα 
αὐτὸ εἷς τὴν Gylay μονὴν τοῦ Στύλου...») . ᾿Επιστολὴ δέ τις 
Θεοδώρου Β΄ Δούκα Λασχαρέως, τοῦ λογίου βασιλέως Νικαίας, 
ἀπευϑύνεται πρὸς Νεῖλον μοναχὸν καὶ καϑηγούμενον τοῦ Στύλου ὅ. 
- Πίσης σημειώματα κατὰ τὸν IA” αἰῶνα γεγραμμένα ἕν τῷ ὑπ᾽ 
ἄριϑ. 12 κώδικι τῆς παρὰ τὴν Τραπεζοῦντα μονῆς τοῦ “Αγίου 
Γεωργίου τοῦ Περιστερεώτα ἀναφέρουσι κατ΄ ἐπανάληψιν μονὴν 
Στύλου ὁ. Πιϑανώτατα ἐν τοῖς τελευταίοις τούτοις ὑπομνήμασι 


πλάτει βίος, δύο ἐγκώμια καὶ διήγησις ϑαύματος αὐτοῦ, νῦν πρῶτον ἐκδιδό- 
μενα ἐπιμελείᾳ καὶ φροντίδι Κυρίλλου Βοΐνη τοῦ ἐκ τῆς αὐτῆς μονῆς. Ἔν 
᾿Αϑήναις, 1884. 

! Πρβλ. Miklosich et Müller, Acta et Diplomata. Τόμ. VI, σ. 61 καὶ 87. 

? Ancien Fonds. Olim Colbertianus ἀριϑ. 912. 

8 H. Omont, Fac-similés des manuscrits Grecs datés de la Bibliothèque 
Nationale du IX au XIV siecle. Ἔν Παρισίοις 1887, o. 5, πίναξ XXI. — 
Πρβλ. H. Omont, Note sur un manuscrit grec copié en 1050 au mont Latros 
(Anatolie) ἐν τῇ Revue des Études Grecques, τόμ. Α΄ (1889) σ. 336 %. ἑ. (κατὰ 
παραδρομὴν ἐνταῦϑα ὁρίζεται ὁ κῶδιξ γεγραμμένος τῷ 1050, ἀντὶ τοῦ πραγ- 
ματικοῦ 1049, ἤτοι 4 ΦΝΗ͂' νοεμβροίου B). — Miklosich et Müller, Acta et 
Diplomata. Tôu. VI, 6.430 x. ἑ.---Πρβλ.᾿4. Παπαδοστούλου Κεραμέως, Ἵερο- 
σολυμιτικὴ Βιβλιοϑήκη. Τόμ. Β΄. Ἐν Πετρουπόλει 1894 σ. 747. -- Πρὸ τοῦ 
Omont εἶχεν ἐκδώσει, τῷ 1708, τἀνωτέρω σημείωμα ὃ Montfaucon, Palaeo- 
graphiae graeca σ. 78, ἀναγνοὺς ἐσφαλμένως τὸ ἔτος: ΤΉ ΜΙ" (- 1435). 

4᾽Α. Παπαδόστουλος Κεραμεύς, ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 480, Qu. 364. 

5 N. Festa, Theodori Ducae Lascaris epistulae. Ἔν Φλωρεντίᾳ 1898. 
(Πρβλ. « Vesantiniskiÿ Vremmenik, Βυζαντινοῖς Χρονικοῖς». Τόμ. V (1900) σ. 371). 

$?A. Πασιαδοστούλου Κεραμέως, Ἱραπεζουντιακά. Ἔν τοῖς « Visantiniskiÿ 
Vremmenik, Βυζαντινοῖς Χρονικοῖς». Τόμ. V (1898) σ. 679. 











ANATNOZEIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 361 


πρόκειται περὶ τῆς μονῆς Στύλον τοῦ ‘Ayiov Παύλου τοῦ Λάτρου. 

Ἕτερον σημείωμα κώδικος ἱεροσολυμιτικοῦ, γραφὲν ὥς φαίνεται 
κατὰ τὸν [Β΄ αἰῶνα, ἀναφέρει μονὴν Στύλου καὶ ᾿Αγροῦ !, ἧς μνη- 
μονεύει καὶ σημείωμα τοῦ ὑπ᾽ ἄριϑ. 842 [88] κώδικος τῆς ᾿Εϑνικῆς 
Βιβλιοϑήκης ᾿Αϑηνῶν. Εἶναι δὲ τὸ σημείωμα τοῦτο τοῦ ᾿Αϑηναϊκοῦ 


΄ . , - er’ __ 1254 > ΄ ε 
κώδιχος κεχρονισμένον, τοῦ ΄ΨΞΓ (=) ἔτους, λέγον ὅτι ὃ 


γράψας τὸν κώδικα διέτριβε ἐν ς... τῇ μονῆ τῆ ἁγία τοῦ Στύλου 
συνέζευ[γμ]ένη ᾿Αγροῦ uorÿ...»?. Ὃ ἀκριβὴς προσδιορισμὸς τῶν 
μονῶν τούτων καὶ ἰδιαιτέρας δεῖται ἐρεύνης καὶ παρέλκει ἐνταῦϑα. 
Ὅϑεν ἀρκοῦμαι νὰ σημειώσω ὅτι À συνεζευγμένη τῇ μονῇ Στύλου 
μονὴ τοῦ Ayoo εἶναι κατὰ πᾶσαν πιϑανότητα ἣ ἄλλως λεγομένη 
τοῦ Μεγάλου ᾿Αγροῦ, συχνότατα μνημονευομένη ἐν τοῖς βυζαντια- 
χοῖς κειμένοις, ἱδρυμένη ἐν τῇ Συγριανῇ (εἴτε Σιγρηνῇ *) κατὰ τὴν 
Προποντίδα, μεταξὺ Κυζίκου καὶ Ῥυνδακοῦ 4. Καίτοι καὶ ἀλλαχοῦ 





1. Παπαδοπούλου Κεραμέως, Ἱεροσολυμιτικὴ Βιβλιοϑήκη. Τόμ. Β΄, 
σελ. 385. 

3 ᾿Ιωάννου καὶ ᾿Αλκιβιάδου Σακκελέωνος, Κατάλογος τῶν χειρογράφων 
τῆς ᾿Εϑνικῆς Βιβλιοϑήκης τῆς ‘EAlaôoc. Ἔν ᾿Αϑήναις 1892, σ. 152 x. ἑ. Τὸ 
περὶ οὗ ὃ λόγος σημείωμα τοῦ κώδικος τούτου, ὅπερ δὲν διέγνωσαν οἱ ἐκδό- 
ται ὅτι εἶναι ἔμμετρον, δεῖται ἀναϑεωρήσεως. 

8 Γεώργιος ᾿Ακροστολίτης (ἔχδοσις Βόννης) σ. 73. ---᾿ἀνωνύμου, Σύνοψις 
Χρονική, ἐν Κα. Σάϑα, Μεσαιωνικῇ Βιβλιοϑήκῃ. Τόμ. Ζ΄, σ. 476, 30. (Πρβλ. 
24. ἸΜηλιαράκη, Ἱστορία τοῦ βασιλείου τῆς Νικαίας καὶ τοῦ δεσποτάτου τῆς 
Ἠ πείρου. Ἐν ᾿Αϑήναις 1896, σ. 263 ἐν ὑποσημ.). 

4 Περὶ ταύτης ἰδὲ W. Ramsay, The historical Geography of Asia minor. 
Ἐν Λονδίνῳ 1890, σ. 162.—W. Tomaschek, Zur historischen Topographie 
von Kleinasien im Mittelalter. Ἔν Βιέννῃ 1891, σ. 14. — W. Regel, Anale- 
-cta byzantino - russica. Ἔν Πετρουπόλει 1891, σ. 131, ἐν λέξει Ayods, καὶ ἐν 
« Visantiniskiÿ Vremmenik, Βυζαντινοῖς Χρονικοῖς». Tôu. 1 (1894) σ. 238. — Te. 
“Εὐαγγελίδου, Οἱ βίοι τῶν ἁγίων. Ἔν ᾿Αϑήναις 1896, σ. 239. — Νικοδήμου 
μητροστοολίτου Κυζίκου, ᾿Ακολουϑία τοῦ ‘Ayiou Αἰμιλιανοῦ. Ἔν Κωνσταντι- 
γουπόλει 1896, 6. XXXVI.—K. Krumbacher, Geschichte der byzantinischen 
Litteratur. “Exôoow Β΄. Ἔν Μονάχῳ 1897, σ. 342 (καὶ 723, 771). — (Πρβλ. B:- 
Mvoraxidov, Ὃ τάφος τοῦ ‘Ayiou Θεοφάνους.... Ἔν τῇ «Ἐκχκλησιαστικῇ 


᾿ς Αληϑείᾳ». Τόμ. ΙΔ΄, 189 40. 243). --- Πρβλ. J. Pargoire, Saint Théophane 





le Chronographe et ses rapports avec Saint Théodore Studite. Ἔν + Vizanti- 
miskij Vremmenik, Βυζαντινοῖς Χοονικοῖς». Tôu. IX (1902) σ. 30-102 καὶ ἐν 
ἰδίῳ τεύχει, passim. 


362 NIKOY A. BEH 


ἀπαντῶσι μοναὶ καὶ μονύδρια ὑπὸ τὸ παρώνυμον ᾿Αγρὸς καὶ δὴ ἐν 
τῇ Χαλκιδιυκῇ ". 

Ἔν Ἱεροσολύμοις ἔχομεν μονὴν ἐπ᾽ ὀνόματι τοῦ “Ἁγίου l'ewo- 
γίου τοῦ Στύλου, κοινῶς τῆς Κολώνας καλουμένην καὶ τανῦν ὑπὸ 
τῶν ᾿Αρμενίων κατεχομένην 3, Προφανῶς εἰς αὑτὴν ἀναφέρεται καὶ 
τὸ σημείωμα: κτῆμα! τοῦ .ἁγίου Γεωργίου τοῦ Zrvlov, ὅπερ 
γεγραμμένον περὶ τὸν [Β΄ αἰῶνα ἃἁπαντᾷ δὶς ἕν τῷ ὕπ᾽ ἀριϑ. 2 
κώδικι τῶν ἔκ τοῦ μοναστηρίου τοῦ τιμίου Σταυροῦ μετακομισϑέν- 
των εἷς τὴν ἐν Ἱεροσολύμοις πατριαρχικὴν βιβλιοϑήκην 8. 

Ἔν Ἠπείρῳ πάλιν, ἐν τῇ ἐπαρχίᾳ Δρυϊνουπόλεως, ἵδρυται À 
παλαιὰ σταυροπηγιακὴ μονὴ τῆς Κοιμήσεως τῆς Θεοτόκου, Στύλου 
καὶ Δίρβεως “. 

Ἔν Μετεώροις δὲ τῆς Θεσσαλίας ot ἀπορρῶγες βράχοι, ἐφ᾽ ὧν 
ἵδρυνται τὰ κοινόβοια, συνηϑέστατα καλοῦνται προσφυῶς στῦλοι. 
Οὕτω δὲ ἔν σημειώμασι βιβλιογράφων καὶ ἔν ἄλλοις κειμένοις, 
ἀπαντᾷ μονὴ τοῦ Μεγάλου Στύλου, τοῦ [laréws Στύλου, τοῦ Στύ- 
λου Μετεώρου, τοῦ Στύλου Βαρλαάμ, τοῦ Στύλου “Αγ. "᾿Ιωάννου, 
τοῦ Στύλου Ρουσιάνου 5 χκλ. x. 





! L. Petit et W. Regel, Actes de l’Athos. III. Actes d’ Esphigménou. 
(Παράρτημα dx’ ἀριϑ. τ τοῦ Β΄ τόμου τῶν « Visantiniskij Vremmentik, Βυζαν- 
τινῶν Χρονικῶν»). Ἔν Πετρουπόλει 1896, σ. VII. 

?°A. Παπαδοστούλου Κεραμέως, ᾿Ανάλεκτα Ἱεροσολυμιτικῆς Σταχυολο- 
γίας. Τόμ. Γ΄. Ἔν Πετρουπόλει 1897, σ. 223. 

5. ΤᾺ͵, Παπαδοπούλου Κεραμέως, ἹἹεροσολυμιτικὴ Βιβλιοϑήκη. Τόμ. Γ΄. 
Ἐν Πετρουπόλει 1897, σ. 5. 

4 Τίς ἢ σχέσις ἄρα γε ταύτης πρὸς τὸ Στύλον τοῦ Ἐρημίτου, μνη μονευόμε- 
μενον ἐν χρυσοβούλλῳ τοῦ Συμέων Οὐρέση Παλαιολόγου, ἐκδιδόμενον κατὰ 
τὸ ἔτος 1361; (Πρβλ. IT. ᾿Αἀραβαντηνοῦ, Χρονογραφία τῆς Ἠπείρου. Tôu. Β΄. 
Ἔν ᾿Αϑήναις 1837, σ. 311. — Mikiosich et Müller, Acta et Diplomata. Τόμ. 
III, o. 127). ἶ 

5 Πορφυρίου Οὐσπένσκη, ἀρχιμανδρίτου. Χριστιανικὴ ᾿Ανατολή. Ταξεί- 
διον εἰς Μετέωρα καὶ τὴν Ὄσσαν καὶ Ὄλυμπον μοναστήρια τῆς Θεσσαλίας: 
Ἔκδοσις τῆς Αὐτοκρατορικῆς ᾿Ακαδημίας τῶν ᾿Ἐπιστημῶν ὑπὸ τὴν διεύϑυν- 
σιν IT. A. Σύρκου. ‘Ev Πετρουπόλει 1896, (δωσσιστὶ) passim. --- Σστυρ. Il. 
Aäurpov, Συμβολαὶ εἰς τὴν ἱστορίαν τῶν μονῶν τῶν Μετεώρων. Ἔν τῷ «Νέῳ 
“Ελληνομνήμονι». 'Τόμ. Β΄ (1905) σ. 61 x. ἕ. --- Πρβλ. Νώεου ‘A. Βέη, Βυΐζαντι- 
ναὶ ἐπιγραφαὶ Γορτυνίας μεϑ᾽ ὑπομνημάτων ἐκδιδόμεναι. (Απόσπασμα ἐκ τοῦ 
IA" τόμου τῶν Βυζαντινῶν Χρονικῶν [Vizantiniskij Vremmenik]). Ἔν Πετρου- 
πόλει 1904, σ. 5 (τοῦ τόμου σ. 65). 














ANATNOZEIZ ....BYZANTINON MOAYBAOBOYAAON 363 


Kai ταῦτα μέν, ἴσως πως διεξοδικώτερον. περὶ τῶν διαφόρων 
μονῶν τῶν λεγομένων τοῦ Στύλου. Εἷς τὸ μολυβδόβουλλον δὲ τῆς 
MONIC Τίοῦ) CTYAOY ἐπανερχόμενοι λέγομεν καὶ πάλιν ὅτι 
διὰ τὴν ἐπ᾽ αὑτοῦ ἁγιογραφικὴν παράστασιν μόνον εἷς τὴν ἐν Καλα- 
βρίᾳ μονὴν τοῦ ‘Ay. Ἰωάννου τοῦ Θεριστοῦ, τοῦ Στύλου, δύναται 
ἄναντιρρήτως νἄποδοϑῇ. 
᾿ 22 

Τὴν ἐπιγραφὴν ἐπὶ τῆς ἑτέρας τῶν ὄψεων τοῦ μολυβδοβούλλου 
Μιχαὴλ μητροπολίτου ᾿Αϑηνῶν ---ὅστις πιϑανώτατα εἶναι αὑτὸς ὁ ᾽Ακο- 
μινᾶτος--- ἀναγινώσκει ὅ x. Schlunberger ὥς ἑξῆς: ΜΗΤΗΡ O8 
ΒΟΗΘΙ ΜΟΙ TW CW δλῳ MIXAHA τὼ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ 
ΑΘΗΝΩΝ. Κατὰ τὸ πανομοιότυπον ὅμως τῆς σφραγῖδος 2 ἄνά- 
γνωϑι: O[B] ἀντὶ ΘΒ, ROHOEI ἀντὶ ΒΟΗΘΙ καὶ ΜΞΡΟΠΟΛΙΤΗ 
ἀντὶ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΗ. Εἶναι δὲ ἡἧ ἐπιγραφὴ --- καϑ᾽ ἃ πρῶτος 
ἐσημείωσεν ὃ W. Froehner ὃ — ἔμμετρος : 

Μήτερ Θεοῦ βοήϑει μοι τῷ σῷ δούλῳ 

Μιχαὴλ τῷ μητροπολέτῃ ᾿Αϑηνῶν. 
Τὴν ἐπιγραφὴν τὴν περὶ ἧς ὃ λόγος σφραγῖδος ἐδημοσίευσε καὶ ὅ 
Gregorovius #, ὅστις δ᾽ ὅμως ἑπόμενος τῷ Schlumberger γράφει 
καὶ αὑτὸς ἐσφαλμένως πρὸς τοῖς ἄλλοις ΒΟΗΘΙ, καὶ ὃ κι G. Millet 5, 
ὅστις μεταγράφει : 

Μήτερ Θεοῦ βοήϑ᾽ ἐμοὶ τῷ σῷ δούλῳ. 





! Sigillographie de l'Empire Byzantin σ. 174. 

? ᾿Ιδὲ τοῦτο παρὰ Zx. II. Λάμπρῳ, Ai ᾿Αϑῆναι περὶ τὰ τέλη τοῦ δωδε- 
κάτου αἰῶνος. Ἔν ᾿Αϑήναις 1878, ἐν τῷ προσηρτημένῳ πίνακι, ἀριϑ. 2.--- 
G. Schilumberger, ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω. 

* W. Froechner, Bulles métriques. Deuxième série. Macon 1884 σελ. 19, 
᾿ς ἀριϑ. 67. 

… * F. Gregorovius, Geschichte der Stadt Athen im Mittelalter. Τόμ. Α΄. 
Stuttgart 1889, σ. 213, ἐν ὑποσημ. 2. -- Ἔν τῇ ἑλληνικῇ ὅμως μεταφράσει τοῦ 
ἔργου ὑπὸ Zx. Λάμσρου (Ἱστορία τῆς πόλεως ᾿Αϑηνῶν κατὰ τοὺς μέσους 
αἰῶνας. ... ὑπὸ Φερδινάνδου Γρηγοροβίου. Τόμ. Α΄. Ἐν ᾿Αϑήναις 1904, ἐν τῇ 
βιβλιοϑήκῃ Μαρασλῆ, σ. 283, ἐν ὗποσ. 3) φέρεται ὀρθῶς κατὰ τοῦτο : ΒΟΗΘΕΙ. 

6. Millet, Plombs Byzantins. Ἔν τῷ Bulletin de Correspondance Hel- 
lénique. Tôu. XVII (1893), σ. 76. 


364 NIKOY A. BEH 


4 ἈΝ ς 5 LA 4 AJ ; « “- 
Πάντες δὲ οἵ ἀνωτέρω παρέλιπον νὰ σημειώσωσιν ὅτι τῆς ἐπιγρα- 
φῆς προτάσσεται σταυρός. 
28 


Μολυβδόβουλλον Λέοντος κουμερκιαρίου Κύπρου καὶ ᾿᾽Αττα- 
λείας. Ἢ ἐπιγραφὴ αὑτοῦ ἀναγινώσκεται ὑπὸ τοῦ x. Schlumberger: 
+KE ΒΘ AEONT(:) Κ[ϑΜ]ερκμαρίω) KYTIP8 5 ATTAA(eéac). 
Κατὰ τὸ πανομοιότυπον ἀνάγνωθϑι: [KJE Β[Θ] [AJEWNT(:)... 


24 


Παρὰ Schlumberger ! ἀπεικονίζεται μολυβδόβουλλον Edora- 
ϑίου βασιλικοῦ σπαϑαροκανδιδάτου καὶ τουρμάχου [[άλτου. Κατὰ 
τὸ πανομοιότυπον À ἐπιγραφὴ ἀναγνωστέα : Κ(ύρι) ΕΞ ΒΟΗΘΗΙ TW 
[οὼ ΔδδΊΛιῳὶ --- -- ΟΕὙΟΤΑΘί(ῳ) Β(ασιλικῷ) ΟΠΑΘ᾽ (αροὶ) 
κανδ (ιἐδάτῳ 5 TPOMAPX (7) T8 παλτὰ. 

Ὃ x. Schlumberger ? ἀναγινώσκει ἐνιαχοῦ Mer 5 ΒΟΗ- 
OEI... EYCTPATIW. OA eu ΚΑΝΔιίιτατω). 

Τὸ ΒΟΗΘΗΙ ἀντὶ ΒΟΗΘΕΙ δὲν εἶναι ἐκ τῶν ἅπαξ ἁπαντών- 
τῶν ἐν ἐπιγραφαῖς μολυβδοβούλλων 5. 


25. 


Μολυβδόβουλλον Μαρτίνου (;) πατρικίου, βασιλικοῦ πρωτοσπα- 
ϑαρίου καὶ δομεστίκου τῶν βασιλικῶν ἐξκουβιτώρων, ἐξεδόϑη ὑπὸ 
Schlumberger { μετὰ πανομοιοτύπου, καϑ᾽ ὃ τὴν ἐφ᾽ ἑνὸς ἐπιγρα- 
φὴν ἀναγνωστέον ἴσως ὡς ἕξῆς: ΘΕ [--οΘεὲ) ΗΓΟῪ 5 KAAON 
ΔΙΔΟΥ [MOI]. Ἔν δὲ τῇ ἐπὶ τῆς ἑτέρας ὄψεως ἐπιγραφῇ ἄναγι- 
γώσχω : AOMECT (ὠἠκίῳ; καὶ οὐχὶ ΔΟΜΕΟΤίωεω) ὡς ὃ ἐκδότης. 


26 


Μολυβδόβουλλον Δαβὶδ μεγάλου ἑταιρειάρχου, τοῦ IA’ αἰῶνος. 
Ἔφ᾽ ἑνὸς κεφαλὴ τῆς Θεοτόκου, ἐφ᾽ ἕτέρου ἣ ἐπιγραφή: ΘΚΕ 





! Sigillographie de l’Empire Byzantin σ. 318, ἀριϑ. 3. 
? Αὐτόϑι. 

8. Αὐτόϑι, σ. 339, ἀριϑ. 2. 

4 Αὐτόϑι, σ. 346, ἀριϑ. 1. 








Ι.ΙΨΞΎ------ 





-- 





ΑΝΑΓΝΏΣΕΙΣ.... ΒΥΖΑΝΤΙΝΩ͂Ν MOAYBAOBOYAAON 365 


ΕἘΞΘεοτόκε] ROHOEI AAA [-AaBiô] μεγάλῳ ETAIPEIAPXH, 
ἣν 6 x. Schlumberger ! ἀναγινώσχει : Θ(εοτόκε) Blopôes) ... κλ. 


27 


‘Qpaiov μολυβδόβουλλον φέρον ἐξ ἑνὸς τὴν Παναγίαν τὴν Βλα- 
χερνίτισσαν καὶ ἐξ ἑτέρου ἔμμετρον ἐπιγραφήν, ἣν ὃ x. Schlum- 
berger ἄναγινώσχει: ? ; 


CKEMIOIC ΜῈ MHTEP MAPXON ARXIMANAPITAN. 


ἀλλ᾽ ἀντὶ MAPXON τὸ πανομοιότυπον ἔχει MAPKON. Οὕτω δὲ 
Μᾶρκον γράφει καὶ ὃ W. Froehner 8, 6 πρῶτος ἐχδότης τοῦ μνημείου. 


28 


Ἔν τῇ Βυζαντινῇ Σιγιλλογραφίᾳ τοῦ κι Schlumberger 4 ἐξεδόϑη 
μολυβδόβουλλον μετὰ τῆς ἐπιγραφῆς: ΜΙΧΑΗΓΛῚ ΚΒ ΚΛ (ἐσεοςῚ) 
5 ὙΠΟΔΙΑΚΟΝΊ(ος). Ἔν τῇ τελευταίᾳ ὅμως λέξει τῆς ἐπιγραφῆς, 
κατὰ τὸ πανομοιότυπον, δὲν ὑπάρχει σημεῖον ἐπιτμήσεως, ὥστε ἄνα- 
γνωστέον : ὙΠΟΔΙΑΚΟΝ -- ὑποδιάκων. Τὸ διάκων εἶναι σύνηϑες 
ἐν τοῖς βυζαντινοῖς κειμένοις καὶ περὶ αὐτοῦ ἰδὲ ὅσα σημειοῖ καὶ 
ὃ Κοραῆς ". 

29 


Μολυβδόβουλλον τῆς περιόδου τῶν Κομνηνῶν, ἐχδοϑὲν ὑπὸ τοῦ 
#. Schlumberger ? ἐκ τῆς ἰδίας αὑτοῦ συλλογῆς μετὰ πανομοιοτύ- 
που. Ἐφ᾽ ἑνὸς à Παναγία ἣ Βλαχερνίτισσα καὶ ἑκατέρωϑεν αὑτῆς 
[MP] OV. ‘Ep’ ἑτέρου ἣ ἑξῆς ἐπιγραφὴ κατὰ τὴν ἀνάγνωσιν τοῦ 
ἐχδότου: +OKE ΒΟΗΘ (&) NIKO/ (aw) ΚΕΝΟΏΡΗ [KPIITH 
T8 BHAS [5] OIKONOM8 (sic) [Τ᾿ ἴων) εὐαγ᾽ ων) τῷ 





1 Αὐτόϑι, σ. 348, ἀριϑ. 2. 

? Αὐτόϑι, σ. 376, ἀριϑ. τ. 

5 W. Froehner, Bulles métriques (Extrait de l'Annuaire de la Société 
Française de Numismatique et d'Archéologie pour 1882). Ἔν Παρισίοις 1882, 


᾿ς σ΄ 24, ἀριϑ. 74. 


+ Ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 389, ἀριϑ. 6. 

5 Du Cange, Glossarium mediae et infimae Graecitatis, σ. 294. 
5°A. Κοραῆ, ‘Atuxta. Tôu. Α΄, σ. 52. 

1 Ἔνϑ᾽ ἀνωτέρω, σ. 395, ἀριϑ. 2. 


366 NIKOY A. BEH 


MIAÏTZOYK ... ἔχων ὅμως ὑπ᾽ ὄψιν τὸ πανομοιότυπον ἀναγινώ- 
σχω ΝΗΚΟΛ᾽᾿ ΚἈαῳφ)ὴ ἀντὶ ΝΙΚΟΛ᾿ (αω). Ὃ ἐκδότης ἀποδίδει τὸ 
μολυβδόβουλλον εἰς Νικόλαον τινὰ Ματζούκαν. Τ]ροτιμῶ ὅμως νὰ 
συμπληρωϑῇ τὸ ἐπώνυμον : ΜΙΑΤΤΖΟΥΚΙΗΊ. τοσούτῳ μᾶλλον καϑ' ὅ- 
σον πρακιικὸν τῆς ἕν Πάτμῳ μονῆς τοῦ Αγ. Ἰωάννου τοῦ Θεο- 
λόγου ἐμπεριέχει ἕτερον ἔνταλμα τοῦ «περιβλέπτου πατρικίου καὶ 
μεγάλου οἴκονόμου τῶν εὐαγῶν οἴκων τοῦ ΜΜατζούκη»., πρὸς ὃν 
προφανῶς πρέπει νὰ ταυτισϑῇ ὃ τῆς σφραγῖδος Νικόλαος Ματζού- 
κῆς, Κένσωρ, πριτὴς τοῦ βήλου καὶ οἰκονόμος τῶν εὐαγῶν [οἴκων]. 
Εἶναι δὲ τὸ πραχτικὸν τῆς Πάτμου κατὰ τὸ ἔτος ἔτος 1073 συντε- 
ταγμένον, ὥστε καὶ τὸ περὶ οὗ ὃ λόγος μολυβδόβουλλον κατατακτέον 
εἷς τὰ τοῦ IA” αἰῶνος, ἐν ᾧ 6 x. Schlumberger χαρακτηρίζει αὐτὸ 
ad” ὅλου τῶν χρόνων τῶν Κομνηνῶν. Ὑ πὸ σημείωσιν ὅτι τὸ ἐπώ- 
vuuov ΜΜατζούκης εἶναι συνηϑέστατον κατὰ τοὺς βυζαντιακοὺς χρό- 
vous? Κατὰ δὲ τὴν περίοδον μάλιστα τῶν Κομνηνῶν ὃ οἶκος 
Ματζούκη ὑπῆρξεν ἐκ τῶν εὐγενεστέρων. Οὕτω δὲ ἕρμηνεύονται καὶ 
ὅσα ἔν τοῖς πτωχοπροδρομίοις καλουμένοις στίχοις φέρονται δῆϑεν 
λεγόμενα ὑπὸ τῆς συζύγου τοῦ Πτωχοπροδρόμου πρὸς αὑτὸν τοῦτον : 


Ἐγὼ ἤμην ὑποληπτικὴ καὶ σὺ ἤσουν ματζουμᾶτος" 
ἐγὼ ἤμην εὐγενικὴ καὶ σὺ πτωχὸς πολίτης, 

σὺ εἶσαι Πτωχοπρόδρομος κ᾽ ἐγὼ ἤμην Ματζουκίνη, 
σὺ ἐκοιμῶ εἷς τὸ ψιαϑὶν »κὶ ἐγὼ εἷς τὸ κλινάριν" 
ἐγὼ εἶχον προῖκα περισσήν, καὶ σὺ εἶχες ποδο[νήπτριν!, 
ἐγὼ εἶχον ἀσημοχρύσαφον, καὶ σὺ εἶχες σκαφοδούγας, 
καὶ σκάφην τοῦ ζυμώματος καὶ μέγαν πυροστάτην À. 


Ἔν τέλει εἰρήσϑω ὅτι ἐν γράμματι τῆς μονῆς Λέμβων τοῦ érouc 
1231 καὶ ἐν ἑτέρῳ ἀχρονίστῳ, πιϑανῶς τοῦ 1255, κεῖται Νικόλαός 
τις Ματζούκης 4 AN εἷς αὑτὸν δὲν εἶναι δυνατὸν νἀποδοϑῇ τἄνω- 
τέρω μολυβδόβουλλον, διότι καὶ τοῦτο ὡς ἔκ τῆς τέχνης αὑτοῦ ἀδύ- 
νατον νἀποδοϑῇ εἰς τὸν IT” αἰῶνα, καὶ ὃ Νικόλαος Ματζούκης 
τῶν γραμμάτων τῆς μονῆς Λέμβων φαίνεται εὑτελής τις καὶ ἄγράμ- 
ματος καὶ δι΄ αὑτὸν ἀκριβῶς τὸν λόγον σιγνογραφῶν" 


[Ἕπεται συνέχεια) ΝΙΚΟΣ Α: ΒΕΗΣ 





! Miklosich et Müller, Acta et Diplomata. Τόμ. VI, σ. 4. 

? ΤἼρβλ. H. Moritz, Die Zunamen bei den byzantinischen Historikern 
und pee Teil I, σ. 30. -- Zu. Πασπαδημητρίου ἐν « Vizantiniskiÿ Vre- 
mennik, Βυξαντινοῖς Xoor κοῖς». Tôu. σ΄ (1899) σ. 167, ἔνϑα καὶ περὶ τῆς παρα- 
γωγῆς τοῦ ἐπωνύμου λέγονταί τινα. 

8. E. Legrand, Bibliothéque grecque vulgaire, Τόμ. I, σ. 40, στίχ. 68-73 

* Miklosich et Müller, Acta et Diplomata. Tôu. IV, ©. 61 καὶ 77. 








ZU 5. 287 


Eine erneute Untersuchung der delphischen Basis- 
. blôcke zwingt mich, sie dem Weïhgeschenk der Rhodopis 
—._ abzusprechen und zu der oben geäusserten Vermutung 
+ zurückzukehren, dass hier ein Stier im Âhrenfelde darge- 
stellt war; und zwar ein Stier mit gesenktem Kopie, 
« wie ihn Bulle für das Denkmal der Korkyraeer recon- 
»struiert (Ath. Mitt XXXI 1906, 458. 460). Diese Kopf- 
-haltung erklärt aufs Beste das Fehlen der Lôcher und 
den roheren Zustand der Oberfläche zwischen den beiden 
“erossen Hôhlungen, welche dann den Vorderhufen des 
“Tieres entsprechen, weil hier der Kopf den Boden fast 
 berührte. 
… Heberdey, der mit mir die Steine untersucht hat, und 
“dessen Zweifel mich auf den richtigen Weg wiesen, hat 
“auch die unregelmässige Hühlung auf dem kleineren 
Blocks einleuchtend erklärt: hier waren einmal in spâte- 
rer Zeit die Ahren entfernt und eine Sichel eingelassen 
di den, wie sie uns jetzt von den Stelen aus dem Heïlig- 
um der Artemis Orthia in Sparta geläufig sind (Brit. 
es Annual XII 354ff, XIII 185ff). Wie gut die 
| Sichel zum Âhrenfeld passt, bedarf keiner Erôrterung. 
| À Wenn somit leider die Hoffnung schwindet, von dem 
Weihgeschenk der Rhodopis einen Rest wiederzugewin- 
né en, so bleiben unsere Blôcke doch als Teile eines einzig- 
“artigen archaischen Denkmals der Publication wohl wert. 




















ns Dons mi mt "1 EE »ἥ 


er 


Athen, Januar 1909. G. KaroO 
24 


IIPOZOHKH ΕἸΣ ZEAIAA 309 


Εἷς τὰ ὑπὸ τοῦ x. Homolle συλλεχϑέντα ὅμοια ἔργα πρὸς τὸν 
ἐκ Δελφῶν καυλὸν σιλφίου (ὅρα σελ. 309 ἕξ.) προσϑέτων νῦν καὶ τὸ 
ἐν Δελφοῖς ἐπίσης εὑρεϑὲν καὶ ἀποκείμενον χαλχοῦν. ϑραῦσμα 
(Fouilles de Delphes V, σ. 137 εἶκ. 494), λαμβάνω ἀφορμὴν νὰ 
εἴπω, ὅτι ἄλλοτε ϑὰ δυνηϑῶ νὰ προσαγάγω καὶ ἄλλα ὅμοια ἕργα 
πρὸς ἀπόδειξιν ὅτι πολλὰ κορινϑιακὰ κιονόχρανα ἀπομιμοῦνται σίλ- 
φιον καὶ ὄχι ἄκανϑαν. "Exions δ᾽ ἐκ καυλοῦ φυτοῦ, οἷον τὸ σίλφιον, 
δυνατὸν νὰ ἐξηγηϑῇ ἣ χωρίζουσα τὰς δαβδώσεις τοῦ κορινϑιακοῦ 
κίονος ἀπόϑεσις. 








A. Δ. KEPAMOHOYAOZ 




























ΤΑ. NOMIZMATOZHMA TOY ABOYKIP 


Εἰς τὸ μέγα ζήτημα περὶ τῆς γνησιότητος ἢ μὴ τῶν πρό τινων 
ἐτῶν ἐμφανισϑέντων καὶ ἐν μέρει ὑπὸ τοῦ Νομισματικοῦ Μουσείου 
τοῦ ίνου ἀγορασϑέντων νομισματοσήμων, τῶν νῦν γνωστῶν 
ὑπὸ τὸ ὄνομα τοῦ ᾿Αβουκίρ, εὐθὺς ὥς ἔλαβον γνῶσιν αὑτῶν ἐκ τῆς 
δημοσιεύσεως τοῦ x. ᾿Αρβανιτάχη, ἐτάχϑην μετὰ τῆς γνώμης ἐκχεί- 
| mov, οἵτινες κατεδίκαζον αὑτὰ ὡς κίβδηλα. Λεπτομερὴς δὲ μελέτη 
αὑτῶν, εἷς ἣν εὐϑὺς κατόπιν προέβην ἐπὶ τῇ βάσει φωτογραφιῶν 
mai ἐχμαγείων, ἔπεισέ με τόσον τελείως περὶ τοῦ κιβδήλου αὑτῶν 
ὥστε ἂν καὶ δὲν εἶχον, μεϑ᾽ ὅλας τὰς προσπαϑείας μου, κατορϑώσῃ 
νὰ λάβω ποτὲ ἄνὰ χεῖρας αὑτὰ τὰ πρωτότυπα αὑτῶν, ἐϑεώρησα 
 καϑῆχόν μου νὰ ἐκϑέσω δημοσίᾳ καὶ λεπτομερῶς τοὺς περὶ τούτων 
 ἀχραδάντως πείσαντάς με λόγους, ἐνώπιον τῶν κατὰ τὸ ἔτος τοῦ 
πρώτου ἐν ᾿Αϑήναις ᾿Αρχαιολογικοῦ Συνεδρίουν συνελϑόντων ἐν τῷ 
Νομισματικῷ Μουσείῳ νομισματικῶν καὶ ἀρχαιολόγων. Φρονῶν δ᾽ ὅτι 
δὲν ἐπετρέπετο μνημεῖα ἤδη ἐν μέρει ἀγορασϑέντα ὑπὸ ἑνὸς τῶν 
χρατίστων συναδέλφων νὰ καταδικάζωνται ἀορίστως καὶ ἄνευϑύνως 
ἢ προφορικῶς μόνον, ἤμην ἕτοιμος νὰ προβῶ ἄμέσως τότε εἷς δημο- 
 σίευσιν, ἐν τῷ παρόντι περιοδικῷ, τῶν ἐπιχειρημάτων μου, ἵνα οἷ τὸ 
ἐναντίον φρονοῦντες ἔχωσι πρὸ αὑτῶν οὐχὶ σκιάς, ἀλλὰ τοὺς συγκε- 
χριμένους ἐκείνους λόγους, ἐφ᾽ ὧν ἐβασίζετο ἣ πεποίϑησις ἑνὸς τοῦ- 
᾿λάχιστον τῶν πολλῶν καταδικαζόντων τὰ ἐν λόγῳ εἴκοσι νομισμα- 
᾿ς τόσημα. 
᾿ δὲν ἔπραξα δ᾽ ὅμως τοῦτο τότε, διότι ὃ σεβαστός μοι συνάδελφος 
Dressel, ἤτοι αὐτὸς ὃ ἀγοράσας ὡς γνήσια ὑπὲρ τοῦ ἐν Βερολίνῳ 
— Μουσείου πέντε τῶν ἐν λόγῳ νομισματοσήμων, συνέστησέ μοι ἵνα 
+ ἀναμείνω πρῶτον τὴν δημοσίευσιν ἐκτενοῦς μελέτης ὑπὲρ τῆς ἄντιϑέ- 
: τοῦ γνώμης, ἣν αὑτὸς προητοίμαζε τότε καὶ περὶ ἧς ἐφρόνει ὅτι ἤϑελε 
᾿ πείσῃ καὶ ἐμὲ περὶ τούτου. Ἣ ἐργασία αὕτη τοῦ x. Dressel βραδέως 
᾿ λίαν ἐδημοσιεύϑη ἕνεκα τῆς μεγάλης ἐκτάσεως ἣν ἔλαβε κατὰ τὴν 
᾿ συγγραφὴν αὐτῆς. Ἐπειδὴ δὲ ἣ ἀνάγνωσις καὶ μελέτη αὐτῆς οὐδό- 





370 I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ 


los ἔπεισέ με περὶ τοῦ 00000 τῆς γνώμης τοῦ κ. Dressel, οὐδὲ 
τὰ ἐν τῷ μεταξὺ παρ᾽ ἄλλων γραφέντα ὑπὲρ τοῦ κιβδήλου ἐφάνησάν 
μοι καὶ ἐπ᾽ ἐλάχιστον ἱκανὰ ἵνα δείξωσι τὸ κίβδηλον, οὐδὲ τὸ πρω- 
τότυπον τοῦ μόνου τῶν ἐν λόγῳ νομισματοσήμων, ὅπερ ἐν τῷ μεταξὺ 
εὐηρεστήϑη ὃ κάτοχος αὑτοῦ νά μοι ἐγχειρίσῃ ἐπί τινα δευτερόλεπτα 
πρὸς ἐξέτασιν, ἐφάνη μοι γνήσιον, ἀπεφάσισα νὰ δημοσιεύσω ἀμέσως 
τότε τὴν μελέτην μου, ἀφοῦ μεταφράσω πρῶτον τὸ “λληνικὸν χει- 
ρόγραφόν μου εἷς ξένην γλῶσσαν καὶ προσϑέσω ἕν αὑτῷ πᾶν ὅ,τι 
καϑίστα ἀναγκαῖον ἣ λεπτομερὴς ἀναίρεσις τῶν ὑπὸ τοῦ κ. Dressel 
προταϑέντων ἐπιχειρημάτων. | 

Εὐτυχῶς, ὅτε συνετελέσϑη ἣ ἐργασία μου αὕτη, ἐπῆλϑον ἕν τῇ 
ἐχδόσει τοῦ παρόντος περιοδικοῦ αἵ σπουδαῖαι ἐκεῖναι τυπογραφικαὶ 
ἀνωμαλίαι, ὧν ἕνεκα εἰς μὲν τὰ ἐμοῦ ἐκδοϑέντα τρία πρῶτα τεύχη 
τοῦ ἔτους 1007 δὲν ἐγένετο δυνατὸν νὰ δημοσιευϑῇ τὸ ἄρϑρον μου, 
ἀλλὰ μέρος μόνον τῶν πινάκων, τὸ δὲ τέταρτον τεῦχος τοῦ 1907, 
δημοσιεύεται ἐν ἄλλῳ τυπογραφείῳ μόλις νῦν τὰν Φεβρουάριον τοῦ 
1909! Γράφω δ᾽ εὐτυχῶς, διότι ἔν τῷ μεταξὺ τὸ κατὰ τὸ ϑέρος τοῦ 
1908 ταξείδιόν μου πρὸς συγγραφὴν τοῦ Corpus τῶν νομισμάτων 
τῶν ᾿Αϑηναίων ἔφερέ με καὶ εἷς Βερολῖνον, ἔνϑα ἠδυνήϑην ἐπὶ μῆνα 
ὁλόκληρον νὰ ἔχω ἐν πάσῃ ἀνέσει εἷς χεῖράς μου πρὸς μελέτην πέντε 
τῶν ἐν λόγῳ εἴκοσι περιφήμων νομισματοσήμων τοῦ ᾿Αβουκίρ. 

Ἢ πρώτη ἐξ αὑτῶν ἐντύπωσίς μου ἦτο καὶ πάλιν ὅτι πρόκειται 
περὶ κιβδήλων. ᾿Αλλ᾽ ὀλίγον κατ᾽ ὀλίγον, ἡμέρᾳ τῇ ἡμέρᾳ, ἤρχισεν 
ἀναδιδομένη ἐκ τῶν καϑ' ἑκάστην πρὸ ἐμοῦ, τῇ παρακλήσει μοῦ, 
παρατιϑεμένων νομισματοσήμων, ἰσχυρά τις ἐντύπωσις γνησιό- 
τητος, ἣν μήτε À λεπτομερὴς μελέτη, μήτε ὃ πείσμων ὕπ᾽ ἐμοῦ ἔλεγ- 
χος τοῦ τεχνικοῦ μέρους δύνατο νὰ διαλύσῃ ἔν τῇ διανοίᾳ μου. 
Συντόμως δ᾽ εἰπεῖν, τὸ συμπέρασμα τῆς ἐπὶ μῆνα μελέτης μου ταύ- 
τῆς ἦτο τὸ νὰ κλονισϑῇ εἷς τοιοῦτον βαϑμὸν ἣ περὶ τοῦ κιβδήλου 
τῶν νομισματοσήμων τούτων πεποίϑησίς μου, ὥστε τοὐλάχιστον νὰ 
μὴ ἐπιτρέπηται πλέον εἷς ἐμὲ ἣ ὑποστήριξις τῆς ἀντιϑέτου γνώμης. 
διὸ καὶ ἔσπευσα νὰ παραγγείλω ἔκ Βερολίνου τὴν ἄναστολὴν τῆς 
δημοσιεύσεως τοῦ χειρογράφου μου. | 

Ἤδη δ᾽ ὅτε ἀπώλεσα τὴν ἐπ᾽ ἐμὲ αὐτὸν πεποίϑησιν, ἀγνοῶ ἂν 
συμβαίνει εἷς ἐμὲ τὸ ἀντίϑετον ἀκριβῶς τοῦ συμβάντος ἄλλοτε αὑτῷ 
τῷ ». Dressel, προχειμένου περὶ τῶν αὐτῶν νομισματοσήμων, ὅστις, 








TA NOMIZMATOZHMA TOY ABOYKIP 511 






























a ἃ αὑτὸς οὗτος ἔγραψέ μοι, ἀφοῦ ἢγόρασε τέσσαρα τῶν νομι- 
σματοσήμων τούτων ἐν πλήρει πεποιϑήσει περὶ τῆς γνησιότητος 
αὑτῶν, ἤρχισε ν΄ ἀμφιβάλλῃ περὶ τοῦ γνησίου αὐτῶν εὐϑὺς ὡς εἶδεν 
ἔχτυπα ἕξ τῶν λοιπῶν 16 νομισμάτων. ᾿ΕἘπίσης ἄγνοῶ ἂν ἔχουσι 
δίκαιον τινὲς τῶν καὶ νῦν φρονούντων ὥς κίβδηλα τὰ νομισματόσημα 
ταῦτα συναδέλφων μου---εἰς οὖς ἀνεκοίνωσα τὴν νέαν ἐντύπωσιν, ἣν 
ἀπεχόμισα ἐκ τῶν ἐν Βερολίνῳ πρωτοτύπων---λέγοντές μοι, ὅτι μόνη 
À πρώτη ἐντύπωσις εἶναι ἣ ὀρϑή, ὅτι δ΄ ὑπνωτίσϑην ὑπὸ τῆς συνε- 
χοῦς ϑέας τοῦ χρυσοῦ καὶ τῆς μεγαλοπρεπείας τῶν ἐν Βερολίνῳ 
νομισματοσήμων. Ὅ,τι δ᾽ ὅμως ἀσφαλῶς γνωρίζω εἶναι ὅτι νῦν, ὅτε, 
ὀρϑῶς ἢ ἐσφαλμένως, ἀπώλεσα τὴν ἀκράδαντον πεποίϑησιν, ἣν εἶχον 
᾿ σχηματίσει περὶ τοῦ κιβδήλου, ἐπιβάλλεταί μοι ὑπὸ στοιχειώδους 
…._ ἐπιστημονιχοῦ χαϑήκοντος νὰ ὁμολογήσω τοῦτο δημοσίᾳ καὶ νὰ 
 ἄπόσχω πάσης ὑπὲρ τῆς ἐναντίας γνώμης δημοσιεύσεως. 
Βεβαίως φρονῶ ὅτι ἣ δημοσίευσις τῆς μελέτης μου ἤδύνατο καὶ 
νῦν ἐν πλείστοις νὰ ϑέσῃ εἷς δύσκολον ϑέσιν τοὺς ὑπερασπίζοντας τὸ 
᾿ γνήσιον τῶν ἐν λόγῳ νομισματοσήμων, διότι, ὧς ἤκουσα καὶ ἐκ τῶν 
 προφοριχῶν μου συζητήσεων μετὰ τῶν φρονούντων γνήσια τὰ ἕν 
λόγῳ νομισματόσημα, εἷς πλεῖστα τῶν τεϑειμένων ζητημάτων καὶ 
προβλημάτων οὐδεμία ἀπάντησις δυνατὸν νὰ δοϑῇ. ᾿Αλλὰ τοῦτο 
1 βεβαίως δὲν ἀποδεικνύει καὶ τὸ κίβδηλον τῶν ἐν λόγῳ μνημείων, 
ἅτινα ὡς μὴ νομίσματα, οὗ μόνον δὲν δύνανται νὰ κριϑῶσι κατὰ 
τοὺς περὶ τῶν νομισμάτων κανόνας, ἄλλὰ καὶ ἀνήκουσιν εἷς τάξιν 
᾿ μνημείων ἐλάχιστα ἣμῖν γνωστήν. ἼΆλλως δὲ ἤδη ὃ κ΄ Dressel ἔδειξε 
διὰ τῆς μελέτης αὑτοῦ, ὅτι δυνατὸν νὰ λυϑῶσιν ἐπιστημονικῶς τινὲς 
τῶν ἐν λόγῳ πολυπληϑῶν ἀποριῶν, τοῦτο δὲ παρέχει τὴν ἐλπίδα ὅτι 
᾿χαὶ ἄλλαι δυνατὸν ἐν τῷ μέλλοντι ὁμοίως νὰ λυϑῶσιν, ἂν μάλιστα 
᾿πλοντισϑῇ À ἣ ἐν λόγῳ νέα κατηγορία γομισματομόρφων μνημείων. 
᾿ς Ἐν πάσῃ περιπτώσει νῦν χαίρω τὸ ἐπ᾿ ἐμοὶ εἰλικρινῶς ἀντὶ νὰ 
ἱυπῶμαι ἐπὶ τῇ ἣν νῦν φρονῶ προσωπικῇ μου ἀποτυχίᾳ ἐν τῷ ζη- 
τ ἤματι τούτῳ. Χαίρω δὲ διότι δι᾽ αὑτῆς ἐξαίρεται À ἐπιστημονικὴ 
ἀξία ἐκείνου, ὅστις εἶχε τὸ ϑάρρος, παρὰ τὴν τότε περὶ τοῦ ἐναντίου 
r pros ἐπιχρατοῦσαν πεποίϑησιν, νὰ προβῇ εἷς τὴν ἄντὶ κολοσ- 

σιαίου ποσοῦ ἀγορὰν μέρους τῶν νομισματοσήμων πρὸς πλουτισμὸν 
τοῦ , ὑπὸ τὴν διεύϑυνσιν αὑτοῦ τελοῦντος Μουσείου. 

᾿ I. Ν. ΣΒΟΡΩΝΟΣ 


TEPIEXOMENA TOY | TOMOY 





TABLE DES MATIÈRES 


CONTENUES DANS LE 


JOURNAL INTERNATIONAL D'ARCHÉOLOGIE NUMISMATIQUE 


TOME DIXIÈME 


Quatrième trimestre 1907 


I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΣ, ‘Egmuoviôos “Αλιεῖς οἵ ἐκ Τίρυνϑος καὶ 


τὰ νομίσματα αὐτῶν (Planche IT) . 


-- -- Eÿonua Σοφικοῦ ᾿Επιδαυρίας (Planche I) . : 


K. M. ΚΟΑΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ, Bubavriaxà μολυβδόβουλα 
ἐν τῷ ᾿Εϑνικῷ Νομισματικῷ Μουσείῳ ᾿Αϑη- 
γῶν (συμπληρωματικὸς κατάλογος, συνέχεια καὶ 
τέλος) 


Γ. Π. BErAEPH, Τὸ μολυβδόβουλον τοῦ αὑτοχράτορος 
τῆς Τραπεζοῦντος Δαβὶδ τοῦ Κομνηνοῦ 
(Planche 117 


I. N. ΣΒΟΡΩΝΟΥ, Μικρὰ πάρεργα.--- Α΄. Νόμισμα An- 
ριέων τῆς ᾿Ακαρνανίας.---Β΄. Τλη.... καὶ Λίνον 
τῆς Ἑ λλησποντίας ἢ Λίλαιον τῆς Βιϑυνίας.--- 
Γ΄. Μναιαῖον Πτολεμαίου Ε΄, κοπὲν ὑπὸ 
Σκόπα τοῦ Αἰτωλοῦ. 


-- - Ἔχϑεσις περὶ τοῦ ᾿Εϑνικοῦ Νομισμ. Μουσείου 
καὶ τῆς ἰδιαιτέρας νομισματικῆς συλλογῆς τοῦ 
᾿Ἔϑυνικοῦ Πανεπιστημίου uerà περιγραφικοῦ 
καταλόγου τῶν προσχτημάτων κατὰ τὸ ἀκαδη- 
μαϊκὸν ἔτος 1906—1907 (Planches IV, V, 
NL ΘΕ τς 


Pages 
5— 34 
35— 46. 
47—112 
. 113—156 
.. 157 —162 
163—268 








IEPIEXOMENA 313 


A. BLANCHET, Une monnaie de fer. Athènes ou 
Mégare? (1 vægnette). . . . . . . . .. 269—272 


| A. DIEUDONXÉ, Les sigles littérales des monnaies 
d’Antioche et autres villes de Syrie à l’é- 
noue impériale. ami τον ς 273—286 


J. N. Svoronos, Les médaillons d’or provenant 
de Tarse et d’«Aboukir» (Planches VIII, 
ΧΗΣ ΧΙ AIN. τ. L'hogiei) 


G. Karo, Die Spiese der Rhodopis . . . . 287-- 294 καὶ 367 


A. Δ. ΚΕΡΑΜΟΠΟΥΛΟΥ, ᾿Ανάϑημα ᾿Αμπελιωτῶν Kuon- 
ναίων. ἐν Δελφοῖς, καυλὸς σιλφίου (Ili- 











ἀπο te . . . . . 295—310 xai 368 
_ W. THIELE, Prägstätten unrer Severus Alexander . 311—332 
K. ΚΟΝΣΤΑΝΤΟΠΟΥΛΟΥ͂, Βυζαντιακὸν φυλακτήριον. . 333—334 


N. BEH, ᾿Αναγνώσεις καὶ κατατάξεις Βυζαντιακῶν μολυ- 


βδοβούλλων (Avaxoivoois πρώτη). . ... 335-- 336 
- I N. ΣΒΟΡΩΧΝΟΥ͂, Τὰ νομίσματα τοῦ ᾿Αβουκρ.. . . 309—371 





ς ; = 
4 r 
Ἢ Ai 4 
ἂν 
1 ! 
" ᾧ 
? 
᾿ 

















CT RER ENT 
EAN LES ἐξα, EN PET 
ἐν A ἵ 
Ἢ Υ δ # 
ΦῊ Ρ' 4 A LE ES ; 
£ Ï nr 
Ὡς ΡΝ ANS kr EP 
JAMES (TR (as 
Ϊ TR % vai re δ 18 
4 = 4 alt 
| ᾿ Pre ῊΣ 
(ht L 








any 


eroz | (1907) πιναξ XV. 


1 
LL te 

















/ 
Ἢ 
0 
ï 
{ 
᾿ 
᾿ 
᾿ 
| n 
ἐ 
Ν" ; 
ν y | 
“Ἴ | 
: M TI 
LA 
{ ὑπὸ 
τ 
͵ Α \ 
τ ἑ 
| + 
. 
» 





eee 


εἴτα 
“> 


REA 








PE 


2 PR 





Bee er a 
Ὅν 
> # 


ee 








PEL SAT ES 
rer sccsis 
LR ARR ms «+ 


page x 


ον LERXRE ἐγο πΣ φὰς τας 
Le τα Tes 

ἘΞ rs rieese 

A
Internet Archive Audio

Featured

Top

Images

Featured

Top

Software

Featured

Top

Books

Featured

Top

Video

Featured

Top

Mobile Apps

Browser Extensions

Archive-It Subscription

Save Page Now

Full text of "Journal international d'archéologie numismatique"

See other formats
